Postępowanie

Postępowanie

logopedyczne

logopedyczne

w przypadku pragnozji

w przypadku pragnozji

dr Jolanta Panasiuk

dr Jolanta Panasiuk

Zakład Logopedii i Językoznawstwa

Zakład Logopedii i Językoznawstwa

Stosowanego

Stosowanego

Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w

Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w

Lublinie

Lublinie

Wprowadzenie

Wprowadzenie



Paradygmat problemów badawczych

Paradygmat problemów badawczych

podejmowanych ostatnio w opracowaniach na

podejmowanych ostatnio w opracowaniach na

temat zachowań komunikacyjnych człowieka i

temat zachowań komunikacyjnych człowieka i

które są wyzwaniem dla współczesnej logopedii,

które są wyzwaniem dla współczesnej logopedii,

wykracza znacznie poza komunikację werbalną i

wykracza znacznie poza komunikację werbalną i

obejmuje takie zjawiska jak: poznawcza

obejmuje takie zjawiska jak: poznawcza

interpretacja świata dokonywana przez

interpretacja świata dokonywana przez

interlokutorów, emocjonalna ocena zjawisk

interlokutorów, emocjonalna ocena zjawisk

rzeczywistości, przysługujący rozmówcom system

rzeczywistości, przysługujący rozmówcom system

przekonań i wartości, kontekstowe i sytuacyjne

przekonań i wartości, kontekstowe i sytuacyjne

uwarunkowania konkretnych zachowań

uwarunkowania konkretnych zachowań

komunikacyjnych itp.

komunikacyjnych itp.

Cel prezentacji

Cel prezentacji



Celem warsztatu będzie

Celem warsztatu będzie

zaprezentowanie zespołu zaburzeń

zaprezentowanie zespołu zaburzeń

komunikacyjnych w związku z nabytymi

komunikacyjnych w związku z nabytymi

uszkodzeniami prawej półkuli mózgu,

uszkodzeniami prawej półkuli mózgu,

których specyfika mieści się w

których specyfika mieści się w

paradygmacie symptomów pragnozji

paradygmacie symptomów pragnozji

Co to jest pragnozja?

Co to jest pragnozja?



Pragnozja

Pragnozja

– zaburzenie zachowań

– zaburzenie zachowań

komunikacyjnych powstające przy

komunikacyjnych powstające przy

ogniskowych uszkodzeniach w obrębie

ogniskowych uszkodzeniach w obrębie

prawej (podległej) półkuli mózgu.

prawej (podległej) półkuli mózgu.

I. Jak diagnozować

I. Jak diagnozować

pragnozję?

pragnozję?

Opis przypadku

Opis przypadku



Przedstawiony zostanie przypadek 30-

Przedstawiony zostanie przypadek 30-

letniego mężczyzny, z wykształceniem

letniego mężczyzny, z wykształceniem

średnim, który w wyniku wypadku

średnim, który w wyniku wypadku

komunikacyjny doznał urazu głowy. Wyniki

komunikacyjny doznał urazu głowy. Wyniki

badań tomografią komputerową wykazały:

badań tomografią komputerową wykazały:

złamanie kości podstawy czaszki, objawy

złamanie kości podstawy czaszki, objawy

stłuczenia mózgu w prawej okolicy skroniowo-

stłuczenia mózgu w prawej okolicy skroniowo-

potylicznej, drobne ogniska stłuczenia w lewej

potylicznej, drobne ogniska stłuczenia w lewej

półkuli (bez znaczenia klinicznego), uogólniony

półkuli (bez znaczenia klinicznego), uogólniony

obrzęk mózgu, który wkrótce ustąpił.

obrzęk mózgu, który wkrótce ustąpił.

