Europejski Bank
Europejski Bank
Centralny
Centralny
Siedziba ECB we
Frankfurcie
Europejski Bank
Europejski Bank
Centralny
Centralny
Siedziba ECB we
Frankfurcie
Historia
Historia
Europejski Bank Centralny (EBC) Jego siedzibą jest
Europejski Bank Centralny (EBC) Jego siedzibą jest
Frankfurt nad Menem (Niemcy).
Frankfurt nad Menem (Niemcy).
Poprzednikiem EBC był
Poprzednikiem EBC był
Europejski Instytut Walutowy, który
Europejski Instytut Walutowy, który
nie dysponował kompetencjami władczymi i funkcjonował
nie dysponował kompetencjami władczymi i funkcjonował
jedynie jako ciało doradcze krajowych banków centralnych. Jego
jedynie jako ciało doradcze krajowych banków centralnych. Jego
głównym zadaniem było przygotowanie wprowadzenia wspólnej
głównym zadaniem było przygotowanie wprowadzenia wspólnej
waluty na obszarze Unii.
waluty na obszarze Unii.
EBC powstał
EBC powstał
roku w drodze porozumienia
krajowych banków centralnych na mocy Traktatu o Unii
krajowych banków centralnych na mocy Traktatu o Unii
Europejskiej. Konsekwencją tego kroku była likwidacja walut
Europejskiej. Konsekwencją tego kroku była likwidacja walut
narodowych w ramach
narodowych w ramach
Eurosystemu i
Eurosystemu i
wprowadzenie w ich
wprowadzenie w ich
miejsce wspólnej waluty
miejsce wspólnej waluty
Euro funkcjonowało początkowo jedynie w obrocie
Euro funkcjonowało początkowo jedynie w obrocie
bezgotówkowym
bezgotówkowym
-
-
w obiegu pozostały
w obiegu pozostały
i
reprezentujące dotychczasowe waluty krajowe (stały się one w
reprezentujące dotychczasowe waluty krajowe (stały się one w
tym czasie krajowymi odmianami euro). Zastąpienie banknotów
tym czasie krajowymi odmianami euro). Zastąpienie banknotów
i monet krajowych banknotami i monetami euro zostało
i monet krajowych banknotami i monetami euro zostało
przeprowadzone stopniowo w pierwszych miesiącach
przeprowadzone stopniowo w pierwszych miesiącach
.
.
EBC
EBC
o
o
dpowiada za kształtowanie i wdrażanie polityki gospodarczej i
dpowiada za kształtowanie i wdrażanie polityki gospodarczej i
pieniężnej UE. Swą misję wypełnia współpracując z Europejskim
pieniężnej UE. Swą misję wypełnia współpracując z Europejskim
Systemem Banków Centralnych (ESBC), który obejmuje wszystkie 25
Systemem Banków Centralnych (ESBC), który obejmuje wszystkie 25
państw członkowskich Unii.
państw członkowskich Unii.
Tym niemniej tylko 12 z nich przyjęło dotychczas euro:
Tym niemniej tylko 12 z nich przyjęło dotychczas euro:
Włochy.
Włochy.
Ten tuzin krajów tworzy wspólnie strefę euro, zaś ich banki centralne,
Ten tuzin krajów tworzy wspólnie strefę euro, zaś ich banki centralne,
wraz z Europejskim Bankiem Centralnym, tworzą tzw.
wraz z Europejskim Bankiem Centralnym, tworzą tzw.
„
„
Eurosystem”.
Eurosystem”.
EBC jest instytucją absolutnie niezależną.
EBC jest instytucją absolutnie niezależną.
Ani on, ani żaden
Ani on, ani żaden
inny narodowy bank Eurosystemu, ani też żaden z członków ich
inny narodowy bank Eurosystemu, ani też żaden z członków ich
organów decyzyjnych nie może zwracać się do żadnej instytucji o
organów decyzyjnych nie może zwracać się do żadnej instytucji o
instrukcje, ani takich instrukcji przyjmować. Instytucje UE oraz rządy
instrukcje, ani takich instrukcji przyjmować. Instytucje UE oraz rządy
państw członkowskich muszą szanować tę zasadę i nie starać się
państw członkowskich muszą szanować tę zasadę i nie starać się
wywierać wpływu na EBC ani na swój rodzimy bank centralny.
wywierać wpływu na EBC ani na swój rodzimy bank centralny.
