Inne zaburzenia psychotyczne

Zaburzenia

psychotyczne inne

niż schizofrenia

Katedra i Klinika Psychiatrii

Pomorskiej Akademii

Medycznej

Szczecin 2005

Zaburzenia psychiczne

Ogół zaburzeń czynności

psychicznych i zachowania,

które są przedmiotem

zainteresowania psychiatrii

klinicznej.

Rodzaje zaburzeń

Psychotyczne



Schizofrenia



Zaburzenia schizoafektywne



Uporczywe zaburzenia

urojeniowe



Ostre i przemijające

zaburzenia psychotyczne



Indukowane zaburzenie

urojeniowe



Ciężkie epizody manii i

depresji (także z objawami

psychotycznymi).

Niepsychotyczne



Zaburzenia lękowe (tzw.

nerwice)



Zabur

zenia osobowości



Uzależnienia od substancji



Zaburzenia adaptacyjne



Zab

urzenia

psychosomatyczne

Klasyfikacj

ICD-10



psychotyczny

–czyli taki, w którym

występują omamy, urojenia lub

niektóre inne nieprawidłowości

zachowania jak znaczne pobudzenie

lub podwyższona aktywność,

wyraźne spowolnienie ruchowe lub

zachowania

katatoniczne.

Psychozy



Endogenne

Etiologia nieustalona,

wiązana

rawdopodobnie

z występowaniem

wrodzonych defektów

czynności oun

ochodzenia

metab

olicznego



Egzogenne

Etiologia jest związana

wpływem czynników

egzogennych czyli

zewnętrznych

Zaburzenia psychotyczne inne

niż schizofrenia wg ICD 10.

F 21 Zaburzenie typu schizofrenii (schizotypowe)

F 22 Uporczywe (utrwalone zaburzenia urojeniowe)

F 23 Ostre i przemijające zaburzenia psychotyczne:

a/ ostre wielopostaciowe zaburzenie psychotyczne bez

objawów schizofrenii

b/ ostre wielopostaciowe zaburzenie psychotyczne z

objawami schizofrenii

c/ ostre zaburzenie psychotyczne podobne do

schizofrenii

d/ inne ostre zaburzenie psychotyczne z przewagą

urojeń

Zaburzenia psychotyczne inne

niż schizofrenia wg ICD 10.

F 24 Indukowane zaburzenie urojeniowe

F 25 Zaburzenia schizoafektywne:

a/ typ maniakalny

b/ typ depresyjny

c/ typ mieszany

F 28 Inne nieorganiczne zaburzenia psychotyczne

F 29 nieokreślona psychoza nieorganiczna

Uporczywe zaburzenia

urojeniowe

aranoja prawdziwa)



oczątek w wieku średnim ( 40- 45 lat)



pojedyncze albo zespół powiązanych ze sobą

urojeń (prześladowcze, hipochondryczne,

wielkościowe, pieniacze, zazdrości), które

zwykle są trwałe i utrzymują się przez całe

życie



truktura osobowości nienaruszona



czas trwania: co najmniej 3 miesiące.

Uwaga: w typowym obrazie klinicznym nie

stwierdza się występowania omamów

Typy paranoi:



Prześladowcza.



Ksobna.



Hipochondryczna.



Pasożytnicza.



Zazdrości.



Pieniacza.



Wynalazcza, genealogiczna, erotyczna,

posłannictwa religijnego, reformatorska.



Głuchych i głuchoniemych.

Reakcje paranoiczne



Następstwo niekorzystnej sytuacji ( utrata

bliskiej osoby, katastrofa, klęska, własne

kalectwo, niepowodzenie).



Obraz kliniczny podobny do paranoi, treść

urojeń mniej lub bardziej związana z

sytuacją.



Na ogół czas trwania do 3 miesięcy.



Predyspozycja u ludzi z cechami osobowości:

podejrzliwość, nieufność, brak pewności

siebie, silna potrzeba kontroli otoczenia.

Indukowane zaburzenia

urojeniowe



U osoby ( osób) rozwija się urojenie lub system

urojeniowy początkowo występujący u innej osoby.



Między tymi osobami zachodzi niezwykle bliski,

wzajemny związek oraz względna izolacja od

innych ludzi.



Osoba ta nie podzielała urojeniowych przekonań

przed wejściem w kontakt z tą drugą osobą ani nie

chorowała wcześniej na jakiekolwiek inne

zaburzenia psychotyczne.

Ostre i przemijające zaburzenia

psychotyczne



Heterogenna grupa zaburzeń psychotycznych.



Początek: do dwóch tygodni od wystąpienia

pierwszego objawu rozwija się zespół objawów

(urojenia, omamy, złudzenia, zaburzenia

zachowania).



