OCENA STANU

OCENA STANU

PACJENTA

PACJENTA

OCENA STANU

OCENA STANU

PACJENTA

PACJENTA

OCENA PRZEDOPERACYJNA

OCENA PRZEDOPERACYJNA

STANU PACJENTA

STANU PACJENTA

OCENA PRZEDOPERACYJNA

OCENA PRZEDOPERACYJNA

STANU PACJENTA

STANU PACJENTA



Określenie czynników ryzyka

Określenie czynników ryzyka



Wyeliminowanie

Wyeliminowanie

współistniejących schorzeń lub

współistniejących schorzeń lub

uzyskanie jak najlepszej nad ni

uzyskanie jak najlepszej nad ni

mi kontroli

mi kontroli



Strategia anestezjologicznego

Strategia anestezjologicznego

postępowania okołooperacyjnego

postępowania okołooperacyjnego



Określenie czynników ryzyka

Określenie czynników ryzyka



Wyeliminowanie

Wyeliminowanie

współistniejących schorzeń lub

współistniejących schorzeń lub

uzyskanie jak najlepszej nad ni

uzyskanie jak najlepszej nad ni

mi kontroli

mi kontroli



Strategia anestezjologicznego

Strategia anestezjologicznego

postępowania okołooperacyjnego

postępowania okołooperacyjnego

UKŁAD SERCOWO -

UKŁAD SERCOWO -

NACZYNIOWY

NACZYNIOWY

UKŁAD SERCOWO -

UKŁAD SERCOWO -

NACZYNIOWY

NACZYNIOWY

Większość powikłań i zgonów związanych ze

Większość powikłań i zgonów związanych ze

znie-czuleniem ma podłoże kardiologiczne.

znie-czuleniem ma podłoże kardiologiczne.

1.

1.

Nadciśnienie

tętnicze

(może

sygnalizować

Nadciśnienie

tętnicze

(może

sygnalizować

śródoperacyjne wahania ciśnienia tętniczego; czynnik

śródoperacyjne wahania ciśnienia tętniczego; czynnik

ryzyka przy miażdżycy naczyń wieńcowych)

ryzyka przy miażdżycy naczyń wieńcowych)

2.

2.

Dusznica bolesna(znany czynnik ryzyka w przypadku

Dusznica bolesna(znany czynnik ryzyka w przypadku

miażdżycy naczyń wieńcowych; według niektórych

miażdżycy naczyń wieńcowych; według niektórych

autorów koreluje z występowaniem okołooperacyjnych

autorów koreluje z występowaniem okołooperacyjnych

powikłań kardiologicznych)

powikłań kardiologicznych)

3.

3.

Zawał mięśnia sercowego w przeszłości(istotny wzrost

Zawał mięśnia sercowego w przeszłości(istotny wzrost

ryzyka okołooperacyjnego wystąpienia zawału mięśnia

ryzyka okołooperacyjnego wystąpienia zawału mięśnia

sercowego u osób z zawałem w wywiadzie,

sercowego u osób z zawałem w wywiadzie,

szczególnie, gdy operacja jest przeprowadzana przed

szczególnie, gdy operacja jest przeprowadzana przed

upływem 6 miesięcy od zawału)

upływem 6 miesięcy od zawału)

4.

4.

Zastoinowa niewydolność krążenia

Zastoinowa niewydolność krążenia

5.

5.

Miażdżyca tętnic obwodowych lub mózgowych

Miażdżyca tętnic obwodowych lub mózgowych

Większość powikłań i zgonów związanych ze

Większość powikłań i zgonów związanych ze

znie-czuleniem ma podłoże kardiologiczne.

znie-czuleniem ma podłoże kardiologiczne.

1.

1.

Nadciśnienie

tętnicze

(może

sygnalizować

Nadciśnienie

tętnicze

(może

sygnalizować

śródoperacyjne wahania ciśnienia tętniczego; czynnik

śródoperacyjne wahania ciśnienia tętniczego; czynnik

ryzyka przy miażdżycy naczyń wieńcowych)

ryzyka przy miażdżycy naczyń wieńcowych)

2.

2.

Dusznica bolesna(znany czynnik ryzyka w przypadku

Dusznica bolesna(znany czynnik ryzyka w przypadku

miażdżycy naczyń wieńcowych; według niektórych

miażdżycy naczyń wieńcowych; według niektórych

autorów koreluje z występowaniem okołooperacyjnych

autorów koreluje z występowaniem okołooperacyjnych

powikłań kardiologicznych)

powikłań kardiologicznych)

3.

3.

Zawał mięśnia sercowego w przeszłości(istotny wzrost

Zawał mięśnia sercowego w przeszłości(istotny wzrost

ryzyka okołooperacyjnego wystąpienia zawału mięśnia

ryzyka okołooperacyjnego wystąpienia zawału mięśnia

sercowego u osób z zawałem w wywiadzie,

sercowego u osób z zawałem w wywiadzie,

szczególnie, gdy operacja jest przeprowadzana przed

szczególnie, gdy operacja jest przeprowadzana przed

upływem 6 miesięcy od zawału)

upływem 6 miesięcy od zawału)

4.

4.

Zastoinowa niewydolność krążenia

Zastoinowa niewydolność krążenia

5.

5.

Miażdżyca tętnic obwodowych lub mózgowych

Miażdżyca tętnic obwodowych lub mózgowych

UKŁAD ODDECHOWY

UKŁAD ODDECHOWY

UKŁAD ODDECHOWY

UKŁAD ODDECHOWY

1.

1.

Astma oskrzelowa (ryzyko wystąpienie po-

Astma oskrzelowa (ryzyko wystąpienie po-

ważnego skurczu oskrzeli w trakcie intu-

ważnego skurczu oskrzeli w trakcie intu-

bacji i ekstubacji)

bacji i ekstubacji)

2.

2.

Rozedma płuc (możliwość skurczu oskrzeli;

Rozedma płuc (możliwość skurczu oskrzeli;

niezbędna jest obserwacja w kierunku

niezbędna jest obserwacja w kierunku

przewlekłej hipoksemii i hiperkarbii oraz

przewlekłej hipoksemii i hiperkarbii oraz

korekta występujących zaburzeń)

korekta występujących zaburzeń)

3.

3.

Nałogowe palenie tytoniu( osoby palące

Nałogowe palenie tytoniu( osoby palące

tytoń mają wrażliwe na podrażnienia drogi

tytoń mają wrażliwe na podrażnienia drogi

oddechowe, obfitszą wydzielinę i podwyż-

oddechowe, obfitszą wydzielinę i podwyż-

szone stężenie karboksyhemoglobiny)

szone stężenie karboksyhemoglobiny)

1.

1.

Astma oskrzelowa (ryzyko wystąpienie po-

Astma oskrzelowa (ryzyko wystąpienie po-

ważnego skurczu oskrzeli w trakcie intu-

ważnego skurczu oskrzeli w trakcie intu-

bacji i ekstubacji)

bacji i ekstubacji)

2.

2.

Rozedma płuc (możliwość skurczu oskrzeli;

Rozedma płuc (możliwość skurczu oskrzeli;

niezbędna jest obserwacja w kierunku

niezbędna jest obserwacja w kierunku

przewlekłej hipoksemii i hiperkarbii oraz

przewlekłej hipoksemii i hiperkarbii oraz

korekta występujących zaburzeń)

korekta występujących zaburzeń)

3.

3.

Nałogowe palenie tytoniu( osoby palące

Nałogowe palenie tytoniu( osoby palące

tytoń mają wrażliwe na podrażnienia drogi

tytoń mają wrażliwe na podrażnienia drogi

oddechowe, obfitszą wydzielinę i podwyż-

oddechowe, obfitszą wydzielinę i podwyż-

szone stężenie karboksyhemoglobiny)

szone stężenie karboksyhemoglobiny)

WĄTROBA

WĄTROBA

WĄTROBA

WĄTROBA

Wywiad dotyczący schorzeń wątroby jest

Wywiad dotyczący schorzeń wątroby jest

bardzo ważny, ponieważ wiele stosowanych

bardzo ważny, ponieważ wiele stosowanych

środków

jest

metabolizowanych

bądź

środków

jest

metabolizowanych

bądź

inaktywowanych właśnie przez ten narząd.

inaktywowanych właśnie przez ten narząd.

1.

1.

Wirusowe zapalenie wątroby ( w fazie ostrej jest

Wirusowe zapalenie wątroby ( w fazie ostrej jest

względnym przeciwwskazaniem do planowego

względnym przeciwwskazaniem do planowego

zabiegu

operacyjnego

i

znieczulenia;

może

zabiegu

operacyjnego

i

znieczulenia;

może

wpływać na metabolizm i/lub dystrybucję leków;

wpływać na metabolizm i/lub dystrybucję leków;

może

być

leczone

kortykosterydami;

jest

może

być

leczone

kortykosterydami;

jest

zagrożeniem dla pracowników służby zdrowia).

zagrożeniem dla pracowników służby zdrowia).

2.

2.

Marskość wątroby (może wpływać na metabolizm

Marskość wątroby (może wpływać na metabolizm

i/lub dystrybucję leków; jeśli jest zaawansowana

i/lub dystrybucję leków; jeśli jest zaawansowana

może być przyczyną koagulopatii).

może być przyczyną koagulopatii).

Wywiad dotyczący schorzeń wątroby jest

Wywiad dotyczący schorzeń wątroby jest

bardzo ważny, ponieważ wiele stosowanych

bardzo ważny, ponieważ wiele stosowanych

środków

jest

metabolizowanych

bądź

środków

jest

metabolizowanych

bądź

inaktywowanych właśnie przez ten narząd.

inaktywowanych właśnie przez ten narząd.

1.

1.

Wirusowe zapalenie wątroby ( w fazie ostrej jest

Wirusowe zapalenie wątroby ( w fazie ostrej jest

względnym przeciwwskazaniem do planowego

względnym przeciwwskazaniem do planowego

zabiegu

operacyjnego

i

znieczulenia;

może

zabiegu

operacyjnego

i

znieczulenia;

może

wpływać na metabolizm i/lub dystrybucję leków;

wpływać na metabolizm i/lub dystrybucję leków;

może

być

leczone

kortykosterydami;

jest

może

być

leczone

kortykosterydami;

jest

zagrożeniem dla pracowników służby zdrowia).

zagrożeniem dla pracowników służby zdrowia).

2.

2.

Marskość wątroby (może wpływać na metabolizm

Marskość wątroby (może wpływać na metabolizm

i/lub dystrybucję leków; jeśli jest zaawansowana

i/lub dystrybucję leków; jeśli jest zaawansowana

może być przyczyną koagulopatii).

może być przyczyną koagulopatii).

UKŁAD MOCZOWY

UKŁAD MOCZOWY

UKŁAD MOCZOWY

UKŁAD MOCZOWY



Często konieczne jest znieczulenie osoby

Często konieczne jest znieczulenie osoby

z

przewlekłą

niewydolnością

nerek.

z

przewlekłą

niewydolnością

nerek.

Pacjent z kamicą nerkową, przerostem

Pacjent z kamicą nerkową, przerostem

stercza, nadciśnieniem tętniczym czy

stercza, nadciśnieniem tętniczym czy

nawraca-jącym

odmiedniczkowym

nawraca-jącym

odmiedniczkowym

zapaleniem ne-rek wymaga uważnej

zapaleniem ne-rek wymaga uważnej

opieki, ponieważ może u niego dojść do

opieki, ponieważ może u niego dojść do

ostrej niewydol-ności nerek.

ostrej niewydol-ności nerek.



Jeżeli musimy wykonać dializę musimy

Jeżeli musimy wykonać dializę musimy

uważać na zmiany wolemii, zburzenia

uważać na zmiany wolemii, zburzenia

elektrolitowe, niedokrwistość.

elektrolitowe, niedokrwistość.



Często konieczne jest znieczulenie osoby

Często konieczne jest znieczulenie osoby

z

przewlekłą

niewydolnością

nerek.

z

przewlekłą

niewydolnością

nerek.

Pacjent z kamicą nerkową, przerostem

Pacjent z kamicą nerkową, przerostem

stercza, nadciśnieniem tętniczym czy

stercza, nadciśnieniem tętniczym czy

nawraca-jącym

odmiedniczkowym

nawraca-jącym

odmiedniczkowym

zapaleniem ne-rek wymaga uważnej

zapaleniem ne-rek wymaga uważnej

opieki, ponieważ może u niego dojść do

opieki, ponieważ może u niego dojść do

ostrej niewydol-ności nerek.

ostrej niewydol-ności nerek.



Jeżeli musimy wykonać dializę musimy

Jeżeli musimy wykonać dializę musimy

uważać na zmiany wolemii, zburzenia

uważać na zmiany wolemii, zburzenia

elektrolitowe, niedokrwistość.

elektrolitowe, niedokrwistość.

PRZEWÓD POKARMOWY

PRZEWÓD POKARMOWY

PRZEWÓD POKARMOWY

PRZEWÓD POKARMOWY

Anestezjolog musi ustalić, czy istnieje

Anestezjolog musi ustalić, czy istnieje

niebez-pieczeństwo wystąpienia wymiotów

niebez-pieczeństwo wystąpienia wymiotów

i zachłyś-nięcia treścią pokarmową. Ryzyko

i zachłyś-nięcia treścią pokarmową. Ryzyko

zachłyś-nięcia jest większe w wypadku

zachłyś-nięcia jest większe w wypadku

–

przepukliny rozworu przełykowego przepony,

przepukliny rozworu przełykowego przepony,

–

cukrzycy z atonią żołądka,

cukrzycy z atonią żołądka,

–

otyłości,

otyłości,

–

ciąży,

ciąży,

–

krwawienia z górnego odcinka przewodu

krwawienia z górnego odcinka przewodu

pokarmowego

pokarmowego

–

niedrożności

niedrożności

–

stanów nagłych

stanów nagłych

Anestezjolog musi ustalić, czy istnieje

Anestezjolog musi ustalić, czy istnieje

niebez-pieczeństwo wystąpienia wymiotów

niebez-pieczeństwo wystąpienia wymiotów

i zachłyś-nięcia treścią pokarmową. Ryzyko

i zachłyś-nięcia treścią pokarmową. Ryzyko

zachłyś-nięcia jest większe w wypadku

zachłyś-nięcia jest większe w wypadku

–

przepukliny rozworu przełykowego przepony,

przepukliny rozworu przełykowego przepony,

–

cukrzycy z atonią żołądka,

cukrzycy z atonią żołądka,

–

otyłości,

otyłości,

–

ciąży,

ciąży,

–

krwawienia z górnego odcinka przewodu

krwawienia z górnego odcinka przewodu

pokarmowego

pokarmowego

–

niedrożności

niedrożności

–

stanów nagłych

stanów nagłych

OŚRODKOWY UKŁAD

OŚRODKOWY UKŁAD

NERWOWY

NERWOWY

OŚRODKOWY UKŁAD

OŚRODKOWY UKŁAD

NERWOWY

NERWOWY

1.

1.

Drgawki

(przyczyna,

częstość

Drgawki

(przyczyna,

częstość

występowania, stosowana farmakoterapia)

występowania, stosowana farmakoterapia)

2.

2.

Udar lub epizody niedokrwienia (mogą

Udar lub epizody niedokrwienia (mogą

wpły-wać na metody znieczulenia, sposoby

wpły-wać na metody znieczulenia, sposoby

regu-lacji ciśnienia tętniczego krwi)

regu-lacji ciśnienia tętniczego krwi)

3.

3.

Dystrofie mięśniowe, choroby Alzheimera i

Dystrofie mięśniowe, choroby Alzheimera i

Parkinsona,

nużliwość

mięśni,

Parkinsona,

nużliwość

mięśni,

stwardnienie

rozsiane,

porażenie

stwardnienie

rozsiane,

porażenie

połowicze lub czterokoń-czynowe

połowicze lub czterokoń-czynowe

4.

4.

Uszkodzenie ośrodkowego i obwodowego

Uszkodzenie ośrodkowego i obwodowego

neuronu ruchowego (przeciwwskazanie do

neuronu ruchowego (przeciwwskazanie do

stosowania sukcynylocholiny)

stosowania sukcynylocholiny)

1.

1.

Drgawki

(przyczyna,

częstość

Drgawki

(przyczyna,

częstość

występowania, stosowana farmakoterapia)

występowania, stosowana farmakoterapia)

2.

2.

Udar lub epizody niedokrwienia (mogą

Udar lub epizody niedokrwienia (mogą

wpły-wać na metody znieczulenia, sposoby

wpły-wać na metody znieczulenia, sposoby

regu-lacji ciśnienia tętniczego krwi)

regu-lacji ciśnienia tętniczego krwi)

3.

3.

Dystrofie mięśniowe, choroby Alzheimera i

Dystrofie mięśniowe, choroby Alzheimera i

Parkinsona,

nużliwość

mięśni,

Parkinsona,

nużliwość

mięśni,

stwardnienie

rozsiane,

porażenie

stwardnienie

rozsiane,

porażenie

połowicze lub czterokoń-czynowe

połowicze lub czterokoń-czynowe

4.

4.