EBC blisko współpracuje z krajowymi bankami
EBC blisko współpracuje z krajowymi bankami
centralnymi oraz
centralnymi oraz
przygotowuje i wprowadza w życie decyzje podejmowane przez
przygotowuje i wprowadza w życie decyzje podejmowane przez
organy decyzyjne Eurosystemu – Radą Prezesów, Zarządem i Radą
organy decyzyjne Eurosystemu – Radą Prezesów, Zarządem i Radą
Ogólną. W listopadzie 2003 roku prezesem EBC został Francuz, Jean-
Ogólną. W listopadzie 2003 roku prezesem EBC został Francuz, Jean-
Claude Trichet.
Claude Trichet. Leszek Balcerowicz
jako prezes NBP jest członkiem
jako prezes NBP jest członkiem
Rady Ogólnej EBC.
Rady Ogólnej EBC.
Dokument
programu Microsoft Word
Organizacja pracy Banku
Organizacja pracy Banku
Europejski Bank Centralny funkcjonuje w oparciu o trzy organy decyzyjne.
Europejski Bank Centralny funkcjonuje w oparciu o trzy organy decyzyjne.
Zarząd
Zarząd
Zarząd składa się z prezesa EBC, jego wiceprezesa oraz czterech
Zarząd składa się z prezesa EBC, jego wiceprezesa oraz czterech
innych członków mianowanych za wspólnym porozumieniem prezydentów
innych członków mianowanych za wspólnym porozumieniem prezydentów
lub premierów państw strefy euro. Członkowie Zarządu powoływani są na
lub premierów państw strefy euro. Członkowie Zarządu powoływani są na
kadencję ośmioletnią, bez możliwości przedłużenia ich mandatu na kolejną
kadencję ośmioletnią, bez możliwości przedłużenia ich mandatu na kolejną
kadencję. Zarząd odpowiada za wdrażanie polityki pieniężnej określonej
kadencję. Zarząd odpowiada za wdrażanie polityki pieniężnej określonej
przez Radę Prezesów (patrz niżej) oraz za instruowanie krajowych banków
przez Radę Prezesów (patrz niżej) oraz za instruowanie krajowych banków
centralnych. Przygotowuje on również posiedzenia Rady Prezesów i
centralnych. Przygotowuje on również posiedzenia Rady Prezesów i
odpowiada za bieżący zarząd EBC.
odpowiada za bieżący zarząd EBC.
Rada Prezesów
Rada Prezesów
Rada Prezesów jest najwyższym organem decyzyjnym
Rada Prezesów jest najwyższym organem decyzyjnym
Europejskiego Banku Centralnego. Składa się z sześciu członków Zarządu
Europejskiego Banku Centralnego. Składa się z sześciu członków Zarządu
oraz z prezesów 12 banków centralnych krajów strefy euro. Na jej czele
oraz z prezesów 12 banków centralnych krajów strefy euro. Na jej czele
zasiada prezes EBC. Głównym zadaniem Rady Prezesów jest wytyczanie
zasiada prezes EBC. Głównym zadaniem Rady Prezesów jest wytyczanie
polityki pieniężnej strefy euro, a w szczególności ustalanie stóp
polityki pieniężnej strefy euro, a w szczególności ustalanie stóp
procentowych, po których banki komercyjne mogą uzyskać fundusze z
procentowych, po których banki komercyjne mogą uzyskać fundusze z
Banku Centralnego.
Banku Centralnego.
Rada Ogólna
Rada Ogólna
Trzecim organem decyzyjnym EBC jest Rada Ogólna.
Trzecim organem decyzyjnym EBC jest Rada Ogólna.
