Krwiak nadtwardówkowy

Krwiak nadtwardówkowy

Haematoma epidurale

Haematoma epidurale

Wstęp

Wstęp

•

Krwiak nadtwardówkowy ( EDH-epidural hematoma) jest pourazowym

Krwiak nadtwardówkowy ( EDH-epidural hematoma) jest pourazowym

nagromadzeniem krwi pomiędzy wewnętrzną powierzchnią kości

nagromadzeniem krwi pomiędzy wewnętrzną powierzchnią kości

pokrywy czaszki a odwarstwioną oponą twardą.

pokrywy czaszki a odwarstwioną oponą twardą.

•

W 85 – 95% towarzyszy złamanie kości pokrywy czaszki

W 85 – 95% towarzyszy złamanie kości pokrywy czaszki

•

Uszkodzone naczynia krwionośne w przebiegu szczeliny złamania są

Uszkodzone naczynia krwionośne w przebiegu szczeliny złamania są

źródłem krwawienia i formowania się EDH

źródłem krwawienia i formowania się EDH

•

Ponieważ leżące poniżej mózgowie jest zwykle w niewielkim stopniu

Ponieważ leżące poniżej mózgowie jest zwykle w niewielkim stopniu

uszkodzone, szybkie postępowanie daje dobre rezultaty

uszkodzone, szybkie postępowanie daje dobre rezultaty

•

Wynik leczenia chirurgicznego jest ściśle zależny od stanu

Wynik leczenia chirurgicznego jest ściśle zależny od stanu

neurologicznego przed zabiegiem operacyjnym

neurologicznego przed zabiegiem operacyjnym

Patofizjologia

Patofizjologia

•

około 70 – 80 % EDH jest umiejscowiona w okolicy

około 70 – 80 % EDH jest umiejscowiona w okolicy

skroniowo-ciemieniowej, w miejscu gdzie

skroniowo-ciemieniowej, w miejscu gdzie

szczelina złamania przecina tętnicę oponową

szczelina złamania przecina tętnicę oponową

środkową lub jedną z jej gałęzi

środkową lub jedną z jej gałęzi

•

Lokalizacja w okolicy czołowej i potylicznej wynosi

Lokalizacja w okolicy czołowej i potylicznej wynosi

po 10 %

po 10 %

•

EDH jest najczęściej następstwem krwawienia

EDH jest najczęściej następstwem krwawienia

tętniczego, a w 30% krwawienia żylnego

tętniczego, a w 30% krwawienia żylnego

•

Rzadko EDH jest następstwem rozerwania zatok

Rzadko EDH jest następstwem rozerwania zatok

żylnych (szczególnie w okolicy ciemieniowo-

żylnych (szczególnie w okolicy ciemieniowo-

potylicznej lub w tylnej jamie czaszki)

potylicznej lub w tylnej jamie czaszki)

•

Wzrastająca szybko objętość krwiaka powoduje

Wzrastająca szybko objętość krwiaka powoduje

przesunięcie struktur środkowych i wgłobienia tkanki

przesunięcie struktur środkowych i wgłobienia tkanki

nerwowej, co w efekcie objawia się: uszkodzeniem

nerwowej, co w efekcie objawia się: uszkodzeniem

nerwu czaszkowego III (poszerzenie źrenicy po

nerwu czaszkowego III (poszerzenie źrenicy po

stronie krwiaka), niedowładem połowiczym po

stronie krwiaka), niedowładem połowiczym po

stronie przeciwnej, reakcją ruchową wyprostną

stronie przeciwnej, reakcją ruchową wyprostną

•

Objętość krwiaka jest zwykle objętością stabilną i

Objętość krwiaka jest zwykle objętością stabilną i

osiąga swoje maximum w przeciągu kilku minut od

osiąga swoje maximum w przeciągu kilku minut od

urazu, chociaż w 9% krwiak formuje się w ciągu 24

urazu, chociaż w 9% krwiak formuje się w ciągu 24

godzin (ponowne krwawienie lub ciągłe

godzin (ponowne krwawienie lub ciągłe

podkrwawianie)

podkrwawianie)

Częstość występowania

Częstość występowania

•

EDH występuje w 1-2% przypadków u

EDH występuje w 1-2% przypadków u

wszystkich pacjentów po urazie głowy i u

wszystkich pacjentów po urazie głowy i u

10% pacjentów ze śpiączką pourazową.

10% pacjentów ze śpiączką pourazową.

Śmiertelność

Śmiertelność

•

Śmiertelność w EDH wynosi 5-43%

Śmiertelność w EDH wynosi 5-43%

•

Wyższy stopień śmiertelności jest związany z:

Wyższy stopień śmiertelności jest związany z:

- zaawansowanym wiekiem

- zaawansowanym wiekiem

- skroniową lokalizacją

- skroniową lokalizacją

- dużą objętością krwiaka

- dużą objętością krwiaka

- szybko występującymi objawami klinicznymi

- szybko występującymi objawami klinicznymi

- zaburzeniami szerokości źrenic

- zaburzeniami szerokości źrenic

- wzrostem ciśnienia wewnątrzczaszkowego( ICP

- wzrostem ciśnienia wewnątrzczaszkowego( ICP

)

)

- niską punktacją w Skali Glasgow ( GCS )

- niską punktacją w Skali Glasgow ( GCS )