Uszkodzenie ośrodkowego i obwodowego

Uszkodzenie ośrodkowego i obwodowego

neuronu ruchowego (przeciwwskazanie do

neuronu ruchowego (przeciwwskazanie do

stosowania sukcynylocholiny)

stosowania sukcynylocholiny)

UKŁAD KOSTNO-MIĘŚNIOWY

UKŁAD KOSTNO-MIĘŚNIOWY

UKŁAD KOSTNO-MIĘŚNIOWY

UKŁAD KOSTNO-MIĘŚNIOWY



Szczególną uwagę należy zwrócić

Szczególną uwagę należy zwrócić

na

zmiany

zwyrodnieniowe

w

na

zmiany

zwyrodnieniowe

w

obrębie

kręgosłupa

szyjnego,

obrębie

kręgosłupa

szyjnego,

utrudniające

intu-bację

utrudniające

intu-bację

dotchawiczą. Ograniczona rucho-

dotchawiczą. Ograniczona rucho-

mość w stawach może utrudniać

mość w stawach może utrudniać

lub

uniemożliwiać

ułożenie

lub

uniemożliwiać

ułożenie

pacjenta w niektórych pozycjach.

pacjenta w niektórych pozycjach.



Szczególną uwagę należy zwrócić

Szczególną uwagę należy zwrócić

na

zmiany

zwyrodnieniowe

w

na

zmiany

zwyrodnieniowe

w

obrębie

kręgosłupa

szyjnego,

obrębie

kręgosłupa

szyjnego,

utrudniające

intu-bację

utrudniające

intu-bację

dotchawiczą. Ograniczona rucho-

dotchawiczą. Ograniczona rucho-

mość w stawach może utrudniać

mość w stawach może utrudniać

lub

uniemożliwiać

ułożenie

lub

uniemożliwiać

ułożenie

pacjenta w niektórych pozycjach.

pacjenta w niektórych pozycjach.

UKŁAD DOKREWNY

UKŁAD DOKREWNY

UKŁAD DOKREWNY

UKŁAD DOKREWNY

1.

1.

Cukrzyca (insulinozależna, czy insulinoniezależna?)

Cukrzyca (insulinozależna, czy insulinoniezależna?)

- mogą występować:

- mogą występować:

–

zmiany naczyniowe,

zmiany naczyniowe,

–

bezobjawowe niedokrwienie mięśnia sercowego,

bezobjawowe niedokrwienie mięśnia sercowego,

–

neuropatyczne zaburzenia czucia,

neuropatyczne zaburzenia czucia,

–

atonia żołądka,

atonia żołądka,

–

zagrażająca niewydolność nerek.

zagrażająca niewydolność nerek.

2.

2.

Choroby tarczycy

Choroby tarczycy

–

wole może uciskać drogi oddechowe

wole może uciskać drogi oddechowe

–

istnieje ryzyko wystąpienia przełomu tarczycowego u

istnieje ryzyko wystąpienia przełomu tarczycowego u

chorych z nie leczoną nadczynnością

chorych z nie leczoną nadczynnością

–

u chorych z niedoczynnością występują zaburzenia

u chorych z niedoczynnością występują zaburzenia

elektrolitowe, hipotermia , kardiomiopatia

elektrolitowe, hipotermia , kardiomiopatia

3.

3.

Choroby nadnerczy

Choroby nadnerczy

–

choroba Cushinga może wiązać się z osteoporozą,

choroba Cushinga może wiązać się z osteoporozą,

nietolerancją glukozy, hipokaliemią i zasadowicą

nietolerancją glukozy, hipokaliemią i zasadowicą

–

chorobie Addisona może towarzyszyć hiperkaliemia ,

chorobie Addisona może towarzyszyć hiperkaliemia ,

hipotermia , nużliwość mięśni i hipotensja

hipotermia , nużliwość mięśni i hipotensja

1.

1.

Cukrzyca (insulinozależna, czy insulinoniezależna?)

Cukrzyca (insulinozależna, czy insulinoniezależna?)

- mogą występować:

- mogą występować:

–

zmiany naczyniowe,

zmiany naczyniowe,

–

bezobjawowe niedokrwienie mięśnia sercowego,

bezobjawowe niedokrwienie mięśnia sercowego,

–

neuropatyczne zaburzenia czucia,

neuropatyczne zaburzenia czucia,

–

atonia żołądka,

atonia żołądka,

–

zagrażająca niewydolność nerek.

zagrażająca niewydolność nerek.

2.

2.

Choroby tarczycy

Choroby tarczycy

–

wole może uciskać drogi oddechowe

wole może uciskać drogi oddechowe

–

istnieje ryzyko wystąpienia przełomu tarczycowego u

istnieje ryzyko wystąpienia przełomu tarczycowego u

chorych z nie leczoną nadczynnością

chorych z nie leczoną nadczynnością

–

u chorych z niedoczynnością występują zaburzenia

u chorych z niedoczynnością występują zaburzenia

elektrolitowe, hipotermia , kardiomiopatia

elektrolitowe, hipotermia , kardiomiopatia

3.

3.

Choroby nadnerczy

Choroby nadnerczy

–

choroba Cushinga może wiązać się z osteoporozą,

choroba Cushinga może wiązać się z osteoporozą,

nietolerancją glukozy, hipokaliemią i zasadowicą

nietolerancją glukozy, hipokaliemią i zasadowicą

–

chorobie Addisona może towarzyszyć hiperkaliemia ,

chorobie Addisona może towarzyszyć hiperkaliemia ,

hipotermia , nużliwość mięśni i hipotensja

hipotermia , nużliwość mięśni i hipotensja

UKŁAD KRZEPNIĘCIA

UKŁAD KRZEPNIĘCIA

UKŁAD KRZEPNIĘCIA

UKŁAD KRZEPNIĘCIA



Niedokrwistość i koagulopatia to

Niedokrwistość i koagulopatia to

dwa główne zaburzenia układu

dwa główne zaburzenia układu

krzepnięcia, które mogą stanowić

krzepnięcia, które mogą stanowić

problem

w

razie

konieczności

problem

w

razie

konieczności

stosowania znieczulenia i zabiegu

stosowania znieczulenia i zabiegu

operacyjnego.

operacyjnego.



Zaburzenia krzepnięcia są przeciw-

Zaburzenia krzepnięcia są przeciw-

wskazaniem

do

wykonywania

wskazaniem

do

wykonywania

znieczu-lenia przewodowego.

znieczu-lenia przewodowego.



Niedokrwistość i koagulopatia to

Niedokrwistość i koagulopatia to

dwa główne zaburzenia układu

dwa główne zaburzenia układu

krzepnięcia, które mogą stanowić

krzepnięcia, które mogą stanowić

problem

w

razie

konieczności

problem

w

razie

konieczności

stosowania znieczulenia i zabiegu

stosowania znieczulenia i zabiegu

operacyjnego.

operacyjnego.



Zaburzenia krzepnięcia są przeciw-

Zaburzenia krzepnięcia są przeciw-

wskazaniem

do

wykonywania

wskazaniem

do

wykonywania

znieczu-lenia przewodowego.

znieczu-lenia przewodowego.

WCZEŚNIEJSZE SCHORZENIA

WCZEŚNIEJSZE SCHORZENIA

I OPERACJE

I OPERACJE

WCZEŚNIEJSZE SCHORZENIA

WCZEŚNIEJSZE SCHORZENIA

I OPERACJE

I OPERACJE



Jakie?

Jakie?



W jakim znieczuleniu?

W jakim znieczuleniu?



Powikłania anestezjologiczne?

Powikłania anestezjologiczne?



Wywiad rodzinny w kierunku

Wywiad rodzinny w kierunku

wystę-powania

hipertermii

wystę-powania

hipertermii

złośliwej

i

nie-doborów

złośliwej

i

nie-doborów

pseudocholinoesterazy)

pseudocholinoesterazy)



Jakie?

Jakie?



W jakim znieczuleniu?

W jakim znieczuleniu?



Powikłania anestezjologiczne?

Powikłania anestezjologiczne?



Wywiad rodzinny w kierunku

Wywiad rodzinny w kierunku

wystę-powania

hipertermii

wystę-powania

hipertermii

złośliwej

i

nie-doborów

złośliwej

i

nie-doborów

pseudocholinoesterazy)

pseudocholinoesterazy)

PRZYJMOWANE LEKI

PRZYJMOWANE LEKI

PRZYJMOWANE LEKI

PRZYJMOWANE LEKI



Poza

nielicznymi

wyjątkami,

Poza

nielicznymi

wyjątkami,

terapię

stale

przyjmowanymi

terapię

stale

przyjmowanymi

lekami powin-no się prowadzić w

lekami powin-no się prowadzić w

okresie około-operacyjnym)

okresie około-operacyjnym)



Poza

nielicznymi

wyjątkami,

Poza

nielicznymi

wyjątkami,

terapię

stale

przyjmowanymi

terapię

stale

przyjmowanymi

lekami powin-no się prowadzić w

lekami powin-no się prowadzić w

okresie około-operacyjnym)

okresie około-operacyjnym)

WYNIK BADANIA

WYNIK BADANIA

PRZEDMIOTOWEGO

PRZEDMIOTOWEGO

WYNIK BADANIA

WYNIK BADANIA

PRZEDMIOTOWEGO

PRZEDMIOTOWEGO



Ocena parametrów życiowych

Ocena parametrów życiowych



Budowa ciała chorego

Budowa ciała chorego



Ocena żył i tętnic obwodowych i

Ocena żył i tętnic obwodowych i

ich przydatności do cewnikowania

ich przydatności do cewnikowania



Badanie

miejsca

wykonywania

Badanie

miejsca

wykonywania

ewentualnych blokad

ewentualnych blokad



Aktualne rozpoznanie i planowana

Aktualne rozpoznanie i planowana

operacja

operacja



Ocena parametrów życiowych

Ocena parametrów życiowych



Budowa ciała chorego

Budowa ciała chorego



Ocena żył i tętnic obwodowych i

Ocena żył i tętnic obwodowych i

ich przydatności do cewnikowania

ich przydatności do cewnikowania



Badanie

miejsca

wykonywania

Badanie

miejsca

wykonywania

ewentualnych blokad

ewentualnych blokad



Aktualne rozpoznanie i planowana

Aktualne rozpoznanie i planowana

operacja

operacja

WYNIKI BADAŃ

WYNIKI BADAŃ

KONSULTACYJNYCH

KONSULTACYJNYCH

WYNIKI BADAŃ

WYNIKI BADAŃ

KONSULTACYJNYCH

KONSULTACYJNYCH

WYNIKI BADAŃ

WYNIKI BADAŃ

LABORATORYJNYCH

LABORATORYJNYCH

WYNIKI BADAŃ

WYNIKI BADAŃ

LABORATORYJNYCH

LABORATORYJNYCH

„

„

Badanie wielu parametrów laboratoryjnych w

Badanie wielu parametrów laboratoryjnych w

celu przedoperacyjnej oceny chorych bez

celu przedoperacyjnej oceny chorych bez

objawów kli-nicznych mają niewielką wartość -

objawów kli-nicznych mają niewielką wartość -

dla większości badań nie określono odchyleń

dla większości badań nie określono odchyleń

od normy, które usprawiedliwiałyby zmiany

od normy, które usprawiedliwiałyby zmiany

postępowania około-operacyjnego”.

postępowania około-operacyjnego”.

1.

1.

grupa krwi

grupa krwi

2.

2.

morfologia krwi (hemoglobina, hematokryt )

morfologia krwi (hemoglobina, hematokryt )

3.

3.

elektrolity w surowicy krwi (Na, K, Ca, Mg)

elektrolity w surowicy krwi (Na, K, Ca, Mg)

4.

4.

mocznik i kreatynina w surowicy krwi

mocznik i kreatynina w surowicy krwi

5.

5.

poziom cukru w surowicy

poziom cukru w surowicy

6.

6.

enzymy wątrobowe

enzymy wątrobowe

„

„

Badanie wielu parametrów laboratoryjnych w

Badanie wielu parametrów laboratoryjnych w

celu przedoperacyjnej oceny chorych bez

celu przedoperacyjnej oceny chorych bez

objawów kli-nicznych mają niewielką wartość -

objawów kli-nicznych mają niewielką wartość -

dla większości badań nie określono odchyleń

dla większości badań nie określono odchyleń

od normy, które usprawiedliwiałyby zmiany

od normy, które usprawiedliwiałyby zmiany

postępowania około-operacyjnego”.

postępowania około-operacyjnego”.

1.

1.

grupa krwi

grupa krwi

2.

2.

morfologia krwi (hemoglobina, hematokryt )

morfologia krwi (hemoglobina, hematokryt )

3.

3.

elektrolity w surowicy krwi (Na, K, Ca, Mg)

elektrolity w surowicy krwi (Na, K, Ca, Mg)

4.

4.

mocznik i kreatynina w surowicy krwi

mocznik i kreatynina w surowicy krwi

5.

5.

poziom cukru w surowicy

poziom cukru w surowicy

6.

6.

enzymy wątrobowe

enzymy wątrobowe

WYNIKI BADAŃ

WYNIKI BADAŃ

LABORATORYJNYCH

LABORATORYJNYCH

WYNIKI BADAŃ

WYNIKI BADAŃ

LABORATORYJNYCH

LABORATORYJNYCH

7.

7.

Wykonanie radiogramu klatki piersiowej u wszystkich

Wykonanie radiogramu klatki piersiowej u wszystkich

chorych powyżej 40 roku życia i młodszych, jeżeli istnieją

chorych powyżej 40 roku życia i młodszych, jeżeli istnieją

takie

zalecenia

po

przeprowadzeniu

wywiadu

i

takie

zalecenia

po

przeprowadzeniu

wywiadu

i

wykonaniu badania przedmiotowego

wykonaniu badania przedmiotowego

8.

8.

Badania czynnościowe płuc

Badania czynnościowe płuc

–

chorzy z objawami przewlekłych chorób płuc

chorzy z objawami przewlekłych chorób płuc

–

nałogowi palacze z chronicznym kaszlem

nałogowi palacze z chronicznym kaszlem

–

chorzy z deformacjami klatki piersiowej lub kręgosłupa

chorzy z deformacjami klatki piersiowej lub kręgosłupa

–

operacje w górnej części jamy brzusznej

operacje w górnej części jamy brzusznej

–

operacje serca

operacje serca

–

operacje płuc

operacje płuc

9.

9.

EKG

EKG

–

zmiany odcinka S-T wskazujące na chorobę naczyń

zmiany odcinka S-T wskazujące na chorobę naczyń

wieńcowych albo zator płuc

wieńcowych albo zator płuc

–

trzepotanie lub migotanie przedsionków

trzepotanie lub migotanie przedsionków

–

skurcze dodatkowe komorowe i nadkomorowe

skurcze dodatkowe komorowe i nadkomorowe

–

zaburzenia

przewodnictwa

przedsionkowo-komorowego

zaburzenia

przewodnictwa

przedsionkowo-komorowego

(blok I, II i III

(blok I, II i III

o

o

)

)

7.

7.

Wykonanie radiogramu klatki piersiowej u wszystkich

Wykonanie radiogramu klatki piersiowej u wszystkich

chorych powyżej 40 roku życia i młodszych, jeżeli istnieją

chorych powyżej 40 roku życia i młodszych, jeżeli istnieją

takie

zalecenia

po

przeprowadzeniu

wywiadu

i

takie

zalecenia

po

przeprowadzeniu

wywiadu

i

wykonaniu badania przedmiotowego

wykonaniu badania przedmiotowego

8.

8.

Badania czynnościowe płuc

Badania czynnościowe płuc

–

chorzy z objawami przewlekłych chorób płuc

chorzy z objawami przewlekłych chorób płuc

–

nałogowi palacze z chronicznym kaszlem

nałogowi palacze z chronicznym kaszlem

–

chorzy z deformacjami klatki piersiowej lub kręgosłupa

chorzy z deformacjami klatki piersiowej lub kręgosłupa

–

operacje w górnej części jamy brzusznej

operacje w górnej części jamy brzusznej

–

operacje serca

operacje serca

–

operacje płuc

operacje płuc

9.

9.