Składa się ona z prezesa i wiceprezesa EBC oraz prezesów banków
Składa się ona z prezesa i wiceprezesa EBC oraz prezesów banków
centralnych wszystkich 25 państw członkowskich. Rada Ogólna wspomaga
centralnych wszystkich 25 państw członkowskich. Rada Ogólna wspomaga
działania EBC w zakresie doradztwa i koordynacji oraz pomaga w
działania EBC w zakresie doradztwa i koordynacji oraz pomaga w
przygotowywaniu dalszego rozszerzania strefy euro.
przygotowywaniu dalszego rozszerzania strefy euro.
Cele Europejskiego Banku Centralnego
Cele Europejskiego Banku Centralnego
Definiowanie i realizacja polityki pieniężnej obszaru euro.
Definiowanie i realizacja polityki pieniężnej obszaru euro.
Zapewnienie stabilności cen w strefie euro (wspólnej waluty Unii
Zapewnienie stabilności cen w strefie euro (wspólnej waluty Unii
Europejskiej) , aby siła nabywcza euro nie osłabła wskutek inflacji .
Europejskiej) , aby siła nabywcza euro nie osłabła wskutek inflacji .
EBC dąży do utrzymania rocznego wzrostu cen dóbr konsumenckich
EBC dąży do utrzymania rocznego wzrostu cen dóbr konsumenckich
poniżej 2 %.Czyni to na dwa sposoby:
poniżej 2 %.Czyni to na dwa sposoby:
a)
a)
po pierwsze poprzez kontrolowanie podaży pieniądza. Nadmierna
po pierwsze poprzez kontrolowanie podaży pieniądza. Nadmierna
podaż pieniądza w stosunku do podaży towarów i usług prowadzi
podaż pieniądza w stosunku do podaży towarów i usług prowadzi
bowiem do inflacji.
bowiem do inflacji.
b)
b)
po drugie poprzez monitorowanie tendencji cen i ocenę ryzyka,
po drugie poprzez monitorowanie tendencji cen i ocenę ryzyka,
jakie niosą one dla stabilności cen w strefie euro.
jakie niosą one dla stabilności cen w strefie euro.
Przeprowadzanie operacji dewizowych, które obejmują:
Przeprowadzanie operacji dewizowych, które obejmują:
a) interwencje walutowe, które mogą być prowadzone, między innymi,
a) interwencje walutowe, które mogą być prowadzone, między innymi,
w kontekście instytucjonalnych relacji kursowych pomiędzy euro a
w kontekście instytucjonalnych relacji kursowych pomiędzy euro a
walutami krajów spoza Unii Europejskiej (np. dolarem amerykańskim
walutami krajów spoza Unii Europejskiej (np. dolarem amerykańskim
i japońskim jenem)
i japońskim jenem)
b) operacje takie jak sprzedaż przychodów odsetkowych z aktywów
b) operacje takie jak sprzedaż przychodów odsetkowych z aktywów
walutowych i tzw. transakcje handlowe.
walutowych i tzw. transakcje handlowe.
Cele Europejskiego Banku Centralnego cd
Cele Europejskiego Banku Centralnego cd
Wspieranie sprawnego działania systemów płatniczych.
Wspieranie sprawnego działania systemów płatniczych.
Kontrola podaży pieniądza polega między innymi na ustalaniu
Kontrola podaży pieniądza polega między innymi na ustalaniu
stóp procentowych obowiązujących w całej strefie euro. Jest to
stóp procentowych obowiązujących w całej strefie euro. Jest to
prawdopodobnie najbardziej znany rodzaj działania Banku.
prawdopodobnie najbardziej znany rodzaj działania Banku.
Osiągnięcie wysokiego poziomu zatrudnienia.
Osiągnięcie wysokiego poziomu zatrudnienia.
