Wyższa Szkoła Bankowości i 

Finansów w Bielsku -Białej

Zarządzanie instytucjami 

kredytowymi

wykład I

        Wykładowca:

Dr Paweł Mrowiec

Wyższa Szkoła Bankowości i 

Finansów w Bielsku -Białej

Literatura 

• Zarządzanie bankiem komercyjnym, 

A. Gospodarowicz, PWE, Warszawa 2000,

Literatura dodatkowa:

• Bankowość. Zagadnienia podstawowe, 

M. Iwanicz -Drozdowska, W. Jaworski, Z. Zawadzka, 
Poltext, Warszawa 2006,

• Bankowość. Podręcznik akademicki. 

W. Jaworski, Z. Zawadzka, Poltext, Warszawa 2002,

• Ocena działalności instytucji finansowych,

M. Marcinkowska, Difin, Warszawa 2007. 

Wyższa Szkoła Bankowości i 

Finansów w Bielsku -Białej

Zajęcia /egzamin

• wykłady /ćwiczenia są obowiązkowe,

• warunkiem dopuszczenia do egzaminu jest 

uzyskanie zaliczenia z ćwiczeń,

• termin egzaminu –do ustalenia, po ostatnim 

wykładzie,

• forma egzaminu -test wielokrotnego wyboru, 

składający się z 30 pytań + zadanie,

Wyższa Szkoła Bankowości i 

Finansów w Bielsku -Białej

Zajęcia /egzamin

• zakres materiału na egzamin:

 

-wykłady,
-materiały wskazane na wykładach do samodzielnego 
opracowania.

• pytania ???

Wyższa Szkoła Bankowości i 

Finansów w Bielsku -Białej

Tematyka wykładów

• Istota zarządzania instytucjami kredytowymi –proces i 

funkcje zarządzania, rodzaje instytucji kredytowych,

• Funkcjonowanie instytucji kredytowej a model 

współczesnego banku –struktura organizacyjna,

• Zarządzanie aktywami i pasywami instytucji kredytowej,

• Zarządzanie kapitałem własnym –definicja, rola oraz koszt 

kapitału własnego,

Wyższa Szkoła Bankowości i 

Finansów w Bielsku -Białej

Tematyka wykładów

• Zarządzanie płynnością i wypłacalnością banku, 

• Sprawozdania finansowe banku (instytucji kredytowej) –bilans, rachunek zysków i strat, analiza 

wskaźnikowa,

• Zarządzanie ryzykiem bankowym –rodzaje ryzyka bankowego,  

• Ustalanie polityki i planowanie działalności instytucji kredytowych –strategia banku,

• Sprzedaż produktów bankowych –struktura sieci sprzedażowej, kanały dystrybucji usług bankowych,

Tematyka wykładów

• Zarządzanie jakością w instytucji kredytowej

,

• Techniki menedżerskie w bankowości –

benchmarking, outsourcing, kalkulacja 
dochodowości klientów, kalkulacja ceny 
produktów i usług bankowych,   

Wyższa Szkoła Bankowości i 

Finansów w Bielsku -Białej

Wyższa Szkoła Bankowości i 

Finansów w Bielsku -Białej

Instytucje finansowe

Obszary gospodarki:
• realna (rzeczowa),
• finansowa (kreowanie i ruch strumieni 

pieniężnych oraz ich ekwiwalentów),

• Instytucje finansowe to pośrednicy finansowi, 

między podmiotami posiadającymi nadwyżki 
pieniężne a podmiotami dążącymi do pozyskania 
obcych środków pieniężnych,

• Rynek finansowy –miejsce zawierania i rozliczania 

transakcji pieniężnych i kapitałowych, 

Wyższa Szkoła Bankowości i 

Finansów w Bielsku -Białej

Podmioty rynku 

finansowego

• Podmioty nadwyżkowe,
• Podmioty deficytowe,
• Pośrednicy finansowi –transformacja oszczędności 

w pożyczki oraz parametryzacja transakcji 
finansowych w zakresie czasu trwania umowy, 
waluty, rodzaju stopy procentowej,

• Instytucje finansowe to: banki, zakłady 

ubezpieczeń, fundusze emerytalne, fundusze 
inwestycyjne, domy maklerskie itd.,

Wyższa Szkoła Bankowości i 

Finansów w Bielsku -Białej

Cechy instytucji finansowej

• Działanie (o wysokim stopniu ryzyka) związane z 

zapewnieniem bezpieczeństwa środków 
powierzonych przez klientów oraz efektywne ich 
wykorzystanie,