EKG

EKG

–

zmiany odcinka S-T wskazujące na chorobę naczyń

zmiany odcinka S-T wskazujące na chorobę naczyń

wieńcowych albo zator płuc

wieńcowych albo zator płuc

–

trzepotanie lub migotanie przedsionków

trzepotanie lub migotanie przedsionków

–

skurcze dodatkowe komorowe i nadkomorowe

skurcze dodatkowe komorowe i nadkomorowe

–

zaburzenia

przewodnictwa

przedsionkowo-komorowego

zaburzenia

przewodnictwa

przedsionkowo-komorowego

(blok I, II i III

(blok I, II i III

o

o

)

)

OCENA RYZYKA

OCENA RYZYKA

- klasyfikacja

- klasyfikacja

Amerykańskiego Towarzystwa

Amerykańskiego Towarzystwa

Anestezjologów

Anestezjologów

(ASA)

(ASA)

OCENA RYZYKA

OCENA RYZYKA

- klasyfikacja

- klasyfikacja

Amerykańskiego Towarzystwa

Amerykańskiego Towarzystwa

Anestezjologów

Anestezjologów

(ASA)

(ASA)

I

I

II

II

III

III

IV

IV

V

V

I

I

II

II

III

III

IV

IV

V

V



chory bez obciążeń

chory bez obciążeń



chory z łagodnym, kontrolowanym

chory z łagodnym, kontrolowanym

schorzeniem układowym, bez ograni-

schorzeniem układowym, bez ograni-

czeń wydolności

czeń wydolności



chory z ciężkim lub źle regulowanym

chory z ciężkim lub źle regulowanym

schorzeniem układowym, o ograniczo-

schorzeniem układowym, o ograniczo-

nej wydolności

nej wydolności



chory z ciężkim schorzeniem układo-

chory z ciężkim schorzeniem układo-

wym stale zagrażającym życiu

wym stale zagrażającym życiu



chory umierający

chory umierający



chory bez obciążeń

chory bez obciążeń



chory z łagodnym, kontrolowanym

chory z łagodnym, kontrolowanym

schorzeniem układowym, bez ograni-

schorzeniem układowym, bez ograni-

czeń wydolności

czeń wydolności



chory z ciężkim lub źle regulowanym

chory z ciężkim lub źle regulowanym

schorzeniem układowym, o ograniczo-

schorzeniem układowym, o ograniczo-

nej wydolności

nej wydolności



chory z ciężkim schorzeniem układo-

chory z ciężkim schorzeniem układo-

wym stale zagrażającym życiu

wym stale zagrażającym życiu



chory umierający

chory umierający

PREMEDYKACJA

PREMEDYKACJA

PREMEDYKACJA

PREMEDYKACJA

CELE PREMEDYKACJI

CELE PREMEDYKACJI

CELE PREMEDYKACJI

CELE PREMEDYKACJI



Uspokojenie chorego

Uspokojenie chorego



Zapewnienie niepamięci

Zapewnienie niepamięci

(ważne u chorych

(ważne u chorych

niespokojnych i tych, u których przed wprowa-

niespokojnych i tych, u których przed wprowa-

dzeniem do znieczulenia przeprowadza się

dzeniem do znieczulenia przeprowadza się

wiele nieprzyjemnych cewnikowań)

wiele nieprzyjemnych cewnikowań)



Zniesienie bólu

Zniesienie bólu



Ograniczenie produkcji wydzielin

Ograniczenie produkcji wydzielin



Podwyższenie pH soku żołądkowego i

Podwyższenie pH soku żołądkowego i

zmniejszenie jego objętości

zmniejszenie jego objętości

(ważne u

(ważne u

chorych ze zwiększonym ryzykiem wystąpienia

chorych ze zwiększonym ryzykiem wystąpienia

wymiotów i zachłyśnięcia treścią pokarmową)

wymiotów i zachłyśnięcia treścią pokarmową)



Uspokojenie chorego

Uspokojenie chorego



Zapewnienie niepamięci

Zapewnienie niepamięci

(ważne u chorych

(ważne u chorych

niespokojnych i tych, u których przed wprowa-

niespokojnych i tych, u których przed wprowa-

dzeniem do znieczulenia przeprowadza się

dzeniem do znieczulenia przeprowadza się

wiele nieprzyjemnych cewnikowań)

wiele nieprzyjemnych cewnikowań)



Zniesienie bólu

Zniesienie bólu



Ograniczenie produkcji wydzielin

Ograniczenie produkcji wydzielin



Podwyższenie pH soku żołądkowego i

Podwyższenie pH soku żołądkowego i

zmniejszenie jego objętości

zmniejszenie jego objętości

(ważne u

(ważne u

chorych ze zwiększonym ryzykiem wystąpienia

chorych ze zwiększonym ryzykiem wystąpienia

wymiotów i zachłyśnięcia treścią pokarmową)

wymiotów i zachłyśnięcia treścią pokarmową)

PREMEDYKACJA

PREMEDYKACJA

FARMAKOLOGICZNA

FARMAKOLOGICZNA

PREMEDYKACJA

PREMEDYKACJA

FARMAKOLOGICZNA

FARMAKOLOGICZNA



Drogi podania leków

Drogi podania leków

–

najczęściej doustna

najczęściej doustna

–

domięśniowa

domięśniowa

–

doodbytnicza (najczęściej u dzieci)

doodbytnicza (najczęściej u dzieci)

–

dożylna (stany nagłe)

dożylna (stany nagłe)



Drogi podania leków

Drogi podania leków

–

najczęściej doustna

najczęściej doustna

–

domięśniowa

domięśniowa

–

doodbytnicza (najczęściej u dzieci)

doodbytnicza (najczęściej u dzieci)

–

dożylna (stany nagłe)

dożylna (stany nagłe)

Czas podania - doustnie 1

Czas podania - doustnie 1

godzina przed znieczuleniem

godzina przed znieczuleniem

Czas podania - doustnie 1

Czas podania - doustnie 1

godzina przed znieczuleniem

godzina przed znieczuleniem

PRZYGOTOWANIE

PRZYGOTOWANIE

FARMAKOLOGICZNE

FARMAKOLOGICZNE

PRZYGOTOWANIE

PRZYGOTOWANIE

FARMAKOLOGICZNE

FARMAKOLOGICZNE



Leki uspakajające

Leki uspakajające



Leki przeciwbólowe

Leki przeciwbólowe



Leki antycholinergiczne

Leki antycholinergiczne



Inne - np. H2 blokery,

Inne - np. H2 blokery,

sterydy ...

sterydy ...



Leki uspakajające

Leki uspakajające



Leki przeciwbólowe

Leki przeciwbólowe



Leki antycholinergiczne

Leki antycholinergiczne



Inne - np. H2 blokery,

Inne - np. H2 blokery,

sterydy ...

sterydy ...

ZNIECZULENIE

ZNIECZULENIE

RODZAJE ZNIECZULENIA

RODZAJE ZNIECZULENIA

ZNIECZULENIE

ZNIECZULENIE

RODZAJE ZNIECZULENIA

RODZAJE ZNIECZULENIA



ogólne

ogólne



miejscowe

miejscowe



ogólne

ogólne



miejscowe

miejscowe

ZNIECZULENIE OGÓLNE

ZNIECZULENIE OGÓLNE

ZNIECZULENIE OGÓLNE

ZNIECZULENIE OGÓLNE



Indukcja znieczulenia

Indukcja znieczulenia



Podtrzymanie znieczulenia

Podtrzymanie znieczulenia



Budzenie

Budzenie



Indukcja znieczulenia

Indukcja znieczulenia



Podtrzymanie znieczulenia

Podtrzymanie znieczulenia



Budzenie

Budzenie

ZNIECZULENIE OGÓLNE

ZNIECZULENIE OGÓLNE

ZNIECZULENIE OGÓLNE

ZNIECZULENIE OGÓLNE



Wziewne

Wziewne



Dożylne

Dożylne



Złożone

Złożone



Wziewne

Wziewne



Dożylne

Dożylne



Złożone

Złożone

INDUKCJA ZNIECZULENIA

INDUKCJA ZNIECZULENIA

INDUKCJA ZNIECZULENIA

INDUKCJA ZNIECZULENIA



Wziewna

Wziewna



Dożylna

Dożylna



Doodbytnicza

Doodbytnicza



Domięśniowa

Domięśniowa



Wziewna

Wziewna



Dożylna

Dożylna



Doodbytnicza

Doodbytnicza



Domięśniowa

Domięśniowa

WPROWADZENIE DO

WPROWADZENIE DO

ZNIECZULENIA DROGĄ

ZNIECZULENIA DROGĄ

WZIEWNĄ

WZIEWNĄ

WPROWADZENIE DO

WPROWADZENIE DO

ZNIECZULENIA DROGĄ

ZNIECZULENIA DROGĄ

WZIEWNĄ

WZIEWNĄ



Eter

Eter



Halotan

Halotan



Enfluran

Enfluran



Sewofluran

Sewofluran



Isofluran

Isofluran



Podtlenek azotu

Podtlenek azotu



Eter

Eter



Halotan

Halotan



Enfluran

Enfluran



Sewofluran

Sewofluran



Isofluran

Isofluran



Podtlenek azotu

Podtlenek azotu

MAC

MAC

MAC

MAC



Minimalne

stężenie

Minimalne

stężenie

anestetyku

wziewnego

w

anestetyku

wziewnego

w

powietrzu

pęche-rzykowym,

powietrzu

pęche-rzykowym,

przy którym 50% pacjentów

przy którym 50% pacjentów

nie

reaguje

odruchami

nie

reaguje

odruchami

obronnymi na nacięcie skóry

obronnymi na nacięcie skóry



Minimalne

stężenie

Minimalne

stężenie

anestetyku

wziewnego

w

anestetyku

wziewnego

w

powietrzu

pęche-rzykowym,

powietrzu

pęche-rzykowym,

przy którym 50% pacjentów

przy którym 50% pacjentów

nie

reaguje

odruchami

nie

reaguje

odruchami

obronnymi na nacięcie skóry

obronnymi na nacięcie skóry

Wartości

Wartości

MAC

MAC

Wartości

Wartości

MAC

MAC

Agent

MAC

Nitrous oxide 104
Desflurane

6.6

Sevoflurane

1.8

Enflurane

1.63

Isoflurane

1.17

Halothane

0.75

Agent

MAC

Nitrous oxide 104
Desflurane

6.6

Sevoflurane

1.8

Enflurane

1.63

Isoflurane

1.17

Halothane

0.75

Wartości

Wartości

MAC

MAC

Wartości

Wartości

MAC

MAC



Podtlenek azotu - 104%

Podtlenek azotu - 104%



Desfluran

Desfluran

- 6.6%

- 6.6%



Sewofluran

Sewofluran

- 1.8%

- 1.8%



Enfluran

Enfluran

- 1.63%

- 1.63%



Izofluran

Izofluran

- 1.17%

- 1.17%



Halotan

Halotan

- 0.75%

- 0.75%



Podtlenek azotu - 104%

Podtlenek azotu - 104%



Desfluran

Desfluran

- 6.6%

- 6.6%



Sewofluran

Sewofluran

- 1.8%

- 1.8%



Enfluran

Enfluran

- 1.63%

- 1.63%



Izofluran

Izofluran

- 1.17%

- 1.17%



Halotan

Halotan

- 0.75%

- 0.75%

WPROWADZENIE DO

WPROWADZENIE DO

ZNIECZULENIA DROGĄ

ZNIECZULENIA DROGĄ

DOŻYLNĄ

DOŻYLNĄ

WPROWADZENIE DO

WPROWADZENIE DO

ZNIECZULENIA DROGĄ

ZNIECZULENIA DROGĄ

DOŻYLNĄ

DOŻYLNĄ



Barbiturany: tiopental i metoheksytal

Barbiturany: tiopental i metoheksytal



Etomidat

Etomidat



Propofol

Propofol



Ketamina

Ketamina



Opioidy: fentanyl, alfentanyl,

Opioidy: fentanyl, alfentanyl,

sufentanyl, remifentanyl

sufentanyl, remifentanyl



Pochodne

benzodiazepiny:

Pochodne

benzodiazepiny:

midazolam, diazepam, flunitrazepam

midazolam, diazepam, flunitrazepam



Neuroleptyki: droperydol

Neuroleptyki: droperydol



Barbiturany: tiopental i metoheksytal

Barbiturany: tiopental i metoheksytal



Etomidat

Etomidat



Propofol

Propofol



Ketamina

Ketamina



Opioidy: fentanyl, alfentanyl,

Opioidy: fentanyl, alfentanyl,

sufentanyl, remifentanyl

sufentanyl, remifentanyl



Pochodne

benzodiazepiny:

Pochodne

benzodiazepiny:

midazolam, diazepam, flunitrazepam

midazolam, diazepam, flunitrazepam



Neuroleptyki: droperydol

Neuroleptyki: droperydol

Barbiturany

Barbiturany

Barbiturany

Barbiturany



Szybka indukcja znieczulenia do 2

Szybka indukcja znieczulenia do 2

min. czas trwania 5-10 min.

min. czas trwania 5-10 min.



Objawy niepożądane : ból żyły przy

Objawy niepożądane : ból żyły przy

podaży, pobudzenie, działanie

podaży, pobudzenie, działanie

depresyjne na układ krążenia i

depresyjne na układ krążenia i

oddychania

oddychania

tiopental 5 mg/kg (roztwór 2.5-5%)

tiopental 5 mg/kg (roztwór 2.5-5%)

metohexital 1-3 mg/kg (roztwór 1%) –

metohexital 1-3 mg/kg (roztwór 1%) –

można podawać domięśniowo i

można podawać domięśniowo i

doodbytniczo w roztworze wodnym

doodbytniczo w roztworze wodnym



Szybka indukcja znieczulenia do 2

Szybka indukcja znieczulenia do 2

min. czas trwania 5-10 min.

min. czas trwania 5-10 min.



Objawy niepożądane : ból żyły przy

Objawy niepożądane : ból żyły przy

podaży, pobudzenie, działanie

podaży, pobudzenie, działanie

depresyjne na układ krążenia i

depresyjne na układ krążenia i

oddychania

oddychania

tiopental 5 mg/kg (roztwór 2.5-5%)

tiopental 5 mg/kg (roztwór 2.5-5%)

metohexital 1-3 mg/kg (roztwór 1%) –

metohexital 1-3 mg/kg (roztwór 1%) –

można podawać domięśniowo i

można podawać domięśniowo i

doodbytniczo w roztworze wodnym

doodbytniczo w roztworze wodnym

Etomidat

Etomidat

Etomidat

Etomidat



Działa szybko i krótko

Działa szybko i krótko



Działa na OUN przez kompleks GABA

Działa na OUN przez kompleks GABA



Nie ma właściwości analgetycznych

Nie ma właściwości analgetycznych



Obniża zapotrzebowanie mózgu na tlen i obniża mózgowy

Obniża zapotrzebowanie mózgu na tlen i obniża mózgowy

przepływ krwi

przepływ krwi



Nieznacznie działa depresyjnie na układ sercowo-

Nieznacznie działa depresyjnie na układ sercowo-

naczyniowy (polecany u chorych z dużym ryzykiem

naczyniowy (polecany u chorych z dużym ryzykiem

sercowym)

sercowym)



W małym stopniu znosi rekację współczulną na rękoczyny

W małym stopniu znosi rekację współczulną na rękoczyny

jak intubacja i laryngoskopia

jak intubacja i laryngoskopia



Dawka 0,3mg/kg iv

Dawka 0,3mg/kg iv



Mogą być mioklonie aż do drgawek

Mogą być mioklonie aż do drgawek



Wzrasta częstość pooperacyjnych nudności i wymiotów

Wzrasta częstość pooperacyjnych nudności i wymiotów



Przy wstrzykiwaniu ból żyły

Przy wstrzykiwaniu ból żyły



Działa szybko i krótko

Działa szybko i krótko



Działa na OUN przez kompleks GABA

Działa na OUN przez kompleks GABA



Nie ma właściwości analgetycznych

Nie ma właściwości analgetycznych



Obniża zapotrzebowanie mózgu na tlen i obniża mózgowy

Obniża zapotrzebowanie mózgu na tlen i obniża mózgowy

przepływ krwi

przepływ krwi



Nieznacznie działa depresyjnie na układ sercowo-

Nieznacznie działa depresyjnie na układ sercowo-

naczyniowy (polecany u chorych z dużym ryzykiem

naczyniowy (polecany u chorych z dużym ryzykiem

sercowym)

sercowym)



W małym stopniu znosi rekację współczulną na rękoczyny

W małym stopniu znosi rekację współczulną na rękoczyny

jak intubacja i laryngoskopia

jak intubacja i laryngoskopia



Dawka 0,3mg/kg iv

Dawka 0,3mg/kg iv



Mogą być mioklonie aż do drgawek

Mogą być mioklonie aż do drgawek



Wzrasta częstość pooperacyjnych nudności i wymiotów

Wzrasta częstość pooperacyjnych nudności i wymiotów



Przy wstrzykiwaniu ból żyły

Przy wstrzykiwaniu ból żyły

Propofol

Propofol

Propofol

Propofol



Stosowany do indukcji i podtrzymywania znieczulenia

Stosowany do indukcji i podtrzymywania znieczulenia



Utrata przytomności po 40s

Utrata przytomności po 40s



Metabolizowany w wątrobie

Metabolizowany w wątrobie



Nie ma właściwości przeciwbólowych

Nie ma właściwości przeciwbólowych



Obniża mózgowy metabolizm i przepływ krwi

Obniża mózgowy metabolizm i przepływ krwi



Mechanizm działania – powinowactwo do kompleksów

Mechanizm działania – powinowactwo do kompleksów

receptorów GABA

receptorów GABA



Działa kardiodepresyjnie, szczególnie obniża ciśnienie krwi

Działa kardiodepresyjnie, szczególnie obniża ciśnienie krwi



Obniża częstość oddechów i pojemność oddechową aż po

Obniża częstość oddechów i pojemność oddechową aż po

bezdech

bezdech



Dawki:

Dawki:

–

Indukcja 2-2,5mg/kg

Indukcja 2-2,5mg/kg

–

Podtrzymanie 0,1-0,2mg/kg*min

Podtrzymanie 0,1-0,2mg/kg*min



Nie powinien być podawany chorym uczulonym na białko

Nie powinien być podawany chorym uczulonym na białko

jaja kurzego, względnie w hiperlipidemii i zapaleniu trzustki

jaja kurzego, względnie w hiperlipidemii i zapaleniu trzustki



Ból przy podawaniu

Ból przy podawaniu



Szybka redystrybucja i brak kumulacji

Szybka redystrybucja i brak kumulacji



Stosowany do indukcji i podtrzymywania znieczulenia

Stosowany do indukcji i podtrzymywania znieczulenia



Utrata przytomności po 40s

Utrata przytomności po 40s



Metabolizowany w wątrobie

Metabolizowany w wątrobie



Nie ma właściwości przeciwbólowych

Nie ma właściwości przeciwbólowych



Obniża mózgowy metabolizm i przepływ krwi

Obniża mózgowy metabolizm i przepływ krwi



Mechanizm działania – powinowactwo do kompleksów

Mechanizm działania – powinowactwo do kompleksów

receptorów GABA

receptorów GABA



Działa kardiodepresyjnie, szczególnie obniża ciśnienie krwi

Działa kardiodepresyjnie, szczególnie obniża ciśnienie krwi



Obniża częstość oddechów i pojemność oddechową aż po

Obniża częstość oddechów i pojemność oddechową aż po

bezdech

bezdech



Dawki:

Dawki:

–

Indukcja 2-2,5mg/kg

Indukcja 2-2,5mg/kg

–

Podtrzymanie 0,1-0,2mg/kg*min

Podtrzymanie 0,1-0,2mg/kg*min



Nie powinien być podawany chorym uczulonym na białko

Nie powinien być podawany chorym uczulonym na białko

jaja kurzego, względnie w hiperlipidemii i zapaleniu trzustki

jaja kurzego, względnie w hiperlipidemii i zapaleniu trzustki



Ból przy podawaniu

Ból przy podawaniu



Szybka redystrybucja i brak kumulacji

Szybka redystrybucja i brak kumulacji

Ketamina

Ketamina

Ketamina

Ketamina



Jedyny dożylny dobry analgetyk wśród anestetyków

Jedyny dożylny dobry analgetyk wśród anestetyków



Służy do indukcji, ale może też być anestetykiem podstawowym

Służy do indukcji, ale może też być anestetykiem podstawowym

w niewielkich operacjach powierzchownych

w niewielkich operacjach powierzchownych



Daje anestezję zdysocjowaną (jedne struktury w OUN hamuje, a

Daje anestezję zdysocjowaną (jedne struktury w OUN hamuje, a

inne pobudza)

inne pobudza)



Utrata przytomności po 30-40s i powrót po ok. 15 minutach

Utrata przytomności po 30-40s i powrót po ok. 15 minutach



Zwiększa przepływ mózgowy krwi i zapotrzebowanie mózgu na

Zwiększa przepływ mózgowy krwi i zapotrzebowanie mózgu na

tlen

tlen



Podnosi ciśnienie wewnątrzczaszkowe

Podnosi ciśnienie wewnątrzczaszkowe



Wzrost akcji serca, wzrost ciśnienia systemowego krwi i wzrost

Wzrost akcji serca, wzrost ciśnienia systemowego krwi i wzrost

ciśnienia w tętnicy płucnej bo wzrost wydzielania noradrenaliny

ciśnienia w tętnicy płucnej bo wzrost wydzielania noradrenaliny

i zniesienie hamującego odruchu z baroreceptorów

i zniesienie hamującego odruchu z baroreceptorów



Kardiodepresyjny w głębokiej hipowolemii lub przy blokadzie

Kardiodepresyjny w głębokiej hipowolemii lub przy blokadzie

współczulnej

współczulnej



Dawka 1-2mg/kg iv, 5-10mg/kg im

Dawka 1-2mg/kg iv, 5-10mg/kg im



Działania uboczne: wzrost wydzielania gruczołów ślinowych,

Działania uboczne: wzrost wydzielania gruczołów ślinowych,

pobudzenie psychoruchowe, wzmożone napięcie mięśniowe,

pobudzenie psychoruchowe, wzmożone napięcie mięśniowe,

ruchy gałek ocznych

ruchy gałek ocznych



Jedyny dożylny dobry analgetyk wśród anestetyków

Jedyny dożylny dobry analgetyk wśród anestetyków



Służy do indukcji, ale może też być anestetykiem podstawowym

Służy do indukcji, ale może też być anestetykiem podstawowym

w niewielkich operacjach powierzchownych

w niewielkich operacjach powierzchownych



Daje anestezję zdysocjowaną (jedne struktury w OUN hamuje, a

Daje anestezję zdysocjowaną (jedne struktury w OUN hamuje, a

inne pobudza)

inne pobudza)



Utrata przytomności po 30-40s i powrót po ok. 15 minutach

Utrata przytomności po 30-40s i powrót po ok. 15 minutach



Zwiększa przepływ mózgowy krwi i zapotrzebowanie mózgu na

Zwiększa przepływ mózgowy krwi i zapotrzebowanie mózgu na

tlen

tlen



Podnosi ciśnienie wewnątrzczaszkowe

Podnosi ciśnienie wewnątrzczaszkowe



Wzrost akcji serca, wzrost ciśnienia systemowego krwi i wzrost

Wzrost akcji serca, wzrost ciśnienia systemowego krwi i wzrost

ciśnienia w tętnicy płucnej bo wzrost wydzielania noradrenaliny

ciśnienia w tętnicy płucnej bo wzrost wydzielania noradrenaliny

i zniesienie hamującego odruchu z baroreceptorów

i zniesienie hamującego odruchu z baroreceptorów



Kardiodepresyjny w głębokiej hipowolemii lub przy blokadzie

Kardiodepresyjny w głębokiej hipowolemii lub przy blokadzie

współczulnej

współczulnej



Dawka 1-2mg/kg iv, 5-10mg/kg im

Dawka 1-2mg/kg iv, 5-10mg/kg im



Działania uboczne: wzrost wydzielania gruczołów ślinowych,

Działania uboczne: wzrost wydzielania gruczołów ślinowych,

pobudzenie psychoruchowe, wzmożone napięcie mięśniowe,

pobudzenie psychoruchowe, wzmożone napięcie mięśniowe,

ruchy gałek ocznych

ruchy gałek ocznych

Opioidy

Opioidy

Opioidy

Opioidy



Należą

tu

fentanyl,

alfentanyl,

sufentanyll,

Należą

tu

fentanyl,

alfentanyl,

sufentanyll,

ramifentanyl

ramifentanyl



Indukują i podtrzymują znieczulenie

Indukują i podtrzymują znieczulenie



Działanie przeciwbólowe

Działanie przeciwbólowe



Dają senność, niekiedy euforię

Dają senność, niekiedy euforię



W dużych dawkach utrata przytomności i niepamięć

W dużych dawkach utrata przytomności i niepamięć



Obniżają metabolizm i przepływ mózgowy krwi

Obniżają metabolizm i przepływ mózgowy krwi



Niewielkie zmiany w kurczliwości mięśnia sercowego

Niewielkie zmiany w kurczliwości mięśnia sercowego



Niewielki spadek systemowego oporu obwodowego

Niewielki spadek systemowego oporu obwodowego

(do stosowania u chorych z ryzykiem sercowym)

(do stosowania u chorych z ryzykiem sercowym)



Należą

tu

fentanyl,

alfentanyl,

sufentanyll,

Należą

tu

fentanyl,

alfentanyl,

sufentanyll,

ramifentanyl

ramifentanyl



Indukują i podtrzymują znieczulenie

Indukują i podtrzymują znieczulenie



Działanie przeciwbólowe

Działanie przeciwbólowe



Dają senność, niekiedy euforię

Dają senność, niekiedy euforię



W dużych dawkach utrata przytomności i niepamięć

W dużych dawkach utrata przytomności i niepamięć



Obniżają metabolizm i przepływ mózgowy krwi

Obniżają metabolizm i przepływ mózgowy krwi



Niewielkie zmiany w kurczliwości mięśnia sercowego

Niewielkie zmiany w kurczliwości mięśnia sercowego



Niewielki spadek systemowego oporu obwodowego

Niewielki spadek systemowego oporu obwodowego

(do stosowania u chorych z ryzykiem sercowym)

(do stosowania u chorych z ryzykiem sercowym)

Benzodiazepiny

Benzodiazepiny

Benzodiazepiny

Benzodiazepiny



Stosujemy tutaj:

Stosujemy tutaj:

–

Diazepam

Diazepam

–

Lorazepam

Lorazepam

–

Midazolam

Midazolam



Wspomagają anestezję, wiążą sie z receptorem GABA w

Wspomagają anestezję, wiążą sie z receptorem GABA w

OUN

OUN



Metabolizowane w wątrobie

Metabolizowane w wątrobie



Midazolam

Midazolam

: t1/2 2-4h, daje niepamięć, sen, działanie

: t1/2 2-4h, daje niepamięć, sen, działanie

przeciwdrgawkowe,

obniża

niapięcie

mięśni,

przeciwdrgawkowe,

obniża

niapięcie

mięśni,

uspokojenie, zniesienie lęku, zmniejsza metabolizm i

uspokojenie, zniesienie lęku, zmniejsza metabolizm i

przepływ mózgowy, szczyt działania po 2-3 minutach,

przepływ mózgowy, szczyt działania po 2-3 minutach,

daje umiarkowany spadek ciśnienia krwi (niewielkie

daje umiarkowany spadek ciśnienia krwi (niewielkie

obniżenie rzutu serca i spadek systemowego oporu

obniżenie rzutu serca i spadek systemowego oporu

obwodowego, AS constans), dawka do indukcji 0,15-

obwodowego, AS constans), dawka do indukcji 0,15-

0,35mg/kg

0,35mg/kg



Stosujemy tutaj:

Stosujemy tutaj:

–

Diazepam

Diazepam

–

Lorazepam

Lorazepam

–

Midazolam

Midazolam



Wspomagają anestezję, wiążą sie z receptorem GABA w

Wspomagają anestezję, wiążą sie z receptorem GABA w

OUN

OUN



Metabolizowane w wątrobie

Metabolizowane w wątrobie



Midazolam

Midazolam

: t1/2 2-4h, daje niepamięć, sen, działanie

: t1/2 2-4h, daje niepamięć, sen, działanie

przeciwdrgawkowe,

obniża

niapięcie

mięśni,

przeciwdrgawkowe,

obniża

niapięcie

mięśni,

uspokojenie, zniesienie lęku, zmniejsza metabolizm i

uspokojenie, zniesienie lęku, zmniejsza metabolizm i

przepływ mózgowy, szczyt działania po 2-3 minutach,

przepływ mózgowy, szczyt działania po 2-3 minutach,

daje umiarkowany spadek ciśnienia krwi (niewielkie

daje umiarkowany spadek ciśnienia krwi (niewielkie

obniżenie rzutu serca i spadek systemowego oporu

obniżenie rzutu serca i spadek systemowego oporu

obwodowego, AS constans), dawka do indukcji 0,15-

obwodowego, AS constans), dawka do indukcji 0,15-

0,35mg/kg

0,35mg/kg

Hipertermia złośliwa

Hipertermia złośliwa

Hipertermia złośliwa

Hipertermia złośliwa



Wada homeostazy wapnia w retikulum

Wada homeostazy wapnia w retikulum

sarkoplazmatycznym ,mięśni

sarkoplazmatycznym ,mięśni

szkieletowych

szkieletowych



Ekspozycja na czynnik wywołujący

Ekspozycja na czynnik wywołujący

powoduje gwałtowne uwalnianie jonów

powoduje gwałtowne uwalnianie jonów

wapnia

wapnia



Czynniki stymulujące: anestetyki

Czynniki stymulujące: anestetyki

wziewne ,depolaryzujące leki zwotczenia.

wziewne ,depolaryzujące leki zwotczenia.



Objawy: kwasica metaboliczna,

Objawy: kwasica metaboliczna,

nadmierne wytwarzanie ciepła, sztywność

nadmierne wytwarzanie ciepła, sztywność

mięśni.

mięśni.



Wada homeostazy wapnia w retikulum

Wada homeostazy wapnia w retikulum

sarkoplazmatycznym ,mięśni

sarkoplazmatycznym ,mięśni

szkieletowych

szkieletowych



Ekspozycja na czynnik wywołujący

Ekspozycja na czynnik wywołujący

powoduje gwałtowne uwalnianie jonów

powoduje gwałtowne uwalnianie jonów

wapnia

wapnia



Czynniki stymulujące: anestetyki

Czynniki stymulujące: anestetyki

wziewne ,depolaryzujące leki zwotczenia.

wziewne ,depolaryzujące leki zwotczenia.



Objawy: kwasica metaboliczna,

Objawy: kwasica metaboliczna,

nadmierne wytwarzanie ciepła, sztywność

nadmierne wytwarzanie ciepła, sztywność

mięśni.

mięśni.

ELEMENTY ZNIECZULENIA

ELEMENTY ZNIECZULENIA

ELEMENTY ZNIECZULENIA

ELEMENTY ZNIECZULENIA



Zniesienie bólu

Zniesienie bólu



Zniesienie

Zniesienie

świadomości

świadomości



Zwiotczenie mięśni

Zwiotczenie mięśni



Blokada wegetatywna

Blokada wegetatywna



Zniesienie bólu

Zniesienie bólu



Zniesienie

Zniesienie

świadomości

świadomości



Zwiotczenie mięśni

Zwiotczenie mięśni



Blokada wegetatywna

Blokada wegetatywna

ZWIOTCZENIE MIĘŚNI

ZWIOTCZENIE MIĘŚNI

ZWIOTCZENIE MIĘŚNI

ZWIOTCZENIE MIĘŚNI



Depolaryzujące:

Depolaryzujące:

–

chlorsukcynylocholina

chlorsukcynylocholina



Niedepolaryzujące:

Niedepolaryzujące:

–

pankuronium

pankuronium

–

wekuronium

wekuronium

–

atrakurium

atrakurium

–

cisatrakurium

cisatrakurium

–

miwakurium

miwakurium



Depolaryzujące:

Depolaryzujące:

–

chlorsukcynylocholina

chlorsukcynylocholina



Niedepolaryzujące:

Niedepolaryzujące:

–

pankuronium

pankuronium

–

wekuronium

wekuronium

–

atrakurium

atrakurium

–

cisatrakurium

cisatrakurium

–

miwakurium

miwakurium

Podział ze względu na

Podział ze względu na

mechanizm działania

mechanizm działania

Podział ze względu na

Podział ze względu na

mechanizm działania

mechanizm działania

1

1

.niedepolaryzujące

.niedepolaryzujące

- łączą się z receptorem

- łączą się z receptorem

cholinergicznym w błonie synaptycznej

cholinergicznym w błonie synaptycznej

komórki mięśniowej i są tam fałszywymi

komórki mięśniowej i są tam fałszywymi

przekaźnikami (nie wyzwalają potencjału

przekaźnikami (nie wyzwalają potencjału

czynnościowego, a blokują dostęp Ach do

czynnościowego, a blokują dostęp Ach do

rec.) Działanie to trwa kilkanaście

rec.) Działanie to trwa kilkanaście

-kilkadziesiąt minut

-kilkadziesiąt minut

2.

2.

depolaryzujące -

depolaryzujące -

podobnie do Ach łączą

podobnie do Ach łączą

się z recepotorem powodując najpierw

się z recepotorem powodując najpierw

uogólnioną depolaryzację ale nie rozkłada

uogólnioną depolaryzację ale nie rozkłada

ich AchE =>przewlekły stan depolaryzacji

ich AchE =>przewlekły stan depolaryzacji

uniemożlwiający powstanie kolejnych

uniemożlwiający powstanie kolejnych

skurczów.Działanie to trwa kilka min.

skurczów.Działanie to trwa kilka min.

1

1

.niedepolaryzujące

.niedepolaryzujące

- łączą się z receptorem

- łączą się z receptorem

cholinergicznym w błonie synaptycznej

cholinergicznym w błonie synaptycznej

komórki mięśniowej i są tam fałszywymi

komórki mięśniowej i są tam fałszywymi

przekaźnikami (nie wyzwalają potencjału

przekaźnikami (nie wyzwalają potencjału

czynnościowego, a blokują dostęp Ach do

czynnościowego, a blokują dostęp Ach do

rec.) Działanie to trwa kilkanaście

rec.) Działanie to trwa kilkanaście

-kilkadziesiąt minut

-kilkadziesiąt minut

2.

2.

depolaryzujące -

depolaryzujące -

podobnie do Ach łączą

podobnie do Ach łączą

się z recepotorem powodując najpierw

się z recepotorem powodując najpierw

uogólnioną depolaryzację ale nie rozkłada

uogólnioną depolaryzację ale nie rozkłada

ich AchE =>przewlekły stan depolaryzacji

ich AchE =>przewlekły stan depolaryzacji

uniemożlwiający powstanie kolejnych

uniemożlwiający powstanie kolejnych

skurczów.Działanie to trwa kilka min.

skurczów.Działanie to trwa kilka min.

Chlorsukcynylocholina

Chlorsukcynylocholina

Chlorsukcynylocholina

Chlorsukcynylocholina



Drżenia włókienkowe mogą być przyczyną:

Drżenia włókienkowe mogą być przyczyną:

- bólów mięśniowych w okresie

- bólów mięśniowych w okresie

pooperacyjnym

pooperacyjnym

- wzrostu ciśnienia śródczaszkowego

- wzrostu ciśnienia śródczaszkowego

i

i

śródgałkowego

śródgałkowego



Uwalnia

jony

potasu

z

komórki;

Uwalnia

jony

potasu

z

komórki;

niebezpieczny w stanach z wyjściowo

niebezpieczny w stanach z wyjściowo

podwyższonym

poziomem

potasu

w

podwyższonym

poziomem

potasu

w

surowicy

surowicy



Dawka 0.5-1 mg/kg i.v. 2-3mg/kg i.m.

