Spedycja

Wykład I

wiadomości ogólne

Pojęcie spedycji

Rola spedycji w procesach

handlowych i transportowych

Proces handlowy

Poszukiwanie partnera handlowego –

kryteria wyboru np. dostawcy (czynniki

logistyczne),
Faza negocjacji – ustalanie ceny,

warunków dostawy, warunków płatności,
Faza realizacji dostawy – proces

transportowy (logistyczny),
Faza potransakcyjna – realizacja

płatności

Proces transportowy

Ciąg

kolejno

następujących
czynności, stanowiących
pewną całość, w wyniku
których towar zostanie
dostarczony odbiorcy w
jak

najsprawniejszy

sposób

Proces transportowy

czynności spedycyjne
czynności przemieszczania
(przewóz, przeładunek,
składowanie przejściowe)
czynności dodatkowe (np.
magazynowanie długookresowe)

Organizacja i planowanie

procesu transportowego –

różne aspekty

Opracowanie koncepcji przewozu
(m.in. optymalizacja –

np wybór

sposobu przewozu:

ś

rodek transportu,

trasa, czas

),

Przygotowanie wszystkiego, co jest
potrzebne do przewozu,
Koordynacja procesu transportowego

Przygotowanie do

przewozu – schemat

ogólny

Przygotowanie

dokumentów

Przygotowanie

przesyłki

List

Przewozowy, ...

Przygotowanie

Środka transportu

i kierowcy

Prawidłowo zorganizowany proces transportowy i handlowy

Rola transportu i

spedycji

Efekty

ekonomiczne

przedsiębiorstw

Uzyskiwane

przychody

Koszty

Uzyskiwane

przychody

Transport

Efektywny transport to

efektywna gospodarka

Efektywność

transportu

Zasoby (tabor,

wyposażenie,

ludzie, systemy

informacyjne)

Czynniki

zewnętrzne

(warunki

naturalne,

infrastruktura)

Organizacja

(m.in.

Koordynacja)

Pojęcie spedycji

J. Marzec „Spedycja jest to zarobkowe

organizowanie przemieszczania ładunków w

zastępstwie zleceniodawcy oraz wykonywanie

związanych z tym czynności za wyjątkiem

samego transportu i czynności dodatkowych.”
T.

Szczepaniak:

„spedycja

jest

to

zorganizowanie przemieszczania ładunków

przy zastosowaniu odpowiednio dobranych

środków transportu i sposobu przewozu, w

wyniku czego następuje przesłanie ładunków

od dostawcy do odbiorcy.”

Pojęcie spedycji

T.

Szczepaniak:

„Spedycja

to

wszystkie czynności konieczne do
przesłania ładunku, również te
wynikające

ze

specjalnego

życzenia zleceniodawcy ale z
wyłączeniem samego przewozu.”
W.

Grzywacz:

„Ułatwienie

transportu.”

Istotną częścią działalności

spedycyjnej jest praca koncepcyjna,

występująca w mniejszym lub

większym nasileniu w danym

podmiocie, wymiana informacji

między uczestnikami nie tylko

procesu transportowego ale i

handlowego i załatwianie

wszelkiego rodzaju formalności,

takich jak na przykład wypełnianie

dokumentów transportowych i

handlowych.

Organizacj

a procesu

spedycyjne

go

Wymogi

prawne

Wymogi

klienta

Właściwości

przesyłki

Właściwości

środka

transportu

Uwarunkowa

nia

zewnętrzne

Czynniki wpływające na czynności

realizowane przez spedytora:

1) Ilość i rodzaj ładunku
2) Cechy fizyczne i chemiczne ładunku
3) Odległość (kraj przeznaczenia)
4) Posiadana infrastruktura
5) Polityka i czynniki społeczne
6) Warunki pogodowe i klimatyczne
7) Systemy prawne

Spedytor jest koordynatorem i

organizatorem procesu

transportowego. Odpowiednia

organizacja procesu transportowego

to stan, w którym wykonywanie

wszystkich czynności spedycyjnych

przez poszczególnych uczestników

tego procesu odbywa si

ę

w ustalonej

kolejno

ś

ci, w okre

ś

lony sposób i we

wzajemnym powi

ą

zaniu ze sob

ą

.

Efektem tych działań powinny być:

odpowiednia jakość i koszt

Koordynacja w transporcie

mi

ę

dzynarodowym obejmuje

przedsiębiorstwa i instytucje

biorące udział w realizacji

procesu transportowego w

handlu zagranicznym

Cykl realizacji zlecenia

spedycyjnego:

1) Przyjęcie zlecenia od klienta.
2) Wybór przewoźnika.
3) Wypisanie zlecenia na transport.
4) Realizacja usługi.
5) Wystawienie faktury.
6) Przesłanie wymaganych

dokumentów do klienta.

Czynno

ś

ci spedycyjne

• Doradztwo, kalkulacje, Wybór środka transportu lub

trasy przewozu

• Sporządzanie umów o przewóz, sporządzanie

dokumentów przewozowych

• Ubezpieczenie ładunku
• Zamówienie środka transportu
• Udzielanie zleceń na wykonanie kontroli ilości,

jakości oraz innych usług, Organizacja prac
ładunkowych

• Zgłoszenie towaru do odprawy celnej, składanie

zabezpieczenia celnego, podstawienie ładunku do
odprawy celnej;

Czynności

spedycyjne

c.d.