• Instytucja zaufania publicznego –funkcjonowanie 

instytucji nadzoru nad rynkiem finansowym 
(rynkowe, instytucjonalne)

Wyższa Szkoła Bankowości i 

Finansów w Bielsku -Białej

Instytucje kredytowe

• Szczególny rodzaj instytucji finansowych, 

prowadzących działalność kredytową,

• Konieczność regulacji instytucji kredytowych 

argumentowana:
zapewnieniem bezpieczeństwa i solidności 
systemu finansowego 

(związek między kryzysem sektora 

finansowego a stabilnością gospodarki narodowej),

koniecznością ochrony depozytariuszy 

(depozytariusz 

nie posiada efektywnych narzędzi oceny Banku),

Pojęcie instytucji kredytowej

art.4 ust. 1 pkt 17 Prawo bankowe*

Podmiot mający swoją siedzibę na terytorium jednego z 

Państw

Członkowskich, lecz poza granicami Polski, prowadzący we 

własnym

imieniu i na własny rachunek, na podstawie stosownego 

zezwolenia

działalność w zakresie przyjmowania depozytów lub innych 

środków

powierzonych pod jakimkolwiek tytułem zwrotnym, w zakresie
udzielania kredytów lub wydawania pieniądza elektronicznego.

Wyższa Szkoła Bankowości i 

Finansów w Bielsku -Białej

Pojęcie instytucji kredytowej

Zgodnie z Dyrektywą 2006/48/WE - nie ma żadnych 

ograniczeń

terytorialnych wewnątrz UE. Zatem instytucją kredytową jest 

także

podmiot prowadzący działalność gospodarczą z siedzibą w 

Polsce*,

      *Dyrektywa 2006/48/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 14 czerwca 2006 r. 

w sprawie podejmowania i prowadzenia działalności przez instytucje kredytowe, 
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej z dnia 30.06.2006 r. 

Wyższa Szkoła Bankowości i 

Finansów w Bielsku -Białej

Uregulowania prawne w zakresie 

funkcjonowania instytucji 

kredytowych

Przepisy unijne w zakresie działalności instytucji kredytowych na 
terenie UE oparte są na dwóch podstawowych zasadach:

• Zasada jednolitej licencji bankowej - pozwala na prowadzenie
      działalności na obszarze innych państw członkowskich na 

podstawie licencji wydanej przez organ nadzorujący państwa 
macierzystego. W Polsce jest to Komisja Nadzoru Finansowego;

• Zasada nadzoru państwa macierzystego - zapewnia instytucje 

kredytową w Polsce, która otworzy swój oddział poza granicami, 
że będzie ona podlegała uregulowaniom nadzoru w Polsce. Tak 
będzie również w przypadku innych krajów, będą one podlegały 
pod regulacje prawne w swoim kraju macierzystym.

Wyższa Szkoła Bankowości i 

Finansów w Bielsku -Białej

Wyższa Szkoła Bankowości i 

Finansów w Bielsku -Białej

Zakres regulacji 

• Licencjonowanie działalności bankowej (metoda 

koncesji, metoda normatywna),

• Ograniczenie możliwości swobodnego dysponowania 

akcjami podmiotów finansowych –uzależnienie od 
zgody organu nadzoru nabycia pakietu akcji 5%, 
10%, 20%, 25%, 33%, 50%, 66% i 75%,

• Ograniczenie podejmowanego ryzyka –limit 

koncentracji wierzytelności oznaczający, że bank ma 
obowiązek zgłaszać do KNF kredyt przekraczający 
10% funduszy własnych banku, przy czym ich suma 
nie może przekroczyć 800% funduszy własnych,

