KOSZT ALTERNATYWNY WARTOŚĆ NAJBARDZIEJ PREFEROWANEJ, LECZ NIE WYBRANEJ ALTERNATYWY

TEORIA WYBORU

PRZEDSIĘBIORSTWA



Pojęcie i rodzaje przedsiębiorstw.



Funkcja produkcji.



Koszty produkcji.



Decyzje produkcyjne przedsiębiorstwa.

PRZEDSIĘBIORSTWA

PODMIOTY GOSPODARCZE

PROWADZĄCE NA WŁASNY

RACHUNEK DZIAŁALNOŚĆ

PRODUKCYJNĄ

LUB USŁUGOWĄ

Ze względu na charakter działalności

przedsiębiorstwa można podzielić na:

1.Przedsiębiorstwa produkcyjne:



przedsiębiorstwa wydobywcze,



przedsiębiorstwa przetwórcze,



przedsiębiorstwa obróbkowe,



przedsiębiorstwa montażowe.

2. Przedsiębiorstwa świadczące usługi:



przedsiębiorstwa handlowe,



przedsiębiorstwa komunikacyjne i transportowe,



przedsiębiorstwa ubezpieczeniowe,



przedsiębiorstwa finansowe,



przedsiębiorstwa o charakterze społecznym,



inne przedsiębiorstwa usługowe.

Ze względu na liczbę

pracowników przedsiębiorstwa

dzielimy na:



mikroprzedsiębiorstwa - zatrudniające

do 9 pracowników,



przedsiębiorstwa małe - zatrudniające

od 10 do 49 pracowników,



przedsiębiorstwa średnie - zatrudniające

od 50 do 249 pracowników,



przedsiębiorstwa duże - zatrudniające

powyżej 250 pracowników.

Z punktu widzenia form

własności można wyróżnić:



przedsiębiorstwa państwowe,



przedsiębiorstwa prywatne (w tym

przedsiębiorstwa będące własnością

pojedynczych osób jak i rodzin oraz

spółki),



przedsiębiorstwa spółdzielcze,



przedsiębiorstwa komunalne.

ZYSK (PROFIT)

RÓŻNICA POMIĘDZY

PRZYCHODAMI CAŁKOWITYMI

(TR) UZYSKANYMI PRZEZ FIRMĘ

A PONIESIONYMI KOSZTAMI

CAŁKOWITYMI (TC):

Π = TR – TC

ANALIZA PRZYCHODÓW

PRZYCHODY CAŁKOWITE (TR)

SUMA PIENIĘDZY UZYSKANYCH ZE

SPRZEDAŻY PRODUKTU W ILOŚCI

q, JAKĄ FIRMA DOSTARCZYŁA PO

CENIE p NA RYNEK:

TR = p x q

PRZYCHODY PRZECIĘTNE

(AR)

CENA OTRZYMYWNA PRZECIĘTNIE

ZA WSZYSTKIE SPRZEDANE

JEDNOSTKI:

AR = TR/q = (p x q) /q = p

PRZYCHODY KRAŃCOWE

(MR)

PRZYROST PRZYCHODÓW

CAŁKOWITYCH UZYSKANYCH ZE

ZWIĘKSZENIA ILOŚCI

SPRZEDANEGO PRODUKTU:

MR = ΔTR /



OPTYMALIZACJA DECYZJI

ANALIZA MARGINALNA



ZYSK KRAŃCOWY

(M Π) – PRZYROST ZYSKU

WYNIKAJĄCY ZE ZWIĘKSZENIA PRODUKCJI I

SPRZEDAŻY O JEDNOSTKĘ

M Π =



Π /





PRZYCHÓD KRAŃCOWY

MR = ΔTR /





KOSZT KRAŃCOWY

(MC) - PRZYROST

KOSZTÓW CAŁKOWITYCH (TC) ZWIĄZANY ZE

ZWIĘKSZENIEM PRODUKCJI O JEDNOSTKĘ

MC =



TC /



STĄD:

M Π = MR – MC

PRZEDSIĘBIORSTWO

OSIĄGA MAKSYMALNY

ZYSK:



PRZY TAKIEJ WIELKOŚCI

PRODUKCJI, PRZY KTÓREJ UTARG

KRAŃCOWY RÓWNY JEST

KOSZTOWI KRAŃCOWEMU:

MR = MC



LUB GDY ZYSK KRAŃCOWY JEST

RÓWNY O:

M Π = 0

DECYZJE PRODUKCYJNE

PRZEDSIĘBIORCY

MR>MC

ZWIĘKSZYĆ PRODUKCJĘ

MR<MC

ZMNIEJSZYĆ PRODUKCJĘ

MR=MC

POZIOM PRODUKCJI JEST

OPTYMALNY

Produkcja

proces, w którym poprzez kombinację

pracy ludzkiej, środków i przedmiotów

pracy oraz przy użyciu właściwej

technologii powstają nowe dobra,

czyli produkty i usługi.

