10 miednica

background image

MIEDNICA

MIEDNICA

background image

Miednica, jako całość składa się z

Miednica, jako całość składa się z

miednicy

miednicy

większej

większej

(pelvis major) i

(pelvis major) i

miednicy

miednicy

mniejszej

mniejszej

(pelvis minor). Miednica większa

(pelvis minor). Miednica większa

stanowi górną część całości i jest włączona

stanowi górną część całości i jest włączona

w obręb jamy brzusznej. Jest ona częściowo

w obręb jamy brzusznej. Jest ona częściowo

ograniczona przez powierzchnie krzyżowo-

ograniczona przez powierzchnie krzyżowo-

miedniczne talerzy kk. Biodrowych i górne

miedniczne talerzy kk. Biodrowych i górne

odcinki części bocznych kości krzyżowej.

odcinki części bocznych kości krzyżowej.

Granicą między miednicą większą i mniejszą

Granicą między miednicą większą i mniejszą

jest

jest

płaszczyzna wchodu miednicy

płaszczyzna wchodu miednicy

background image
background image

Zawartość miednicy większej stanowią

Zawartość miednicy większej stanowią

narządy jamy brzusznej, podczas gdy

narządy jamy brzusznej, podczas gdy

zawartością miednicy mniejszej są

zawartością miednicy mniejszej są

zarówno narządy jamy brzusznej jak i

zarówno narządy jamy brzusznej jak i

narządy właściwe miednicy. Również

narządy właściwe miednicy. Również

narządy miednicy mniejszej mogą

narządy miednicy mniejszej mogą

okresowo przemieszczać się do jamy

okresowo przemieszczać się do jamy

brzusznej (np. ciężarna macica,

brzusznej (np. ciężarna macica,

wypełniony pęcherz moczowy).

wypełniony pęcherz moczowy).

background image

Dno miednicy

Dno miednicy

Dno miednicy jest utworzone przez przeponę

Dno miednicy jest utworzone przez przeponę

miedniczną, uzupełnioną w przednim odcinku

miedniczną, uzupełnioną w przednim odcinku

przeponą moczowo-płciową.

przeponą moczowo-płciową.

Przepona miedniczna (diaphragma pelvis)

Przepona miedniczna (diaphragma pelvis)

składa się z :

składa się z :

1. dwóch mięśni dźwigaczy odbytu (prawy i lewy)

1. dwóch mięśni dźwigaczy odbytu (prawy i lewy)

2. dwóch mięśni guzicznych (prawy i lewy) oraz

2. dwóch mięśni guzicznych (prawy i lewy) oraz

górnej i dolnej powięzi przepony miednicznej

górnej i dolnej powięzi przepony miednicznej

(fascia diaphragmatis pelvis superior et

(fascia diaphragmatis pelvis superior et

inferior).

inferior).

background image

Przepona moczowo-płciowa

Przepona moczowo-płciowa

(diaphragma urogenitalis)

(diaphragma urogenitalis)

Składa się z :

Składa się z :

1). m. poprzecznego głębokiego krocza (m.

1). m. poprzecznego głębokiego krocza (m.

transversus perinei profundus)

transversus perinei profundus)

2). dwóch mięśni poprzecznych powierzchownych

2). dwóch mięśni poprzecznych powierzchownych

krocza (mm. transversi perinei superficiales dex. et

krocza (mm. transversi perinei superficiales dex. et

sin.) oraz

sin.) oraz

3). górnej i dolnej powięzi przepony moczowo-

3). górnej i dolnej powięzi przepony moczowo-

płciowej.

płciowej.

M. poprzeczny głęboki krocza wytwarza u płci

M. poprzeczny głęboki krocza wytwarza u płci

męskiej m. zwieracz zewnętrzny cewki moczowej

męskiej m. zwieracz zewnętrzny cewki moczowej

(m. sphincter urethrae externus)

(m. sphincter urethrae externus)

, a u płci żeńskiej

, a u płci żeńskiej

m. zwieracz cewki moczowej i pochwy

m. zwieracz cewki moczowej i pochwy

(m. sphincter

(m. sphincter

urethrovaginalis

urethrovaginalis

)

)

background image

Przestrzeń zawartą między dnem miednicy a

Przestrzeń zawartą między dnem miednicy a

skórą określa się mianem

skórą określa się mianem

przestrzeni

przestrzeni

podskórnej

podskórnej

(spatium subcutaneum)

(spatium subcutaneum)

. Jest ona

. Jest ona

najniższym piętrem w jamie miednicy.

najniższym piętrem w jamie miednicy.

Powyżej dna miednicy leży

Powyżej dna miednicy leży

przestrzeń

przestrzeń

podotrzewnowa

podotrzewnowa

(spatium subperitoneale)

(spatium subperitoneale)

,

,

ograniczona od góry otrzewną ścienną i

ograniczona od góry otrzewną ścienną i

łączącą się przestrzeniami za- i

łączącą się przestrzeniami za- i

przedotrzewnową. Powyżej otrzewnej

przedotrzewnową. Powyżej otrzewnej

ściennej leży najwyższe piętro jamy miednicy

ściennej leży najwyższe piętro jamy miednicy

-

-

przestrzeń wewnątrzotrzewnowa

przestrzeń wewnątrzotrzewnowa

background image

Przestrzeń podskórna

Przestrzeń podskórna

W przestrzeni podskórnej leżą m.in.

W przestrzeni podskórnej leżą m.in.

doły

doły

kulszowo-odbytnicze

kulszowo-odbytnicze

(prawy i lewy).

(prawy i lewy).

Dół kulszowo-odbytniczy

Dół kulszowo-odbytniczy

wypełniony

wypełniony

tkanką łączną i tłuszczową, a na jego

tkanką łączną i tłuszczową, a na jego

bocznej ścianie, w tzw. kanale sromowym

bocznej ścianie, w tzw. kanale sromowym

Alcocka, biegną naczynia sromowe

Alcocka, biegną naczynia sromowe

wewnętrzne i nerw sromowy.

wewnętrzne i nerw sromowy.

Kanał ten jest ograniczony od dołu przez

Kanał ten jest ograniczony od dołu przez

wyrostek sierpowaty więzadła kulszowo-

wyrostek sierpowaty więzadła kulszowo-

guzowego

guzowego

background image

przestrzeń

przestrzeń

wewnątrzotrzewnowa

wewnątrzotrzewnowa

(spatium intraperitoneale)

(spatium intraperitoneale)

.

.

W przestrzeni wewnątrzotrzewnowej w

W przestrzeni wewnątrzotrzewnowej w

miednicy mniejszej męskiej leżą pętle

miednicy mniejszej męskiej leżą pętle

jelita cienkiego, wyrostek robaczkowy i

jelita cienkiego, wyrostek robaczkowy i

dolna pętla okrężnicy esowatej.

dolna pętla okrężnicy esowatej.

W miednicy żeńskiej leżą w/w twory, a

W miednicy żeńskiej leżą w/w twory, a

dodatkowo

dodatkowo

jajowody i jajniki

jajowody i jajniki

. Jajniki leżą

. Jajniki leżą

nie tylko w przestrzeni

nie tylko w przestrzeni

wewnątrzotrzewnowej, a wręcz w jamie

wewnątrzotrzewnowej, a wręcz w jamie

otrzewnowej (!) gdyż nie są pokryte

otrzewnowej (!) gdyż nie są pokryte

otrzewną trzewną

otrzewną trzewną

background image

Zawartość przestrzeni

Zawartość przestrzeni

podotrzewnowej

podotrzewnowej

I. U obu płci

I. U obu płci

1. Pęcherz moczowy

1. Pęcherz moczowy

2. Miedniczne części moczowodów

2. Miedniczne części moczowodów

3. Część cewki moczowej

3. Część cewki moczowej

4. Prostnica (odbytnica)

4. Prostnica (odbytnica)

5. Tętnice biodrowe wewnętrzne z odgałęzieniami

5. Tętnice biodrowe wewnętrzne z odgałęzieniami

6. Żyły biodrowe wewnętrzne z dopływami

6. Żyły biodrowe wewnętrzne z dopływami

7. Naczynia chłonne i węzły chłonne krzyżowe, biodrowe

7. Naczynia chłonne i węzły chłonne krzyżowe, biodrowe

wewnętrzne i miedniczne.

wewnętrzne i miedniczne.

8. Sploty krzyżowe i nerwy z nich wychodzące

8. Sploty krzyżowe i nerwy z nich wychodzące

9. Miedniczne części pni współczulnych i włókna odchodzące od

9. Miedniczne części pni współczulnych i włókna odchodzące od

nich

nich

10. Nerwy podbrzuszne (prawy i lewy)

10. Nerwy podbrzuszne (prawy i lewy)

11. Nerwy trzewne miedniczne

11. Nerwy trzewne miedniczne

12. Sploty podbrzuszne dolne i sploty wtórne od nich

12. Sploty podbrzuszne dolne i sploty wtórne od nich

13. Nerwy zasłonowe (prawy i lewy)

13. Nerwy zasłonowe (prawy i lewy)

background image

Zawartość przestrzeni

Zawartość przestrzeni

podotrzewnowej

podotrzewnowej

II. Ponadto u płci męskiej

II. Ponadto u płci męskiej

1. Gruczoł sterczowy

1. Gruczoł sterczowy

2. Miedniczne części nasieniowodów

2. Miedniczne części nasieniowodów

3. Pęcherzyki nasienne

3. Pęcherzyki nasienne

4. Przewody wytryskowe

4. Przewody wytryskowe

background image

Zawartość przestrzeni

Zawartość przestrzeni

podotrzewnowej

podotrzewnowej

III. U płci żeńskiej

III. U płci żeńskiej

1. Macica wraz aparatem

1. Macica wraz aparatem

więzadłowym

więzadłowym

2. Część pochwy

2. Część pochwy

background image

Pęcherz moczowy (vesica

Pęcherz moczowy (vesica

urinaria)

urinaria)

Położenie :

Położenie :

Leży w miednicy mniejszej, w przestrzeni podotrzewnowej,

Leży w miednicy mniejszej, w przestrzeni podotrzewnowej,

za spojeniem łonowym; u płci męskiej na gruczole krokowym i do

za spojeniem łonowym; u płci męskiej na gruczole krokowym i do

przodu od odbytnicy, a u płci żeńskiej na przeponie moczowo-płciowej

przodu od odbytnicy, a u płci żeńskiej na przeponie moczowo-płciowej

i przedniej części przepony miednicznej, do przodu od macicy i

i przedniej części przepony miednicznej, do przodu od macicy i

częściowo pochwy.

częściowo pochwy.

Sąsiedztwo :

Sąsiedztwo :

Przednia powierzchnia pęcherza moczowego sąsiaduje

Przednia powierzchnia pęcherza moczowego sąsiaduje

z przednią ścianą brzucha i tzw. przestrzenią załonową

z przednią ścianą brzucha i tzw. przestrzenią załonową

(spatium

(spatium

retropubicum s. prevesicale)

retropubicum s. prevesicale)

.

.

W miednicy męskiej do tyłu od pęcherza leży odbytnica, na tylnej

W miednicy męskiej do tyłu od pęcherza leży odbytnica, na tylnej

ścianie pęcherza leżą pęcherzyki nasienne, bańki nasieniowodów i

ścianie pęcherza leżą pęcherzyki nasienne, bańki nasieniowodów i

przewody wytryskowe. Górna powierzchnia pęcherza sąsiaduje z

przewody wytryskowe. Górna powierzchnia pęcherza sąsiaduje z

pętlami jelita cienkiego i dolną pętlą okrężnicy esowatej.

pętlami jelita cienkiego i dolną pętlą okrężnicy esowatej.

W

W

miednicy żeńskiej

miednicy żeńskiej

tylna powierzchnia pęcherza sąsiaduje z pochwą

tylna powierzchnia pęcherza sąsiaduje z pochwą

i częścią nadpochwową szyjki macicy, a górna powierzchnia z

i częścią nadpochwową szyjki macicy, a górna powierzchnia z

przednią powierzchnią trzonu macicy. Między trzonem macicy, a

przednią powierzchnią trzonu macicy. Między trzonem macicy, a

tylną ścianą pęcherza znajduje się zagłębienie pęcherzowo-maciczne

tylną ścianą pęcherza znajduje się zagłębienie pęcherzowo-maciczne

(excavatio vesicouterina)

(excavatio vesicouterina)

. Przednia powierzchnia szyjki macicy i

. Przednia powierzchnia szyjki macicy i

przednia ściana pochwy są zrośnięte z tylną ścianą i dnem pęcherza

przednia ściana pochwy są zrośnięte z tylną ścianą i dnem pęcherza

w okolicy trójkąta pęcherza; w tej okolicy końcowe odcinki

w okolicy trójkąta pęcherza; w tej okolicy końcowe odcinki

moczowodów stykają się z przednią ścianą pochwy.

moczowodów stykają się z przednią ścianą pochwy.

background image

Budowa :

Budowa :

W budowie anatomicznej pęcherza można wyodrębnić szczyt,

W budowie anatomicznej pęcherza można wyodrębnić szczyt,

trzon i dno. Szczyt jest zwrócony ku górze i przodowi, dno ku

trzon i dno. Szczyt jest zwrócony ku górze i przodowi, dno ku

dołowi i tyłowi. Od szczytu do pępka biegnie więzadło

dołowi i tyłowi. Od szczytu do pępka biegnie więzadło

pępkowe pośrodkowe - pozostałość moczownika

pępkowe pośrodkowe - pozostałość moczownika

(urachus),

(urachus),

zdążające do pępka. Do dna pęcherza uchodzą moczowody, a

zdążające do pępka. Do dna pęcherza uchodzą moczowody, a

wychodzi z niego cewka moczowa. Ściana pęcherza

wychodzi z niego cewka moczowa. Ściana pęcherza

moczowego ma budowę warstwową - od wewnątrz

moczowego ma budowę warstwową - od wewnątrz

wyścielony jest błoną śluzową, spoczywającą na błonie

wyścielony jest błoną śluzową, spoczywającą na błonie

podśluzowej, bardziej zewnętrznie leży trójwarstwowa

podśluzowej, bardziej zewnętrznie leży trójwarstwowa

mięśniówka gładka i przydanka łącznotkankowa, a na górnej

mięśniówka gładka i przydanka łącznotkankowa, a na górnej

powierzchni pęcherza - otrzewna ścienna. Błona śluzowa jest

powierzchni pęcherza - otrzewna ścienna. Błona śluzowa jest

obficie pofałdowana, wyjątkiem jest obszar tzw. trójkąta

obficie pofałdowana, wyjątkiem jest obszar tzw. trójkąta

pęcherza (trigonum vesicae),

pęcherza (trigonum vesicae),

gdzie jest gładka. Podstawę

gdzie jest gładka. Podstawę

trójkąta wyznaczają ujścia pęcherzowe moczowodów,

trójkąta wyznaczają ujścia pęcherzowe moczowodów,

połączone fałdem międzymoczowodowym. Szczyt trójkąta

połączone fałdem międzymoczowodowym. Szczyt trójkąta

tworzy ujście wewnętrzne cewki moczowej. Błona śluzowa

tworzy ujście wewnętrzne cewki moczowej. Błona śluzowa

trójkąta wpukla się do tego ujścia, tworząc języczek pęcherza

trójkąta wpukla się do tego ujścia, tworząc języczek pęcherza

(uvula vesicae).