1. Analiza wyników badań

1. Analiza wyników badań

specjalistycznych:

specjalistycznych:



- Ocena neurologiczna (rozpoznanie kliniczne,

- Ocena neurologiczna (rozpoznanie kliniczne,

wyniki badania neurologicznego);

wyniki badania neurologicznego);



- Wyniki badań instrumentalnych (CT, MRI,

- Wyniki badań instrumentalnych (CT, MRI,

SPECT, EEG) – diagnoza organiczna i

SPECT, EEG) – diagnoza organiczna i

lokalizacyjna

lokalizacyjna



- Ocena neuropsychologiczna (ocena

- Ocena neuropsychologiczna (ocena

funkcjonalna w zakresie wyższych czynności

funkcjonalna w zakresie wyższych czynności

poznawczych);

poznawczych);



- W niektórych przypadkach diagnoza

- W niektórych przypadkach diagnoza

psychiatryczna, audiologiczna i okulistyczna).

psychiatryczna, audiologiczna i okulistyczna).

Wyniki badań klinicznych

Wyniki badań klinicznych



Wyniki badań tomografią komputerową wykazały:

Wyniki badań tomografią komputerową wykazały:

złamanie kości podstawy czaszki, objawy stłuczenia

złamanie kości podstawy czaszki, objawy stłuczenia

mózgu w prawej okolicy skroniowo-potylicznej, drobne

mózgu w prawej okolicy skroniowo-potylicznej, drobne

ogniska stłuczenia w lewej półkuli (bez znaczenia

ogniska stłuczenia w lewej półkuli (bez znaczenia

klinicznego), uogólniony obrzęk mózgu, który wkrótce

klinicznego), uogólniony obrzęk mózgu, który wkrótce

ustąpił.

ustąpił.



Chory przez 17 dni przebywał w stanie śpiączki, był

Chory przez 17 dni przebywał w stanie śpiączki, był

niewydolny oddechowo, intubowany. Poddany

niewydolny oddechowo, intubowany. Poddany

tracheotomii.

tracheotomii.



Po wybudzeniu – bez niedowładów, w kontakcie

Po wybudzeniu – bez niedowładów, w kontakcie

słownym.

słownym.



Po zakończonej hospitalizacji zespół orzeczników nie

Po zakończonej hospitalizacji zespół orzeczników nie

stwierdził niepełnosprawności.

stwierdził niepełnosprawności.

2. Dane z wywiadu z rodziną i

2. Dane z wywiadu z rodziną i

ukierunkowanej obserwacji:

ukierunkowanej obserwacji:



2. Dane z wywiadu z rodziną i

2. Dane z wywiadu z rodziną i

ukierunkowanej obserwacji:

ukierunkowanej obserwacji:

- Ocena stanu sprawności językowych i

- Ocena stanu sprawności językowych i

komunikacyjnych przed i po incydencie

komunikacyjnych przed i po incydencie

neurologicznym;

neurologicznym;

- Ocena funkcjonalnych sprawności chorego

- Ocena funkcjonalnych sprawności chorego

po przebytym incydencie neurologicznym;

po przebytym incydencie neurologicznym;

- Ocena lateralizacji

- Ocena lateralizacji

Dane z wywiadu

Dane z wywiadu



Mężczyzna żonaty, ojciec 3-letniej córeczki.

Mężczyzna żonaty, ojciec 3-letniej córeczki.



Wykształcenie średnie z maturą, studia pomaturalne z

Wykształcenie średnie z maturą, studia pomaturalne z

zakresu pedagogiki resocjalizacyjnej.

zakresu pedagogiki resocjalizacyjnej.



Pacjent pracował zawodowo jako policjant, a następnie

Pacjent pracował zawodowo jako policjant, a następnie

jako wychowawca i strażnik w Zakładzie

jako wychowawca i strażnik w Zakładzie

resocjalizacyjnym dla młodocianych przestępców.

resocjalizacyjnym dla młodocianych przestępców.



Zainteresowania sportem, uprawiał sztuki walk

Zainteresowania sportem, uprawiał sztuki walk

wschodnich.

wschodnich.



Wraz z rodziną korzystał z mieszkania służbowego.

Wraz z rodziną korzystał z mieszkania służbowego.



Po wypadku nie wrócił do pracy, żona wniosła pozew o

Po wypadku nie wrócił do pracy, żona wniosła pozew o

rozwód.

rozwód.



