WEWNĘTRZNE INSTALACJE

WEWNĘTRZNE INSTALACJE

KANALIZACJI SANITARNEJ ORAZ

KANALIZACJI SANITARNEJ ORAZ

INSTALACJA KANALIZACJI

INSTALACJA KANALIZACJI

DESZCZOWEJ

DESZCZOWEJ

Definicje i określenia

Kanalizacją

Kanalizacją

nazywa się zespół obiektów i urządzeń służących do

nazywa się zespół obiektów i urządzeń służących do

zebrania, odprowadzenia i unieszkodliwiania ścieków.

zebrania, odprowadzenia i unieszkodliwiania ścieków.

Rozróżniamy 3 rodzaje kanalizacji :

Rozróżniamy 3 rodzaje kanalizacji :

a)

a)

grawitacyjną,

grawitacyjną,

b)

b)

ciśnieniową

ciśnieniową

c)

c)

podciśnieniową

podciśnieniową

Instalacja kanalizacyjna

Instalacja kanalizacyjna

– zespół powiązanych ze sobą

– zespół powiązanych ze sobą

urządzeń służących do zbierania i odprowadzania ścieków z

urządzeń służących do zbierania i odprowadzania ścieków z

nieruchomości w sposób umożliwiający korzystanie z tej

nieruchomości w sposób umożliwiający korzystanie z tej

nieruchomości zgodnie z jej przeznaczeniem

nieruchomości zgodnie z jej przeznaczeniem

Przybory sanitarne

Przybory sanitarne

– urządzenia służące do zbierania i

– urządzenia służące do zbierania i

odprowadzania zanieczyszczeń do przewodów kanalizacyjnych

odprowadzania zanieczyszczeń do przewodów kanalizacyjnych

Wewnętrzna sieć kanalizacyjna

Wewnętrzna sieć kanalizacyjna

– zespół przewodów

– zespół przewodów

zbierających i

zbierających i

odprowadzających ścieki z terenu

odprowadzających ścieki z terenu

nieruchomości.

nieruchomości.

Przykanalik

Przykanalik

– przewód odprowadzający ścieki z nieruchomości

– przewód odprowadzający ścieki z nieruchomości

do odbiornika

do odbiornika

Oprócz wymienionych elementów podstawowych instalacje

Oprócz wymienionych elementów podstawowych instalacje

kanalizacyjne mogą zwierać jeszcze szereg dodatkowych tj.

kanalizacyjne mogą zwierać jeszcze szereg dodatkowych tj.

urządzenia do podnoszenia lub oczyszczania ścieków.

urządzenia do podnoszenia lub oczyszczania ścieków.

Wyposażenie sanitarne budynków mieszkalnych

Na wyposażenie sanitarne budynków składają się elementy

Na wyposażenie sanitarne budynków składają się elementy

instalacji wodociągowych i kanalizacyjnych tj.

instalacji wodociągowych i kanalizacyjnych tj.

-

-

armatura czerpalna,

armatura czerpalna,

-

przybory sanitarne

przybory sanitarne

-

urządzenia jak pralki automatyczne i zmywarki do naczyń.

urządzenia jak pralki automatyczne i zmywarki do naczyń.

Wymienione elementy instalacji montowane są w łazienkach,

Wymienione elementy instalacji montowane są w łazienkach,

kuchniach i wydzielonych ustępach oraz w

kuchniach i wydzielonych ustępach oraz w

pomieszczeniach użytkowania zbiorowego.

pomieszczeniach użytkowania zbiorowego.

Wielkość pomieszczeń z wyposażeniem sanitarnym (łazienek

Wielkość pomieszczeń z wyposażeniem sanitarnym (łazienek

i kuchni) zależy od liczby i rodzaju zainstalowanych

i kuchni) zależy od liczby i rodzaju zainstalowanych

przyborów sanitarnych i urządzeń oraz od niezbędnej

przyborów sanitarnych i urządzeń oraz od niezbędnej

przestrzeni ruchowej człowieka, o której decydują

przestrzeni ruchowej człowieka, o której decydują

anatomiczne i czynnościowe wymiary ciała jak również

anatomiczne i czynnościowe wymiary ciała jak również

psychologiczne potrzeby przestrzeni.

psychologiczne potrzeby przestrzeni.

Schemat instalacji kanalizacyjnej w

Schemat instalacji kanalizacyjnej w

budynku

budynku

Podstawowe elementy instalacji

Podstawowe elementy instalacji

kanalizacyjnej

kanalizacyjnej



rury, których zadaniem jest transport ścieków z

rury, których zadaniem jest transport ścieków z

odpowiednią prędkością i wyprowadzenie ich z

odpowiednią prędkością i wyprowadzenie ich z

budynku. Uzupełnieniem rur są obejmy, mocujące

budynku. Uzupełnieniem rur są obejmy, mocujące

rury do ściany i wytłumiające drgania;

rury do ściany i wytłumiające drgania;



łączki i kształtki, których zadaniem jest zmiana

łączki i kształtki, których zadaniem jest zmiana

kierunku przewodów, łączenie odcinków, łączenie

kierunku przewodów, łączenie odcinków, łączenie

większych średnic z mniejszymi (łączki i kształtki

większych średnic z mniejszymi (łączki i kształtki

redukcyjne) lub łączenie więcej niż dwóch

redukcyjne) lub łączenie więcej niż dwóch

rur. Podstawowymi łączkami są mufy i złączki

rur. Podstawowymi łączkami są mufy i złączki

kielichowe. Do zmiany kierunku służą kolana. Do

kielichowe. Do zmiany kierunku służą kolana. Do

łączenia więcej niż  dwóch rur służą trójniki i

łączenia więcej niż  dwóch rur służą trójniki i

czwórniki. Do redukcji średnic służą kształtki

czwórniki. Do redukcji średnic służą kształtki

redukcyjne – zwężki, mufy, kolana, trójniki i

redukcyjne – zwężki, mufy, kolana, trójniki i

czwórniki.

czwórniki.