FUNKCJA PRODUKCJI

OKREŚLA MAKSYMALNĄ WIELKOŚĆ

PRODUKCJI JAKĄ MOŻE WYTWORZYĆ

FIRMA PRZY RÓŻNYCH KOMBINACJACH

CZYNNIKÓW WYTWÓRCZYCH

Q = F (K,L)



O, L



GDZIE:

Q – PRODUKCJA

K- WIELKOŚĆ ZAANGAZOWANEGO

KAPITAŁU

L – ZATRUDNIONA SIŁA ROBOCZA

Rodzaje produkcji



kapitałochłonna

- wymagająca dużych nakładów

rzeczowych składników majątkowych (maszyn,

urządzeń),



materiałochłonna

- wymagająca zużycia dużej

ilości materiału co wyraża się znacznym

udziałem kosztów materiałowych w koszty

wyrobu np. przemysł metalurgiczny, spożywczy.



pracochłonna

- jeżeli w produkcji przeważają

nakłady pracy ludzkiej, np. przemysł precyzyjny.



jednorodna

- występuje w przedsiębiorstwach

wytwarzających jeden rodzaj wyrobu np. w

cementowni itp.



różnorodna

- w przedsiębiorstwach

wykonujących różne wyroby np. fabryka

wykonująca obrabiarki.

PRACA

AKTYWNOŚĆ, KTÓRA POWODUJE

PRODUKCJĘ ZEWNĘTRZNĄ;

PRACA ZAWODOWA, A TAKŻE

WYKONYWANIE PRAC

DOMOWYCH TAKICH JAK

GOTOWANIE CZY SPRZĄTANIE

AKTYWNOŚĆ

OZNACZA NIE TYLKO TO CO WIĄŻE

SIĘ Z PRODUKCYJNĄ

DZIAŁALNOŚCIĄ LUDZKĄ ALE

TAKŻE M.IN. CZYNNOŚCI

ZWIĄZANE Z WYCHOWYWANIEM

DZIECI, UPRAWIANIEM SPORTU

LUB CZYTANIEM KSIĄŻEK

KAPITAŁ

"samopomnażająca się"

wartość np. akcja,

pieniądz, budynki,

samochód. Najbardziej

uniwersalną postacią

kapitału jest pieniądz.

Pieniądz będzie miał

formę kapitału, gdy jego

wykorzystanie spowoduje

pomnożenie się.

DOCHÓD Z UŻYTKOWANIA

CZYNNIKÓW PRODUKCJI:

PRACA

PŁACA

ZIEMIA

RENTA

KAPITAŁ

ZYSK

PRZEDSIĘBIORCZOŚĆ

wraz z dobra organizacją pracy i

wysokimi kwalifikacjami pracowników

tworzą ogromną i najważniejszą siłę

wytwórczą. Twórczy czynnik

produkcji.

PROBLEMY DECYZYJNE:



KRÓTKOOKRESOWE

– DOTYCZĄ

SYTUACJI, W KTÓRYCH

PRZEDSIĘBIORSTWO MUSI ZWIĘKSZYĆ

LUB ZMNIEJSZYĆ ROZMIARY

PRODUKCJI W WYNIKU ZMIAN POPYTU

RYNKOWEGO. NAKŁADY NIEKTÓRYCH

CZYNNIKÓW PRODUKCJI SĄ STAŁE. W

KRÓTKIM OKRESIE ZMIANY DOTYCZĄ

GŁÓWNIE CZYNNIKA PRACA.



DŁUGOOKRESOWE

– WSZYSTKIE

CZYNNIKI PRODUKCJI MOGĄ ULEC

ZMIANIE.FIRMY DOKONUJĘ ISTOTNYCH

ZMIAN W SKALI DZIAŁANIA, WYMIANY

I MODERNIZACJI URZĄDZEŃ LUB

WPROWADZAJĄ NOWE PRODUKTY.

PRODUKCYJNOŚĆ W KRÓTKIM OKRESIE

PRODUKT PRZECIĘTNY (AP)

STOSUNEK WIELKOŚCI PRODUKTU

CAŁKOWITEGO DO WIELKOŚCI

NAKŁADU, MIERZĄCY ILOŚĆ

PRODUKTU NA JEDNOSTKĘ DANEGO

CZYNNIKA PRODUKCJI

AP

PRODUKCYJNOŚĆ W KRÓTKIM OKRESIE

PRODUKT KRAŃCOWY (MP)