Dawka 0.5-1 mg/kg i.v. 2-3mg/kg i.m.



Rozkładany przez cholinoesterazę

Rozkładany przez cholinoesterazę

osoczową.

osoczową.



Drżenia włókienkowe mogą być przyczyną:

Drżenia włókienkowe mogą być przyczyną:

- bólów mięśniowych w okresie

- bólów mięśniowych w okresie

pooperacyjnym

pooperacyjnym

- wzrostu ciśnienia śródczaszkowego

- wzrostu ciśnienia śródczaszkowego

i

i

śródgałkowego

śródgałkowego



Uwalnia

jony

potasu

z

komórki;

Uwalnia

jony

potasu

z

komórki;

niebezpieczny w stanach z wyjściowo

niebezpieczny w stanach z wyjściowo

podwyższonym

poziomem

potasu

w

podwyższonym

poziomem

potasu

w

surowicy

surowicy



Dawka 0.5-1 mg/kg i.v. 2-3mg/kg i.m.

Dawka 0.5-1 mg/kg i.v. 2-3mg/kg i.m.



Rozkładany przez cholinoesterazę

Rozkładany przez cholinoesterazę

osoczową.

osoczową.

Wekuronium

Wekuronium

Wekuronium

Wekuronium



Dawka 0,05-0,1mg/kg daje efekt

Dawka 0,05-0,1mg/kg daje efekt

po 2 min na ok.15-25 min

po 2 min na ok.15-25 min



Nie kumuluje się

Nie kumuluje się



Nie wpływa istotnie na układ

Nie wpływa istotnie na układ

sercowo-naczyniowy

sercowo-naczyniowy



Nie uwalnia histaminy

Nie uwalnia histaminy



Metabolizowany w wątrobie

Metabolizowany w wątrobie



Dawka 0,05-0,1mg/kg daje efekt

Dawka 0,05-0,1mg/kg daje efekt

po 2 min na ok.15-25 min

po 2 min na ok.15-25 min



Nie kumuluje się

Nie kumuluje się



Nie wpływa istotnie na układ

Nie wpływa istotnie na układ

sercowo-naczyniowy

sercowo-naczyniowy



Nie uwalnia histaminy

Nie uwalnia histaminy



Metabolizowany w wątrobie

Metabolizowany w wątrobie

Pankuronium

Pankuronium

Pankuronium

Pankuronium



Dawka:0,05-0,1mg/kg działa 30

Dawka:0,05-0,1mg/kg działa 30

min

min



W 30% wydalany przez nerki

W 30% wydalany przez nerki



Nie uwalnia histaminy

Nie uwalnia histaminy



Daje wzrost AS i RR przez

Daje wzrost AS i RR przez

działanie

antycholnegiczne

i

działanie

antycholnegiczne

i

adrenergiczne

adrenergiczne



Stosowny chętnie u chorych z

Stosowny chętnie u chorych z

astmą,w kardiochirurgi

astmą,w kardiochirurgi



Dawka:0,05-0,1mg/kg działa 30

Dawka:0,05-0,1mg/kg działa 30

min

min



W 30% wydalany przez nerki

W 30% wydalany przez nerki



Nie uwalnia histaminy

Nie uwalnia histaminy



Daje wzrost AS i RR przez

Daje wzrost AS i RR przez

działanie

antycholnegiczne

i

działanie

antycholnegiczne

i

adrenergiczne

adrenergiczne



Stosowny chętnie u chorych z

Stosowny chętnie u chorych z

astmą,w kardiochirurgi

astmą,w kardiochirurgi

Atrakurium

Atrakurium

Atrakurium

Atrakurium



Dawka:0,3-0,5mg/kg,działa ok 20 min

Dawka:0,3-0,5mg/kg,działa ok 20 min



Nie potrzeba do eliminacji leku

Nie potrzeba do eliminacji leku

nerek ,wątroby bo ulega on hydrolizie

nerek ,wątroby bo ulega on hydrolizie

bez udziału enzymów

bez udziału enzymów



Uwalnia histaminę

Uwalnia histaminę



Ma depresyjny wpływ na układ

Ma depresyjny wpływ na układ

krążenia

krążenia



Metabolit ma właściwości

Metabolit ma właściwości

drgawkotwórcze (nie stosować w

drgawkotwórcze (nie stosować w

neurochirurgii,w padaczce)

neurochirurgii,w padaczce)



Dawka:0,3-0,5mg/kg,działa ok 20 min

Dawka:0,3-0,5mg/kg,działa ok 20 min



Nie potrzeba do eliminacji leku

Nie potrzeba do eliminacji leku

nerek ,wątroby bo ulega on hydrolizie

nerek ,wątroby bo ulega on hydrolizie

bez udziału enzymów

bez udziału enzymów



Uwalnia histaminę

Uwalnia histaminę



Ma depresyjny wpływ na układ

Ma depresyjny wpływ na układ

krążenia

krążenia



Metabolit ma właściwości

Metabolit ma właściwości

drgawkotwórcze (nie stosować w

drgawkotwórcze (nie stosować w

neurochirurgii,w padaczce)

neurochirurgii,w padaczce)

Miwakurium

Miwakurium

Miwakurium

Miwakurium



Dawka 0,08mg/kg działa 12-20

Dawka 0,08mg/kg działa 12-20

min

min



Brak kumulacji

Brak kumulacji



Uwalnia histaminę

Uwalnia histaminę



Do

rozkładu

potrzebna

jest

Do

rozkładu

potrzebna

jest

esteraza osoczowa

esteraza osoczowa



Dawka 0,08mg/kg działa 12-20

Dawka 0,08mg/kg działa 12-20

min

min



Brak kumulacji

Brak kumulacji



Uwalnia histaminę

Uwalnia histaminę



Do

rozkładu

potrzebna

jest

Do

rozkładu

potrzebna

jest

esteraza osoczowa

esteraza osoczowa

Rokuronium

Rokuronium

Rokuronium

Rokuronium



Dawka:0,9-1,2mg/kg

Dawka:0,9-1,2mg/kg



Działa szybko

Działa szybko



Nie wpływa na uklad sercowo-

Nie wpływa na uklad sercowo-

naczyniowy

naczyniowy



Nie uwalnia histaminy

Nie uwalnia histaminy



Dawka:0,9-1,2mg/kg

Dawka:0,9-1,2mg/kg



Działa szybko

Działa szybko



Nie wpływa na uklad sercowo-

Nie wpływa na uklad sercowo-

naczyniowy

naczyniowy



Nie uwalnia histaminy

Nie uwalnia histaminy

UTRZYMANIE DROŻNOŚCI

UTRZYMANIE DROŻNOŚCI

DRÓG ODDECHOWYCH

DRÓG ODDECHOWYCH

UTRZYMANIE DROŻNOŚCI

UTRZYMANIE DROŻNOŚCI

DRÓG ODDECHOWYCH

DRÓG ODDECHOWYCH



Bezprzyrządowe

Bezprzyrządowe



Intubacja

Intubacja

dotchawicza

dotchawicza



Maska krtaniowa

Maska krtaniowa



Bezprzyrządowe

Bezprzyrządowe



Intubacja

Intubacja

dotchawicza

dotchawicza



Maska krtaniowa

Maska krtaniowa

ZNIESIENIE BÓLU

ZNIESIENIE BÓLU

ZNIESIENIE BÓLU

ZNIESIENIE BÓLU



Opioidy (fentanyl, alfentanyl,

Opioidy (fentanyl, alfentanyl,

sufentanyl, remifentanyl)

sufentanyl, remifentanyl)



Opioidy (fentanyl, alfentanyl,

Opioidy (fentanyl, alfentanyl,

sufentanyl, remifentanyl)

sufentanyl, remifentanyl)

BUDZENIE PACJENTA

BUDZENIE PACJENTA

BUDZENIE PACJENTA

BUDZENIE PACJENTA



Zakończenie zabiegu

Zakończenie zabiegu



Zakończenie podaży leków

Zakończenie podaży leków



Anestetycznych - powrót świado-

Anestetycznych - powrót świado-

mości pacjenta

mości pacjenta



Odwracanie ewentualnej depresji

Odwracanie ewentualnej depresji

od-dechowej wywołanej lekami

od-dechowej wywołanej lekami

analge-tycznymi - nalokson (?)

analge-tycznymi - nalokson (?)



Odwracania zwiotczenia mięśni -

Odwracania zwiotczenia mięśni -

prostygmina

prostygmina



Zakończenie zabiegu

Zakończenie zabiegu



Zakończenie podaży leków

Zakończenie podaży leków



Anestetycznych - powrót świado-

Anestetycznych - powrót świado-

mości pacjenta

mości pacjenta



Odwracanie ewentualnej depresji

Odwracanie ewentualnej depresji

od-dechowej wywołanej lekami

od-dechowej wywołanej lekami

analge-tycznymi - nalokson (?)

analge-tycznymi - nalokson (?)



Odwracania zwiotczenia mięśni -

Odwracania zwiotczenia mięśni -

prostygmina

prostygmina

NADZÓR W TRAKCIE

NADZÓR W TRAKCIE

ZNIECZULENIA

ZNIECZULENIA

NADZÓR W TRAKCIE

NADZÓR W TRAKCIE

ZNIECZULENIA

ZNIECZULENIA

Wadliwy nadzór to jedna z naj-

Wadliwy nadzór to jedna z naj-

częstszych przyczyn śmiertelnych

częstszych przyczyn śmiertelnych

powikłań znieczulenia.

powikłań znieczulenia.

–

nadzór podstawowy

nadzór podstawowy

–

nadzór specjalny

nadzór specjalny

–

nadzór wszechstronny

nadzór wszechstronny

Wadliwy nadzór to jedna z naj-

Wadliwy nadzór to jedna z naj-

częstszych przyczyn śmiertelnych

częstszych przyczyn śmiertelnych

powikłań znieczulenia.

powikłań znieczulenia.

–

nadzór podstawowy

nadzór podstawowy

–

nadzór specjalny

nadzór specjalny

–

nadzór wszechstronny

nadzór wszechstronny

NADZÓR PODSTAWOWY

NADZÓR PODSTAWOWY

NADZÓR PODSTAWOWY

NADZÓR PODSTAWOWY



Stetoskop

Stetoskop



Aparat

do

pomiaru

Aparat

do

pomiaru

ciśnienia tętniczego

ciśnienia tętniczego



Monitor ekg

Monitor ekg



Pulsoksymetr

Pulsoksymetr



Kapnograf

Kapnograf



Stetoskop

Stetoskop



Aparat

do

pomiaru

Aparat

do

pomiaru

ciśnienia tętniczego

ciśnienia tętniczego



Monitor ekg

Monitor ekg



Pulsoksymetr

Pulsoksymetr



Kapnograf

Kapnograf

NADZÓR SPECJALNY

NADZÓR SPECJALNY

NADZÓR SPECJALNY

NADZÓR SPECJALNY



Duże zabiegi operacyjne, którym

Duże zabiegi operacyjne, którym

to-warzyszą umiarkowany uraz i

to-warzyszą umiarkowany uraz i

utrata krwi

utrata krwi



Dodatkowe monitorowanie:

Dodatkowe monitorowanie:

–

OCŻ

OCŻ

–

bezpośredni

pomiar

ciśnienia

bezpośredni

pomiar

ciśnienia

tętniczego

tętniczego

–

analiza gazów krwi

analiza gazów krwi

–

badania laboratoryjne

badania laboratoryjne

–

kontrola diurezy

kontrola diurezy



Duże zabiegi operacyjne, którym

Duże zabiegi operacyjne, którym

to-warzyszą umiarkowany uraz i

to-warzyszą umiarkowany uraz i

utrata krwi

utrata krwi



Dodatkowe monitorowanie:

Dodatkowe monitorowanie:

–

OCŻ

OCŻ

–

bezpośredni

pomiar

ciśnienia

bezpośredni

pomiar

ciśnienia

tętniczego

tętniczego

–

analiza gazów krwi

analiza gazów krwi

–

badania laboratoryjne

badania laboratoryjne

–

kontrola diurezy

kontrola diurezy

NADZÓR WSZECHSTRONNY

NADZÓR WSZECHSTRONNY

NADZÓR WSZECHSTRONNY

NADZÓR WSZECHSTRONNY



Operacje:

Operacje:

–

specjalne np. serca, płuc, mózgu

specjalne np. serca, płuc, mózgu

–

rozległe zabiegi z dużą utratą krwi

rozległe zabiegi z dużą utratą krwi

–

chorzy po urazach

chorzy po urazach



Dodatkowe monitorowanie:

Dodatkowe monitorowanie:

–

ciśnienia w tętnicy płucnej i ciśnienie

ciśnienia w tętnicy płucnej i ciśnienie

zaklinowania, rzut serca

zaklinowania, rzut serca

–

wszechstronne badania laboratoryjne

wszechstronne badania laboratoryjne

–

ciśnienie śródczaszkowe

ciśnienie śródczaszkowe



Operacje:

Operacje:

–

specjalne np. serca, płuc, mózgu

specjalne np. serca, płuc, mózgu

–

rozległe zabiegi z dużą utratą krwi

rozległe zabiegi z dużą utratą krwi

–

chorzy po urazach

chorzy po urazach



Dodatkowe monitorowanie:

Dodatkowe monitorowanie:

–

ciśnienia w tętnicy płucnej i ciśnienie

ciśnienia w tętnicy płucnej i ciśnienie

zaklinowania, rzut serca

zaklinowania, rzut serca

–

wszechstronne badania laboratoryjne

wszechstronne badania laboratoryjne

–

ciśnienie śródczaszkowe

ciśnienie śródczaszkowe

NADZÓR PO ZNIECZULENIU

NADZÓR PO ZNIECZULENIU

- SALA BUDZEŃ

- SALA BUDZEŃ

NADZÓR PO ZNIECZULENIU

NADZÓR PO ZNIECZULENIU

- SALA BUDZEŃ

- SALA BUDZEŃ



We wczesnym okresie pooperacyj-

We wczesnym okresie pooperacyj-

nym życie chorego zagrożone jest

nym życie chorego zagrożone jest

przede wszystkim zaburzeniami

przede wszystkim zaburzeniami

od-dechowymi i krążeniowymi

od-dechowymi i krążeniowymi



Obserwujemy:

Obserwujemy:

–

oddech

oddech

–

stan układu krążenia

stan układu krążenia

–

przytomność

przytomność

–

kolor skóry

kolor skóry



We wczesnym okresie pooperacyj-

We wczesnym okresie pooperacyj-

nym życie chorego zagrożone jest

nym życie chorego zagrożone jest

przede wszystkim zaburzeniami

przede wszystkim zaburzeniami

od-dechowymi i krążeniowymi

od-dechowymi i krążeniowymi



Obserwujemy:

Obserwujemy:

–

oddech

oddech

–

stan układu krążenia

stan układu krążenia

–

przytomność

przytomność

–

kolor skóry

kolor skóry

LEKI ZNIECZULAJACE

LEKI ZNIECZULAJACE

MIEJSCOWO

MIEJSCOWO

LEKI ZNIECZULAJACE

LEKI ZNIECZULAJACE

MIEJSCOWO

MIEJSCOWO



Leki znieczulające miejscowo to

Leki znieczulające miejscowo to

substancje, które wywołują odwra-

substancje, które wywołują odwra-

calną blokadę przewodnictwa w

calną blokadę przewodnictwa w

zakończeniach nerwowych, włók-

zakończeniach nerwowych, włók-

nach nerwowych i korzonkach

nach nerwowych i korzonkach

rdzeniowych

rdzeniowych



Leki znieczulające miejscowo to

Leki znieczulające miejscowo to

substancje, które wywołują odwra-

substancje, które wywołują odwra-

calną blokadę przewodnictwa w

calną blokadę przewodnictwa w

zakończeniach nerwowych, włók-

zakończeniach nerwowych, włók-

nach nerwowych i korzonkach

nach nerwowych i korzonkach

rdzeniowych

rdzeniowych

WŁAŚCIWOŚCI FIZYCZNE

WŁAŚCIWOŚCI FIZYCZNE

WŁAŚCIWOŚCI FIZYCZNE

WŁAŚCIWOŚCI FIZYCZNE



Leki te przygotowywane są do użycia w kwaśnych

Leki te przygotowywane są do użycia w kwaśnych

roztworach, jako sole kwasu solnego, zjonizowane

roztworach, jako sole kwasu solnego, zjonizowane

i dobrze rozpuszczalne w wodzie. Alkalizacja leku

i dobrze rozpuszczalne w wodzie. Alkalizacja leku

zwiększa zawartość wolnej zasady (postać niezjo-

zwiększa zawartość wolnej zasady (postać niezjo-

nizowana), co ułatwia jego przenikanie przez

nizowana), co ułatwia jego przenikanie przez

lipofilne błony aksonów, wskutek czego skraca się

lipofilne błony aksonów, wskutek czego skraca się

czas

wystąpienia

znieczulenia.

We

wnętrzu

czas

wystąpienia

znieczulenia.