Podstawowe elementy instalacji kanalizacyjnej

Podstawowe elementy instalacji kanalizacyjnej



czyszczaki (rewizje) umożliwiające badanie i czyszczenie

czyszczaki (rewizje) umożliwiające badanie i czyszczenie

pionowych odcinków rur;

pionowych odcinków rur;



armatura zabezpieczająca – zawory odcinające;

armatura zabezpieczająca – zawory odcinające;



przybory i podejścia kanalizacyjne: wpusty podłogowe i

przybory i podejścia kanalizacyjne: wpusty podłogowe i

piwniczne do odprowadzania wody z podłogi; podejścia do

piwniczne do odprowadzania wody z podłogi; podejścia do

przyborów kanalizacyjnych (wanny, umywalki, miski

przyborów kanalizacyjnych (wanny, umywalki, miski

ustępowe) z syfonami lub bez; odpływy podłogowe i

ustępowe) z syfonami lub bez; odpływy podłogowe i

wannowe oraz ceramika sanitarna: umywalki, wanny, zlewy i

wannowe oraz ceramika sanitarna: umywalki, wanny, zlewy i

zlewozmywaki oraz miski ustępowe.

zlewozmywaki oraz miski ustępowe.



elementy wentylacji – rury wywiewne (wywiewki)

elementy wentylacji – rury wywiewne (wywiewki)

oraz zawory odpowietrzające. Zadaniem elementów

oraz zawory odpowietrzające. Zadaniem elementów

wentylacji jest zapobieganie podciśnieniu w rurach

wentylacji jest zapobieganie podciśnieniu w rurach

poprzez ich odpowietrzanie. 

poprzez ich odpowietrzanie. 



studzienki rewizyjne i inspekcyjne na terenie

studzienki rewizyjne i inspekcyjne na terenie

nieruchomości. Studzienki takie umożliwiają

nieruchomości. Studzienki takie umożliwiają

przegląd i naprawę instalacji zewnętrznej.

przegląd i naprawę instalacji zewnętrznej.

Elementami

wspomagającymi

instalację

Elementami

wspomagającymi

instalację

kanalizacyjną są uszczelki z elastycznego tworzywa

kanalizacyjną są uszczelki z elastycznego tworzywa

sztucznego, które zapewniają trwałość, szczelność i

sztucznego, które zapewniają trwałość, szczelność i

niezawodność połączeń kielichowych; materiały

niezawodność połączeń kielichowych; materiały

izolujące akustycznie; nakładki oraz system

izolujące akustycznie; nakładki oraz system

mocowania rur.

mocowania rur.

Przybory sanitarne

Przybory sanitarne stanowią pierwsze elementy układu instalacji

Przybory sanitarne stanowią pierwsze elementy układu instalacji

kanalizacyjnej są miejscem, gdzie gromadzone są lub

kanalizacyjnej są miejscem, gdzie gromadzone są lub

przepływają ścieki bytowo-gospodarcze lub ścieki z

przepływają ścieki bytowo-gospodarcze lub ścieki z

laboratoriów.

laboratoriów.

Przyborami sanitarnymi są:

Przyborami sanitarnymi są:

-

miski ustępowe,

miski ustępowe,

-

zlewy, zmywarki lub zlewozmywaki

zlewy, zmywarki lub zlewozmywaki

-

umywalki,

umywalki,

-

wanny,

wanny,

-

bidety,

bidety,

-

tace lub brodziki pod natryski

tace lub brodziki pod natryski

W przyborach sanitarnych, w których jest możliwość gromadzenia

W przyborach sanitarnych, w których jest możliwość gromadzenia

wody np. wanny, umywalki, można wyznaczyć objętość

wody np. wanny, umywalki, można wyznaczyć objętość

całkowitą wody do przelewu w przyborze oraz objętość

całkowitą wody do przelewu w przyborze oraz objętość

użytkową, która w wannie uwzględnia objętość człowieka, a w

użytkową, która w wannie uwzględnia objętość człowieka, a w

zmywaku objętość gromadzonych naczyń.

zmywaku objętość gromadzonych naczyń.

Latryna w Efezie

Latryna w obozie rzymskim



Królowa angielska, Elżbieta I,

Królowa angielska, Elżbieta I,

nieustannie narzekała na

nieustannie narzekała na

nieprzyjemny zapach, wydobywający

nieprzyjemny zapach, wydobywający

się z nie opróżnionych nocników w jej

się z nie opróżnionych nocników w jej

pałacu w Richmond. W 1595 roku

pałacu w Richmond. W 1595 roku

jeden z dworzan, John Harington,

jeden z dworzan, John Harington,

przyszedł swojej pani (matce

przyszedł swojej pani (matce

chrzestnej) z pomocą. Podczas

chrzestnej) z pomocą. Podczas

podróży po Włoszech usłyszał on o

podróży po Włoszech usłyszał on o

ciekawym wynalazku - ustępie, w

ciekawym wynalazku - ustępie, w

którym nieczystości spłukiwane były

którym nieczystości spłukiwane były

za pomocą wody. W niedługim czasie

za pomocą wody. W niedługim czasie

jeden z klozetów Haringtona

jeden z klozetów Haringtona

zainstalowany został oprócz, w jego

zainstalowany został oprócz, w jego

domu, w pałacu Richmond.

domu, w pałacu Richmond.

Ur. 04.08.1560
zm. 20.11.1612

Zbudowana przez
Harringtona
spłukiwana toaleta
zbudowana w
Pałacu Richmond
nie przetrwała.
Obok
przedstawiono jej
replikę
zbudowaną,
według opisu
Harringtona, w
Gladstone Pottery
Museum.



