Marek Łabaj
Negocjacje w
Negocjacje w
różnych krajach
różnych krajach
Marek Łabaj
Amerykanie - karty na
Amerykanie - karty na
stół
stół
•
Pośpiech towarzyszący zawieraniu umów.
Pośpiech towarzyszący zawieraniu umów.
•
Są energiczni, agresywni i ekspansywni,
Są energiczni, agresywni i ekspansywni,
chętni do podejmowania ryzyka.
chętni do podejmowania ryzyka.
•
Są przekonani, że mogą załatwić wszystko
Są przekonani, że mogą załatwić wszystko
sami – delegacje nie są wieloosobowe.
sami – delegacje nie są wieloosobowe.
•
Cenią sobie stosunki nieformalne –
Cenią sobie stosunki nieformalne –
pomijanie tytułów, partnerach w
pomijanie tytułów, partnerach w
rozmowach często nazywają po imieniu.
rozmowach często nazywają po imieniu.
Marek Łabaj
Amerykanie - karty na
Amerykanie - karty na
stół
stół
•
Uznają język angielski za
Uznają język angielski za
międzynarodowy.
międzynarodowy.
•
Szybko przystępują do głównego
Szybko przystępują do głównego
tematu rozmów.
tematu rozmów.
•
Na przeciąganie reagują
Na przeciąganie reagują
zniecierpliwieniem (np. spoglądanie
zniecierpliwieniem (np. spoglądanie
na zegarek).
na zegarek).
•
Postępują zgodnie z zasadą „kary na
Postępują zgodnie z zasadą „kary na
stół”.
stół”.
Marek Łabaj
Amerykanie - karty na
Amerykanie - karty na
stół
stół
•
Bez ogródek mówią „nie”, wycofują
Bez ogródek mówią „nie”, wycofują
się z niekorzystnych dla siebie
się z niekorzystnych dla siebie
rozwiązań.
rozwiązań.
•
Nie znoszą ciszy w rozmowach.
Nie znoszą ciszy w rozmowach.
•
W przypadku niepowodzenia nie
W przypadku niepowodzenia nie
poddają się.
poddają się.
•
Uważają, że każde negocjacje muszą
Uważają, że każde negocjacje muszą
zakończyć się konkretnym układem.
zakończyć się konkretnym układem.
Marek Łabaj
Amerykanie - karty na
Amerykanie - karty na
stół
stół
•
Wszystkie istotne elementy kontraktu
Wszystkie istotne elementy kontraktu
poruszają oddzielnie, jeden po drugim,
poruszają oddzielnie, jeden po drugim,
aż do wyczerpania listy problemów,
aż do wyczerpania listy problemów,
które na ogół mają wcześniej
które na ogół mają wcześniej
przygotowane i poparte dokumentacją.
przygotowane i poparte dokumentacją.
•
Lubią operować dużymi wielkościami.
Lubią operować dużymi wielkościami.
•
Oczkują, że rozmówca będzie zajmował
Oczkują, że rozmówca będzie zajmował
wysokie stanowisko w hierarchii.
wysokie stanowisko w hierarchii.
Marek Łabaj
Amerykanie - karty na
Amerykanie - karty na
stół
stół
•
Często nęcą „superkontraktem”, by
Często nęcą „superkontraktem”, by
kupić niewielką usługę, lecz po cenie
kupić niewielką usługę, lecz po cenie
skalkulowanej dla „superkontraktu”.
skalkulowanej dla „superkontraktu”.
•
Narzucają szybkie tempo negocjacji.
Narzucają szybkie tempo negocjacji.
•
Z lada powodu grożą wezwaniem do
Z lada powodu grożą wezwaniem do
sądu i nigdy kwota wymagana w
sądu i nigdy kwota wymagana w
odszkodowaniu nie jest mała.
odszkodowaniu nie jest mała.
•
Przywiązują dużą wagę do
Przywiązują dużą wagę do
rekomendacji.
rekomendacji.
Marek Łabaj
Amerykanie - karty na
Amerykanie - karty na
stół
stół
•
W klauzuli arbitrażowej często narzucają
W klauzuli arbitrażowej często narzucają
arbitraż w Szwajcarii, który oprócz wielu
arbitraż w Szwajcarii, który oprócz wielu
zalet jest bardzo drogi, licząc że kontrahent
zalet jest bardzo drogi, licząc że kontrahent
zgodzi się na mniejszą kwotę odszkodowania,
zgodzi się na mniejszą kwotę odszkodowania,
w zamian za niewystępowanie w drogim
w zamian za niewystępowanie w drogim
arbitrażu.
arbitrażu.
•
Oczekują prezentacji usług przeprowadzonej
Oczekują prezentacji usług przeprowadzonej
w sposób profesjonalny.
w sposób profesjonalny.
•
Właściwa jakość produktu i skuteczne metody
Właściwa jakość produktu i skuteczne metody
jej kontroli (np. wymiary pokoi zgodnie ze
jej kontroli (np. wymiary pokoi zgodnie ze
standardami dla „czterech gwiazdek”) – to
standardami dla „czterech gwiazdek”) – to
podstawa powodzenia w rozmowach.
podstawa powodzenia w rozmowach.
Marek Łabaj
Amerykanie - karty na
Amerykanie - karty na
stół
stół
•
Należy mieć przygotowane ceny
Należy mieć przygotowane ceny
realistyczne, zgodnie z filozofią rynku
realistyczne, zgodnie z filozofią rynku
turystycznego (wysokie ceny
turystycznego (wysokie ceny
początkowe z dużym marginesem na
początkowe z dużym marginesem na
rabaty, prowizje i dyskonta).
rabaty, prowizje i dyskonta).
•
Wymagają świadczenia usług w
Wymagają świadczenia usług w
ilościach i terminach uzgodnionych w
ilościach i terminach uzgodnionych w
porozumieniu.
porozumieniu.
Marek Łabaj
Japończycy – harmonijni
Japończycy – harmonijni
partnerzy
partnerzy
•
Styl prowadzenia negocjacji
Styl prowadzenia negocjacji
charakteryzuje się unikaniem
charakteryzuje się unikaniem
konfliktów i wspieraniem harmonii.
konfliktów i wspieraniem harmonii.
•
Kontrahent nie jest dla Japończyka
Kontrahent nie jest dla Japończyka
przeciwnikiem, a partnerem.
przeciwnikiem, a partnerem.
•
Podejrzliwość na początku
Podejrzliwość na początku
negocjacji (szczególnie w obecności
negocjacji (szczególnie w obecności
prawnika).
prawnika).
