Pierwsze lądowe rośliny

Dlaczego rośliny zdecydowały się wyjść
na ląd?

-

większa dostępność CO2 i wyższe tempo dyfuzji

- większa dostępność penetracji fotonów w powietrzu
niż w wodzie

Pierwsze lądowe rośliny – a d a p t a c j e wegetatywne

-

chlorofil A i B

- celuloza

-

parenchymatyczna organizacja plechy

- podziały komórek w różnych płaszczyznach i
wykształcenie
organów stabilizujących roślinę w podłożu

- kutikula,

- tkanki przewodzące,

- pory i aparaty szparkowe

Pory - Marchantia

Pierwsze lądowe rośliny

Fritschiella

tuberosa

Pierwsze lądowe rośliny – a d a p t a c j e generatywne

Archegonium +zarodek

Archegonium

Anthoceros (wątrobowiec)

- system ochrony komórek jajowych i
plemników – a r c h e g o n i a i a n t e r y d i
a na przykład u mszaków,

- ochrona rozwijającego się zarodka,
- wyprostowany pokrój umożliwiający łatwe
rozprzestrzenianie zarodników przez wiatr, do
rozprzest. nie jest potrzebna woda jak do
zapłodnienia w cyklu haploidalnym, zarodniki
chronione eksyną,

przemiana pokoleń

Pierwsze

wyobrażenia

Obydwa pokolenia
Izomorficzne – środowisko
wodne

Zimmerman 1952

Hipotetyczny przodek

mszaków

sporofit

gametofit

Hipotetyczny

przodek roślin
naczyniowych

Badania

molekularn

e

Mszaki (mchy, wątrobowce, glewiki)
Prymitywne rośliny naczyniowe

są grupą siostrzaną z grupą Charophyceae (ramienicowe)

Riccia

Polytrichum commune

glewiki

Dowody na występowanie pierwszych lądowych

roślin

Spora, mejospora, mikrospora, makrospora, miospora
kryptospora.

Pierwsze kryptospory – lanwirn (środkowy ordowik)

Miospory – od dolnego syluru Ambitisporites

Miospory ze szczątkami roślin – od górnego syluru

Kryptospor

y

Ambitisporites avitus

Dolny sylur – najstarsza
miospora

miospory

Oman

Przekrój ściany spory - budowa
lamelellarna,

cecha współczesnych wątrobowców

Riccia – wgłębka
Recent, ściana spory

Oman

Oman - ordowik ( karadok) - fragmenty zarodni z
zachowanymi sporami

Miospory

mszaki

Mchy, wątrobowce i
glewiki.

Riccia – wgłębka, wątrobowiec

Anthoceros –
glewik, glewikowate

Metzgeriothallus

sharonae

gametofit

gametofit

gametofit

gametofit

sporofit

Dewon –
żywet USA

Cewki i naczynia (trachejdy i tracheje)

Naczynia (tracheje)

Cewki (trachejdy)

Cooksonia pertoni

pierścieniowate cewki

Cooksonia –

Góry

Świętokrzyskie

C. pertoni ssp. reticulispora

Cooksonia pertoni ssp. apiculispora

Cooksonia

ornata

Rhynia

Aglaophyto

n

Łodyga z wiązką
przewodzącą z
hydroidami

Zarodni
a

Rhynie beds – Szkocja – dolny
dewon

Rhynia

Rhynia gwynne-vaughanii

tracheidy pierścieniow.

phloem

epiderma

cortex

Horneophyton

Anthocero

s

Anthocero

s

Teoria

telomowa

mezom

wiązka telomowa

telom sterylny

telom fertylny

Overtopping,

reduction

Overtopping, reduction -
przerastanie i redukcja
(wytworzenie centralnej osi).

Rozgałęzienia izostomowe –
u prymitywnych roślin

Rozgałęzienia anizostomowe (rozdz. się na nierówne odcinki) –
u bardziej zaawansowanych roślin
prowadzące do pni pseudomonopodialnych

Plantation

Plantation – spłaszczanie telomów w
jednej płaszczyźnie, oddzielnie
sterylnych, oddzielnie fertylnych

Webbing - powstanie form
taśmowatych poprzez rozpłaszczenie
telomów.

webbin

g

Syngenesis – fuzja telomów i
mezomów

syngensi

s

recurvation

Recurvation – zagięcie sporangiów
pod spód w kierunku osi.

Psilotum nudum

Przykład syngenesis - Psilotum nudum- roślina
przywoływana jako ta o prymitywnych cechach
nawiązujących do pierwszych r. lądowych.

Dziś zaliczana do odrębnej podgromady - kiedyś
do paprociowych.

- Zarodnie zlane po 3 na skróconych pędach w
procesie syngenesis.

- Brak liści (tylko dwa wyrostki pod zarodniami)
i korzeni (kłączopodobne twory z ryzoidami).

- Dichotomiczny pokrój.

Psilotum

nudum