Harington był tak zadowolony z owego

Harington był tak zadowolony z owego

wynalazku, że opisał go w napisanej przez

wynalazku, że opisał go w napisanej przez

siebie księdze. Klozet nie był jednak dostępny

siebie księdze. Klozet nie był jednak dostępny

dla większości ludzi ze względu na brak

dla większości ludzi ze względu na brak

kanalizacji, przy pomocy której można by

kanalizacji, przy pomocy której można by

odprowadzać nieczystości, brak bieżącej wody

odprowadzać nieczystości, brak bieżącej wody

oraz niedostatek środków finansowych na prace

oraz niedostatek środków finansowych na prace

hydrauliczne. Większość ludzi nadal opróżniała

hydrauliczne. Większość ludzi nadal opróżniała

nocniki albo zatrudniała służbę, która wyręczała

nocniki albo zatrudniała służbę, która wyręczała

ich w tych nieprzyjemnych czynnościach.

ich w tych nieprzyjemnych czynnościach.

Alexander
Cummings,
zegarmistrz uzyskał
pierwszy patent na
WC w roku 1775 .
(British patent nr
814?) Określa się je
jako ulepszenie, a nie
wynalazek.

Po raz pierwszy zamiast zamknięcia z blachy
stosowanego wcześniej został zastosowany
syfon wodny powodującą, że nieprzyjemny
zapach z rury odpływowej nie wydostawał się
na zewnątrz. Patent Cumminga był znany z
jego "funkcji S-trap" –spłukiwania polegającej
na spiralnym spływie wody spłukującej miskę
ustępową.



U schyłku XVIII wieku brytyjski wynalazca, Joseph

U schyłku XVIII wieku brytyjski wynalazca, Joseph

Bramah, usprawnił konstrukcję klozetu. Bramah

Bramah, usprawnił konstrukcję klozetu. Bramah

uzyskał patent na swój wynalazek w 1778 roku.

uzyskał patent na swój wynalazek w 1778 roku.

Bramah wprowadził taki elementy, jak zawór,

Bramah wprowadził taki elementy, jak zawór,

który kontroluje przepływ wody napełniającej

który kontroluje przepływ wody napełniającej

zbiornik spłukujący.

zbiornik spłukujący.



 

 

Ur. 13 .041748
–
zm .
09.12.1814

Klozet zbudowany przez Josepha
Bramaha według patentu uzyskanego z
1778 roku.



Klozet wszedł jednak do powszechnego użytku

Klozet wszedł jednak do powszechnego użytku

dopiero pod koniec XIX wieku, kiedy to w

dopiero pod koniec XIX wieku, kiedy to w

europejskich miastach instalować zaczęto

europejskich miastach instalować zaczęto

systemy kanalizacyjne. Nawet takie miasto

systemy kanalizacyjne. Nawet takie miasto

jak Londyn nie posiadało kanalizacji aż do lat

jak Londyn nie posiadało kanalizacji aż do lat

sześćdziesiątych XIX stulecia. Dopiero wtedy

sześćdziesiątych XIX stulecia. Dopiero wtedy

wiele osób miało po raz pierwszy okazję

wiele osób miało po raz pierwszy okazję

skorzystać z dobrodziejstw toalety. Było to 300

skorzystać z dobrodziejstw toalety. Było to 300

lat po opisaniu tego wynalazku przez Johna

lat po opisaniu tego wynalazku przez Johna

Haringtona.

Haringtona.

Określenie "water closet" zostało użyte w Anglii około
1870 roku Pierwszy ceramiczny klozet z 1884 został
wykonany przez Thomasa Williama Twyford (1849 -
1921)

Spłukiwany klozet z roku 1883
produkowany przez firmę Humpherson i
Co

Muszle ustępowe

Muszle ustępowe

Wymagane wielkości powierzchni użytkowych oraz

wysokości WC

Umywalka

Umywalka

Wymagane wielkości powierzchni użytkowych oraz

wysokości zawieszenia dla umywalek

Wanna

Wanna

Wymagane wielkości powierzchni użytkowych oraz

wysokości dla wanien

Brodziki i

Brodziki i

kabiny

kabiny

natryskowe

natryskowe

Brodziki i kabiny

Brodziki i kabiny

natryskowe

natryskowe

Bidet

Bidet

Wymagane wielkości powierzchni użytkowych oraz

wysokości zawieszenia dla bidetów

Zlewy i zlewozmywaki

Zlewy i zlewozmywaki

Zlewy i

Zlewy i

zlewozmywaki

zlewozmywaki

Wymagane wielkości powierzchni użytkowych oraz

wysokości dla zlewozmywaków

Wymagane wielkości powierzchni użytkowych oraz

wysokości dla pralek automatycznych i zmywarek

Układy funkcjonalne łazienek z

Układy funkcjonalne łazienek z

zachowaniem wymaganych

zachowaniem wymaganych

wielkości powierzchni użytkowych

wielkości powierzchni użytkowych

Podłączenie przyborów

Podłączenie przyborów

kanalizacyjnych

kanalizacyjnych

Przybory sanitarne powinny być łączone z siecią

Przybory sanitarne powinny być łączone z siecią

kanalizacyjną z użyciem syfonów z zamknięciem

kanalizacyjną z użyciem syfonów z zamknięciem

wodnym dla uniknięcia przedostawania się do

wodnym dla uniknięcia przedostawania się do

pomieszczeń gazów kanałowych.

pomieszczeń gazów kanałowych.

Do zlewów można stosować syfony żeliwne natomiast do

Do zlewów można stosować syfony żeliwne natomiast do

zmywaków i zlewozmywaków z tworzywa sztucznego, a

zmywaków i zlewozmywaków z tworzywa sztucznego, a

do umywalek stosowane są syfony stalowe niklowane

do umywalek stosowane są syfony stalowe niklowane

lub z tworzywa sztucznego. Do wanien stosuje się

lub z tworzywa sztucznego. Do wanien stosuje się

syfony z tworzywa sztucznego lub syfony żeliwne

syfony z tworzywa sztucznego lub syfony żeliwne

nadstropowe. Woda z wanien może być też

nadstropowe. Woda z wanien może być też

odprowadzana przez wpust podłogowy umieszczony

odprowadzana przez wpust podłogowy umieszczony

pod wanną.

pod wanną.