(uvula vesicae).

background image
background image

Budowa :

Budowa :

Błona mięśniowa jest ułożona w 3 warstwach - 2

Błona mięśniowa jest ułożona w 3 warstwach - 2

podłużnych i między nimi leżącej warstwy

podłużnych i między nimi leżącej warstwy

okrężnej. Mięśniówkę podłużną określa się

okrężnej. Mięśniówkę podłużną określa się

mianem mięśnia wypieracza moczu

mianem mięśnia wypieracza moczu

(m. detrusor

(m. detrusor

urinae).

urinae).

Wokół śródściennej części cewki moczowej

Wokół śródściennej części cewki moczowej

mięśniówka tworzy okrężne zgrubienie zwane u

mięśniówka tworzy okrężne zgrubienie zwane u

płci żeńskiej m. zwieraczem cewki moczowej, a u

płci żeńskiej m. zwieraczem cewki moczowej, a u

płci męskiej m. zwieraczem wewnętrznym cewki

płci męskiej m. zwieraczem wewnętrznym cewki

moczowej (należy go odróżniać od zewnętrznego

moczowej (należy go odróżniać od zewnętrznego

zwieracza, który jest mięśniem poprzecznie

zwieracza, który jest mięśniem poprzecznie

prążkowanym, leżącym w przeponie moczowo-

prążkowanym, leżącym w przeponie moczowo-

płciowej).

płciowej).

background image

Unaczynienie :

Unaczynienie :

Unaczynienie pęcherza pochodzi od : tt. pęcherzowych

Unaczynienie pęcherza pochodzi od : tt. pęcherzowych

górnych od tt. pępkowych (zaopatrują górną część trzonu i

górnych od tt. pępkowych (zaopatrują górną część trzonu i

szczyt), gałęzi pęcherzowych tt. odbytniczych środkowych

szczyt), gałęzi pęcherzowych tt. odbytniczych środkowych

od tt. biodrowych wewnętrznych i tt. pęcherzowych

od tt. biodrowych wewnętrznych i tt. pęcherzowych

dolnych od tt. biodrowych wewnętrznych (zaopatrują dno i

dolnych od tt. biodrowych wewnętrznych (zaopatrują dno i

trzon).

trzon).

Żyły pęcherza tworzą parzysty splot pęcherzowy

Żyły pęcherza tworzą parzysty splot pęcherzowy

(plexus

(plexus

vesicalis)

vesicalis)

leżący przy dnie pęcherza i łączą się z leżącym z

leżący przy dnie pęcherza i łączą się z leżącym z

przodu splotem pęcherzowo-sterczowym

przodu splotem pęcherzowo-sterczowym

(plexus

(plexus

vesicoprostaticus)

vesicoprostaticus)

, a ku tyłowi łączą się ze splotami

, a ku tyłowi łączą się ze splotami

odbytniczymi

odbytniczymi

(plexus rectales)

(plexus rectales)

. Część splotu pęcherzowego

. Część splotu pęcherzowego

leżąca z przodu nosi nazwę splotu sromowego

leżąca z przodu nosi nazwę splotu sromowego

(plexus

(plexus

pudendus)

pudendus)

i przyjmuje jako główny dopływ ż. grzbietową

i przyjmuje jako główny dopływ ż. grzbietową

prącia

prącia

(v. dorsalis penis)

(v. dorsalis penis)

. Naczynia żylne uchodzą do żż.

. Naczynia żylne uchodzą do żż.

biodrowych wewnętrznych.

biodrowych wewnętrznych.

background image

Unerwienie :

Unerwienie :

Unerwienie pochodzi od splotów

Unerwienie pochodzi od splotów

pęcherzowych (prawego i lewego), które

pęcherzowych (prawego i lewego), które

są wtórnymi od splotów podbrzusznych

są wtórnymi od splotów podbrzusznych

dolnych (miednicznych). Istotna jest

dolnych (miednicznych). Istotna jest

różnica unerwienia mięśniówki - m.

różnica unerwienia mięśniówki - m.

wypieracz moczu jest pobudzany do

wypieracz moczu jest pobudzany do

skurczu włóknami przywspółczulnymi,

skurczu włóknami przywspółczulnymi,

natomiast m. zwieracz wewnętrzny

natomiast m. zwieracz wewnętrzny

cewki moczowej - włóknami

cewki moczowej - włóknami

współczulnymi.

współczulnymi.

background image

Cewka moczowa męska

Cewka moczowa męska

(urethra masculina)

(urethra masculina)

Wyróżnia się w niej cztery odcinki :

Wyróżnia się w niej cztery odcinki :

- odcinek śródścienny

- odcinek śródścienny

(pars

(pars

intramuralis)

intramuralis)

- odcinek sterczowy

- odcinek sterczowy

(pars prostatica)

(pars prostatica)

- odcinek błoniasty

- odcinek błoniasty

(pars

(pars

membranacea)

membranacea)

- odcinek gąbczasty

- odcinek gąbczasty

(pars spongiosa)

(pars spongiosa)

background image

Cewka moczowa męska

Cewka moczowa męska

(urethra masculina)

(urethra masculina)

Rozpoczyna się ujściem wewnętrznym

Rozpoczyna się ujściem wewnętrznym

(ostium

(ostium

urethrae internum)

urethrae internum)

w dnie pęcherza moczowego.

w dnie pęcherza moczowego.

Ujście to prowadzi do części śródściennej,

Ujście to prowadzi do części śródściennej,

przechodzącej przez dno pęcherza, otoczonej m.

przechodzącej przez dno pęcherza, otoczonej m.

zwieraczem wewnętrznym cewki moczowej.

zwieraczem wewnętrznym cewki moczowej.

Poniżej pęcherza wchodzi do gruczołu krokowego -

Poniżej pęcherza wchodzi do gruczołu krokowego -

część sterczowa cewki moczowej. Następnie, po

część sterczowa cewki moczowej. Następnie, po

wyjściu z gruczołu kieruje się łukiem

wyjściu z gruczołu kieruje się łukiem

uwypuklonym ku tyłowi przez przeponę moczowo-

uwypuklonym ku tyłowi przez przeponę moczowo-

płciową (część błoniasta cewki, mająca odcinek

płciową (część błoniasta cewki, mająca odcinek

przeponowy i podprzeponowy) i wchodzi przez

przeponowy i podprzeponowy) i wchodzi przez

opuszkę prącia do ciała gąbczastego prącia (część

opuszkę prącia do ciała gąbczastego prącia (część

gąbczasta). W żołędzi poszerza się, tworząc dół

gąbczasta). W żołędzi poszerza się, tworząc dół

łódkowaty

łódkowaty

(fossa scaphoidea)

(fossa scaphoidea)

i kończy się ujściem

i kończy się ujściem

zewnętrznym cewki w szczycie żołędzi.

zewnętrznym cewki w szczycie żołędzi.

background image

Cewka moczowa męska

Cewka moczowa męska

(urethra masculina)

(urethra masculina)

W części sterczowej, na tylnej ścianie

W części sterczowej, na tylnej ścianie

biegnie fałd błony śluzowej - grzebień

biegnie fałd błony śluzowej - grzebień

cewki moczowej

cewki moczowej

(crista urethrae),

(crista urethrae),

który

który

jest przedłużeniem języczka pęcherza

jest przedłużeniem języczka pęcherza

moczowego. W obrębie tego grzebienia

moczowego. W obrębie tego grzebienia

występuje wzniesienie zwane wzgórkiem

występuje wzniesienie zwane wzgórkiem

nasiennym

nasiennym

(colliculus seminalis).

(colliculus seminalis).

Po bokach

Po bokach

od wzgórka leżą zagłębienia - zatoki

od wzgórka leżą zagłębienia - zatoki

sterczowe

sterczowe

(sinus prostatici)

(sinus prostatici)

- miejsce ujść

- miejsce ujść

przewodów gruczołu krokowego.

przewodów gruczołu krokowego.

background image

W przebiegu cewki moczowej męskiej

W przebiegu cewki moczowej męskiej

leżą dwie krzywizny :

leżą dwie krzywizny :

podłonowa

podłonowa

(curvatura subpubica)

(curvatura subpubica)

przedłonowa

przedłonowa

(curvatura prepubica).

(curvatura prepubica).

Krzywizna podłonowa przypada na

Krzywizna podłonowa przypada na

część błoniastą i jest uwypuklona ku

część błoniastą i jest uwypuklona ku

tyłowi, a krzywizna przedłonowa,

tyłowi, a krzywizna przedłonowa,

uwypuklona ku przodowi i górze leży

uwypuklona ku przodowi i górze leży

w części gąbczastej

w części gąbczastej

background image

Gruczoł krokowy - stercz

Gruczoł krokowy - stercz

(prostata)

(prostata)

Położenie :

Położenie :

Leży na przeponie moczowo-

Leży na przeponie moczowo-

płciowej, poniżej dna pęcherza moczowego,

płciowej, poniżej dna pęcherza moczowego,

do przodu od odbytnicy, do tyłu od spojenia

do przodu od odbytnicy, do tyłu od spojenia

łonowego. Powierzchnie boczne sąsiadują z

łonowego. Powierzchnie boczne sąsiadują z

mięśniami dźwigaczami odbytu. Jest

mięśniami dźwigaczami odbytu. Jest

przebity przez przewody wytryskowe (na

przebity przez przewody wytryskowe (na

granicy podstawy i powierzchni tylnej) oraz

granicy podstawy i powierzchni tylnej) oraz

cewkę moczową (wchodzi w środek

cewkę moczową (wchodzi w środek

podstawy sterczu i wychodzi przez szczyt).

podstawy sterczu i wychodzi przez szczyt).

Stercz jest ułożony podstawą ku górze,

Stercz jest ułożony podstawą ku górze,

szczyt jest skierowany do przepony

szczyt jest skierowany do przepony

moczowo-płciowej.

moczowo-płciowej.

background image

Gruczoł krokowy - stercz

Gruczoł krokowy - stercz

(prostata)

(prostata)

Budowa :

Budowa :

W budowie

W budowie

zewnętrznej można

zewnętrznej można

wyodrębnić powierzchnie :

wyodrębnić powierzchnie :

przednią, tylną i dwie boczne;

przednią, tylną i dwie boczne;

podstawę oraz szczyt.

podstawę oraz szczyt.

Gruczoł jest otoczony torebką

Gruczoł jest otoczony torebką

i ma budowę płatową, składa

i ma budowę płatową, składa

się z 2 płatów bocznych i tzw.

się z 2 płatów bocznych i tzw.

cieśni

cieśni

(isthmus prostatae).

(isthmus prostatae).

Cieśń, zwana też płatem

Cieśń, zwana też płatem

środkowym, leży pomiędzy

środkowym, leży pomiędzy

przewodami wytryskowymi w

przewodami wytryskowymi w

tylnej części gruczołu, ku

tylnej części gruczołu, ku

przodowi dochodzi do części

przodowi dochodzi do części

sterczowej cewki moczowej.

sterczowej cewki moczowej.

background image

Gruczoł krokowy - stercz

Gruczoł krokowy - stercz

(prostata)

(prostata)

Unaczynienie :

Unaczynienie :

Unaczynienie sterczu pochodzi od gałęzi

Unaczynienie sterczu pochodzi od gałęzi

sterczowych tętnic pęcherzowych dolnych i

sterczowych tętnic pęcherzowych dolnych i

odbytniczych środkowych.

odbytniczych środkowych.

Krew żylna uchodzi do splotu żylnego

Krew żylna uchodzi do splotu żylnego

pęcherzowo-sterczowego.

pęcherzowo-sterczowego.

Chłonka uchodzi do węzłów chłonnych

Chłonka uchodzi do węzłów chłonnych

biodrowych zewnętrznych, wewnętrznych i

biodrowych zewnętrznych, wewnętrznych i

krzyżowych.

krzyżowych.

