Transport

Transport

kolejowy

kolejowy

Wyższa Szkoła

Wyższa Szkoła

Przedsiębiorczości i

Przedsiębiorczości i

Administracji

Administracji

w Lublinie

w Lublinie

dr Piotr Witkowski

dr Piotr Witkowski

Na trzecim miejscu pod względem ilości

Na trzecim miejscu pod względem ilości

obsługiwanej masy ładunkowej w przewozach

obsługiwanej masy ładunkowej w przewozach

międzynarodowych plasuje się transport kolejowy.

międzynarodowych plasuje się transport kolejowy.

Ma on najkorzystniejszą strefę zastosowania w

Ma on najkorzystniejszą strefę zastosowania w

przewozach ładunków na

przewozach ładunków na

średnie i duże

średnie i duże

odległości

odległości

w obrębie kontynentów i między

w obrębie kontynentów i między

kontynentami, jeśli warunki naturalne oraz poziom

kontynentami, jeśli warunki naturalne oraz poziom

rozwoju sieci dróg tej gałęzi transportu na to

rozwoju sieci dróg tej gałęzi transportu na to

pozwalają.

pozwalają.

Podstawowymi zaletami transportu kolejowego są:

Podstawowymi zaletami transportu kolejowego są:

- zasięg i przestrzenne rozmieszczenie sieci dróg,

- zasięg i przestrzenne rozmieszczenie sieci dróg,

charakteryzujące się dobrym dostosowaniem do

charakteryzujące się dobrym dostosowaniem do

lokalizacji produkcji i aglomeracji miejskich,

lokalizacji produkcji i aglomeracji miejskich,

- znaczna gęstość sieci dróg i punktów transportowych,

- znaczna gęstość sieci dróg i punktów transportowych,

ułatwiająca dostęp do tej gałęzi transportu,

ułatwiająca dostęp do tej gałęzi transportu,

- bardzo dobre przystosowanie środków transportu do

- bardzo dobre przystosowanie środków transportu do

przewozu ładunków o zróżnicowanej podatności

przewozu ładunków o zróżnicowanej podatności

przewozowej,

przewozowej,

Podstawowymi zaletami transportu kolejowego są:

Podstawowymi zaletami transportu kolejowego są:

- korzystne właściwości z punktu widzenia czasu

- korzystne właściwości z punktu widzenia czasu

transportu, a zwłaszcza regularność i niezawodność

transportu, a zwłaszcza regularność i niezawodność

połączeń przy możliwej dużej ich częstotliwości,

połączeń przy możliwej dużej ich częstotliwości,

- stosunkowo duża prędkość techniczna przewozu,

- stosunkowo duża prędkość techniczna przewozu,

charakteryzująca się stałym wzrostem,

charakteryzująca się stałym wzrostem,

- silna degresja jednostkowych kosztów własnych

- silna degresja jednostkowych kosztów własnych

przemieszczania czyniąca tę gałąź najbardziej

przemieszczania czyniąca tę gałąź najbardziej

opłacalną w przewozach na średnie i duże odległości.

opłacalną w przewozach na średnie i duże odległości.

Wady transportu kolejowego to;

Wady transportu kolejowego to;

-

-

długi czas realizacji dostawy towarów,

długi czas realizacji dostawy towarów,

-

-

brak możliwości realizacji dostaw w relacji

brak możliwości realizacji dostaw w relacji

dom – dom,

dom – dom,

-

-

nierównomierność w przestrzennym

nierównomierność w przestrzennym

rozmieszczeniu sieci dróg i punktów

rozmieszczeniu sieci dróg i punktów

transportowych,

transportowych,

-

-

brak czytelnych rozwiązań strukturalno –

brak czytelnych rozwiązań strukturalno –

organizacyjnych w relacjach przedsiębiorstwa

organizacyjnych w relacjach przedsiębiorstwa

państwowe i prywatne.

państwowe i prywatne.

Wadą tej gałęzi transportu jest dłuższy, w

Wadą tej gałęzi transportu jest dłuższy, w

porównaniu z transportem samochodowym, czas

porównaniu z transportem samochodowym, czas

dostawy towarów.

dostawy towarów.

Wynika to z konieczności dostarczenia towarów do i

Wynika to z konieczności dostarczenia towarów do i

ze stacji kolejowych, przeładunków towarów z

ze stacji kolejowych, przeładunków towarów z

ciężarówek na wagony i odwrotnie oraz niezbędnego

ciężarówek na wagony i odwrotnie oraz niezbędnego

formowania i rozformowywania składów pociągów.

formowania i rozformowywania składów pociągów.

Stosunkowo rzadko występują tu przewozy w

Stosunkowo rzadko występują tu przewozy w

relacji

relacji

dom-dom

dom-dom

, ponieważ wymaga to niezbędnej

, ponieważ wymaga to niezbędnej

infrastruktury punktowej np. bocznic kolejowych

infrastruktury punktowej np. bocznic kolejowych

zarówno w miejscu nadania, jak i odbioru towaru.

zarówno w miejscu nadania, jak i odbioru towaru.

Istotnym ograniczeniem możliwości zastosowania

Istotnym ograniczeniem możliwości zastosowania

transportu kolejowego w przewozach

transportu kolejowego w przewozach

międzynarodowych jest nierównomierność w

międzynarodowych jest nierównomierność w

przestrzennym rozmieszczeniu sieci dróg i punktów

przestrzennym rozmieszczeniu sieci dróg i punktów

transportowych.

transportowych.

Oprócz wykonywania bezpośrednich przewozów

Oprócz wykonywania bezpośrednich przewozów

międzynarodowych, transport kolejowy odgrywa

międzynarodowych, transport kolejowy odgrywa

często

często

rolę gałęzi technicznej

rolę gałęzi technicznej

związanej z

związanej z

dostarczaniem towarów przewożonych głównie

dostarczaniem towarów przewożonych głównie

transportem morskim.

transportem morskim.

Spadek udziału transportu kolejowego w obsłudze

Spadek udziału transportu kolejowego w obsłudze

ładunków handlu międzynarodowego na rzecz

ładunków handlu międzynarodowego na rzecz

transportu samochodowego rozpoczął się po drugiej

transportu samochodowego rozpoczął się po drugiej

wojnie światowej i trwa praktycznie do dnia

wojnie światowej i trwa praktycznie do dnia

dzisiejszego.

dzisiejszego.

W przewozach towarów wewnątrz Unii

W przewozach towarów wewnątrz Unii

Europejskiej udział kolei wynosi tylko 13-14%.

Europejskiej udział kolei wynosi tylko 13-14%.

Wpłynęły na to następujące czynniki;

Wpłynęły na to następujące czynniki;

- szybki rozwój liniowej infrastruktury drogowej

- szybki rozwój liniowej infrastruktury drogowej

(chodzi tu przede wszystkim o autostrady i drogi

(chodzi tu przede wszystkim o autostrady i drogi

szybkiego ruchu),

szybkiego ruchu),

- stały postęp w konstruowaniu coraz

- stały postęp w konstruowaniu coraz

nowocześniejszych, tzn. szybszych, ładowniejszych i

nowocześniejszych, tzn. szybszych, ładowniejszych i

ekologicznych, pojazdów ciężarowych,

ekologicznych, pojazdów ciężarowych,

- do niedawna niskie ceny paliw,

- do niedawna niskie ceny paliw,

- bardzo elastyczne struktury organizacyjne

- bardzo elastyczne struktury organizacyjne

występujące w transporcie samochodowym.

występujące w transporcie samochodowym.

W większości krajów europejskich funkcjonuje

W większości krajów europejskich funkcjonuje

jedno przedsiębiorstwo kolejowe będące

jedno przedsiębiorstwo kolejowe będące

własnością państwa

własnością państwa

.

.

Jest ono właścicielem infrastruktury liniowej i

Jest ono właścicielem infrastruktury liniowej i

punktowej oraz środków transportowych, a także

punktowej oraz środków transportowych, a także

różnego rodzaju budowli, urządzeń technicznych i

różnego rodzaju budowli, urządzeń technicznych i

eksploatacyjnych.

eksploatacyjnych.

W Stanach Zjednoczonych układ ten wygląda

W Stanach Zjednoczonych układ ten wygląda

zupełnie inaczej. Działa tam kilkaset przedsiębiorstw

zupełnie inaczej. Działa tam kilkaset przedsiębiorstw

transportu kolejowego, najczęściej prywatnych, przy

transportu kolejowego, najczęściej prywatnych, przy

czym jedynie około 10 z nich odgrywa znaczącą rolę w

czym jedynie około 10 z nich odgrywa znaczącą rolę w

przewozach.

przewozach.

Każde przedsiębiorstwo eksploatuje tylko określone

Każde przedsiębiorstwo eksploatuje tylko określone

trasy i miasta (np. Chicago jest wyłącznie obsługiwane

trasy i miasta (np. Chicago jest wyłącznie obsługiwane

przez firmę Amtrak).

przez firmę Amtrak).

Nie zawsze też przedsiębiorstwo, utrzymujące stałe

Nie zawsze też przedsiębiorstwo, utrzymujące stałe

połączenia i mające tabor kolejowy jest właścicielem

połączenia i mające tabor kolejowy jest właścicielem

sieci torów.

sieci torów.

Często należy ona do innego właściciela, który za

Często należy ona do innego właściciela, który za

korzystanie ze szlaku kolejowego pobiera opłaty.

korzystanie ze szlaku kolejowego pobiera opłaty.

Pojawia się tam także i trzeci podmiot, a mianowicie

Pojawia się tam także i trzeci podmiot, a mianowicie

właściciel punktów transportowych, któremu płaci się

właściciel punktów transportowych, któremu płaci się

za usługi postojowe, przeładunkowe i manipulacyjne.

za usługi postojowe, przeładunkowe i manipulacyjne.

Model amerykański jest przedmiotem nieustających

Model amerykański jest przedmiotem nieustających

analiz i rozważań w innych krajach.

analiz i rozważań w innych krajach.

W Japonii przykładowo podzielono jedno dotychczas

W Japonii przykładowo podzielono jedno dotychczas

działające państwowe przedsiębiorstwo kolejowe na sześć

działające państwowe przedsiębiorstwo kolejowe na sześć

niezależnych firm, które obsługują poszczególne regiony

niezależnych firm, które obsługują poszczególne regiony

kraju.

kraju.

