Rodzaje cery



Cera to potoczne określenie powierzchni

skóry twarzy i jej cech. Rozróżniamy

cztery podstawowe typy cer:

normalna

sucha

tłusta

mieszana

. Podział ten

zależy od rozmieszczenia gruczołów

łojowych (porów) w skórze, ich czynności

oraz w konsekwencji ich działania.

Gruczoły łojowe umiejscowione są w

skórze w ścisłym związku z włosami a

największe ich skupiska obserwuje się w

następujących okolicach: nos, czoło,

broda, okolica mostka, na plecach,

niewielka ilość uchodzi wokół czerwieni

warg.



. Nie wszystkie gruczoły wykazują taką samą aktywność.

Najbardziej nasilone wydzielanie występuje w okolicach

czoła, nosa a znacznie mniej na brodzie. Oczywiście nie

u wszystkich osób produkcja łoju jest tak samo nasilona.

Uzależniona jest ona od wieku, unaczynienia skóry,

wpływu hormonów i temperatury zewnętrznej. W okresie

dojrzewania i podczas przekwitania wydzielanie łoju

gwałtownie wzrasta w porównaniu z innymi okresami

życia. Mineralokortykoidy i glikokortykoidy oraz

androgeny zwiększają wydzielanie łoju. Zimno oraz

niedostateczne ukrwienie nasilają wydalanie gruczołów

łojowych. Każda cera, zarówno normalna, sucha, tłusta

jak i mieszana może być cerą

naczynkową

, może być

również cerą

wrażliwą

(lub nawet nadwrażliwą), cera

tłusta lub mieszana w pewnych okresach życia może być

równocześnie cerą

trądzikową

, i jeszcze jeden typ cery -

atroficzna

czyli cera przedwcześnie się starzejąca

(najczęściej zdarza się ten przypadek u posiadaczy cery

suchej, czasami normalnej). Dodatkowo występuje

jeszcze cera

zniszczona



Cera normalna



Cera normalna jest różowa, gładka,

jędrna, napięta, dobrze odżywiona,

właściwie reaguje na warunki

atmosferyczne (takie jak wiatr, słońce,

mróz) oraz na wodę i mydło. Niewidoczne

są na niej naczynia krwionośne, plamy

barwnikowe, nie występuje problem

łuszczenia, nie widoczne są zaskórniki.

Ślad tłuszczu na lusterku jest ledwie

widoczny, "zmarszczka" ginie

natychmiast, nakreślony znak jest ledwo

widoczny, szybko ginie. Taka cera

występuje tylko u dzieci do okresu

pokwitania.



Cera sucha



Cera sucha ma jasny kolor, jest cienka, mało

elastyczna, gładka, mogą na niej występować

przebarwienia, pojawia się sieć rozszerzonych

naczyń krwionośnych, może się łuszczyć,

reaguje zaczerwienieniem na mydło, wodę i

warunki atmosferyczne.



Cera taka szybko się starzeje, a pielęgnowana

niewłaściwie staje się cerą starczą. Około

dwudziestego roku życia zaczynają pojawiać się

pierwsze zmarszczki wokół oczu, ust i szyi, co

wymaga podjęcia działań od początku ich

występowania, gdyż już w młodym wieku skóra

taka staje się coraz cieńsza, wręcz

pergaminowa. Odcisk na lusterku nie wykazuje

śladów tłuszczu, a tylko lekką wilgoć,

"zmarszczka" utrzymuje się najwyżej pół minuty,

ślad na czole jest także krótko widoczny.

Cera tłusta



Cera tłusta ma kolor szarożółty, zazwyczaj jest dość

gruba, a jej powierzchnia błyszcząca. Widoczne są na niej

rozszerzone pory z zaskórnikami. Jest słabo ukrwiona,

rano często blada, rzadko zdarzają się rozszerzone

naczyńka. Dobrze reaguje na czynniki atmosferyczne: na

zimno, wiatr i słońce, oraz na wodę i mydło.



Dużo silniejsze znaczenie mają czynniki wewnętrzne,

takie jak stres, zaburzenia hormonalne, napięcia

nerwowe i zaburzenia układu trawiennego. Stosunkowo

późno rozpoczyna się okres jej starzenia. Zaletą cery

tłustej jest także to, że w wieku starszym, czy podeszłym,

nie ulega wysuszeniu.