Zakres regulacji

• Ograniczenia rodzaju wykonywanych czynności 

(listy zastawne, kredyty, gwarancje), 

• Utworzenie systemu gwarantowania depozytów,
• Wprowadzenie transparentnych zasad 

rachunkowości –zwiększenie dyscypliny rynkowej 
(tzw. prywatnego monitoringu),

• Instytucje nadzorcze,

Wyższa Szkoła Bankowości i 

Finansów w Bielsku -Białej

Wyższa Szkoła Bankowości i 

Finansów w Bielsku -Białej

Rodzaje instytucji 

kredytowych

• Banki komercyjne (upoważnione na podstawie 

zezwolenia do wykonywania czynności bankowych 

(sensu stricto), obciążających ryzykiem środki 

powierzone pod jakimkolwiek tytułem zwrotnym),

• Banki specjalne, np. hipoteczne, inwestycyjne,

• Banki spółdzielcze (banki lokalne, regionalne),

• SKOK –instytucje drobnego kredytu, oparte na 

solidarnej odpowiedzialności materialnej 

kredytobiorców poprzez ich wkłady członkowskie,

(kasy Schulzego, Reiffeisena w Niemczech, kasy Stefczyka w 

Polsce),

• Instytucje parabankowe, agencje kredytowe 

(ich rozwój może przyczyniać się do niestabilności rynków 

finansowych),

Wyższa Szkoła Bankowości i 

Finansów w Bielsku -Białej

Cechy instytucji kredytowych

•

Złożoność –instytucja kredytowa prowadzi wiele 

różnych, odmiennych działalności, które uzupełniają się 

wzajemnie,

•

Przeprowadzanie operacji o wysokim stopniu 

ryzyka,

•

Bezpośredni obrót gotówką –najbardziej płynnym 

towarem na rynku,

•

Odpowiedzialność finansowa (materialna),

•

Wysoki stopień uzależnienia od otoczenia 

makroekonomicznego –zmiany koniunkturalne, 

inflacja, ogólny poziom zaufania do sektora finansowego,

•

Relatywnie niski poziom kapitałów własnych w 

relacji do sumy bilansowej, 

Wyższa Szkoła Bankowości i 

Finansów w Bielsku -Białej

Funkcje instytucji 

kredytowych

• koncentracja kapitałów,
• transformacja pieniądza w czasie,
• realizację rozliczeń finansowych, 

Tendencje na rynku pośredników finansowych:
• większa dostępność i lepsza efektywność rynków 

finansowych,

• rozwój instytucji parabankowych,

Wyższa Szkoła Bankowości i 

Finansów w Bielsku -Białej

Zarządzanie instytucją 

kredytową

• Zarządzanie –podejmowanie określonych działań 

w zakresie realizacji wyznaczonych celów,

• zarządzanie jest procesem składającym się z: 

planowania, organizowania, motywowania oraz 
kontrolowania, które służą realizacji celu, poprzez 
decyzje zarządcze (o charakterze wew. i zew.),

• aby zoptymalizować sposób zarządzania 

instytucją finansową trzeba określić jej cele, 

Wyższa Szkoła Bankowości i 

Finansów w Bielsku -Białej

Zarządzanie instytucją 

kredytową

•

cele polityki bankowej są formułowane poprzez określenie:

1. wyniku finansowego –zysku banku,
2. rodzaju czynności bankowych, które będą realizowane,
3. rodzaju czynności bankowych, które nie będą realizowane,
4. wzrostu obrotów banku (sumy bilansowej),
5. maksymalizacji wartości akcji banku,

•

celem banku musi być bezwzględnie zachowanie 

bezpieczeństwa prowadzonej działalności, 

•

BEZPIECZEŃSTWO to warunek niezależny, który organy 

instytucji kredytowej muszą realizować,  

Wyższa Szkoła Bankowości i 

Finansów w Bielsku -Białej

Zarządzanie instytucją 

kredytową

ZASADA BANKOWA: Zapewnienie bezpieczeństwa przy dążeniu do 

zysku.

 

Bezpieczeństwo w działalności bankowej to zapewnienie: 
1. Legalności –naruszenie może spowodować 

cofnięcie zezwolenia na działalność bankową lub 

inne konsekwencje prawno -reputacyjne,
Legalność to zgodność z przepisami prawa, normami 

