Teorie rozwoju: rekapitulacja
PKB na 1-ca jako % poziomu USA w 1960 i 1990
0
20
40
60
80
100
Korea
Singapur
Hong Kong
J aponia
Portugalia
Francja
Niemcy
Meksyk
Reihe2
Reihe1
PKB na 1-ca jako % poziomu USA w 1960 i 1990
0
10
20
30
40
50
Algeria
Indie
Chile
Wenezuela
Argentyna
Madagaskar
Reihe2
Reihe1
Smith 1723-1790
„niewidzialna ręka rynku” – i nie tylko
Ricardo 1772-1823 i Malthus 1776-1834
„straszna nauka ekonomii”: w dłuższej
perspektywie stagnacja
Marx 1818-1883: akumulacja kapitalu
pogoń za zyskiem + walka klas
Keynes 1883-1946: rewolucja w ekonomii
1.
Opisowe teorie rozwoju
~ 1945 ~ 1980
2. Teorie wzrostu (przed-neoklasyczne)
~ 1940 ~ 1955
3. Neoklasyczna teoria wzrostu
~ 1956 ~ 1990
4. „Nowe Teorie Wzrostu”
~ 1990 ~ ?
Rosenstein-Rodan (1943)
„potrzeba skoordynowanego uprzemysłowienia”
Prebisch (1950)
„centrum przeciwko peryferiom”
Kuznets* (1966)
„sukces krajów wysokorozwniętych
raczej trudny do powtórzenia”
Schultz* (1972)
„nie(d)oceniona wartość kapitału ludzkiego”
Adelman i Morris (1979)
Instytucje ↔ Faza Rozwoju
Rosenstein-Rodan (1943)
niskie zasoby kapitału, niskie inwestycje
„rynek nie działa”
brak infrastruktury
Centralny Urzad Koordynacji Inwestycji
wspomaga, subsydiuje, sam inwestuje
praktyka: gospodarka (po)mieszana
Indie 1950-90
krytyka: neoklasyczna teoria handlu
Prebisch (1950)
• post-kolonialna zależność
• dywergencja
• chroniczne bezrobocie (gosp. dualna)
• chroniczny deficyt płatniczy (import netto)
• stałe pogarszanie się „terms-of-trade”
• peryferia rozwięte – ale ŹLE
• przemysły „niemowlęce” (infant industries)
• „import-substitution”
• dywersyfikacja eksportu
• Państwo jako inwestor i producent
Kuznets
• nowoczesny rozwój świata „białego człowieka”
•
początki: XVIII w
• nauka → wynalazki → 200 lat stopniowych
zmian
• próg rewolucji przemysłowej...
•
...w rolnictwie
• niezależnie od form instytucjonalnych
•
masowa produkcja, nauka
•
próg rozwoju nieosiągniety
• Maltuzjański wzrost ludności
•
opór struktury społecznej
Schultz
•
rolnictwo może wyżywić wszystkich
• ludzie→ inwestycje→ kultywacja→urodzajność
• biedny nie znaczy ciemny, rolnik=przedsiębiorca
• ino dać mu kierować się cenami wolnego rynku
• rynek przytłoczony regulacjami, interwencjami
•
industrializacja = wyzysk wsi
•
forsowanie industrializacji błędne
•
Anty-Malthus
• perspektywy krajów ubogich jak najlepsze!
Adelman i Morris
• Instytucje - dostosowane (lub nie) do fazy
rozwoju
• Rozwój: fazowy, nieliniowy, wieloraki
• Instytucje mają znaczenie „kluczowe”
• Różnorodne drogi do awansu
• Przykłady kluczowej roli instytucji
• Różnorodność impulsów zewnętrznych
• Różnice w polityce: dostosować do
okolicznosci