Wysokość zamknięcia wodnego

Wysokość zamknięcia wodnego

h

h

w syfonach pod

w syfonach pod

umywalkami wynosi 50 mm, a w pozostałych syfonach

umywalkami wynosi 50 mm, a w pozostałych syfonach

75 mm.

75 mm.

ZASYFONOWANIA

ZASYFONOWANIA



SCHEMAT SYFONU

SCHEMAT SYFONU

RURY KANALIZACYJNE

RURY KANALIZACYJNE

Kamionka:

Kamionka:

ZALETY: WADY:

ZALETY: WADY:

- trwałość - kruchość

- trwałość - kruchość

- szczelność

- szczelność

- odporność na agresywne działanie sub. chemicznych

- odporność na agresywne działanie sub. chemicznych

- mała chropowatość ścianek rur

- mała chropowatość ścianek rur

PVC:

PVC:

ZALETY: WADY:

ZALETY: WADY:

- szczelność - kruchość w niskich temp.

- szczelność - kruchość w niskich temp.

- łatwość obróbki mechanicznej - duża rozszerzalność

- łatwość obróbki mechanicznej - duża rozszerzalność

termiczna

termiczna

- mały ciężar w stosunku do rur sztywnych (kamionkowych)

- mały ciężar w stosunku do rur sztywnych (kamionkowych)

- duża odporność na ścieranie

- duża odporność na ścieranie

- duża elastyczność

- duża elastyczność

PP:

PP:

ZALETY: WADY:

ZALETY: WADY:

- produkt trudnopalny - ograniczenia do sub. silnie

- produkt trudnopalny - ograniczenia do sub. silnie

utleniających

utleniających

- odporność na agresywne działanie sub. chemicznych

- odporność na agresywne działanie sub. chemicznych

- dobra odporność na temperaturę

- dobra odporność na temperaturę

PE:

PE:

ZALETY:

ZALETY:

- duża gładkość ścianek

- duża gładkość ścianek

- niski ciężar właściwy

- niski ciężar właściwy

- wysoka odporność chemiczna

- wysoka odporność chemiczna

ŻELIWO (szare i sferoidalne):

ŻELIWO (szare i sferoidalne):

ZALETY: WADY:

ZALETY: WADY:

- trwałość - kruchość

- trwałość - kruchość

- odporność na ścieranie - duża masa

- odporność na ścieranie - duża masa

- szczelność

- szczelność

Podejścia do misek ustępowych o

Podejścia do misek ustępowych o

¤

¤

110mm należy

110mm należy

zaopatrzyć w dodatkową wentylację, gdy różnica

zaopatrzyć w dodatkową wentylację, gdy różnica

wysokości (H) jest większa od 1m.

wysokości (H) jest większa od 1m.

Wyznaczenie obliczeniowego przepływu

ścieków

Obliczenie przepływu ścieków bytowo-

Obliczenie przepływu ścieków bytowo-

gospodarczych

gospodarczych

Obliczenie przepływu ścieków służy do

Obliczenie przepływu ścieków służy do

sprawdzenia hydraulicznych warunków pracy

sprawdzenia hydraulicznych warunków pracy

instalacji kanalizacji.

instalacji kanalizacji.

Do instalacji kanalizacyjnych oprócz ścieków

Do instalacji kanalizacyjnych oprócz ścieków

powstających w wyniku zużycia wody

powstających w wyniku zużycia wody

dostarczanej instalacją wodociągową

dostarczanej instalacją wodociągową

dopływają również czasami ścieki deszczowe.

dopływają również czasami ścieki deszczowe.

Powstaje wobec tego konieczność określenia

Powstaje wobec tego konieczność określenia

przepływów ścieków bytowo-gospodarczych i

przepływów ścieków bytowo-gospodarczych i

ścieków deszczowych.

ścieków deszczowych.

Obliczenie przepływu ścieków ustala się na podstawie

Obliczenie przepływu ścieków ustala się na podstawie

sumy jednostkowych odpływów z poszczególnych

sumy jednostkowych odpływów z poszczególnych

przyborów sanitarnych i urządzeń (pralki, zmywarki)

przyborów sanitarnych i urządzeń (pralki, zmywarki)

z uwzględnieniem nierównomierności ich działania.

z uwzględnieniem nierównomierności ich działania.

Przepływ obliczeniowy

Przepływ obliczeniowy

q

q

oblicza się ze wzoru

oblicza się ze wzoru

s

W

A

K

q





gdzie:

gdzie:

K

K

-

-

odpływ charakterystyczny w dm

odpływ charakterystyczny w dm

3

3

/s, zależny od

/s, zależny od

przeznaczenia budynku

przeznaczenia budynku

AWs

AWs

- równoważnik przepływy wartość

- równoważnik przepływy wartość

bezwymiarowa

bezwymiarowa

Dla przyborów sanitarnych i urządzeń określono

Dla przyborów sanitarnych i urządzeń określono

wartość AWs na podstawie intensywności odpływu

wartość AWs na podstawie intensywności odpływu

ścieków z danego przyboru q

ścieków z danego przyboru q

p

p

i odpływu

i odpływu

jednostkowego q

jednostkowego q

1

1

=1dm

=1dm

3

3

/s

/s

AW

AW

s

s

=q

=q

p

p

/q

/q

1

1

Jak wynika ze wzoru wartość AW

Jak wynika ze wzoru wartość AW

s

s

, pod względem

, pod względem

liczbowym jest równa wartości q

liczbowym jest równa wartości q

p

p

, ale wyrażona

, ale wyrażona

bezwymiarowo.

bezwymiarowo.