Marek Łabaj
Japończycy – harmonijni
Japończycy – harmonijni
partnerzy
partnerzy
•
W miarę utrzymywania kontaktów
W miarę utrzymywania kontaktów
wyzbywają się nieufności i stają się
wyzbywają się nieufności i stają się
bardziej elastyczni.
bardziej elastyczni.
•
Są nastawieni na długotrwałą współpracę.
Są nastawieni na długotrwałą współpracę.
•
Należy unikać forsowania sprzedaży
Należy unikać forsowania sprzedaży
swoich usług – Japończycy nie tolerują
swoich usług – Japończycy nie tolerują
agresywnych sprzedawców.
agresywnych sprzedawców.
Marek Łabaj
Japończycy – harmonijni
Japończycy – harmonijni
partnerzy
partnerzy
•
Należy być wyposażonym w odpowiednie
Należy być wyposażonym w odpowiednie
pełnomocnictwa i unikać ciągłego uzgadniania
pełnomocnictwa i unikać ciągłego uzgadniania
spraw z własną dyrekcją lub zarządem.
spraw z własną dyrekcją lub zarządem.
•
Nie należy wysyłać do Japonii zbyt młodych
Nie należy wysyłać do Japonii zbyt młodych
ludzi, w Japonii pełnomocnictwa do działania
ludzi, w Japonii pełnomocnictwa do działania
w imieniu hotelu (choć również dużych firm
w imieniu hotelu (choć również dużych firm
przemysłowych i banków) uzyskuje się po 15 –
przemysłowych i banków) uzyskuje się po 15 –
20 latach pracy w tym samym
20 latach pracy w tym samym
przedsiębiorstwie.
przedsiębiorstwie.
Marek Łabaj
Japończycy – harmonijni
Japończycy – harmonijni
partnerzy
partnerzy
•
Gdy jedna strona uczyni ustępstwa na rzecz
Gdy jedna strona uczyni ustępstwa na rzecz
drugiej, fakt ten nie może podlegać już
drugiej, fakt ten nie może podlegać już
zmianie.
zmianie.
•
Kontrakt handlowy nie stanowi realnych
Kontrakt handlowy nie stanowi realnych
korzyści z jego istnienia, lecz najistotniejszy
korzyści z jego istnienia, lecz najistotniejszy
jest dla niego wpływ kontraktu na stosunki
jest dla niego wpływ kontraktu na stosunki
wewnątrz japońskiej społeczności biznesu.
wewnątrz japońskiej społeczności biznesu.
•
Nie należy udostępniać Japończykom planu
Nie należy udostępniać Japończykom planu
pobytu, gdyż często tak zaplanują tok rozmów,
pobytu, gdyż często tak zaplanują tok rozmów,
że negocjator na kilka godzin przed odlotem
że negocjator na kilka godzin przed odlotem
nie będzie wiedział, czy uzyska kontrakt.
nie będzie wiedział, czy uzyska kontrakt.
Marek Łabaj
Japończycy – harmonijni
Japończycy – harmonijni
partnerzy
partnerzy
•
Wyżsi rangą urzędnicy mają słabą
Wyżsi rangą urzędnicy mają słabą
orientację w szczegółach.
orientację w szczegółach.
•
Istotne dla Japończyka są
Istotne dla Japończyka są
ceremonie i rozmowy wstępne, z
ceremonie i rozmowy wstępne, z
uwagi na podejście długookresowe.
uwagi na podejście długookresowe.
•
Japończycy często stosują technikę
Japończycy często stosują technikę
„zawyżonego żądania”.
„zawyżonego żądania”.
Marek Łabaj
Japończycy – harmonijni
Japończycy – harmonijni
partnerzy
partnerzy
•
Bardziej cenią harmonię niż szczerość – „tak”
Bardziej cenią harmonię niż szczerość – „tak”
nie oznacza potwierdzenia. Stąd sposoby na
nie oznacza potwierdzenia. Stąd sposoby na
wyrażanie dezaprobaty w subtelny sposób np.
wyrażanie dezaprobaty w subtelny sposób np.
poprzez: wymijające niewyraźne „nie” ,
poprzez: wymijające niewyraźne „nie” ,
dwuznaczne „tak” lub „nie”, cisza, kontr
dwuznaczne „tak” lub „nie”, cisza, kontr
pytanie, nagła zmiana odpowiedzi i
pytanie, nagła zmiana odpowiedzi i
zachowania, wyjście, odłożenie rozmowy (złe
zachowania, wyjście, odłożenie rozmowy (złe
samopoczucie, inne obowiązki), podważanie
samopoczucie, inne obowiązki), podważanie
treści merytorycznej samego pytania, odmowa
treści merytorycznej samego pytania, odmowa
odpowiedzi warunkowo „nie”, „tak, ale”,
odpowiedzi warunkowo „nie”, „tak, ale”,
opóźnienie odpowiedzi – „napiszemy list”,
opóźnienie odpowiedzi – „napiszemy list”,
przeprosiny.
przeprosiny.
•
Istotną rolę odgrywa subtelna komunikacja
Istotną rolę odgrywa subtelna komunikacja
niewerbalna.
niewerbalna.
Marek Łabaj
Niemcy – wytrwały
Niemcy – wytrwały
profesjonalizm
profesjonalizm
•
Są ludźmi zorganizowanymi,
Są ludźmi zorganizowanymi,
efektywnymi w pracy, zamiłowanymi
efektywnymi w pracy, zamiłowanymi
w porządku, zdolni technicznie i
w porządku, zdolni technicznie i
wytrwali w dążeniu do celu.
wytrwali w dążeniu do celu.
•
Zakładają, że jakość oferowanych
Zakładają, że jakość oferowanych
usług nie jest niższa od usług hoteli
usług nie jest niższa od usług hoteli
niemieckich.
niemieckich.
•
Są wymagającymi negocjatorami.
Są wymagającymi negocjatorami.
Marek Łabaj
Niemcy – wytrwały
Niemcy – wytrwały
profesjonalizm
profesjonalizm
•
Przygotowują się profesjonalnie.
Przygotowują się profesjonalnie.
•
Posiadają wiedzę o świadczonych
Posiadają wiedzę o świadczonych
usługach, firmie kontrahenta, jej
usługach, firmie kontrahenta, jej
potencjale, sukcesach porażkach,
potencjale, sukcesach porażkach,
pozycji na rynku.
pozycji na rynku.
•
Będą krytyczni w czasie negocjacji.
Będą krytyczni w czasie negocjacji.