Firmy te zostały następnie sprywatyzowane, przy czym

Firmy te zostały następnie sprywatyzowane, przy czym

państwo przejęło wszystkie długi, jakie miały te

państwo przejęło wszystkie długi, jakie miały te

przedsiębiorstwa w stosunku do budżetu.

przedsiębiorstwa w stosunku do budżetu.

W Europie również żywo dyskutuje się kwestię

W Europie również żywo dyskutuje się kwestię

przyszłości transportu kolejowego.

przyszłości transportu kolejowego.

Do niedawna uważano, że ta gałąź transportu

Do niedawna uważano, że ta gałąź transportu

powinna pełnić rolę

powinna pełnić rolę

służby publicznej

służby publicznej

, a jej usługi

, a jej usługi

powinny być dobrem powszechnym, w miarę tanim i

powinny być dobrem powszechnym, w miarę tanim i

dostępnym dla każdego.

dostępnym dla każdego.

W efekcie państwowe, monopolistyczne

W efekcie państwowe, monopolistyczne

przedsiębiorstwa kolejowe wykazują deficyty, co z

przedsiębiorstwa kolejowe wykazują deficyty, co z

kolei zmusza rządy do przeznaczania ogromnych

kolei zmusza rządy do przeznaczania ogromnych

nieraz sum z budżetów centralnych na dotacje.

nieraz sum z budżetów centralnych na dotacje.

Koleje państwowe są po prostu najczęściej

Koleje państwowe są po prostu najczęściej

przedsiębiorstwem nierentownym.

przedsiębiorstwem nierentownym.

Wynika to z bardzo wysokich kosztów stałych i dość

Wynika to z bardzo wysokich kosztów stałych i dość

niskich - w miarę konkurencyjnych w stosunku do

niskich - w miarę konkurencyjnych w stosunku do

transportu samochodowego - stawek za przewozy.

transportu samochodowego - stawek za przewozy.

Opłaty, uzyskiwane od klientów, nie są w stanie

Opłaty, uzyskiwane od klientów, nie są w stanie

pokryć kosztów utrzymania infrastruktury oraz

pokryć kosztów utrzymania infrastruktury oraz

działalności eksploatacyjnej.

działalności eksploatacyjnej.

Większość państw europejskich, do niedawna,

Większość państw europejskich, do niedawna,

wychodziło z założenia, że istnienie kolei jako

wychodziło z założenia, że istnienie kolei jako

przedsiębiorstwa państwowego jest niezbędne dla

przedsiębiorstwa państwowego jest niezbędne dla

prawidłowego funkcjonowania systemu gospodarczego.

prawidłowego funkcjonowania systemu gospodarczego.

Mimo to prowadzą one stałe starania zmierzające do

Mimo to prowadzą one stałe starania zmierzające do

obniżenia przez przedsiębiorstwa kolejowe kosztów ich

obniżenia przez przedsiębiorstwa kolejowe kosztów ich

działalności, szczególnie w zakresie podniesienia

działalności, szczególnie w zakresie podniesienia

rentowności i efektywności świadczonych usług

rentowności i efektywności świadczonych usług

przewozowych.

przewozowych.

Najważniejszą sprawą jest

Najważniejszą sprawą jest

oddzielenie

oddzielenie

przewozów od infrastruktury

przewozów od infrastruktury

.

.

Przyjęcie takie modelu funkcjonowania transportu

Przyjęcie takie modelu funkcjonowania transportu

kolejowego umożliwiałoby wprowadzenie

kolejowego umożliwiałoby wprowadzenie

następujących rozwiązań organizacyjnych;

następujących rozwiązań organizacyjnych;

- jedno przedsiębiorstwo państwowe, korzystające

- jedno przedsiębiorstwo państwowe, korzystające

ze środków budżetu centralnego, zajmowałoby się

ze środków budżetu centralnego, zajmowałoby się

budową, utrzymaniem i eksploatacją wszelkiej

budową, utrzymaniem i eksploatacją wszelkiej

infrastruktury liniowej i punktowej,

infrastruktury liniowej i punktowej,

- inne - zajmowałoby się wyłącznie działalnością

- inne - zajmowałoby się wyłącznie działalnością

eksploatacyjno-handlową, płacąc za korzystanie z

eksploatacyjno-handlową, płacąc za korzystanie z

infrastruktury.

infrastruktury.

Teoretycy i praktycy przedmiotu twierdzą, że w

Teoretycy i praktycy przedmiotu twierdzą, że w

takim układzie, przypominającym sytuację w

takim układzie, przypominającym sytuację w

transporcie drogowym, przewozy kolejowe będą

transporcie drogowym, przewozy kolejowe będą

konkurencyjne cenowo dla przewozów

konkurencyjne cenowo dla przewozów

samochodowych.

samochodowych.

Model taki jest już realizowany w Szwecji i w

Model taki jest już realizowany w Szwecji i w

Niemczech.

Niemczech.

Przyjęcie proponowanego modelu organizacyjnego

Przyjęcie proponowanego modelu organizacyjnego

kolei państwowych umożliwiałoby wprowadzenie

kolei państwowych umożliwiałoby wprowadzenie

drugiego pakietu spraw obejmującego

drugiego pakietu spraw obejmującego

restrukturyzację przedsiębiorstw kolejowych.

restrukturyzację przedsiębiorstw kolejowych.

Dotyczyłaby ona;

Dotyczyłaby ona;

- podziału jednego dużego przedsiębiorstwa na kilka

- podziału jednego dużego przedsiębiorstwa na kilka

mniejszych,

mniejszych,

- stopniową ich prywatyzację oraz stworzenie

- stopniową ich prywatyzację oraz stworzenie

warunków dla prywatnych operatorów, którzy

warunków dla prywatnych operatorów, którzy

chcieliby wykonywać przewozy kolejowe po

chcieliby wykonywać przewozy kolejowe po

ogólnodostępnej sieci torów.

ogólnodostępnej sieci torów.

Biorąc jednak pod uwagę skalę problemów, są to

Biorąc jednak pod uwagę skalę problemów, są to

zagadnienia bardzo trudne i złożone - jak dotychczas,

zagadnienia bardzo trudne i złożone - jak dotychczas,

tylko w niektórych państwach Unii Europejskiej np. w

tylko w niektórych państwach Unii Europejskiej np. w

Wielkiej Brytanii dokonano częściowej prywatyzacji i

Wielkiej Brytanii dokonano częściowej prywatyzacji i

dopuszczono do obsługi przewozów prywatnych

dopuszczono do obsługi przewozów prywatnych

przewoźników.

przewoźników.

W ramach przeprowadzanego w Polsce procesu

W ramach przeprowadzanego w Polsce procesu

restrukturyzacji przedsiębiorstwa państwowego

restrukturyzacji przedsiębiorstwa państwowego

Polskie Koleje Państwowe powstała w roku 2001 Grupa

Polskie Koleje Państwowe powstała w roku 2001 Grupa

PKP.

PKP.

Celem tych przemian było - zgodnie z dyrektywami

Celem tych przemian było - zgodnie z dyrektywami

Unii Europejskiej - rozgraniczenie działalności

Unii Europejskiej - rozgraniczenie działalności

przewozowej kolei od zarządzania liniami kolejowymi

przewozowej kolei od zarządzania liniami kolejowymi

oraz utworzenie samodzielnych podmiotów prawa

oraz utworzenie samodzielnych podmiotów prawa

handlowego, mogących świadczyć usługi nie tylko na

handlowego, mogących świadczyć usługi nie tylko na

rynku kolejowym.

rynku kolejowym.

Grupę PKP tworzą m. in.;

Grupę PKP tworzą m. in.;

- PKP S.A. spółka dominująca,

- PKP S.A. spółka dominująca,

- spółki operatorskie obsługujące rynki:

- spółki operatorskie obsługujące rynki:

przewozów pasażerskich ( PKP Intercity Sp. z o. o.,

przewozów pasażerskich ( PKP Intercity Sp. z o. o.,

PKP Szybka Kolej Miejska w Trójmieście Sp. z o. o.),

PKP Szybka Kolej Miejska w Trójmieście Sp. z o. o.),

przewozów towarowych (PKP Cargo S.A., PKP Linia

przewozów towarowych (PKP Cargo S.A., PKP Linia

Hutnicza Szerokotorowa Sp. z o. o.),

Hutnicza Szerokotorowa Sp. z o. o.),

- spółki związane z infrastrukturą kolejową (PKP

- spółki związane z infrastrukturą kolejową (PKP

Polskie Linie Kolejowe S.A., PKP Energetyka Sp. z o.

Polskie Linie Kolejowe S.A., PKP Energetyka Sp. z o.

o., Telekomunikacja Kolejowa Sp. z o. o., PKP

o., Telekomunikacja Kolejowa Sp. z o. o., PKP

Informatyka Sp. z o.o.).

Informatyka Sp. z o.o.).

Większość z nich została wyodrębniona przez

Większość z nich została wyodrębniona przez

spółkę - matkę PKP S.A. na podstawie ustawy z 8

spółkę - matkę PKP S.A. na podstawie ustawy z 8

września 2000 r. "O komercjalizacji, restrukturyzacji i

września 2000 r. "O komercjalizacji, restrukturyzacji i

prywatyzacji p.p. Polskie Koleje Państwowe.

prywatyzacji p.p. Polskie Koleje Państwowe.

Grupa PKP jest rodzajem grupy kapitałowej, w

Grupa PKP jest rodzajem grupy kapitałowej, w

której spółka dominująca PKP S.A. posiada udziały w

której spółka dominująca PKP S.A. posiada udziały w

spółkach zależnych.

spółkach zależnych.

W przyjętej w Polsce strukturze organizacyjnej

W przyjętej w Polsce strukturze organizacyjnej

największym przewoźnikiem towarowym jest

największym przewoźnikiem towarowym jest

PKP CARGO

PKP CARGO

S.A.

S.A.

             

             

Przygotowana jest i realizuje praktycznie każde

Przygotowana jest i realizuje praktycznie każde

zamówienie w przewozach konwencjonalnych,

zamówienie w przewozach konwencjonalnych,

kombinowanych, ładunków ciężkich, ponadgabarytowych i

kombinowanych, ładunków ciężkich, ponadgabarytowych i

niebezpiecznych, zarówno w komunikacji krajowej, jak i

niebezpiecznych, zarówno w komunikacji krajowej, jak i

międzynarodowej.

międzynarodowej.

