 
System oceny energetycznej budynków
asas@mi.gov.pl
Wydział Oceny 
Energetycznej Budynków
 
Porządek prawny
Nowelizacja ustawy Prawo budowlane
Ustawa z dnia 19 września 2007 r. o zmianie ustawy –
Prawo budowlane (Dziennik Ustaw nr 191, poz. 1373)
Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 21 stycznia 
2008 r. w sprawie 
przeprowadzania szkolenia oraz
egzaminu dla osób ubiegających się o uprawnienie do 
sporządzania świadectwa charakterystyki energetycznej 
budynku, lokalu mieszkalnego oraz części budynku 
stanowiącej samodzielną całość techniczno-użytkową
(Dziennik Ustaw nr 17, poz. 104)
 
Porządek prawny
Rozporządzenie  Ministra Infrastruktury z dnia 6 
listopada 2008 r. zmieniające rozporządzenie w 
sprawie warunków technicznych, jakim powinny 
odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. nr 
201, poz. 1238)
O
kreśla: zaostrzone i uzupełnione minimalne
wymagania techniczno-budowlane w zakresie 
standardu energetycznego na potrzeby 
projektowania budynków oraz ich oceny 
energetycznej 
 
Porządek prawny
Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 
6 listopada 2008 r. 
w sprawie metodologii
obliczania charakterystyki energetycznej 
budynku i lokalu mieszkalnego lub części 
budynku stanowiącej samodzielną całość 
techniczno-użytkową oraz sposób i wzór 
świadectw ich charakterystyki energetycznej
(Dz. U. nr 201, poz. 1240)
 
Porządek prawny-
metodologia
Określa:
optymalną, spełniającą wymagania dyrektywy i
wraźliwą na zróżnicowany standard energetyczny
budynków
nowowznoszonych
i
istniejących,
metodologię oceny energetycznej budynków/lokali
mieszkalnych, prowadzącej do sporządzania w
oparciu o wykonaną ocenę świadectw ich
charakterystyki,
sposób i wzór sporządzania świadectw
charakterystyki energetycznej budynków/lokali
mieszkalnych
 
Porządek prawny
Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z 
dnia 6 listopada 2008 r. zmieniające 
rozporządzenie w sprawie zakresu i formy 
projektu budowlanego (Dz. U. nr 201, 
poz. 1239)
Jakie zmiany w standardzie projektu budowlanego ?
 
Porządek prawny
Rozporządzenie reguluje:
obowiązek dokonywania analizy techniczno-ekonomicznej
możliwości wykorzystania alternatywnych źródeł energii, na
potrzeby ogrzewania lub chłodzenia czy przygotowania ciepłej
wody
użytkowej,
w
przypadku
budynków
nowowznoszonych
o
powierzchni
użytkowej
przekraczającej 1000 m
2
.
obowiązek projektowania wentylacji grawitacyjnej, przekroje
przewodów odpowiednie do potrzeb, nie mniej niż minimalne
wymagane,
obowiązek
opracowywania
projektowanej
charakterystyki energetycznej /sprawdzenie spełniania
wymagań, przygotowanie do oceny energetycznej/
 
Regulacje Prawa
budowlanego
Zasady oceny w PB (art.5)
Jest w ustawie Prawo budowlane wymóg posiadania przez
budynki charakterystyki energetycznej
Dla każdego budynku oddawanego do użytkowania oraz
podlegającego  zbyciu  lub  wynajmowi,  z  wyłączeniem 
grupy  budynków,    powinna  być  ustalona,  w  formie 
świadectwa 
charakterystyki
energetycznej,
jego
charakterystyka  energetyczna,  określająca  wielkość 
energii 
wyrażoną
w
kWh/m2rok
niezbędnej
do
zaspokojenia
różnych
potrzeb
związanych
z
użytkowaniem budynku.
Świadectwo charakterystyki energetycznej jest ważne 10 lat.
 