W sądzie toczyły się dwie sprawy z jego udziałem:

W sądzie toczyły się dwie sprawy z jego udziałem:

dotycząca wypadku, w którym był osobą poszkodowaną i

dotycząca wypadku, w którym był osobą poszkodowaną i

w związku z rozwodem.

w związku z rozwodem.

Dane z obserwacji

Dane z obserwacji



Chory sam zgłosił się do Uniwersyteckiej Pracowni

Chory sam zgłosił się do Uniwersyteckiej Pracowni

Logopedycznej z powodu dysfonii, która ustąpiła po kilku

Logopedycznej z powodu dysfonii, która ustąpiła po kilku

tygodniach (następstwo po przebytej tracheotomii)

tygodniach (następstwo po przebytej tracheotomii)



W trakcie prowadzonej terapii ujawniły się zaburzenia

W trakcie prowadzonej terapii ujawniły się zaburzenia

językowe i komunikacyjne.

językowe i komunikacyjne.



Chory nie zgłaszał trudności w interakcjach językowych,

Chory nie zgłaszał trudności w interakcjach językowych,

sam reprezentował swe sprawy w sądzie, nie potrafił też

sam reprezentował swe sprawy w sądzie, nie potrafił też

uzasadnić dlaczego korzysta z terapii logopedycznej

uzasadnić dlaczego korzysta z terapii logopedycznej

skoro zaprzecza istnieniu trudności w mowie.

skoro zaprzecza istnieniu trudności w mowie.



Pomimo trudnej sytuacji rodzinnej (rozwód) i materialnej

Pomimo trudnej sytuacji rodzinnej (rozwód) i materialnej

(brak środków do życia z powodu braku zatrudnienia i

(brak środków do życia z powodu braku zatrudnienia i

braku świadczeń zdrowotnych) miał podwyższony

braku świadczeń zdrowotnych) miał podwyższony

nastrój.

nastrój.

Egzemplifikacja

Egzemplifikacja



Opowiadanie historyjki obrazkowej;

Opowiadanie historyjki obrazkowej;



Nadawanie tytułu historyjce;

Nadawanie tytułu historyjce;



Interpretacja treści kontekstowych i

Interpretacja treści kontekstowych i

emocjonalnych w historyjce obrazkowej;

emocjonalnych w historyjce obrazkowej;



Czytanie tekstu;

Czytanie tekstu;



Rozumienie treści emocjonalnych i

Rozumienie treści emocjonalnych i

kontekstowych w przeczytanym tekście;

kontekstowych w przeczytanym tekście;



Odpowiadanie na pytania do przeczytanego

Odpowiadanie na pytania do przeczytanego

tekstu.

tekstu.

Tekst 1.

Tekst 1.



Pijakowi śniło się, że trzyma w ręku

Pijakowi śniło się, że trzyma w ręku

dzban nieogrzanego wina.

dzban nieogrzanego wina.



Już chciał kazać je ogrzać, kiedy nagle

Już chciał kazać je ogrzać, kiedy nagle

się obudził.

się obudził.



Trzeba je było wypić na zimno.

Trzeba je było wypić na zimno.



- Pomyślał z żalem.

- Pomyślał z żalem.

Tekst 2.

Tekst 2.



Klient przyniósł do krawca materiał,

Klient przyniósł do krawca materiał,

żeby mu uszył ubranie. Krawiec zmierzył

żeby mu uszył ubranie. Krawiec zmierzył

materiał, ale nie chciał krajać.

materiał, ale nie chciał krajać.



Zniecierpliwiony klient powiedział:

Zniecierpliwiony klient powiedział:



- przecież widzisz, że starczy.

- przecież widzisz, że starczy.



- No tak, ale tu jest tak mało materiału,

- No tak, ale tu jest tak mało materiału,

że jak starczy dla ciebie, to nie starczy

że jak starczy dla ciebie, to nie starczy

dla mnie, a jak starczy dla mnie, to dla

dla mnie, a jak starczy dla mnie, to dla

ciebie nic nie zostanie.

ciebie nic nie zostanie.

