Prawo administracyjne

mgr Paweł Dąbrowski

Administracja centralna

• Prezydent RP;
• Rada Ministrów, Prezes Rady

Ministrów, Wiceprezesi RM;

• Ministrowie i „inni” członkowie RM;
• Organy kolegialne o swoistej pozycji

prawnej;

• Urzędy centralne;
• Nietypowe jednostki organizacyjne.

Administracja centralna

ADMINISTRACJA

CENTRALNA

ADMINISTRACJA

RZĄDOWA

PREZYDENT RP

INNE

Pytania egzaminacyjne

•

Prezydent Rzeczypospolitej.

•

System naczelnych organów administracji rządowej.

•

Rada Ministrów - tryb powoływania i odpowiedzialność.

•

Kompetencje i formy działania Rady Ministrów.

•

Tryb działania Rady Ministrów.

•

Skład Rady Ministrów - liczba ministrów i mechanizm tworzenia

ich stanowisk.

•

Prezes Rady Ministrów.

•

Kancelaria Prezesa Rady Ministrów.

•

Minister jako naczelny organ administracji rządowej.

•

Minister - ministerstwo - resort.

•

Układ polityczny i urzędniczy w strukturze ministerstwa.

•

Akty normatywne naczelnych organów administracji rządowej.

•

Organy pomocnicze Rady Ministrów.

•

Minister bez teki i pełnomocnik Rządu.

Prezydent RP - funkcje

• Funkcja reprezentanta państwa w

stosunkach zewnętrznych;

• Funkcja dotycząca ochrony

zewnętrznego bezpieczeństwa państwa;

• Funkcja dotycząca ochrony

wewnętrznego bezpieczeństwa państwa;

• Funkcja prawodawcza;
• Funkcja administracyjna.

Funkcja administracyjna

• Nadawanie odznaczeń;
• Nadawanie obywatelstwa polskiego;
• Wyrażanie zgody na zrzeczenie się

obywatelstwa;

• Nadawanie tytułu naukowego

profesora;

• Stosowanie prawa łaski.

Akty prawne

1. Prezydent Rzeczypospolitej wydaje
rozporządzenia i zarządzenia na
zasadach określonych w art. 92 i art.
93.
2. Prezydent Rzeczypospolitej wydaje
postanowienia w zakresie realizacji
pozostałych swoich kompetencji.

Rozporządzenie Prezydenta

Art. 15. 1 ustawy o ochronie zabytków i
opiece nad zabytkami. 
Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej, na
wniosek ministra właściwego do spraw
kultury i ochrony dziedzictwa narodowego,
w drodze rozporządzenia, może uznać za
pomnik historii zabytek nieruchomy
wpisany do rejestru lub park kulturowy o
szczególnej wartości dla kultury, określając
jego granice.

Ordery i odznaczenia

Art. 36. 1. Prezydent może podjąć decyzję o

pozbawieniu orderów i odznaczeń (…) w razie

stwierdzenia, że:
1) nadanie orderu lub odznaczenia nastąpiło w

wyniku wprowadzenia w błąd albo
2) odznaczony dopuścił się czynu, wskutek

którego stał się niegodny orderu lub odznaczenia.
2. Decyzja o pozbawieniu może dotyczyć

wszystkich lub tylko niektórych orderów i

odznaczeń.
3. Postanowienia Prezydenta w sprawie

pozbawienia orderu lub odznaczenia są

publikowane w Dzienniku Urzędowym

Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski".

Postanowienie

Postanowienie Prezydenta

Akty urzędowe

Art. 144 Konstytucji. 
1. Prezydent Rzeczypospolitej, korzystając ze

swoich konstytucyjnych i ustawowych
kompetencji, wydaje akty urzędowe.

2. Akty urzędowe Prezydenta

Rzeczypospolitej wymagają dla swojej
ważności podpisu Prezesa Rady Ministrów,
który przez podpisanie aktu ponosi
odpowiedzialność przed Sejmem.

3. Przepis ust. 2 nie dotyczy: (…)

Rada Bezpieczeństwa

Narodowego

Art. 135. Organem doradczym
Prezydenta Rzeczypospolitej w
zakresie wewnętrznego i
zewnętrznego bezpieczeństwa
państwa jest Rada Bezpieczeństwa
Narodowego.

Kancelaria Prezydenta

Organem pomocniczym Prezydenta
Rzeczypospolitej jest Kancelaria
Prezydenta Rzeczypospolitej.
Prezydent Rzeczypospolitej nadaje
statut Kancelarii oraz powołuje i
odwołuje Szefa Kancelarii Prezydenta
Rzeczypospolitej.

