Obowiązek ubezpieczenia
– zasady podlegania
ubezpieczeniu
Wykład II
Podstawa prawna w zakresie
podlegania ubezpieczeniom
społecznym
• Ustawa z dnia 13 października 1998 r. o systemie
ubezpieczeń społecznych ( T.j. Dz.U. z 2015,
poz.121 ze zm.)
Ubezpieczenie
emerytalne i
rentowe
• 1.
Ubezpieczenie obowiązkowe
– art.. 6 ust.syst.:
• Np..
- pracownicy ( definicja pracownika – art..8 ust.1,2
ust. syst.)
• - osoby wykonujące pracę nakładczą ( definicja – art..
8 ust.3),
• - członkowie rolniczych spółdzielni produkcyjnych.../.../
• ( definicje terminów – art.. 8),
• -osoby wykonujące pracę na podstawie umowy
agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o
świadczenie usług, do której zgodnie z KC stosuje się
przepisy dotyczące zlecenia/…/
Ubezpieczenie emerytalne i
rentowe
• -osoby prowadzące działalność pozarolniczą oraz
osoby z nim i współpracujące,
• -posłowie i senatorowie,
• -osoby pobierające stypendium sportowe,
• -pobierający stypendium słuchacze KSAP,
• -osoby wykonujące odpłatnie pracę na podstawie
skierowania do pracy w czasie odbywania kary
pozbawienia wolności lub tymczasowego
aresztowania,
• -osoby pobierające zasiłek dla bezrobotnych,
świadczenie integracyjne lub stypendium w czasie/…/
Ubezpieczenie emerytalne i rentowe
• /…/ odbywania szkolenia, stażu lub przygotowania
zawodowego dorosłych, na które zostały skierowane
przez powiatowy urząd pracy ( tzw. ”bezrobotni”),
• -osoby pobierające stypendium w okresie odbywania
szkolenia , stażu lub przygotowania zawodowego
dorosłych, na które zostały skierowane zostały przez
inne podmioty, niż urząd pracy,
• -osoby pobierające stypendium na podstawie
przepisów o promocji zatrudnienia… w czasie
odbywania studiów podyplomowych,
• -duchowni,
Ubezpieczenie emerytalne i rentowe
• -żołnierze niezawodowi pełniący czynną służbę
wojskową,
• -osoby odbywający służbę zastępczą,
• -funkcjonariusze służby celnej,
• -osoby przebywające na urlopach wychowawczych lub
pobierające zasiłek macierzyński albo zasiłek w
wysokości zasiłku macierzyńskiego,
• -osoby pobierające świadczenia socjalne wypłacane w
okresie urlopu oraz osoby pobierające zasiłek socjalny
wypłacany na okres przekwalifikowania zawodowego i
poszukiwania nowego zatrudnienia , a także osoby
pobierające wynagrodzenie przysługujące w okresie /…/
Ubezpieczenie emerytalne i rentowe
• /…/ korzystania ze świadczenia górniczego albo w
okresie korzystania ze stypendium na
przekwalifikowanie, wynikające z odrębnych
przepisów lub układów zbiorowych,
• -osoby pobierające świadczenie szkoleniowe
wypłacane po ustaniu zatrudnienia,
• -członkowie rad nadzorczych wynagradzani z
tytułu pełnienia tych funkcji;
• ( wyjątki od tych zasad określone w art. 6 ust.4 i
4a)
Ubezpieczenie emerytalne i rentowe
• Art.. 6a Dodatkowo, obowiązkowo ubezpieczeniom
emerytalnemu i rentowemu podlegają:
• -osoby sprawujące opiekę nad dzieckiem, które na
obszarze RP:
• =prowadziły działalność gospodarczą przez okres co
najmniej 6 miesięcy prowadziły inna działalność i
zaprzestały prowadzenia lub zawiesiły działalność,
• =prowadziły inna działalność gospodarczą przez okres
co najmniej 6 miesięcy i zaprzestały jej prowadzenia,
• =zleceniobiorcy zatrudnieni na podstawie umowy
agencyjnej, zlecenia albo innej umowy o świadczenie/
…/
Ubezpieczenie emerytalne i rentowe
• /…/usług, przez okres co najmniej 6 miesięcy i
którzy zaprzestali jej wykonywania,
• -osoby „współpracujące” przez okres co najmniej 6
miesięcy, które zaprzestały współpracy,
• -osoby duchowne, podlegające z tego tytułu
ubezpieczeniom przez okres co najmniej 6 miesięcy;
• Art.6b) obowiązkowo ubezpieczeniom podlegają
osoby, które na obszarze RP sprawują osobistą
opiekę nad dzieckiem, a które nie spełniają
warunków do podlegania obowiazkowym
ubezpieczeniom o których mowa w art. 6a
Ubezpieczenie emerytalne i
rentowe
2.
Ubezpieczenie dobrowolne ( na wniosek)
– art..