3. Badanie logopedyczne:

3. Badanie logopedyczne:



-

-

ocena realizacji struktur fonetycznych w mówieniu, czytaniu i pisaniu

ocena realizacji struktur fonetycznych w mówieniu, czytaniu i pisaniu

(występują błędy fonetyczne tj. elizje, metatezy, substytucje, w piśmie dodatkowo

(występują błędy fonetyczne tj. elizje, metatezy, substytucje, w piśmie dodatkowo

pomijanie znaków diakrytycznych);

pomijanie znaków diakrytycznych);



-

-

ocena rozumienia i tworzenia złożonych konstrukcji gramatycznych

ocena rozumienia i tworzenia złożonych konstrukcji gramatycznych

(wyrażenia przyimkowe, związku rządu, strona bierna, inwersja składniowa);

(wyrażenia przyimkowe, związku rządu, strona bierna, inwersja składniowa);



-

-

ocena wyboru i rozumienia znaczenia słów

ocena wyboru i rozumienia znaczenia słów

(występują trudności z

(występują trudności z

definiowaniem, deficyty w nazywaniu, zaburzenia płynności słownej w

definiowaniem, deficyty w nazywaniu, zaburzenia płynności słownej w

przywoływaniu nazw zgodnie z kryterium formalnym lub znaczeniowym,

przywoływaniu nazw zgodnie z kryterium formalnym lub znaczeniowym,

zakłócenia w rozumieniu języka figuratywnego, trudności w rozumieniu

zakłócenia w rozumieniu języka figuratywnego, trudności w rozumieniu

sylogizmów);

sylogizmów);



-

-

ocena rozumienia i formułowania tekstów

ocena rozumienia i formułowania tekstów

(występują trudności z

(występują trudności z

rozumieniem treści tekstów narracyjnych - zaburzenia w rozumieniu point,

rozumieniem treści tekstów narracyjnych - zaburzenia w rozumieniu point,

podsumowań, morałów, intencji wyrażonych nie wprost oraz w tworzeniu

podsumowań, morałów, intencji wyrażonych nie wprost oraz w tworzeniu

wypowiedzi – dygresyjność, rozwlekłość, egocentryczność, mówienie „ksobne”);

wypowiedzi – dygresyjność, rozwlekłość, egocentryczność, mówienie „ksobne”);



-

-

ocena prozodii emocjonalnej

ocena prozodii emocjonalnej

(trudności z ekspresją i odbiorem intonacji

(trudności z ekspresją i odbiorem intonacji

emocjonalnej);

emocjonalnej);



-

-

ocena rozumienia i realizowania struktur intonacyjnych i akcentowych

ocena rozumienia i realizowania struktur intonacyjnych i akcentowych

(problemy w rozpoznawaniu znaczenia zdania na podstawie przebiegów

(problemy w rozpoznawaniu znaczenia zdania na podstawie przebiegów

intonacyjnych oraz trudności w identyfikacji pragmatycznego znaczenia

intonacyjnych oraz trudności w identyfikacji pragmatycznego znaczenia

elementów składniowych wyrażonego poprze akcent logiczny, brak zróżnicowania

elementów składniowych wyrażonego poprze akcent logiczny, brak zróżnicowania

prozodycznego tworzonych wypowiedzi);

prozodycznego tworzonych wypowiedzi);



-

-

ocena kompetencji komunikacyjnej

ocena kompetencji komunikacyjnej

(następuje zakłócenie zdolności do

(następuje zakłócenie zdolności do

formułowania komunikatów adekwatnych do sytuacji, osoby interlokutora i

formułowania komunikatów adekwatnych do sytuacji, osoby interlokutora i

pragmatycznych funkcji przekazu).

pragmatycznych funkcji przekazu).

