KIERUNKI FILOZOFICZNE

Filozofia klasyczna (przedmiotu)

Filozofia podmiotu

Filozofia podmiotowości

Tomizm
Egzystencjalizm
Fenomenologia
Marksizm
Hermeneutyka
Pozytywizm
Postmodernizm
Kantyzm

-Neokantyzm

Modernizm

Personalizm
Filozofia dialogu
Filozofia analityczna
Pragmatyzm
Filozofia życia
Materializm
Strukturalizm
Kognitywizm
Poststrukturalizm …

Filozofia klasyczna może być rozumiana:

1. w sensie czasowym – jako filozofia greckiego i

rzymskiego antyku;

2. w sensie przedmiotowym – jako filozofia

zdeterminowana, zarówno przedmiotem jak i
metodą;

3. w sensie formułowanych zasadniczych pytań-

problemów, stawianych pod adresem otaczającej
rzeczywistości, wymuszającej od człowieka
odpowiedzi.

Przedmiotowość

Konieczność, ogólność

Intersubiektywność twierdzeń

Metafizyka to dział filozofii w którym
przedmiotem jest wszystko to co realnie
istnieje z racji tego, że istnieje. W tej
nauce odszukuje się takich własności
bytu, które są konieczne, żeby byt
istniał. Zaprzeczenie tym własnościom
równałoby się zaprzeczeniu w ogóle
istnienia bytów realnych.

Własności transcendentalne!

To takie własności, które przysługują bytowi
jako takiemu, to jest bez względu na to, do
jakiej kategorii bytowej kwalifikuje się.
Odnoszą się do wszystkiego, co istnieje z
racji, że istnieje. Te własności przeciwstawia
się własnościom indywidualnym,
gatunkowym, kategorialnym
przysługującym bytom ze względu na to, że
są tymi bytami a nie innymi.

1. Własności indywidualne
2. Własności gatunkowe
3. Własności kategorialne

Wyrażane w pojęciach ogólnych

4. Własności transcendentalne
(ponadkategorialne) – wyrażane w
pojęciach transcendentalnych

PIERWSZYM POJĘCIEM

TRANSCENDENTALNYM JEST POJĘCIE

BYTU JAKO BYTU

W metafizyce wersji egzystencjalnej do tego

pojęcia dochodzi się na drodze separacji.

Poprzez separację szuka się odpowiedzi na

pytanie, co znaczy być bytem? Być bytem

znaczy być konkretną zdeterminowaną w

sobie treścią o proporcjonalnym istnieniu.

Następnym pytaniem, które prowadzi do

dookreślenia tego, co to jest byt jako byt jest

pytanie: Jakie własności przysługują bytowi z

racji, że jest treścią o proporcjonalnym

istnieniu?

Jest to pytanie o cechy tego, co istnieje z racji,

że istnieje, że jest bytem, że jest treścią o

proporcjonalnym istnieniu.

Szukając na to pytanie odpowiedzi odkrywa

się „coś”, co ujęte poznawczo określa się

nazwą pojęcie transcendentalne.

Słowo rzecz, używa się w języku potocznym.

Słowo to używane jest potocznie na

oznaczenie konkretnych przedmiotów

przeważnie materialnych.

W metafizyce słowo to posiada swoiste

znaczenie. Nie ogranicza się ono do

konkretnych przedmiotów takich lub innych

kategorii.

Pojęcie rzeczy opisuje każdy przedmiot

wskazując na jego organizację, na jego bycie

czymś, i bycie czymś konkretnym.

Pojęcie rzecz oznacza, że to, co istnieje, jest w

sobie czymś złożonym nie tylko z treści i istnienia,

ale też jest wewnętrznie zorganizowanym, tak, że

stanowi ściśle określoną całość.

Wszystko, to, co istnieje jest w sobie

zdeterminowane, to znaczy nie ma czegoś

takiego, co istniałoby i nie byłoby w sobie

zdeterminowane.

Być bytem to znaczy nie tylko być treścią

istniejącą, ale też być określoną treścią

istniejącą, zdeterminowaną treścią istniejącą,

konkretną treścią istniejącą.

Pojęcie rzeczy wyrażone w sądzie:

każde to, co istnieje jest w sobie

zdeterminowane

nazywa się:

ontyczną zasadą tożsamości

W języku potocznym nazwa „jedność”
występuje jako nazwa określająca to, Cze
dany przedmiot jest pewną całością.
Niekiedy słowem jedność określa się też
zbiór przedmiotów, które tworzą pewną
całość. W języku potocznym obok słowa
jedność, używa się słowa „jeden”, by
określić odrębność przedmiotu od innych
przedmiotów. Jeden dąb.

W nauce słowa „jedność” używa się w
podobnym znaczeniu jak w języku
potocznym. Mówi się o jedności by
wskazać na jakiś zbiór przedmiotów
charakteryzujący się pewnym
własnościami, odrębnymi od własności
innych zbiorów: Dany zbiór przedmiotów
pod tym i tym względem stanowi jedność.

W jednym i drugim przypadku jedność oznacza
niepodzielność – ze względu na pewne
własności.

W metafizyce słowo jedność również oznacza
niepodzielność bytu, ale nie ze względu na
własności bytu. Niepodzielność w sensie
metafizykalnym dotyczy samego bytu, jego
bytowości i konstytuuje ona każdy przedmiot
istniejący, tak, że bez tej własności byt nie
mógłby być bytem, nie istniałby.

Byt jako byt jest treścią o proporcjonalnym
istnieniu. Jedność bytu oznacza, że gdyby
zabrakło jednego z tych elementów, treści lub
istnienia, nie byłoby bytu. Metafizyk twierdzi,
więc, że każdy byt jest jednością treści i
istnienia, (i poza złożeniem z treści i istnienia, nie
ma czegoś takiego, co można by nazwać bytem.)

Wszystko i tylko to jest bytem, co jest złożone z
treści i istnienia.

Pojęcie jedności wyrażone w sądzie:

Nieprawdą jest, że byt jest tym, czym

jest i zarazem nie jest tym, czym jest

nazywa się: ontyczną zasadą
niesprzeczności.

To, co istnieje jest nie tylko:

- zdeterminowane w sobie
- stanowi jedność, nie podlega

podziałowi

- ale też jest odrębne w stosunku do

drugiego.

W języku potoczny używa się pojęcia
odrębności, żeby wyrazić, że dany
przedmiot występuje niezależnie od innych
przedmiotów. W języku potocznym słowo
odrębny oznacza to samo, co osobny.
Używa się tych słów i do przedmiotów i do
czynności, aby podkreślić ich specyfikę,
niezależność.

W metafizyce pojęcie odrębności oznacza
pewien aspekt bytu, że jest on odrębny, w
znaczeniu nie jest identyczny z innym
bytem. Każdy byt ujawnia się jako w sobie
zdeterminowany i niepodzielny i jako taki
jest odrębny.

Konsekwencją odrębności bytu jest
pluralizm bytowy.

Pojęcie odrębności wyrażone w sądzie:

Albo, cos jest bytem albo nie jest
bytem

nazywa się: ontyczną zasadą
wyłączonego środka.

Document Outline