Marek Łabaj
Niemcy – wytrwały
Niemcy – wytrwały
profesjonalizm
profesjonalizm
•
Mogą żądać referencji.
Mogą żądać referencji.
•
Dużą uwagę zwracają na rozpoznanie
Dużą uwagę zwracają na rozpoznanie
potrzeb klienta.
potrzeb klienta.
•
Należy zachować pewną etykietę,
Należy zachować pewną etykietę,
najpierw kontaktować się z
najpierw kontaktować się z
sekretarką menedżera, za pomocą
sekretarką menedżera, za pomocą
dobrze sformułowanego, formalnego,
dobrze sformułowanego, formalnego,
zaadresowanego imiennie listu.
zaadresowanego imiennie listu.
Marek Łabaj
Niemcy – wytrwały
Niemcy – wytrwały
profesjonalizm
profesjonalizm
•
Należy unikać spóźnień.
Należy unikać spóźnień.
•
Nie należy przybywać zbyt
Nie należy przybywać zbyt
wcześnie.
wcześnie.
•
Można oczekiwać, że o przybyciu
Można oczekiwać, że o przybyciu
uprzedzeni będą wszyscy od
uprzedzeni będą wszyscy od
portiera w górę.
portiera w górę.
Marek Łabaj
Niemcy – wytrwały
Niemcy – wytrwały
profesjonalizm
profesjonalizm
•
Techniczna strona kontraktu jest
Techniczna strona kontraktu jest
pierwszorzędna dla Niemców.
pierwszorzędna dla Niemców.
•
Będą odwoływać się do
Będą odwoływać się do
specjalistów, zanim przystąpią do
specjalistów, zanim przystąpią do
negocjacji.
negocjacji.
•
Są konserwatywni i mało skłonni do
Są konserwatywni i mało skłonni do
podejmowania ryzyka.
podejmowania ryzyka.
Marek Łabaj
Niemcy – wytrwały
Niemcy – wytrwały
profesjonalizm
profesjonalizm
•
O zapłatę nie należy się
O zapłatę nie należy się
denerwować, jeżeli dotrzymane
denerwować, jeżeli dotrzymane
zostaną warunki umowy.
zostaną warunki umowy.
•
W przypadku nie dotrzymania
W przypadku nie dotrzymania
warunków umowy, należy
warunków umowy, należy
oczekiwać żądań o wysokie
oczekiwać żądań o wysokie
odszkodowania.
odszkodowania.
Marek Łabaj
Brytyjczycy – gentleman
Brytyjczycy – gentleman
’s
’s
agreement
agreement
•
Pełna nazwa tego państwa brzmi:
Pełna nazwa tego państwa brzmi:
Zjednoczone Królestwo Wielkiej
Zjednoczone Królestwo Wielkiej
Brytanii i Irlandii Północnej – o czym
Brytanii i Irlandii Północnej – o czym
należy zawsze pamiętać.
należy zawsze pamiętać.
•
Anglicy są nacją dominującą, ale
Anglicy są nacją dominującą, ale
nietaktem byłoby nazwanie Szkota
nietaktem byłoby nazwanie Szkota
Anglikiem.
Anglikiem.
•
Anglicy z upodobaniem ośmieszają
Anglicy z upodobaniem ośmieszają
swoje wady... i na tym się kończy.
swoje wady... i na tym się kończy.
Marek Łabaj
Brytyjczycy – gentleman
Brytyjczycy – gentleman
’s
’s
agreement
agreement
•
Chcąc sprzedawać na rynek brytyjski
Chcąc sprzedawać na rynek brytyjski
należy prowadzić akwizycję i negocjacje
należy prowadzić akwizycję i negocjacje
na terenie Anglii – Brytyjczycy
na terenie Anglii – Brytyjczycy
niechętnie wyjeżdżają ze swojej wyspy.
niechętnie wyjeżdżają ze swojej wyspy.
•
Powszechnie uważa się, że znajomość
Powszechnie uważa się, że znajomość
języków obcych jest w Anglii relatywnie
języków obcych jest w Anglii relatywnie
niska.
niska.
•
Należy upewnić się, czy firma jest
Należy upewnić się, czy firma jest
rodzinnie brytyjska.
rodzinnie brytyjska.
Marek Łabaj
Brytyjczycy – gentleman
Brytyjczycy – gentleman
agreement
agreement
•
Trzeba upewnić się co do statusu i
Trzeba upewnić się co do statusu i
kwalifikacji handlowych osoby, z którą
kwalifikacji handlowych osoby, z którą
rozmawiamy w firmie, gdyż może okazać
rozmawiamy w firmie, gdyż może okazać
się, że posiada ona ograniczone
się, że posiada ona ograniczone
uprawnienia, choć się do tego nie
uprawnienia, choć się do tego nie
przyznaje.
przyznaje.
•
Wysoko cenią sobie dane przez siebie
Wysoko cenią sobie dane przez siebie
słowo i podobnego zachowania oczekują
słowo i podobnego zachowania oczekują
od drugiej strony – gentleman’s agreement
od drugiej strony – gentleman’s agreement
jest traktowane na równi z dokumentem.
jest traktowane na równi z dokumentem.
Marek Łabaj
Brytyjczycy – gentleman
Brytyjczycy – gentleman
agreement
agreement
•
Zebranie z reguły odbywa się w
Zebranie z reguły odbywa się w
siedzibie angielskiego partnera.
siedzibie angielskiego partnera.
•
Dyskusja zaczyna się i kończy
Dyskusja zaczyna się i kończy
rozmową towarzyską.
rozmową towarzyską.
•
Część merytoryczna prowadzona
Część merytoryczna prowadzona
będzie z wielką kulturą.
będzie z wielką kulturą.
Marek Łabaj
Francuzi – perfekcyjni
Francuzi – perfekcyjni
taktycy
taktycy
•
Powinni być traktowani z
Powinni być traktowani z
ostrożnością, ponieważ maniery i
ostrożnością, ponieważ maniery i
ujmujący styl bycia mogą zmylić
ujmujący styl bycia mogą zmylić
czujność kontrahenta.
czujność kontrahenta.
•
W rzeczywistości Francuzi są
W rzeczywistości Francuzi są
zimnymi i wyrachowanymi
zimnymi i wyrachowanymi
negocjatorami (czytaj:
negocjatorami (czytaj:
perfekcyjnymi negocjatorami).
perfekcyjnymi negocjatorami).
