e l e k t r o k a r d i o g
e l e k t r o k a r d i o g
r a f i a
r a f i a
choroba
choroba
niedokrwienna
niedokrwienna
ostre zespoły
ostre zespoły
wieńcowe
wieńcowe
Centrum Kardiologiczne „Pro Corde”
lek. med. Krzysztof Samiński
e l e k t r o k a r d i o g
e l e k t r o k a r d i o g
r a f i a
r a f i a
choroba
choroba
niedokrwienna
niedokrwienna
ostre zespoły
ostre zespoły
wieńcowe
wieńcowe
Centrum Kardiologiczne „Pro Corde”
lek. med. Krzysztof Samiński
2. Składowe prawidłowego
2. Składowe prawidłowego
ekg
ekg
2. Składowe prawidłowego ekg
2. Składowe prawidłowego ekg
A. Załamki
A. Załamki
B. Odcinki, odstępy
B. Odcinki, odstępy
- P : 0.04-0.11 sek/2.5mm (k), 3 mm (p)
- P : 0.04-0.11 sek/2.5mm (k), 3 mm (p)
- Q : pierwszy ujemny QRS ; do 0.04 sek/ <1/4R
- Q : pierwszy ujemny QRS ; do 0.04 sek/ <1/4R
- R : pierwszy dodatni QRS
- R : pierwszy dodatni QRS
- S : pierwszy ujemny po R
- S : pierwszy ujemny po R
- inne: R’, S’, r’,s’ (granica 5 mm)
- inne: R’, S’, r’,s’ (granica 5 mm)
- T : 0.12-0.16 sek/6mm (k), 10mm (p)
- T : 0.12-0.16 sek/6mm (k), 10mm (p)
- U : 25%/3mm
- U : 25%/3mm
- zespół QRS : 0.06-0.10 sek/do 24mm (R+S)
- zespół QRS : 0.06-0.10 sek/do 24mm (R+S)
- odstęp PQ : 0.12-0.20 sek
- odstęp PQ : 0.12-0.20 sek
- odcinek ST : 0.02-0.12 sek/
- odcinek ST : 0.02-0.12 sek/
0.5mm
0.5mm
1mm(k),2mm(p)
1mm(k),2mm(p)
- odstęp QT : do 0.4 sek, zalezy od HR
- odstęp QT : do 0.4 sek, zalezy od HR
- punkt J : połączenie QRS i ST,
- punkt J : połączenie QRS i ST,
1mm
1mm
- czas zwrotu ujemnego (pobudzenia istotnego):
- czas zwrotu ujemnego (pobudzenia istotnego):
początekQRS- szczyt ostatniego R : <0.035 sek (V1-V2), <0.045 (V4-V5)
początekQRS- szczyt ostatniego R : <0.035 sek (V1-V2), <0.045 (V4-V5)
4. Nieprawidłowy obraz załamków (VI)
4. Nieprawidłowy obraz załamków (VI)
a) uniesienie odcinka
a) uniesienie odcinka
- wypukłe: MI (fala Pardee’go), ANG (Prinzmetal), tętniak postMI
- wypukłe: MI (fala Pardee’go), ANG (Prinzmetal), tętniak postMI
- poziome: ostre zapalenie osierdzia
- poziome: ostre zapalenie osierdzia
-wklęsłe: zespół wczesnej repolaryzacji
-wklęsłe: zespół wczesnej repolaryzacji
b) obniżenie odcinka
b) obniżenie odcinka
- poziome: ostry zespół wieńcowy (ANG niest., MI)
- poziome: ostry zespół wieńcowy (ANG niest., MI)
- skośne w dół: ANG niest., przerost komór, bloki odnóg p. Hisa
- skośne w dół: ANG niest., przerost komór, bloki odnóg p. Hisa
- skośne do góry: norma,
- skośne do góry: norma,
symp., dyselektrolitemia, ANG niest.
symp., dyselektrolitemia, ANG niest.
- miseczkowate: glikozydy naparstnicy
- miseczkowate: glikozydy naparstnicy
D. Zmiany odcinka ST
D. Zmiany odcinka ST
4. Nieprawidłowy obraz załamków (VII)
4. Nieprawidłowy obraz załamków (VII)
E. Zmiany załamka T
E. Zmiany załamka T
a) wysoki, kończysty
a) wysoki, kończysty
- ANG niest
- ANG niest
- przewaga parasympatyczna
- przewaga parasympatyczna
- hyperkalemia
- hyperkalemia
b) płaski
b) płaski
- uszkodzenie serca o różnej etiologii
- uszkodzenie serca o różnej etiologii
- przewaga sympatyczna
- przewaga sympatyczna
- hypokalemia, niedoczynność tarczycy, niedokrwistość
- hypokalemia, niedoczynność tarczycy, niedokrwistość
c) ujemny
c) ujemny
- symetryczny: ANG niest., MI bez Q, ewolucja MI z Q
- symetryczny: ANG niest., MI bez Q, ewolucja MI z Q
- niesymetryczny: ANG niest., przerost komó
- niesymetryczny: ANG niest., przerost komó
r
r
, preekscytacja, bloki odnóg
, preekscytacja, bloki odnóg
e l e k t r o k a r d i o g
e l e k t r o k a r d i o g
r a f i a
r a f i a
ostre zespoły
ostre zespoły
wieńcowe
wieńcowe
1.
