Gorączka o nieustalonej 

Gorączka o nieustalonej 

etiologii 

etiologii 

 

FUO = 

fever of unknown origin

Określenie powinno być używane w odniesieniu 

do chorych spełniających następujące 
kryteria:

1.

dzieci gorączkujące od ponad 7 dni, młodzież 
od 2-3 tygodni,

2.

gorączka utrzymuje się w trakcie 
hospitalizacji,

3.

nie udaje się ustalić jej etiologii w trakcie 
pierwszego tygodnia hospitalizacji.

FUO – możliwe przyczyny

1.

zakażenia

2.

choroby autoimmunologiczne – choroby 
tkanki łącznej, naczyń

3.

choroba nowotworowa

4.

leki

U większości pacjentów FUO jest spowodowana 

przez często występujące choroby, których 
przebieg jest nietypowy

Przyczyny FUO – choroby 

bakteryjne

Choroby układowe:

•

Bruceloza

•

Choroba kociego pazura

•

Salmonelloza

•

Gruźlica

•

Tularemia

 Zakażenia umiejscowione:

•

Ropnie: brzuszne, okołozębowe, 
wątroby, miednicy, okołonerkowe, 
odbytu, przeponowe

•

Zapalenie dróg żółciowych

•

Zapalenie wsierdzia

•

Zapalenie wyrostka sutkowatego

•

Zapalenie szpiku

•

Zapalenie zatok

•

Zapalenie płuc

•

Odmiedniczkowe zapalenie nerek

Przyczyny FUO – zakażenia c.d.

Krętkowice:

–

Borrelia

–

Leptospiroza

–

Choroba z Lyme

–

Kiła

Choroby wirusowe:

–

CMV

–

Zapalenie wątroby

–

Mononukleoza zakaźna

–

Zakażenie HIV

•

Chlamydiozy

•

Riketsjozy

•

Grzybice

•

Choroby pasożytnicze:

–

Toksoplazmoza

–

Gardiaza

–

Larwa wędrująca 
trzewna

Przyczyny FUO

 – 

choroby 

autoimmunologiczne

•

Gorączka polekowa

•

Młodzieńcze reumatoidalne zapalenie stawów

•

Guzkowe zapalenie naczyń

•

SLE

•

Nieokreślone zapalenie naczyń 

Przyczyny FUO

Nowotwory:

•

Białaczki

•

Chłoniaki

•

Ziarnica złośliwa

•

Neuroblastoma

•

Śluzak przedsionka

Choroby ziarniniakowe:

•

Sarkoidoza

•

Choroba 

Leśniowskiego_Crohna

Inne:

•

Hipertrójglicerydemia

•

Rybia łuska

•

Moczówka prosta

•

Choroba Kawasaki 

•

Gorączka symulowana

Gorączka trwająca powyżej 6 miesięcy 

występuje rzadko i wymaga diagnostyki 

w kierunku 

chorób autoimmunologicznych  

chorób autoimmunologicznych  

oraz ziarniniakowej

oraz ziarniniakowej

Diagnostyka FUO- WYWIAD

Diagnostyka FUO- WYWIAD

•

Wiek 

–

< 6 r.ż.- dominują zakażenia układu oddechowego i 
moczowego, zakażenia miejscowe – ropnie, młodzieńcze 
zapalenie stawów

–

Młodzież – gruźlica, nieswoiste przewlekłe zapalenie jelit,

Chłoniaki, choroby autoimmun.

•

Kontakt ze zwierzętami

•

Spaczone łaknienie

 

•

Podróże od okresu noworodkowego

•

Leki – 

krople do oczu –atropina!!

•

Czynniki genetyczne – 

 np. genetycznie uwarunkowana 

moczówka nerkowa

Diagnostyka FUO – 

Diagnostyka FUO – 

BADANIE FIZYKALNE

BADANIE FIZYKALNE

•

Obecność potu – 

brak przy odwodnieniu, 

moczówce prostej hormonalnej lub nerkowej 

•

Zaczerwienione i łzawiące oczy 

– choroby 

tkanki 

łącznej polyartritis nodosa.