Prowadzi także przewozy promowe.  Na cały proces

Prowadzi także przewozy promowe.  Na cały proces

przewozowy, w tym ładunków niebezpiecznych, Spółka

przewozowy, w tym ładunków niebezpiecznych, Spółka

posiada odpowiednie certyfikaty jakości ISO. W ofercie

posiada odpowiednie certyfikaty jakości ISO. W ofercie

firmy są także usługi trakcyjne i taborowe związaną z

firmy są także usługi trakcyjne i taborowe związaną z

wynajmem i utrzymaniem lokomotyw i wagonów oraz

wynajmem i utrzymaniem lokomotyw i wagonów oraz

usługi logistyczne i spedycyjne. 

usługi logistyczne i spedycyjne. 

W ofercie firmy są także usługi trakcyjne i taborowe

W ofercie firmy są także usługi trakcyjne i taborowe

związaną z wynajmem i utrzymaniem lokomotyw i

związaną z wynajmem i utrzymaniem lokomotyw i

wagonów oraz usługi logistyczne i spedycyjne. 

wagonów oraz usługi logistyczne i spedycyjne. 

Mimo szybko postępującej liberalizacji polskiego

Mimo szybko postępującej liberalizacji polskiego

rynku kolejowych przewozów towarowych, Spółka

rynku kolejowych przewozów towarowych, Spółka

zachowała pozycję lidera w branży.

zachowała pozycję lidera w branży.

PKP CARGO S.A jest trzecim w Europie i drugim w Unii

PKP CARGO S.A jest trzecim w Europie i drugim w Unii

Europejskiej kolejowym przewoźnikiem towarowym.

Europejskiej kolejowym przewoźnikiem towarowym.

Prawie połowę zleconych firmie usług stanowią

Prawie połowę zleconych firmie usług stanowią

przewozy międzynarodowe.

przewozy międzynarodowe.

PKP Linia Hutnicza Szerokotorowa jest najdalej

PKP Linia Hutnicza Szerokotorowa jest najdalej

wysuniętą na zachód linią szerokotorową w Europie.

wysuniętą na zachód linią szerokotorową w Europie.

Polski odcinek (400 km) zaczyna się na granicy

Polski odcinek (400 km) zaczyna się na granicy

polsko-ukraińskiej  Hrubieszów - Izow, a kończy w

polsko-ukraińskiej  Hrubieszów - Izow, a kończy w

Sławkowie (30 km od Katowic).

Sławkowie (30 km od Katowic).

Poprzez ukraiński system kolejowy LHS posiada

Poprzez ukraiński system kolejowy LHS posiada

bezpośredni dostęp do Kolei Transsyberyjskich.

bezpośredni dostęp do Kolei Transsyberyjskich.

Stwarza to możliwość połączenia z kolejowym

Stwarza to możliwość połączenia z kolejowym

systemem Ukrainy i Rosji oraz stworzenie Pan-

systemem Ukrainy i Rosji oraz stworzenie Pan-

Europejskiego Korytarza transportu lądowego Europa -

Europejskiego Korytarza transportu lądowego Europa -

Azja.

Azja.

Przedsiębiorstwa kolejowe obsługujące ruch

Przedsiębiorstwa kolejowe obsługujące ruch

międzynarodowy w trosce o podniesienie efektywności

międzynarodowy w trosce o podniesienie efektywności

przewozów swe wysiłki organizacyjne kierują na

przewozów swe wysiłki organizacyjne kierują na

następujące sprawy:

następujące sprawy:

- rozwój sieci szybkich, regularnych połączeń

- rozwój sieci szybkich, regularnych połączeń

towarowych na wybranych, najbardziej

towarowych na wybranych, najbardziej

uczęszczanych trasach (TEEM - Trans-Europe-

uczęszczanych trasach (TEEM - Trans-Europe-

Express-Marchandises),

Express-Marchandises),

- trzymanie się zasady, że pociągi obsługujące trasy

- trzymanie się zasady, że pociągi obsługujące trasy

pierwszej kategorii są formowane na stacji

pierwszej kategorii są formowane na stacji

początkowej i rozformowywane na końcowej,

początkowej i rozformowywane na końcowej,

- ograniczenie bezpośrednich przewozów na liniach

- ograniczenie bezpośrednich przewozów na liniach

drugiej i trzeciej kategorii,

drugiej i trzeciej kategorii,

- rozwój przewozów szynowo-drogowych.

- rozwój przewozów szynowo-drogowych.

Podstawę prawną międzynarodowych przewozów

Podstawę prawną międzynarodowych przewozów

kolejowych stanowi podpisana w dniu 9 maja 1980 r.

kolejowych stanowi podpisana w dniu 9 maja 1980 r.

w Brnie

w Brnie

Konwencja o międzynarodowym

Konwencja o międzynarodowym

przewozie kolejami

przewozie kolejami

(

(

COTIF)

COTIF)

Integralną jej częścią są przepisy umowy o

Integralną jej częścią są przepisy umowy o

międzynarodowym przewozie towarów kolejami - CIM.

międzynarodowym przewozie towarów kolejami - CIM.

Określa ona zasady wykonywania przewozów, a

Określa ona zasady wykonywania przewozów, a

także prawa, obowiązki i odpowiedzialność stron

także prawa, obowiązki i odpowiedzialność stron

umowy przewozowej, czyli

umowy przewozowej, czyli

przewoźnika, nadawcy i

przewoźnika, nadawcy i

odbiorcy ładunku

odbiorcy ładunku

(w transporcie kolejowym występują

(w transporcie kolejowym występują

trzy strony umowy o przewóz).

trzy strony umowy o przewóz).

Przewozy kolejowe są możliwe tylko między

Przewozy kolejowe są możliwe tylko między

stacjami dopuszczonymi do ruchu międzynarodowego

stacjami dopuszczonymi do ruchu międzynarodowego

w komunikacji CIM. Podstawowym dokumentem

w komunikacji CIM. Podstawowym dokumentem

transportowym jest

transportowym jest

list przewozowy CIM

list przewozowy CIM

.

.

Umowa międzynarodowa komunikacji

Umowa międzynarodowa komunikacji

towarowej (SMGS)

towarowej (SMGS)

podpisana w roku 1951r. reguluje

podpisana w roku 1951r. reguluje

aspekty prawne i taryfowe oraz wzajemne stosunki w

aspekty prawne i taryfowe oraz wzajemne stosunki w

przewozach kolejowych pomiędzy państwami

przewozach kolejowych pomiędzy państwami

będącymi stronami umowy.

będącymi stronami umowy.

Stronami umowy są m.in. Azerbejdżan, Białoruś,

Stronami umowy są m.in. Azerbejdżan, Białoruś,

Chiny, Estonia, Gruzja, Kazachstan, Kirgistan, Korea,

Chiny, Estonia, Gruzja, Kazachstan, Kirgistan, Korea,

Łotwa, Mołdawia, Mongolia, Rosja, Tadżykistan,

Łotwa, Mołdawia, Mongolia, Rosja, Tadżykistan,

Turkmenia, Uzbekistan, Ukraina i Wietnam, zaś

Turkmenia, Uzbekistan, Ukraina i Wietnam, zaś

państwa, które przepisy tej konwencji uznają to:

państwa, które przepisy tej konwencji uznają to:

Bułgaria, Litwa, Polska i Słowacja.

Bułgaria, Litwa, Polska i Słowacja.

Od 1 września 2008 w relacjach ukraińsko – polsko

Od 1 września 2008 w relacjach ukraińsko – polsko

– niemieckich w towarowym transporcie kolejowym

– niemieckich w towarowym transporcie kolejowym

będzie mógł być stosowany ujednolicony list

będzie mógł być stosowany ujednolicony list

przewozowy CIM/SMGS.

przewozowy CIM/SMGS.

Istotnym ułatwieniem będzie także uznawanie

Istotnym ułatwieniem będzie także uznawanie

ujednoliconego listu przewozowego za dokument

ujednoliconego listu przewozowego za dokument

celny.

celny.

Dzięki niemu odprawa pociągów na granicy

Dzięki niemu odprawa pociągów na granicy

wschodniej Polski będzie szybsza i znacznie

wschodniej Polski będzie szybsza i znacznie

atrakcyjniejszy.

atrakcyjniejszy.

Funkcjonujące w Europie od ponad 55 lat dwa różne -

Funkcjonujące w Europie od ponad 55 lat dwa różne -

bardzo odmienne reżimy prawne, regulujące zasady

bardzo odmienne reżimy prawne, regulujące zasady

międzynarodowych przewozów ładunków i osób

międzynarodowych przewozów ładunków i osób

transportem kolejowym - to jest Konwencja COTIF

transportem kolejowym - to jest Konwencja COTIF

(Polska i Europa Zachodnia) i Umowa SMGS (kraje

(Polska i Europa Zachodnia) i Umowa SMGS (kraje

Europy Centralnej i byłego ZSRR), bardzo komplikowały

Europy Centralnej i byłego ZSRR), bardzo komplikowały

organizację przewozów na kierunku Wschód- Zachód.

organizację przewozów na kierunku Wschód- Zachód.

W obu tych systemach klient kolei (nadawca i

W obu tych systemach klient kolei (nadawca i

odbiorca towaru) posiadał różne prawa oraz zmieniała

odbiorca towaru) posiadał różne prawa oraz zmieniała

się odpowiedzialność przewoźnika za przewożony

się odpowiedzialność przewoźnika za przewożony

ładunek lub pasażera.

ładunek lub pasażera.

Powodowało to konieczność wymiany dokumentów

Powodowało to konieczność wymiany dokumentów

przewozowych – CIM na SMGS lub odwrotnie na

przewozowych – CIM na SMGS lub odwrotnie na

granicy obu systemów prawnych.

granicy obu systemów prawnych.

Powodowało to, oprócz wydłużenia czasu postoju

Powodowało to, oprócz wydłużenia czasu postoju

na granicach, również bardzo skomplikowane

na granicach, również bardzo skomplikowane

procedury administracyjne i celne, uciążliwe dla

procedury administracyjne i celne, uciążliwe dla

klientów kolei.

klientów kolei.