We

wnętrzu

neuronu lek ulega dysocjacji i w postaci

neuronu lek ulega dysocjacji i w postaci

zjonizowanej, obdarzonej ładunkiem elektrycznym,

zjonizowanej, obdarzonej ładunkiem elektrycznym,

zmienia przepuszczalność kanałów sodowych,

zmienia przepuszczalność kanałów sodowych,

blokując w ten sposób przewodnictwo nerwowe

blokując w ten sposób przewodnictwo nerwowe



Leki te przygotowywane są do użycia w kwaśnych

Leki te przygotowywane są do użycia w kwaśnych

roztworach, jako sole kwasu solnego, zjonizowane

roztworach, jako sole kwasu solnego, zjonizowane

i dobrze rozpuszczalne w wodzie. Alkalizacja leku

i dobrze rozpuszczalne w wodzie. Alkalizacja leku

zwiększa zawartość wolnej zasady (postać niezjo-

zwiększa zawartość wolnej zasady (postać niezjo-

nizowana), co ułatwia jego przenikanie przez

nizowana), co ułatwia jego przenikanie przez

lipofilne błony aksonów, wskutek czego skraca się

lipofilne błony aksonów, wskutek czego skraca się

czas

wystąpienia

znieczulenia.

We

wnętrzu

czas

wystąpienia

znieczulenia.

We

wnętrzu

neuronu lek ulega dysocjacji i w postaci

neuronu lek ulega dysocjacji i w postaci

zjonizowanej, obdarzonej ładunkiem elektrycznym,

zjonizowanej, obdarzonej ładunkiem elektrycznym,

zmienia przepuszczalność kanałów sodowych,

zmienia przepuszczalność kanałów sodowych,

blokując w ten sposób przewodnictwo nerwowe

blokując w ten sposób przewodnictwo nerwowe

WŁAŚCIWOŚCI FIZYCZNE

WŁAŚCIWOŚCI FIZYCZNE

WŁAŚCIWOŚCI FIZYCZNE

WŁAŚCIWOŚCI FIZYCZNE



Leki znieczulające miejscowo są więc

Leki znieczulające miejscowo są więc

mniej skuteczne w środowisku

mniej skuteczne w środowisku

kwaśnym np. w tkankach objętych

kwaśnym np. w tkankach objętych

procesem zapalnym

procesem zapalnym



Czas działania tych leków jest propor-

Czas działania tych leków jest propor-

cjonalny do ich zdolności łączenia się

cjonalny do ich zdolności łączenia się

z białkami

z białkami



W miarę zwiększania dawki leku

W miarę zwiększania dawki leku

wydłuża się czas trwania blokady

wydłuża się czas trwania blokady



Leki znieczulające miejscowo są więc

Leki znieczulające miejscowo są więc

mniej skuteczne w środowisku

mniej skuteczne w środowisku

kwaśnym np. w tkankach objętych

kwaśnym np. w tkankach objętych

procesem zapalnym

procesem zapalnym



Czas działania tych leków jest propor-

Czas działania tych leków jest propor-

cjonalny do ich zdolności łączenia się

cjonalny do ich zdolności łączenia się

z białkami

z białkami



W miarę zwiększania dawki leku

W miarę zwiększania dawki leku

wydłuża się czas trwania blokady

wydłuża się czas trwania blokady

ADRENALINA

ADRENALINA

ADRENALINA

ADRENALINA



Dodanie adrenaliny (w dawce 5

Dodanie adrenaliny (w dawce 5





g/ml czyli

g/ml czyli

1:200000

do

leku

znieczulającego

1:200000

do

leku

znieczulającego

miejscowo

powoduje

skurcz

naczyń

miejscowo

powoduje

skurcz

naczyń

krwionośnych w miejscu wstrzyknięcia, w

krwionośnych w miejscu wstrzyknięcia, w

wyniku czego opóźnia się jego wchłanianie,

wyniku czego opóźnia się jego wchłanianie,

stężenie we krwi się obniża, a czas jego

stężenie we krwi się obniża, a czas jego

działania

się

wydłuża.

Do

leków

działania

się

wydłuża.

Do

leków

podawanych w okolicę tętnic końcowych

podawanych w okolicę tętnic końcowych

(np. palców i prącia), nie należy dodawać

(np. palców i prącia), nie należy dodawać

adrenaliny, ponieważ może to doprowadzić

adrenaliny, ponieważ może to doprowadzić

do martwicy tkanek

do martwicy tkanek



Dodanie adrenaliny (w dawce 5

Dodanie adrenaliny (w dawce 5





g/ml czyli

g/ml czyli

1:200000

do

leku

znieczulającego

1:200000

do

leku

znieczulającego

miejscowo

powoduje

skurcz

naczyń

miejscowo

powoduje

skurcz

naczyń

krwionośnych w miejscu wstrzyknięcia, w

krwionośnych w miejscu wstrzyknięcia, w

wyniku czego opóźnia się jego wchłanianie,

wyniku czego opóźnia się jego wchłanianie,

stężenie we krwi się obniża, a czas jego

stężenie we krwi się obniża, a czas jego

działania

się

wydłuża.

Do

leków

działania

się

wydłuża.

Do

leków

podawanych w okolicę tętnic końcowych

podawanych w okolicę tętnic końcowych

(np. palców i prącia), nie należy dodawać

(np. palców i prącia), nie należy dodawać

adrenaliny, ponieważ może to doprowadzić

adrenaliny, ponieważ może to doprowadzić

do martwicy tkanek

do martwicy tkanek

KLASYFIKACJA CHEMICZNA LEKÓW

KLASYFIKACJA CHEMICZNA LEKÓW

MIEJSCOWO ZNIECZULAJĄCYCH

MIEJSCOWO ZNIECZULAJĄCYCH

KLASYFIKACJA CHEMICZNA LEKÓW

KLASYFIKACJA CHEMICZNA LEKÓW

MIEJSCOWO ZNIECZULAJĄCYCH

MIEJSCOWO ZNIECZULAJĄCYCH

Leki te dzielimy na dwie grupy ze względu na

Leki te dzielimy na dwie grupy ze względu na

budowę chemiczną

budowę chemiczną

1. Aminoestry

1. Aminoestry

–

Pochodne kwasu paraaminobenzoesowego

Pochodne kwasu paraaminobenzoesowego



prokaina (Novocaina, Polocaina)

prokaina (Novocaina, Polocaina)



tetrakaina (Pantocaina)

tetrakaina (Pantocaina)



chloroprokaina (Nescaina)

chloroprokaina (Nescaina)

–

W osoczu hydrolitycznie rozkładane przez

W osoczu hydrolitycznie rozkładane przez

pseudocholinoesterazę,

rozkład

przez

pseudocholinoesterazę,

rozkład

przez

enzymy wątrobowe odgrywa mniejszą rolę.

enzymy wątrobowe odgrywa mniejszą rolę.

Meta-bolitem

jest

kwas

Meta-bolitem

jest

kwas

paraaminobenzoesowy, odpowiedzialny za

paraaminobenzoesowy, odpowiedzialny za

reakcje uczuleniowe

reakcje uczuleniowe

Leki te dzielimy na dwie grupy ze względu na

Leki te dzielimy na dwie grupy ze względu na

budowę chemiczną

budowę chemiczną

1. Aminoestry

1. Aminoestry

–

Pochodne kwasu paraaminobenzoesowego

Pochodne kwasu paraaminobenzoesowego



prokaina (Novocaina, Polocaina)

prokaina (Novocaina, Polocaina)



tetrakaina (Pantocaina)

tetrakaina (Pantocaina)



chloroprokaina (Nescaina)

chloroprokaina (Nescaina)

–

W osoczu hydrolitycznie rozkładane przez

W osoczu hydrolitycznie rozkładane przez

pseudocholinoesterazę,

rozkład

przez

pseudocholinoesterazę,

rozkład

przez

enzymy wątrobowe odgrywa mniejszą rolę.

enzymy wątrobowe odgrywa mniejszą rolę.

Meta-bolitem

jest

kwas

Meta-bolitem

jest

kwas

paraaminobenzoesowy, odpowiedzialny za

paraaminobenzoesowy, odpowiedzialny za

reakcje uczuleniowe

reakcje uczuleniowe

KLASYFIKACJA CHEMICZNA LEKÓW

KLASYFIKACJA CHEMICZNA LEKÓW

MIEJSCOWO ZNIECZULAJĄCYCH

MIEJSCOWO ZNIECZULAJĄCYCH

KLASYFIKACJA CHEMICZNA LEKÓW

KLASYFIKACJA CHEMICZNA LEKÓW

MIEJSCOWO ZNIECZULAJĄCYCH

MIEJSCOWO ZNIECZULAJĄCYCH

Leki znieczulające miejscowo o budowie

Leki znieczulające miejscowo o budowie

amidowej

amidowej

–

Lidokaina

Lidokaina

–

Prylokaina

Prylokaina

–

Mepiwakaina

Mepiwakaina

–

Bupiwakaina

Bupiwakaina

–

Etydokaina

Etydokaina

–

Ropivacaina

Ropivacaina

Leki znieczulające miejscowo o budowie

Leki znieczulające miejscowo o budowie

amidowej

amidowej

–

Lidokaina

Lidokaina

–

Prylokaina

Prylokaina

–

Mepiwakaina

Mepiwakaina

–

Bupiwakaina

Bupiwakaina

–

Etydokaina

Etydokaina

–

Ropivacaina

Ropivacaina



Xylocain,

neo-Novutox,

Xylocain,

neo-Novutox,

Lignocainum

Lignocainum



Xylocain,

neo-Novutox,

Xylocain,

neo-Novutox,

Lignocainum

Lignocainum



Xylonet

Xylonet



Xylonet

Xylonet



Meacerin

,

Scandicain,

Meacerin

,

Scandicain,

Scandonest

Scandonest



Meacerin

,

Scandicain,

Meacerin

,

Scandicain,

Scandonest

Scandonest



Bupivacain-

Woel,

Carbostesin,

Bupivacain-

Woel,

Carbostesin,

Narcain

Narcain



Bupivacain-

Woel,

Carbostesin,

Bupivacain-

Woel,

Carbostesin,

Narcain

Narcain



Duranest

Duranest



Duranest

Duranest

Nazwy handlowe

Nazwy handlowe

Nazwy handlowe

Nazwy handlowe



Narop

Narop



Narop

Narop

KLASYFIKACJA CHEMICZNA LEKÓW

KLASYFIKACJA CHEMICZNA LEKÓW

MIEJSCOWO ZNIECZULAJĄCYCH

MIEJSCOWO ZNIECZULAJĄCYCH

KLASYFIKACJA CHEMICZNA LEKÓW

KLASYFIKACJA CHEMICZNA LEKÓW

MIEJSCOWO ZNIECZULAJĄCYCH

MIEJSCOWO ZNIECZULAJĄCYCH

2. Aminoamidy

2. Aminoamidy

–

Pierścień aromatyczny związany jest z grupą

Pierścień aromatyczny związany jest z grupą

aminową wiązaniem amidowym. Wiązanie to

aminową wiązaniem amidowym. Wiązanie to

jest bardziej oporne na rozkład hydrolityczny

jest bardziej oporne na rozkład hydrolityczny

niż wiązanie estrowe. Są metabolizowane w

niż wiązanie estrowe. Są metabolizowane w

wątrobie, są więc gorzej tolerowane u

wątrobie, są więc gorzej tolerowane u

pacjen-tów z chorobami wątroby. Reakcje

pacjen-tów z chorobami wątroby. Reakcje

alergiczne po zastosowaniu tych leków są

alergiczne po zastosowaniu tych leków są

stosunkowo rzadkie

stosunkowo rzadkie

–

W porównaniu z estrami wykazują silniejsze

W porównaniu z estrami wykazują silniejsze

działanie, a ich okres półtrwania jest dłuższy

działanie, a ich okres półtrwania jest dłuższy

2. Aminoamidy

2. Aminoamidy

–

Pierścień aromatyczny związany jest z grupą

Pierścień aromatyczny związany jest z grupą

aminową wiązaniem amidowym. Wiązanie to

aminową wiązaniem amidowym. Wiązanie to

jest bardziej oporne na rozkład hydrolityczny

jest bardziej oporne na rozkład hydrolityczny

niż wiązanie estrowe. Są metabolizowane w

niż wiązanie estrowe. Są metabolizowane w

wątrobie, są więc gorzej tolerowane u

wątrobie, są więc gorzej tolerowane u

pacjen-tów z chorobami wątroby. Reakcje

pacjen-tów z chorobami wątroby. Reakcje

alergiczne po zastosowaniu tych leków są

alergiczne po zastosowaniu tych leków są

stosunkowo rzadkie

stosunkowo rzadkie

–

W porównaniu z estrami wykazują silniejsze

W porównaniu z estrami wykazują silniejsze

działanie, a ich okres półtrwania jest dłuższy

działanie, a ich okres półtrwania jest dłuższy

REAKCJE ALERGICZNE

REAKCJE ALERGICZNE

REAKCJE ALERGICZNE

REAKCJE ALERGICZNE



Najczęściej po lekach z wiązaniem estrowym

Najczęściej po lekach z wiązaniem estrowym



Miejscowe reakcje to rumień, pokrzywka,

Miejscowe reakcje to rumień, pokrzywka,

obrzęk lub zapalenie skóry

obrzęk lub zapalenie skóry



Ogólnoustrojowe reakcje nadwrażliwości są

Ogólnoustrojowe reakcje nadwrażliwości są

rzadko spotykane, objawiają się uogólnionym

rzadko spotykane, objawiają się uogólnionym

rumieniem, pokrzywką, obrzękiem, skurczem

rumieniem, pokrzywką, obrzękiem, skurczem

oskrzeli, spadkiem ciśnienia krwi lub zapaścią

oskrzeli, spadkiem ciśnienia krwi lub zapaścią

sercowo-naczyniową

sercowo-naczyniową



Leczenie:

Leczenie:

calcium, hydrocortison, tlen, leki

calcium, hydrocortison, tlen, leki

p/histaminowe

p/histaminowe



Najczęściej po lekach z wiązaniem estrowym

Najczęściej po lekach z wiązaniem estrowym



Miejscowe reakcje to rumień, pokrzywka,

Miejscowe reakcje to rumień, pokrzywka,

obrzęk lub zapalenie skóry

obrzęk lub zapalenie skóry



Ogólnoustrojowe reakcje nadwrażliwości są

Ogólnoustrojowe reakcje nadwrażliwości są

rzadko spotykane, objawiają się uogólnionym

rzadko spotykane, objawiają się uogólnionym

rumieniem, pokrzywką, obrzękiem, skurczem

rumieniem, pokrzywką, obrzękiem, skurczem

oskrzeli, spadkiem ciśnienia krwi lub zapaścią

oskrzeli, spadkiem ciśnienia krwi lub zapaścią

sercowo-naczyniową

sercowo-naczyniową



Leczenie:

Leczenie:

calcium, hydrocortison, tlen, leki

calcium, hydrocortison, tlen, leki

p/histaminowe

p/histaminowe

TOKSYCZNOŚĆ

TOKSYCZNOŚĆ

TOKSYCZNOŚĆ

TOKSYCZNOŚĆ



Działanie toksyczne na OUN manifestuje

Działanie toksyczne na OUN manifestuje

się

klinicznie

szumem

w

uszach,

się

klinicznie

szumem

w

uszach,

zawrotami głowy, metalicznym smakiem

zawrotami głowy, metalicznym smakiem

w

ustach,

zaburzeniami

widzenia,

w

ustach,

zaburzeniami

widzenia,

drętwieniem języka i warg. Objawy te

drętwieniem języka i warg. Objawy te

mogą się nasilać aż do wystąpienia drżeń

mogą się nasilać aż do wystąpienia drżeń

pęczkowych,

utraty

przytomności,

pęczkowych,

utraty

przytomności,

drgawek typu grand mal i śpiączki

drgawek typu grand mal i śpiączki



Leczenie

Leczenie

- tlenoterapia, zapewnienie

- tlenoterapia, zapewnienie

droż-ności dróg oddechowych, midazolam

droż-ności dróg oddechowych, midazolam

-

1-

-

1-

-2 mg lub tiopental 50-200mg

-2 mg lub tiopental 50-200mg



Działanie toksyczne na OUN manifestuje

Działanie toksyczne na OUN manifestuje

się

klinicznie

szumem

w

uszach,

się

klinicznie

szumem

w

uszach,

zawrotami głowy, metalicznym smakiem

zawrotami głowy, metalicznym smakiem

w

ustach,

zaburzeniami

widzenia,

w

ustach,

zaburzeniami

widzenia,

drętwieniem języka i warg. Objawy te

drętwieniem języka i warg. Objawy te

mogą się nasilać aż do wystąpienia drżeń

mogą się nasilać aż do wystąpienia drżeń

pęczkowych,

utraty

przytomności,

pęczkowych,

utraty

przytomności,

drgawek typu grand mal i śpiączki

drgawek typu grand mal i śpiączki



Leczenie

Leczenie

- tlenoterapia, zapewnienie

- tlenoterapia, zapewnienie

droż-ności dróg oddechowych, midazolam

droż-ności dróg oddechowych, midazolam

-

1-

-

1-

-2 mg lub tiopental 50-200mg

-2 mg lub tiopental 50-200mg

TOKSYCZNOŚĆ

TOKSYCZNOŚĆ

TOKSYCZNOŚĆ

TOKSYCZNOŚĆ



Działanie toksyczne na układ krążenia to

Działanie toksyczne na układ krążenia to

zmniejszenie kurczliwości mięśnia serco-

zmniejszenie kurczliwości mięśnia serco-

wego, zaburzenia przewodnictwa, utrata

wego, zaburzenia przewodnictwa, utrata

napięcia naczyń obwodowych = zapaść

napięcia naczyń obwodowych = zapaść

sercowo-naczyniowa

sercowo-naczyniowa



Leczenie:

Leczenie:

tlenoterapia, zapewnienie droż-

tlenoterapia, zapewnienie droż-

ności dróg oddechowych, leki inotropowo

ności dróg oddechowych, leki inotropowo

dodatnie, naczynioskurczowe = oddział

dodatnie, naczynioskurczowe = oddział

intensywnej terapii

intensywnej terapii



Działanie toksyczne na układ krążenia to

Działanie toksyczne na układ krążenia to

zmniejszenie kurczliwości mięśnia serco-

zmniejszenie kurczliwości mięśnia serco-

wego, zaburzenia przewodnictwa, utrata

wego, zaburzenia przewodnictwa, utrata

napięcia naczyń obwodowych = zapaść

napięcia naczyń obwodowych = zapaść

sercowo-naczyniowa

sercowo-naczyniowa



Leczenie:

Leczenie:

tlenoterapia, zapewnienie droż-

tlenoterapia, zapewnienie droż-

ności dróg oddechowych, leki inotropowo

ności dróg oddechowych, leki inotropowo

dodatnie, naczynioskurczowe = oddział

dodatnie, naczynioskurczowe = oddział

intensywnej terapii

intensywnej terapii

Stężenie

Stężenie

[%]

[%]

-

-

-

-

-

-

0.5

0.5

0.5

0.5

0.5

0.5

0.25

0.25

-

-

1.0

1.0

1.0

1.0

1.0

1.0

0.5

0.5

Czas

Czas

działania

działania

[godz.]