Marek Łabaj
Francuzi – perfekcyjni
Francuzi – perfekcyjni
taktycy
taktycy
•
Można liczyć w najlepszym przypadku
Można liczyć w najlepszym przypadku
na dwa ustępstwa:
na dwa ustępstwa:
–
prowadzenie rozmowy w języku angielskim
prowadzenie rozmowy w języku angielskim
–
spóźnienia cudzoziemca są akceptowane w
spóźnienia cudzoziemca są akceptowane w
sytuacji, gdy klientowi francuskiemu
sytuacji, gdy klientowi francuskiemu
bardzo na czymś zależy.
bardzo na czymś zależy.
•
Tak długo trzymają się litery kontraktu,
Tak długo trzymają się litery kontraktu,
jak długo to będzie dla nich korzystne.
jak długo to będzie dla nich korzystne.
Marek Łabaj
Francuzi – perfekcyjni
Francuzi – perfekcyjni
taktycy
taktycy
•
Nie należy stosować w stosunku do
Nie należy stosować w stosunku do
Francuzów technik nacechowanych
Francuzów technik nacechowanych
wysoką presją, choć czasami sami
wysoką presją, choć czasami sami
sięgają po nie.
sięgają po nie.
•
Należy przygotować się do rozmów
Należy przygotować się do rozmów
starannie, posiadać pełnomocnictwa i
starannie, posiadać pełnomocnictwa i
rozeznanie w sytuacji rynkowej (z kim
rozeznanie w sytuacji rynkowej (z kim
współpracują, na jakich warunkach).
współpracują, na jakich warunkach).
Marek Łabaj
Francuzi – perfekcyjni
Francuzi – perfekcyjni
taktycy
taktycy
•
Opracowanie dokumentu końcowego
Opracowanie dokumentu końcowego
winno być zrobione skrupulatnie.
winno być zrobione skrupulatnie.
•
Należy uważać na treść klauzul
Należy uważać na treść klauzul
dotyczących kar i gwarancji, ponieważ
dotyczących kar i gwarancji, ponieważ
są one z reguły rygorystyczne dla
są one z reguły rygorystyczne dla
kontrahenta i liberalnie dla Francuza.
kontrahenta i liberalnie dla Francuza.
•
Czas potrzebny do osiągnięcia bardziej
Czas potrzebny do osiągnięcia bardziej
normalnych stosunków jest dłuższy, niż
normalnych stosunków jest dłuższy, niż
w innych krajach Europy Zachodniej.
w innych krajach Europy Zachodniej.
Marek Łabaj
Austriacy – rzeczowi,
Austriacy – rzeczowi,
konkretni, solidni
konkretni, solidni
•
Solidność kupiecka – oczekują usług
Solidność kupiecka – oczekują usług
hotelarsko – gastronomicznych na
hotelarsko – gastronomicznych na
wysokim poziomie, lecz bez zbędnych
wysokim poziomie, lecz bez zbędnych
ekstrawagancji.
ekstrawagancji.
•
W rozmowie wstępnej wskazane
W rozmowie wstępnej wskazane
poruszenie tematów:
poruszenie tematów:
–
uroki krajobrazu Austrii,
uroki krajobrazu Austrii,
–
kultura, muzyka, sztuka i historia tego
kultura, muzyka, sztuka i historia tego
kraju.
kraju.
Marek Łabaj
Austriacy – rzeczowi,
Austriacy – rzeczowi,
konkretni, solidni
konkretni, solidni
•
Są zainteresowani szczegółami
Są zainteresowani szczegółami
oferowanych usług, dostępnością usług
oferowanych usług, dostępnością usług
dodatkowych takich, jak możliwość
dodatkowych takich, jak możliwość
wynajmu samochodu, obecnością w
wynajmu samochodu, obecnością w
hotelu przedstawicielstwa biura podróży.
hotelu przedstawicielstwa biura podróży.
Zwracają uwagę na jakość i dostępność
Zwracają uwagę na jakość i dostępność
połączeń komunikacyjnych i
połączeń komunikacyjnych i
telekomunikacyjnych hotelu ze światem.
telekomunikacyjnych hotelu ze światem.
•
Są rzeczowi i konkretni.
Są rzeczowi i konkretni.
Marek Łabaj
Austriacy – rzeczowi,
Austriacy – rzeczowi,
konkretni, solidni
konkretni, solidni
•
W rozmowach często biorą udział
W rozmowach często biorą udział
prawnicy.
prawnicy.
•
Rozmowy często prowadzi
Rozmowy często prowadzi
przedstawiciel średniego szczebla,
przedstawiciel średniego szczebla,
a ostatni głos należy do
a ostatni głos należy do
kierownictwa.
kierownictwa.
Marek Łabaj
Belgowie – twardzi i
Belgowie – twardzi i
wymagający
wymagający
•
Należy unikać poruszania problemu
Należy unikać poruszania problemu
różnic kulturowych, politycznych i
różnic kulturowych, politycznych i
językowych ze względu na
językowych ze względu na
internacjonalizm Belgów (dwie grupy –
internacjonalizm Belgów (dwie grupy –
Flamandowie 55% ludności, Walonowie
Flamandowie 55% ludności, Walonowie
35% i inne grupy mniejszościowe).
35% i inne grupy mniejszościowe).
•
Należy unikać tematów dotyczących
Należy unikać tematów dotyczących
życia osobistego, dochodów itp.
życia osobistego, dochodów itp.
Marek Łabaj
Belgowie – twardzi i
Belgowie – twardzi i
wymagający
wymagający
•
Najłatwiejsze tematy na początek to sport
Najłatwiejsze tematy na początek to sport
(piłka nożna, kolarstwo) , architektura i
(piłka nożna, kolarstwo) , architektura i
sztuka.
sztuka.
•
Belgowie należą do twardych negocjatorów.
Belgowie należą do twardych negocjatorów.
•
Są wymagający jeśli chodzi o dokumentację,
Są wymagający jeśli chodzi o dokumentację,
postrzegają prawidłowość postrzeganych
postrzegają prawidłowość postrzeganych
sformułowań, przy długo terminowych
sformułowań, przy długo terminowych
porozumieniach i umowach często
porozumieniach i umowach często
wymagają przedstawienia dokumentów
wymagają przedstawienia dokumentów
świadczących o bezpieczeństwie
świadczących o bezpieczeństwie
technicznym hotelu.
technicznym hotelu.
Marek Łabaj
Belgowie – twardzi i
Belgowie – twardzi i
wymagający
wymagający
•
Narzucają szybkie tempo
Narzucają szybkie tempo
negocjacji.
negocjacji.
•
Każda istotna dla celu informacja
Każda istotna dla celu informacja
jest podparta dokumentacją.
jest podparta dokumentacją.