Dla wszystkich stało się jasne, że sytuacja ta

Dla wszystkich stało się jasne, że sytuacja ta

negatywnie odbija się na pozycji konkurencyjnej kolei

negatywnie odbija się na pozycji konkurencyjnej kolei

wobec transportu samochodowego, który znakomicie

wobec transportu samochodowego, który znakomicie

funkcjonuje od lat w jednolitym systemie TIR. .

funkcjonuje od lat w jednolitym systemie TIR. .

W towarowym transporcie kolejowym jednostki

W towarowym transporcie kolejowym jednostki

trakcyjne, tj. lokomotywy, są oddzielone od pojazdów,

trakcyjne, tj. lokomotywy, są oddzielone od pojazdów,

czyli wagonów.

czyli wagonów.

Współcześnie mamy do czynienia z dwoma

Współcześnie mamy do czynienia z dwoma

rodzajami trakcji - spalinową i elektryczną, które

rodzajami trakcji - spalinową i elektryczną, które

zastąpiły trakcję parową.

zastąpiły trakcję parową.

Oddzielenie jednostek trakcyjnych od

Oddzielenie jednostek trakcyjnych od

przewozowych ma tę zaletę, iż można tworzyć pociągi

przewozowych ma tę zaletę, iż można tworzyć pociągi

o zróżnicowanej liczbie wagonów i ładowności, w

o zróżnicowanej liczbie wagonów i ładowności, w

zależności od natężenia ruchu i potrzeb.

zależności od natężenia ruchu i potrzeb.

Współcześnie używa się najczęściej wagonów

Współcześnie używa się najczęściej wagonów

czteroosiowych, które mogą jednorazowo zabierać do

czteroosiowych, które mogą jednorazowo zabierać do

60 ton ładunku, ale w eksploatacji znajdują się też

60 ton ładunku, ale w eksploatacji znajdują się też

wagony większe, mogące pomieścić do 90 lub nawet

wagony większe, mogące pomieścić do 90 lub nawet

do 120 ton ładunku.

do 120 ton ładunku.

Wagony o tak dużej ładowności nadają się zwłaszcza

Wagony o tak dużej ładowności nadają się zwłaszcza

do przewozu ładunków masowych na większe

do przewozu ładunków masowych na większe

odległości oraz do transportu ładunków nietypowych.

odległości oraz do transportu ładunków nietypowych.

Z wagonów formuje się pociągi, których masa netto

Z wagonów formuje się pociągi, których masa netto

(masa ładunku) może być bardzo zróżnicowana i

(masa ładunku) może być bardzo zróżnicowana i

mieścić się w granicach od 300 do 1000, a nawet

mieścić się w granicach od 300 do 1000, a nawet

więcej ton.

więcej ton.

Transport kolejowy można więc uznać za masową

Transport kolejowy można więc uznać za masową

gałąź transportu.

gałąź transportu.

Tabor kolejowy charakteryzuje się też dużą

Tabor kolejowy charakteryzuje się też dużą

uniwersalnością, umożliwiającą przewóz niemal

uniwersalnością, umożliwiającą przewóz niemal

każdego rodzaju ładunku. Jeżeli chodzi o specjalizację

każdego rodzaju ładunku. Jeżeli chodzi o specjalizację

wagonów, to dzielimy je na: węglarki, platformy,

wagonów, to dzielimy je na: węglarki, platformy,

wagony kryte, cysterny i wagony specjalne.

wagony kryte, cysterny i wagony specjalne.

Infrastrukturą punktową w transporcie kolejowym są

Infrastrukturą punktową w transporcie kolejowym są

stacje kolejowe. Specjalną rolę spełniają

stacje kolejowe. Specjalną rolę spełniają

stacje

stacje

rozrządowe

rozrządowe

, na których są formowane i

, na których są formowane i

rozformowywane składy pociągów, a także dołączane i

rozformowywane składy pociągów, a także dołączane i

odłączane wagony.

odłączane wagony.

Ważną rolę odgrywają też

Ważną rolę odgrywają też

kolejowe stacje

kolejowe stacje

graniczne,

graniczne,

na których odbywa się odprawa pociągów i

na których odbywa się odprawa pociągów i

przesyłek w ruchu międzynarodowym.

przesyłek w ruchu międzynarodowym.

Przedsiębiorstwa kolejowe w trosce o szybkość

Przedsiębiorstwa kolejowe w trosce o szybkość

przewozu domagają się, aby czas postoju na tych

przewozu domagają się, aby czas postoju na tych

stacjach był jak najkrótszy, a przy pociągach TEEM

stacjach był jak najkrótszy, a przy pociągach TEEM

wynosił najwyżej 0,5 godziny.

wynosił najwyżej 0,5 godziny.

Infrastrukturę liniową w transporcie kolejowym

Infrastrukturę liniową w transporcie kolejowym

stanowią drogi szynowe.

stanowią drogi szynowe.

Drogi szynowe, podobnie jak kołowe, możemy

Drogi szynowe, podobnie jak kołowe, możemy

różnicować według różnych kryteriów, np. na jedno-,

różnicować według różnych kryteriów, np. na jedno-,

dwu- lub wielotorowe, magistralne, pierwszorzędne,

dwu- lub wielotorowe, magistralne, pierwszorzędne,

drugorzędne i lokalne, publiczne i prywatne.

drugorzędne i lokalne, publiczne i prywatne.

Warto jednak zwrócić uwagę na szerokość dróg

Warto jednak zwrócić uwagę na szerokość dróg

szynowych. Większość państw ma znormalizowaną

szynowych. Większość państw ma znormalizowaną

szerokość torów, która wynosi 1435 mm.

szerokość torów, która wynosi 1435 mm.

W państwach byłego ZSRR, Finlandii i Mongolii

W państwach byłego ZSRR, Finlandii i Mongolii

szerokość torów ma 1524 mm, w Brazylii i Irlandii -

szerokość torów ma 1524 mm, w Brazylii i Irlandii -

1600 mm, w Hiszpanii i Portugalii - 1670 mm, a w

1600 mm, w Hiszpanii i Portugalii - 1670 mm, a w

Argentynie i Indiach - 1676 mm.

Argentynie i Indiach - 1676 mm.

Występuje więc spore zróżnicowanie, co jest

Występuje więc spore zróżnicowanie, co jest

utrapieniem dla przewozów międzynarodowych, bowiem

utrapieniem dla przewozów międzynarodowych, bowiem

zamiana wózków jezdnych na stacjach granicznych

zamiana wózków jezdnych na stacjach granicznych

zabiera sporo czasu, nie mówiąc już o dodatkowych

zabiera sporo czasu, nie mówiąc już o dodatkowych

kosztach tych czynności.

kosztach tych czynności.

Pewnym rozwiązaniem jest wykorzystywanie urządzenia

Pewnym rozwiązaniem jest wykorzystywanie urządzenia

produkcji hiszpańskiej, o nazwie Talgo lub polskiego suw –

produkcji hiszpańskiej, o nazwie Talgo lub polskiego suw –

20 do automatycznej zmiany rozstawu kół.

20 do automatycznej zmiany rozstawu kół.

Potrzebne są jednak do tego wagony na specjalnych

Potrzebne są jednak do tego wagony na specjalnych

wózkach i urządzenie do zmiany rozstawu kół, które są

wózkach i urządzenie do zmiany rozstawu kół, które są

jednak bardzo drogie.

jednak bardzo drogie.

W transporcie kolejowym, podobnie jak w innych

W transporcie kolejowym, podobnie jak w innych

gałęziach transportu, mamy do czynienia z

gałęziach transportu, mamy do czynienia z

przewozami

przewozami

całopojazdowymi

całopojazdowymi

i

i

zbiorowymi

zbiorowymi

.

.

W pierwszym przypadku załadunek wagonu (lub

W pierwszym przypadku załadunek wagonu (lub

całego pociągu) może się odbyć u nadawcy, jeżeli

całego pociągu) może się odbyć u nadawcy, jeżeli

dysponuje on własną bocznicą kolejową (np. w kopalni

dysponuje on własną bocznicą kolejową (np. w kopalni

lub w porcie morskim) lub na stacji, na torach

lub w porcie morskim) lub na stacji, na torach

ogólnego użytku.

ogólnego użytku.

W drugiej sytuacji należy stwierdzić, że pojęcie

W drugiej sytuacji należy stwierdzić, że pojęcie

przewozów zbiorowych w transporcie kolejowym ma inne

przewozów zbiorowych w transporcie kolejowym ma inne

znaczenie niż np. w transporcie samochodowym. Wiążę

znaczenie niż np. w transporcie samochodowym. Wiążę

się to ze specyfiką środków transportowych.

się to ze specyfiką środków transportowych.

Za przewóz zbiorowy można traktować zapełnienie

Za przewóz zbiorowy można traktować zapełnienie

wagonów tworzących skład pociągu przez kilku

wagonów tworzących skład pociągu przez kilku

załadowców. W takim przypadku będzie wymagało to

załadowców. W takim przypadku będzie wymagało to

najczęściej od przewoźnika formowanie i

najczęściej od przewoźnika formowanie i

rozformowywanie jego składu na stacjach rozrządowych.

rozformowywanie jego składu na stacjach rozrządowych.

Można też z forma przewozów zbiorowych spotkać się

Można też z forma przewozów zbiorowych spotkać się

przy przyjmowaniu dodatkowych wagonów tylko na

przy przyjmowaniu dodatkowych wagonów tylko na

niektórych stacjach, a mianowicie tam, gdzie występuje

niektórych stacjach, a mianowicie tam, gdzie występuje

duża podaż tego rodzaju ładunków umożliwiająca

duża podaż tego rodzaju ładunków umożliwiająca

tworzenie wagonów zbiorowych.

tworzenie wagonów zbiorowych.

Przesyłki małe, bagażowe i ekspresowe, mogą być też

Przesyłki małe, bagażowe i ekspresowe, mogą być też

przewożone w specjalnych wagonach dołączanych do

przewożone w specjalnych wagonach dołączanych do

składów pociągów pasażerskich.

składów pociągów pasażerskich.

Pociągi obsługujące ruch międzynarodowy można

Pociągi obsługujące ruch międzynarodowy można

podzielić na

podzielić na

rozkładowe

rozkładowe

i

i

pozarozkładowe

pozarozkładowe

.

