dr Jolanta Gadawska
Sprawozdawczość finansowa
i podstawowe definicje
W skład sprawozdania finansowego wchodzi:
Jednostki, których sprawozdania podlegają obowiązkowi
badania i ogłaszania sporządzają również:
Sprawozdanie z działalności sporządzają spółki kapitałowe,
ubezpieczyciele, spółdzielnie i przedsiębiorstwa
państwowe.
Bilans jest zestawieniem
majątku i źródeł pochodzenia
tego majątku
Aktywa
Pasywa
Aktywa trwałe
Wartości niematerialne i
prawne
Rzeczowe aktywa trwałe
Inwestycje długoterminowe
Należności długoterminowe
Aktywa obrotowe
Zapasy (materiały, towary,
wyroby g.)
Należności krótkoterminowe
Inwestycje krótkoterminowe
- aktywa finansowe i środki
pieniężne
Kapitały własne
Kapitał podstawowy
Kapitał uzupełniający
Wynik finansowy
Wpłaty na poczet kapitału
Zobowiązania i rezerwy
Rezerwy
Zobowiązania długoterminowe
(kredyty, pożyczki udzielone)
Zobowiązania krótkoterminowe
Suma Aktywów = Suma Pasywów
Rachunek zysków i strat
(sporządzany w wariancie porównawczym lub
kalkulacyjnym)
Zestawienie przychodów i kosztów, zysków i strat
nadzwyczajnych oraz wyników.
Przychody ze sprzedaży (wyrobów, towarów, materiałów) -
Koszty działalności operacyjnej (zużycie materiałów,
wynagrodzenia)
Dane uzupełniające do sprawozdania
finansowe
Wprowadzenie do
sprawozdania finansowego
Dodatkowe informacje i
objaśnienia
Informacje o spółce,
siedzibie i przedmiocie
działalności.
Opis przyjętych zasad
(polityki) rachunkowości
w tym metod wyceny i
sporządzania
sprawozdania
finansowego, przyczyny
zmian w stosunku do
roku poprzedniego.
Zawiera korekty wartości
majątku i przyczyny tych
korekt (umorzenie, trwała
utrata wartości, aktualizacja
majątku), informacje o
tworzonych rezerwach oraz
inne objaśnienia do pozycji
bilansowych, rachunku
zysków i strat, zestawienia
zmian w kapitale i rachunku
przepływów pieniężnych.
Proponowany podział zysku.
Sprawozdanie z przepływu środków
pieniężnych
wpływy i wypływy środków pieniężnych
(metoda pośrednia lub bezpośrednia)
Działalność operacyjna
(wpływy i wypływy-
rozchody środków z działalności podstawowej);
Działalność inwestycyjna
(dotyczy wpływów i
wypływów związanych z zakupem i sprzedażą środków
trwałych, wartości niematerialnych, inwestycji ; korzyści i
strat, które są ponoszone w związku z ich posiadaniem);
Działalność finansowa
(dotyczy wpływów i
odpływów środków związanych z kapitałem własnym i
obcym – zaciąganie i spłata pożyczek, emisja akcji);
Wynikiem są przepływy pieniężne netto - łączna zmiana
środków pieniężnych ze wszystkich rodzajów działalności .
Porównując tę wartość ze stanem początkowym środków
uzyskujemy stan końcowy prezentowany również w bilansie.
Powiązania sprawozdań finansowych
Zysk lub strata netto wykazywana jest w bilansie
w kapitałach własnych jako źródło finansowania.
Stan środków pieniężnych jest elementem
wspólnym bilansu rachunku przepływu środków
pieniężnych. Działalność operacyjna,
inwestycyjna i finansowa ma swoje odbicie w
bilansie.
Zasady obowiązujące w
sprawozdaniach
Zasada memoriału
Zasada kasowa
Bilans
Rachunek
zysków i strat
Rachunek
przepływów
środków
pieniężnych
Zasada memoriału nakazuje uwzględnić wszystkie koszty i przychody
bez względu na termin ich zapłaty. Zasada kasowa nakazuje
uwzględnić przychody i koszty, które są realnym wpływem bądź
rozchodem środków pieniężnych.