Utrzymywanie oficjalnych rezerw dewizowych państw obszaru
Utrzymywanie oficjalnych rezerw dewizowych państw obszaru
euro i zarządzanie nimi (zarządzanie portfelem)
euro i zarządzanie nimi (zarządzanie portfelem)
EBC posiada trzy portfele, którymi zarządza:
EBC posiada trzy portfele, którymi zarządza:
a)
a)
portfel rezerw walutowych. Portfel ten gwarantuje EBC
portfel rezerw walutowych. Portfel ten gwarantuje EBC
płynność wystarczającą do prowadzania operacji dewizowych;
płynność wystarczającą do prowadzania operacji dewizowych;
b)
b)
portfel funduszy własnych, który stanowi rezerwę EBC na
portfel funduszy własnych, który stanowi rezerwę EBC na
pokrycie ewentualnych strat;
pokrycie ewentualnych strat;
c)
c)
portfel funduszu emerytalnego. Portfel ten zawiera aktywa
portfel funduszu emerytalnego. Portfel ten zawiera aktywa
inwestowane przez Bank i jego pracowników w program
inwestowane przez Bank i jego pracowników w program
emerytalny EBC.
emerytalny EBC.
d) EBC odpowiada również bezpośrednio za zarządzanie ryzykiem
d) EBC odpowiada również bezpośrednio za zarządzanie ryzykiem
tych portfeli
tych portfeli
Cele Europejskiego Banku Centralnego cd
Cele Europejskiego Banku Centralnego cd
Zarządzanie ryzykiem polega na zarządzaniu różnymi
Zarządzanie ryzykiem polega na zarządzaniu różnymi
kategoriami ryzyka finansowego ponoszonego bezpośrednio
kategoriami ryzyka finansowego ponoszonego bezpośrednio
przez EBC lub przez działające w jego imieniu krajowe banki
przez EBC lub przez działające w jego imieniu krajowe banki
centralne Eurosystemu oraz na monitorowaniu tego ryzyka.
centralne Eurosystemu oraz na monitorowaniu tego ryzyka.
Zarządzanie ryzykiem obejmuje trzy główne obszary
Zarządzanie ryzykiem obejmuje trzy główne obszary
działań:
działań:
a)
a)
kontrola przestrzegania norm;
kontrola przestrzegania norm;
b)
b)
pomiar wyników i sprawozdawczość;
pomiar wyników i sprawozdawczość;
c)
c)
alokacja strategicznych aktywów.
alokacja strategicznych aktywów.
Podstawową cechą charakteryzującą działalność
Podstawową cechą charakteryzującą działalność
inwestycyjną EBC jest niezależna sprawozdawczość w
inwestycyjną EBC jest niezależna sprawozdawczość w
zakresie ryzyka i wyników. Aby zapobiec potencjalnym
zakresie ryzyka i wyników. Aby zapobiec potencjalnym
konfliktom interesów, niektóre kwestie, jak np. określanie
konfliktom interesów, niektóre kwestie, jak np. określanie
przyjętych w strategii wartości porównawczych dla wyników
przyjętych w strategii wartości porównawczych dla wyników
czy sprawozdawczość w zakresie wyników i ryzyka, są
czy sprawozdawczość w zakresie wyników i ryzyka, są
przekazywane bezpośrednio Zarządowi.
przekazywane bezpośrednio Zarządowi.
Zadania Europejskiego Banku
Zadania Europejskiego Banku
Centralnego
Centralnego
Banknoty
Banknoty
EBC ma wyłączne prawo wydawania zgody na emisję
EBC ma wyłączne prawo wydawania zgody na emisję
banknotów na obszarze euro. Euro stało się wspólną walutą
banknotów na obszarze euro. Euro stało się wspólną walutą
ponad trzystu milionów Europejczyków z dniem
ponad trzystu milionów Europejczyków z dniem
1 stycznia 1999 r. (obejmującego początkowo 11 krajowych
1 stycznia 1999 r. (obejmującego początkowo 11 krajowych
banków centralnych. Rok później do Eurosystemu dołączył,
banków centralnych. Rok później do Eurosystemu dołączył,
jako dwunasty członek, grecki bank centralny. Banknoty i
jako dwunasty członek, grecki bank centralny. Banknoty i
monety wprowadzono do obiegu po raz pierwszy
monety wprowadzono do obiegu po raz pierwszy
1 stycznia 2002 r.
