Wykład II
Glasgow coma scale
Skala śpiączki Glasgow jest
obiektywnym miernikiem
dysfunkcji mózgu, a ocenę
może przeprowadzić
personel medyczny
różnych szczebli.
Glasgow coma scale (GCS)
•Otwieranie oczu
•Kontakt słowny
•Odpowiedź
ruchowa
GCS
Otwieranie oczu
•Otwiera spontanicznie 4
•Otwiera na polecenie słowne 3
•Otwiera na ból 2
•Nie otwiera 1
GCS
Kontakt słowny
• Odpowiada i jest zorientowany 5
• Splątany/nie zorientowany 4
• Niewłaściwe słowa 3
• Niezrozumiałe dźwięki 2
• Brak kontaktu słownego 1
GCS
Odpowiedź ruchowa
• Spełnia polecenia 6
• Lokalizuje ból 5
• Zgięcie/cofanie 4
• Nieprawidłowe zgięcie 3
• Wyprost 2
• Brak odpowiedzi 1
GCS
Razem 3-15 pkt
13-15 pkt. Łagodne uszkodzenie
mózgu
9-12 pkt. średnie uszkodzenie mózgu
poniżej 8 pkt. Ciężki uraz mózgu
Śmierć kliniczna
jest to całkowite ustanie czynności
układów krążenia i oddechowego,
które jest jednak odwracalne. Jest to
moment oddzielający agonię, w której
zmiany są odwracalne od okresu
interletalnego, w którym zachodzą
zmiany nieodwracalne
śmierć biologiczna - ustanie wszelkich
procesów życiowych komórek.
okres interletalny
• okres interletalny - czas w którym
równolegle występują dwa stany:
życie pośrednie (vita intermedia) -
jest to okres w którym można jeszcze
od poszczególnych narządów lub
tkanek uzyskać właściwe dla tej
tkanki reakcje
Śmierć kliniczna
Śmierć kliniczna
•brak oddechu
• brak czynności układu
krążenia
Znamiona śmierci
•Znamiona śmierci
(łac. stigmata
mortis) dzielimy na:
•Niepewne
•Pewne
Znamiona śmierci
• znamiona niepewne:
– brak oddechu
– brak tętna
– bladość powłok (łac. palor mortis)
– oziębienie skóry (łac. frigor mortis)
Znamiona śmierci
• znamiona pewne:
– plamy opadowe
(łac. livores mortis) - mogą pojawić
się jeszcze za życia, w trakcie agonii w postaci tzw.
"róż cmentarnych"
– zmiany w oku(zmętnienie
rogówki, zwiotczenie gałki
ocznej)
– stężenie pośmiertne(łac
. rigor mortis)
– autoliza
(łac. autolysis)
– gnicie
(łac. putrefactio)
– strupieszenie
(łac. mumificatio)
– przeobrażenie tłuszczowo-woskowe
(łac.
saponificatio)
– przeobrażenie torfowe
(łac. sphagnum)
– zeszkieletowanie
Znamiona śmierci
• Bladość powłok, wysychanie pośmiertne,
oziębienie zwłok, zmiany w oku, plamy
opadowe oraz stężenie pośmiertne należą
do tzw. wczesnych zmian pośmiertnych.
• Autoliza, gnicie, strupieszczenie,
przeobrażenie tłuszczowo-woskowe,
przeobrażenie torfowe oraz
zeszkieletowienie należą do tzw. późnych
zmian pośmiertnych.
wstrząs
Zagrażająca życiu niewydolność
krążenia przebiegająca z krytycznym
zmniejszeniem ukrwienia narządów i
następowym hipoksyjno-
metabolicznym uszkodzeniem
komórek
wstrząs
• Wstrząs jest zagrażającym życiu
zaburzeniem krążenia, które wynika z
dysproporcji pomiędzy pożądanym a
rzeczywistym zaopatrzeniem w krew.
ciśnienie
krwi
=
Pojemność
minutowa serca
Układowy
opór naczyniowy
x
Pojemność
Minutowa
serca
= Objętość
wyrzutowa
xLiczba skurczów
Serca na min
Wstrząs-objawy
Obraz kliniczny:
• Zmiana samopoczucia(niepokój, lęk,
apatia, senność, śpiączka)
• Tachykardia (tętno chybkie i niskie)
• Obniżenie RR
• Zimna, wilgotna, szara skóra
• Sinica obwodowa
• Hiperwentylacja
• oliguria
Wstrząs-rodzaje
Rodzaje wstrząsu:
• Hipowolemiczny
• Kardiogenny
• Septyczny
• anafilaktyczny
Wstrząs hipowolemiczny
Utrata krwi objętości krwi, osocza i
płynów(krwotok, oparzenia wymioty,
biegunki, zapalenie otrzewnej,
zapalenie trzustki, niedrożność
przewodu pokarmowego
Objawy:
Zapadnięte żyły szyjne, blada, zimna i
wilgotna skóra, silne pragnienie,
niepokój, dreszcze.
Ocena stopnia ciężkości wstrząsu
Utrata krwi
(ml)
% objętości
całk.
Stopień
ciężkości
objawy
0-500
0-10
Bez
wstrząsu
Bez objawów
500-1200
10-25
lekki
Tachykardia,
skompensowany spadek
RR, skurcz naczyń
obwodowych
1200-1800
25-35
umiarkowa
ny
Tętno nitkowate, RR↓,
pocenie się, lęk, niepokój,
skąpomocz
1800-2500
35-50
ciężki
j.w., tętno>120/min,
RR<60mmHg,
centralizacja, anuria
Wstrząs kardiogenny
Zawał serca, zaburzenia rytmu, zator
tętnicy płucnej, zapalenie mięśnia
sercowego, tamponada worka
osierdziowego.
Objawy:
w wywiadzie nadciśnienie tętnicze,
choroba niedokrwienna serca, chory w
pozycji siedzącej, sinica, blady,
„wrzenia” nad płucami
Wstrząs septyczny
Wywołany przez uwalniane toksyny
bakteryjne. Czynniki ryzyka:cukrzyca,
ciężkie zabiegi operacyjne,
wyniszczenie, nowotwory.
Objawy:
Wysoka gorączka, hiperwentylacja,
początkowo gorąca, przekrwiona
skóra
Wstrząs anafilaktyczny
Reakcje alergiczne na leki, obce białka
i polisacharydy (jady owadów, węży).
Objawy:
Niepokój, świąd, kichanie, pokrzywka,
zawroty głowy, dreszcze, nudności i
wymioty, biegunka, obrzęk krtani,
↓RR, tachykardia.