Unerwienie :

Unerwienie :

Pochodzi ze splotu sterczowego wtórnego do

Pochodzi ze splotu sterczowego wtórnego do

splotu miednicznego (podbrzusznego dolnego).

splotu miednicznego (podbrzusznego dolnego).

background image

Pęcherzyki nasienne (vesiculae

Pęcherzyki nasienne (vesiculae

seminales, glandulae

seminales, glandulae

vesiculosae)

vesiculosae)

Leżą na tylnej ścianie pęcherza moczowego otoczone

Leżą na tylnej ścianie pęcherza moczowego otoczone

razem z nim i sterczem silną blaszką przegrody odbytniczo-

razem z nim i sterczem silną blaszką przegrody odbytniczo-

pęcherzowej

pęcherzowej

(septum rectovesicale)

(septum rectovesicale)

, która oddziela je od

, która oddziela je od

przedniej ściany odbytnicy. Szczyty pęcherzyków są

przedniej ściany odbytnicy. Szczyty pęcherzyków są

pokryte otrzewną wyścielającą zagłębienie odbytniczo-

pokryte otrzewną wyścielającą zagłębienie odbytniczo-

pęcherzowe, pozostała część pęcherzyków nie styka się z

pęcherzowe, pozostała część pęcherzyków nie styka się z

otrzewną. Od strony przyśrodkowej pęcherzyki nasienne

otrzewną. Od strony przyśrodkowej pęcherzyki nasienne

sąsiadują z bańkami nasieniowodów, od strony bocznej

sąsiadują z bańkami nasieniowodów, od strony bocznej

szczyty pęcherzyków sąsiadują z końcowymi odcinkami

szczyty pęcherzyków sąsiadują z końcowymi odcinkami

moczowodów. Pęcherzyki leżą ukośnie, odcinki dolne

moczowodów. Pęcherzyki leżą ukośnie, odcinki dolne

zbliżają się do siebie i przechodzą w cienkie krótkie

zbliżają się do siebie i przechodzą w cienkie krótkie

przewody wydalające

przewody wydalające

(ductus excretorius)

(ductus excretorius)

, które łączą się

, które łączą się

w obrębie sterczu z nasieniowodami w przewody

w obrębie sterczu z nasieniowodami w przewody

wytryskowe

wytryskowe

(ductus ejaculatorius)

(ductus ejaculatorius)

. Przewody wytryskowe

. Przewody wytryskowe

przebijają stercz i uchodzą do cewki moczowej na wzgórku

przebijają stercz i uchodzą do cewki moczowej na wzgórku

nasiennym.

nasiennym.

background image

Moszna (scrotum)

Moszna (scrotum)

Jest workiem skórno-powięziowym, powstającym z

Jest workiem skórno-powięziowym, powstającym z

wałów płciowych dla zstępujących jąder. Warstwy

wałów płciowych dla zstępujących jąder. Warstwy

jej ściany odpowiadają warstwom ściany brzucha.

jej ściany odpowiadają warstwom ściany brzucha.

1.

1.

Skóra

Skóra

2.

2.

Błona kurczliwa (tunica dartos)

Błona kurczliwa (tunica dartos)

3.

3.

Powięź nasienna zewnętrzna (fascia spermatica

Powięź nasienna zewnętrzna (fascia spermatica

externa)

externa)

4.

4.

Powięź m. dźwigacza jądra (fascia cremasterica)

Powięź m. dźwigacza jądra (fascia cremasterica)

5.

5.

M. dźwigacz jądra (m. cremaster)

M. dźwigacz jądra (m. cremaster)

6.

6.

Powięź nasienna wewnętrzna (fascia spermatica

Powięź nasienna wewnętrzna (fascia spermatica

interna)

interna)

7.

7.

Osłonka pochwowa jądra (tunica vaginalis testis)

Osłonka pochwowa jądra (tunica vaginalis testis)

background image

Moszna (scrotum)

Moszna (scrotum)

Unaczynienie i unerwienie :

Unaczynienie i unerwienie :

Mosznę unaczyniają : gałęzie mosznowe tylne

Mosznę unaczyniają : gałęzie mosznowe tylne

(rr. scrotales posteriores)

(rr. scrotales posteriores)

od t. sromowej

od t. sromowej

wewnętrznej oraz gałęzie mosznowe przednie

wewnętrznej oraz gałęzie mosznowe przednie

od tt. sromowych zewnętrznych. Krew żylna

od tt. sromowych zewnętrznych. Krew żylna

analogicznymi żyłami uchodzi do żył

analogicznymi żyłami uchodzi do żył

sromowych wewnętrznych i żył

sromowych wewnętrznych i żył

odpiszczelowych. Unerwienie skórne pochodzi

odpiszczelowych. Unerwienie skórne pochodzi

od gałęzi płciowej nerwu płciowo-udowego i

od gałęzi płciowej nerwu płciowo-udowego i

gałęzi mosznowych nerwu sromowego. Nerwy

gałęzi mosznowych nerwu sromowego. Nerwy

autonomiczne pochodzą ze splotu

autonomiczne pochodzą ze splotu

miednicznego.

miednicznego.

background image

Moszna (scrotum)

Moszna (scrotum)

Zawartość :

Zawartość :

Worek mosznowy jest

Worek mosznowy jest

podzielony na dwie

podzielony na dwie

odrębne części

odrębne części

zawierające :

zawierające :

- jądra

- jądra

- najądrza

- najądrza

- części mosznowe

- części mosznowe

nasieniowodów

nasieniowodów

background image

Jądro (testis, orchos)

Jądro (testis, orchos)

Zstępowanie jąder (Descensus testium) :

Zstępowanie jąder (Descensus testium) :

W 2 m-cu życia jądro ma kształt

W 2 m-cu życia jądro ma kształt

wrzecionowaty; jego biegun górny sięga do

wrzecionowaty; jego biegun górny sięga do

wysokości Th6, dolny do okolicy krzyżowej.

wysokości Th6, dolny do okolicy krzyżowej.

Jest oddzielone od śródnercza krezką jądra

Jest oddzielone od śródnercza krezką jądra

(mesorchium)

(mesorchium)

. W 3 miesiącu jądro zmniejsza

. W 3 miesiącu jądro zmniejsza

się wskutek zaniku górnego i dolnego

się wskutek zaniku górnego i dolnego

odcinka. Z powodu szybkiego rozrostu tylnej

odcinka. Z powodu szybkiego rozrostu tylnej

ściany jamy brzusznej (na której leży)

ściany jamy brzusznej (na której leży)

przemieszcza się w dół; jest to tzw.

przemieszcza się w dół; jest to tzw.

zstępowanie wewnętrzne

zstępowanie wewnętrzne

background image

Jądro (testis, orchos)

Jądro (testis, orchos)

Już w 2 miesiącu dolny biegun jądra jest połączony z dolnym

Już w 2 miesiącu dolny biegun jądra jest połączony z dolnym

odcinkiem ściany brzusznej (w miejscu późniejszego

odcinkiem ściany brzusznej (w miejscu późniejszego

pierścienia pachwinowego głębokiego) za pomocą

pierścienia pachwinowego głębokiego) za pomocą

jądrowodu

jądrowodu

(gubernaculum testis)

(gubernaculum testis)

- jego część górna

- jego część górna

powstaje z dolnego odcinka więzadła płciowo-

powstaje z dolnego odcinka więzadła płciowo-

pachwinowego, część dolna wyrasta z okolicy

pachwinowego, część dolna wyrasta z okolicy

pachwinowej. Jądrowód następnie drąży w głąb wałów

pachwinowej. Jądrowód następnie drąży w głąb wałów

płciowych (z których później powstaje moszna). W 3

płciowych (z których później powstaje moszna). W 3

miesiącu w miejscu późniejszego pierścienia

miesiącu w miejscu późniejszego pierścienia

pachwinowego głębokiego powstaje wyrostek pochwowy

pachwinowego głębokiego powstaje wyrostek pochwowy

otrzewnej

otrzewnej

(processus vaginalis peritonei)

(processus vaginalis peritonei)

.W 7 miesiącu

.W 7 miesiącu

przenika on przez ścianę brzucha do moszny; jądrowód

przenika on przez ścianę brzucha do moszny; jądrowód

ulega skróceniu, a związane z nim jądro z najądrzem

ulega skróceniu, a związane z nim jądro z najądrzem

zstępują wzdłuż tylnej ściany wyrostka pochwowego

zstępują wzdłuż tylnej ściany wyrostka pochwowego

otrzewnej do moszny (

otrzewnej do moszny (

zstępowanie zewnętrzne

zstępowanie zewnętrzne

). Górny

). Górny

odcinek wyrostka pochwowego zarasta, a dolny tworzy

odcinek wyrostka pochwowego zarasta, a dolny tworzy

osłonkę surowiczą jądra.

osłonkę surowiczą jądra.

background image

Położenie :

Położenie :

Leży w mosznie, objęte osłonką pochwową. Do

Leży w mosznie, objęte osłonką pochwową. Do

tylnego brzegu jądra przyczepia się krezka jądra

tylnego brzegu jądra przyczepia się krezka jądra

(mesorchium).

(mesorchium).

Dolny koniec jądra jest

Dolny koniec jądra jest

przymocowany do moszny więzadłem mosznowym

przymocowany do moszny więzadłem mosznowym

(lig. scrotale), które jest pozostałością po

(lig. scrotale), które jest pozostałością po

jądrowodzie Huntera

jądrowodzie Huntera

(gubenaculum testis),

(gubenaculum testis),

rozwijającym się z więzadła płciowo-pachwinowego

rozwijającym się z więzadła płciowo-pachwinowego

(ligamentum genitoinquinale).

(ligamentum genitoinquinale).

Lewe jądro jest

Lewe jądro jest

położone niżej niż prawe. Oś długa jądra biegnie od

położone niżej niż prawe. Oś długa jądra biegnie od

góry i przodu do dołu i tyłu.

góry i przodu do dołu i tyłu.

Na górnym końcu jądra leży głowa najądrza, wzdłuż

Na górnym końcu jądra leży głowa najądrza, wzdłuż

tylnego brzegu jądra biegnie trzon i ogon najądrza, a

tylnego brzegu jądra biegnie trzon i ogon najądrza, a

pod dolnym końcem jądra ogon najądrza zakręca i

pod dolnym końcem jądra ogon najądrza zakręca i

przechodzi w nasieniowód

przechodzi w nasieniowód

background image

Jądro (testis, orchos)

Jądro (testis, orchos)

Zewnętrzną warstwę jądra stanowi osłonka

Zewnętrzną warstwę jądra stanowi osłonka

biaława

biaława

(tunica albuginea),

(tunica albuginea),

od której odchodzą

od której odchodzą

przegrody dzielące jądro na ok. 200 zrazików.

przegrody dzielące jądro na ok. 200 zrazików.

Przegrody te zmierzają w kierunku śródjądrza

Przegrody te zmierzają w kierunku śródjądrza

(mediastinum testis),

(mediastinum testis),

które leży pod osłonką

które leży pod osłonką

białawą, przy tylnym brzegu jądra, pod jego

białawą, przy tylnym brzegu jądra, pod jego

górnym końcem. W śródjądrzu leży sieć jądra

górnym końcem. W śródjądrzu leży sieć jądra

(rete

(rete

testis),

testis),

do której dochodzą cewki nasienne proste

do której dochodzą cewki nasienne proste

(tubuli seminiferi recti).

(tubuli seminiferi recti).

Każda z nich powstaje u

Każda z nich powstaje u

szczytu zrazika z połączenia 1 - 4 cewek

szczytu zrazika z połączenia 1 - 4 cewek

nasiennych krętych

nasiennych krętych

(tubuli seminiferi contorti)

(tubuli seminiferi contorti)

wychodzących ze zrazika. Z sieci jądra wychodzą

wychodzących ze zrazika. Z sieci jądra wychodzą

przewodziki odprowadzające jądra

przewodziki odprowadzające jądra

(ductuli

(ductuli

efferentes testis),

efferentes testis),

które dochodzą do głowy

które dochodzą do głowy

najądrza i w niej przechodzą w zraziki najądrza

najądrza i w niej przechodzą w zraziki najądrza

background image
background image

Unaczynienie i unerwienie :

Unaczynienie i unerwienie :

Do jądra dochodzi tętnica jądrowa

Do jądra dochodzi tętnica jądrowa

(a. testicularis)

(a. testicularis)

odgałęziająca się od aorty brzusznej na wys. L1.

odgałęziająca się od aorty brzusznej na wys. L1.

Zaopatruje ona także głowę najądrza.. Tętnica jądrowa

Zaopatruje ona także głowę najądrza.. Tętnica jądrowa

zespala się z rozgałęzieniami tętnicy nasieniowodu

zespala się z rozgałęzieniami tętnicy nasieniowodu

(a.

(a.

deferentalis)

deferentalis)

i tętnicy dźwigacza jądra

i tętnicy dźwigacza jądra

(a. cremasterica)

(a. cremasterica)

.

.

Żyły jądra i najądrza tworzą splot wiciowaty

Żyły jądra i najądrza tworzą splot wiciowaty

(plexus

(plexus

pampiniformis)

pampiniformis)

, który podobnie jak tętnica wchodzi w

, który podobnie jak tętnica wchodzi w

skład powrózka nasiennego. Po przejściu przez kanał

skład powrózka nasiennego. Po przejściu przez kanał

pachwinowy wychodzi ze splotu pojedyncza żyła jądrowa,

pachwinowy wychodzi ze splotu pojedyncza żyła jądrowa,

która po stronie prawej wpada do żyły głównej dolnej, a po

która po stronie prawej wpada do żyły głównej dolnej, a po

lewej do żyły nerkowej lewej.

lewej do żyły nerkowej lewej.

Naczynia chłonne uchodzą do węzłów chłonnych

Naczynia chłonne uchodzą do węzłów chłonnych

lędźwiowych.

lędźwiowych.

Unerwienie jąder pochodzi od splotu jądrowego, wtórnego

Unerwienie jąder pochodzi od splotu jądrowego, wtórnego

od splotu trzewnego.

od splotu trzewnego.

background image

Najądrze (epididymis)

Najądrze (epididymis)

Jest zbudowane w głowy, trzonu i

Jest zbudowane w głowy, trzonu i

ogona. Głowa ma budowę zrazikową,

ogona. Głowa ma budowę zrazikową,

a trzon i ogon są zbudowane z

a trzon i ogon są zbudowane z

poskręcanego przewodu najądrza

poskręcanego przewodu najądrza

(ductus epididymidis).