Regulacje Prawa
budowlanego
Świadectwo może sporządzać:
-
projektant posiadający uprawnienia budowlane do 
projektowania w specjalności architektonicznej, 
konstrukcyjno-budowlanej, lub instalacyjnej,lub
-
osoba, która odbyła szkolenie i złożyła egzamin 
przed Ministrem Infrastruktury,
lub osoba, która ukończyła nie mniej niż roczne 
studia podyplomowe na kierunkach architektura, 
budownictwo, inżyniera środowiska, energetyka lub 
pokrewne w zakresie audytu energetycznego na potrzeby 
termomodernizacji oraz oceny energetycznej budynków
 
Regulacje Prawa
budowlanego
Program studiów podyplomowych
proponowany przez wydziały szkól
wyższych zatwierdza minister właściwy do
spraw szkolnictwa wyższego po
zaopiniowaniu przez ministra budownictwa
we wszystkich trzech drogach postępowania
jest wymóg ukończenia co najmniej studiów
magisterskich w rozumieniu przepisów o
szkolnictwie wyższym
 
Regulacje Prawa
budowlanego
Zwolnione z obowiązku świadectwa są:
budynki podlegające ochronie na podstawie 
przepisów o ochronie zabytków i opiece nad 
zabytkami, budynki kultu religijnego,
- nie dłużej niż 4 m-ce lub 2 lata użytkowane, w 
rozumieniu ustawy Prawo budowlane
niemieszkalne służące gospodarce rolnej,
przemysłowe i gospodarcze o zapotrzebowaniu na 
energię nie większym niż 50 kWh/m2rok,
wolnostojące o powierzchni użytkowej nie większej niż 
50m2,
 
Nie tylko obrót pierwotny i wtórny budynków
, ale też modernizacja
Właściciel budynku  oddawanego do użytkowania oraz budynku 
podlegającego zbyciu lub wynajmowi jest obowiązany posiadać 
ważne świadectwo charakterystyki energetycznej,
Świadectwo charakterystyki energetycznej budynku powinno być 
umieszczone w widocznym miejscu w budynkach o pu. powyżej 1000 
m2, zajmowanych przez administrację publiczną, lub w których 
świadczone są usługi znacznej liczbie osób, jak dworce, lotniska, 
muzea itp.
Właściciel budynku jest obowiązany zapewnić sporządzenie 
świadectwa jeżeli:
-
upłynął termin ważności takiego świadectwa,
-
w wyniku przebudowy lub remontu budynku uległa zmianie jego 
charakterystyka energetyczna
 
Zasady oceny w PB (art.5 i 63)- obrót
budynkami i lokalami mieszkalnymi
Nabywcy budynku lub lokalu mieszkalnego
powinno być udostępnione świadectwo
Najemcy budynku lub lokalu mieszkalnego
powinno być udostępnione świadectwo.
W przypadku budynku z lokalami mieszkalnymi lub
częścią budynku stanowiącą samodzielną całość
techniczno-użytkową, przed wydaniem lokalu
mieszkalnego lub takiej części budynku
osobie trzeciej, sporządza się świadectwo
charakterystyki energetycznej lokalu mieszkalnego
lub części budynku
 
Zasady oceny – Art. 5 PB - zwolnienie z
obowiązku świadectw dla lokali
mieszkalnych
W przypadku budynków ze wspólną instalacją 
grzewczą świadectwo charakterystyki energetycznej 
sporządza się wyłącznie dla budynku, a w innych 
przypadkach także dla lokalu mieszkalnego najbardziej 
reprezentatywnego dla danego budynku / odstępstwo od 
zasad przewidzianych dyrektywą/
Świadectwo charakterystyki energetycznej zawierające 
nieprawdziwe informacje o wielkości energii stanowi 
wadę rzeczy zmniejszającą jej wartość w rozumieniu 
Kodeksu cywilnego
Sąd rozstrzyga a osoba wykonująca świadectwo bez
ubezpieczenia odpowiada swoim majątkiem
 
Zasady oceny art. 57 PB
Kontrola obowiązku sporządzania świadectw
przez urząd
Do wniosku o pozwolenie na użytkowanie 
lub przy zgłoszeniu użytkowania należy 
dołączyć świadectwo energetyczne.
Obowiązek sporządzania świadectw 
charakterystyki energetycznej dla budynków i 
lokali mieszkalnych – od 1 stycznia 2009 r.
 