Glasgow Coma Scale

Glasgow Coma Scale

(GCS)

(GCS)

Odpowiedź słowna:

Odpowiedź słowna:

zorientowany

zorientowany

5

5

splątany

splątany

4

4

niewłaściwe słowa

niewłaściwe słowa

3

3

niezrozumiałe dźwięki

niezrozumiałe dźwięki

2

2

brak

brak

1

1

Otwieranie

Otwieranie

oczu:

oczu:

Spontaniczne

Spontaniczne

4

4

na dźwięk

na dźwięk

3

3

na ból

na ból

2

2

brak

brak

1

1

Odpowiedź ruchowa:

Odpowiedź ruchowa:

spełnia polecenie

spełnia polecenie

6

6

lokalizuje bodziec

lokalizuje bodziec

5

5

zgięcie prawidłowe

zgięcie prawidłowe

4

4

zgięcie nieprawidłowe

zgięcie nieprawidłowe

3

3

reakcja wyprostna

reakcja wyprostna

2

2

brak

brak

1

1

Przebieg kliniczny

Przebieg kliniczny

•

Przerwa jasna ( lucidum intervallum)

Przerwa jasna ( lucidum intervallum)

występuje u ok. 20% pacjentów

występuje u ok. 20% pacjentów

•

Silne bóle głowy

Silne bóle głowy

•

Wymioty

Wymioty

•

Napady drgawkowe

Napady drgawkowe

Badanie lekarskie

Badanie lekarskie

•

Podwyższone ciśnienie tętnicze krwi

Podwyższone ciśnienie tętnicze krwi

•

Bradykardia

Bradykardia

•

Bradypnea

Bradypnea

•

Zaburzenia świadomości ze zmniejszeniem

Zaburzenia świadomości ze zmniejszeniem

punktacji w GCS

punktacji w GCS

•

Poszerzenie źrenicy lub obu źrenic

Poszerzenie źrenicy lub obu źrenic

•

Niedowład połowiczy lub

Niedowład połowiczy lub

porażenie po stronie przeciwnej

porażenie po stronie przeciwnej

od krwiaka

od krwiaka

Diagnostyka

Diagnostyka

1. Badanie KT głowy

1. Badanie KT głowy

•

ukazuje lokalizację, objętość EDH oraz

ukazuje lokalizację, objętość EDH oraz

inne potencjalne wewnątrzczaszkowe

inne potencjalne wewnątrzczaszkowe

obrażenia

obrażenia

•

kształt EDH (soczewkowaty)

kształt EDH (soczewkowaty)

•

EDH rzadko przekracza linię szwów ponieważ

EDH rzadko przekracza linię szwów ponieważ

opona twarda ściśle przylega w tych

opona twarda ściśle przylega w tych

miejscach

miejscach

do kości

do kości

•

Obecność powietrza w obrębie EDH

Obecność powietrza w obrębie EDH

(sugeruje złamanie zatok lub komórek

(sugeruje złamanie zatok lub komórek

powietrznych wyrostka sutkowatego)

powietrznych wyrostka sutkowatego)

•

W 20% przypadków stwierdza się

W 20% przypadków stwierdza się

dodatkowo krew w przestrzeni

dodatkowo krew w przestrzeni

podtwardówkowej.

podtwardówkowej.

Krwiak

Krwiak

nadtwardówkowy

nadtwardówkowy

Krwiak

Krwiak

podtwardówko

podtwardówko

wy

wy

2.

2.

Rtg.czaszki ap i boczne

Rtg.czaszki ap i boczne

•

może uwidocznić szczelinę złamania

może uwidocznić szczelinę złamania

przechodzącą przez łuskę kości

przechodzącą przez łuskę kości

skroniowej.

skroniowej.

3. Rtg.kręgosłupa szyjnego

3. Rtg.kręgosłupa szyjnego

•

ponieważ obrażenia tej części często

ponieważ obrażenia tej części często

towarzyszą EDH

towarzyszą EDH

Leczenie

Leczenie

W przypadku stwierdzenia EDH w KT

W przypadku stwierdzenia EDH w KT

głowy w zależności od wielkości

głowy w zależności od wielkości

krwiaka , stanu neurologicznego oraz

krwiaka , stanu neurologicznego oraz

punktacji w GCS leczenie może być:

punktacji w GCS leczenie może być:

a. operacyjne

a. operacyjne

b. zachowawcze

b. zachowawcze

Leczenie operacyjne

Leczenie operacyjne

1.Kraniotomia i usunięcie krwiaka przy

1.Kraniotomia i usunięcie krwiaka przy

dokładnej lokalizacji (po KT głowy)

dokładnej lokalizacji (po KT głowy)

2.Trepanacja lub kraniektomia po stronie

2.Trepanacja lub kraniektomia po stronie

szerszej źrenicy w miejscu typowym

szerszej źrenicy w miejscu typowym

(w przypadku braku możliwości

(w przypadku braku możliwości

wykonania KT)

wykonania KT)

Leczenie zachowawcze

Leczenie zachowawcze

•

Leki osmotycznie czynne

Leki osmotycznie czynne

•

Leki moczopędne

Leki moczopędne

•

Leki przeciwdrgawkowe

Leki przeciwdrgawkowe

•

Leki przeciwbólowe

Leki przeciwbólowe

Dziękuję za
uwagę