•
Znają z reguły 2 – 3 języki obce,
Znają z reguły 2 – 3 języki obce,
niekiedy więcej, np. flamandzki,
niekiedy więcej, np. flamandzki,
angielski, niemiecki i francuski.
angielski, niemiecki i francuski.
Marek Łabaj
Hiszpanie – wytrwali i
Hiszpanie – wytrwali i
dokładni
dokładni
•
Oczekują towarzyskiej rozmowy
Oczekują towarzyskiej rozmowy
wstępnej. Najlepszymi tematami do
wstępnej. Najlepszymi tematami do
rozmowy dla Hiszpana są:
rozmowy dla Hiszpana są:
–
historia i kultura kraju,
historia i kultura kraju,
–
walki byków – nie należy krytykować,
walki byków – nie należy krytykować,
gdyż dla Hiszpana walki byków to,
gdyż dla Hiszpana walki byków to,
oprócz sportu, także sztuka.
oprócz sportu, także sztuka.
Marek Łabaj
Hiszpanie – wytrwali i
Hiszpanie – wytrwali i
dokładni
dokładni
•
Punktualność nie jest specjalnością
Punktualność nie jest specjalnością
Hiszpanów – spóźniają się nawet do 15 –
Hiszpanów – spóźniają się nawet do 15 –
20 minut, samemu należy przyjść
20 minut, samemu należy przyjść
punktualnie.
punktualnie.
•
Negocjacje nie odbiegają od standardów
Negocjacje nie odbiegają od standardów
europejskich, często jednak przerywane
europejskich, często jednak przerywane
są na rozmowy nieformalne, co wydłuża
są na rozmowy nieformalne, co wydłuża
czas negocjacji.
czas negocjacji.
•
Należy starać się o wykształcenie
Należy starać się o wykształcenie
kontaktów o trwałym charakterze.
kontaktów o trwałym charakterze.
Marek Łabaj
Hiszpanie – wytrwali i
Hiszpanie – wytrwali i
dokładni
dokładni
•
Należy wykazywać solidność w
Należy wykazywać solidność w
szczegółach, by pozyskać zaufanie
szczegółach, by pozyskać zaufanie
partnera (np. posiadać wyliczone
partnera (np. posiadać wyliczone
drobiazgowe korzyści płynące z
drobiazgowe korzyści płynące z
kilku, rosnących wielkości
kilku, rosnących wielkości
wykorzystania pokojonocy w
wykorzystania pokojonocy w
ramach okresu zawieranego
ramach okresu zawieranego
porozumienia).
porozumienia).
•
Należy wykluczyć techniki presji.
Należy wykluczyć techniki presji.
Marek Łabaj
Hiszpanie – wytrwali i
Hiszpanie – wytrwali i
dokładni
dokładni
•
Nie można dopuścić by nasz
Nie można dopuścić by nasz
rozmówca „stracił twarz”.
rozmówca „stracił twarz”.
•
Są wytrwali w negocjacjach – należy
Są wytrwali w negocjacjach – należy
rozpoczynać rozmowy od wysokiego
rozpoczynać rozmowy od wysokiego
poziomu żądań.
poziomu żądań.
•
Nie powinno stosować się dużych
Nie powinno stosować się dużych
ustępstw, gdyż wzbudza to
ustępstw, gdyż wzbudza to
podejrzenia o niesolidności
podejrzenia o niesolidności
propozycji, a co za tym idzie partnera.
propozycji, a co za tym idzie partnera.
Marek Łabaj
Hiszpanie – wytrwali i
Hiszpanie – wytrwali i
dokładni
dokładni
•
Propozycje powinny być poparte
Propozycje powinny być poparte
wyliczeniami – Hiszpanie nie lubią
wyliczeniami – Hiszpanie nie lubią
propozycji niedopracowanych.
propozycji niedopracowanych.
•
Należy być przygotowanym na
Należy być przygotowanym na
liczne poprawki i uważać by
liczne poprawki i uważać by
proponowana zmiana
proponowana zmiana
„kosmetyczna’, nie okazała się
„kosmetyczna’, nie okazała się
istotną.
istotną.
Marek Łabaj
Szwedzi – czuli na „eko”
Szwedzi – czuli na „eko”
•
Jest kilka tematów których należy unikać:
Jest kilka tematów których należy unikać:
–
rozmowy o podatkach, gdyż podatki są podstawą
rozmowy o podatkach, gdyż podatki są podstawą
finansowania programów socjalnych, a które
finansowania programów socjalnych, a które
stawiają Szwecję w czołówce światowej, więc
stawiają Szwecję w czołówce światowej, więc
celowość i sumienność płacenia podatków dla
celowość i sumienność płacenia podatków dla
wielu nie podlega dyskusji;
wielu nie podlega dyskusji;
–
nie należy wychwalać jakiegoś regionu Szwecji,
nie należy wychwalać jakiegoś regionu Szwecji,
gdyż Szwedów cechuje duże przywiązanie i
gdyż Szwedów cechuje duże przywiązanie i
lojalność do tej części kraju, w której mieszkają;
lojalność do tej części kraju, w której mieszkają;
–
sprawy osobiste nie są tematem do rozmów
sprawy osobiste nie są tematem do rozmów
(pytanie osobiste to impertynencja).
(pytanie osobiste to impertynencja).
Marek Łabaj
Szwedzi – czuli na „eko”
Szwedzi – czuli na „eko”
•
O czym można rozmawiać?
O czym można rozmawiać?
Przede wszystkim tematem
Przede wszystkim tematem
wdzięcznym jest ekologia i
wdzięcznym jest ekologia i
ochrona środowiska.
ochrona środowiska.
•
Za grzeczną i właściwą uznają
Za grzeczną i właściwą uznają
Szwedzi znajomość przez
Szwedzi znajomość przez
cudzoziemca kilku przynajmniej
cudzoziemca kilku przynajmniej
słów w języku szwedzkim.
słów w języku szwedzkim.
Marek Łabaj
Szwedzi – czuli na „eko”
Szwedzi – czuli na „eko”
•
Szwedzi to twardzi negocjatorzy.
Szwedzi to twardzi negocjatorzy.
•
Działają według z góry ustalonego
Działają według z góry ustalonego
scenariusza – co zmniejsza skalę
scenariusza – co zmniejsza skalę
elastyczności.
elastyczności.
•
Przywiązują dużą wagę do jakości
Przywiązują dużą wagę do jakości
i reputacji hotelu kontrahenta, w
i reputacji hotelu kontrahenta, w
zakresie terminowości i
zakresie terminowości i
dokładności w wysyłanych
dokładności w wysyłanych
dokumentach.
dokumentach.