(ductus epididymidis).

Przewód

Przewód

najądrza, opuszczając ogon

najądrza, opuszczając ogon

najądrza, przechodzi w nasieniowód.

najądrza, przechodzi w nasieniowód.

background image

Najądrze (epididymis)

Najądrze (epididymis)

Unaczynienie jądra i najądrza jest wspólne - od t.

Unaczynienie jądra i najądrza jest wspólne - od t.

jądrowej od aorty brzusznej. Krew żylna odpływa

jądrowej od aorty brzusznej. Krew żylna odpływa

splotem żylnym wiciowatym

splotem żylnym wiciowatym

(plexus venosus

(plexus venosus

pampiniformis),

pampiniformis),

z którego wychodzą początkowo

z którego wychodzą początkowo

2 żyły jądrowe, one następnie łączą się w 1 żyłę,

2 żyły jądrowe, one następnie łączą się w 1 żyłę,

która po stronie prawej uchodzi do vena cava

która po stronie prawej uchodzi do vena cava

inferior, a po stronie lewej do vena renalis

inferior, a po stronie lewej do vena renalis

sinistra.

sinistra.

Chłonka z najądrza odpływa do węzłów chłonnych

Chłonka z najądrza odpływa do węzłów chłonnych

pachwinowych powierzchownych.

pachwinowych powierzchownych.

Unerwienie również jest wspólne dla jądra i

Unerwienie również jest wspólne dla jądra i

najądrza - przez splot jądrowy od splotu

najądrza - przez splot jądrowy od splotu

trzewnego.

trzewnego.

background image

Nasieniowód (ductus deferens)

Nasieniowód (ductus deferens)

Biegnie w przedłużeniu przewodu

Biegnie w przedłużeniu przewodu

najądrza. Jego przebieg dzielimy na

najądrza. Jego przebieg dzielimy na

4 części : jądrową, powrózkową,

4 części : jądrową, powrózkową,

pachwinową i miedniczną.

pachwinową i miedniczną.

W mosznie leży część jądrowa i

W mosznie leży część jądrowa i

powrózkowa. W powrózku

powrózkowa. W powrózku

nasiennym biegnie część

nasiennym biegnie część

powrózkowa i pachwinowa.

powrózkowa i pachwinowa.

background image
background image

Nasieniowód (ductus deferens)

Nasieniowód (ductus deferens)

Część jądrowa

Część jądrowa

(p.testicularis)

(p.testicularis)

biegnie do

biegnie do

góry wzdłuż tylnego brzegu jądra,

góry wzdłuż tylnego brzegu jądra,

przylegając do najądrza.

przylegając do najądrza.

Część powrózkowa

Część powrózkowa

(p. funicularis)

(p. funicularis)

leży

leży

powyżej górnego końca jądra, kieruje się

powyżej górnego końca jądra, kieruje się

do pierścienia pachwinowego

do pierścienia pachwinowego

powierzchownego.

powierzchownego.

Część pachwinowa

Część pachwinowa

(p. inquinalis)

(p. inquinalis)

biegnie

biegnie

przez kanał pachwinowy i wychodzi

przez kanał pachwinowy i wychodzi

pierścieniem pachwinowym głębokim

pierścieniem pachwinowym głębokim

background image

Nasieniowód (ductus deferens)

Nasieniowód (ductus deferens)

Część miedniczna

Część miedniczna

(p. pelvina)

(p. pelvina)

kieruje się początkowo ku

kieruje się początkowo ku

dołowi i przyśrodkowo po wewnętrznej powierzchni

dołowi i przyśrodkowo po wewnętrznej powierzchni

przedniej ściany brzucha i następnie miednicy. Krzyżuje

przedniej ściany brzucha i następnie miednicy. Krzyżuje

naczynia nabrzuszne dolne i następnie tętnicę pępkową

naczynia nabrzuszne dolne i następnie tętnicę pępkową

(lub więzadło pępkowe boczne) od tyłu i zakręca, kierując

(lub więzadło pępkowe boczne) od tyłu i zakręca, kierując

się po ścianie bocznej miednicy do boku i tyłu. Krzyżuje od

się po ścianie bocznej miednicy do boku i tyłu. Krzyżuje od

przodu naczynia biodrowe zewnętrzne, następnie nerw

przodu naczynia biodrowe zewnętrzne, następnie nerw

zasłonowy, a następnie naczynia zasłonowe i ponownie się

zasłonowy, a następnie naczynia zasłonowe i ponownie się

odgina, kieruje się przyśrodkowo i ku górze na pęcherz

odgina, kieruje się przyśrodkowo i ku górze na pęcherz

moczowy. Wchodząc na pęcherz krzyżuje od przodu

moczowy. Wchodząc na pęcherz krzyżuje od przodu

moczowód, a następnie zakręca i po tylnej ścianie

moczowód, a następnie zakręca i po tylnej ścianie

pęcherza biegnie ku dołowi i przyśrodkowo. Poszerza się

pęcherza biegnie ku dołowi i przyśrodkowo. Poszerza się

tworząc bańkę

tworząc bańkę

(ampulla ductus deferentis),

(ampulla ductus deferentis),

która łączy się

która łączy się

z przewodem wydalającym pęcherzyka nasiennego

z przewodem wydalającym pęcherzyka nasiennego

(ductus

(ductus

excretorius vesiculae seminalis)

excretorius vesiculae seminalis)

w przewód wytryskowy,

w przewód wytryskowy,

który uchodzi do części sterczowej cewki moczowej na

który uchodzi do części sterczowej cewki moczowej na

wzgórku nasiennym.

wzgórku nasiennym.

background image

Powrózek nasienny (funiculus

Powrózek nasienny (funiculus

spermaticus)

spermaticus)

Jest to zespół tworów wchodzących do

Jest to zespół tworów wchodzących do

moszny i wychodzących z niej. Można go

moszny i wychodzących z niej. Można go

podzielić na dwie części : mosznową i

podzielić na dwie części : mosznową i

pachwinową. Część mosznowa jest otoczona

pachwinową. Część mosznowa jest otoczona

osłonkami : fascia spermatica externa, fascia

osłonkami : fascia spermatica externa, fascia

cremasterica, m. cremaster et fascia

cremasterica, m. cremaster et fascia

spermatica interna. W trakcie przebiegu

spermatica interna. W trakcie przebiegu

powrózka osłonki te stopniowo przechodzą w

powrózka osłonki te stopniowo przechodzą w

swoje odpowiedniki w ścianie brzucha i

swoje odpowiedniki w ścianie brzucha i

dlatego część pachwinowa powrózka na całej

dlatego część pachwinowa powrózka na całej

długości jest objęta tylko fascia spermatica

długości jest objęta tylko fascia spermatica

interna.

interna.

background image

Skład powrózka

Skład powrózka

nasiennego :

nasiennego :

1). nasieniowód

1). nasieniowód

(ductus deferens)

(ductus deferens)

2). t. i ż. nasieniowodu

2). t. i ż. nasieniowodu

(a. et v. ductus deferentis)

(a. et v. ductus deferentis)

3). t. jądrowa

3). t. jądrowa

(a. testicularis)

(a. testicularis)

4). splot żylny wiciowaty

4). splot żylny wiciowaty

(plexus venosus pampiniformis)

(plexus venosus pampiniformis)

przechodzący w ż. jądrową

przechodzący w ż. jądrową

5). t. i ż. mięśnia dźwigacza jądra

5). t. i ż. mięśnia dźwigacza jądra

(a. et v. cremasterica)

(a. et v. cremasterica)

6). naczynia chłonne

6). naczynia chłonne

7). gałąź płciowa n. płciowo-udowego

7). gałąź płciowa n. płciowo-udowego

(ramus genitalis nervi

(ramus genitalis nervi

genitofemoralis)

genitofemoralis)

8). splot jądrowy

8). splot jądrowy

(plexus testicularis)

(plexus testicularis)

od splotu trzewnego

od splotu trzewnego

9). splot nasieniowodowy

9). splot nasieniowodowy

(plexus deferentialis)

(plexus deferentialis)

od splotu

od splotu

podbrzusznego dolnego

podbrzusznego dolnego

10). szczątek wyrostka pochwowego otrzewnej

10). szczątek wyrostka pochwowego otrzewnej

(vestigium

(vestigium

processus vaginalis peritonei)

processus vaginalis peritonei)

- pozostałość górnej części

- pozostałość górnej części

tego wyrostka.

tego wyrostka.

background image

Droga plemnika :

Droga plemnika :

1. Cewki nasienne kręte

1. Cewki nasienne kręte

(tubuli seminiferi contorti)

(tubuli seminiferi contorti)

2. Cewki nasienne proste

2. Cewki nasienne proste

(tubuli seminiferi recti)

(tubuli seminiferi recti)

3. Sieć jądra

3. Sieć jądra

(rete testis)

(rete testis)

4. Przewodziki wyprowadzające jądra

4. Przewodziki wyprowadzające jądra

(ductuli efferentes testis)

(ductuli efferentes testis)

5. Przewód najądrza

5. Przewód najądrza

(ductus epididymidis)

(ductus epididymidis)

6. Nasieniowód

6. Nasieniowód

(ductus deferens)

(ductus deferens)

i bańka nasieniowodu

i bańka nasieniowodu

(ampulla

(ampulla

ductus deferentis)

ductus deferentis)

7. Przewód wytryskowy

7. Przewód wytryskowy

(ductus ejaculatorius)

(ductus ejaculatorius)

8. Część sterczowa cewki moczowej męskiej

8. Część sterczowa cewki moczowej męskiej

(pars prostatica

(pars prostatica

urethrae masculinae)

urethrae masculinae)

9. Część błoniasta cewki moczowej męskiej

9. Część błoniasta cewki moczowej męskiej

(pars membranacea

(pars membranacea

urethrae masculinae)

urethrae masculinae)

10. Część gąbczasta cewki moczowej męskiej

10. Część gąbczasta cewki moczowej męskiej

(pars spongiosa

(pars spongiosa

urethrae masculinae)

urethrae masculinae)

11. Ujście zewnętrzne cewki moczowej

11. Ujście zewnętrzne cewki moczowej

(ostium externum

(ostium externum

urethrae masculinae)

urethrae masculinae)

background image

Narządy płciowe żeńskie

Narządy płciowe żeńskie

wewnętrzne

wewnętrzne

Do narządów tych zaliczamy :

Do narządów tych zaliczamy :

1. macicę

1. macicę

2. pochwę

2. pochwę

3. jajniki

3. jajniki

4. jajowody

4. jajowody

background image

Macica (uterus, hystera,

Macica (uterus, hystera,

metra)

metra)

Położenie :

Położenie :

Leży w miednicy mniejszej żeńskiej,

Leży w miednicy mniejszej żeńskiej,

pośrodkowo, wzdłuż osi miednicy, do tyłu od

pośrodkowo, wzdłuż osi miednicy, do tyłu od

pęcherza moczowego i do przodu od odbytnicy,

pęcherza moczowego i do przodu od odbytnicy,

powyżej pochwy, podotrzewnowo, w przodozgięciu

powyżej pochwy, podotrzewnowo, w przodozgięciu

i przodopochyleniu, często lekko zrotowana na

i przodopochyleniu, często lekko zrotowana na

prawą stronę.

prawą stronę.

Przodozgięcie

Przodozgięcie

(anteflexio uteri)

(anteflexio uteri)

jest to zgięcie

jest to zgięcie

trzonu macicy względem szyjki.

trzonu macicy względem szyjki.

Przodopochylenie

Przodopochylenie

(anteversio uteri)

(anteversio uteri)

jest to

jest to

pochylenie szyjki macicy względem pochwy.

pochylenie szyjki macicy względem pochwy.

Oś miednicy jest to wyimaginowana linia łącząca

Oś miednicy jest to wyimaginowana linia łącząca

środki wymiarów prostych wszystkich czterech

środki wymiarów prostych wszystkich czterech

płaszczyzn miednicy.

płaszczyzn miednicy.

background image

Budowa :

Budowa :

Anatomicznie macica składa się z szyjki,

Anatomicznie macica składa się z szyjki,

trzonu i dna. W szyjce biegnie kanał szyjki

trzonu i dna. W szyjce biegnie kanał szyjki

macicy (canalis cervicis uteri),

macicy (canalis cervicis uteri),

otwierający

otwierający

się do pochwy ujściem macicy

się do pochwy ujściem macicy

(ostium uteri),

(ostium uteri),

a z jamą macicy jest połączony cieśnią

a z jamą macicy jest połączony cieśnią

(isthmus uteri).

(isthmus uteri).

W błonie śluzowej kanału

W błonie śluzowej kanału

szyjki występują fałdy pierzaste

szyjki występują fałdy pierzaste

(plicae

(plicae

palmatae).

palmatae).

W trzonie macicy leży jama

W trzonie macicy leży jama

macicy, mająca na przekroju czołowym

macicy, mająca na przekroju czołowym

kształt trójkątny. Szczyt tego trójkąta

kształt trójkątny. Szczyt tego trójkąta

przypada na cieśń macicy, a na kątach

przypada na cieśń macicy, a na kątach

podstawy leżą ujścia maciczne jajowodów

podstawy leżą ujścia maciczne jajowodów

background image

Szyjkę macicy dzieli się na część pochwową

Szyjkę macicy dzieli się na część pochwową

(portio

(portio

vaginalis cervicis uteri)

vaginalis cervicis uteri)

i nadpochwową

i nadpochwową

(portio

(portio

supravaginalis).

supravaginalis).

