Leptospira spp.
Spirochaetes
Spirochaetales
Leptospiraceae
17 gatunków
26 serogrup
200 seroptypów (seorwarów),
Leptospira - patogen
• 13 gatunków patogennych
• 4 genogatunki
• L. interrogans
• L. borgpetersenii serowar hardjo
Podział
gatunków/serowarów
• Nieaptogenne
• Srodowisko wodne
• saprofit
• Patogenne
• Brak zdolności
wzrostu poza
żywcielelem
• Specyficzność
gatunkowa
Leptospira
interrogans
lp serogrupa serotyp
występowanie
1 Icterohae
morrhagi
e
Icterohae
morrhagi
e
Gryzonie, lisy, Ca, Su, Bo,
Ho, inne zwierzęta
nieudomowione
2 Canicola
Canicola
Ca, lisy, Su, Bo, gryzonie,
inne zwierzęta
nieudomowione
3 Grippotyp
hosa
Grippoty
phosa
j.w.
i Eq, Ho
4 Pomona
Pomona
j.w
5 Sejroe
Balcanic
a
Bo
6 Tarrasovi Tarrasovi Su
Listeria
Etiologia
Cechy hemolizy wykazują tylko
L. monocytogenes, L. ivanovii
i L. seeligeri.
Kokopałeczka G +.
Rośnie dobrze na zwykłych podłożach w temp.
od 4 do 44°C (od <0 do 44 °C)
Przeżywa zamrażanie
Cechuje ją ruch (w odróżnieniu od włoskowca
różycy).
Mogą być używane do izolacji podłoża selektywne
(np. azydek sodu).
Etiologia c.d.
Jest zarazkiem ubikwitarnym względnie
chorobotwórczym.
Antygeny:
– Somatyczny - 0
– Rzęskowy - H
Znanych jest 15 antygenów 0 (I-XV) i 5 H (A-E).
Znanych jest 7 serotypów i 14 podtypów.
Obecnie mówi się o 13 serotypach ale 4b, 1/2a,
1/2b i 3 mają znaczenie kliniczne.
Designation
O - Antigens
H -
Antigens
Paterson
Seelinger-Donker-Voet
AB
1
1/2a
I II (III)
ABC
1/2b
I II (III)
BD
2
1/2c
I II (III)
AB
3
3a
II (III) IV
ABC
3b
II (III) IV
BD
3c
II (III) IV
ABC
4
4a
(III) (V) VII IX
ABC
4ab
(III) V VI VII IX
ABC
4b
(III) V VI
ABC
4c
(III) V VII
ABC
4d
(III) (V) VI VIII
ABC
4e
(III) V VI (VIII) (IX)
ABC
4f
(III) V XV
ABC
4g
(III) V VI VII X XI
ABC
5
(III) (V) VI VIII X
ABC
6
(III) VII VIII XI
ABC
7
(III) XII XIII
ABC
L. gray
(III) (XII) XIV
E..
L. murray
(III) (XII) XIV
E..
Serovars of L. monocytogenes and their relations to L. gray and L. murrayi
Listerioza
Klimat
Środowisko
Owady ssąco-kłujące
Myszowate
Wydzieliny i
wydaliny zwierząt
Kurz
Kurz
Zanieczyszczone rośliny
Aktywne i silne
zanieczyszczenia
(kiszonka z kukurydzy)
Bierne i słabe
zanieczyszczenia
(jarzyny)
Zakażenia pokarmowe
Możliwości
zakażenia
Kliniczna listerioza u ludzi
Kliniczna listerioza u zwierząt
(zima-wiosna) ukł. nerwowy; ukł. rozrodczy (lato-jesień)
Listerioza
sapronosis
hydrotelluric
Różne stresy
Różne
stresy
Szczepienia,
błędy
żywieniowe
Terapia
antybiotykowa
p. pok.
Listerioza
antropozoonoza
Wrodzona
listerioza
Kontakt bezpośredni
Kontakt pośredni (mleko, jaja)
Encephalitis
• Bydło 1-2 tygodnie
• Owce i cielęta 3-4 dni
• Młode kozy 2-3 dni
• Endophtalmitis przez n. wzrokowy
• Panophtalmitis – długim, przewlekłym
przebiegu
Odporność
Odporność komórkowa i humoralna odgrywa w
listeriozie istotną rolę.
Częściej badamy odporność humoralną metodami:
– aglutynacji,
– precypitacji,
– OWD,
– biernej hemaglutynacji,
– testem ELISA.
Interpretacja miana jest trudna, u owiec utrzymuje
się dłużej (kilka lat) u bydła spada szybciej.
Rozpoznanie
Postać mózgowa może być mylona:
– u owiec z toksemia ciążową,
– u bydła z ketozą (forma nerwowa).
Ketoza u bydła na ogół pojawia się krótko po
porodzie.
Toksemia ciążowa owiec występuje tylko pod
koniec ciąży (zwykle ciąża bliźniacza lub błędy
żywieniowe).
W przypadku ronienia należy wykluczyć inne
czynniki zakaźne.
Rozpoznanie
Laboratoryjne badanie przyżyciowe mało
patognomiczne;
– hematologia (monocytoza częściej występuje
u monogastrycznych zwierząt).
– Serologia (serokonwersja)
Pośmiertnie:
– sekcja,
– bakteriologia,
– Histopatologia (łatwa),
– IF (trudna interpretacja).
Diagnostyka
Zarazek w przypadkach encephalitis można
izolować z mózgu w przypadku posocznicy z
wątroby, śledziony i płuc.
Przypadek
potwierdzony UE
• Laboratoryjne kryteria diagnozy
– izolacja krętków Leptospira z materiału
klinicznego
– wykazanie specyficznego narastanie miana
swoistych przeciwciał w teście aglutynacji
mikroskopowej lub ELISA
– wykazanie obecności krętków Leptospira w
materiale klinicznym metodą
immunofluorescencji
– wykrycie swoistych dla krętków Leptospira
przeciwciał klasy IgM