•

Zapalenie spojówek powiek 

– odra, zakażenie 

wirusem Coxsackie, gruźlica, mononukleoza 

zakaźna, 

•

Zapalenie spojówek gałki ocznej 

– zespół 

Kawasaki, leptospirioza

Diagnostyka FUO – 

Diagnostyka FUO – 

BADANIE FIZYKALNE

BADANIE FIZYKALNE

•

Wybroczyny na spojówkach

 

– zapalenie wsierdzia

•

Zapalenie błony naczyniowej oka

 

– sarkoidoza, 

młodzieńcze zapalenie stawów, SLE, zapaleniu naczyń, 

zespół Kawasaki

•

Zapalenie naczyniówki i siatkówki 

- nasuwa 

podejrzenie cytomegalii, toksoplazmozy i kiły  

•

Wytrzeszcz gałki/ gałek ocznych

 – 

guz 

oczodołu, nadczynność tarczycy, przerzut 

nowotworowy, 

ziarniniak Wegenera, zakażenie 

tkanki  oczodołu

Diagnostyka FUO – 

Diagnostyka FUO – 

BADANIE FIZYKALNE

BADANIE FIZYKALNE

•

Brak zwężania źrenic – 

zaburzenia czynności 

podwzgórza

•

opukiwanie zatok szczękowych – 

stan zapalny

•

Drożdżyca jamy ustnej 

– zaburzenia odporności

•

Opryszczka wargowa

 – przy zakażeniu dwoinką 

zapalenia płuc, paciorkowcami, malarii, riketsjozie

•

Przekrwienie gardła

Diagnostyka FUO – 

Diagnostyka FUO – 

BADANIE FIZYKALNE

BADANIE FIZYKALNE

•

Miejscowa bolesność kości 

- utajone zapalenie 

szpiku,

proces nowotworowy

•

Uogólniona bolesność mięśni 

– zapalenie skórno-

mięśniowe, włośnica, zapalenie tętnic, zakażenie przez 
Mycoplasma lub arbowirusy

 

•

Badanie per rectum 

–

bolesność – głęboki ropień miednicy, zapalenie węzłów 
chłonnych miednic, zapalenie szpiku miednicy

–

Krew – wrzodziejące zapalenie jelita grubego

Diagnostyka FUO – 

Diagnostyka FUO – 

BADANIA LABORATORYJNE

BADANIA LABORATORYJNE

•

morfologia, 

•

badanie ogólne moczu

•

OB

•

Posiew krwi, moczu

•

Próba tuberkulinowa

•

Badanie radiologiczne

•

Badanie szpiku kostnego 
łącznie z posiewem

•

Testy serologiczne

•

radioscyntygrafia 

•

ECHO

•

USG

•

TK

•

NMR

U 

25 %

 DZIECI, U KTÓRYCH 

GORĄCZKA UTRZYMUJE SIĘ 
PRZEWLEKLE, 

NIE UDAJE SIĘ 

USTALIĆ JEJ ETIOLOGII

.

FUO u pacjentów onkologicznych 

FUO u pacjentów onkologicznych 

–predysponują:

–predysponują:

•

Upośledzenie odporności

•

Zabiegi uszkadzające ciągłość skóry i błon 
śluzowych

•

Ciała obce w ustroju

•

Niedożywienie, niedobory białkowo 
energetyczne

•

Chemio i radioterapia *neutropenia

•

Flora szpitalna

FUO u pacjentów onkologicznych 

FUO u pacjentów onkologicznych 

– trudności diagnostyczne

– trudności diagnostyczne

•

Szerokospektralna antybiotykoterapia

•

Immunosupresja

•

Immunoterapia

•

Niska czułość badań

•

Błąd laboratoryjny

•

Zakażenia oportunistyczne

•

Zakażenia mieszane / nietypowy obraz 
kliniczny

U 

40-60%

 pacjentów 

onkologicznych etiologia 

FUO pozostaje 

nieznana

.