• kompletowanie

ładunku,

pakowanie,

znakowanie, cechowanie, sortowanie;

• przeładunek i przygotowanie do przeładunku;
• składowanie przejściowe;
• odebranie przesyłki od przewoźnika
• przekazanie przesyłki odbiorcy
• rozpakowanie i uzdatnianie ładunku do odbioru
• fakturowanie, rozliczanie i pobieranie należności
• reklamacje
• odbiór od odbiorcy zobowiązania zapłaty
• sprzedaż przesyłki
• cesja praw do przesyłki

20

Klasyfikacja spedycji

wg obszaru działania

Krajowa
Międzynarodowa

21

Klasyfikacja spedycji

wg ładunków

Całopojazdowa
Drobnicowa,
Ładunków specjalistycznych
(niebezpieczne, ponadnormatywne,
i inne wymagające specjalnych
warunków przewozu)

22

Klasyfikacja spedycji

wg gałęzi

Drogowa,
Kolejowa,
Portowo – morska,
Lotnicza

23

Klasyfikacja spedycji

wg zakresu działania

Uniwersalna,
Wyspecjalizowana (przykłady):

„giełdy ładunkowe”,
Obsługa portowa,
Konsolidacja drobnych przesyłek
Odprawy celne

Faza przemieszczania

Dozorowanie
Informowanie – śledzenie przesyłki
Reagowanie na nieprawidłowości

Faza końcowa

wyładunek
pokwitowanie
Sprawdzenie przesyłki
Uregulowanie należności, ew.
likwidacja, sprzedaż przesyłki
Sporządzenie protokołu
szkodowego

Faza końcowa - Analiza kosztów i

przebiegu procesu

transportowego

wykrycie słabych punktów (jakościowych,
czasowych, organizacyjnych, kosztowych),
możliwość porównania osiągniętych efektów z
przyjętymi założeniami,
dostarczenie materiałów do prawidłowego
sporządzenia następnych kalkulacji,
umożliwienie podejmowania właściwych decyzji w
następnych procesach spedycyjnych

Funkcje spedycji

Doradcza
Dokumentacyjna
Organizacyjna
Wykonawcza
Bankowa
Pośrednictwa
Dystrybucyjna

Korzyści zleceniodawcy

• Specjalizacja,

większa

efektywność,

fachowe

poradnictwo, Niższe koszty – efekt skali, Spedytor

wybiera optymalne rozwiązanie z punktu widzenia

czasu, kosztów i jakości, zna rynek transportowy,

posiada sieć kontaktów i jest w stanie zaoferować

wyższy poziom usług

• Sporządzanie i kompletacja dokumentacji
• Spedytor likwiduje problemy na styku klient - firma

usługowa (np. przewoźnik)

• Angażuje środki finansowe np. na zabezpieczenia

celne, co umożliwia terminowe wykonanie formalności

celno - administracyjnych i skrócenie czasu pobytu

ładunku w punktach odprawy celnej

• Pomaga zdobywać nowe rynki zbytu

Korzyści przewoźnika

• Marketing, sprzedaż
• Krótszy czas postoju środka transportu pod

załadunkiem

• lepsze wykorzystanie ładowności środka

transportu dzięki konsolidacji przesyłek

drobnych

• mniejsze szkody dzięki odpowiedniemu

przygotowaniu przesyłki

• skrócenie

czasu

wystawiania

i

kompletowania dokumentów

Korzyści przewoźnika

•spedytor inwestuje w infrastrukturę i

suprastrukturę

•przewoźnik nie musi tworzyć działów, w których

pracują osoby posiadające specjalistyczną
wiedzę dotyczącą prawa handlowego, przepisów
celnych, sanitarnych itd

•możliwość pozyskania klientów dzięki

wszechstronności i wiarygodności spedytora

•spedytor odciąża przewoźnika od ściągania

należności od wielu drobnych klientów

•rozwija nowe usługi np. logistyczne, nowe formy

przewozów - transport kombinowany

Historia rozwoju spedycji

Rozwój transportu – okres
starożytność i średniowiecze
Okres kapitalizmu i rewolucji
przemysłowej

Potrzeba przewożenia dużych

ilości towarów o niewielkiej

wartości i zróżnicowanej

strukturze

różnorodne ładunki zarówno maszyn jak i
masowo produkowane towary przemysłowe;
produkty rolne na wzrastające rynki miejskie
- zwiększenie produktywności rolnictwa -
więcej ludzi może się zajmować produkcją
nie związaną z rolnictwem;
surowiec na potrzeby budownictwa,
kopalnictwa, hutnictwa, odlewni;

Nowe problemy ekonomiczne i

organizacyjne związane z

korzystaniem z transportu

zorganizowanie transportu wymaga
co raz większych kwalifikacji;
potrzeba magazynowania towarów;
potrzeba skoordynowania różnych
gałęzi transportu

Według FIATA zawód spedytora

istnieje już od X w

tworzenie składów publicznych w portach i
miastach,
rozszerzenie się handlu morskiego i
organizowaniem targów w Europie:
załadunek i wyładunek, clenie, składowanie,
przewóz, sprzedaż, pobranie/opłacenie należności,
spedytor znał najlepsze drogi przewozowe, środki
transportu, wiedział jak opiekować się towarem i
jak go składować, znał sposoby komunikowania
się.

Cechy spedytora

Cechy osobowe
Kwalifikacje