Wartość

Wartość

K – odpływów charakterystycznych

K – odpływów charakterystycznych

zależy

zależy

od charakteru budynku i przyjmuje się ją z tabeli:

od charakteru budynku i przyjmuje się ją z tabeli:

Charakter budynku

K [dm3/s]

Budynki mieszkalne, restauracje,

hotele,

Budynki biurowe

0,5

Szkoły, szpitale, duże obiekty

gastronomiczne i hotelowe

0,7

Pralnie, natryski zbiorowe

1,0’

Laboratoria w zakładach

przemysłowych

1,2

‘ Jeżeli nie są znane inne, określone wartości odpływów

Wartość

Wartość

AW

AW

s

s

-

-

równoważników

równoważników

odpływu dla

odpływu dla

przyborów

przyborów

sanitarnych i

sanitarnych i

urządzeń oraz

urządzeń oraz

średnice

średnice

pojedynczych

pojedynczych

podejść

podejść

odpowiadającyc

odpowiadającyc

h danym

h danym

przyborom

przyborom

Gdzie:

Gdzie:

v – prędkość przepływu ścieków w kanale [m/s]

v – prędkość przepływu ścieków w kanale [m/s]

C – współczynnik zależny od oporów przepływu [m0.5/s]

C – współczynnik zależny od oporów przepływu [m0.5/s]

R

R

h

h

– promień hydrauliczny [m],

– promień hydrauliczny [m],

I – spadek dna kanału [%

I – spadek dna kanału [%

o

o

]

]

Najpopularniejszą zależnością do obliczania prędkości przepływu w kanale jest wzór Mannimga:

Najpopularniejszą zależnością do obliczania prędkości przepływu w kanale jest wzór Mannimga:

i

R

C

v

h







2

/

1

3

/

2

1

i

R

n

v

h







Obliczenia hydrauliczne przewodów

Obliczenia hydrauliczne przewodów

kanalizacyjnych

kanalizacyjnych

Obliczenia hydrauliczne przewodów kanalizacyjnych

Obliczenia hydrauliczne przewodów kanalizacyjnych

polegają na sprawdzeniu prędkości przepływu i

polegają na sprawdzeniu prędkości przepływu i

napełnienia w kanale przyznanym (założonym spadku dna

napełnienia w kanale przyznanym (założonym spadku dna

kanału i przepływie).

kanału i przepływie).

Średnią prędkość przepływu ścieku w poprzecznym

Średnią prędkość przepływu ścieku w poprzecznym

przekroju kanału można obliczyć przy pomocy wzoru

przekroju kanału można obliczyć przy pomocy wzoru

Chezy.

Chezy.

Gdzie:

Gdzie:

n - współczynnik szorstkości przyjmowany jako stały,

n - współczynnik szorstkości przyjmowany jako stały,

niezależny od materiału, n=0,013

niezależny od materiału, n=0,013

Gdzie:

Gdzie:

n - współczynnik szorstkości przyjmowany jako stały,

n - współczynnik szorstkości przyjmowany jako stały,

niezależny

niezależny

Objętościowe natężenie przepływu oblicza się ze wzoru Chezy

Objętościowe natężenie przepływu oblicza się ze wzoru Chezy

6

/

1

1

h

R

n

C





Porownując zależności Maninnga ze wzorem Chezy

Porownując zależności Maninnga ze wzorem Chezy

otrzymujemy

otrzymujemy

i

R

F

C

F

v

Q

h













Gdzie:

Gdzie:

F – pole przekroju kanału napełnionego ściekami [m

F – pole przekroju kanału napełnionego ściekami [m

2

2

]

]

Wzory Chezy oraz Manninga umożliwiają obliczenie strat

Wzory Chezy oraz Manninga umożliwiają obliczenie strat

hydraulicznych na długości kanału. Ze względu na postać tych

hydraulicznych na długości kanału. Ze względu na postać tych

wzorów obliczenia prowadzi się w wykorzystaniem tablic i

wzorów obliczenia prowadzi się w wykorzystaniem tablic i

monogramów.

monogramów.

Dla potrzeb instalacji kanalizacyjnych stosuje się krzywą

Dla potrzeb instalacji kanalizacyjnych stosuje się krzywą

sprawności dla przekrojów kołowych oraz tablicę prędkości i

sprawności dla przekrojów kołowych oraz tablicę prędkości i

przepływów przy całkowitym napełnieniu kanałów.

przepływów przy całkowitym napełnieniu kanałów.



Wewnętrzna

Wewnętrzna

sieć kanalizacji dla ścieków bytowo-gospodarczych

sieć kanalizacji dla ścieków bytowo-gospodarczych

składa się z połączeń do przyborów sanitarnych, pionów i przewodów

składa się z połączeń do przyborów sanitarnych, pionów i przewodów

odpływowych a dla ścieków deszczowych składa się z rynien i

odpływowych a dla ścieków deszczowych składa się z rynien i

wpustów dachowych, rur spustowych i i przewodów odpływowych.

wpustów dachowych, rur spustowych i i przewodów odpływowych.



W przypadku odprowadzenia ścieków do kanalizacji rozdzielczej,

W przypadku odprowadzenia ścieków do kanalizacji rozdzielczej,

wymienione sieci pracują niezależnie, a gdy kanalizacja zewnętrzna

wymienione sieci pracują niezależnie, a gdy kanalizacja zewnętrzna

jest ogólnospławna, ścieki bytowo gospodarcze i deszczowe mogą

jest ogólnospławna, ścieki bytowo gospodarcze i deszczowe mogą

być łączone w przewodach odpływowych i przykanaliku.

być łączone w przewodach odpływowych i przykanaliku.



Podejście do przyboru stanowi odcinek przewodu sanitarnego do

Podejście do przyboru stanowi odcinek przewodu sanitarnego do

pionu. Średnica podejścia nie może być mniejsza od średnicy wylotu

pionu. Średnica podejścia nie może być mniejsza od średnicy wylotu

z przyboru sanitarnego.

z przyboru sanitarnego.

Podejście do przyboru stanowi odcinek przewodu sanitarnego

Podejście do przyboru stanowi odcinek przewodu sanitarnego

do pionu. Średnica podejścia nie może być mniejsza od

do pionu. Średnica podejścia nie może być mniejsza od

średnicy wylotu z przyboru sanitarnego.