ostrożnościowymi ustalonymi przez nadzór bankowy, 

np. fachowość zarządzania bankiem, poziom 

kapitału własnego, wskaźnik wypłacalności,

Wyższa Szkoła Bankowości i 

Finansów w Bielsku -Białej

Zarządzanie instytucją 

kredytową

2. Płynności –oznaczająca możliwość 

zapewnienia bieżącego pokrywania zobowiązań 

wobec depozytariuszy oraz potencjalnych 

kredytobiorców,
zapewnienie płynności strukturalnej, a więc 

przyszłego bezpieczeństwa,

3. Solidności –czyli niedopuszczenie do 

powstania podejrzeń co do braku wiarygodności 

banku, gdyż grozi to wycofaniem wkładów, a w 

konsekwencji bankructwem,
publikowanie sprawozdań finansowych 

(dobrych),

Wyższa Szkoła Bankowości i 

Finansów w Bielsku -Białej

Osiągnięcie zysku

• ma na celu zaspokojenie określonych oczekiwań 

właścicieli oraz organizacji,

• jest priorytetowym celem banku,
• przeznaczenie zysku:

wypłata dywidendy,
powiększenie kapitału własnego, 

• regularna wypłata dywidendy -„polityka stałych 

dywidend”, jak również powiększanie kapitału 

własnego świadczy o wiarygodności banku, 

• „trafne” prognozy zwiększają wiarygodność 

banku -wielkość planowanego zysku ustalana jest 

na okres 1 roku,

Wyższa Szkoła Bankowości i 

Finansów w Bielsku -Białej

Osiągnięcie zysku

przychody banku:

-pobierane opłaty i prowizje z tytułu udzielonych pożyczek i 

kredytów,

-opłaty z tytułu prowadzonych operacji międzybankowych,
-opłaty za prowadzenie określonych czynności bankowych, np. konta,

koszty banku:

-wypłacone odsetki od depozytów,
-koszty wynagrodzeń dla pracowników,
-koszty ogólne,
-podatki, 
-straty z tytułu nie spłaconych kredytów,      

Wyższa Szkoła Bankowości i 

Finansów w Bielsku -Białej

Jak osiągnąć zysk w działalności 

kredytowej?

• Umiejętnie zarządzać źródłami przychodów oraz 

optymalizować koszty,

• Zarządzać aktywami w sposób przynoszący 

najwyższy poziom dochodów,

• Umiejętnie zarządzać portfelem kredytowym,
• Zmieniać strukturę pasywów na rzecz mniej 

kosztownych depozytów (odsetki + obowiązkowa 
rezerwa), 

• Dbać o wiarygodność,  

Wyższa Szkoła Bankowości i 

Finansów w Bielsku -Białej

Rozwój czynności bankowych

• Rodzaje usług oraz produktów bankowych,

• Nie wystarczy wdrożyć usługę lub wprowadzić produkt 

na rynek, trzeba na bieżąco analizować jego 

rentowność,

• Nie ilość oferowanych produktów, a ich jakość decyduje 

o sukcesie banku,

• Rentowność produktów należy rozpatrywać w dłuższym 

okresie czasu, 

 

Wyższa Szkoła Bankowości i 

Finansów w Bielsku -Białej

Kierunki działania instytucji 

kredytowych 

• Specjalizacja regionalna -SKOK –i, banki 

spółdzielcze, warunkiem bezwzględnym jest 

zdywersyfikowana grupa klientów,

• Specjalizacja według form czynności –np. banki 

hipoteczne, banki inwestycyjne,

• Specjalizacja według rodzaju klientów –pozwala 

na większą fachowość obsługi, a także na 

standaryzowanie usług, co powoduje 

zmniejszenie kosztów,

• oddziały detaliczne,

• oddziały korporacyjne,

Wyższa Szkoła Bankowości i 

Finansów w Bielsku -Białej

Podstawowa czynność 

instytucji kredytowych

• Udzielanie kredytów (art. 69 Prawa bankowego) –

przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do 
dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie 
kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na określony 
cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej 
na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty 
wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych 
terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego 
kredytu.  

• Umowa dochodzi do skutku w momencie jej 

zawarcia (umowa konsensualna),

Wyższa Szkoła Bankowości i 

Finansów w Bielsku -Białej

Kryteria klasyfikacji kredytów

• Okres kredytowania,
• Metoda udzielania kredytów,
• Przeznaczenie kredytu,
• Waluta kredytu,
• Forma zabezpieczenia,

• Prawo bankowe nie reguluje kwestii naliczania 

odsetek od kredytów -wyłączność ustalania 
warunków pomiędzy stronami umowy,

Wyższa Szkoła Bankowości i 

Finansów w Bielsku -Białej

Kredytowe regulacje 

ostrożnościowe

• Limit koncentracji zaangażowania (kredyty, gwarancje, 

udziały) w wysokości:
20% funduszy własnych banku w przypadku podmiotów 
powiązanych z bankiem kapitałowo lub organizacyjnie,
25% funduszy własnych banku w przypadku podmiotów 
niepowiązanych z bankiem,

• Bank X, prowadzący działalność finansową w Polsce 

posiada kapitał własny na koniec II kwartału 2008 roku 
w wysokości 3 977 600 000 zł,

• Czy może samodzielnie udzielić 1 mld kredytu?
 