.

Te pierwsze, składające się z wagonów zapełnionych

Te pierwsze, składające się z wagonów zapełnionych

ładunkami od różnych nadawców, powinny kursować

ładunkami od różnych nadawców, powinny kursować

według rozkładu jazdy.

według rozkładu jazdy.

Pociągi pozarozkładowe to najczęściej składy

Pociągi pozarozkładowe to najczęściej składy

przeznaczone do obsługi jednego klienta (kopalni,

przeznaczone do obsługi jednego klienta (kopalni,

huty, armatora).

huty, armatora).

Problematykę związaną z prowadzeniem ruchu

Problematykę związaną z prowadzeniem ruchu

kolejowego w Polsce reguluje ustawa z dnia 28 marca

kolejowego w Polsce reguluje ustawa z dnia 28 marca

2003 r. o transporcie kolejowym.

2003 r. o transporcie kolejowym.

Zakłada ona licencjonowanie działalności w formie

Zakłada ona licencjonowanie działalności w formie

przewozów kolejowych. Licencja wydawana jest

przewozów kolejowych. Licencja wydawana jest

bezterminowo przez Urząd Transportu Kolejowego i

bezterminowo przez Urząd Transportu Kolejowego i

jest ważna również w innych państwach Unii

jest ważna również w innych państwach Unii

Europejskiej.

Europejskiej.

Przedsiębiorca ubiegający się o licencję musi spełnić

Przedsiębiorca ubiegający się o licencję musi spełnić

następujące wymogi;

następujące wymogi;

- posiadać dobrą reputację,

- posiadać dobrą reputację,

- posiadać wiarygodność finansową,

- posiadać wiarygodność finansową,

- posiadać kompetencje zawodowe,

- posiadać kompetencje zawodowe,

- dysponować taborem kolejowym – pojazdami

- dysponować taborem kolejowym – pojazdami

kolejowymi, w tym wagonami i lokomotywami oraz

kolejowymi, w tym wagonami i lokomotywami oraz

utworzyć system utrzymania i obsługi pojazdów

utworzyć system utrzymania i obsługi pojazdów

kolejowych,

kolejowych,

- posiadać odpowiedzialność cywilną – dysponować

- posiadać odpowiedzialność cywilną – dysponować

zabezpieczeniem roszczeń związanych z prowadzoną

zabezpieczeniem roszczeń związanych z prowadzoną

działalnością lub zobowiązać się do ubezpieczania

działalnością lub zobowiązać się do ubezpieczania

działalności objętej licencją.

działalności objętej licencją.

W przypadku wymogu kompetencji zawodowych

W przypadku wymogu kompetencji zawodowych

ubiegający się o licencję musi mieć właściwie

ubiegający się o licencję musi mieć właściwie

zorganizowane i zarządzane przedsiębiorstwo, które

zorganizowane i zarządzane przedsiębiorstwo, które

umożliwi sprawowanie nadzoru nad licencjonowaną

umożliwi sprawowanie nadzoru nad licencjonowaną

działalnością i nad przestrzeganiem bezpieczeństwa w

działalnością i nad przestrzeganiem bezpieczeństwa w

transporcie kolejowym.

transporcie kolejowym.

Ponadto niezbędne jest złożenie oświadczenia o

Ponadto niezbędne jest złożenie oświadczenia o

zatrudnieniu w pracowników odpowiadających za

zatrudnieniu w pracowników odpowiadających za

bezpieczeństwo ruchu kolejowego, posiadających w

bezpieczeństwo ruchu kolejowego, posiadających w

tym zakresie wymagane kwalifikacje.

tym zakresie wymagane kwalifikacje.

W przypadku wymogu wiarygodności finansowej

W przypadku wymogu wiarygodności finansowej

przedsiębiorca musi wykazać, że jest zdolny do

przedsiębiorca musi wykazać, że jest zdolny do

wypełnienia rzeczywistych i potencjalnych zobowiązań

wypełnienia rzeczywistych i potencjalnych zobowiązań

przez 12 miesięcy od dnia udzielenia licencji.

przez 12 miesięcy od dnia udzielenia licencji.

Ubiegając się o udzielenie licencji zainteresowany

Ubiegając się o udzielenie licencji zainteresowany

powinien przedstawić m. in.;

powinien przedstawić m. in.;

- sprawozdanie finansowe za ostatni rok obrotowy,

- sprawozdanie finansowe za ostatni rok obrotowy,

- zestawienie przepływów pieniężnych,

- zestawienie przepływów pieniężnych,

- dane dotyczące planowanych wydatków

- dane dotyczące planowanych wydatków

związanych z podjęciem przewozów kolejowych.

związanych z podjęciem przewozów kolejowych.

Międzynarodowy Związek Kolejowy (UIC),

Międzynarodowy Związek Kolejowy (UIC),

organizacja zrzeszająca ponad 160 przedsiębiorstw

organizacja zrzeszająca ponad 160 przedsiębiorstw

kolejowych

kolejowych

Powstała w 1922 od 1 stycznia 2007 funkcjonuje jako

Powstała w 1922 od 1 stycznia 2007 funkcjonuje jako

organizacja o charakterze światowym, z nową

organizacja o charakterze światowym, z nową

zreformowaną strukturą oraz nowymi władzami.

zreformowaną strukturą oraz nowymi władzami.

Decyzja w zakresie zmian organizacyjnych stanowi

Decyzja w zakresie zmian organizacyjnych stanowi

odpowiedź na procesy globalizacji w transporcie

odpowiedź na procesy globalizacji w transporcie

kolejowym oraz oczekiwania pozaeuropejskich członków

kolejowym oraz oczekiwania pozaeuropejskich członków

organizacji.

organizacji.

W jej skład wchodzą poszczególne struktury

W jej skład wchodzą poszczególne struktury

regionalne, podporządkowane Zarządowi Światowemu, w

regionalne, podporządkowane Zarządowi Światowemu, w

sprawach o znaczeniu strategicznym i globalnym oraz

sprawach o znaczeniu strategicznym i globalnym oraz

własnym władzom na poziomie regionalnym, w sprawach

własnym władzom na poziomie regionalnym, w sprawach

dotyczących danego regionu. Koleje europejskie

dotyczących danego regionu. Koleje europejskie

utworzyły własne Regionalne Zgromadzenie Europy.

utworzyły własne Regionalne Zgromadzenie Europy.

Organizacja w swoich pracach podejmuje

Organizacja w swoich pracach podejmuje

problematykę związaną z;

problematykę związaną z;

- koordynacją współpracy między przedsiębiorstwami

- koordynacją współpracy między przedsiębiorstwami

kolejowymi w celu zwiększenia spójności

kolejowymi w celu zwiększenia spójności

poszczególnych systemów kolejowych w różnych

poszczególnych systemów kolejowych w różnych

krajach, co powinno przyczynić się do zwiększenia

krajach, co powinno przyczynić się do zwiększenia

konkurencyjności tego środka transportu,

konkurencyjności tego środka transportu,

- promocja transportu kolejowego w kołach

- promocja transportu kolejowego w kołach

rządowych i międzynarodowych.

rządowych i międzynarodowych.

W tym celu realizacji swoich zadań jest ona

W tym celu realizacji swoich zadań jest ona

upoważniona do reprezentowania, ze statusem

upoważniona do reprezentowania, ze statusem

konsultanta, sektora transportu kolejowego na forum

konsultanta, sektora transportu kolejowego na forum

ONZ oraz w kontaktach z rządami poszczególnych

ONZ oraz w kontaktach z rządami poszczególnych

państw i organizacji międzynarodowych.

państw i organizacji międzynarodowych.

Europejska Agencja Kolejowa (ERA)

Europejska Agencja Kolejowa (ERA)

 

 

Agencja powołana 15 czerwca 2005 r. przez Komisję

Agencja powołana 15 czerwca 2005 r. przez Komisję

Europejską. Członkami jej jest 64 firmy przewozowe i

Europejską. Członkami jej jest 64 firmy przewozowe i

zarządzające infrastrukturą kolejową.

zarządzające infrastrukturą kolejową.

W zarządzie agencji zasiadają przedstawiciele 27

W zarządzie agencji zasiadają przedstawiciele 27

państw członkowskich, czterej reprezentanci Komisji

państw członkowskich, czterej reprezentanci Komisji

Europejskiej oraz sześć osób - nieposiadających prawa

Europejskiej oraz sześć osób - nieposiadających prawa

głosu - reprezentujących przewoźników kolejowych,

głosu - reprezentujących przewoźników kolejowych,

zarządców infrastruktury, przemysł kolejowy,

zarządców infrastruktury, przemysł kolejowy,

pasażerów, klientów przewozów towarowych i związki

pasażerów, klientów przewozów towarowych i związki

zawodowe.

zawodowe.

Celem Agencji jest działanie w zakresie m. in.

Celem Agencji jest działanie w zakresie m. in.

wzrostu poziomu interoperacyjności pomiędzy

wzrostu poziomu interoperacyjności pomiędzy

kolejami, w celu zwiększenia konkurencyjności rynku

kolejami, w celu zwiększenia konkurencyjności rynku

kolejowego poprzez wspólne rozwiązywanie

kolejowego poprzez wspólne rozwiązywanie

problemów techniczno-prawnych, tj. opracowywanie

problemów techniczno-prawnych, tj. opracowywanie

wspólnych specyfikacji technicznych, wzrost

wspólnych specyfikacji technicznych, wzrost

bezpieczeństwa ruchu kolejowego.

bezpieczeństwa ruchu kolejowego.

.

.

Dziękuję za uwagę

Dziękuję za uwagę

Transport lotniczy

Transport lotniczy

Transport

Transport

lotniczy

lotniczy

Wyższa Szkoła

Wyższa Szkoła

Przedsiębiorczości i

Przedsiębiorczości i

Administracji

Administracji

w Lublinie

w Lublinie

dr Piotr Witkowski

dr Piotr Witkowski

Transport lotniczy pod względem masy przewożonych

Transport lotniczy pod względem masy przewożonych

ładunków ma

ładunków ma

niewielki udział

niewielki udział

w obsłudze

w obsłudze

międzynarodowej wymiany towarowej.

międzynarodowej wymiany towarowej.