Naczelne organy

• Konstytucja z 1952 r. posługiwała się

określeniem „naczelnych organów”;

• Konstytucja z 1997 r. przywołuje ten

termin jedynie posiłkowo;

• W dalszym ciągu posługuje się nim

wiele aktów rangi ustawowej;

Naczelne organy – istota

pojęcia

• Są to organy włączone w sferę

kształtowania polityki państwa;

• W strukturze zajmują nadrzędne

miejsce w stosunku do innych
organów tworzących administrację
centralną.

Ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o

gospodarce nieruchomościami.

• Art. 172. 1. Naczelny organ

administracji państwowej, właściwy
w sprawach katastru nieruchomości,
przeprowadza co roku na wybranych
obszarach kontrolę powszechnej
taksacji nieruchomości.

Prawo atomowe

Art. 64. 1. Organami dozoru
jądrowego, o których mowa w art. 63
ust. 2 pkt 1, są:
1) Prezes Agencji jako naczelny
organ dozoru jądrowego;(…)

Ustawa o kontroli skarbowej

Art. 8. 1. Organami kontroli
skarbowej są:
1) minister właściwy do spraw
finansów publicznych jako naczelny
organ kontroli skarbowej;(…)

Minister

Art. 149 ust. 1 zd. 2 Konstytucji.
Ministrowie kierują określonymi
działami administracji rządowej lub
wypełniają zadania wyznaczone im
przez Prezesa Rady Ministrów.

Dział administracji

• Dział to wyznaczony ustawowo krąg

spraw z zakresu administracji
rządowej, poddany kierownictwu
ministra, jak również określone przez
ustawę organy i inne podmioty, które
podporządkowane są temu
ministrowi lub poddane jego
nadzorowi.

Przykład działu administracji

Art. 6. 1. Dział administracja publiczna obejmuje sprawy:

1) administracji, w tym organizacji urzędów administracji

publicznej oraz procedur administracyjnych;
2) reform i organizacji struktur administracji publicznej;
3) zespolonej administracji rządowej w województwie;
4) podziału administracyjnego państwa oraz nazw jednostek

osadniczych i obiektów fizjograficznych;
5) ewidencji ludności, dowodów osobistych i paszportów;
6) zbiórek publicznych;
7) prowadzenia rejestru podmiotów wykonujących

zawodową działalność lobbingową.

2. Minister właściwy do spraw administracji publicznej sprawuje

nadzór nad Prezesem Wyższego Urzędu Górniczego i Krajową

Komisją Uwłaszczeniową oraz na podstawie kryterium

zgodności z prawem nad działalnością regionalnych izb

obrachunkowych.

Działy administracji

• Premier ma swobodę w

„zagospodarowaniu” działów
administracji;

• Są 2 wyjątki:

– Działy budżet, finanse publiczne,

instytucje finansowe powierza się
jednemu ministrowi;

– Dział obrona narodowa musi być

powiązany z jednym ministrem.

Resort

• Resort w znaczeniu szerszym to wyodrębniony

pod względem organizacyjnym dział
administracji państwowej, grupujący sprawy
jednorodne lub pokrewne, kierowany przez
jeden organ centralny;

• Resort w znaczeniu ścisłym to wyodrębniony

organizacyjnie dział administracji, grupujący
sprawy jednorodne lub pokrewne, kierowany
ze szczebla centralnego przez organ naczelny.

Zakres działania ministra

Art.. 149 ust. 1 zd. 2. Zakres działania ministra kierującego działem

administracji rządowej określają ustawy.

Art. 33 ust. 1 ustawy o Radzie Ministrów.  Prezes Rady Ministrów ustala, w

drodze rozporządzenia:
1)

szczegółowy zakres działania ministra, niezwłocznie po powołaniu

Rady Ministrów, a jeżeli minister został powołany w innym czasie -

niezwłocznie po jego powołaniu;
2)

ministerstwo lub inny urząd administracji rządowej, który ma

obsługiwać ministra, a w wypadku ministra kierującego określonym

działem administracji rządowej - również organy jemu podległe lub przez

niego nadzorowane, z zastrzeżeniem art. 34 ust. 2.
1a. Prezes Rady Ministrów określając szczegółowy zakres działania

ministra, w wypadku ministra kierującego określonym działem

administracji rządowej:
1)

wskazuje, z uwzględnieniem przepisów o działach administracji

rządowej, dział lub działy, którymi kieruje minister;
3)

określa, z zastrzeżeniem przepisów odrębnych, zakres uprawnień

ministra jako dysponenta wyodrębnionej lub wyodrębnionych części

budżetu państwa.