średnicy wylotu z przyboru sanitarnego.

Dla pojedynczych przyborów sanitarnych przyjmuje się

Dla pojedynczych przyborów sanitarnych przyjmuje się

następujące średnice

następujące średnice

-

umywalki i bidetu 40mm,

umywalki i bidetu 40mm,

-

Zlewozmywaka i wanny 50mm,

Zlewozmywaka i wanny 50mm,

-

Miski ustępowej 110mm.

Miski ustępowej 110mm.

Podejścia do umywalek, zlewów i bidetów o śtrednicy 40mm

Podejścia do umywalek, zlewów i bidetów o śtrednicy 40mm

nie powinny mieć więcej niż 3 zmiany kierunku

nie powinny mieć więcej niż 3 zmiany kierunku

Przy większych długościach podejść (L) lub wysokościach (H) od 1-

Przy większych długościach podejść (L) lub wysokościach (H) od 1-

3m należy zwiększyć średnicę podejścia o jeden wymiar lub

3m należy zwiększyć średnicę podejścia o jeden wymiar lub

wykonać dodatkową wentylację.

wykonać dodatkową wentylację.

Podejścia do misek ustępowych o średnicy 110mm, nie

Podejścia do misek ustępowych o średnicy 110mm, nie

wentylowane, nie powinny być oddalone od pionu więcej niż 1m,

wentylowane, nie powinny być oddalone od pionu więcej niż 1m,

zaś różnica wysokości (H) nie może przekraczać 3m.

zaś różnica wysokości (H) nie może przekraczać 3m.

Długie podejścia do przewodów należy wentylować przez przewód

Długie podejścia do przewodów należy wentylować przez przewód

(obejście) połączone z pionem pod stropem kondygnacji lub przez

(obejście) połączone z pionem pod stropem kondygnacji lub przez

zainstalowanie

zainstalowanie

specjalnego zaworu napowietrzającego

specjalnego zaworu napowietrzającego

.

.

(zawory są produkowane o średnicach 50, 75, 110 mm)

(zawory są produkowane o średnicach 50, 75, 110 mm)



Podejścia do misek ustępowych o

Podejścia do misek ustępowych o

¤

¤

110mm

110mm

należy zaopatrzyć w dodatkową wentylację,

należy zaopatrzyć w dodatkową wentylację,

gdy różnica wysokości (H) jest większa od

gdy różnica wysokości (H) jest większa od

1m.

1m.

Długość podejścia dla średnic 40, 50mm nie

Długość podejścia dla średnic 40, 50mm nie

powinna przekraczać 3m a dla średnicy

powinna przekraczać 3m a dla średnicy

0,75mm 5m (przy różnicy wysokości między

0,75mm 5m (przy różnicy wysokości między

syfonem a punktem podłączenia do pionu

syfonem a punktem podłączenia do pionu

mniejszej od 1m.

mniejszej od 1m.

Przy większych długościach podejść (L) lub

Przy większych długościach podejść (L) lub

wysokościach (H) od 1-3m należy zwiększyć

wysokościach (H) od 1-3m należy zwiększyć

średnicę podejścia o jeden wymiar lub

średnicę podejścia o jeden wymiar lub

wykonać dodatkową wentylację.

wykonać dodatkową wentylację.

Wentylację podejść zbiorczych można zapewnić przez stosowanie

Wentylację podejść zbiorczych można zapewnić przez stosowanie

pionu wentylacyjnego łączącego podejścia na wszystkich

pionu wentylacyjnego łączącego podejścia na wszystkich

kondygnacjach i zakończonego rurą wywiewną na dachu lub

kondygnacjach i zakończonego rurą wywiewną na dachu lub

połączonego z pionem pod stropem najwyższej kondygnacji.

połączonego z pionem pod stropem najwyższej kondygnacji.

Instalacje kanalizacji sanitarnej powinny

Instalacje kanalizacji sanitarnej powinny

być prowadzone ze spadkiem 2-3%.

być prowadzone ze spadkiem 2-3%.



Minimalne spadki przewodów odpływowych

Minimalne spadki przewodów odpływowych

i podłączeń kanalizacji bytowo –

i podłączeń kanalizacji bytowo –

gospodarczej lub ogólnospławnej powinny

gospodarczej lub ogólnospławnej powinny

wynosić, w zależności od średnicy;

wynosić, w zależności od średnicy;



- dla d = 0,10 m – 2%

- dla d = 0,10 m – 2%



- dla d = 0,15 m – 1,5%

- dla d = 0,15 m – 1,5%



- dla d = 0,20 m – 1%

- dla d = 0,20 m – 1%



- dla d = 0,25 m – 0,8%

- dla d = 0,25 m – 0,8%



- dla d = 0,30 m – 0,67%

- dla d = 0,30 m – 0,67%

Największe dopuszczalne spadki przewodów

Największe dopuszczalne spadki przewodów

instalacji kanalizacyjnych jw. Nie powinny

instalacji kanalizacyjnych jw. Nie powinny

przekraczać, w zależności od średnicy rur:

przekraczać, w zależności od średnicy rur:

a) kamienkowych, betonowych i z tworzyw

a) kamienkowych, betonowych i z tworzyw

sztucznych:

sztucznych:



15% dla d <= 0.15 m

15% dla d <= 0.15 m



10% dla d = 0.20 m

10% dla d = 0.20 m



8% dla d >= 0.25 m

8% dla d >= 0.25 m

b) żeliwnych:

b) żeliwnych:



40% dla d <= 0.15 m

40% dla d <= 0.15 m



25% dla d >= 0.20 m

25% dla d >= 0.20 m

Piony na całej wysokości powinny mieć

Piony na całej wysokości powinny mieć

jednakową średnicę, przy czym jego

jednakową średnicę, przy czym jego

średnica powinna być co najmniej równa

średnica powinna być co najmniej równa

największej średnicy podejścia

największej średnicy podejścia

podłączonego do pionu. Jeżeli do pionu

podłączonego do pionu. Jeżeli do pionu

podłączona jest miska ustępowa o średnicy

podłączona jest miska ustępowa o średnicy

110mm to pion też musi mieć średnicę

110mm to pion też musi mieć średnicę

110mm.