Najkorzystniejszą strefą jego zastosowania są

Najkorzystniejszą strefą jego zastosowania są

przewozy na

przewozy na

duże odległości

duże odległości

w relacjach

w relacjach

kontynentalnych oraz przewozy międzykontynentalne.

kontynentalnych oraz przewozy międzykontynentalne.

Do zalet transportu lotniczego zaliczamy;

Do zalet transportu lotniczego zaliczamy;

•

przede wszystkim krótki czas przewozu,

przede wszystkim krótki czas przewozu,

•

bardzo duży zasięg przestrzenny.

bardzo duży zasięg przestrzenny.

W związku z tym ta gałąź transportu jest

W związku z tym ta gałąź transportu jest

predestynowana głównie do obsługi ładunków

predestynowana głównie do obsługi ładunków

wymagających

wymagających

szybkiej dostawy

szybkiej dostawy

– m. in. łatwo

– m. in. łatwo

psujących się, interwencyjnych, poczty, lekarstw,

psujących się, interwencyjnych, poczty, lekarstw,

przesyłek ekspresowych, kurierskich.

przesyłek ekspresowych, kurierskich.

Transport lotniczy zapewnia;

Transport lotniczy zapewnia;

regularność i terminowość dostaw

regularność i terminowość dostaw

duże bezpieczeństwo przewożonym ładunkom

duże bezpieczeństwo przewożonym ładunkom

Transport lotniczy ma jednak sporo wad, do których

Transport lotniczy ma jednak sporo wad, do których

zaliczamy:

zaliczamy:

•

niewielką ładowność samolotów, co ogranicza wielkość

niewielką ładowność samolotów, co ogranicza wielkość

przewożonych partii ładunkowych,

przewożonych partii ładunkowych,

•

niekorzystne rozmieszczenie przestrzenne sieci punktów

niekorzystne rozmieszczenie przestrzenne sieci punktów

transportowych, wydłużając w konsekwencji czas

transportowych, wydłużając w konsekwencji czas

dostawy w relacji dom-dom,

dostawy w relacji dom-dom,

•

wysoki poziom stawek frachtowych, mimo silnej degresji

wysoki poziom stawek frachtowych, mimo silnej degresji

kosztów jednostkowych na dużych odległościach.

kosztów jednostkowych na dużych odległościach.

Pomimo tych wad udział transportu lotniczego w

Pomimo tych wad udział transportu lotniczego w

obsłudze wymiany międzynarodowej charakteryzuje się

obsłudze wymiany międzynarodowej charakteryzuje się

od zakończenia drugiej wojny światowej

od zakończenia drugiej wojny światowej

stałą

stałą

tendencją wzrostową

tendencją wzrostową

. Dotyczy to masy przewożonych

. Dotyczy to masy przewożonych

ładunków, ale przede wszystkim ich wartości.

ładunków, ale przede wszystkim ich wartości.

Podstawowe znaczenie dla transportu lotniczego mają

Podstawowe znaczenie dla transportu lotniczego mają

szlak północnoatlantycki oraz szlak pomiędzy USA i Azją

szlak północnoatlantycki oraz szlak pomiędzy USA i Azją

Południowo-Wschodnią.

Południowo-Wschodnią.

Rynek międzynarodowych przewozów lotniczych jest

Rynek międzynarodowych przewozów lotniczych jest

od strony podaży zdominowany przez tzw.

od strony podaży zdominowany przez tzw.

przewoźników narodowych

przewoźników narodowych

, czyli wielkie towarzystwa

, czyli wielkie towarzystwa

lotnicze, w których rządy poszczególnych państw mają

lotnicze, w których rządy poszczególnych państw mają

swoje udziały.

swoje udziały.

W ostatnich latach nasila się zjawisko prywatyzacji

W ostatnich latach nasila się zjawisko prywatyzacji

przewoźników narodowych.

przewoźników narodowych.

Na przykład firma

Na przykład firma

British Airways

British Airways

została w całości

została w całości

sprzedana prywatnym inwestorom, co okazało się

sprzedana prywatnym inwestorom, co okazało się

sukcesem, bowiem przewoźnik ten plasuje się na

sukcesem, bowiem przewoźnik ten plasuje się na

pierwszym miejscu pośród przewoźników europejskich

pierwszym miejscu pośród przewoźników europejskich

pod względem osiąganych wyników finansowych.

pod względem osiąganych wyników finansowych.

Przewozy lotnicze pomiędzy krajami odbywają się na

Przewozy lotnicze pomiędzy krajami odbywają się na

mocy porozumień rządowych

mocy porozumień rządowych

, które określają liczby

, które określają liczby

lotów, jakie mogą wykonać przewoźnicy z obu państw w

lotów, jakie mogą wykonać przewoźnicy z obu państw w

danym roku.

danym roku.

Porozumienia te z reguły wykluczają możliwość

Porozumienia te z reguły wykluczają możliwość

uczestniczenia obcych przewoźników w obsłudze

uczestniczenia obcych przewoźników w obsłudze

wewnętrznego ruchu lotniczego.

wewnętrznego ruchu lotniczego.

Wyjątkiem jest tutaj

Wyjątkiem jest tutaj

Unia Europejska

Unia Europejska

, która z

, która z

dniem 1 kwietnia 1997 r. wprowadziła wolny rynek dla

dniem 1 kwietnia 1997 r. wprowadziła wolny rynek dla

przewozów lotniczych, co oznacza, że każdy

przewozów lotniczych, co oznacza, że każdy

przewoźnik unijny może obsługiwać wewnątrzunijne

przewoźnik unijny może obsługiwać wewnątrzunijne

trasy międzynarodowe według własnego wyboru,

trasy międzynarodowe według własnego wyboru,

łącznie z obsługą przewozów kabotażowych na

łącznie z obsługą przewozów kabotażowych na

terenach innych krajów Unii.

terenach innych krajów Unii.

W komunikacji lotniczej, zgodnie z Konwencją

W komunikacji lotniczej, zgodnie z Konwencją

Chicagowską z 1944 r., funkcjonuje zasada

Chicagowską z 1944 r., funkcjonuje zasada

„wolnego

„wolnego

nieba",

nieba",

niemniej jednak w przypadku lotów

niemniej jednak w przypadku lotów

tranzytowych przewoźnicy muszą uzyskać zgodę

tranzytowych przewoźnicy muszą uzyskać zgodę

odnośnych władz danego kraju na przeloty nad jego

odnośnych władz danego kraju na przeloty nad jego

terytorium (które są odpłatne) po wyznaczonych

terytorium (które są odpłatne) po wyznaczonych

korytarzach powietrznych oraz na ewentualne

korytarzach powietrznych oraz na ewentualne

międzylądowania (również odpłatne).

międzylądowania (również odpłatne).

Transport lotniczy, podobnie jak żegluga morska,

Transport lotniczy, podobnie jak żegluga morska,

dokonuje obsługi przewozów towarowych

dokonuje obsługi przewozów towarowych

w ruchu

w ruchu

regularnym

regularnym

- liniowym oraz

- liniowym oraz

ruchu nieregularnym

ruchu nieregularnym

-

-

czarterowym.

czarterowym.

W ramach serwisów liniowych transportuje się

W ramach serwisów liniowych transportuje się

przesyłki drobne o zróżnicowanej masie od kilku do

przesyłki drobne o zróżnicowanej masie od kilku do

kilkuset kilogramów.

kilkuset kilogramów.

Przesyłki takie mogą być przewożone w samolotach

Przesyłki takie mogą być przewożone w samolotach

pasażerskich (tu jednak ich masa jest ograniczona)

pasażerskich (tu jednak ich masa jest ograniczona)

lub też w samolotach towarowych kursujących na

lub też w samolotach towarowych kursujących na

liniach regularnych.

liniach regularnych.

Ważną rolę w transporcie lotniczym odgrywa

Ważną rolę w transporcie lotniczym odgrywa

przewóz przesyłek kurierskich i poczty

przewóz przesyłek kurierskich i poczty

.

.

Zajmują się tym wyspecjalizowane firmy kurierskie

Zajmują się tym wyspecjalizowane firmy kurierskie

(np. DHL), dysponujące własnymi samolotami i

(np. DHL), dysponujące własnymi samolotami i

samochodami dostawczymi, dostarczające

samochodami dostawczymi, dostarczające

kilkukilogramowe ładunki w ciągu 48 godzin, od

kilkukilogramowe ładunki w ciągu 48 godzin, od

momentu nadania, do określonych miejsc na całym

momentu nadania, do określonych miejsc na całym

świecie.

świecie.

Przewozy

Przewozy

czarterowe obejmują ładunki

czarterowe obejmują ładunki

całosamolotowe

całosamolotowe

, przeznaczone od jednego nadawcy

, przeznaczone od jednego nadawcy

do jednego odbiorcy, przy czym nadawcą może też być

do jednego odbiorcy, przy czym nadawcą może też być

spedytor-konsolidator gromadzący ładunki od wielu

spedytor-konsolidator gromadzący ładunki od wielu

zleceniodawców.

zleceniodawców.

Stosuje się tu

Stosuje się tu

czartery na określoną podróż

czartery na określoną podróż

lub

lub

czartery na czas

czartery na czas

. W tym drugim przypadku chodzi o

. W tym drugim przypadku chodzi o

umowy zawierane między przewoźnikami, dotyczące

umowy zawierane między przewoźnikami, dotyczące

okresowej dzierżawy taboru.

okresowej dzierżawy taboru.

Międzynarodowe przewozy lotnicze towarów

Międzynarodowe przewozy lotnicze towarów

podlegają postanowieniom Konwencji Montrealskiej z

podlegają postanowieniom Konwencji Montrealskiej z

1999 r., która zastąpiła Konwencję Warszawską z 1929

1999 r., która zastąpiła Konwencję Warszawską z 1929

r. wraz z późniejszymi zmianami.

r. wraz z późniejszymi zmianami.

Reguluje ona prawa, obowiązki i odpowiedzialność

Reguluje ona prawa, obowiązki i odpowiedzialność

stron umowy o przewóz lotniczy.

stron umowy o przewóz lotniczy.

Dowodem zawarcia tej umowy jest międzynarodowy

Dowodem zawarcia tej umowy jest międzynarodowy

lotniczy list przewozowy

lotniczy list przewozowy

Air Waybill (AWB),

Air Waybill (AWB),

składający się co najmniej z dziewięciu egzemplarzy.

składający się co najmniej z dziewięciu egzemplarzy.