Marek Łabaj
Szwedzi – czuli na „eko”
Szwedzi – czuli na „eko”
•
Dużą wagę przywiązują do ceny z
Dużą wagę przywiązują do ceny z
uwagi na wysokie koszty dystrybucji.
uwagi na wysokie koszty dystrybucji.
•
Cena powinna być skalkulowana na
Cena powinna być skalkulowana na
poziomie zbliżonym do finalnego
poziomie zbliżonym do finalnego
(10%) – zbyt wysoka cena może
(10%) – zbyt wysoka cena może
spowodować odstąpienie od
spowodować odstąpienie od
negocjacji.
negocjacji.
•
Punktualność stanowi istotny
Punktualność stanowi istotny
warunek powodzenia.
warunek powodzenia.
Marek Łabaj
Szwedzi – czuli na „eko”
Szwedzi – czuli na „eko”
•
Pierwsze spotkanie winno być
Pierwsze spotkanie winno być
poprzedzone listem, fax’em lub rozmową
poprzedzone listem, fax’em lub rozmową
telefoniczną.
telefoniczną.
•
W prezentacji należy być konkretnym,
W prezentacji należy być konkretnym,
trzymać się faktów oraz wyrażać zwięźle i
trzymać się faktów oraz wyrażać zwięźle i
logiczne.
logiczne.
•
Decyzje podejmowane są przez
Decyzje podejmowane są przez
menedżerów średniego szczebla – z
menedżerów średniego szczebla – z
naczelnym kierownictwem prowadzi się
naczelnym kierownictwem prowadzi się
na ogół rozmowy kurtuazyjne.
na ogół rozmowy kurtuazyjne.
Marek Łabaj
Holendrzy – poważni i
Holendrzy – poważni i
konkretni
konkretni
•
Jak wszyscy mieszkańcy Beneluxu
Jak wszyscy mieszkańcy Beneluxu
– za miły gest uważają krótką
– za miły gest uważają krótką
rozmowę wstępną. Na etapie
rozmowę wstępną. Na etapie
rozmowy wstępnej można poruszyć
rozmowy wstępnej można poruszyć
tematy: sztuka, muzyka, muzea,
tematy: sztuka, muzyka, muzea,
uroki Holandii.
uroki Holandii.
•
Z satysfakcją przyjmują pochwały
Z satysfakcją przyjmują pochwały
na temat schludności i czystości
na temat schludności i czystości
kraju.
kraju.
Marek Łabaj
Holendrzy – poważni i
Holendrzy – poważni i
konkretni
konkretni
•
Nigdy nie należy dyskutować na
Nigdy nie należy dyskutować na
tematy religijne.
tematy religijne.
•
Na spotkanie należy umówić się
Na spotkanie należy umówić się
wcześniej i być punktualnym.
wcześniej i być punktualnym.
•
Holendrzy nie targują się
Holendrzy nie targują się
zawzięcie – oferta wyjściowa nie
zawzięcie – oferta wyjściowa nie
może być wygórowana w
może być wygórowana w
stosunku do ceny realnej.
stosunku do ceny realnej.
Marek Łabaj
Holendrzy – poważni i
Holendrzy – poważni i
konkretni
konkretni
•
Są podejrzliwi na wysokie ustępstwa –
Są podejrzliwi na wysokie ustępstwa –
wysokie rabaty dyskredytują oferenta.
wysokie rabaty dyskredytują oferenta.
•
Kluczowe znaczenie ma sposób
Kluczowe znaczenie ma sposób
zaprezentowania oferty hotelu i
zaprezentowania oferty hotelu i
szczegółowych usług.
szczegółowych usług.
•
Dużo faktów, opinie o usłudze,
Dużo faktów, opinie o usłudze,
wykresy obłożenia i inne zestawienia
wykresy obłożenia i inne zestawienia
to warunki wywołania
to warunki wywołania
zainteresowania.
zainteresowania.
Marek Łabaj
Holendrzy – poważni i
Holendrzy – poważni i
konkretni
konkretni
•
Powaga i konkretność to podstawa
Powaga i konkretność to podstawa
negocjacji.
negocjacji.
•
Są praktyczni i podchodzą pragmatycznie
Są praktyczni i podchodzą pragmatycznie
do spraw i efektywności działania.
do spraw i efektywności działania.
•
Można ich sobie zrazić, jeśli:
Można ich sobie zrazić, jeśli:
–
rozmowy nie prowadzą do celu
rozmowy nie prowadzą do celu
–
będziemy zmieniali tematy
będziemy zmieniali tematy
–
będziemy chaotyczni
będziemy chaotyczni
–
rozmowy poprowadzimy w sposób
rozmowy poprowadzimy w sposób
nonszalancki lub wesołkowaty.
nonszalancki lub wesołkowaty.
Marek Łabaj
Szwajcarzy – „ojcowie
Szwajcarzy – „ojcowie
hotelarstwa”
hotelarstwa”
–
W biznesie używa się trzech języków:
W biznesie używa się trzech języków:
niemieckiego, francuskiego i
niemieckiego, francuskiego i
włoskiego. Angielski jest powszechnie
włoskiego. Angielski jest powszechnie
znany.
znany.
–
Szwajcarzy należący do wymienionych
Szwajcarzy należący do wymienionych
grup etnicznych przenoszą cechy
grup etnicznych przenoszą cechy
kulturowe do procesu
kulturowe do procesu
negocjacyjnego.
negocjacyjnego.
–
Rozmowy powinny być prowadzone w
Rozmowy powinny być prowadzone w
języku danej grupy etnicznej.
języku danej grupy etnicznej.
Marek Łabaj
Szwajcarzy – „ojcowie
Szwajcarzy – „ojcowie
hotelarstwa”
hotelarstwa”
–
Zarówno kobiety, jak i mężczyźni
Zarówno kobiety, jak i mężczyźni
witają się „mocnym uściskiem”
witają się „mocnym uściskiem”
dłoni. Nie należy całować dłoni
dłoni. Nie należy całować dłoni
kobiety.
kobiety.
–
Szwajcarzy są dosyć formalni –
Szwajcarzy są dosyć formalni –
uważają się za „ojców
uważają się za „ojców
hotelarstwa”, często więc kolegów
hotelarstwa”, często więc kolegów
z innych krajów traktują nieco
z innych krajów traktują nieco
paternistycznie.
paternistycznie.