Wadą natomiast są dosyć częste powikłania trądzikowe i

skłonność do tworzenia zmian zastoinowych oraz

nieestetyczny wygląd. Cera tłusta nie występuje w

dzieciństwie. Jej objawy pojawiają się dopiero po okresie

pokwitania, ok. 12 roku życia, co jest związane ze

wzmożoną stymulacją hormonalną gruczołów płciowych i

gruczołów łojowych. Odcisk na lusterku jest tłustawo-

wilgotny, "zmarszczka" szybko się wygładza, znak na

czole szybko znika.



Cera mieszana



Cera mieszana ma cechy dwóch rodzajów skóry:

jedne partie są suche, inne zaś tłuste, na czole,

nosie, brodzie cera może być nierówna.



Najczęściej partią tłustą jest środkowy pas: czoło,

nos, broda. Partie boczne natomiast są suche,

choć czasami można spotykać sytuację odwrotną.

Pielęgnacja tego rodzaju cery jest trudna i

pracochłonna, ponieważ należy postępować tak,

jak z dwoma rodzajami cery.



Przy cerze mieszanej występuje jednocześnie

skłonność do łojotoku oraz nieprawidłowa reakcja

na wodę i mydło, co objawia się podrażnieniem,

zaczerwienieniem, uczuciem pieczenia i napięcia

skóry. Odcisk z czoła na lusterku wykazuje

wyraźny tłusty ślad , ten z policzków jest ledwo

widoczny, "zmarszczka" utrzymuje się ok. pół

minuty, znak też jest widoczny ok. pół minuty.



Cera trądzikowa



Trądzik pojawia się zarówno u dziewcząt jak i u chłopców

w okresie dojrzewania. Jest jedną z największych bolączek

młodzieży (ostatnio obserwuję także tzw. późny trądzik -

zwykle u kobiet po 20 roku życia). Trądziku młodzieńczego

nie należy bagatelizować. Błędny jest pogląd, że

dolegliwość ta przechodzi z wiekiem. Trądzik może mieć

różnorodną postać: od formy zaskórnikowej, przez drobne

krostki, po blizny. Każdy rodzaj trądziku wymaga

konsultacji z lekarzem dermatologiem, w lekkich

postaciach pomocne mogą być zabiegi przeciwtrądzikowe

w gabinecie kosmetycznym. Przeważnie leczenie jest

skojarzeniowe, a więc zalecane są zarówno środki

kosmetyczne, miejscowe jak i ogólne - farmakologiczne:

antybiotyki, preparaty cynkowe, witaminowe. Trądzik

może być skutkiem zaburzeń hormonalnych , zaburzeń w

funkcjonowaniu tarczycy( pomocna może okazać się

konsultacja z lekarzem endokrynologiem),

nieprawidłowych czynności przewodu pokarmowego.



W przypadku wystąpienia trądziku młodzieńczego ważna

jest podstawowa pielęgnacja, higieniczny, racjonalny tryb

życia (pedantyczna czystość, dotlenianie organizmu,

odpowiednia dieta, sen).



Cera zniszczona



Cera zniszczona jest trudna do pielęgnacji. Na

zniszczenie cery wpływa zanieczyszczenie

środowiska, smog, stres, tryb życia i wiele

innych czynników, które powodują, że skóra staje

się bezbronna, a wolne rodniki atakują komórki

naskórka, co prowadzi do uszkodzeń skóry, czyli

przyspieszenia procesu starzenia.



W dzisiejszych czasach coraz częściej spotyka się

osoby, których skóra jest szara, zmęczona, jej

wygląd świadczy m.in. o zakłóceniach w procesie

oddychania komórkowego. Zanieczyszczenia

atmosferyczne, stres i niehigieniczny tryb życia

(nikotyna, alkohol, brak snu itp.) ograniczają

możliwości pobierania tak ważnego dla naszej

skóry tlenu. Każdy rodzaj cery może być

równocześnie cerą zniszczoną.



