ART. 2 Psycholog… dokłada wszelkich
starań, aby zapewnić jak najwyższy
poziom swojej pracy.
ART. 2 Psycholog powstrzymuje się od
wykonywania czynności zawodowych,
jeżeli okoliczności zewnętrzne lub
aktualny stan fizyczny czy psychiczny
mogą istotnie obniżyć poziom
wykonywanej pracy lub zakłócić
bezstronność osądu zawodowego.
Trzy zjawiska psychologiczne:
- Wyczerpanie emocjonalne
- Depersonalizacja
- obniżone poczucie dokonań
osobistych
1. Cechy zawodu:
›
intensywne, codzienne zaangażowanie w
problemy innych ludzi;
›
niski prestiż zawodu;
›
anonimowość;
›
wysokie wymagania wobec roli
zawodowej;
›
niskie gratyfikacje, w stosunku do
wymagań i obciążeń.
Warunki obiektywne:
- wysokie normy zawodowe;
- obiektywne warunki wykonywania
zawodu;
- kłopoty z podziałem na
funkcjonowanie w roli i w życiu poza
zawodowym.
Badania Fabera i innych (1982, 1983,
1986) – psychoterapeuci,
psychologowie kliniczni, psychologowie
- przepracowanie
- zbyt małe doświadczenie
- brak wsparcia rodziny i przyjaciół
- zbyt wysokie oczekiwania wobec
zawodu
Warunki subiektywne, związane z
zagrożeniem JA:
- praca jako wyzwanie, sprawdzanie
się;
- praca jako zagrożenie dla samooceny;
- poczucie straty w przypadku
niepowodzenia;
- niska samoocena
- niepewność
- zależność od innych
- zewnętrzne umiejscowienie kontroli
- unikanie sytuacji trudnych
- perfekcjonizm
- niewłaściwa motywacja (zawód jako
misja)
1. Odporność związana ze
skutecznością radzenia sobie ze
stresem;
2. Poziom kompetencji zawodowych;
3. Poczucie własnej skuteczności
4. Optymizm
5. Poczucie koherencji
6. Inteligencja emocjonalna
1. Miesiąc miodowy – zauroczenie
pracą
2. Przebudzenie – idealistyczny obraz
rozpada się
3. Szorstkość – coraz większy wysiłek
wkładany aby pracować
4. Wypalenie zawodowe
FAZA PIERWSZA
Nadmierne i długie poczucie
przeciążenia pracą, w efekcie –
permanentne zmęczenie, irytacja,
wyczerpanie emocjonalne - obniżenie
skuteczności, jako skutek
FAZA DRUGA
Negatywne, zdehumanizowane
zachowania wobec klientów i
współpracowników – cynizm, apatia,
sztywność działania – emocjonalne
dystansowanie się wobec problemów
zawodowych – w efekcie dalszy spadek
skuteczności
FAZA TRZECIA
Trwałe zmiany w postawach i
motywacji – emocjonalne i
psychofizyczne wyczerpanie,
depersonalizacja, poczucie bezsensu
wykonywanej pracy – rezygnacja.
Symptomy wypalenia są
jednocześnie przyczyną i skutkiem
– błędne koło
1. Niechęć towarzysząca wychodzeniu
do pracy
2. Poczucie izolacji od świata
3. Odbieranie życia jako ciężkiego i
ponurego
4. Drażliwość w kontaktach osobistych
5. Częste choroby (ucieczka w chorobę)
1. Alkohol
2. Lekarstwa
3. Stan zdrowia
1. Właściwe obciążenie pracą
2. Poczucie kontroli i możliwości
wyboru
3. Doświadczanie uznania
4. Poczucie łączności z kręgiem
zawodowym
5. System wartości – uczciwość,
sprawiedliwość, szacunek
1. Efektywnej komunikacji
2. Planowania czasu
3. Asertywności
4. Relaksu
1. Systematyczne podnoszenie
kompetencji
2. Stała superwizja
3. Dobry i stały kontakt ze
środowiskiem poza zawodowym
4. Dbałość o własne funkcjonowanie
psychiczne
5. Własna terapia ?