Kontrole
efektywności
energetycznej urządzeń w PB – zakres
przedmiotowy
Kotły(efektywność i
dostosowanie do potrzeby
użytkowe :
co najmniej raz na 2 lata opalane
nieodnawialnym paliwem ciekłym
lub stałym ponad 100kW,
co najmniej raz na 4 lata
opalane jw. 20-100 kW oraz kotły
gazowe
Instalacje ogrzewcze z kotłami
powyżej 20kW starszymi niż 15
lat –jednorazowa kontrola
obejmująca ocenę efektyw. oraz
dopasowanie do wymagań
grzewczych w budynku
Urządzenia chłodnicze o 
mocy chłodniczej 
nominalnej ponad 12 kW:
Co najmniej raz na 5 lat, 
ocena efektywności 
energetycznej 
zastosowanych urządzeń 
chłodniczych w 
systemach klimatyzacji, 
ich  wielkości w stosunku 
do wymagań użytkowych
 
Kontrole efektywności –
osoby uprawnione
Jednorazowa kontrola instalacji ogrzewczych – 
wykonują osoby posiadające kwalifikacje 
wymagane  przy wykonywaniu dozoru nad 
eksploatacją urządzeń, instalacji oraz sieci 
energetycznych i gazowych,
Pozostałe kontrole – wykonują osoby 
posiadające uprawnienia budowlane odpowiedniej 
specjalności 
Obowiązek kontroli wprowadza się z dniem 1 
stycznia 2009 r.
 
Rejestr
Minister prowadzi rejestr osób, które 
złożyły z wynikiem pozytywnym egzamin
Minister prowadzi rejestr osób, które 
ukończyły studia podyplomowe 
 
240-380
160-200
50-100
30-60
120-160
do 1985
1986-1992
wg aktualnych wymagań
P O L S K A
Niemcy
Szwecja
1993-1997
od 1998
90-120
Przeciętne roczne zużycie energii na ogrzewanie 
w kWh/m
2
powierzchni użytkowej ogrzewanej w
budynkach mieszkalnych zbudowanych w Polsce 
w różnych okresach czasu (według 
zmieniających się przepisów) oraz w budynkach 
mieszkalnych budowanych wg aktualnych 
przepisów w Niemczech i Szwecji.
 
Świadectwo charakterystyki
energetycznej
Etapy
Charakterystyka energetyczna
Zintegrowana charakterystyka 
energetyczna
Klasa energetyczna ?????
 
Praktyczna interpretacja znaczenia wskaźnika
zintegrowanej charakterystyki energetycznej budynku
WZE
Wartość WZE w przybliżeniu określa o ile %
mniej lub więcej należy zapłacić za energię w 
stosunku  do  budynku  referencyjnego  dla 
którego wartość wskaźnika wynosi 1.
WZE
=
0,5
oznacza
ok.
50%
kosztów
„normatywnych”
WZE
=
1
to
koszty
równe
kosztom
„normatywnym”
WZE = 2 oznacza 2 x większe koszty od
„normatyw.”
 
Co to jest świadectwo?
Jest to dokument wydany przez 
upoważnionego eksperta 
zawierający podstawowe dane i 
wskaźniki dotyczące ochrony 
cieplnej budynku i zużycia energii 
w budynku oraz ocenę  poziomu 
jakości energetycznej budynku w 
przyjętej skali ocen
 
Co zawierać ma świadectwo?
Ważnym elementem świadectwa
  powinny być wskazówki dotyczące
  możliwości poprawy aktualnego 
  poziomu jakości energetycznej
      czyli wytyczne dla ewentualnej
      termomodernizacji
 
Rola świadectwa
Wprowadzenie świadectw powinno :
zachęcić do projektowania i budowy
budynków energooszczędnych
zachęcić
do
poprawy
cech
energetycznych budynków istniejących,
ułatwiać
uzyskanie
kredytów
na
termomodernizację,
być elementem w konkurencji rynkowej
przy
wynajmie
i
sprzedaży
budynków/lokali mieszkalnych.
 