Bilans jest sporządzony metodą netto a więc uwzględnia wszystkie
zmniejszenia majątku związane z jego zużyciem lub inną utratą ich
wartości , co jest również zgodne z zasadą ostrożnej wyceny.
Zasady rachunkowości
istotne przy sporządzaniu sprawozdań
Prawdziwego i
wiernego
obrazu
Istotności
Ciągłości
Kontynuacji
Memoriału
Współmiernoś
ci
Ostrożnej
wyceny
Rzetelnie i jasno przedstawić sytuację
majątkową, finansową i wynik finansowy.
Wykazać wszystkie istotne pozycje .
Przyjęte zasady stosować w sposób ciągły.
Jednostka będzie kontynuowała działalność w nie
zmienionym zakresie.
j. w.
Do aktywów i pasywów danego okresu
sprawozdawczego zaliczane będą koszty i
przychody dotyczące przyszłych okresów oraz
koszty, które jeszcze nie zostały poniesione.
Uwzględnić w sprawozdaniu wszystkie
zmniejszenia wartości a także rezerwy na znane
ryzyko, grożące straty, wyłącznie niewątpliwe
pozostałe przychody oper. i wszystkie poniesione
pozostałe koszty operacyjne.
Wybrane definicje
Aktywa (środki gospodarcze) są to kontrolowane
przez jednostkę gospodarczą zasoby majątkowe o
wiarygodnie określonej wartości, powstałe w
wyniku przeszłych zdarzeń, które spowodują w
przyszłości wpływ do jednostki korzyści
ekonomicznych. Środki gospodarcze klasyfikuje się
według możliwości ich spieniężenia, upłynnienia
("zasada wzrastającej płynności").
Przyszłe korzyści to potencjał, który przyczynia
się wpływu środków pieniężnych lub ekwiwalentów
do jednostki
Wybrane definicje
Pasywa są to źródła finansowania majątku. Jest to
kategoria księgowa. Pasywa dzielone są na kapitały
własny i zobowiązania.
Zobowiązania wynikają ze zobowiązania, które ciąży
na jednostce. Wykonanie tego obowiązku będzie
skutkowało oddaniem zasobów, które zawierają
korzyści ekonomiczne.
Kapitał własny (aktywa netto) wynika z różnicy
między aktywami a zobowiązaniami.
Koncepcje kapitału:
a) finansowa – są to zainwestowane pieniądze lub
zainwestowana siła nabywcza,
b) rzeczowa – są to możliwości operacyjne jednostki
(zdolności produkcyjne).
Wybrane definicje
Przychody oznaczają zwiększenie korzyści
ekonomicznych w trakcie okresu obrotowego w formie
uzyskania lub ulepszenia aktywów albo zmniejszenia
zobowiązań, powodujące wzrost kapitału własnego, z
wyjątkiem wkładów wnoszonych przez
udziałowców/akcjonariuszy.
Koszty oznaczają zmniejszenie korzyści ekonomicznych w
trakcie okresu obrotowego w formie rozchodu lub spadku
wartości aktywów albo powstania zobowiązań,
powodujące zmniejszenie kapitału własnego, z wyjątkiem
podziału kapitału na rzecz właścicieli.
Przychody i zyski nadzwyczajne – koszty i straty nadzwyczajne =
wynik
Wynik finansowy może być stratą lub zyskiem.
Wybrane definicje
Przepływy pieniężne – przepływy środków pieniężnych – są
wpływami i wypływami środków pieniężnych oraz
ekwiwalentów środków pieniężnych.
Środki pieniężne składają się z gotówki w kasie, depozytów
płatnych na żądanie.
Ekwiwalenty środków pieniężnych są to krótkoterminowe
inwestycje o dużej płynności, łatwe wymienialne na
określone kwoty środków pieniężnych oraz narażone na
nieznaczne ryzyko zmiany wartości (np. czeki obce i weksle
obce termin wykupu do 3 miesięcy).
Wpływ środków oznacza faktyczne zwiększenie aktywów.
Wypływ czyli wydatek oznacza faktyczne zmniejszenie
aktywów
Wpływy – wypływy (wydatki) = przepływy środków pieniężnych
Pojęcie przychodu ≠ pojęcie wpływu, pojęcie kosztu ≠ pojęcia
wydatku