1 stycznia 2002 r.
Statystyka
Statystyka
EBC, we współpracy z krajowymi bankami centralnymi,
EBC, we współpracy z krajowymi bankami centralnymi,
zbiera od władz krajowych lub bezpośrednio od podmiotów
zbiera od władz krajowych lub bezpośrednio od podmiotów
gospodarczych informacje statystyczne niezbędne do
gospodarczych informacje statystyczne niezbędne do
wykonywania swoich zadań.
wykonywania swoich zadań.
Stabilność finansowa i nadzór finansowy
Stabilność finansowa i nadzór finansowy
Eurosystem przyczynia się do sprawnego prowadzenia
Eurosystem przyczynia się do sprawnego prowadzenia
polityki realizowanej przez właściwe władze, odnoszącej się
polityki realizowanej przez właściwe władze, odnoszącej się
do nadzoru ostrożnościowego nad instytucjami kredytowymi
do nadzoru ostrożnościowego nad instytucjami kredytowymi
oraz stabilności systemu finansowego.
oraz stabilności systemu finansowego.
Ma w tej dziedzinie do spełnienia trzy zadania:
Ma w tej dziedzinie do spełnienia trzy zadania:
a) Monitorowanie stabilności cen. Ich celem jest ocena
a) Monitorowanie stabilności cen. Ich celem jest ocena
potencjalnych słabych punktów sektora finansowego, jego
potencjalnych słabych punktów sektora finansowego, jego
odporności na możliwe wstrząsy.
odporności na możliwe wstrząsy.
b) Funkcje doradcze
b) Funkcje doradcze
.
.
Konsultacje przy opracowywaniu przepisów
Konsultacje przy opracowywaniu przepisów
finansowych i wymogów nadzorczych. ECB przekazuje opinie
finansowych i wymogów nadzorczych. ECB przekazuje opinie
w sprawie projektów wspólnotowych, lub krajowych
w sprawie projektów wspólnotowych, lub krajowych
przepisów prawnych dotyczących stabilności finansowej.
przepisów prawnych dotyczących stabilności finansowej.
c) Działanie na rzecz współpracy czyli dobra współpraca i
c) Działanie na rzecz współpracy czyli dobra współpraca i
regularna wymiana informacji pomiędzy bankami
regularna wymiana informacji pomiędzy bankami
centralnymi, a władzami nadzorczymi bez których nie można
centralnymi, a władzami nadzorczymi bez których nie można
nawet myśleć o utrzymaniu stabilności finansowej.
nawet myśleć o utrzymaniu stabilności finansowej.
Współpraca międzynarodowa i europejska
Współpraca międzynarodowa i europejska
EBC utrzymuje robocze kontakty z odpowiednimi
EBC utrzymuje robocze kontakty z odpowiednimi
zewnętrznymi instytucjami, organami i forami, zarówno
zewnętrznymi instytucjami, organami i forami, zarówno
unijnymi jak i międzynarodowymi, jeżeli współpraca ta
unijnymi jak i międzynarodowymi, jeżeli współpraca ta
jest związana z zadaniami powierzonymi Eurosystemowi.
jest związana z zadaniami powierzonymi Eurosystemowi.
ECB odgrywa rolę w realizacji następujących zadań:
ECB odgrywa rolę w realizacji następujących zadań:
a) śledzenie koniunktury i polityki gospodarczej na
głównych obszarach gospodarczych, prowadzone przez
równorzędne pokrewne organizacje;
b) monitorowanie światowego systemu finansowego w celu
zagwarantowania jego stabilności i sprawnego działania.
Oprócz tego EBC dokonuje regularnych ocen
międzynarodowej roli euro.
DZIĘKUJEMY ZA UWAGĘ:
DZIĘKUJEMY ZA UWAGĘ:
Grażyna Czaplicka
Grażyna Czaplicka
Julita Cichowska
Julita Cichowska