Marek Łabaj
Szwajcarzy – „ojcowie
Szwajcarzy – „ojcowie
hotelarstwa”
hotelarstwa”
–
Nie należy szybko skracać dystansu.
Nie należy szybko skracać dystansu.
–
Nie należy poruszać tematów
Nie należy poruszać tematów
osobistych.
osobistych.
–
Nie powinno zachwycać się
Nie powinno zachwycać się
bogactwem Szwajcarii – jest
bogactwem Szwajcarii – jest
sprzeczne z umiarkowaniem
sprzeczne z umiarkowaniem
Szwajcarów i niechęcią do
Szwajcarów i niechęcią do
afiszowania się dochodami.
afiszowania się dochodami.
Marek Łabaj
Szwajcarzy – „ojcowie
Szwajcarzy – „ojcowie
hotelarstwa”
hotelarstwa”
–
Negocjacje przeprowadzają sumiennie
Negocjacje przeprowadzają sumiennie
bez poddawania się chwilowym
bez poddawania się chwilowym
emocjom (reakcje emocjonalne są
emocjom (reakcje emocjonalne są
odbierane za oznakę niedojrzałości i
odbierane za oznakę niedojrzałości i
braku przygotowania formalnego).
braku przygotowania formalnego).
–
Plan rozmów jest starannie
Plan rozmów jest starannie
przygotowany.
przygotowany.
–
Termin spotkania powinien być
Termin spotkania powinien być
uzgodniony telefonicznie lub drogą
uzgodniony telefonicznie lub drogą
listowną z dużym wyprzedzeniem.
listowną z dużym wyprzedzeniem.
Marek Łabaj
Szwajcarzy – „ojcowie
Szwajcarzy – „ojcowie
hotelarstwa”
hotelarstwa”
•
Punktualność jest koniecznym
Punktualność jest koniecznym
warunkiem powodzenia.
warunkiem powodzenia.
•
Prezentację i argumentację należy
Prezentację i argumentację należy
prowadzić zwięźle i fachowo –
prowadzić zwięźle i fachowo –
dopuszczalny jest międzynarodowy
dopuszczalny jest międzynarodowy
żargon branżowy.
żargon branżowy.
Marek Łabaj
Szwajcarzy – „ojcowie
Szwajcarzy – „ojcowie
hotelarstwa”
hotelarstwa”
–
Stopień staranności jest jednym z
Stopień staranności jest jednym z
kryteriów stosowanych przy ocenie
kryteriów stosowanych przy ocenie
kontrahenta (dopracowane
kontrahenta (dopracowane
materiały, elegancka edycja lecz
materiały, elegancka edycja lecz
także właściwy strój).
także właściwy strój).
–
Dobrze jest posługiwać się
Dobrze jest posługiwać się
nowoczesnymi środkami prezentacji
nowoczesnymi środkami prezentacji
audiowizualnej – w miarę możliwości
audiowizualnej – w miarę możliwości
nowinkami technicznymi.
nowinkami technicznymi.
Marek Łabaj
Arabowie – Bliski Wschód –
Arabowie – Bliski Wschód –
bez konfrontacji
bez konfrontacji
•
Język arabski jest wspólny dla
Język arabski jest wspólny dla
większości Arabów, pomimo
większości Arabów, pomimo
występowania licznych
występowania licznych
dialektów. Angielski i francuski
dialektów. Angielski i francuski
są językami dość dobrze
są językami dość dobrze
znanymi.
znanymi.
•
Należy zapoznać się z zasadami
Należy zapoznać się z zasadami
religii kontrahenta arabskiego.
religii kontrahenta arabskiego.
Marek Łabaj
Arabowie – Bliski Wschód –
Arabowie – Bliski Wschód –
bez konfrontacji
bez konfrontacji
•
Należy unikać rozmów w czasie
Należy unikać rozmów w czasie
trwania Ramadanu (islamski post).
trwania Ramadanu (islamski post).
•
Jeśli negocjujemy w czasie trwania
Jeśli negocjujemy w czasie trwania
Ramadanu należy powstrzymywać
Ramadanu należy powstrzymywać
się od jedzenia i picia, chyba że
się od jedzenia i picia, chyba że
gospodarz sam je zaproponuje.
gospodarz sam je zaproponuje.
Wówczas należy jeść niewiele i
Wówczas należy jeść niewiele i
powściągliwie. Jednak odmowa
powściągliwie. Jednak odmowa
zaproponowanego posiłku
zaproponowanego posiłku
potraktowana będzie jako obelga.
potraktowana będzie jako obelga.
Marek Łabaj
Arabowie – Bliski Wschód –
Arabowie – Bliski Wschód –
bez konfrontacji
bez konfrontacji
•
Często negocjacje rozpoczynają się
Często negocjacje rozpoczynają się
obiadem lub kolacją, a dopiero
obiadem lub kolacją, a dopiero
następnego dnia przystępuje się do
następnego dnia przystępuje się do
rozmów – pod żadnym pozorem nie
rozmów – pod żadnym pozorem nie
można odmówić.
można odmówić.
•
Nie jada się wieprzowiny i w
Nie jada się wieprzowiny i w
większości przypadków nie pije się
większości przypadków nie pije się
alkoholu.
alkoholu.
•
Do picia podaje się herbatę miętową
Do picia podaje się herbatę miętową
lub czarną kawę – nie należy
lub czarną kawę – nie należy
odmawiać ich spożycia.
odmawiać ich spożycia.
Marek Łabaj
Arabowie – Bliski Wschód –
Arabowie – Bliski Wschód –
bez konfrontacji
bez konfrontacji
•
Arabowie prowadzą negocjacje
Arabowie prowadzą negocjacje
taktyką „otwartych drzwi” – do
taktyką „otwartych drzwi” – do
pokoju wchodzą koledzy, przyjaciele,
pokoju wchodzą koledzy, przyjaciele,
kupcy.
kupcy.
•
Stosowane jest to także w
Stosowane jest to także w
instytucjach państwowych.
instytucjach państwowych.
•
Nie należy się z tego pokoju
Nie należy się z tego pokoju
denerwować, a w chwili gdy okażemy
denerwować, a w chwili gdy okażemy
niezadowolenie jesteśmy przegrani i
niezadowolenie jesteśmy przegrani i
możemy wracać do kraju.
możemy wracać do kraju.
Marek Łabaj
Arabowie – Bliski Wschód –
Arabowie – Bliski Wschód –
bez konfrontacji
bez konfrontacji
•
Punktualność nie jest cechą
Punktualność nie jest cechą
Arabów.
Arabów.
•
Decyzje podejmują powoli.