Cera starcza



Proces starzenia obejmuje nie tylko

naskórek. Symptomy starzenia się

skóry powstają zarówno na

powierzchni, jak i w warstwach

leżących głębiej. Główne zmiany

powstają w skórze właściwej. Polegają

one na degradacji włókien

kolagenowych i sprężystych. Powstają

zmarszczki, dochodzi do suchości i

silnego złuszczania naskórka.



W wyniku działania promieniowania

świetlnego zewnętrzna martwa

warstwa naskórka staje się niespójna i

gruba. Proces starzenia polega więc na

tym, że skóra staje się sucha, mało

elastyczna, chropowata, pokryta

zmarszczkami, a z wiekiem zaczynają

pojawiać się przebarwienia i

odbarwienia, naczyniaki, plamy

soczewicowate, brodawki, łojotokowe

zmiany zastoinowe, jak również

nadmierne rogowacenie.



Cera atroficzna



Atrofia (zanik) skóry fizjologicznie jest związana z

procesem starzenia się, którego tempo zależy od

czynników genetycznych. Zewnętrzne starzenie

się skóry występuje wtedy, gdy skóra jest

narażona na kontakt z czynnikami zaburzającymi

jej normalne funkcjonowanie - głównie słońca.



Symptomy starzenia powstają zarówno na

powierzchni skóry, jak i w warstwach położonych

głębiej. Około 30 roku życia zmarszczki mimiczne

zaczynają powoli przechodzić w trwałe, widoczne

nawet przy całkowitym spokoju mięśni twarzy. Po

czterdziestce pojawiają się zmarszczki

promieniste nad wargą górną. Początkowo są one

nikłe, w miarę upływu czasu zaś coraz głębsze.

Do ich powstawania przyczyniają się: częste

palenie papierosów, ściąganie mimiczne ust,

ubytki uzębienia i nadmierne opalanie.



Na proces starzenia się skóry ogromny

wpływ mają zmiany hormonalne,

szczególnie w okresie menopauzy, w

czasie którego, oprócz zaniku

hormonów, występuje często

osłabienie stanu psychicznego, co

bardzo uwidocznia się na twarzy. Owal

twarzy staje się nieregularny, fałdy

"linii smutku" pogłębiają się, opadają

policzki, widoczne zmarszczki

pojawiają się na czole, nasadzie nosa,

szyi i dekolcie.



Bardzo niekorzystny wpływ na skórę mają

papierosy, nikotyna bowiem przyczynia się

do skurczu naczyń krwionośnych, a więc do

gorszego odżywienia. Wygląd skóry osób

palących różni się od skóry osób

niepalących, tzn. występuje na niej dużo

więcej zmarszczek, skóra ma kolor ziemisty

i często pojawiają się rozszerzone naczynka

krwionośne. U osób palących proces

starzenia się skóry ulega przyspieszeniu.

Skóra atroficzna ulega ścienieniu, traci

rozciągliwość i elastyczność, następuje

regres tkanki tłuszczowej, zanik

przydatków skóry, powstają głębokie

zmarszczki.



Skóra ze zmianami naczyniowymi



W dzisiejszych czasach do rzadkości

należy cera gładka o jednolitej

cielistoróżowej karnacji. Coraz więcej

kobiet w różnym wieku skarży się na

kłopoty związane z rozszerzonymi

naczyńkami krwionośnymi. Kruchość

naczynek jest związana z ich podwyższoną

przepuszczalnością, która powoduje

przenikanie do skóry wielu czynników

zapalnych. W konsekwencji dochodzi do

pojawienia się na skórze rozlanego

rumienia, uczucia pieczenia i rozgrzania.



Kruchość i nadwrażliwość naczyń

krwionośnych jest jednym z czynników

przyczyniających się do powstawania

trądziku różowatego.

Z czasem skłonność do pojawiania się

rumieni utrwala się. Kruche naczynia

włosowate nie wytrzymują ciśnienia

krwi, zaczynają pękać, pozostawiając

na skórze trwałe ślady, potocznie

nazywane pajączkami. Skłonność do

występowania rozszerzonych naczyń

krwionośnych (

teleangiektazji

)

występuje już w dzieciństwie, a po

dwudziestym roku życia naczynka

zaczynają być widoczne.



Skórę tę przy pielęgnacji należy

traktować jako nadzwyczaj wrażliwą.