4. Diagnoza różnicowa:

4. Diagnoza różnicowa:



Diagnoza różnicowa prowadzona jest względem innych

Diagnoza różnicowa prowadzona jest względem innych

nabytych zaburzeń mowy o podłożu neurologicznym:

nabytych zaburzeń mowy o podłożu neurologicznym:

-

-

afazji

afazji

– analiza struktury zaburzonych czynności,

– analiza struktury zaburzonych czynności,

ocena lateralizacji, wyniki badań neuroobrazowych);

ocena lateralizacji, wyniki badań neuroobrazowych);

-

-

dyzartrii

dyzartrii

(specyfika realizacji struktur fonetycznych i

(specyfika realizacji struktur fonetycznych i

prozodycznych), objawów zespołu psychoorganicznego

prozodycznych), objawów zespołu psychoorganicznego

(ocena funkcjonowania społecznego i emocjonalnego);

(ocena funkcjonowania społecznego i emocjonalnego);

-

-

zaburzeń dementywnych

zaburzeń dementywnych

(wyniki badania

(wyniki badania

neurologicznego, stan struktur mózgowych w badaniu

neurologicznego, stan struktur mózgowych w badaniu

neuroobrazowym, ocena funkcjonalna, wyniki badania

neuroobrazowym, ocena funkcjonalna, wyniki badania

neuropsychologicznego).

neuropsychologicznego).

5. Rozpoznanie

5. Rozpoznanie

logopedyczne:

logopedyczne:



Zburzenia mowy o typie pragnozji objawiają się w obrazie

Zburzenia mowy o typie pragnozji objawiają się w obrazie

następujących objawów:

następujących objawów:



- zaburzenia w użyciu języka w kontekście sytuacyjnym

- zaburzenia w użyciu języka w kontekście sytuacyjnym

(Chory potrafi prawidłowo spostrzec sytuację, opisać ją

(Chory potrafi prawidłowo spostrzec sytuację, opisać ją

oraz wymienić jej istotne elementy, ale ma trudność z

oraz wymienić jej istotne elementy, ale ma trudność z

wyborem poprawnego wyjaśnienia tej sytuacji, nie wie, jak

wyborem poprawnego wyjaśnienia tej sytuacji, nie wie, jak

zastosować swoją wiedzę w odniesieniu do konkretnych

zastosować swoją wiedzę w odniesieniu do konkretnych

zjawisk i warunków). Występowanie zaburzeń w

zjawisk i warunków). Występowanie zaburzeń w

selekcjonowaniu informacji powoduje trudność w wyborze

selekcjonowaniu informacji powoduje trudność w wyborze

właściwej interpretacji wydarzenia i prowadzi do zakłóceń

właściwej interpretacji wydarzenia i prowadzi do zakłóceń

w wykonywaniu zadań wymagających kompleksowej

w wykonywaniu zadań wymagających kompleksowej

oceny, odniesienia wiedzy ogólnej do konkretnej sytuacji i

oceny, odniesienia wiedzy ogólnej do konkretnej sytuacji i

uzasadnienia wyboru rozwiązania

uzasadnienia wyboru rozwiązania

6. Paradygmat trudności

6. Paradygmat trudności

językowych i komunikacyjnych

językowych i komunikacyjnych



Teksty opowiadań są krótkie, zwięzłe, względnie poprawne językowo, od strony

Teksty opowiadań są krótkie, zwięzłe, względnie poprawne językowo, od strony

intonacyjnej zwraca jednak uwagę ich monotonia.

intonacyjnej zwraca jednak uwagę ich monotonia.



Zaburzenia w zakresie dyskursu opisowego (brak selekcji i hierarchizacji cech w

Zaburzenia w zakresie dyskursu opisowego (brak selekcji i hierarchizacji cech w

opisie), dykursu proceduralnego (zaburzenia kolejności realizacji etapów złożonego

opisie), dykursu proceduralnego (zaburzenia kolejności realizacji etapów złożonego

zadania, pomijanie istotnych etapów, wprowadzanie zbędnych elementów),

zadania, pomijanie istotnych etapów, wprowadzanie zbędnych elementów),

dyskursu narracyjnego (brak selekcji informacji, zaburzenia w sekwencyjnym

dyskursu narracyjnego (brak selekcji informacji, zaburzenia w sekwencyjnym

uporządkowaniu zdarzeń).

uporządkowaniu zdarzeń).