Kiedy świadectwo
Dwie niezależne zasady wynikające z
Dyrektywy
Obowiązek sporządzania świadectw 
energetycznych dla budynków
 Obowiązek sporządzenia świadectw 
energetycznych dla lokali mieszkalnych
 
Kiedy świadectwo
Jeśli lokal mieszkalny :
Przeniesienie własności (w tym sprzedaż)- 
obowiązek na osobie (prawnej lub fizycznej) 
przenoszącej własność
Ustanowienie odrębnej własności
Odpłatne zbycie spółdzielczego prawa – 
obowiązek na zbywcy
Wynajem – obowiązek na wynajmującym 
(osoba prawna lub fizyczna)
 
Kiedy świadectwo
Realizacja obowiązku świadectwa dla 
lokalu mieszkalnego w nowym i starym 
budynku uwzględnia uproszczenia :
lokal reprezentatywny(zasada podobieństw)
możliwość wykorzystania dla 
zdefiniowanych budynków oceny 
energetycznej zawartej w sporządzanych 
świadectwach energetycznych budynków, 
 
Standard energetyczny
budynków
Nowelizacja warunków technicznych 
nakłada na budynki o powierzchni 
użytkowej przekraczającej 1 000 m2  
obowiązek spełniania w  istniejących 
częściach wymagań energetycznych 
obowiązujących dla nowych budynków(w 
przypadku ich nadbudowy, przebudowy i 
zmiany sposobu użytkowania)
 
Standard energetyczny
budynków
Dwie alternatywne drogi wymagań:
Cząstkowe- przegrody zewnętrzne oraz technika instalacyjna
odpowiadają wymaganiom izolacyjności oraz powierzchnia 
okien oraz przegród szklanych i przezroczystych nie 
przekracza dopuszczalnych wymiarów modularnych
Ogólne - wartość wskaźnika EP(kWh/(m2a) określającego
roczne obliczeniowe zapotrzebowanie nieodnawialnej 
energii pierwotnej na cele bytowe jest mniejsza od wartości 
granicznych(ustalanych dla różnych typów budynków) oraz 
przegrody zewnętrzne spełniają warunek zabezpieczenia 
przed kondensacją pary wodnej
 
Standard energetyczny
budynków
Cząstkowe- dla budynku przebudowywanego 
dopuszcza się zwiększenie średniego 
współczynnika przenikania ciepła osłony budynku o 
nie więcej niż 15 % w porównaniu z budynkiem 
nowym o takiej samej geometrii i sposobie 
użytkowania
Ogólne -  dla budynku przebudowywanego 
dopuszcza się zwiększenie wskaźnika EP o nie 
więcej niż 15 % w porównaniu z budynkiem nowym 
o takiej samej geometrii i sposobie użytkowania
 
Standard energetyczny
budynków
Cząstkowe:
-
dopuszczalny współczynniki przenikania ciepła: ścian,
okien, stropów,
-
dopuszczalne pole powierzchni okien, przegród szklanych i
przezroczystych w bud. mieszkalnych i zamieszkania
zbiorowego o współczynniku przenikania ciepła U nie
mniejszym niż 1,5 W/m2K warunek A
o
<= A
omax
A
omax
=0,15A
z
+0,03A
w
A
z
-
suma pól powierzchni rzutu poziomego wszystkich kondygnacji
nadziemnych (w zewnętrznym obrysie budynku) w pasie o szerokości 5 m
wzdłuż ścian zewnętrznych
A
w
– suma pól powierzchni pozostałej części rzutu poziomego wszystkich
kondygnacji po odjęciu A
z
 