Bardzo często reaguje ona

długotrwałym rumieniem , czasem

opuchlizną, pieczeniem i

swędzeniem. Zaczerwienienie może

pojawiać się w okolicy policzków,

nosa i brody, najczęściej na skutek

picia kawy, mocnej herbaty, alkoholu,

spożywania ostrych przypraw, a

nawet w przypadku zjedzenia

gorącego posiłku.



Do pierwszych sygnałów tej

dolegliwości można również zaliczyć

pojawianie się rumienia wywołanego

zmianą temperatury, wzruszeniem

lub zdenerwowaniem.



Rozszerzone naczynka mogą

powstać przy każdym typie cery, ale

najbardziej narażona na tę

dolegliwość jest skóra delikatna,

cienka i wrażliwa, nie bez znaczenia

jest też głębokość unaczynienia

skóry.



Do pierwszych sygnałów tej

dolegliwości można również zaliczyć

pojawianie się rumienia wywołanego

zmianą temperatury, wzruszeniem lub

zdenerwowaniem.



Rozszerzone naczynka mogą powstać

przy każdym typie cery, ale najbardziej

narażona na tę dolegliwość jest skóra

delikatna, cienka i wrażliwa, nie bez

znaczenia jest też głębokość

unaczynienia skóry.



Cera wrażliwa



Spotyka się skórę wrażliwą nabytą lub

uwarunkowaną genetycznie. Występuje

ona często u kobiet, których reakcje

skórne zależą od cyklu miesiączkowego i

stanu emocjonalnego. Jest bardzo trudna

w pielęgnacji, występuje często w

powiązaniu z cerą suchą, alergiczną i

płytko unaczynioną.



Skóra wrażliwa objawia się uczuciem

pieczenia, mrowienia, ściągania, świądu,

który występuje po myciu wodą lub po

stosowaniu niektórych kosmetyków.



Coraz częściej spotyka się ten rodzaj

cery, a wiąże się to przede wszystkim z

obciążeniem środowiska naturalnego

toksynami i z nieodpowiednią

pielęgnacją, stosowaniem kosmetyków

o wysokim stopniu aktywności, często

niewłaściwych do danego typu cery i

wieku. Ogromny wpływ na

uwrażliwienie ma nadmierna ilość

promieniowania słonecznego, nie tylko

naturalnego, ale także sztucznego

(solaria), przegrzanie i suchość

pomieszczeń oraz stresy.



Spośród czynników środowiska

naturalnego, nie tylko toksyny mają

negatywny wpływ na cerę. Są to

również zanieczyszczenie kurzem i

pyłem, oddziaływanie włókien

sztucznych na skórę, nieprawidłowe

odżywianie się oraz brak ruchu.

Wszystkie te czynniki przyczyniają

się do ubytku wilgoci i warstwy

ochronnej tłuszczu ze skóry.



Chirurgia kosmetyczna to dział kosmetyki

zajmujący się usuwaniem nabytych wad skóry, a

więc takich, które nie są zmianami chorobowymi i

nie zagrażają życiu. Jest to chirurgia bez użycia

skalpela, która prowadzi do całkowitego

wyeliminowania szpecących skórę wad, do których

należą:



- kępki żółte



- rozszerzone naczynia krwionośne



- brodawki



- włókniaki



- bliznowiec (potrądzikowy, pooperacyjny,

pooparzeniowy)



- uszkodzenia posłoneczne, posolariowe



- przebarwienia pigmentacyjne dłoni (tzw. plamy

starcze)



- zbędne owłosienie całego ciała



Bibliografia



DERMATOLOGIA K.Ch.Jasek, S.Futer Urban&Partner



DERMATOLOGIA Autor: Wolfram Sterry, Ralf Paus, Walter Burgdorf. Redakcja naukowa

wydania

polskiego: Waldemar Placek



DERMATOLOGIA Autor: W. H. C. Burgdorf, G

Plewig, H. H. Wolff, M. Landthaler Redakcja

naukowa wydania polskiego: Wiesław Gliński, Magdalena Czarnecka-Operacz, Dorota Krasowska,

DERMATOLOGIA podręcznik dla studentów kosmetologii AUTOR Danuta Nowicka 2007

Wydawnictwo Górnicki

Document Outline