Część pochwowa jest otoczona

Część pochwowa jest otoczona

sklepieniem pochwy. Jest ono najgłębsze z tyłu

sklepieniem pochwy. Jest ono najgłębsze z tyłu

(sklepienie tylne pochwy -

(sklepienie tylne pochwy -

fornix vaginae posterior

fornix vaginae posterior

,

,

zwane zbiorniczkiem nasienia -

zwane zbiorniczkiem nasienia -

receptaculum

receptaculum

seminis).

seminis).

Część nadpochwowa sąsiaduje od przodu z

Część nadpochwowa sąsiaduje od przodu z

pęcherzem moczowym i cewką moczową, od tyłu

pęcherzem moczowym i cewką moczową, od tyłu

przez zagłębienie maciczno-odbytnicze z bańką

przez zagłębienie maciczno-odbytnicze z bańką

odbytnicy. Trzon od dołu sąsiaduje z pęcherzem

odbytnicy. Trzon od dołu sąsiaduje z pęcherzem

moczowym, a od góry z pętlami jelita cienkiego. Do

moczowym, a od góry z pętlami jelita cienkiego. Do

bocznego brzegu trzonu macicy, bezpośrednio

bocznego brzegu trzonu macicy, bezpośrednio

poniżej ujścia jajowodu przyczepiają się dwa

poniżej ujścia jajowodu przyczepiają się dwa

więzadła : własne jajnika i obłe macicy.

więzadła : własne jajnika i obłe macicy.

background image

Więzadło własne jajnika

Więzadło własne jajnika

(ligamentum ovarii

(ligamentum ovarii

proprium)

proprium)

jest pozostałością po górnej części

jest pozostałością po górnej części

ligamentum genitoinguinale, biegnie od

ligamentum genitoinguinale, biegnie od

macicznego końca jajnika do bocznego brzegu

macicznego końca jajnika do bocznego brzegu

trzonu macicy, tuż poniżej ujścia jajowodu.

trzonu macicy, tuż poniżej ujścia jajowodu.

Więzadło obłe macicy

Więzadło obłe macicy

(ligamentum teres uteri)

(ligamentum teres uteri)

jest pozostałością dolnej części lig.

jest pozostałością dolnej części lig.

genitoinguinale, biegnie od bocznego brzegu

genitoinguinale, biegnie od bocznego brzegu

macicy (bezpośrednio poniżej ujścia jajowodu),

macicy (bezpośrednio poniżej ujścia jajowodu),

następnie jest otoczone przednią blaszką

następnie jest otoczone przednią blaszką

więzadła szerokiego macicy, przechodzi przez

więzadła szerokiego macicy, przechodzi przez

kanał pachwinowy i dochodzi do wargi sromowej

kanał pachwinowy i dochodzi do wargi sromowej

większej.

większej.

background image
background image

Ściana macicy jest

Ściana macicy jest

zbudowana z :

zbudowana z :

błony śluzowej

błony śluzowej

(endometrium),

(endometrium),

błony mięśniowej

błony mięśniowej

(myometrium)

(myometrium)

otrzewnej, zwanej omaciczem

otrzewnej, zwanej omaciczem

(perimetrium).

(perimetrium).

Otrzewna pokrywa dno i trzon macicy oraz

Otrzewna pokrywa dno i trzon macicy oraz

tylną powierzchnię części nadpochwowej

tylną powierzchnię części nadpochwowej

szyjki. Czyli nie pokryte otrzewną pozostają

szyjki. Czyli nie pokryte otrzewną pozostają

: część pochwowa szyjki i przednia

: część pochwowa szyjki i przednia

powierzchnia części nadpochwowej.

powierzchnia części nadpochwowej.

background image

Mięśniówka macicy ma układ

Mięśniówka macicy ma układ

trójwarstwowy : dwie wewnętrzne

trójwarstwowy : dwie wewnętrzne

warstwy mają przebieg spiralny, są

warstwy mają przebieg spiralny, są

ułożone do siebie prostopadle, w szyjce

ułożone do siebie prostopadle, w szyjce

przechodzą one w układ okrężny.

przechodzą one w układ okrężny.

Warstwa zewnętrzna występuje tylko w

Warstwa zewnętrzna występuje tylko w

trzonie - ma ona przebieg promienisty.

trzonie - ma ona przebieg promienisty.

Włókna biegną od części nadpochwowej

Włókna biegną od części nadpochwowej

szyjki wachlarzowato w kierunku dna

szyjki wachlarzowato w kierunku dna

macicy.

macicy.

background image

Unaczynienie i unerwienie :

Unaczynienie i unerwienie :

Unaczynienie macicy pochodzi od tt. macicznych (od tt.

Unaczynienie macicy pochodzi od tt. macicznych (od tt.

biodrowych wewnętrznych).

biodrowych wewnętrznych).

T. maciczna biegnie przyśrodkowo, objęta więzadłem

T. maciczna biegnie przyśrodkowo, objęta więzadłem

szerokim macicy, dochodzi do ściany macicy na poziomie

szerokim macicy, dochodzi do ściany macicy na poziomie

sklepienia pochwy, oddaje t. pochwową i zakręca ku górze.

sklepienia pochwy, oddaje t. pochwową i zakręca ku górze.

Biegnie wzdłuż brzegu bocznego macicy silnie wężowato,

Biegnie wzdłuż brzegu bocznego macicy silnie wężowato,

oddając liczne gałęzie do macicy. Dochodzi do rogu macicy

oddając liczne gałęzie do macicy. Dochodzi do rogu macicy

(przy ujściu macicznym jajowodu) i dzieli się na gałąź

(przy ujściu macicznym jajowodu) i dzieli się na gałąź

jajowodową i jajnikową (gałąź ta zespala się z tętnicą

jajowodową i jajnikową (gałąź ta zespala się z tętnicą

jajnikową od aorty brzusznej).

jajnikową od aorty brzusznej).

Krew żylna odpływa parzystym splotem żylnym maciczno-

Krew żylna odpływa parzystym splotem żylnym maciczno-

pochwowym i dalej żyłami macicznymi do żył biodrowych

pochwowym i dalej żyłami macicznymi do żył biodrowych

wewnętrznych

wewnętrznych

Unerwienie macicy pochodzi od splotów maciczno-

Unerwienie macicy pochodzi od splotów maciczno-

pochwowych od splotów podbrzusznych dolnych

pochwowych od splotów podbrzusznych dolnych

(miednicznych).

(miednicznych).

background image

Umocowanie :

Umocowanie :

Umocowanie macicy zapewniają dwa układy : wieszadłowy i

Umocowanie macicy zapewniają dwa układy : wieszadłowy i

podporowy. W skład układu wieszadłowego macicy

podporowy. W skład układu wieszadłowego macicy

wchodzą więzadła :

wchodzą więzadła :

1). podstawowe

1). podstawowe

(ligg. cardinalia)

(ligg. cardinalia)

- biegnące od części

- biegnące od części

nadpochwowej szyjki w płaszczyźnie czołowej do bocznych

nadpochwowej szyjki w płaszczyźnie czołowej do bocznych

ścian miednicy.

ścian miednicy.

2). łonowo-pęcherzowo-maciczne

2). łonowo-pęcherzowo-maciczne

(ligg. pubovesicouterina)

(ligg. pubovesicouterina)

-

-

biegną od tylnej powierzchni spojenia łonowego i dolnych

biegną od tylnej powierzchni spojenia łonowego i dolnych

gałęzi kk. łonowych ku tyłowi, omijają pęcherz moczowy,

gałęzi kk. łonowych ku tyłowi, omijają pęcherz moczowy,

łącząc się pasmami tkanki łącznej z jego przydanką i

łącząc się pasmami tkanki łącznej z jego przydanką i

dochodzą do części nadpochwowej szyjki macicy.

dochodzą do części nadpochwowej szyjki macicy.

3). krzyżowo-odbytniczo-maciczne

3). krzyżowo-odbytniczo-maciczne

(ligg. sacrorectouterina)

(ligg. sacrorectouterina)

biegną od powierzchni miednicznej kości krzyżowej ku

biegną od powierzchni miednicznej kości krzyżowej ku

przodowi, łączą się pasmami tkanki łącznej z przydanką na

przodowi, łączą się pasmami tkanki łącznej z przydanką na

bocznych ścianach bańki odbytnicy i dochodzą do części

bocznych ścianach bańki odbytnicy i dochodzą do części

nadpochwowej szyjki macicy, wywołując na otrzewnej fałdy

nadpochwowej szyjki macicy, wywołując na otrzewnej fałdy

odbytniczo-maciczne.

odbytniczo-maciczne.

background image

Układ podporowy jest utworzony przez

Układ podporowy jest utworzony przez

pochwę wraz z jej umocowaniem.

pochwę wraz z jej umocowaniem.

Pochwa obejmuje sklepieniem cześć

Pochwa obejmuje sklepieniem cześć

pochwową szyjki macicy. Do tworów

pochwową szyjki macicy. Do tworów

mocujących pochwę należy : m.

mocujących pochwę należy : m.

zwieracz cewki moczowej i pochwy (w

zwieracz cewki moczowej i pochwy (w

przeponie moczowo-płciowej), pasma

przeponie moczowo-płciowej), pasma

tkanki łącznej, które łączą ją z

tkanki łącznej, które łączą ją z

odbytnicą, pęcherzem i cewką moczową

odbytnicą, pęcherzem i cewką moczową

oraz więzadło poprzeczne krocza

oraz więzadło poprzeczne krocza

background image

Więzadło szerokie macicy

Więzadło szerokie macicy

(lig. latum uteri)

(lig. latum uteri)

albo fałd

albo fałd

szeroki

szeroki

(plica lata)

(plica lata)

Jest zbudowane z dwóch blaszek otrzewnej,

Jest zbudowane z dwóch blaszek otrzewnej,

zwisającej z jajowodu. Ułożone jest w płaszczyźnie

zwisającej z jajowodu. Ułożone jest w płaszczyźnie

czołowej. Ku dołowi sięga do dna miednicy,

czołowej. Ku dołowi sięga do dna miednicy,

bocznie do jej bocznej ściany, przyśrodkowo do

bocznie do jej bocznej ściany, przyśrodkowo do

macicy, ku górze do jajowodu. Od tylnej blaszki

macicy, ku górze do jajowodu. Od tylnej blaszki

więzadła szerokiego macicy odgałęzia się kolejne

więzadła szerokiego macicy odgałęzia się kolejne

zdwojenie otrzewnej, dochodzące do przedniego

zdwojenie otrzewnej, dochodzące do przedniego

brzegu jajnika, noszące nazwę krezki jajnika

brzegu jajnika, noszące nazwę krezki jajnika

(mesovarium).

(mesovarium).

Linia odejścia tej krezki wyznacza

Linia odejścia tej krezki wyznacza

granice między częścią górną fałdu szerokiego,

granice między częścią górną fałdu szerokiego,

zwaną krezką jajowodu

zwaną krezką jajowodu

(mesosalpinx),

(mesosalpinx),

a częścią

a częścią

dolną, zwaną krezką macicy

dolną, zwaną krezką macicy

(mesometrium).

(mesometrium).

background image

Krezka jajnika zawiera :

Krezka jajnika zawiera :

więzadło własne jajnika

więzadło własne jajnika

(lig. ovarii

(lig. ovarii

proprium)

proprium)

gałąź jajnikową t. macicznej

gałąź jajnikową t. macicznej

(ramus

(ramus

ovaricus a. uterinae)

ovaricus a. uterinae)

żyłę i naczynia chłonne towarzyszące

żyłę i naczynia chłonne towarzyszące

tej tętnicy

tej tętnicy

włókna nerwowe autonomiczne

włókna nerwowe autonomiczne

background image

Krezka jajowodu

Krezka jajowodu

zawiera :

zawiera :

gałęzie jajowodowe od t. macicznej i t.

gałęzie jajowodowe od t. macicznej i t.

jajnikowej

jajnikowej

żyły i naczynia chłonne

żyły i naczynia chłonne

splot autonomiczny od splotu maciczno-

splot autonomiczny od splotu maciczno-

pochwowego

pochwowego

nadjajnik

nadjajnik

(epoophoron

(epoophoron

przyjajnik

przyjajnik

(paroophoron)

(paroophoron)

przewód podłużny nadjajnika Gartnera

przewód podłużny nadjajnika Gartnera

(ductus epoophori longitudina

(ductus epoophori longitudina

lis)

lis)

background image

Krezka macicy zawiera

Krezka macicy zawiera

przymacicze

przymacicze

(parametrium)

(parametrium)

:

:

Zawartość przymacicza :

Zawartość przymacicza :

1). t. maciczna z odgałęzieniami

1). t. maciczna z odgałęzieniami

2). splot żylny maciczno-pochwowy z

2). splot żylny maciczno-pochwowy z

dopływami i wychodząca z niego ż. maciczna

dopływami i wychodząca z niego ż. maciczna

3). naczynia i węzły chłonne przymacicza

3). naczynia i węzły chłonne przymacicza

4). splot autonomiczny maciczno-pochwowy

4). splot autonomiczny maciczno-pochwowy

od splotu podbrzusznego dolnego

od splotu podbrzusznego dolnego

(miednicznego)

(miednicznego)

5). końcowy odcinek moczowodu

5). końcowy odcinek moczowodu

6). wiotka tkanka łączna

6). wiotka tkanka łączna

background image

Jajnik (ovarium )

Jajnik (ovarium )

Położenie :

Położenie :

