background image

 

 

BURAKI 

CUKROWE

background image

 

 

HISTORIA BURAKA 

CUKROWEGO

Napoleon zainteresował się uprawą buraków 
cukrowych w 1804 roku, jednak sytuacja 
poprawiła się w 1840. Wtedy produkcja 
cukru z buraków gwałtownie wzrosła w całej Europie, i w 1880 przerosła produkcję 
z trzciny cukrowej. 

Cukier został wyprodukowany 
eksperymentalnie z buraków w 
Niemczech w 1747 przez chemika 
Andreasa Marggrafa.

Pierwsza fabryka przetwarzająca 
buraki 
cukrowe była wybudowana w 
Konarach na 
Dolnym Śląsku w 1799.

Napływ do Europy trzcinowego cukru surowego zmniejszył się także ze 
względu na 
spadek produktywności gospodarki plantacyjnej w koloniach (przede 
wszystkim 
Ameryce Łacińskiej, gdzie opierała się ona na pracy niewolników).

background image

 

 

ODMIANY BURAKA 

BURAK KORZENIOWY (ćwikła)

BURAK LIŚCIOWY (boćwina, botwina)

BURAK PASTEWNY  o 
zgrubiałych korzeniach 
używanych na paszę. 

BURAK 
CUKROWY

background image

 

 

UMOWNIE WYODRĘBNIONO 3 

ODMIANY BURAKA 

CUKROWEGO:

1.

BURAK CUKROWY [C] - zawiera największą ilość 
sacharozy od 18% do 19,5%, posiada korzeń o 
zwartej strukturze natomiast mniejszych rozmiarów 
od innych odmian buraka.

2.

BURAK PLEWNY [P] - najczęściej uprawiany w Polsce 
dający największe plony , ma korzeń większy i 
luźniejszy , zawartość sacharozy od 16% do 18,5%.

3.

BURAK NORMALNY [N] - to odmiana będąca 
krzyżówką 
[ C i P ] łączy w sobie cechy obu tych gatunków , 
zawartość sacharozy kształtuje się od 17,5% do 19%.

background image

 

 

SKŁAD CHEMICZNY

sacharoza

sacharoza (15%-19%), 

związki nierozpuszczalne

związki nierozpuszczalne (4,5%-5%) to 

celuloza, pektyny, chemii celulozy, białka 

nierozpuszczalne,

związki rozpuszczalne

związki rozpuszczalne to sole mineralne, 

 związki azotowe, cukry proste fruktoza i 

glukoza, ponadto zawierają niewielkie 

ilości tłuszczy oraz barwniki.

background image

 

 

ETAPY:

EKSTRAKCJA 

WYŻYMANIE

DEFEKACJA I SATURACJA

ZAGĘSZCZENIE

PRODUKT KOŃCOWY

PRODUKCJA CUKRU Z 

BURAKÓW CUKROWYCH

background image

 

 

EKSTRAKCJA

• Proces zaczyna się od krojenia buraków w drobne paski. 

Zwiększa to powierzchnię i ułatwia ekstrahowanie cukru. 

• Ekstrakcja zachodzi w ekstraktorach, gdzie krajankę poddaje się 

działaniu gorącej wody przez około godzinę. Proces ten przebiega
podobnie jak proces zaparzania liści herbaty w imbryku, gdzie 
uwalniania się jej aromat i barwa.

• Ekstraktor to duży poziomy lub pionowy zbiornik, w którym krajanka 

przesuwa się w kierunku przeciwnym do kierunku ruchu wody, w tak 
zwanym przeciwprądzie. 

• W czasie przepływu wody rośnie w niej stężenie cukru i w rezultacie 

otrzymuje się roztwór zwany sokiem surowym. Poza cukrem, 

surowy 
sok zawiera wiele innych substancji wypłukanych z buraków.

background image

 

 

WYŻYMANIE

• Krajanka buraczana po procesie ekstrakcji

jest mokra i nadal zawiera pewną ilość cukru.
W związku z tym, za pomocą pras śrubowych
wyciska się z niej jak największą ilość soku 
(tzw. woda wysłodkowa), który jest ponownie
kierowany do ekstrakcji. 

• Pozostałe wysłodki suszy się i przetwarza na 

granulat będący ważnym składnikiem paszy 
dla zwierząt. 

background image

 

 

DEFEKACJA I SATURACJA

• Kolejny etap przetwarzania soku surowego ma na celu 

usunięcie zanieczyszczeń stałych, które zmętniają 
roztwór, przy czym roztwór się także nieco odbarwia. 

• Jedną z dwóch powszechnie stosowanych na tym etapie 

technik jest defekacja i saturacja. 
Polega ona na dodaniu do soku mleka wapiennego i 
wprowadzaniu dwutlenku węgla. Gaz reaguje z wapnem 
tworząc krystaliczny węglan wapnia, który wiąże 
zanieczyszczenia stałe. Po filtracji, sok jest gotowy do 
odbarwiania.

background image

 

 

ZAGĘSZCZENIE

• W czasie ostatniego etapu, sok kieruje się do 

bardzo dużych wyparek. W wyparkach następuje 
odparowanie wody aż do momentu, w którym 
zaczynają się tworzyć kryształy. Dodatkowo, do 
zagęszczonego syropu dodaje się drobne kryształki 
cukru w celu zapoczątkowania krystalizacji. 