[godz.]

0.25

0.25

-

-

0.5

0.5

0.5

0.5

-

-

2.0

2.0

0.5

0.5

-

-

2.0

2.0

2.0

2.0

-

-

4.0

4.0

Czas

Czas

działania

działania

z adrenaliną

z adrenaliną

[godz.]

[godz.]

0.5

0.5

-

-

1.5

1.5

1

1

-

-

3

3

1

1

-

-

3

3

4

4

-

-

8

8

Zakres dawki

Zakres dawki

[ml/70kg mc.]

[ml/70kg mc.]

1

1

-

-

60

60

1

1

-

-

50

50

1

1

-

-

50

50

1

1

-

-

45

45

Lek

Lek

prokaina

prokaina

lidokaina

lidokaina

mepiwakaina

mepiwakaina

bupiwakaina

bupiwakaina

ZNIECZULENIE MIEJSCOWE

ZNIECZULENIE MIEJSCOWE

ZNIECZULENIE MIEJSCOWE

ZNIECZULENIE MIEJSCOWE



Nasiękowe

Nasiękowe



Blokada nerwów obwodowych

Blokada nerwów obwodowych

–

blokada pojedynczych nerwów

blokada pojedynczych nerwów

–

blokada pni nerwowych lub

blokada pni nerwowych lub

splotów

splotów



Blokady centralne:

Blokady centralne:

–

podpajęczynówkowa

podpajęczynówkowa

–

zewnątrzoponowa

zewnątrzoponowa



Nasiękowe

Nasiękowe



Blokada nerwów obwodowych

Blokada nerwów obwodowych

–

blokada pojedynczych nerwów

blokada pojedynczych nerwów

–

blokada pni nerwowych lub

blokada pni nerwowych lub

splotów

splotów



Blokady centralne:

Blokady centralne:

–

podpajęczynówkowa

podpajęczynówkowa

–

zewnątrzoponowa

zewnątrzoponowa

ZNIECZULENIE

ZNIECZULENIE

PODPAJĘCZYNÓWKOWE

PODPAJĘCZYNÓWKOWE

ZNIECZULENIE

ZNIECZULENIE

PODPAJĘCZYNÓWKOWE

PODPAJĘCZYNÓWKOWE



Przerwanie

przewodnictwa

Przerwanie

przewodnictwa

nerwowe-go

w

rdzeniowych

nerwowe-go

w

rdzeniowych

korzeniach ner-wowych

korzeniach ner-wowych



Lek

miejscowo

znieczulający

Lek

miejscowo

znieczulający

podaje

się

do

przestrzeni

podaje

się

do

przestrzeni

podpajęczej

po

wykonaniu

podpajęczej

po

wykonaniu

punkcji lędźwiowej L2-L3

punkcji lędźwiowej L2-L3



Przerwanie

przewodnictwa

Przerwanie

przewodnictwa

nerwowe-go

w

rdzeniowych

nerwowe-go

w

rdzeniowych

korzeniach ner-wowych

korzeniach ner-wowych



Lek

miejscowo

znieczulający

Lek

miejscowo

znieczulający

podaje

się

do

przestrzeni

podaje

się

do

przestrzeni

podpajęczej

po

wykonaniu

podpajęczej

po

wykonaniu

punkcji lędźwiowej L2-L3

punkcji lędźwiowej L2-L3

ZNIECZULENIE

ZNIECZULENIE

ZEWNĄTRZOPONOWE

ZEWNĄTRZOPONOWE

ZNIECZULENIE

ZNIECZULENIE

ZEWNĄTRZOPONOWE

ZEWNĄTRZOPONOWE



Polega na przerwaniu przewodnictwa

Polega na przerwaniu przewodnictwa

nerwowego przez wstrzyknięcie leku

nerwowego przez wstrzyknięcie leku

miejscowo znieczulającego do przes-

miejscowo znieczulającego do przes-

trzeni

zewnątrzoponowej

kanału

trzeni

zewnątrzoponowej

kanału

kręgo-wego

kręgo-wego



Można je wykonać w każdym odcinku

Można je wykonać w każdym odcinku

kręgosłupa, ale najczęściej do tego

kręgosłupa, ale najczęściej do tego

celu

wykorzystuje

się

dostęp

celu

wykorzystuje

się

dostęp

lędźwiowy

lędźwiowy



Polega na przerwaniu przewodnictwa

Polega na przerwaniu przewodnictwa

nerwowego przez wstrzyknięcie leku

nerwowego przez wstrzyknięcie leku

miejscowo znieczulającego do przes-

miejscowo znieczulającego do przes-

trzeni

zewnątrzoponowej

kanału

trzeni

zewnątrzoponowej

kanału

kręgo-wego

kręgo-wego



Można je wykonać w każdym odcinku

Można je wykonać w każdym odcinku

kręgosłupa, ale najczęściej do tego

kręgosłupa, ale najczęściej do tego

celu

wykorzystuje

się

dostęp

celu

wykorzystuje

się

dostęp

lędźwiowy

lędźwiowy

ZNIECZULENIE

ZNIECZULENIE

ZEWNĄTRZOPONOWE

ZEWNĄTRZOPONOWE

ZNIECZULENIE

ZNIECZULENIE

ZEWNĄTRZOPONOWE

ZEWNĄTRZOPONOWE



Analgezja do zabiegów w obrębie

Analgezja do zabiegów w obrębie

kończyn dolnych i podbrzusza

kończyn dolnych i podbrzusza



Znieczulenie do porodu

Znieczulenie do porodu



Leczenie bólu pooperacyjnego i

Leczenie bólu pooperacyjnego i

bólu przewlekłego

bólu przewlekłego



Leczenie niedokrwienia kończyn

Leczenie niedokrwienia kończyn

dolnych

dolnych



Analgezja do zabiegów w obrębie

Analgezja do zabiegów w obrębie

kończyn dolnych i podbrzusza

kończyn dolnych i podbrzusza



Znieczulenie do porodu

Znieczulenie do porodu



Leczenie bólu pooperacyjnego i

Leczenie bólu pooperacyjnego i

bólu przewlekłego

bólu przewlekłego



Leczenie niedokrwienia kończyn

Leczenie niedokrwienia kończyn

dolnych

dolnych

ZNIECZULENIE

ZNIECZULENIE

ZEWNĄTRZOPONOWE

ZEWNĄTRZOPONOWE

A PODPAJĘCZYNÓWKOWE

A PODPAJĘCZYNÓWKOWE

ZNIECZULENIE

ZNIECZULENIE

ZEWNĄTRZOPONOWE

ZEWNĄTRZOPONOWE

A PODPAJĘCZYNÓWKOWE

A PODPAJĘCZYNÓWKOWE

z.o.

z.o.

p.p

p.p

Technika znieczulenia

Technika znieczulenia

igła Touhy

igła Touhy

metoda zaniku oporu

metoda zaniku oporu

igła rdzeniowa

igła rdzeniowa

wypływ płynu m.

wypływ płynu m.

-

-

rdz.

rdz.

Leki

Leki

duża objętość 16

duża objętość 16

-

-

25ml

25ml

i dawka

i dawka

mała objętość

mała objętość

1

1

-

-

3 i dawka

3 i dawka

Wystąpienie

Wystąpienie

znieczulenia

znieczulenia

15

15

-

-

30 min.

30 min.

30 sek.

30 sek.

-

-

5 min.

5 min.

Blokada

Blokada

motoryczna

motoryczna

prz

prz

y dużym stężeniu leku

y dużym stężeniu leku

występuje zawsze

występuje zawsze

Nowe leki podawane do

Nowe leki podawane do

przestrzeni zewnątrzoponowej

przestrzeni zewnątrzoponowej

Nowe leki podawane do

Nowe leki podawane do

przestrzeni zewnątrzoponowej

przestrzeni zewnątrzoponowej



Leki zniczulenia miejscowego

Leki zniczulenia miejscowego

–

Levobupivacaine

Levobupivacaine

–

Ropivacaine

Ropivacaine

–

mniej toksyczne od

mniej toksyczne od

bupi

bupi

w

w

acain

acain

y

y

,słabsza blokada

,słabsza blokada

motoryczna

motoryczna



Inne leki

Inne leki

–

k

k

lonid

lonid

y

y

n

n

a

a

–

k

k

etamin

etamin

a

a

–

n

n

eostigmin

eostigmin

a

a

–

midazolam

midazolam

–

t

t

ramadol

ramadol

Pr

Pr

zedłużone działanie analgetyczne lecz potencjalnie

zedłużone działanie analgetyczne lecz potencjalnie

nurotoksyczne (

nurotoksyczne (

midazolam/ketamin

midazolam/ketamin

a)

a)



Leki zniczulenia miejscowego

Leki zniczulenia miejscowego

–

Levobupivacaine

Levobupivacaine

–

Ropivacaine

Ropivacaine

–

mniej toksyczne od

mniej toksyczne od

bupi

bupi

w

w

acain

acain

y

y

,słabsza blokada

,słabsza blokada

motoryczna

motoryczna



Inne leki

Inne leki

–

k

k

lonid

lonid

y

y

n

n

a

a

–

k

k

etamin

etamin

a

a

–

n

n

eostigmin

eostigmin

a

a

–

midazolam

midazolam

–

t

t

ramadol

ramadol

Pr

Pr

zedłużone działanie analgetyczne lecz potencjalnie

zedłużone działanie analgetyczne lecz potencjalnie

nurotoksyczne (

nurotoksyczne (

midazolam/ketamin

midazolam/ketamin

a)

a)

Ból pooperacyjny -

Ból pooperacyjny -

postępowanie

postępowanie

Ból pooperacyjny -

Ból pooperacyjny -

postępowanie

postępowanie



Regularna podaż we wczesnym

Regularna podaż we wczesnym

okresie pooperacyjnym

okresie pooperacyjnym



PCA,

PCA,

zewnątrzoponowo

zewnątrzoponowo

,

,

i.v.

i.v.

–

Opioid

Opioid

y

y

+

+

NS

NS

LPZ

LPZ

–

Anestetyki lokalne

Anestetyki lokalne



Podaż przed pojawieniem się

Podaż przed pojawieniem się

spodziewanego bólu. (Preemptive

spodziewanego bólu. (Preemptive

Analgesia)

Analgesia)



Regularna podaż we wczesnym

Regularna podaż we wczesnym

okresie pooperacyjnym

okresie pooperacyjnym



PCA,

PCA,

zewnątrzoponowo

zewnątrzoponowo

,

,

i.v.

i.v.

–

Opioid

Opioid

y

y

+

+

NS

NS

LPZ

LPZ

–

Anestetyki lokalne

Anestetyki lokalne



Podaż przed pojawieniem się

Podaż przed pojawieniem się

spodziewanego bólu. (Preemptive

spodziewanego bólu. (Preemptive

Analgesia)

Analgesia)

Skale oceny bólu

Skale oceny bólu

:

:

Skala kategoryczna

Visual analogue scale VAS

Skala numeryczna

0

Bez bólu

1

Lekki

2

Dyskomfort

3

Niepokojący

4

Intensywny

5

Rozdzieraj

ący

Bez

bólu

Bardzo silny

0

2

4

6

8

10

1

3

5

7

9

( 0 = Bez bólu, 10 = Najsilniejszy ból jaki można sobie
wyobrazić )

Ból pooperacyjny- opioidy

Ból pooperacyjny- opioidy

Ból pooperacyjny- opioidy

Ból pooperacyjny- opioidy



Dawkowanie uzależnione od skarg chorego:

Dawkowanie uzależnione od skarg chorego:

„

„

w razie bólu podaj”

w razie bólu podaj”



Ciągły

dożylny

wlew

-

strzykawka

Ciągły

dożylny

wlew

-

strzykawka

automatyczna lub wlew kroplowy

automatyczna lub wlew kroplowy

MSSA (minimalne skuteczne stężenia

MSSA (minimalne skuteczne stężenia

analgetyczne) - kryterium dawki

analgetyczne) - kryterium dawki

dawka wysycająca jest ustalana metodą

dawka wysycająca jest ustalana metodą

miareczkowania

miareczkowania

1mg morfiny (mc.pacjenta 40-65kg)

1mg morfiny (mc.pacjenta 40-65kg)

2mg morfiny (mc. Pacjenta 66-110)

2mg morfiny (mc. Pacjenta 66-110)

dawki powtarzane co 2-3 min ,aż do

dawki powtarzane co 2-3 min ,aż do

momentu ustąpienia bólu lub wyraźnej

momentu ustąpienia bólu lub wyraźnej

redukcji jego natężenia.

redukcji jego natężenia.



Dawkowanie uzależnione od skarg chorego:

Dawkowanie uzależnione od skarg chorego:

„

„

w razie bólu podaj”

w razie bólu podaj”



Ciągły

dożylny

wlew

-

strzykawka

Ciągły

dożylny

wlew

-

strzykawka

automatyczna lub wlew kroplowy

automatyczna lub wlew kroplowy

MSSA (minimalne skuteczne stężenia

MSSA (minimalne skuteczne stężenia

analgetyczne) - kryterium dawki

analgetyczne) - kryterium dawki

dawka wysycająca jest ustalana metodą

dawka wysycająca jest ustalana metodą

miareczkowania

miareczkowania

1mg morfiny (mc.pacjenta 40-65kg)

1mg morfiny (mc.pacjenta 40-65kg)

2mg morfiny (mc. Pacjenta 66-110)

2mg morfiny (mc. Pacjenta 66-110)

dawki powtarzane co 2-3 min ,aż do

dawki powtarzane co 2-3 min ,aż do

momentu ustąpienia bólu lub wyraźnej

momentu ustąpienia bólu lub wyraźnej

redukcji jego natężenia.

redukcji jego natężenia.

Analgezja „sterowana przez

Analgezja „sterowana przez

chorego” podawana dożylnie (PCA-

chorego” podawana dożylnie (PCA-

i.v)

i.v)

Analgezja „sterowana przez

Analgezja „sterowana przez

chorego” podawana dożylnie (PCA-

chorego” podawana dożylnie (PCA-

i.v)

i.v)



Patient Controlled Analgesia - PCA

Patient Controlled Analgesia - PCA

umożliwia utrzymanie prawidłowego

umożliwia utrzymanie prawidłowego

MSSA opioidu w surowicy chorego przez

MSSA opioidu w surowicy chorego przez

cały okres leczenia przeciwbólowego.

cały okres leczenia przeciwbólowego.



Po włączeniu systemu PCA, chory

Po włączeniu systemu PCA, chory

otrzymuje dawkę leku zaprogramowaną

otrzymuje dawkę leku zaprogramowaną

przez zespół terapeutyczny

przez zespół terapeutyczny

układ zabezpieczający system PCA

układ zabezpieczający system PCA

uruchamia tzw. okres refrakcji (lokout

uruchamia tzw. okres refrakcji (lokout

time)-

czasową

blokadę

systemu

time)-

czasową

blokadę

systemu

dozującego.

dozującego.



Patient Controlled Analgesia - PCA

Patient Controlled Analgesia - PCA

umożliwia utrzymanie prawidłowego

umożliwia utrzymanie prawidłowego

MSSA opioidu w surowicy chorego przez

MSSA opioidu w surowicy chorego przez

cały okres leczenia przeciwbólowego.

cały okres leczenia przeciwbólowego.



Po włączeniu systemu PCA, chory

Po włączeniu systemu PCA, chory

otrzymuje dawkę leku zaprogramowaną

otrzymuje dawkę leku zaprogramowaną

przez zespół terapeutyczny

przez zespół terapeutyczny

układ zabezpieczający system PCA

układ zabezpieczający system PCA

uruchamia tzw. okres refrakcji (lokout

uruchamia tzw. okres refrakcji (lokout

time)-

czasową

blokadę

systemu

time)-

czasową

blokadę

systemu

dozującego.

dozującego.