Leży w miednicy mniejszej

Leży w miednicy mniejszej

żeńskiej, na jej tylno-bocznej ścianie, w jamie

żeńskiej, na jej tylno-bocznej ścianie, w jamie

otrzewnowej (nie jest pokryty otrzewną, gdyż

otrzewnowej (nie jest pokryty otrzewną, gdyż

przekształciła się w nabłonek płciowy),

przekształciła się w nabłonek płciowy),

spoczywa w dołku jajnikowym, leżącym na

spoczywa w dołku jajnikowym, leżącym na

powięzi zasłonowej. Dołek jajnikowy

powięzi zasłonowej. Dołek jajnikowy

(fossa

(fossa

ovarica)

ovarica)

jest ograniczony od góry przez

jest ograniczony od góry przez

podział t. biodrowej wspólnej, od góry i

podział t. biodrowej wspólnej, od góry i

przodu przez t. biodrową zewnętrzną, od tyłu

przodu przez t. biodrową zewnętrzną, od tyłu

przez t. biodrową wewnętrzną i od dołu

przez t. biodrową wewnętrzną i od dołu

przez t. zasłonową. Przez dołek przebiega n.

przez t. zasłonową. Przez dołek przebiega n.

zasłonowy.

zasłonowy.

background image
background image

Jajnik (ovarium )

Jajnik (ovarium )

Anatomicznie jajnik ma 2 końce : maciczny i

Anatomicznie jajnik ma 2 końce : maciczny i

jajowodowy, 2 brzegi : przedni (krezkowy) i

jajowodowy, 2 brzegi : przedni (krezkowy) i

tylny (wolny) oraz 2 powierzchnie : boczną

tylny (wolny) oraz 2 powierzchnie : boczną

(ścienną) i przyśrodkową (trzewną). W

(ścienną) i przyśrodkową (trzewną). W

budowie wewnętrznej odróżnia się rdzeń,

budowie wewnętrznej odróżnia się rdzeń,

zawierający naczynia, nerwy i tkankę

zawierający naczynia, nerwy i tkankę

łączną, oraz korę, w której leżą pęcherzyki

łączną, oraz korę, w której leżą pęcherzyki

jajnikowe na różnych etapach rozwoju. Na

jajnikowe na różnych etapach rozwoju. Na

przednim brzegu jajnika leży wnęka, przez

przednim brzegu jajnika leży wnęka, przez

którą przechodzą naczynia i nerwy.

którą przechodzą naczynia i nerwy.

background image

Sąsiedztwo :

Sąsiedztwo :

Jajnik sąsiaduje z lejkiem jajowodu i jego

Jajnik sąsiaduje z lejkiem jajowodu i jego

strzępkami, z naczyniami otaczającymi dołek

strzępkami, z naczyniami otaczającymi dołek

jajnikowy (p. wyżej), prawy z wyrostkiem

jajnikowy (p. wyżej), prawy z wyrostkiem

robaczkowym, a lewy z dolną pętlą okrężnicy

robaczkowym, a lewy z dolną pętlą okrężnicy

esowatej. Brzeg przedni jajnika sąsiaduje z

esowatej. Brzeg przedni jajnika sąsiaduje z

krezką jajnika. Koniec jajowodowy jest

krezką jajnika. Koniec jajowodowy jest

miejscem przyczepu więzadła wieszadłowego

miejscem przyczepu więzadła wieszadłowego

jajnika. Koniec maciczny (zwłaszcza u

jajnika. Koniec maciczny (zwłaszcza u

wieloródek) zstępuje na dno miednicy, nawet

wieloródek) zstępuje na dno miednicy, nawet

do zagłębienia odbytniczo-macicznego. Może

do zagłębienia odbytniczo-macicznego. Może

się wówczas stykać z odbytnicą, a nawet

się wówczas stykać z odbytnicą, a nawet

pochwą.

pochwą.

background image

Unaczynienie i unerwienie :

Unaczynienie i unerwienie :

Do jajnika dochodzi tętnica jajnikowa odchodząca na

Do jajnika dochodzi tętnica jajnikowa odchodząca na

wysokości L2 od aorty brzusznej (biegnie zaotrzewnowo,

wysokości L2 od aorty brzusznej (biegnie zaotrzewnowo,

dochodzi do miednicy, biegnie w więzadle wieszadłowym

dochodzi do miednicy, biegnie w więzadle wieszadłowym

jajnika, następnie w krezce jajnika i wchodzi przez wnękę

jajnika, następnie w krezce jajnika i wchodzi przez wnękę

do narządu) oraz gałąź jajnikowa tętnicy macicznej

do narządu) oraz gałąź jajnikowa tętnicy macicznej

(odchodzi na wysokości dna macicy, wchodzi w więzadło

(odchodzi na wysokości dna macicy, wchodzi w więzadło

własne jajnika i zespala się z tętnicą jajnikową).

własne jajnika i zespala się z tętnicą jajnikową).

Krew odpływa głównie żyła jajnikową - prawa do v. cava

Krew odpływa głównie żyła jajnikową - prawa do v. cava

inferior, lewa do v. renalis sinistra; ponadto żyła

inferior, lewa do v. renalis sinistra; ponadto żyła

towarzyszącą gałęzi jajnikowej t. macicznej do splotu

towarzyszącą gałęzi jajnikowej t. macicznej do splotu

żylnego maciczno-pochwowego.

żylnego maciczno-pochwowego.

Chłonka odpływa do węzłów lędźwiowych.

Chłonka odpływa do węzłów lędźwiowych.

Unerwienie pochodzi od splotu jajnikowego od splotu

Unerwienie pochodzi od splotu jajnikowego od splotu

trzewnego (dociera z tętnicą jajnikową) lub od splotu

trzewnego (dociera z tętnicą jajnikową) lub od splotu

miednicznego (z gałęzią jajnikową tętnicy macicznej).

miednicznego (z gałęzią jajnikową tętnicy macicznej).

background image

Umocowanie :

Umocowanie :

1). Krezka jajnika

1). Krezka jajnika

(mesovarium)

(mesovarium)

- zdwojenie tylnej blaszki

- zdwojenie tylnej blaszki

fałdu szerokiego biegnie od fałdu szerokiego (wzdłuż granicy

fałdu szerokiego biegnie od fałdu szerokiego (wzdłuż granicy

między mesosalpinx a mesometrium) i dochodzi do przedniego

między mesosalpinx a mesometrium) i dochodzi do przedniego

brzegu jajnika. Przez krezkę wchodzą do wnęki jajnika

brzegu jajnika. Przez krezkę wchodzą do wnęki jajnika

naczynia i nerwy.

naczynia i nerwy.

2). Więzadło własne jajnika

2). Więzadło własne jajnika

(lig. ovarii proprium)

(lig. ovarii proprium)

- pozostałość

- pozostałość

po górnej części ligamentum genitoinguinale, łączy koniec

po górnej części ligamentum genitoinguinale, łączy koniec

maciczny jajnika z brzegiem bocznym macicy, do którego

maciczny jajnika z brzegiem bocznym macicy, do którego

dochodzi bezpośrednio poniżej ujścia jajowodu. Więzadło to

dochodzi bezpośrednio poniżej ujścia jajowodu. Więzadło to

biegnie w krezce jajnika, wzdłuż niego biegnie gałąź jajnikowa

biegnie w krezce jajnika, wzdłuż niego biegnie gałąź jajnikowa

t. macicznej z żyłą.

t. macicznej z żyłą.

3). Więzadło wieszadłowe jajnika

3). Więzadło wieszadłowe jajnika

(lig. suspensorium ovarii)

(lig. suspensorium ovarii)

-

-

jest to fałd otrzewnej, w którym biegną naczynia jajnikowe.

jest to fałd otrzewnej, w którym biegną naczynia jajnikowe.

Fałd ten odchodzi od ściany miednicy w miejscu podziału t.

Fałd ten odchodzi od ściany miednicy w miejscu podziału t.

biodrowej wspólnej i dochodzi do jajowodowego końca jajnika.

biodrowej wspólnej i dochodzi do jajowodowego końca jajnika.

4). Więzadło lejkowo-jajnikowe

4). Więzadło lejkowo-jajnikowe

(lig. infundibuloovaricum)

(lig. infundibuloovaricum)

- jest

- jest

najdłuższym strzępkiem jajowodu, dochodzi do jajowodowego

najdłuższym strzępkiem jajowodu, dochodzi do jajowodowego

końca jajnika.

końca jajnika.

background image

Budowa :

Budowa :

Na przekroju wyróżniamy warstwy :

Na przekroju wyróżniamy warstwy :

błonę śluzową, błonę mięśniową i

błonę śluzową, błonę mięśniową i

otrzewną. Odcinki :

otrzewną. Odcinki :

1. śródścienny (maciczny) -

1. śródścienny (maciczny) -

rozpoczynający się ujściem macicznym

rozpoczynający się ujściem macicznym

2. cieśń

2. cieśń

(isthmus)

(isthmus)

3. bańka

3. bańka

(ampulla)

(ampulla)

4. lejek z ujściem brzusznym

4. lejek z ujściem brzusznym

(ostium

(ostium

abdominale)

abdominale)

, otoczonym strzępkami.

, otoczonym strzępkami.

background image

Sąsiedztwo :

Sąsiedztwo :

Po prawej stronie jajowód sąsiaduje z

Po prawej stronie jajowód sąsiaduje z

wyrostkiem robaczkowym, po lewej z esicą.

wyrostkiem robaczkowym, po lewej z esicą.

Oba jajowody mogą się stykać z pętlami jelita

Oba jajowody mogą się stykać z pętlami jelita

cienkiego.

cienkiego.

Unaczynienie i unerwienie :

Unaczynienie i unerwienie :

Unaczynienie jajowodu pochodzi od gałęzi

Unaczynienie jajowodu pochodzi od gałęzi

jajowodowych od t. macicznej i jajnikowej,

jajowodowych od t. macicznej i jajnikowej,

krew żylna uchodzi do splotu maciczno-

krew żylna uchodzi do splotu maciczno-

pochwowego; chłonka do węzłów chłonnych

pochwowego; chłonka do węzłów chłonnych

lędźwiowych; unerwienie od splotu maciczno-

lędźwiowych; unerwienie od splotu maciczno-

pochwowego od splotu podbrzusznego

pochwowego od splotu podbrzusznego

dolnego (miednicznego)

dolnego (miednicznego)

background image

Przedsionek pochwy

Przedsionek pochwy

(vestibulum vaginae)

(vestibulum vaginae)

Jest ograniczony po bokach przez wargi sromowe

Jest ograniczony po bokach przez wargi sromowe

mniejsze, od przodu przez wędzidełko łechtaczki,

mniejsze, od przodu przez wędzidełko łechtaczki,

od tyłu przez wędzidełko warg sromowych.

od tyłu przez wędzidełko warg sromowych.

Między nim a pochwą znajduje się błona

Między nim a pochwą znajduje się błona

dziewicza (hymen). Do przedsionka pochwy

dziewicza (hymen). Do przedsionka pochwy

uchodzą : pochwa, cewka moczowa, gruczoły

uchodzą : pochwa, cewka moczowa, gruczoły

przedsionkowe większe i mniejsze oraz gruczoły

przedsionkowe większe i mniejsze oraz gruczoły

przycewkowe.

przycewkowe.

Łechtaczka

Łechtaczka

(clitoris)

(clitoris)

, odpowiednik prącia, jest

, odpowiednik prącia, jest

zbudowana z dwóch ciał jamistych, które

zbudowana z dwóch ciał jamistych, które

rozpoczynają się odnogami

rozpoczynają się odnogami

(crura)

(crura)

, łączą się w

, łączą się w

trzon biegnący pod spojeniem łonowym i

trzon biegnący pod spojeniem łonowym i

zakończony żołędzią.

zakończony żołędzią.

background image

Cewka moczowa

Cewka moczowa

Podobnie jak u mężczyzny może być podzielona

Podobnie jak u mężczyzny może być podzielona

na cztery odcinki (choć niektórzy wyróżniają

na cztery odcinki (choć niektórzy wyróżniają

tylko dwa : śródścienny i jamisty) :

tylko dwa : śródścienny i jamisty) :

- część śródścienna

- część śródścienna

(pars intramuralis)

(pars intramuralis)

- część nadprzeponowa

- część nadprzeponowa

(pars

(pars

supradiaphragmatica)

supradiaphragmatica)

- część przeponowa

- część przeponowa

(pars diaphragmatica)

(pars diaphragmatica)

- część podprzeponowa

- część podprzeponowa

(pars

(pars

infradiaphragmatica)

infradiaphragmatica)

- uchodzi do

- uchodzi do

przedsionka pochwy w miejscu zwanym

przedsionka pochwy w miejscu zwanym

brodawką cewkową

brodawką cewkową

(papilla urethralis)

(papilla urethralis)

.

.

background image

Pochwa (vagina, kolpos)

Pochwa (vagina, kolpos)

Sięga od ujścia zewnętrznego

Sięga od ujścia zewnętrznego

macicy

macicy

(ostium uteri externum)

(ostium uteri externum)

do

do

ujścia zewnętrznego w obrębie

ujścia zewnętrznego w obrębie

sromu. Stanowi przewód leżący

sromu. Stanowi przewód leżący

pośrodkowo w miednicy, biegnący

pośrodkowo w miednicy, biegnący

skośnie od tyłu i góry, ku przodowi i

skośnie od tyłu i góry, ku przodowi i

dołowi. Ściana przednia i tylna

dołowi. Ściana przednia i tylna

przylegają do siebie

przylegają do siebie

background image

Sąsiedztwo :

Sąsiedztwo :

Ściana przednia jest zrośnięta z tylną ścianą

Ściana przednia jest zrośnięta z tylną ścianą

pęcherza moczowego i cewką moczową przy

pęcherza moczowego i cewką moczową przy

pomocy tkanki łącznej. Ściana tylna jest oddzielona

pomocy tkanki łącznej. Ściana tylna jest oddzielona

od przedniej ściany odbytnicy przez tkankę łączną

od przedniej ściany odbytnicy przez tkankę łączną

przegrody odbytniczo-pochwowej

przegrody odbytniczo-pochwowej

(septum

(septum

rectovaginale)

rectovaginale)

i zagłębienie odbytniczo-maciczne

i zagłębienie odbytniczo-maciczne

(excavatio rectouterina)

(excavatio rectouterina)

.