110mm.

Piony o

Piony o

¤

¤

50mm można stosować tylko gdy są

50mm można stosować tylko gdy są

odprowadzane ścieki z pojedynczego

odprowadzane ścieki z pojedynczego

przyboru tj. umywalka lub zlewozmywak.

przyboru tj. umywalka lub zlewozmywak.

Zależnie od rodzaju połączonych przyborów

Zależnie od rodzaju połączonych przyborów

sanitarnych i obciążenia hydraulicznego

sanitarnych i obciążenia hydraulicznego

stosuje się piony o średnicach od 75 do

stosuje się piony o średnicach od 75 do

160mm.

160mm.

Każdy pion kanalizacyjny musi być

Każdy pion kanalizacyjny musi być

zakończony wywiewką umieszczona nad

zakończony wywiewką umieszczona nad

połacią dachową (min. 0,5m). Rurą

połacią dachową (min. 0,5m). Rurą

wywiewna powinna być o średnicy równej

wywiewna powinna być o średnicy równej

lub większej od średnicy pionu.

lub większej od średnicy pionu.

W dolnej części, przed przejściem w przewód

W dolnej części, przed przejściem w przewód

odpływowy, powinna być umieszczona w

odpływowy, powinna być umieszczona w

pionie kształtka rewizyjna, niezbędna dla

pionie kształtka rewizyjna, niezbędna dla

eksploatacji instalacji.

eksploatacji instalacji.

Piony najczęściej są umieszczane w

Piony najczęściej są umieszczane w

specjalnych szachtach (szybach) lub

specjalnych szachtach (szybach) lub

narożniku pomieszczenia. Najłatwiej

narożniku pomieszczenia. Najłatwiej

prowadzić pion na całej długości, tj, od rury

prowadzić pion na całej długości, tj, od rury

wywiewnej do przewodu odpływowego

wywiewnej do przewodu odpływowego

ułożonego pod podłogą w piwnicy, bez

ułożonego pod podłogą w piwnicy, bez

zmian kierunku prrzepływu ścieków.

zmian kierunku prrzepływu ścieków.

Nie zawsze jest możliwe takie rozwiązanie. Np. jeżeli część

Nie zawsze jest możliwe takie rozwiązanie. Np. jeżeli część

piwnic zajmują pomieszczenia takie jak węzeł cieplny,

piwnic zajmują pomieszczenia takie jak węzeł cieplny,

magazyny lub garaże, zachodzi potrzeba podwieszenia

magazyny lub garaże, zachodzi potrzeba podwieszenia

części sieci pod stropem w piwnicy. W dowolnym miejscu

części sieci pod stropem w piwnicy. W dowolnym miejscu

pod podłogą w piwnicy, można wtedy przeprowadzić przewód

pod podłogą w piwnicy, można wtedy przeprowadzić przewód

zbiorczy, do którego dopływają ścieki z kilku pionów.

zbiorczy, do którego dopływają ścieki z kilku pionów.

Jeżeli na najniższej kondygnacji (np. w piwnicy) nie ma

Jeżeli na najniższej kondygnacji (np. w piwnicy) nie ma

przyborów sanitarnych, to przybory umieszczone na parterze

przyborów sanitarnych, to przybory umieszczone na parterze

można podłączyć bezpośrednio z przewodem odpływowym.

można podłączyć bezpośrednio z przewodem odpływowym.

Jeżeli na najniższej kondygnacji są przybory sanitarne, należy

Jeżeli na najniższej kondygnacji są przybory sanitarne, należy

wykonać dodatkowe obejście kanalizacyjne z przewodem

wykonać dodatkowe obejście kanalizacyjne z przewodem

wentylacyjnym podłączone do pionu.

wentylacyjnym podłączone do pionu.

Na pionach kanalizacyjnych wykonanych z tworzyw sztucznych mogą być montowane

Na pionach kanalizacyjnych wykonanych z tworzyw sztucznych mogą być montowane

mufy przeciwpożarowe, które zapobiegają rozprzestrzenianiu się ognia, dymu i trujących

mufy przeciwpożarowe, które zapobiegają rozprzestrzenianiu się ognia, dymu i trujących

gazów powstałych podczas pożaru. Ich zastosowanie ma szczególne znaczenie w

gazów powstałych podczas pożaru. Ich zastosowanie ma szczególne znaczenie w

budynkach wysokich, użyteczności publicznej, np. hotelach i szpitalach. Mufy

budynkach wysokich, użyteczności publicznej, np. hotelach i szpitalach. Mufy

wyposażone są w kołnierz i uchwyt umożliwiający zamontowanie ich w istniejących już

wyposażone są w kołnierz i uchwyt umożliwiający zamontowanie ich w istniejących już

instalacjach lub bezpośrednio w ścianie lub stropie, Pod wpływem temperatury materiał

instalacjach lub bezpośrednio w ścianie lub stropie, Pod wpływem temperatury materiał

w mufie zmienia swoją konsystencję- eksploduje miażdżąc rurę kanalizacyjną, zamykając

w mufie zmienia swoją konsystencję- eksploduje miażdżąc rurę kanalizacyjną, zamykając

przepływ co uniemożliwia rozprzestrzenianie się ognia, dymu i gazów.

przepływ co uniemożliwia rozprzestrzenianie się ognia, dymu i gazów.