Standard energetyczny
budynków
W przypadku budynku użyteczności publicznej warunek A
o
<= A
omax
jeśli
przepisy odnośnie zapewnienia oświetlenia światłem dziennym nie
stanowią inaczej
W przypadku budynku produkcyjnego, magazynowego i gospodarczego
łączne pole powierzchni okien oraz ścian szklanych w stosunku do
powierzchni całej elewacji nie może być większe niż
- w budynku jednokondygnacyjnym(halowym)- 15%
-
w budynku wielokondygnacyjnym – 30 %
We wszystkich rodzajach budynków współczynnik przepuszczalności energii
całkowitej g
c
nie może być większy niż 0,5 z wyłączeniem przypadków
gdy udział okien, przegród szklanych i przezroczystych w powierzchni
ściany jest większy niż 50 %
Wymagania nie stosuje się w odniesieniu do powierzchni pionowych oraz
odpowiednio nachylonych lub chronionych sztuczną przegrodą lub
naturalną przegrodą budowlaną lub okien o pow. <0,5 m
2
 
Wymagania cząstkowe
Instalacja wentylacji mechanicznej i klimatyzacji-
wymagania:
-
minimalna wydajność
-
minimalny czas użytkowania instalacji
-
maksymalna moc właściwa wentylatora
-
skuteczność urządzeń do odzyskiwania ciepła z powietrza
wywiewanego
-
wielkość strumienia powietrza zewnętrznego w przypadku
stosowania recyrkulacji
Współczynnik temperaturowy-wymagana ochrona przed
punktem rosy
 
Standard energetyczny
budynków
Wymagania ogólne:
- dopuszczalne EP, pozostałe współczynniki bez
ograniczeń, z wyjątkiem warunku 
zabezpieczenia przed kondensacja pary wodnej, 
współczynnik temperaturowy-wymagana 
ochrona przed punktem rosy
 
Obowiązujące warunki
techniczne dla budynków
Warunki rozliczeń kosztów ciepła
obowiązek stosowania zestawów 
wodomierzowych w budynkach 
mieszkalnych wielorodzinnych do 
pomiaru ilości ciepłej wody, dostarczanej 
do poszczególnych mieszkań i 
pomieszczeń służących do wspólnego 
użytku (paragraf 121 ust.2)
 
Obowiązujące warunki
techniczne dla budynków
Obowiązek stosowania urządzeń służących do 
rozliczania zużytego ciepła w budynkach z 
instalacją ogrzewczą wodną zasilaną z sieci 
ciepłowniczej: 
-
ciepłomierzy(układu pomiarowo-rozliczeniowego)do 
pomiaru ilości ciepła dostarczanego do instalacji 
ogrzewczej budynku, 
-
urządzeń umożliwiających indywidualne rozliczanie 
kosztów ogrzewania poszczególnych mieszkań lub 
lokali użytkowych w budynku (par.135 ust.2)
 
Obowiązujące Warunki
techniczne dla budynków
Obowiązek stosowania urządzeń służących do 
rozliczania kosztów zużytego ciepła w przypadku 
zasilania instalacji ogrzewczej wodnej z 
kotłowni w budynku mającym więcej niż jedno 
mieszkanie lub lokal użytkowy:
-
urządzeń do pomiaru ilości zużytego paliwa w 
kotłowni,
-
urządzeń umożliwiających indywidualne rozliczanie 
kosztów ogrzewania poszczególnych mieszkań lub 
lokali użytkowych w budynku(par.135 ust.3)
 
Warunki techniczne dla
budynków
W/w regulacje dotyczą wszystkich
budynków nowowznoszonych bez względu
na ich wielkość
Nowelizacja WT proponuje adresowanie
tych przepisów również do budynków
istniejących o powierzchni użytkowej
przekraczającej 1 000m
2
przy ich
rozbudowie, przebudowie, nadbudowie
oraz zmianie sposobu użytkowania
 
Dziękuję za uwagę