copyright wladyslaw losiak

Zaburzenia
rozpoczynające się
zwykle w
dzieciństwie i wieku
młodzieńczym

Zaburzenia psychiczne dzieci
i młodzieży

copyright wladyslaw losiak

Kontekst występowania



Proces rozwoju



Model „podatność – stres”



Znaczne różnice płciowe



Trudności diagnostyczne



zmiany tempa rozwoju



zmienność zachowań



ograniczone wypowiedzi



zmienność sytuacyjna

copyright wladyslaw losiak

Podstawowe grupy
zaburzeń dziecięcych



Zaburzenia emocjonalne



Zaburzenia ogólnorozwojowe



Zaburzenia odżywiania i nawyków



Destrukcyjne zaburzenia
zachowania

copyright wladyslaw losiak

Zaburzenia emocjonalne



Reaktywne zaburzenie przywiązania



Lęk separacyjny



Fobie



Depresja dziecięca

copyright wladyslaw losiak

Reaktywne zaburzenie
przywiązania



Przed 5 rż



Brak okazywania typowego dla wieku
przywiązania społecznego w formie



braku inicjowania i reagowania na sytuacje
interpersonalne (np. przytulanie)



braku różnicowania osób obcych i swoich w
zakresie nawiązywania kontaktu fizycznego



Znaczenie wczesnych doświadczeń



Zwiększone ryzyko występowania u dzieci
adoptowanych z domów dziecka

copyright wladyslaw losiak

Lęk separacyjny



4% dzieci, częściej u dziewczynek



Nadmierna potrzeba kontaktu z opiekunami



Panika w sytuacji nawet krótkiego

oddzielenia



Koszmary nocne na temat separacji



Lęk, że rodzicom stanie się coś złego



Somatyczne symptomy lęku w momencie

rozłąki



Znaczenie traumatycznych przeżyć,

szczególnie o charakterze utraty



Lękowi rodzice

copyright wladyslaw losiak

Fobie



2-8 % dzieci, częściej u dziewcząt



Najczęstsza forma – fobia szkolna –
odmowa chodzenia do szkoły



Nieproporcjonalność reakcji strachu



Typowe czynniki wywołujące strach
u dzieci

copyright wladyslaw losiak

Depresja dziecięca



Łagodniejsza forma depresji



Czynniki ryzyka:



depresja w rodzinie



stresujące wydarzenia życiowe



niskie poczucie własnej wartości



pesymistyczne nastawienie do życia



zaburzenia w funkcjonowaniu rodziny

copyright wladyslaw losiak

Zaburzenia
ogólnorozwojowe



Autyzm



Inne, podobne do autyzmu zespoły



Upośledzenie umysłowe



Zaburzenia uczenia się

copyright wladyslaw losiak

Autyzm



Częstsze u chłopców



Nieprawidłowe reagowanie na inne osoby



Upośledzenie mowy



Powściągliwość w kontaktach społecznych



Niechęć do zmian



Stereotypie ruchowe



Opóźniony rozwój umysłowy (w

większości przypadków)



Zdolności wysepkowe



Przyczyny biologiczne

copyright wladyslaw losiak

Zespoły podobne do
autyzmu



Rzadziej występujące



Być może stanowią odmiany
autyzmu



Dziecięce zaburzenie
dezintegracyjne



Zespół Aspergera



Zespół Retta

copyright wladyslaw losiak

Upośledzenie umysłowe



Funkcjonowanie intelektualne
poniżej normy (IQ < 70)