Kanalizacja deszczowa w budynkach

Sposób odprowadzenia ścieków opadowych z dachów

Sposób odprowadzenia ścieków opadowych z dachów

zależy od konstrukcji dachu i wysokości budynku. Przy

zależy od konstrukcji dachu i wysokości budynku. Przy

tradycyjnej konstrukcji budynku z dachem jedno- lub

tradycyjnej konstrukcji budynku z dachem jedno- lub

dwu spadowym rynny są montowane pod okapem

dwu spadowym rynny są montowane pod okapem

połaci dachowej, ze spadkiem ok. 0,5% w kierunku

połaci dachowej, ze spadkiem ok. 0,5% w kierunku

rur

rur

spustowych

spustowych

mocowanych na ścianie budynku.

mocowanych na ścianie budynku.

Rynny oraz rury

Rynny oraz rury

spustowe (piony)

spustowe (piony)

wykonane są z

wykonane są z

blachy ocynkowanej

blachy ocynkowanej

lub z tworzywa

lub z tworzywa

sztucznego. Ścieki

sztucznego. Ścieki

opadowe mogą

opadowe mogą

odpływać z rur

odpływać z rur

spustowych na

spustowych na

powierzchnie terenu

powierzchnie terenu

lub do kanalizacji.

lub do kanalizacji.

Kanalizacja deszczowa -obliczenia

Kanalizacja deszczowa -obliczenia



Przepływ obliczeniowy w przewodach

Przepływ obliczeniowy w przewodach

odpływowych i podłączeniach Kanalizacji

odpływowych i podłączeniach Kanalizacji

deszczowej q

deszczowej q

d

d



gdzie

gdzie

ψ

ψ

– współczynnik spływu,

– współczynnik spływu,

A – powierzchnia odwadniana, m

A – powierzchnia odwadniana, m

2

2

,

,

I – miarodajne natężenie deszczu, dm

I – miarodajne natężenie deszczu, dm

3

3

/(s ha),

/(s ha),

I

I

min

min

= 300 dm

= 300 dm

3

3

/(s ha),

/(s ha),

000

10

I

A

q

d







W przypadku odprowadzania ścieków do kanalizacji, ok. 2

W przypadku odprowadzania ścieków do kanalizacji, ok. 2

m nad terenem, rurę blaszaną zmienia się na żeliwną rurę

m nad terenem, rurę blaszaną zmienia się na żeliwną rurę

kielichową z osadnikiem wyposażonym w ruszt, na którym

kielichową z osadnikiem wyposażonym w ruszt, na którym

zatrzymują się grubsze zanieczyszczenia (np. liście)

zatrzymują się grubsze zanieczyszczenia (np. liście)

spłukiwane z powierzchni dachu. Piony deszczowe

spłukiwane z powierzchni dachu. Piony deszczowe

powinny być rozstawione w odległości 10-25m.

powinny być rozstawione w odległości 10-25m.



dachu.

dachu.



Średnice pionów deszczowych

Średnice pionów deszczowych

przyjmuje się od 50-75mm

przyjmuje się od 50-75mm

przy odprowadzaniu wód

przy odprowadzaniu wód

deszczowych z balkonów i

deszczowych z balkonów i

tarasów. Przewodem o

tarasów. Przewodem o

¤

¤

50mm

50mm

można odprowadzić ścieki z

można odprowadzić ścieki z

powierzchni ok. 25m2, a

powierzchni ok. 25m2, a

przewodem 75mm z

przewodem 75mm z

powierzchni 50m2. Piony o

powierzchni 50m2. Piony o

¤

¤

110 i 160mm projektuje się

110 i 160mm projektuje się

dla odprowadzenia ścieków z

dla odprowadzenia ścieków z

połaci dachu.

połaci dachu.

Rynny i rury spustowe zewnętrzne projektuje

Rynny i rury spustowe zewnętrzne projektuje

się dla budynków niskich np. mieszkalnych o

się dla budynków niskich np. mieszkalnych o

wysokości do 5 kondygnacji, natomiast do

wysokości do 5 kondygnacji, natomiast do

budynków wyższych należy przewidzieć

budynków wyższych należy przewidzieć

instalację z pionami umieszczonymi

instalację z pionami umieszczonymi

wewnątrz budynku. Piony wewnątrz

wewnątrz budynku. Piony wewnątrz

powinny być wykonane z materiału, który

powinny być wykonane z materiału, który

zapewni ich szczelność przy wysokości

zapewni ich szczelność przy wysokości

ciśnienia wody nie mniejszej niż 1,5 krotna

ciśnienia wody nie mniejszej niż 1,5 krotna

wysokość budynku.

wysokość budynku.

Zazwyczaj piony wykonuje się z

Zazwyczaj piony wykonuje się z

tworzyw sztucznych lub

tworzyw sztucznych lub

wodociągowych żeliwnych-

wodociągowych żeliwnych-

zdecydowanie rzadziej.

zdecydowanie rzadziej.

Przewody spustowe powinny

Przewody spustowe powinny

mieć izolację dźwiękochłonną

mieć izolację dźwiękochłonną

dla zabezpieczenia mieszkań

dla zabezpieczenia mieszkań

przed hałasem powstąjącym

przed hałasem powstąjącym

w czasie przepływu pionem

w czasie przepływu pionem

znacznej ilości deszczu.

znacznej ilości deszczu.

ŚCIEKI sanitarne oraz deszczowe są

ŚCIEKI sanitarne oraz deszczowe są

odprowadzane do zewnętrznej sieci

odprowadzane do zewnętrznej sieci

kanalizacyjnej poprzez przykanaliki następnie

kanalizacyjnej poprzez przykanaliki następnie

trafiają do studzienek zbiorczych, a następnie

trafiają do studzienek zbiorczych, a następnie

poprzez sieć kanałów trafiają do oczyszczalni.

poprzez sieć kanałów trafiają do oczyszczalni.

Przykłady studzienek kanalizacyjnych

Przykłady studzienek kanalizacyjnych

Studzienka z kręgów betonowych

Studzienka z kręgów betonowych

Przykłady studzienek kanalizacyjnych

Przykłady studzienek kanalizacyjnych

Studzienka z tworzywa sztucznego

Studzienka z tworzywa sztucznego

Dziękuję za uwagę

Dziękuję za uwagę