Wyższa Szkoła Bankowości i 

Finansów w Bielsku -Białej

Kredytowe regulacje 

ostrożnościowe

• Czy wysokość kredytu dla podmiotu X ograniczona 

jest bezwzględnie limitem koncentracji 
zaangażowania? 

• (Art. 73 Prawa bankowego) dopuszcza zawarcie 

umowy o utworzeniu konsorcjum bankowego,

• Wymóg uzależnienia przyznania kredytu od 

posiadania zdolności kredytowej,

• Zabezpieczenie spłaty kredytu:

» Własne, obce,
» Majątkowe, osobowe, 

Wyższa Szkoła Bankowości i 

Finansów w Bielsku -Białej

Zwiększenie sumy bilansowej

• „wielkość” nie koniecznie świadczy o sile -nie 

zawsze zwiększenie sumy bilansowej wpływa 

korzystnie na rentowność (ROA, ROE) instytucji 

kredytowej,

• Pozyskiwanie nowych depozytariuszy powinno być 

prowadzone w kontekście perspektyw sprzedaży 

produktów kredytowych (lub przeprowadzenia 

innych efektywnych operacji finansowych),

• W tradycyjnym modelu bankowości o instytucji 

kredytowej rozwijającej się mówimy, gdy osiąga 

coraz wyższe zyski, zwiększając jednocześnie obrót 

–skalę prowadzonej działalności, 

Wyższa Szkoła Bankowości i 

Finansów w Bielsku -Białej

Maksymalizacja wartości akcji 

banku

• Wartość akcji powinna odzwierciedlać oczekiwania 

akcjonariuszy,

• Jeżeli oczekiwania akcjonariuszy nie będą spełnione 

wartość akcji będzie się zmniejszać, a bank może mieć 

problem w pozyskaniu nowego kapitału,

Jaką strategię działania powinien przyjąć Bank w celu 

zwiększenia ceny rynkowej akcji?

• Dążyć do zwiększenia dywidend dla akcjonariuszy poprzez 

zwiększenie zyskowności dokonywanych operacji,

• dążenie do zmniejszenia ryzyka poprzez redukcję „złych 

kredytów” oraz podniesienie wskaźnika wypłacalności,

• dokonywaniu odpowiedniej korelacji między powyższymi 

dążeniami w celu optymalnego osiągnięcia celu, 

Wyższa Szkoła Bankowości i 

Finansów w Bielsku -Białej

Metoda shareholder value

Wartość Banku obejmuje:
• wzrost kursu akcji,
• wypłaconą dywidendę,

• Metoda umożliwia określenie przyszłych 

warunków rozwoju,  

Wyższa Szkoła Bankowości i 

Finansów w Bielsku -Białej

Kapitał własny

• tradycyjnie kapitał własny był tożsamy z 

księgowym kapitałem własnym,

• w 1988 roku Bazylejski KNB wprowadził nową 

metodologię wyliczania wskaźnika wypłacalności,

• w międzynarodowej sprawozdawczości bankowej 

pojawia się tzw. kapitał regulacyjny, w polskiej 
nomenklaturze określany jako tzw. fundusz własny,

• zapotrzebowanie na kapitał ekonomiczny, 

pozwalający na pokrycie nieoczekiwanych strat z 
prowadzonej działalności,    

Wyższa Szkoła Bankowości i 

Finansów w Bielsku -Białej

Kapitał własny

• Funkcją kapitału własnego jest pokrywanie strat (w 

razie potrzeby),

Rodzaje kapitałów w banku:

• Kapitał regulacyjny –wymagany przy obliczaniu 

współczynnika wypłacalności,

• Kapitał ekonomiczny –wymagany przy obliczaniu 

adekwatności kapitałowej z tytułu 

„indywidualnego” ryzyka ponoszonego przez Bank,

• Kapitał własny (księgowy), obejmujący kapitał 

zakładowy, zapasowy i rezerwowy,

Wyższa Szkoła Bankowości i 

Finansów w Bielsku -Białej

Kapitał własny -funkcje

• ochronna -

podstawowa funkcja, zakładająca ,że bank będzie w 

stanie pokryć straty, jakie mogą wyniknąć z prowadzonej działalności

,

• założycielską –

kapitał założycielski banku nie może być niższy 

niż równowartość 5 mln EUR

,

• ograniczającą 

–odnosi się do ograniczeń z zakresie 

podejmowania przez banki ryzyka –regulacje ostrożnościowe,

• finansową –

jako źródło finansowania aktywów, a bardziej czynnik 

gwarantujący pozyskanie środków od innych podmiotów (np. na 
rynku międzybankowym) po atrakcyjnej cenie

, 

• bazy do podziału zysku 

–kwoty przeznaczone na wypłatę 

dywidendy nie mogą przekraczać zysku za ostatni rok 

obrotowy powiększony o zgromadzony kapitał rezerwowy,

• tworzenia zaufania do banku 

–zasada TBTF –too big too fail, 

Wyższa Szkoła Bankowości i 

Finansów w Bielsku -Białej

Rodzaje potencjalnych strat

• Straty oczekiwane związane z prowadzeniem 

działalności operacyjnej –rezerwy,

• Straty nieoczekiwane związane z ponoszonym 

ryzykiem –kapitał ekonomiczny,

• Straty „wyjątkowe” nieuwzględnione w kapitale 

ekonomicznym –pokrywają akcjonariusze,

Wyższa Szkoła Bankowości i 

Finansów w Bielsku -Białej

Współczynnik wypłacalności 

• Określa relacja funduszy własnych do całkowitego 

wymogu kapitałowego,

• Całkowity wymóg kapitałowy jest sumą wymogów 

kapitałowych z tytułu poszczególnych rodzajów 
ryzyka prowadzonej działalności, m.in.:

• ryzyka kredytowego,
• ryzyka rynkowego (walutowego, stóp 

procentowych),

• ryzyka z tytułu przekroczenia limitu koncentracji, 

zaangażowań,

• ryzyka operacyjnego,

Wyższa Szkoła Bankowości i 

Finansów w Bielsku -Białej

Wymóg kapitałowy z tytułu ryzyka 

kredytowego

• wymóg kapitałowy z tytułu ryzyka kredytowego to 

suma aktywów oraz zobowiązań pozabilansowych 

ważonych ryzykiem,

• kapitały wymagane z tytułu ryzyka kredytowego 

nie powinny być niższe od funduszy własnych 

Banku,

• fundusze własne powinny stanowić co najmniej 8 

% wartość i aktywów oraz zobowiązań 

pozabilansowych nie uwzględniając innych 

rodzajów ryzyka związanego z działalnością 

operacyjną,

Wyższa Szkoła Bankowości i 

Finansów w Bielsku -Białej

Wagi ryzyka

• waga ryzyka 0: kasa, należności od NBP, Skarbu 

Państwa, należności innych podmiotów mające 

zabezpieczenie w gwarancjach Skarbu Państwa,

• waga ryzyka 0,2: należności od banków i 

instytucji kredytowych działających w krajach 

OECD, w tym od krajowych banków komercyjnych,

• waga ryzyka 0,5: należności od pozostałych 

podmiotów zabezpieczone hipotecznie,

• waga ryzyka 1: pozostałe należności,

Wyższa Szkoła Bankowości i 

Finansów w Bielsku -Białej

Analiza i ocena działalności 

Banku

Analiza to:
• podział zjawisk ekonomicznych i procesów na 

elementy składowe,

• określenie zależności przyczynowo –skutkowych 

między badanymi elementami,

• sformułowanie diagnozy wynikającej z 

przeprowadzonych ocen porównawczych,

Analiza dotyczy:
• badanego podmiotu (wewnętrzna),
• otoczenia podmiotu (zewnętrzna),

Wyższa Szkoła Bankowości i 

Finansów w Bielsku -Białej

Rodzaje analiz

• Finansowa (w ujęciu pieniężnym), np.:

struktura aktywów i pasywów,
produktywność aktywów i koszt kapitałów,
płynność, wypłacalność,