Wyraźną trudność sprawia choremu formułowanie tytułów opowiadań, a

Wyraźną trudność sprawia choremu formułowanie tytułów opowiadań, a

niefortunność proponowanych sformułowań nie poddawana jest autoocenie.

niefortunność proponowanych sformułowań nie poddawana jest autoocenie.



Samodzielnej weryfikacji nie podlega błędna interpretacja sytuacji,

Samodzielnej weryfikacji nie podlega błędna interpretacja sytuacji,



Spostrzega się nadmierną podatność na sugestie, brak konsekwencji w

Spostrzega się nadmierną podatność na sugestie, brak konsekwencji w

utrzymywaniu znaczenia formułowanych sądów.

utrzymywaniu znaczenia formułowanych sądów.



Występują tendencje konfabulacyjne i mówienie „ksobne”.

Występują tendencje konfabulacyjne i mówienie „ksobne”.



Ujawniają się zaburzenia w zakresie kontroli emocji oraz nieadekwatne reakcje

Ujawniają się zaburzenia w zakresie kontroli emocji oraz nieadekwatne reakcje

emocjonalne;

emocjonalne;



Chory nie rozumie dowcipów językowych, ironii, aluzji, podtekstu.

Chory nie rozumie dowcipów językowych, ironii, aluzji, podtekstu.



Znaczenia metaforyczne (w przysłowiach, frazeologizmach, tekstach poetyckich)

Znaczenia metaforyczne (w przysłowiach, frazeologizmach, tekstach poetyckich)

interpretuje dosłownie.

interpretuje dosłownie.



W pisaniu pomijane są znaki diakrytyczne, litery.

W pisaniu pomijane są znaki diakrytyczne, litery.



W czytaniu następują parafazje głoskowe.

W czytaniu następują parafazje głoskowe.

Wnioski

Wnioski



Efektywność porozumiewania się została

Efektywność porozumiewania się została

zakłócona, pomimo braku (charakterystycznych

zakłócona, pomimo braku (charakterystycznych

dla afazji) zaburzeń „czysto” językowych.

dla afazji) zaburzeń „czysto” językowych.

Zakłóceniu uległo formułowanie sądów

Zakłóceniu uległo formułowanie sądów

wymagające syntezy danych językowych i

wymagające syntezy danych językowych i

kontekstowych. Zaburzenia przetwarzania

kontekstowych. Zaburzenia przetwarzania

informacji pragmatycznych wiązały się w tym

informacji pragmatycznych wiązały się w tym

przypadku z innymi dysfunkcjami o bardziej

przypadku z innymi dysfunkcjami o bardziej

pierwotnym charakterze (np. zaburzeniami

pierwotnym charakterze (np. zaburzeniami

emocjonalnymi lub zaburzeniami przestrzenno-

emocjonalnymi lub zaburzeniami przestrzenno-

wzrokowymi), co w konsekwencji doprowadziło

wzrokowymi), co w konsekwencji doprowadziło

do trudności w odbiorze informacji

do trudności w odbiorze informacji

pozajęzykowych i zaburzyło komunikację.

pozajęzykowych i zaburzyło komunikację.

6. Mechanizm zaburzeń:

6. Mechanizm zaburzeń:



Zaburzenia strategii przetwarzania informacji w

Zaburzenia strategii przetwarzania informacji w

związku z zakłóceniami procesu syntetyzowania

związku z zakłóceniami procesu syntetyzowania

danych językowych i kontekstowych;

danych językowych i kontekstowych;



Zaburzenia funkcji emocjonalnych i

Zaburzenia funkcji emocjonalnych i

przestrzenno-wzrokowych;

przestrzenno-wzrokowych;



Zaburzenia relacji pomiędzy kompetencją

Zaburzenia relacji pomiędzy kompetencją

językową

językową

a procesami poznawczymi i emocjonalnymi.

a procesami poznawczymi i emocjonalnymi.

