UPROSZCZENIA
NOWE TECHNIOLOGIE W PRODUKCJI
POSTĘP
Zwiększenie wartości lub zmiana jednego na
korzyść innego zabiegu agrotechnicznego mające
uzasadnienie:
przyrodnicze,
ekonomiczne
i
społeczne.
Np. Przyrodnicze – zabiegi chroniące glebę
Ekonomiczne – produkcja
Społeczne – zapotrzebowanie na nowe środki
produkcji,
wytworzenie nowych miejsc pracy
POSTĘP AGROTECHNICZNY DOTYCZY
CAŁOKSZTAŁTU ZABIEGÓW STOSOWANYCH W
PRODUKCJI ROŚLINNEJ OBEJMUJĄCY:
TECHNIKĘ UPRAWY ROLI
NAWOŻENIE
DOBÓR GATUNKÓW I ODMIAN ORAZ ICH
NASTĘPSTWO (ZMIANOWANIE)
PRZYGOTOWANIE NASION DO SIEWU (SADZENIA)
SIEW (SADZENIE)
PIELEGNOWANIE
ZBIÓR (OMŁOT) OCZYSZCZENIE I
PRZECHOWYWANIE
KOMPLEKSOWA
TECHNOLOGIA PRODUKCJI
ROŚLINNEJ
CAŁOKSZTAŁT DZIAŁAŃ ROLNIKA ZMIERZAJĄCY
DO UZYSKANIA PLONU ZBLIŻONEGO DO
POTENCJALNEGO
1.
Dobór i rejonizacja odmian
2.
Wybór stanowiska i przygotowanie roli (wymagania glebowe,
przedplonowe, uprawa roli)
3.
Racjonalne
nawożenie
(wapniowanie
i
magnezowanie,
nawożenie fosforem, potasem oraz azotem)
4.
Przygotowanie materiału siewnego
5.
Wybór terminu i sposobu siewu (ścieżki przejazdowe)
6.
Zabiegi pielęgnacyjne (ochrona przed chwastami, chorobami,
szkodnikami, wyleganie, dolistne dokarmianie)
7.
Zbiór i przechowywanie ziarna
UPROSZCZENIA W
TECHNOLOGII PRODUKCJI
ROLNICZEJ
MOŻLIWE?
KONIECZNE?
POTRZEBNE?
NIEZBĘDNE?
są
:
CELE UPROSZCZEŃ
• Zmniejszenie pracochłonności
• Zmniejszenie czasochłonności
zabiegów
• Zmniejszenie zużycia paliwa
• Przyspieszenie terminu
agrotechnicznego
• Skrócenie czasu wykonania
zabiegu
• Zmniejszenie ugniatania gleby
• OSZCZĘDNOŚCI FINANSOWE
CZY UPRASZCZAĆ
TECHNOLOGIĘ PRODUKCJI
ROLNICZEJ?
ZAWSZE?
W OKREŚLONEJ SYTUACJI?
W JAKIM STOPNIU?
DO JAKICH GRANIC?
Energochłonność uprawy
pszenicy ozimej
(wg Matthews za
Russelem)
Sposób
uprawy
Zużycie energii MJ ha
-1
Rbh ha
-1
Gleba
ciężka
Gleba
lekka
Gleba
ciężka
Gleba
lekka
Uprawa
płużna
(20 cm)
320
200
3,7
2,4
Uprawa
płużna
(10 cm)
180
110
1,6
1,2
Siew
bezpośred
ni
30
40
0,5
0,5
SYSTEM WYSIEWU ROŚLIN W MULCZ
Uprawa całej
powierzchni
gleby
Siewnik
precyzyjny z
redlicą
tarczową
Pneumatyczn
y siewnik
wtryskujący
nasiona do
gleby
Bez uprawy
przedsiewnej
Uprawa wstęgowa
Normalny precyzyjny
siewnik
Przy przedsiewnym
przygotowaniu gleb
Plon buraków w zależności od systemu
uprawy ( w t ha
-1
)
Zawartość cukru w korzeniach buraka
cukrowego w zależności od systemu
uprawy
( w %)
Plon cukru obliczony w zależności od
systemu uprawy (w t ha
-1
)
UPROSZCZONE SYSTEMY UPRAWY
MINIMUM UPRAWY
SIEW
BEZPOSREDNI
Sposób przygotowania
pola
1. Siew w ścierń
2. Siew w czarne pole
3. Siew w mulcz
4. Siew w rośliny
okrywowe
Sposób umieszczania
nasion
1. Siewnikiem
talerzowym
2. Siewnikiem
rotacyjnym
3. Siewnikiem
kultywatorowym
4. Siewnikiem
kombinowanym
ROŚLIN
1. Upraszczan
ie
zmianowań
2. Upraszczan
ie
nawożenia
3. Upraszczan
ie siewu
4. Upraszczan
ie
pielęgnacji
5. Upraszczan
ie zbioru
ROLI
1.