• Ekonomiczno –techniczna (w ujęciu rzeczowym i 

osobowym), np.:
wachlarz i struktura produktów bankowych,
organizacja procesów wewnętrznych,
zatrudnienie, płace, wydajność pracy,
wyposażenie techniczne,
kanały dystrybucji i wielkość sprzedaży,

Wyższa Szkoła Bankowości i 

Finansów w Bielsku -Białej

Rodzaje analiz finansowych

Ze względu na przyjętą metodę badań:
• funkcjonalna,
• kompleksowa,
• decyzyjna,
Ze względu na stopień szczegółowości:
• ogólna,
• szczegółowa,
Ze względu na czas przeprowadzenia analizy:
• retrospektywna,
• bieżąca,
• prospektywna,

Wyższa Szkoła Bankowości i 

Finansów w Bielsku -Białej

Rodzaje analiz finansowych

Ze względu na przeznaczenie analizy:
• wewnętrzna,
• zewnętrzna,
Ze względu na metody analiz:
• Metoda indukcji (scalania –od szczegółu do 

ogółu),

• Metoda dedukcji (od ogółu do szczegółu),

Wyższa Szkoła Bankowości i 

Finansów w Bielsku -Białej

Ocena działalności banku

• Przeprowadzenie oceny wymaga ustalenia: celu 

oceny, podmiotu, przedmiotu oraz zakresu oceny, 
podstawy odniesienia,

• Ocena działalności banku dotyczy głównie: 

efektywności działania oraz podejmowanego 
ryzyka,

• Oceną działalności banku są zainteresowani:

organ nadzoru (rynkowy oraz instytucjonalny),
właściciele banku (akcjonariusze),
osoby zarządzające bankiem (kierownictwo),
agencje ratingowe,

Wyższa Szkoła Bankowości i 

Finansów w Bielsku -Białej

Ocena działalności banku

• Potencjalni inwestorzy, 
• Klienci (przede wszystkim wierzyciele),
• Pracownicy,
• Dostawcy,
• Konkurenci,
• Państwo,

• Wielość grup oceniających działalność banku 

determinuje cel przeprowadzania analiz,

Wyższa Szkoła Bankowości i 

Finansów w Bielsku -Białej

Metody oceny działalności 

Banku

Porównanie z wybranym poziomem odniesienia:
• pionowe (wewnętrzne, czasowe),
• poziome (zewnętrzne),
• strukturalne (bilansowe),
• z wzorcami (benchmarkami),

Wyższa Szkoła Bankowości i 

Finansów w Bielsku -Białej

Sprawozdania finansowe 

banku

• obejmują pośrednio całokształt operacji 

przeprowadzanych przez bank, ponieważ właśnie 

operacje finansowe kształtują bilans banku oraz 

jego wyniki finansowe,

• banki są zobligowane do sporządzania na 

zamknięcie roku obrotowego oraz upubliczniania 

po przyjęciu przez walne zgromadzenie 

akcjonariuszy 4 sprawozdań finansowych:

1. 

bilansu,

2.  rachunku zysków i strat,
3.  rachunku przepływów środków pieniężnych,
4.  sprawozdania ze zmian w kapitale własnym
oraz towarzyszącej im informacji dodatkowej.

Wyższa Szkoła Bankowości i 

Finansów w Bielsku -Białej

Sprawozdania finansowe 

banku

• banki działające w Polsce podlegają zróżnicowanym 

sprawozdaniom finansowym,

• banki znajdujące się w publicznym obrocie oraz banki 

przygotowujące sprawozdania skonsolidowane przygotowują 

sprawozdania wg. MSR /MSSF,

• MSR /MSSF -Międzynarodowe Standardy Rachunkowości 

/Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej,

• MSR /MSSF zostały wdrożone w całej Unii Europejskiej –idea 

jednolitego rynku finansowego (strategia lizbońska),

• pozostałe banki stosują standardy krajowe,

Wyższa Szkoła Bankowości i 

Finansów w Bielsku -Białej

Sprawozdania finansowe 

banku

Powinny cechować się: 
• zrozumiałością (przejrzysta forma),
• przydatnością (mają być podstawą podejmowania 

decyzji gospodarczych),

• wiarygodnością (obiektywność oraz rzetelne 

przedstawienie rzeczywistości finansowej),

• porównywalnością (w zakresie wyceny oraz 

porównywalności),