7 ust. syst.:
• Prawo do dobrowolnego objęcia ubezpieczeniem
emerytalnym i rentowym przysługuje osobom,
które nie spełniają warunków do objęcia tymi
ubezpieczeniami obowiązkowo
Zbieg tytułów ubezpieczenia
• 1. Zasada pierwszeństwa albo rangi
• - zasada pierwszeństwa : objęcie ubezpieczeniem
obowiązkowo z tego tytułu, który powstał
najwcześniej,
• - zasada rangi ( ważności): pierwszeństwo tytułu
ubezpieczenia ( np.. z tytułu zatrudnienia),
• 2. Art.. 9 ust. 1: w przypadku zbiegu tytułów –
zastosowana zasada rangi ( ważności): objęcie
ubezpieczeniem tylko z tytułu stosunku pracy,
umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub innej
umowy o świadczenie usług, albo umowy o dzieło;
możliwość objęcia ubezpieczeniem z innych
tytułów, ale dobrowolnie;
Zbieg tytułów ubezpieczenia
• 3. Art.. 9 ust. 2 – zasada pierwszeństwa w czasie:
osoba spełniająca warunki do objęcia
obowiązkowo ubezpieczeniem emerytalnym i
rentowym z kilku tytułów: objęta obowiązkowo
ubezpieczeniem z tego tytułu, który powstał
najwcześniej; może zostać objęta dobrowolnie
ubezpieczeniem emerytalnym lub rentowym z
innych tytułów;
Podleganie
ubezpieczeniu
chorobowemu
( art.. 11 ust. syst.)
• Ubezpieczenie obowiązkowe:
• - pracownicy ( z wyłączeniem prokuratorów),
• - członkowie rolniczych spółdzielni produkcyjnych,
• - osoby odbywające służbę zastępczą;
• Ubezpieczenie dobrowolne - osoby objęte
obowiązkowo ubezpieczeniem emerytalnym i
rentowym :
• - wykonujące pracę nakładczą,
• - pracę na podstawie umowy agencyjnej lub
umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie
usług oraz osoby z nimi współpracujące,
Podleganie
ubezpieczeniu
chorobowemu
• -
osoby prowadzące pozarolniczą działalność oraz
osoby z nimi współpracujące,
• -osoby wykonujące odpłatnie pracę, na podstawie
skierowania do pracy w czasie odbywania kary
pozbawienia wolności lub tymczasowego
aresztowania,
• - duchowni;
Podleganie
ubezpieczeniu
wypadkowemu
( art.. 12 ust. syst.)
• Obowiązkowo ubezpieczeniu wypadkowemu
podlegają wszystkie osoby podlegające
ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowemu poza:
• -osobami wykonującymi pracę nakładczą,
• - bezrobotnymi pobierającymi zasiłek da
bezrobotnych lub świadczenie integracyjne; nie są
wyłączeni bezrobotni pobierający stypendium w
okresie odbywania szkolenia/.../( art..6 pkt. 9)
• -osobami pobierającymi stypendium na podstawie
przepisów o promocji zatrudnienia/.../ w okresie
odbywania studiów podyplomowych i
niepozostawania w zatrudnieniu;
Podleganie ubezpieczeniu
wypadkowemu
• - żołnierzami niezawodowymi pełniącymi czynną
służbę ( art..6 pkt.11),
• - osobami przebywającymi na urlopach
wychowawczych lub pobierającymi zasiłek
macierzyński lub zasiłek w wysokości zasiłku
macierzyńskiego,
• - osobami pobierającymi świadczenia socjalne
wypłacane w okresie urlopu oraz osobami
pobierającymi zasiłek socjalny wypłacany na czas
przekwalifikowania zawodowego i poszukiwania
nowego zatrudnienia , a także osobami pobierającymi
wynagrodzenie przysługujące w okresie korzystania ze
świadczenia górniczego albo stypendium
wynikającego z odrębnych przepisów,
Podleganie ubezpieczeniu
wypadkowemu
• -osobami sprawującymi osobistą opiekę nad
dzieckiem i objęte ubezpieczeniem emerytalno-
rentowym na podstawie art. 6a,
• - osobami objętymi ubezpieczeniem emerytalno-
rentowym na wniosek ( dobrowolnie);
Czas podlegania ubezpieczeniom
społecznym
• 1. Podleganie ubezpieczeniom obowiązkowym ( art..
13 ust. syst.):
• - pracownicy- od dnia nawiązania stosunku pracy do
dnia ustania tego stosunku,
• - osoby wykonujące pracę nakładczą od dnia
oznaczonego w umowie jako dzień rozpoczęcia jej
wykonywania do dnia rozwiązania lub wygaśnięcia
umowy /.../
• 2. Objęcie ubezpieczeniem dobrowolnym ( art.. 14)
• 3. Objęcie ubezpieczeniem a ochrona
ubezpieczeniowa ( od skutków)
…………………………..
• ………………………………………………..