Stosowanie
zestawów
agregatów
uprawowych
2.
Spłycanie uprawy
płużnej
3.
Stosowanie
aktywnych narzędzi
do uprawy roli
4.
Stosowanie płytkiej
uprawy bezorkowej
5.
Stosowanie
głębokiej uprawy
bezorkowej
Średnie plony zbóż w uprawie zerowej i
uproszczonej w doświadczeniach
skandynawskich
Państwo
Rodzaj uprawy
Udział zbóż
ozimych
Płużna =
100%
Spłycona
Zerowa
dt z ha
dt z ha
%
dt z ha
%
%
Dania
46,8
42,0
94
45,4
92
36,5
Szwecja
46,8
44,0
91
44,5
91
31,5
Norwegia
49,7
45,7
96
51,1
101
20
Względne wartości przeciętnych
wskaźników efektywności
energetycznej w % (uprawa klasyczna –
100%)
Rodzaj uprawy
Bobik
Pszenica ozima
Jęczmień jary
Uprawa
klasyczna
100,00
100,00
100,00
Uprawa
bezorkowa
94,52
105,94
101,27
Siew
bezpośredni
155,81
122,45
124,97
Plon ziarna badanych zbóż przy różnym
systemie uprawy w t ha
-1
Suma aminokwasów egzogennych
(g/100g białka) w ziarnie zbóż ozimych
Suma aminokwasów endogennych
(g/100g białka) w ziarnie zbóż ozimych
Pracochłonność uprawy roli i siewu
poplonów
Uprawa
rbh ha
-1
%
Płużna
5,33
100
Talerzowa
3,33
62,5
Kultywatorowa
2,83
53,1
Rotaseeder
2,57
48,2
Nakłady pracy ludzkiej i mechanicznej w
zależności od stosowanego sposobu
przedsiewnej uprawy roli (poplony
ścierniskowe, plony wtóre)
Elementy
składowe
Obiekty uprawowe
Orka
do
głębokości
12-18 cm
Uprawa
glebogryzarką
do głębokości
12-14 cm
Uprawa
talerzówką
do
głębokości
12-14 cm
Uprawa
kultywatore
m do
głębokości
12-14 cm
Bez uprawy,
siew
bezpośredni
siewnikiem
Rotaseeder
Upraw
a roli i
siew
rbh ha
-
1
5,33
4,22
3,33
2,83
2,57
%
100
79,2
62,5
53,1
48,2
Uprawa
roli,
siew
pielęgna
-cja i
zbiór
rbh ha
-
1
7,63
6,52
5,63
5,13
4,87
%
100
85,4
73,8
67,2
63,8
Plon kukurydzy (w t ha
-1
) na tle zróżnicowanej
uprawy przedsiewnej
Plon
Obiekty uprawowe
Orka do
głębokości
12-18 cm
Uprawa
talerzówką do
głębokości
12-14 cm
Uprawa
glebogryzar
ką do
głębokości
12-14 cm
Uprawa
kultywatore
m do
głębokości
12-14 cm
Bez uprawy,
siew
bezpośredni
siewnikiem
Rotaseeder
Ogółem
82,4
81,0
76,1
80,9
71,2
Kolby
28,7
29,6
27,8
28,2
27,3
Plon zielonej masy poplonów (w t ha
-1
) na tle
zróżnicowanej uprawy przedsiewnej
Plon
Obiekty uprawowe
Orka do
głębokości
12-18 cm
Uprawa
talerzówką do
głębokości
12-14 cm
Uprawa
glebogryzar
ką do
głębokości
12-14 cm
Uprawa
kultywatore
m do
głębokości
12-14 cm
Bez uprawy,
siew
bezpośredni
siewnikiem
Rotaseeder
Ogółem
33,9
32,3
31,7
30,7
33,5
Netto
28,3
28,7
27,3
26,0
30,9
Zależność pomiędzy
produkcyjnością gleby
a niektórymi
procesami związanymi
z systemem uprawy
roli
Procesy degradacyjne
Erozja i spływ
Stepowienie
Zachwaszczenie
Zasolenie
Zagęszczenie
Wymywanie składników pokarmowych
Akumulacja substancji toksycznych
Procesy
zapobiegające
degradacji
Dobór i zmianowanie roślin
Systemy uprawy ochraniające
glebę
Gospodarka resztkami roślinnymi
Zapobieganie stratom wody
Racjonalne nawożenie i obieg
składników pokarmowych w glebie
Gospodarka na terenach
podlegających erozji