W transporcie lotniczym pojawia się także drugi ważny

W transporcie lotniczym pojawia się także drugi ważny

dokument, którym jest

dokument, którym jest

House Air Waybill (HAWB).

House Air Waybill (HAWB).

Jest to spedytorski lotniczy list przewozowy, który

Jest to spedytorski lotniczy list przewozowy, który

występuje w dwóch przypadkach, a mianowicie, gdy:

występuje w dwóch przypadkach, a mianowicie, gdy:

•

nadawcą przesyłki jest spedytor działający jako agent;

nadawcą przesyłki jest spedytor działający jako agent;

oryginał AWB zostaje u spedytora, a eksporter lub

oryginał AWB zostaje u spedytora, a eksporter lub

importer otrzymuje HAWB,

importer otrzymuje HAWB,

•

spedytor w celu obniżenia kosztów przewozu z wielu

spedytor w celu obniżenia kosztów przewozu z wielu

drobnych partii ładunkowych tworzy przesyłkę zbiorową;

drobnych partii ładunkowych tworzy przesyłkę zbiorową;

przewoźnik na całą trasę wystawia jeden list

przewoźnik na całą trasę wystawia jeden list

przewozowy AWB, a poszczególni klienci otrzymują od

przewozowy AWB, a poszczególni klienci otrzymują od

spedytora egzemplarze HAWB.

spedytora egzemplarze HAWB.

Transport lotniczy pod względem efektywnych kosztów

Transport lotniczy pod względem efektywnych kosztów

przemieszczania jest

przemieszczania jest

drogą gałęzią transportu.

drogą gałęzią transportu.

Wynika to m. in. z następujących okoliczności

Wynika to m. in. z następujących okoliczności

;

;

•

niewielkiej ładowności samolotu,

niewielkiej ładowności samolotu,

•

wysokich kosztów zakupu środków transportowych,

wysokich kosztów zakupu środków transportowych,

•

dużego zużycia wysokooktanowego, drogiego paliwa,

dużego zużycia wysokooktanowego, drogiego paliwa,

•

wysokich opłat lotniskowych,

wysokich opłat lotniskowych,

•

dużych kosztów eksploatowania sieci połączeń

dużych kosztów eksploatowania sieci połączeń

regularnych,

regularnych,

•

wysokich kosztów budowy i utrzymania magazynów,

wysokich kosztów budowy i utrzymania magazynów,

-

kosztów zakupu i eksploatacji urządzeń

kosztów zakupu i eksploatacji urządzeń

manipulacyjnych i kontenerów,

manipulacyjnych i kontenerów,

•

wysokich płac personelu o odpowiednich kwalifikacjach

wysokich płac personelu o odpowiednich kwalifikacjach

.

.

Te wysokie koszty znajdują swoje odbicie w cenie

Te wysokie koszty znajdują swoje odbicie w cenie

usługi przewozowej kształtującej się na wyższym

usługi przewozowej kształtującej się na wyższym

poziomie niż w innych gałęziach transportu.

poziomie niż w innych gałęziach transportu.

Ceny w przewozach lotniczych mogą być ustalane w

Ceny w przewozach lotniczych mogą być ustalane w

sposób

sposób

taryfowy

taryfowy

- w przewozach liniowych i

- w przewozach liniowych i

umowny

umowny

- w przewozach czarterowych. Sposób negocjowania

- w przewozach czarterowych. Sposób negocjowania

cen umownych jest podobny jak w żegludze morskiej.

cen umownych jest podobny jak w żegludze morskiej.

Do podstawowych wad transportu lotniczego

Do podstawowych wad transportu lotniczego

zaliczamy

zaliczamy

mała ładowność

mała ładowność

środków transportu.

środków transportu.

Współczesne samoloty towarowe, w zależności od

Współczesne samoloty towarowe, w zależności od

typu, mogą unieść od 40 do 120 ton ładunku np..

typu, mogą unieść od 40 do 120 ton ładunku np..

Boeing 747 F, a samoloty pasażerskie znacznie mniej

Boeing 747 F, a samoloty pasażerskie znacznie mniej

- do kilku ton.

- do kilku ton.

Należy też pamiętać, iż ładowność samolotu jest

Należy też pamiętać, iż ładowność samolotu jest

zmienna, gdyż zależy od odległości, jaką ma on do

zmienna, gdyż zależy od odległości, jaką ma on do

pokonania bez tankowania

pokonania bez tankowania

.

.

Utrudnieniem przy przewozie ładunków jest

Utrudnieniem przy przewozie ładunków jest

konstrukcja samolotu, która uniemożliwia załadunek

konstrukcja samolotu, która uniemożliwia załadunek

towarów zbyt wysokich, szerokich, długich, a także

towarów zbyt wysokich, szerokich, długich, a także

zbyt ciężkich.

zbyt ciężkich.

Popularną metodą przewozu towarów jest tworzenie

Popularną metodą przewozu towarów jest tworzenie

jednostek ładunkowych w postaci kontenerów i palet,

jednostek ładunkowych w postaci kontenerów i palet,

ułatwiających przeładunki i manipulacje.

ułatwiających przeładunki i manipulacje.

Towary przewożone na lekkich paletach obciąga się

Towary przewożone na lekkich paletach obciąga się

folią lub specjalnymi siatkami

folią lub specjalnymi siatkami

.

.

Tabor w transporcie lotniczym należy uznać za

Tabor w transporcie lotniczym należy uznać za

najmniej wszechstronny

najmniej wszechstronny

. Nie konstruuje się

. Nie konstruuje się

specjalnych samolotów przeznaczonych dla

specjalnych samolotów przeznaczonych dla

określonych ładunków lub grup ładunkowych.

określonych ładunków lub grup ładunkowych.

Samolotami nie można przewozić ładunków

Samolotami nie można przewozić ładunków

masowych, półmasowych, płynnych,

masowych, półmasowych, płynnych,

ponadgabarytowych, kontenerów ISO itp.

ponadgabarytowych, kontenerów ISO itp.

Każdy samolot oferuje takie same możliwości

Każdy samolot oferuje takie same możliwości

przewozu, nie nastawione na zróżnicowaną podatność

przewozu, nie nastawione na zróżnicowaną podatność

techniczną czy naturalną ładunków.

techniczną czy naturalną ładunków.

W transporcie lotniczym trudno mówić o

W transporcie lotniczym trudno mówić o

infrastrukturze liniowej

infrastrukturze liniowej

, bowiem drogi mają

, bowiem drogi mają

charakter naturalny.

charakter naturalny.

Przestrzeń powietrzna jest podzielona w pionie i w

Przestrzeń powietrzna jest podzielona w pionie i w

poziomie na

poziomie na

korytarze powietrzne

korytarze powietrzne

i tylko po nich

i tylko po nich

mogą się poruszać samoloty w określonych odstępach

mogą się poruszać samoloty w określonych odstępach

odległościowych i czasowych.

odległościowych i czasowych.

W związku z tym ogromne znaczenie dla

W związku z tym ogromne znaczenie dla

bezpieczeństwa lotów mają naziemne stacje kontroli

bezpieczeństwa lotów mają naziemne stacje kontroli

lotów, które dzięki radarom regulują ruch samolotów

lotów, które dzięki radarom regulują ruch samolotów

poprzez utrzymywanie stałej łączności radiowej z ich

poprzez utrzymywanie stałej łączności radiowej z ich

załogami.

załogami.

System

System

infrastruktury punktowej

infrastruktury punktowej

w transporcie

w transporcie

lotniczym składa się z dwóch elementów.

lotniczym składa się z dwóch elementów.

Pierwszym są

Pierwszym są

lotniska,

lotniska,

a na nich urządzenia do

a na nich urządzenia do

bezpiecznego startu i lądowania, a więc pasy

bezpiecznego startu i lądowania, a więc pasy

startowe o przepisowej długości i standardowych

startowe o przepisowej długości i standardowych

normach technicznych, wieże kontrolne, system

normach technicznych, wieże kontrolne, system

oświetlenia, urządzenia radarowe i sygnalizacyjne

oświetlenia, urządzenia radarowe i sygnalizacyjne

umożliwiające przyjmowanie samolotów.

umożliwiające przyjmowanie samolotów.

Dodatkowo są to magazyny towarowe wyposażone

Dodatkowo są to magazyny towarowe wyposażone

w sprzęt manipulacyjny, hale odpraw celnych i

w sprzęt manipulacyjny, hale odpraw celnych i

paszportowych oraz całe ogromne zaplecze usługowe.

paszportowych oraz całe ogromne zaplecze usługowe.

Drugim elementem infrastruktury punktowej są

Drugim elementem infrastruktury punktowej są

systemy kontroli obszaru powietrznego i

systemy kontroli obszaru powietrznego i

kontroli lotów.

kontroli lotów.

Obejmujące one m. in. centra kontroli ruchu, stacje

Obejmujące one m. in. centra kontroli ruchu, stacje

radarowe, system łączności między pilotami a

radarowe, system łączności między pilotami a

kontrolerami lotów, łączność między centrami

kontrolerami lotów, łączność między centrami

kontroli, portami lotniczymi.

kontroli, portami lotniczymi.

Porty lotnicze są najczęściej własnością miast, gmin lub

Porty lotnicze są najczęściej własnością miast, gmin lub

województw, które w tym celu zakładają spółki

województw, które w tym celu zakładają spółki

zarządzające lotniskami.

zarządzające lotniskami.

Lotniska o kluczowym znaczeniu pod względem

Lotniska o kluczowym znaczeniu pod względem

lokalizacji lub wielkości obrotów mogą też być własnością

lokalizacji lub wielkości obrotów mogą też być własnością

państwową ze względu na znaczenie dla gospodarki i

państwową ze względu na znaczenie dla gospodarki i

obronności kraju.

obronności kraju.

Lotniska są przedsiębiorstwami nie nastawionymi na

Lotniska są przedsiębiorstwami nie nastawionymi na

przynoszenie znaczących zysków, kapitał prywatny nie

przynoszenie znaczących zysków, kapitał prywatny nie

jest z reguły zainteresowany tego typu inwestycjami.

jest z reguły zainteresowany tego typu inwestycjami.