PRZYROST PRODUKTU CAŁKOWITEGO

WYNIKAJĄCY Z PRZYROSTU DANEGO

CZYNNIKA PRODUKCJI O JEDNOSTKĘ





PRODUKCYJNOŚĆ

W KRÓTKIM OKRESIE

PRAWO NIEPROPORCJONALNYCH

PRZYCHODÓW

ZWIĘKSZENIE NAKŁADÓW CZYNNIKÓW

WYTWÓRCZYCH NIE POWODUJE

PROPORCJONALNEGO PRZYROSTU

ROZMIARÓW PRODUKCJI

PRODUKCYJNOŚĆ

W KRÓTKIM OKRESIE

PRAWO MALEJĄCYCH PRZYCHODÓW

JEŻELI ILOŚĆ NAKŁADU DANEGO CZYNNIKA

ROŚNIE, PODCZAS GDY ILOŚCI

POZOSTAŁYCH CZYNNIKÓW

WYTWÓRCZYCH SĄ NIEZMIENNE, TO

ZOSTANIE OSIĄGNIĘTY PUNKT, POWYŻEJ

KTÓREGO DODATKOWE (KRAŃCOWE)

JEDNOSTKI TEGO CZYNNIKA PRODUKCJI

DAWAĆ BĘDĄ CORAZ MNIEJSZE

PRZYROSTY PRODUKCJI.

PRODUKCYJNOŚĆ

W DŁUGIM OKRESIE

SUBSTYTUCJA CZYNNIKÓW PRODUKCJI

ZASTĘPOWANIE PEWNEJ ILOŚCI

JEDNEGO CZYNNIKA PRODUKCJI

OKREŚLONĄ ILOŚCIĄ DRUGIEGO,

PRZY CZYM PROPORCJE

ZASTĘPOWALNOŚCI JEDNEGO

CZYNNIKA PRZEZ DRUGI SĄ

ZDETERMINOWANE PRZEZ

TECHNICZNE WARUNKI

WYTWARZANIA

PRODUKCYJNOŚĆ

W DŁUGIM OKRESIE



IZOKWANTA – KRZYWA ŁĄCZĄCA

WSZYSTKIE PUNKTU REPREZENTUJĄCE

WSZYSTKIE EFEKTYWNE METODY

WYTWARZANIA, ZA POMOCĄ KTÓRYCH

MOŻNA UZYSKAĆ DANĄ WIELKOŚĆ

PRODUKCJI.



IZOKOSZTA – LINIA JEDNAKOWEGO

KOSZTU,ŁĄCZĄCA WSZYSTKIE

ZESTAWIENIA CZYNNIKÓW PRODUKCJI,

KTÓRE MOGĄ BYĆ ZAKUPIONE PRZEZ

FIRMĘ PO DANYM KOSZCIE CAŁKOWITYM.

DECYZJE PRODUKCYJNE

PRZEDSIĘBIORCY

ANALIZA PROGU RENTOWNOŚCI

PRÓG RENTOWNOŚCI

TAKI POZIOM PRODUKCJI, DLA

KTÓREGO TR=TC, CZYLI PRZYCHODY

RÓWNOWAŻĄ KOSZTY.POWYŻEJ

PROGU FIRMA REALIZUJE ZYSKI

EKONOMICZNE.

KOSZTY PRODUKCJI

ZYSK KSIĘGOWY

NADWYŻKA CAŁKOWITYCH

PRZYCHODÓW ZE SPRZEDAŻY

DÓBR I USŁUG NAD

CAŁKOWITYMI KOSZTAMI

KSIĘGOWYMI.

KOSZTY EKONOMICZNE

SUMA WSZYSTKICH KOSZTÓW

PRODUKCJI ZWIAZANYCH Z

PRODUKCJĄ DÓBR I USŁUG.

ZYSK EKONOMICZNY

PRZYCHODY CAŁKOWITE FIRMY

POMNIEJSZONE O KOSZTY

EKONOMICZNE.

KOSZTY CAŁKOWITE

CAŁKOWITE KOSZTY STAŁE (TFC)

KOSZTY, KTÓRE NIE ULEGAJĄ ZMIANIE

WRAZ ZE ZMIANĄ POZIOMU PRODUKCJI.

CAŁKOWITE KOSZTY ZMIENNE (TVC)

KOSZTY, KTÓRYCH POZIOM ZMIENIA IĘ

W ZALEŻNOŚCI OD ZMIANY WIELKOŚCI

PRODUKCJI.

CAŁKOWIE KOSZTY PRODUKCJI (TC)

SUMA CAŁKOWITYCH KOSZTÓW STAŁYCH I

ZMIENNYCH:

TC = TFC + TVC

KOSZTY PRZECIĘTNE

PRZECIĘTNE KOSZTY RODUKCJI:

ATC = TC / Q

ATC = AFC + AVC

PRZECIĘTNE KOSZTY STAŁE:

AFC = TFC / Q

PRZECIĘTNE KOSZTY ZMIENNE:

AVC = TVC / Q

KOSZT MARGINALNY:

MC =



TC /



Document Outline