• Mieszanina syropu i kryształów cukru (cukrzyca) 

jest odwirowywana w wirówkach w celu separacji 
kryształów. Proces ten przypomina odwirowywanie 
prania. Odwirowane kryształy są przed 
pakowaniem osuszane gorącym powietrzem.

background image

 

 

PRODUKTY PRZEROBU 

BURAKA CUKROWEGO

background image

 

 

CUKIER

to produkt końcowy przerobu buraka cukrowego, 

jest prawie czysta sacharozą. W obrocie handlowym występuje 
jako cukier kryształ różnej granulacji (kryształ gruby, średni, 
drobny, grysik, cukier puder, cukier kryształ niesegregowany). 

Na potrzeby przemysłu 

stosowany 
jest cukier biały przemysłowy- 
cukier o gorszej jakości 
nieodpowiadający normom 
konsumpcyjnym.

• Cukier spożywczy (zwykle 
krystalizowana sacharoza) 
pozbawiony jest cennych 
dodatków, witamin i soli 
mineralnych,

• Biały cukier jest chemicznie 
przetworzonym związkiem.

background image

 

 

MELASA 

- to produkt uboczny przemysłu cukierniczego, 

powstały z soku buraczanego. Melasa jest gęstą, ciągliwą 
cieczą o barwie brązowej do ciemno brunatnej, ma słodko 
gorzki smak i swoisty zapach zawiera ok. 50% sacharozy.

WYKORZYSTANIE: 

• na potrzeby przemysłu 
gorzelniczego, 

• w przemyśle 
farmaceutycznym do 
wyrobu alkoholu 
etylowego, 
gorzelnictwie, kwasku 
cytrynowego 

• jako pożywka w 
hodowli drożdży i 
produkcji drożdży 
piekarskich .

background image

 

 

CUKIER BRĄZOWY 

sprzedawany w 

supermarketach, nie jest niczym innym jak 
rafinowanym cukrem białym z niewielką 
domieszką melasy, nadającej mu smak i 
kolor.

background image

 

 

WYSŁODKI BURACZANE –

 

stanowią odpad 

produkcyjny

przy produkcji cukru. Występują w postaci krajanki 
Buraczanej. Zawierają ok. 95% suchej masy w skład której 
wchodzą głównie białka i błonnik. 

ZASTOSOWANIE: 

•bezpośrednio jako pasze dla 
zwierząt lub są fermentowane i 
suszone i w tej formie 
przerabiane na pasze dla 
zwierząt .

background image

 

 

background image

 

 

background image

 

 

background image

 

 

background image

 

 

WYDOBYCIE NA ŚWIECIE

2005 ROK 

•  Francja (ok. 29 mln ton)
•  Niemcy (ok. 25 mln ton)
•  Stany Zjednoczone (ok. 25 mln ton)
•  Rosja (ok. 21 mln ton)
•  Ukraina (ok. 15 mln ton)
• a także Turcja, Polska, Włochy, 

Wielka Brytania, Chiny.

background image

 

 

•zbiory buraków cukrowych wynosiły średnio 12,2 mln ton,  

•wartość produkcji towarowej buraków cukrowych wynosiła 
przeciętnie ok. 1,4 mld zł,
  

•stanowiła 3,9% produkcji towarowej krajowego rolnictwa,

•najwięcej buraków cukrowych uprawiano w 
województwach: 
wielkopolskim, kujawsko-pomorskim, lubelskim i 
dolnośląskim.

•łączna powierzchnia uprawy buraków cukrowych w kraju 
wynosiła ok. 300 tys. ha

•plony wahały się od 358 do 443 dt/ha.

 

W Polsce w latach 2001-2003:

background image

 

 

PORÓWNANIE BURAKA 

CUKROWEGO 

I TRZCINY CUKROWEJ W 2002 

ROKU.

ŚWIATOWA PRODUKCJA CUKRU:

 

 buraki cukrowe - 26%, 
 trzcina cukrowa - ok. 74%. 

ŚWIATOWY OBSZAR UPRAWY:

 buraków cukrowych -6,4 mln ha, 
 trzciny cukrowej – 19,7 mln ha, 

POWIERZCHNI ZASIEWÓW NA ŚWIECIE

 buraki cukrowe stanowiły ok. 1%, 

 trzcina cukrowa – ok. 4%.

background image

 

 

background image

 

 

background image

 

 

Buraki cukrowe są rośliną płodozmianową, 

która wymaga czterokrotnie większej 

powierzchni uprawy niż trzcina 

cukrowa, uprawiana jako monokultura. 

W porównaniu do trzciny cukrowej, 

wykopywane z ziemi buraki zawierają 

liczne zanieczyszczenia, jak liście, 

kamienie i pozostałości piasku, które 

muszą zostać dokładnie usunięte. 

background image

 

 

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ

background image

 

 

Średni plon to 100 ton trzciny cukrowej z hektara, lub 10 ton cukru z hektara.

background image

 

 

BURAK 

CUKROWY

należy do roślin kosmowatych 
( botaniczny )

Korzeń polowy – 
spichrzowy.

Liście


Document Outline