Porty lotnicze są czynnikiem

Porty lotnicze są czynnikiem

ograniczającym

ograniczającym

rozwój transportu lotniczego.

rozwój transportu lotniczego.

•

Po pierwsze, nie każdy port, ze względu na wysokie

Po pierwsze, nie każdy port, ze względu na wysokie

wymagania techniczne, może spełniać rolę portu

wymagania techniczne, może spełniać rolę portu

międzynarodowego.

międzynarodowego.

•

Po drugie, budowa nowoczesnego portu lotniczego jest

Po drugie, budowa nowoczesnego portu lotniczego jest

przedsięwzięciem niesłychanie skomplikowanym i

przedsięwzięciem niesłychanie skomplikowanym i

kosztownym.

kosztownym.

•

Po trzecie, ze względu na uciążliwość portu lotniczego

Po trzecie, ze względu na uciążliwość portu lotniczego

dla okolicznych mieszkańców musi on być zlokalizowany

dla okolicznych mieszkańców musi on być zlokalizowany

poza miastem, ale nie tak daleko, aby czas dojazdu do

poza miastem, ale nie tak daleko, aby czas dojazdu do

niego nie był zbyt długi, bowiem grozi to wówczas

niego nie był zbyt długi, bowiem grozi to wówczas

rezygnacją z usług tej gałęzi transportu.

rezygnacją z usług tej gałęzi transportu.

W Polsce podjęcie i wykonywanie działalności

W Polsce podjęcie i wykonywanie działalności

gospodarczej w zakresie przewóz lotniczych wymaga

gospodarczej w zakresie przewóz lotniczych wymaga

uzyskania licencji. Kwestie dotyczące jej udzielenia

uzyskania licencji. Kwestie dotyczące jej udzielenia

reguluje ustawa z dnia 2 lipca 2003 r. prawo lotnicze.

reguluje ustawa z dnia 2 lipca 2003 r. prawo lotnicze.

Licencja udzielana jest ona przez Urząd Lotnictwa

Licencja udzielana jest ona przez Urząd Lotnictwa

Cywilnego. Warunkiem wstępny ubiegania się o

Cywilnego. Warunkiem wstępny ubiegania się o

stosowną licencję jest wcześniejsze posiadanie

stosowną licencję jest wcześniejsze posiadanie

wydanego przez ten sam urząd certyfikatu AOC.

wydanego przez ten sam urząd certyfikatu AOC.

Proces certyfikacji ma na celu potwierdzenie

Proces certyfikacji ma na celu potwierdzenie

zdolności zainteresowanej osoby do bezpiecznego

zdolności zainteresowanej osoby do bezpiecznego

wykonywania transportu lotniczego.

wykonywania transportu lotniczego.

W procesie certyfikacji sprawdza się m.in..;

W procesie certyfikacji sprawdza się m.in..;

- organizację wykonywania działalności

- organizację wykonywania działalności

przewozowej z uwzględnieniem warunków

przewozowej z uwzględnieniem warunków

bezpieczeństwa,

bezpieczeństwa,

- zawodowe przygotowanie personelu

- zawodowe przygotowanie personelu

kierowniczego, nadzorującego i wykonawczego,

kierowniczego, nadzorującego i wykonawczego,

- metody wykonywania działalności,

- metody wykonywania działalności,

- proces szkoleniowy w zainteresowanej firmie,

- proces szkoleniowy w zainteresowanej firmie,

- zdolności finansowe.

- zdolności finansowe.

Certyfikat wydaje pierwszy raz na 12 miesięcy i na

Certyfikat wydaje pierwszy raz na 12 miesięcy i na

36 po raz kolejny.

36 po raz kolejny.

Licencja udzielana jest przedsiębiorcom

Licencja udzielana jest przedsiębiorcom

spełniającym m. in. następujące wymagania;

spełniającym m. in. następujące wymagania;

- zainteresowana osoba posiada siedzibę lub

- zainteresowana osoba posiada siedzibę lub

miejsce zamieszkania w Polsce i przewóz lotniczy

miejsce zamieszkania w Polsce i przewóz lotniczy

stanowi jego podstawową działalność,

stanowi jego podstawową działalność,

- przedsiębiorca wykaże w sposób wiarygodny swoją

- przedsiębiorca wykaże w sposób wiarygodny swoją

zdolność finansowa,

zdolność finansowa,

- przedsiębiorstwo dysponuje jednym lub większą

- przedsiębiorstwo dysponuje jednym lub większą

ilością statków powietrznych zapewniających

ilością statków powietrznych zapewniających

prowadzenie przewozów lotniczych,

prowadzenie przewozów lotniczych,

- osobom kierującym firmą nie odebrano w ciągu

- osobom kierującym firmą nie odebrano w ciągu

ostatnich pięciu lat koncesji oraz spełniają ne wymóg

ostatnich pięciu lat koncesji oraz spełniają ne wymóg

dobrej reputacji,

dobrej reputacji,

- wnioskodawca nie zajmuje się jednocześnie

- wnioskodawca nie zajmuje się jednocześnie

działalnością w zakresie zarządzania lotniskiem.

działalnością w zakresie zarządzania lotniskiem.

Do wniosku należy dołączyć zweryfikowane

Do wniosku należy dołączyć zweryfikowane

sprawozdania finansowe z roku poprzedniego oraz plan

sprawozdania finansowe z roku poprzedniego oraz plan

gospodarczy przedsiębiorstwa, obejmujący co najmniej

gospodarczy przedsiębiorstwa, obejmujący co najmniej

dwa lata działalności, w który będzie zawierał m. in.;

dwa lata działalności, w który będzie zawierał m. in.;

- wskazanie środków finansowych umożliwiających

- wskazanie środków finansowych umożliwiających

wypełnienie istniejących i prawdopodobnych

wypełnienie istniejących i prawdopodobnych

zobowiązań w okresie 24 miesięcy,

zobowiązań w okresie 24 miesięcy,

- informacje dotyczące struktury kapitałowej,

- informacje dotyczące struktury kapitałowej,

płynności finansowej, źródeł finansowania, prognoz

płynności finansowej, źródeł finansowania, prognoz

przepływów finansowych.

przepływów finansowych.

Licencje wydaję się na okres nie krótszy niż 2 lata i

Licencje wydaję się na okres nie krótszy niż 2 lata i

nie dłuższy niż 50 lat.

nie dłuższy niż 50 lat.

Urząd Lotnictwa Cywilnego sprawdza zdolność

Urząd Lotnictwa Cywilnego sprawdza zdolność

finansową przedsiębiorcy mającego licencję po upływie

finansową przedsiębiorcy mającego licencję po upływie

roku od jej wydania, a następnie co pięć lat.

roku od jej wydania, a następnie co pięć lat.

Zrzeszenie Międzynarodowego Transportu

Zrzeszenie Międzynarodowego Transportu

Lotniczego (IATA ),

Lotniczego (IATA ),

międzynarodowa organizacja

międzynarodowa organizacja

założona w 1945 w Hawanie.

założona w 1945 w Hawanie.

Została ona powołana w celu popierania

Została ona powołana w celu popierania

bezpiecznego, regularnego i ekonomicznego transportu

bezpiecznego, regularnego i ekonomicznego transportu

powietrznego.

powietrznego.

Do jej głównych zadań należy opracowanie i

Do jej głównych zadań należy opracowanie i

dystrybucja jednolitych normy oraz dokumentów

dystrybucja jednolitych normy oraz dokumentów

regulujących międzynarodowy transport lotniczy.

regulujących międzynarodowy transport lotniczy.

Europejska Konferencja Lotnictwa Cywilnego

Europejska Konferencja Lotnictwa Cywilnego

(ECAC)

(ECAC)

jest konsultatywną organizacją międzyrządową,

jest konsultatywną organizacją międzyrządową,

jedną z dwóch struktur regionalnych zajmujących się

jedną z dwóch struktur regionalnych zajmujących się

współpracą w dziedzinie lotnictwa cywilnego w Europie.

współpracą w dziedzinie lotnictwa cywilnego w Europie.

Została ona utworzona w wyniku zaleceń

Została ona utworzona w wyniku zaleceń

Konferencji ds. koordynacji europejskiego transportu

Konferencji ds. koordynacji europejskiego transportu

lotniczego

lotniczego

zwołanej z inicjatywy Rady Europy w

zwołanej z inicjatywy Rady Europy w

Sztrasburgu w dniach 21 kwietnia - 8 maja 1954 roku.

Sztrasburgu w dniach 21 kwietnia - 8 maja 1954 roku.

Zadaniami organizacji jest m. in.;

Zadaniami organizacji jest m. in.;

-

harmonizacja europejskiej polityki w zakresie

harmonizacja europejskiej polityki w zakresie

transportu lotniczego,

transportu lotniczego,

-

ujednolicenie praktyk i procedur występujących w

ujednolicenie praktyk i procedur występujących w

lotnictwie cywilnym,

lotnictwie cywilnym,

-

promowanie przewozów lotniczych.

promowanie przewozów lotniczych.

Europejska Agencja Bezpieczeństwa

Europejska Agencja Bezpieczeństwa

Lotniczego

Lotniczego

(

(

EASA

EASA

) - jest utworzoną w 2003 r. agencją

) - jest utworzoną w 2003 r. agencją

Unii Europejskiej z siedzibą w Kolonii, zajmująca się

Unii Europejskiej z siedzibą w Kolonii, zajmująca się

problemami bezpieczeństwa ruchu lotniczego w Europie.

problemami bezpieczeństwa ruchu lotniczego w Europie.

Do jej zadań

Do jej zadań

należy m. in.;

należy m. in.;

- ustanowienie i

- ustanowienie i

utrzymanie wysokiego poziomu bezpieczeństwa

utrzymanie wysokiego poziomu bezpieczeństwa

lotnictwa cywilnego,

lotnictwa cywilnego,

- ochrona

- ochrona

środowiska naturalnego w Europie,

środowiska naturalnego w Europie,

-

-

wspieranie posunięć oszczędnościowych w procesach

wspieranie posunięć oszczędnościowych w procesach

regulacyjnych i certyfikacyjnych,

regulacyjnych i certyfikacyjnych,

-

-

promowanie europejskich standardów bezpieczeństwa

promowanie europejskich standardów bezpieczeństwa

lotniczego na świecie.

lotniczego na świecie.

DZIĘKUJĘ

DZIĘKUJĘ

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