1.
Nowy podział elektrokardiograficzny
Nowy podział elektrokardiograficzny
(I)
(I)
A.
A.
BEZ PRZETRWAŁEGO UNIESIENIA ST
BEZ PRZETRWAŁEGO UNIESIENIA ST
B.
B.
Z PRZETRWAŁYM UNIESIENIEM ST
Z PRZETRWAŁYM UNIESIENIEM ST
a)
a)
Z przejściowym uniesieniem ST
Z przejściowym uniesieniem ST
b) Z obniżeniem ST
b) Z obniżeniem ST
c) Z odwróceniem załamków T
c) Z odwróceniem załamków T
d) Z pseudonormalizacją załamków T
d) Z pseudonormalizacją załamków T
e) Ze spłaszczeniem załamków T
e) Ze spłaszczeniem załamków T
f) Bez zmian w EKG
f) Bez zmian w EKG
1.
1.
Nowy po
Nowy po
dział elektrokardiograficzny
dział elektrokardiograficzny
(I
(I
I)
I)
a)
a)
Niestabilna choroba wieńcowa
Niestabilna choroba wieńcowa
(Unstable Angina –
(Unstable Angina –
UA))
UA))
b) Zawał serca bez uniesienia ST
b) Zawał serca bez uniesienia ST
(Non ST Elevation MI –
(Non ST Elevation MI –
NSTEMI)
NSTEMI)
c) Zawał serca z uniesieniem ST
c) Zawał serca z uniesieniem ST
(ST Elevation MI –
(ST Elevation MI –
STEMI)
STEMI)
d) Nagły zgon sercowy
d) Nagły zgon sercowy
(Cardiac Sudden Death – SCD)
(Cardiac Sudden Death – SCD)
2
2
.
.
Główne kryteria w elektrokardiogramie
Główne kryteria w elektrokardiogramie
A.
A.
GŁÓWNE KRYTERIA OSTREGO ZESPOŁU WIEŃCOWEGO
GŁÓWNE KRYTERIA OSTREGO ZESPOŁU WIEŃCOWEGO
a) odwrócenie załamka T :
a) odwrócenie załamka T :
* o co najmniej 0.1 mV (1mm)
* o co najmniej 0.1 mV (1mm)
* pseudonormalizacja uprzednio odwróconego załamka
* pseudonormalizacja uprzednio odwróconego załamka
b)
b)
Obniżenie odcinka ST :
Obniżenie odcinka ST :
* w 2 sąsiadujących odprowadzeniach
* w 2 sąsiadujących odprowadzeniach
* o co najmniej: 0.05 mV (0.5mm)
* o co najmniej: 0.05 mV (0.5mm)
c) Uniesienie odcinka ST w punkcie J:
c) Uniesienie odcinka ST w punkcie J:
* w 2 sąsiadujących odprowadzeniach
* w 2 sąsiadujących odprowadzeniach
•
o : 0.2 mV (≥2mm)
o : 0.2 mV (≥2mm)
u mężczyzn i 0.15 mm u kobiet (według nowej
u mężczyzn i 0.15 mm u kobiet (według nowej
deficji z października 2007)
deficji z października 2007)
w V1, V2, V3
w V1, V2, V3
•
o:
o:
0.1 mV (≥1mm) w pozostałych odprowadzeniach
0.1 mV (≥1mm) w pozostałych odprowadzeniach
d) Jednoczesne uniesienie i obniżenie odcinka ST
d) Jednoczesne uniesienie i obniżenie odcinka ST
Nowa definicja zawału z
19 X 2007
1. wzrost biomarkerów przynajmniej 1 raz
powyżej 99 percentyla plus jeden z:
• a. objawy niedokrwienia (w sensie ból
rozumiem)
• b. zmiany w ekg (zmiany ST-T lub nowy LBBB)
• c. patologiczne Q w ekg
• d. udokumentowane w badaniach obrazowych
martwe miokardium lub nowe zaburzenia
kurczliwości odcinkowej - echo, SPECT, PET,
• NMR
Nowa definicja zawału z
19 X 2007
2. nagła śmierć sercowa poprzedzona
objawami sugerującymi niedokrwienie
mięśnia sercowego, z towarzyszącym
uniesieniem ST lub nowym LBBB, lub
potwierdzonym świeżym zakrzepem w
t. wieńcowej lub autopsji, ale kiedy
śmierć nastąpiła przed pobraniem
markerów lub kiedy markery nie
mogły jeszcze wzrosnąć
Nowa definicja zawału z
19 X 2007
3. zawał około PCI: 3 krotny wzrost
markerów
4. przy CABG: 5 krotny wzrost
markerów
5. zawał potwierdzony w badaniu
patomorfologicznym
Świeży zawał serca – typowe zmiany w EKG
3
3
.