Dawkowanie opioidów w

Dawkowanie opioidów w

metodzie PCA-i.v

metodzie PCA-i.v

Dawkowanie opioidów w

Dawkowanie opioidów w

metodzie PCA-i.v

metodzie PCA-i.v

Opioid

Opioid

Dawka (mg)

Dawka (mg)

Czas

refrakcji

Czas

refrakcji

(min)

(min)

Morfina

Morfina

0.5-2.5

0.5-2.5

5-15

5-15

Petydyna

Petydyna

5-25

5-25

5-10

5-10

Tramadol

Tramadol

5-25

5-25

5-10

5-10

Fentanyl

Fentanyl

0,01-0,02

0,01-0,02

1-10

1-10

Pentazocyna

Pentazocyna

5-30

5-30

5-10

5-10

Nurse Controlled Analgesia

Nurse Controlled Analgesia

(NCA)

(NCA)

Nurse Controlled Analgesia

Nurse Controlled Analgesia

(NCA)

(NCA)



Upoważniona

przez

lekarza

Upoważniona

przez

lekarza

pielęgniarka po przeprowadzeniu

pielęgniarka po przeprowadzeniu

u pacjenta procedury MSSA

u pacjenta procedury MSSA

,podaje lek na żądanie chorego z

,podaje lek na żądanie chorego z

zachowaniem okresu refrakcji

zachowaniem okresu refrakcji

,wynoszącego 10 min.

,wynoszącego 10 min.



Upoważniona

przez

lekarza

Upoważniona

przez

lekarza

pielęgniarka po przeprowadzeniu

pielęgniarka po przeprowadzeniu

u pacjenta procedury MSSA

u pacjenta procedury MSSA

,podaje lek na żądanie chorego z

,podaje lek na żądanie chorego z

zachowaniem okresu refrakcji

zachowaniem okresu refrakcji

,wynoszącego 10 min.

,wynoszącego 10 min.

Nieopioidowe leki

Nieopioidowe leki

przeciwbólowe NLSPZ

przeciwbólowe NLSPZ

Nieopioidowe leki

Nieopioidowe leki

przeciwbólowe NLSPZ

przeciwbólowe NLSPZ



Mogą być stosowane samodzielnie

Mogą być stosowane samodzielnie

lub jako leki wspomagające terapię

lub jako leki wspomagające terapię

opioidami

opioidami



Pozwalają zmniejszyć dawki

Pozwalają zmniejszyć dawki

opioidów o 40-50%

opioidów o 40-50%



Ograniczenie ryzyka wystąpienia

Ograniczenie ryzyka wystąpienia

działań niepożądanych związanych

działań niepożądanych związanych

ze stosowaniem opioidów (senność

ze stosowaniem opioidów (senność

nudności wymioty,zawroty głowy)

nudności wymioty,zawroty głowy)



Mogą być stosowane samodzielnie

Mogą być stosowane samodzielnie

lub jako leki wspomagające terapię

lub jako leki wspomagające terapię

opioidami

opioidami



Pozwalają zmniejszyć dawki

Pozwalają zmniejszyć dawki

opioidów o 40-50%

opioidów o 40-50%



Ograniczenie ryzyka wystąpienia

Ograniczenie ryzyka wystąpienia

działań niepożądanych związanych

działań niepożądanych związanych

ze stosowaniem opioidów (senność

ze stosowaniem opioidów (senność

nudności wymioty,zawroty głowy)

nudności wymioty,zawroty głowy)

Zalecane leki NLPZ i ich

Zalecane leki NLPZ i ich

dawkowanie

dawkowanie

Zalecane leki NLPZ i ich

Zalecane leki NLPZ i ich

dawkowanie

dawkowanie



paracetamol (500-1000mg) lub

paracetamol (500-1000mg) lub

metamizol

(500-1000mg)

metamizol

(500-1000mg)

skojarzony z NLPZ i.v. / 6 godz.

skojarzony z NLPZ i.v. / 6 godz.



ketoprofen (50 mg) i.v. / 6 godz.

ketoprofen (50 mg) i.v. / 6 godz.



diklofenak (50mg) i.v., p.o,p.r. / 8

diklofenak (50mg) i.v., p.o,p.r. / 8

godz.

godz.



ibuprofen

(400mg)

p.o,p.r./8

ibuprofen

(400mg)

p.o,p.r./8

godz.

godz.



paracetamol (500-1000mg) lub

paracetamol (500-1000mg) lub

metamizol

(500-1000mg)

metamizol

(500-1000mg)

skojarzony z NLPZ i.v. / 6 godz.

skojarzony z NLPZ i.v. / 6 godz.



ketoprofen (50 mg) i.v. / 6 godz.

ketoprofen (50 mg) i.v. / 6 godz.



diklofenak (50mg) i.v., p.o,p.r. / 8

diklofenak (50mg) i.v., p.o,p.r. / 8

godz.

godz.



ibuprofen

(400mg)

p.o,p.r./8

ibuprofen

(400mg)

p.o,p.r./8

godz.

godz.

Leki adiuwantowe

Leki adiuwantowe

Leki adiuwantowe

Leki adiuwantowe



Nie

wykazują

bezpośredniego

Nie

wykazują

bezpośredniego

działania przeciwbólowego, działają

działania przeciwbólowego, działają

przez

aktywację

endogennych

przez

aktywację

endogennych

układów

nocyceptywnych

lub

układów

nocyceptywnych

lub

zapobiegają rozwojowi sensytyzacji

zapobiegają rozwojowi sensytyzacji

i jej następstw

i jej następstw



Stosowane w skojarzeniu z innymi

Stosowane w skojarzeniu z innymi

lekami lub w celu indukowania

lekami lub w celu indukowania

zjawiska„analgezji

z

zjawiska„analgezji

z

wyprzedzaniem”

wyprzedzaniem”



Nie

wykazują

bezpośredniego

Nie

wykazują

bezpośredniego

działania przeciwbólowego, działają

działania przeciwbólowego, działają

przez

aktywację

endogennych

przez

aktywację

endogennych

układów

nocyceptywnych

lub

układów

nocyceptywnych

lub

zapobiegają rozwojowi sensytyzacji

zapobiegają rozwojowi sensytyzacji

i jej następstw

i jej następstw



Stosowane w skojarzeniu z innymi

Stosowane w skojarzeniu z innymi

lekami lub w celu indukowania

lekami lub w celu indukowania

zjawiska„analgezji

z

zjawiska„analgezji

z

wyprzedzaniem”

wyprzedzaniem”

Leki adiuwantowe

Leki adiuwantowe

Leki adiuwantowe

Leki adiuwantowe



Agoniści receptorów alfa2-

Agoniści receptorów alfa2-

adrenergicznych

adrenergicznych

(klonidyna, deksmetomidyna)

(klonidyna, deksmetomidyna)



Neostygmina

Neostygmina



Jony magnezu

Jony magnezu



Trójcykliczne

leki

Trójcykliczne

leki

przeciwdepresyjne

przeciwdepresyjne



Inhibitory aktywacji cytokin

Inhibitory aktywacji cytokin

- pentoksyfilina

- pentoksyfilina



Agoniści receptorów alfa2-

Agoniści receptorów alfa2-

adrenergicznych

adrenergicznych

(klonidyna, deksmetomidyna)

(klonidyna, deksmetomidyna)



Neostygmina

Neostygmina



Jony magnezu

Jony magnezu



Trójcykliczne

leki

Trójcykliczne

leki

przeciwdepresyjne

przeciwdepresyjne



Inhibitory aktywacji cytokin

Inhibitory aktywacji cytokin

- pentoksyfilina

- pentoksyfilina

Leki adiuwantowe

Leki adiuwantowe

Leki adiuwantowe

Leki adiuwantowe



Antagoniści receptora NMDA

Antagoniści receptora NMDA

N-metylo-D-asparaginian

N-metylo-D-asparaginian

to pochodna kwasu

to pochodna kwasu

asparaginowego,jest aktywatorem

asparaginowego,jest aktywatorem

neuronalnego receptora NMDA związanego z

neuronalnego receptora NMDA związanego z

kanałem jonowym przepuszczalnym dla wapnia,

kanałem jonowym przepuszczalnym dla wapnia,

sodu i potasu, zlokalizowanym w synapsach;

sodu i potasu, zlokalizowanym w synapsach;

działa jako agonista natywnego liganda

działa jako agonista natywnego liganda

receptora glutaminianu.

receptora glutaminianu.

-

-

ketamina

ketamina

- dekstrometorfan

- dekstrometorfan

- amantadyna

- amantadyna



Antagoniści receptora NMDA

Antagoniści receptora NMDA

N-metylo-D-asparaginian

N-metylo-D-asparaginian

to pochodna kwasu

to pochodna kwasu

asparaginowego,jest aktywatorem

asparaginowego,jest aktywatorem

neuronalnego receptora NMDA związanego z

neuronalnego receptora NMDA związanego z

kanałem jonowym przepuszczalnym dla wapnia,

kanałem jonowym przepuszczalnym dla wapnia,

sodu i potasu, zlokalizowanym w synapsach;

sodu i potasu, zlokalizowanym w synapsach;

działa jako agonista natywnego liganda

działa jako agonista natywnego liganda

receptora glutaminianu.

receptora glutaminianu.

-

-

ketamina

ketamina

- dekstrometorfan

- dekstrometorfan

- amantadyna

- amantadyna

Anestetyki lokalne w leczeniu bólu

Anestetyki lokalne w leczeniu bólu

pooperacyjnego - blokady

pooperacyjnego - blokady

centralne

centralne

Anestetyki lokalne w leczeniu bólu

Anestetyki lokalne w leczeniu bólu

pooperacyjnego - blokady

pooperacyjnego - blokady

centralne

centralne



Ciągłe

znieczulenie

Ciągłe

znieczulenie

podpajęczynówkowe:

podpajęczynówkowe:

izobaryczne

leki

znieczulenia

izobaryczne

leki

znieczulenia

miejscowego i/lub opioidy; MF.0.1-0.25

miejscowego i/lub opioidy; MF.0.1-0.25

mg/12 godz.

mg/12 godz.



Ciągłe znieczulenie zewnatrzoponowe:

Ciągłe znieczulenie zewnatrzoponowe:

bupiwakaina 0.125-0.25%, ropiwakaina

bupiwakaina 0.125-0.25%, ropiwakaina

0.2%,MF 1-4 mg/8-12godz.

0.2%,MF 1-4 mg/8-12godz.



Znieczulenie krzyżowe:

Znieczulenie krzyżowe:

dawki leków j.w.

dawki leków j.w.



Ciągłe

znieczulenie

Ciągłe

znieczulenie

podpajęczynówkowe:

podpajęczynówkowe:

izobaryczne

leki

znieczulenia

izobaryczne

leki

znieczulenia

miejscowego i/lub opioidy; MF.0.1-0.25

miejscowego i/lub opioidy; MF.0.1-0.25

mg/12 godz.

mg/12 godz.



Ciągłe znieczulenie zewnatrzoponowe:

Ciągłe znieczulenie zewnatrzoponowe:

bupiwakaina 0.125-0.25%, ropiwakaina

bupiwakaina 0.125-0.25%, ropiwakaina

0.2%,MF 1-4 mg/8-12godz.

0.2%,MF 1-4 mg/8-12godz.



Znieczulenie krzyżowe:

Znieczulenie krzyżowe:

dawki leków j.w.

dawki leków j.w.

Pozycja cewnika zewnątrzoponowego w

Pozycja cewnika zewnątrzoponowego w

relacji do umiejscowienia zabiegu

relacji do umiejscowienia zabiegu

operacyjnego

operacyjnego

Pozycja cewnika zewnątrzoponowego w

Pozycja cewnika zewnątrzoponowego w

relacji do umiejscowienia zabiegu

relacji do umiejscowienia zabiegu

operacyjnego

operacyjnego

Zabieg

Zabieg

chirurgiczny

chirurgiczny

Pozycja cewnika

Pozycja cewnika

zewnątrzoponoweg

zewnątrzoponoweg

o

o

Torakotomia

Torakotomia

Th5-Th8

Th5-Th8

Zabiegi na nadbrzuszu

Zabiegi na nadbrzuszu

i śródbrzuszu

i śródbrzuszu

Th12-L1

Th12-L1

Zabiegi na podbrzuszu

Zabiegi na podbrzuszu

i kończynach dolnych

i kończynach dolnych

L2-L4

L2-L4

IV PCA

IV PCA

IV PCA

IV PCA



Program

Program

owana

owana

samoczynna

samoczynna

pompa infuzyjna

pompa infuzyjna



Program

Program

owana

owana

samoczynna

samoczynna

pompa infuzyjna

pompa infuzyjna

Inne działania opioidów

Inne działania opioidów

Inne działania opioidów

Inne działania opioidów



Depresja oddechowa

Depresja oddechowa



Po dużych dawkach sztywność mięśni klatki

Po dużych dawkach sztywność mięśni klatki

piersiowej i brzucha

piersiowej i brzucha



Pooperacyjne nudności i wymioty

Pooperacyjne nudności i wymioty



Spadek motoryki jelit, wzrost napięcia ściany jelita,

Spadek motoryki jelit, wzrost napięcia ściany jelita,

wzrost ciśnienia w przewodzie żółciowym wspólnym

wzrost ciśnienia w przewodzie żółciowym wspólnym



Po długotrwałej infuzji kumulacja, co stanowi

Po długotrwałej infuzji kumulacja, co stanowi

zagrożenie pooperacyjne – wyjątek remifentanyl i

zagrożenie pooperacyjne – wyjątek remifentanyl i

trefentanyl: mają krótki czas działania i brak

trefentanyl: mają krótki czas działania i brak

kumulacji

kumulacji



Dawki do indukcji: fentanyl 2-8ug/kg, sufentanyl 0,2-

Dawki do indukcji: fentanyl 2-8ug/kg, sufentanyl 0,2-

0,8ug/kg, alfentanyl 10-75ug/kg

0,8ug/kg, alfentanyl 10-75ug/kg



Depresja oddechowa

Depresja oddechowa



Po dużych dawkach sztywność mięśni klatki

Po dużych dawkach sztywność mięśni klatki

piersiowej i brzucha

piersiowej i brzucha



Pooperacyjne nudności i wymioty

Pooperacyjne nudności i wymioty



Spadek motoryki jelit, wzrost napięcia ściany jelita,

Spadek motoryki jelit, wzrost napięcia ściany jelita,

wzrost ciśnienia w przewodzie żółciowym wspólnym

wzrost ciśnienia w przewodzie żółciowym wspólnym



Po długotrwałej infuzji kumulacja, co stanowi

Po długotrwałej infuzji kumulacja, co stanowi

zagrożenie pooperacyjne – wyjątek remifentanyl i

zagrożenie pooperacyjne – wyjątek remifentanyl i

trefentanyl: mają krótki czas działania i brak

trefentanyl: mają krótki czas działania i brak

kumulacji

kumulacji



Dawki do indukcji: fentanyl 2-8ug/kg, sufentanyl 0,2-

Dawki do indukcji: fentanyl 2-8ug/kg, sufentanyl 0,2-

0,8ug/kg, alfentanyl 10-75ug/kg

0,8ug/kg, alfentanyl 10-75ug/kg

MOR

MOR

F

F

I

I

NA

NA

MOR

MOR

F

F

I

I

NA

NA



i.v.bolus

i.v.bolus

0.1 mg/kg

0.1 mg/kg

3 - 4 h

3 - 4 h



Wlew ciągły i.v.

Wlew ciągły i.v.

–

0.05 mg - 0.1

0.05 mg - 0.1

mg/kg/h

mg/kg/h



P.o.

P.o.

–

0.3 mg/kg 3 - 4 h

0.3 mg/kg 3 - 4 h



i.v.bolus

i.v.bolus

0.1 mg/kg

0.1 mg/kg

3 - 4 h

3 - 4 h



Wlew ciągły i.v.

Wlew ciągły i.v.

–

0.05 mg - 0.1

0.05 mg - 0.1

mg/kg/h

mg/kg/h



P.o.

P.o.

–

0.3 mg/kg 3 - 4 h

0.3 mg/kg 3 - 4 h



PCA dosing

PCA dosing

–

Dawka

Dawka

początkowa

początkowa

:

50

:

50

mcg/kg

mcg/kg

przez

przez

10

10

mi

mi

n.

n.

Do ustąpienia

Do ustąpienia

bólu

bólu

–

D

D

awka na żądanie

awka na żądanie

:

:

20 - 40 mcg/kg

20 - 40 mcg/kg

–

Lock-out

Lock-out

time

time

: 10

: 10

min

min

.

.

–

4-h

4-h

r

r

limit:

0.25

limit:

0.25

mg/kg

mg/kg



PCA dosing

PCA dosing

–

Dawka

Dawka

początkowa

początkowa

:

50

:

50

mcg/kg

mcg/kg

przez

przez

10

10

mi

mi

n.

n.

Do ustąpienia

Do ustąpienia

bólu

bólu

–

D

D

awka na żądanie

awka na żądanie

:

:

20 - 40 mcg/kg

20 - 40 mcg/kg

–

Lock-out

Lock-out

time

time

: 10

: 10

min

min

.

.

–

4-h

4-h

r

r

limit:

0.25

limit:

0.25

mg/kg

mg/kg