.

Ściana przednia pochwy jest krótsza niż tylna, stąd

Ściana przednia pochwy jest krótsza niż tylna, stąd

w miejscu otaczającym ujście macicy tworzą się dwa

w miejscu otaczającym ujście macicy tworzą się dwa

sklepienia : przednie

sklepienia : przednie

(fornix anterior)

(fornix anterior)

- mniejsze i

- mniejsze i

płytsze oraz tylne

płytsze oraz tylne

(fornix posterior)

(fornix posterior)

- głębsze i

- głębsze i

wyższe.

wyższe.

Uwaga :

Uwaga :

sklepienie tylne jest pokryte

sklepienie tylne jest pokryte

otrzewną zagłębienia odbytniczo-macicznego

otrzewną zagłębienia odbytniczo-macicznego

background image

Pochwa (vagina, kolpos)

Pochwa (vagina, kolpos)

W budowie wewnętrznej wyróżniamy warstwy :

W budowie wewnętrznej wyróżniamy warstwy :

- błonę śluzową

- błonę śluzową

-

błonę mięśniową (warstwa okrężna i podłużna)

błonę mięśniową (warstwa okrężna i podłużna)

- przydankę łącznotkankową

- przydankę łącznotkankową

Anatomicznie w pochwie wyróżniamy dwie części :

Anatomicznie w pochwie wyróżniamy dwie części :

- śródmiedniczną

- śródmiedniczną

(pars intrapelvina)

(pars intrapelvina)

- przeponową

- przeponową

(pars diaphragmatica)

(pars diaphragmatica)

Znany jest także podział na trzy odcinki :

Znany jest także podział na trzy odcinki :

- górny (sąsiaduje przez zagłębienie odbytniczo-maciczne z

- górny (sąsiaduje przez zagłębienie odbytniczo-maciczne z

odbytnicą)

odbytnicą)

- środkowy (otoczony pasmami mięśnia dźwigacza odbytu)

- środkowy (otoczony pasmami mięśnia dźwigacza odbytu)

- dolny (przechodzi przez przeponę moczowo-płciową między

- dolny (przechodzi przez przeponę moczowo-płciową między

wiązkami mięśnia poprzecznego głębokiego krocza).

wiązkami mięśnia poprzecznego głębokiego krocza).

background image

Unaczynienie i unerwienie :

Unaczynienie i unerwienie :

Pochwa otrzymuje unaczynienie za pośrednictwem

Pochwa otrzymuje unaczynienie za pośrednictwem

parzystej tętnicy pochwowej od tt. macicznych i

parzystej tętnicy pochwowej od tt. macicznych i

gałęzi pochwowych od tt. pęcherzowych dolnych i

gałęzi pochwowych od tt. pęcherzowych dolnych i

odbytniczych środkowych.

odbytniczych środkowych.

Krew żylna odpływa do splotu żylnego maciczno-

Krew żylna odpływa do splotu żylnego maciczno-

pochwowego i dalej żyłą sromową wewnętrzną do

pochwowego i dalej żyłą sromową wewnętrzną do

żyły biodrowej wewnętrznej.

żyły biodrowej wewnętrznej.

Chłonka z górnej części pochwy uchodzi do

Chłonka z górnej części pochwy uchodzi do

węzłów chłonnych biodrowych wewnętrznych, a z

węzłów chłonnych biodrowych wewnętrznych, a z

dolnego odcinka do węzłów chłonnych

dolnego odcinka do węzłów chłonnych

pachwinowych powierzchownych.

pachwinowych powierzchownych.

Unerwienie pochwy pochodzi ze splotu nerwowego

Unerwienie pochwy pochodzi ze splotu nerwowego

maciczno-pochwowego.

maciczno-pochwowego.

background image

Krocze (perineum)

Krocze (perineum)

Obszar ograniczony od tyłu wierzchołkiem kości

Obszar ograniczony od tyłu wierzchołkiem kości

guzicznej, od boków więzadłami krzyżowo-

guzicznej, od boków więzadłami krzyżowo-

guzowymi, gałęziami dolnymi kk. łonowych i

guzowymi, gałęziami dolnymi kk. łonowych i

gałęziami kk. kulszowych, a z przodu spojeniem

gałęziami kk. kulszowych, a z przodu spojeniem

łonowym stanowi okolicę kroczową

łonowym stanowi okolicę kroczową

(regio

(regio

perinealis)

perinealis)

.

.

.Przepona moczowo-płciowa ma kształt trójkąta,

.Przepona moczowo-płciowa ma kształt trójkąta,

którego podstawa jest linią biegnącą przez

którego podstawa jest linią biegnącą przez

najszerszą część krocza między guzami kulszowymi.

najszerszą część krocza między guzami kulszowymi.

Linia ta dzieli okolicę kroczową na dwa trójkąty o

Linia ta dzieli okolicę kroczową na dwa trójkąty o

wspólnej podstawie : przedni - trójkąt moczowo-

wspólnej podstawie : przedni - trójkąt moczowo-

płciowy

płciowy

(trigonum urogenitale)

(trigonum urogenitale)

oraz tylny - trójkąt

oraz tylny - trójkąt

odbytowy

odbytowy

(trigonum rectale)

(trigonum rectale)

lub okolicę odbytowa

lub okolicę odbytowa

(regio analis)

(regio analis)

.

.

background image

Trójkąt moczowo-płciowy

Trójkąt moczowo-płciowy

(trigonum urogenitale)

(trigonum urogenitale)

W trójkącie moczowo-płciowym znajduje się

W trójkącie moczowo-płciowym znajduje się

przestrzeń międzypowięziowa, zawarta między

przestrzeń międzypowięziowa, zawarta między

dolną powięzią przepony moczowo-płciowej, a

dolną powięzią przepony moczowo-płciowej, a

powięzią powierzchowną krocza

powięzią powierzchowną krocza

(fascia perinei

(fascia perinei

superficialis)

superficialis)

.

.

W przestrzeni tej znajdują się u mężczyzny : ciała

W przestrzeni tej znajdują się u mężczyzny : ciała

jamiste prącia

jamiste prącia

(corpora cavernosa penis)

(corpora cavernosa penis)

, ciało

, ciało

gąbczaste prącia

gąbczaste prącia

(corpus spongiosum penis)

(corpus spongiosum penis)

,

,

pokrywające je mięśnie kulszowo-jamiste

pokrywające je mięśnie kulszowo-jamiste

(mm.

(mm.

ischiocavernosi)

ischiocavernosi)

i opuszkowo-gąbczasty

i opuszkowo-gąbczasty

(m.

(m.

bulbospongiosus)

bulbospongiosus)

, rozgałęzienia tętnicy sromowej

, rozgałęzienia tętnicy sromowej

wewnętrznej, towarzyszące naczynia żylne i

wewnętrznej, towarzyszące naczynia żylne i

chłonne oraz nerw sromowy.

chłonne oraz nerw sromowy.

background image

Powierzchownie na przeponie moczowo-

Powierzchownie na przeponie moczowo-

płciowej leżą ciała jamiste prącia i ich mięśnie.

płciowej leżą ciała jamiste prącia i ich mięśnie.

Ciała jamiste prącia

Ciała jamiste prącia

(corpora cavernosa

(corpora cavernosa

penis)

penis)

biegną od guzów kulszowych, wzdłuż

biegną od guzów kulszowych, wzdłuż

gałęzi kk. kulszowych, zbieżnie w kierunku

gałęzi kk. kulszowych, zbieżnie w kierunku

spojenia łonowego.

spojenia łonowego.

Ciało gąbczaste prącia

Ciało gąbczaste prącia

(corpus spongiosum

(corpus spongiosum

penis)

penis)

leży w linii środkowej krocza pod

leży w linii środkowej krocza pod

przepona moczowo-płciową. Z tyłu jest

przepona moczowo-płciową. Z tyłu jest

grubsze, tworząc opuszkę

grubsze, tworząc opuszkę

(bulbus penis)

(bulbus penis)

, ku

, ku

przodowi stopniowo cieńczeje i układa się

przodowi stopniowo cieńczeje i układa się

między ciałami jamistymi prącia w rowku od

między ciałami jamistymi prącia w rowku od

dołu.

dołu.

background image

Każde ciało jamiste jest pokryte mięśniem

Każde ciało jamiste jest pokryte mięśniem

kulszowo-jamistym

kulszowo-jamistym

(m. ischiocavernosus)

(m. ischiocavernosus)

, który

, który

przyczepia się do guza kulszowego i biegnie na

przyczepia się do guza kulszowego i biegnie na

powierzchni przyśrodkowej i dolnej ciała

powierzchni przyśrodkowej i dolnej ciała

jamistego przechodząc ostatecznie na grzbiet

jamistego przechodząc ostatecznie na grzbiet

prącia.

prącia.

Mięsień opuszkowo-jamisty

Mięsień opuszkowo-jamisty

(m. bulbocavernosus)

(m. bulbocavernosus)

biegnie od środka ścięgnistego krocza i od szwu

biegnie od środka ścięgnistego krocza i od szwu

na dolnej powierzchni opuszki, w bok i ku

na dolnej powierzchni opuszki, w bok i ku

przodowi otaczając opuszkę prącia oraz ciało

przodowi otaczając opuszkę prącia oraz ciało

gąbczaste; część włókien tego mięśnia

gąbczaste; część włókien tego mięśnia

przechodzi na ciało jamiste prącia i w jego

przechodzi na ciało jamiste prącia i w jego

powięź grzbietową.

powięź grzbietową.

background image

Unaczynienie okolicy pochodzi od tętnicy

Unaczynienie okolicy pochodzi od tętnicy

sromowej wewnętrznej

sromowej wewnętrznej

(a. pudenda

(a. pudenda

interna)

interna)

, która biegnie w kanale

, która biegnie w kanale

sromowym, wzdłuż gałęzi k. kulszowej,

sromowym, wzdłuż gałęzi k. kulszowej,

następnie w kierunku spojenia łonowego

następnie w kierunku spojenia łonowego

pod ciałem jamistym (odnogą prącia) i

pod ciałem jamistym (odnogą prącia) i

pokrywającym je mięśniem kulszowo-

pokrywającym je mięśniem kulszowo-

jamistym oraz dochodzi do przedniego

jamistym oraz dochodzi do przedniego

brzegu przepony moczowo-płciowej

brzegu przepony moczowo-płciowej

background image

Trójkąt odbytniczy (trigonum

Trójkąt odbytniczy (trigonum

rectale)

rectale)

W trójkącie odbytniczym znajdują się doły

W trójkącie odbytniczym znajdują się doły

kulszowo-odbytnicze. W linii środkowej

kulszowo-odbytnicze. W linii środkowej

krocza, ok. 5 cm. od k. guzicznej leży odbyt

krocza, ok. 5 cm. od k. guzicznej leży odbyt

(anus)

(anus)

. Między odbytem a szczytem k.

. Między odbytem a szczytem k.

guzicznej biegnie więzadło odbytowo-

guzicznej biegnie więzadło odbytowo-

guziczne

guziczne

(lig. anococcygeum)

(lig. anococcygeum)

, które służy za

, które służy za

przyczep m. dźwigacza odbytu. Do przodu

przyczep m. dźwigacza odbytu. Do przodu

między odbytem i przeponą moczowo-

między odbytem i przeponą moczowo-

płciową znajduje się

płciową znajduje się

środek ścięgnisty

środek ścięgnisty

krocza

krocza

(centrum tendineum perinei)

(centrum tendineum perinei)

.

.

background image

Środek ścięgnisty krocza

Środek ścięgnisty krocza

jest

jest

wspólnym ścięgnem dla mięśni :

wspólnym ścięgnem dla mięśni :

1). włókna przednie m. zwieracza

1). włókna przednie m. zwieracza

zewnętrznego odbytu

zewnętrznego odbytu

2). oba powierzchowne poprzeczne

2). oba powierzchowne poprzeczne

mm. krocza

mm. krocza

3). m. poprzeczny głęboki krocza

3). m. poprzeczny głęboki krocza

4). m. opuszkowo-gąbczasty

4). m. opuszkowo-gąbczasty

5). częściowo m. dźwigacz odbytu.

5). częściowo m. dźwigacz odbytu.

background image

Okolica sromowa męska (regio

Okolica sromowa męska (regio

pudendalis masculinum)

pudendalis masculinum)

Okolica moczowo-płciowa przechodzi

Okolica moczowo-płciowa przechodzi

ku przodowi w okolicę sromową

ku przodowi w okolicę sromową

(regio pudendalis), w której u

(regio pudendalis), w której u

mężczyzn znajdują się : worek

mężczyzn znajdują się : worek

mosznowy wraz z zawartością i

mosznowy wraz z zawartością i

prącie.

prącie.

Pośrodkowo na skórze krocza biegnie

Pośrodkowo na skórze krocza biegnie

szew krocza

szew krocza

(raphe perinei)

(raphe perinei)

, który u

, który u

mężczyzny przechodzi w szew

mężczyzny przechodzi w szew

moszny

moszny

(raphe scroti)

(raphe scroti)

.

.

background image

Prącie (penis)

Prącie (penis)

Składa się z dwóch ciał jamistych i jednego ciała

Składa się z dwóch ciał jamistych i jednego ciała

gąbczastego, otoczonych skórą. Wszystkie trzy ciała

gąbczastego, otoczonych skórą. Wszystkie trzy ciała

znajdują się w obrębie przestrzeni

znajdują się w obrębie przestrzeni

międzypowięziowej trójkąta moczowo-płciowego.

międzypowięziowej trójkąta moczowo-płciowego.