.
Progresja zmian w elektrokardiogramie
Progresja zmian w elektrokardiogramie
(I)
(I)
A.
A.
Angina
Angina
niestabilna
niestabilna
B. Zawał
B. Zawał
NSTEMI (dawn.
NSTEMI (dawn.
bez Q
bez Q
,
,
dawn. podwsierdziowy)
dawn. podwsierdziowy)
a) postać typowa
a) postać typowa
- obniżenie ST poziome, skośne w dół lub w górę
- obniżenie ST poziome, skośne w dół lub w górę
- płaski, symetryczny lub ujemny T
- płaski, symetryczny lub ujemny T
b) postać odmienna (Prinzmetala)
b) postać odmienna (Prinzmetala)
- uniesienie ST w trakcie bólu
- uniesienie ST w trakcie bólu
- prawidłowe ekg w okresie bezbólowym
- prawidłowe ekg w okresie bezbólowym
a) 1. doba zawału
a) 1. doba zawału
- obniżenie lub uniesienie ST
- obniżenie lub uniesienie ST
b) 2.- 3. doba zawału
b) 2.- 3. doba zawału
- załamek T głęboki, symetryczny, odwrócony
- załamek T głęboki, symetryczny, odwrócony
- ST wraca do linii izoelektrycznej
- ST wraca do linii izoelektrycznej
- patologiczny Q nieobecny
- patologiczny Q nieobecny
c) po kilku tyg/msc
c) po kilku tyg/msc
- załamek T powraca do normy, rzadziej pozostaje ujemny
- załamek T powraca do normy, rzadziej pozostaje ujemny
- patologiczny załamek Q nieobecny
- patologiczny załamek Q nieobecny
3
3
.
.
Progresja zmian w elektrokardiogramie
Progresja zmian w elektrokardiogramie
(I
(I
I
I
)
)
C.
C.
Zawał STEMI (dawn. z
Zawał STEMI (dawn. z
awał z Q
awał z Q
, pra
, pra
dawn. pełnościenny)
dawn. pełnościenny)
a) pierwsze godziny
a) pierwsze godziny
- obniżenie lub uniesienie ST
- obniżenie lub uniesienie ST
- wysoki symetryczny T
- wysoki symetryczny T
- R prawidłowy lub nieznacznie zmniejszony
- R prawidłowy lub nieznacznie zmniejszony
b) 1. doba
b) 1. doba
- wyraźnie uniesiony ST (fala Pardee’go)
- wyraźnie uniesiony ST (fala Pardee’go)
- malejąca amplituda R
- malejąca amplituda R
c) 1. - 2. doba
c) 1. - 2. doba
- patologiczny załamek Q (>0.04s/>1/4R)
- patologiczny załamek Q (>0.04s/>1/4R)
- rozpoczynające się odwracanie T
- rozpoczynające się odwracanie T
- uniesienie ST stopniowo maleje
- uniesienie ST stopniowo maleje
d) po kilku dniach
d) po kilku dniach
- patologiczny Q lub zespół QS
- patologiczny Q lub zespół QS
- odwrócony, głęboki, symetryczny T
- odwrócony, głęboki, symetryczny T
- ST w linii izoelektrycznej
- ST w linii izoelektrycznej
e) po kilku tyg/msc
e) po kilku tyg/msc
- obecny patologiczny Q lub QS
- obecny patologiczny Q lub QS
- T odwrócony, mniej głeboki, pojawienie się R
- T odwrócony, mniej głeboki, pojawienie się R
4
4
.
.
Lokalizacja zmian w zawale
Lokalizacja zmian w zawale
A. Odprowadzenia przedsercowe
A. Odprowadzenia przedsercowe
B. Odprowadzenia kończynowe
B. Odprowadzenia kończynowe
a) przegrodowy: V1-V2
a) przegrodowy: V1-V2
b) przedni: V3-V4
b) przedni: V3-V4
c) boczny: V5-V6
c) boczny: V5-V6
d) przednio-przegrodowy: V1-V3
d) przednio-przegrodowy: V1-V3
e) przednio-boczny: V4-V6
e) przednio-boczny: V4-V6
f) rozległy przedni: V1-V6
f) rozległy przedni: V1-V6
g) tylny: lustrzane odbicie V1-V3 (wysokie R, obniżenie ST)
g) tylny: lustrzane odbicie V1-V3 (wysokie R, obniżenie ST)
a) dolny: II, III, aVF
a) dolny: II, III, aVF
b) wysoki boczny: I, aVL
b) wysoki boczny: I, aVL
Płaszczyzny serca w odprowadzeniach
Płaszczyzny serca w odprowadzeniach
MI ściany dolnej, świeży + RBBB
Zawał serca : strefa uszkodzenia, niedokrwienia i
martwicy w zapisie EKG
Strefy zawału serca
Strefy zawału serca
MI ściany dolnej, pełna ewolucja
MI ściany tylnej
MI ściany przedniej
(przednio-przegrodowy)