Objawy mijają bez śladu w ciągu kilku dni,

tygodni lub miesięcy.



Kryteria wykluczające

: nie mogą występować

organiczne zaburzenia psychiczne ani

poważne zakłócenia metaboliczne wpływające

na OUN.

Zaburzenie schizotypowe

(

typu schizofrenii

)

SPEKTRUM

osobowość schizoidalna

zaburzenie schizotypowe

schizofrenia

Zaburzenie schizotypowe

(

typu schizofrenii

)



ekscentryczne zachowania

wygląd,



nieprawidłowości myślenia i afektu,



słaby kontakt emocjonalny z innymi,



skłonność do wycofywania się



dziwne przekonania i magiczne myślenie,



podejrzliwość, nastawienie ksobne,



uminacje

często o treściach

dysmorfofobicznej, seksualnej,

agresywnej.

Zaburzenia schizoafektywne



objawy schizofrenii i zaburzeń

nastroju występują w porównywalnym

nasileniu i zwykle jednocześnie lub co

najwyżej w ciągu kilku dni po sobie



truktura osobowości i

funkcjonowanie (w porównaniu do

schizofrenii) względnie dobrze

zachowane

Parafrenia

- kategoria obecnie nie jest

rozpoznawana



óźny wiek zachorowania (około 60 r.ż.)



częściej u kobiet



względnie uporządkowany i powiązany logicznie

system urojeń ( najczęściej prześladowcz

lub

wielkościowe)



omamy (słuchowe, węchowe, dotykowe)



zazwyczaj nienaruszona struktura osobowości

Organiczne zaburzenia psychiczne

(na podłożu somatycznym)

Obraz kliniczny:



Organiczne zaburzenia urojeniowe ( utrzymujące

się lub nawracające urojenia, którym mogą

towarzyszyć omamy; mogą być podobne do

schizofrenii),



Halucynoza organiczna,



Organiczne zaburzenia katatoniczne



Organiczne zaburzenia nastroju ( maniakalne,

dwubiegunowe, depresyjne, afektywne mieszane)

Psychozy egzogenne

( dawna nazwa

zaburzeń organicznych)



edług Bonhoeffera

są ostrą reakcją na

czynniki szkodliwe działające z zewnątrz

ale

nie czynniki psychologiczne (wtedy jest to

psychoza reaktywna

)



eakcje na różne czynniki szkodliwe mogą być

jednakowe i nie zależą od rodzaju czynnika



ażda choroba somatyczna o ciężkim

przebiegu, przy zaistnieniu określonych

warunków, może doprowadzić do zaburzeń

psychotycznych

Czynniki organiczne

ewnątrzczaszkowe



zapalenia mózgu i opon mózgowo-

rdzeniowych



napady padaczkowe i stany

ponapadowe



krwotoki wewnątrzczaszkowe



guzy oun



urazy mózgu



choroby zanikowe, zwyrodnieniowe itp.

Czynniki organiczne

ewnątrzczaszkowe



zaburzenia endokrynologiczne (niedoczynność

tarczycy, niedoczynność i nadczynność kory

nadnerczy,



infekcje, stany septyczne,



niewydolności wątroby, nerek, układu krążenia



choroby metaboliczne: ch. Wilsona, ostra przerywana

porfiria,



zaburzenia metaboliczne (stany niedożywienia,

niedotlenienia, niedobory elektrolitowe, awitaminozy)



choroby układowe: toczeń układowy, sklerodernmia,



leki (anksjolityki, nasenne, antycholinergiczne,

p/drgawkowe, p/nadciśnieniowe, salicylany

sterydy,

p/parkinsonowskie, glikozydy nasercowe,

ymetydyna)



alkohol i narkotyki



zatrucia metalami ciężkimi, tlenkiem węgla, i in.

Psychozy egzogenne-

podział

1/ Zaburzenia świadomości – jeśli

czynnik zadziała w sposób ostry



lościowe



jakościowe

Psychozy egzogenne- podział

c.d.

2. Inne zespoły psychopatologiczne-

jeśli

czynnik działa przewlekle:



alucynoza



zespół urojeniowy



zespół paranoidalny



zespół depresyjny, maniakalny



zespół katatoniczny



zespół otępienny, amnestyczny

Leczenie psychoz

egzogennych



Konieczność leczenia przyczynowego-

leczenie w

oddziałach niepsychiatrycznych



Leczenie objawowe:

o Zabezpieczenie fizyczne chorego (jeśli jest to

konieczne)

o Uspokojenie chorego (farmakologiczne)

obniżenie poziomu lęku

o Leczenie zespołów psychotycznych, jeśli

leczenie przyczynowe nie przyniosło rezultatu

(leki p/depresyjne, neuroleptyki, anksjolityki)

Document Outline