II.

II.

PROGRAMOWANIE TERAPII

PROGRAMOWANIE TERAPII



Cele terapii.

Cele terapii.



stymulacja językowa powinna zachodzić

stymulacja językowa powinna zachodzić

w ścisłym powiązaniu z usprawnianiem

w ścisłym powiązaniu z usprawnianiem

innych sfer funkcjonowania chorego:

innych sfer funkcjonowania chorego:

pamięci, myślenia, orientacji w czasie i

pamięci, myślenia, orientacji w czasie i

przestrzeni, uwagi.

przestrzeni, uwagi.

Organizacja postępowania

Organizacja postępowania

terapeutycznego

terapeutycznego



Terapia obejmuje oddziaływania bezpośrednie (w relacji:

Terapia obejmuje oddziaływania bezpośrednie (w relacji:

logopeda – chory) i pośrednie (w relacji: logopeda –

logopeda – chory) i pośrednie (w relacji: logopeda –

opiekunowie, osoby z najbliższego otoczenia osoby

opiekunowie, osoby z najbliższego otoczenia osoby

chorej).

chorej).



Terapia z udziałem chorego powinna odbywać się w formie

Terapia z udziałem chorego powinna odbywać się w formie

indywidualnej lub grupowej (w zależności od kondycji

indywidualnej lub grupowej (w zależności od kondycji

psychofizycznej chorego i możliwości funkcjonowania w

psychofizycznej chorego i możliwości funkcjonowania w

zespole; w grupach kilkuosobowych).

zespole; w grupach kilkuosobowych).



Instruktaż oraz kształtowanie pożądanych zachowań

Instruktaż oraz kształtowanie pożądanych zachowań

komunikacyjnych u osób z otoczenia osoby chorej jest

komunikacyjnych u osób z otoczenia osoby chorej jest

nieodłącznym elementem oddziaływania terapeutycznego.

nieodłącznym elementem oddziaływania terapeutycznego.



Opieka logopedyczna winna uwzględniać poradnictwo dla

Opieka logopedyczna winna uwzględniać poradnictwo dla

opiekunów.

opiekunów.

III. POSTĘPOWANIE

III. POSTĘPOWANIE

TERAPEUTYCZNE

TERAPEUTYCZNE



Sformułowanie szczegółowego programu terapii i

Sformułowanie szczegółowego programu terapii i

programu dla opiekunów oraz osób z

programu dla opiekunów oraz osób z

najbliższego otoczenia osoby chorej.

najbliższego otoczenia osoby chorej.



Prowadzenie dokumentacji terapii.

Prowadzenie dokumentacji terapii.



Okresowa ocena postępów terapii.

Okresowa ocena postępów terapii.



Weryfikacja hipotez diagnostycznych.

Weryfikacja hipotez diagnostycznych.



Modyfikacja programu terapii.

Modyfikacja programu terapii.

Afazja czy pragnozja

Afazja czy pragnozja



Płeć:

Płeć:

K

K



Wiek:

Wiek:

15 lat

15 lat



Wykształcenie:

Wykształcenie:

podstawowe

podstawowe



Zawód:

Zawód:

uczennica

uczennica



Data zachorowania:

Data zachorowania:

17.08.1998 r.

17.08.1998 r.



Rozpoznanie kliniczne:

Rozpoznanie kliniczne:

Status post

Status post

traumam universalis. Ussura crani lat.

traumam universalis. Ussura crani lat.

dextra.

dextra.