Decyzje podejmują powoli.
•
Często powodem zwłoki jest
Często powodem zwłoki jest
jakiś szczegół, a negocjator
jakiś szczegół, a negocjator
arabski zamiast powiedzieć to
arabski zamiast powiedzieć to
wprost – czeka na korektę ze
wprost – czeka na korektę ze
strony kontrahenta.
strony kontrahenta.
Marek Łabaj
Arabowie – Bliski Wschód –
Arabowie – Bliski Wschód –
bez konfrontacji
bez konfrontacji
•
Arabowie często liczą, że
Arabowie często liczą, że
niekorzystna sytuacja „umrze
niekorzystna sytuacja „umrze
śmiercią naturalną”, bądź też
śmiercią naturalną”, bądź też
sam upływ czasu spowoduje
sam upływ czasu spowoduje
zmianę sytuacji na ich korzyść.
zmianę sytuacji na ich korzyść.
•
Arabowie nie lubią konfrontacji
Arabowie nie lubią konfrontacji
i kłótni z cudzoziemcami.
i kłótni z cudzoziemcami.
Marek Łabaj
Arabowie – Bliski Wschód –
Arabowie – Bliski Wschód –
bez konfrontacji
bez konfrontacji
•
Nigdy nie należy pierwszemu mówić o
Nigdy nie należy pierwszemu mówić o
celu wizyty.
celu wizyty.
•
Często pośrednik przyśpiesza
Często pośrednik przyśpiesza
negocjacje, ale należy konkretnie
negocjacje, ale należy konkretnie
określić sposób jego wynagradzania.
określić sposób jego wynagradzania.
•
W przypadku zwolnienia pośrednika
W przypadku zwolnienia pośrednika
nie należy mówić o tym kontrahentom
nie należy mówić o tym kontrahentom
arabskim, którzy z racji solidarności
arabskim, którzy z racji solidarności
wynikającej z pustynnego okresu życia
wynikającej z pustynnego okresu życia
Beduinów nie mogą słuchać krytyki
Beduinów nie mogą słuchać krytyki
pod adresem swojego ziomka.
pod adresem swojego ziomka.
Marek Łabaj
Trzeci Świat – płatni
Trzeci Świat – płatni
„pośrednicy”
„pośrednicy”
•
Znajomość języków handlowych
Znajomość języków handlowych
i niektórych instytucji prawnych
i niektórych instytucji prawnych
jest stosunkowo powszechna.
jest stosunkowo powszechna.
•
Większość rządów nie posiada
Większość rządów nie posiada
rodowodu demokratycznego.
rodowodu demokratycznego.
•
Korupcja i „pośrednictwo”
Korupcja i „pośrednictwo”
kontraktowe jest powszechne.
kontraktowe jest powszechne.
Marek Łabaj
Trzeci Świat – płatni
Trzeci Świat – płatni
„pośrednicy”
„pośrednicy”
•
Koszty na „łapówki” winno się
Koszty na „łapówki” winno się
skalkulować w koszty akwizycji.
skalkulować w koszty akwizycji.
•
Łapówka przyspiesza prawie
Łapówka przyspiesza prawie
wszystko, od miejsca w hotelu, biletu
wszystko, od miejsca w hotelu, biletu
na samolot po licencje i kredyty na
na samolot po licencje i kredyty na
sfinansowanie operacji.
sfinansowanie operacji.
•
Należy pamiętać o ryzyku oskarżenia
Należy pamiętać o ryzyku oskarżenia
o przekupstwo, szczególnie gdy
o przekupstwo, szczególnie gdy
wartość „prezentu” w odczuciu
wartość „prezentu” w odczuciu
odbiorcy jest niestosowna.
odbiorcy jest niestosowna.
Marek Łabaj
Trzeci Świat – płatni
Trzeci Świat – płatni
„pośrednicy”
„pośrednicy”
•
Często można się spotkać z tzw.
Często można się spotkać z tzw.
pośrednikami, których zadaniem jest
pośrednikami, których zadaniem jest
kontaktowanie stron,
kontaktowanie stron,
•
Osoba taka z reguły bywa zatrudniona
Osoba taka z reguły bywa zatrudniona
w jakiejś instytucji rządowej.
w jakiejś instytucji rządowej.
•
Prezenty i upominki są powszechnie
Prezenty i upominki są powszechnie
stosowanym zwyczajem i muszą mieć
stosowanym zwyczajem i muszą mieć
wymierną wartość dla
wymierną wartość dla
obdarowywanego.
obdarowywanego.
Marek Łabaj
Trzeci Świat – płatni
Trzeci Świat – płatni
„pośrednicy”
„pośrednicy”
•
Ryzyko finansowe kontraktu jest
Ryzyko finansowe kontraktu jest
z reguły bardzo wysokie (100 %
z reguły bardzo wysokie (100 %
przedpłata jest dobrym
przedpłata jest dobrym
zabezpieczeniem – lecz trudnym
zabezpieczeniem – lecz trudnym
do wynegocjowania).
do wynegocjowania).
Marek Łabaj
Trzeci Świat – płatni
Trzeci Świat – płatni
„pośrednicy”
„pośrednicy”
•
Można się spotkać z różnymi
Można się spotkać z różnymi
typami oszustw:
typami oszustw:
–
ci, którzy nie zamierzali zapłacić i nie
ci, którzy nie zamierzali zapłacić i nie
próbowali tego ukryć;
próbowali tego ukryć;
–
ci, którzy początkowo chcieli
ci, którzy początkowo chcieli
zapłacić, lecz zachłanność wzięła
zapłacić, lecz zachłanność wzięła
górę;
górę;
–
ci, którzy nie mieli zamiaru zapłacić,
ci, którzy nie mieli zamiaru zapłacić,
lecz usilnie zapewnili o swej
lecz usilnie zapewnili o swej
wiarygodności.
wiarygodności.
Marek Łabaj
Trzeci Świat – płatni
Trzeci Świat – płatni
„pośrednicy”
„pośrednicy”
•
W sytuacji zagrożenia płatności
W sytuacji zagrożenia płatności
lepiej uzyskać jej część niż czekać
lepiej uzyskać jej część niż czekać
na nieosiągalną całość zapłaty.
na nieosiągalną całość zapłaty.
•
Często placówki dyplomatyczne
Często placówki dyplomatyczne
informują o niektórych
informują o niektórych
nieuczciwych praktykach
nieuczciwych praktykach
stosowanych w ich krajach przez
stosowanych w ich krajach przez
miejscową grupę „biznesmenów”.
miejscową grupę „biznesmenów”.