Niedobory lub upośledzenie
funkcjonowania w co najmniej 2
obszarach życiowych:



komunikacja, samodzielność, życie
domowe, umiejętności
interpersonalne, praca, edukacja,
wypoczynek

copyright wladyslaw losiak

Poziomy upośledzenia



Lekkie (IQ 50-55 do 70) 85% przypadków,

jest możliwe samodzielne funkcjonowanie

w ograniczonym zakresie



Umiarkowane (IQ 35-40 do 50-55) 10%

przypadków, elementarne zdolności

komunikacyjne, słaba koordynacja ruchowa



Ciężkie (IQ 20-25 do 35-40) słaby rozwój

ruchowy, mowa ograniczona lub

niewykształcona



Głębokie (IQ < 20) często deformacja

fizyczna, opóźnienie wzrostu, stała opieka

copyright wladyslaw losiak

Zaburzenia uczenia się



Opóźnienie w zakresie specyficznych
zdolności poznawczych



Brak problemów społecznych



Normalny poziom funkcjonowania



Zaburzenia czytania, pisania,
umiejętności matematycznych



Najczęstsze – dysleksja - 2% dzieci w
wieku szkolnym

copyright wladyslaw losiak

Zaburzenia odżywiania i
nawyków



Anoreksja



Bulimia



Zaburzenia wydalania



Jąkanie



Tiki



Zespół Tourette’a

copyright wladyslaw losiak

anoreksja



95% przypadków u dziewcząt



Lęk przed przybraniem na wadze

pomimo szczupłości



Zaburzony wizerunek własnego ciała



Wtórne zmiany somatyczne



Typ powstrzymujący się i

przeczyszczający



Profil psychologiczny – potrzeba

osiągnięć, perfekcjonizm

copyright wladyslaw losiak

Bulimia



Negatywna ocena własnego wyglądu
fizycznego



Napadowe obżarstwo i przeczyszczanie
się (najczęściej prowokowanie wymiotów)



Zazwyczaj brak utraty wagi



Wtórne zmiany somatyczne



Cykliczność



Cykl stres – obżarstwo – poczucie winy –
przeczyszczanie

copyright wladyslaw losiak

Cechy wspólne zaburzeń
odżywiania



Czynniki kulturowe – tyrania
szczupłości



Zaburzony obraz własnego ciała



Zniekształcenia w percepcji części
ciała

copyright wladyslaw losiak

Pozostałe zaburzenia
nawyków



Zaburzenia wydalania



uwarunkowania organiczne lub

psychologiczne



negatywne konsekwencje społeczne



Jąkanie



częściej u chłopców



negatywne konsekwencje społeczne,

wtórne problemy – lęk, depresja



Tiki i zespół Tourette’a

copyright wladyslaw losiak

Destrukcyjne zaburzenia
zachowania



Zaburzenia zachowania



Zaburzenie opozycyjno –
buntownicze



ADHD

copyright wladyslaw losiak

Zaburzenia zachowania



Ang. „conduct disorders”



Częściej u chłopców



Trwałe, powtarzające się zachowania
antyspołeczne, łamanie norm,
kłamstwo, oszustwa, bójki, agresja
(także wobec zwierząt), wandalizm,
ucieczki z domu, napady, gwałty



Przyczyny społeczne i biologiczne

copyright wladyslaw losiak

Podtypy zaburzeń
zachowania



Trwałe, mające początki w
dzieciństwie



Bez zachowań o charakterze
przestępczym



Ujawniające się w okresie
dorastania

copyright wladyslaw losiak

Zaburzenie opozycyjno -
buntownicze



Utrzymujące się przez co najmniej 6
miesięcy: negatywizm, wrogość,
bunt, prowokowanie, kłótnie, gniew,
uraza, złośliwość, odmowa
wykonywania poleceń



Nie ma naruszenia prawa i
konwencji społecznych



Może rozwinąć się w zaburzenie
zachowania

copyright wladyslaw losiak

Zespół deficytu uwagi z
nadruchliwością ADHD



Deficyt uwagi



Nadruchliwość



Najczęściej występujące razem, ale może
być forma z dominacją jednego czynnika



U wielu dzieci ustępuje z wiekiem



Przyczyny – nieprawidłowości
funkcjonowania mózgu wywołane
czynnikami środowiskowymi i
genetycznymi