Ciała jamiste tworzą odnogi prącia

Ciała jamiste tworzą odnogi prącia

(crura penis)

(crura penis)

. Są

. Są

one przymocowane do gałęzi kk. kulszowych i gałęzi

one przymocowane do gałęzi kk. kulszowych i gałęzi

dolnych kk. łonowych tkanka łączną i pokryte

dolnych kk. łonowych tkanka łączną i pokryte

mięśniami kulszowo-jamistymi.

mięśniami kulszowo-jamistymi.

Na przeponie moczowo-płciowej leży ciało gąbczaste,

Na przeponie moczowo-płciowej leży ciało gąbczaste,

rozpoczynające się opuszką

rozpoczynające się opuszką

(bulbus)

(bulbus)

, otoczone

, otoczone

mięśniem opuszkowo-jamistym. Ciała jamiste prącia

mięśniem opuszkowo-jamistym. Ciała jamiste prącia

tworzą w przestrzeni międzypowięziowej jego korzeń

tworzą w przestrzeni międzypowięziowej jego korzeń

(radix)

(radix)

= część ustalona

= część ustalona

(pars fixa)

(pars fixa)

.

.

Ciała jamiste łączą się ze sobą , układając się ponad

Ciała jamiste łączą się ze sobą , układając się ponad

ciałem gąbczastym.

ciałem gąbczastym.

background image

Prącie jest umocowane :

Prącie jest umocowane :

1). przez więzadło wieszadłowe prącia

1). przez więzadło wieszadłowe prącia

(lig. suspensorium

(lig. suspensorium

penis)

penis)

- biegnie od dolnej powierzchni spojenia łonowego do

- biegnie od dolnej powierzchni spojenia łonowego do

grzbietu prącia.

grzbietu prącia.

2). więzadło procowate prącia

2). więzadło procowate prącia

(lig. fundiforme penis)

(lig. fundiforme penis)

-

-

odchodzi od kresy białej powyżej spojenia łonowego, jako

odchodzi od kresy białej powyżej spojenia łonowego, jako

pasma powięzi powierzchownej brzucha, przechodząc na

pasma powięzi powierzchownej brzucha, przechodząc na

prącie w postaci dwóch odnóg, kończących się w powięzi

prącie w postaci dwóch odnóg, kończących się w powięzi

głębokiej prącia.

głębokiej prącia.

Część ruchoma prącia

Część ruchoma prącia

(pars mobilis)

(pars mobilis)

zwisa pod spojeniem

zwisa pod spojeniem

łonowym do przodu od moszny (część wisząca =

łonowym do przodu od moszny (część wisząca =

pars

pars

pendula)

pendula)

. Część ruchoma prącia nosi także nazwę trzonu

. Część ruchoma prącia nosi także nazwę trzonu

prącia

prącia

(corpus penis)

(corpus penis)

i zawiera cewkę moczową. Trzon jest

i zawiera cewkę moczową. Trzon jest

zakończony żołędzią

zakończony żołędzią

(glans penis)

(glans penis)

utworzoną przez

utworzoną przez

zgrubienie i rozszerzenie ciała gąbczastego. Żołądź jest

zgrubienie i rozszerzenie ciała gąbczastego. Żołądź jest

pokryta podwójnym fałdem skóry zwanym napletkiem

pokryta podwójnym fałdem skóry zwanym napletkiem

(preputium)

(preputium)

. W żołędzi możemy wyróżnić : szczyt otaczający

. W żołędzi możemy wyróżnić : szczyt otaczający

ujście cewki moczowej, podstawę (zwaną koroną) i szyjkę.

ujście cewki moczowej, podstawę (zwaną koroną) i szyjkę.

background image

Unaczynienie i unerwienie :

Unaczynienie i unerwienie :

Unaczynienie tętnicze pochodzi od :

Unaczynienie tętnicze pochodzi od :

- tętnicy opuszki prącia

- tętnicy opuszki prącia

- tętnicy cewki moczowej

- tętnicy cewki moczowej

- tętnicy grzbietowej prącia

- tętnicy grzbietowej prącia

- tętnicy głębokiej prącia - są to gałęzie t. sromowej

- tętnicy głębokiej prącia - są to gałęzie t. sromowej

wewnętrznej.

wewnętrznej.

- do skóry i osłon prącia dochodzą drobne tętnice mosznowe

- do skóry i osłon prącia dochodzą drobne tętnice mosznowe

przednie, gałęzie tt. sromowych zewnętrznych.

przednie, gałęzie tt. sromowych zewnętrznych.

Żyły prącia dzieli się na powierzchowne i głębokie. Żyły

Żyły prącia dzieli się na powierzchowne i głębokie. Żyły

powierzchowne leżą na powierzchni prącia w jego powięzi

powierzchowne leżą na powierzchni prącia w jego powięzi

powierzchownej, biegnąc od żołędzi do żył sromowych

powierzchownej, biegnąc od żołędzi do żył sromowych

zewnętrznych.

zewnętrznych.

Żyły głębokie prącia zbierają się w ciałach jamistych i

Żyły głębokie prącia zbierają się w ciałach jamistych i

gąbczastym prącia, towarzysząc tętnicom okalającym,

gąbczastym prącia, towarzysząc tętnicom okalającym,

uchodząc do nieparzystej żyły grzbietowej prącia, która

uchodząc do nieparzystej żyły grzbietowej prącia, która

uchodzi do splotu żylnego pęcherzowego.

uchodzi do splotu żylnego pęcherzowego.

background image

Unerwienie

Unerwienie

Unerwienie ruchowe pochodzi od

Unerwienie ruchowe pochodzi od

nerwu sromowego i jest przeznaczone

nerwu sromowego i jest przeznaczone

dla mięśni ciał jamistych oraz ciała

dla mięśni ciał jamistych oraz ciała

gąbczastego. Unerwienie czuciowe

gąbczastego. Unerwienie czuciowe

pochodzi również z nerwu sromowego

pochodzi również z nerwu sromowego

(od nerwów mosznowych tylnych i

(od nerwów mosznowych tylnych i

nerwów grzbietowych prącia).

nerwów grzbietowych prącia).

Unerwienie autonomiczne pochodzi

Unerwienie autonomiczne pochodzi

od splotu miednicznego, dochodzi

od splotu miednicznego, dochodzi

wraz z tętnicami prącia).

wraz z tętnicami prącia).

background image

Okolica sromowa żeńska

Okolica sromowa żeńska

(regio pudendalis femininum)

(regio pudendalis femininum)

U kobiety krocze sięga od odbytu do szpary sromowej

U kobiety krocze sięga od odbytu do szpary sromowej

(ograniczonej od tyłu przez spoidło tylne warg

(ograniczonej od tyłu przez spoidło tylne warg

sromowych większych).

sromowych większych).

W przestrzeni międzypowięziowej trójkąta moczowo-

W przestrzeni międzypowięziowej trójkąta moczowo-

płciowego znajdują się ciała jamiste łechtaczki

płciowego znajdują się ciała jamiste łechtaczki

(corpora

(corpora

cavernosa clitoridis)

cavernosa clitoridis)

i opuszki przedsionka

i opuszki przedsionka

(corpora

(corpora

cavernosa bulbi vestibuli)

cavernosa bulbi vestibuli)

. Ciała jamiste łechtaczki

. Ciała jamiste łechtaczki

tworzą odnogi biegnące wzdłuż gałęzi dolnych kk.

tworzą odnogi biegnące wzdłuż gałęzi dolnych kk.

łonowych. Odnogi te łączą się pod spojeniem łonowym

łonowych. Odnogi te łączą się pod spojeniem łonowym

w trzon łechtaczki

w trzon łechtaczki

(corpus clitoridis)

(corpus clitoridis)

. Odnogi są

. Odnogi są

pokryte mięśniami kulszowo-jamistymi. Opuszki

pokryte mięśniami kulszowo-jamistymi. Opuszki

przedsionka są żeńskimi odpowiednikami ciała

przedsionka są żeńskimi odpowiednikami ciała

gąbczastego prącia. Leżą po obu stronach przedsionka

gąbczastego prącia. Leżą po obu stronach przedsionka

pochwy. Każda opuszka dochodzi do cewki moczowej.

pochwy. Każda opuszka dochodzi do cewki moczowej.

Po stronie wewnętrznej opuszka jest przykryta

Po stronie wewnętrznej opuszka jest przykryta

mięśniem opuszkowo-jamistym

mięśniem opuszkowo-jamistym

(m. bulbocavernosus)

(m. bulbocavernosus)

.

.

background image

Narządy płciowe zewnętrzne

Narządy płciowe zewnętrzne

żeńskie

żeńskie

Do narządów płciowych zewnętrznych żeńskich zaliczamy :

Do narządów płciowych zewnętrznych żeńskich zaliczamy :

- ujście pochwy

- ujście pochwy

- ujście zewnętrzne cewki moczowej

- ujście zewnętrzne cewki moczowej

- wargi sromowe większe (powstają z wałów płciowych)

- wargi sromowe większe (powstają z wałów płciowych)

- wargi sromowe mniejsze (powstają z fałdów płciowych)

- wargi sromowe mniejsze (powstają z fałdów płciowych)

- łechtaczkę (powstaje z żeńskiego wyrostka płciowego)

- łechtaczkę (powstaje z żeńskiego wyrostka płciowego)

- wędzidełko łechtaczki

- wędzidełko łechtaczki

- napletek łechtaczki

- napletek łechtaczki

- gruczoły przedsionkowe większe

- gruczoły przedsionkowe większe

- gruczoły przedsionkowe mniejsze

- gruczoły przedsionkowe mniejsze

- gruczoły przycewkowe

- gruczoły przycewkowe

- przedsionek pochwy (jest to w zasadzie przestrzeń) (powstaje ze szczeliny

- przedsionek pochwy (jest to w zasadzie przestrzeń) (powstaje ze szczeliny

moczowo-płciowej, która rozwija się z części przedniej zatoki moczowo-płciowej)

moczowo-płciowej, która rozwija się z części przedniej zatoki moczowo-płciowej)

- błonę dziewiczą

- błonę dziewiczą

- wzgórek łonowy

- wzgórek łonowy

- opuszki przedsionka

- opuszki przedsionka

- spoidło przednie warg sromowych

- spoidło przednie warg sromowych

- spoidło tylne warg sromowych

- spoidło tylne warg sromowych

- wędzidełko warg sromowych

- wędzidełko warg sromowych

- gruczoły sutkowe

- gruczoły sutkowe

background image

Narządy płciowe zewnętrzne

Narządy płciowe zewnętrzne

żeńskie

żeńskie

Odpowiednikiem moszny u kobiety są wargi sromowe

Odpowiednikiem moszny u kobiety są wargi sromowe

większe

większe

(labia pudendi majora)

(labia pudendi majora)

. Są to dwa fałdy skórne

. Są to dwa fałdy skórne

które z tyłu łączą się spoidłem tylnym warg

które z tyłu łączą się spoidłem tylnym warg

(commissura

(commissura

labiorum posterior)

labiorum posterior)

, a z przodu spoidłem przednim warg

, a z przodu spoidłem przednim warg

(commissura labiorum anterior)

(commissura labiorum anterior)

. Ku przodowi wargi

. Ku przodowi wargi

sromowe większe przechodzą we wzgórek łonowy

sromowe większe przechodzą we wzgórek łonowy

(mons

(mons

pubis)

pubis)

.

.

Przyśrodkowo od warg sromowych większych znajdują się

Przyśrodkowo od warg sromowych większych znajdują się

wargi sromowe mniejsze

wargi sromowe mniejsze

(labia pudendi minora)

(labia pudendi minora)

,

,

otaczające od przodu dwiema odnogami łechtaczkę.

otaczające od przodu dwiema odnogami łechtaczkę.

Odnogi leżące do przodu i powyżej od łechtaczki tworzą

Odnogi leżące do przodu i powyżej od łechtaczki tworzą

napletek łechtaczki

napletek łechtaczki

(preputium clitoridis)

(preputium clitoridis)

; leżące do tyłu i

; leżące do tyłu i

poniżej tworzą wędzidełko łechtaczki

poniżej tworzą wędzidełko łechtaczki

(frenulum clitoridis)

(frenulum clitoridis)

.

.

Wargi sromowe większe są oddzielone od mniejszych

Wargi sromowe większe są oddzielone od mniejszych

bruzdami międzywargowymi

bruzdami międzywargowymi

(sulcus nympholabialis).

(sulcus nympholabialis).

background image

Unaczynienie :

Unaczynienie :

Zarówno wargi sromowe większe, jak i

Zarówno wargi sromowe większe, jak i

mniejsze są unaczynione przez tętnice

mniejsze są unaczynione przez tętnice

wargowe tylne

wargowe tylne

(aa. labiales posteriores)

(aa. labiales posteriores)

,

,

pochodzące od tętnicy sromowej

pochodzące od tętnicy sromowej

wewnętrznej i tętnice wargowe przednie

wewnętrznej i tętnice wargowe przednie

(aa. labiales anteriores)

(aa. labiales anteriores)

od tętnic

od tętnic

sromowych zewnętrznych. Naczynia

sromowych zewnętrznych. Naczynia

chłonne uchodzą do węzłów chłonnych

chłonne uchodzą do węzłów chłonnych

pachwinowych powierzchownych

pachwinowych powierzchownych


Document Outline


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
10 miednica
10 miednica
70 NW 10 Mocowanie miednicy
Wyklady, return, 10. AUN Miednicy i brzucha, AUTONOMICZNY UKŁAD NERWOWY BRZUCHA I MIEDNICY
ANATOMIA CM UMK, 10. AUN Miednicy i brzucha[1], AUTONOMICZNY UKŁAD NERWOWY BRZUCHA I MIEDNICY
10.DNO MIEDNICY z wykładów
70 NW 10 Mocowanie miednicy
10 Metody otrzymywania zwierzat transgenicznychid 10950 ppt
10 dźwigniaid 10541 ppt
wyklad 10 MNE

więcej podobnych podstron