Epikryza

Epikryza



Ocena kliniczna:

Ocena kliniczna:

(19.11.1999 r.) Pacjentka po wypadku

(19.11.1999 r.) Pacjentka po wypadku

komunikacyjnym, w następstwie którego doznała rozległych

komunikacyjnym, w następstwie którego doznała rozległych

obrażeń ciała (złamanie uda prawego, z przemieszczeniem,

obrażeń ciała (złamanie uda prawego, z przemieszczeniem,

rana krocza z uszkodzeniem zwieracza wewnętrznego i

rana krocza z uszkodzeniem zwieracza wewnętrznego i

zewnętrznego, stłuczenie płuca lewego), w tym stłuczenia

zewnętrznego, stłuczenie płuca lewego), w tym stłuczenia

mózgu, złamania podstawy czaszki. Ubytek w kości

mózgu, złamania podstawy czaszki. Ubytek w kości

pokrywy czaszki po craniectomii, niedowład połowiczy

pokrywy czaszki po craniectomii, niedowład połowiczy

lewostronny i cechy niedowładu prawej kończyny dolnej.

lewostronny i cechy niedowładu prawej kończyny dolnej.

Kontakt z chorą utrudniony z powodu afazji sensoryczno-

Kontakt z chorą utrudniony z powodu afazji sensoryczno-

motorycznej. Operowana 21.08.1998 r., kiedy wykonano

motorycznej. Operowana 21.08.1998 r., kiedy wykonano

odbarczenie kostne nad prawą półkulą mózgu. Obecnie

odbarczenie kostne nad prawą półkulą mózgu. Obecnie

(22.10.1999 r.) chód samodzielny, sprawny, stopa lewa

(22.10.1999 r.) chód samodzielny, sprawny, stopa lewa

opadająca, przykurcz łokcia, nadgarstka, palców lewej

opadająca, przykurcz łokcia, nadgarstka, palców lewej

kończyny górnej nieutrwalone, prawa kończyna dolna -

kończyny górnej nieutrwalone, prawa kończyna dolna -

stopa końska, przykurcz biodra. Dziewczynka zgłasza

stopa końska, przykurcz biodra. Dziewczynka zgłasza

potrzeby fizjologiczne, je samodzielnie.

potrzeby fizjologiczne, je samodzielnie.

Wyniki badań dodatkowych

Wyniki badań dodatkowych



Konsultacja okulistyczna:

Konsultacja okulistyczna:

Krótkowzroczność obu oczu. Dno

Krótkowzroczność obu oczu. Dno

oczu: tarcze skroniowo nieco bledsze z małym stożkiem

oczu: tarcze skroniowo nieco bledsze z małym stożkiem

krótkowzrocznym, poza tym bez zmian.

krótkowzrocznym, poza tym bez zmian.



Wyniki badania CT:

Wyniki badania CT:

(9.02.1999 r.) Widoczne pooperacyjne

(9.02.1999 r.) Widoczne pooperacyjne

ubytki kości czaszki okolicy skroniowej prawej z ogniskami

ubytki kości czaszki okolicy skroniowej prawej z ogniskami

malacji tkanki mózgowej - jamami okolicy skroniowo-

malacji tkanki mózgowej - jamami okolicy skroniowo-

ciemieniowo-potylicznej oraz okolicy skroniowej lewej na

ciemieniowo-potylicznej oraz okolicy skroniowej lewej na

wysokości szczeliny pourazowej. Niewielka asymetria komór

wysokości szczeliny pourazowej. Niewielka asymetria komór

bocznych - prawa nieco szersza.

bocznych - prawa nieco szersza.



Wyniki badania logopedycznego:

Wyniki badania logopedycznego:

afazja motoryczno-

afazja motoryczno-

sensoryczna, pragnozja, aprozodia

sensoryczna, pragnozja, aprozodia



Stopień zaburzeń mowy:

Stopień zaburzeń mowy:

głęboki

głęboki



Okres od zachorowania:

Okres od zachorowania:

(data pierwszego badania): 6

(data pierwszego badania): 6

miesięcy (15.02.2000 r.)

miesięcy (15.02.2000 r.)



Okres prowadzenia badań i terapii:

Okres prowadzenia badań i terapii:

(łączna ilość spotkań): 1

(łączna ilość spotkań): 1

rok, 2 miesiące (1 raz w tygodniu)

rok, 2 miesiące (1 raz w tygodniu)