SZKOLENIE
SZKOLENIE
W ZAKRESIE
W ZAKRESIE
BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY
BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY
PRACY
PRACY
PRAWNA OCHRONA
PRACY
Strona 4
Pracodawca ponosi odpowiedzialność za stan
bezpieczeństwa i higieny pracy w zakładzie.
Ponadto pracodawca zobowiązany jest chronić
zdrowie i życie pracownika przez zapewnienie
bezpiecznych i higienicznych warunków pracy.
Prawna ochrona pracy
Podstawowym aktem prawnym ochrony pracy
jest KODEKS PRACY który precyzuje zasady
obowiązków i uprawnień pracodawców i
pracowników.
Prawna ochrona pracy
PODSTAWOWE OBOWIĄZKI PRACODAWCY ZGODNIE Z
KODEKSEM PRACY:
Organizować pracę w sposób zapewniający bezpieczne i
higieniczne warunki pracy
Zapewnić przestrzeganie w zakładzie pracy przepisów
oraz zasad BHP, wydawać polecenia usunięcia uchybień w
tym zakresie oraz kontrolować wykonywanie tych poleceń
Zapewniać wykonanie nakazów, decyzji i zarządzeń
wydanych przez organy nadzoru nad warunkami pracy
Oceniać i dokumentować ryzyko zawodowe, związane z
wykonywaną pracą oraz zapewnić stosowanie niezbędnych
środków profilaktycznych zmniejszających ryzyko
Informować pracowników o ryzyku zawodowym, które
wiąże się z wykonywaną pracą, oraz zasadach ochrony
przed zagrożeniami
Prawna ochrona pracy
PODSTAWOWE OBOWIĄZKI PRACODAWCY ZGODNIE Z
KODEKSEM PRACY - cd:
Likwidację zagrożeń dla zdrowia i życia pracowników
głównie przez stosowanie technologii, urządzeń i
materiałów i substancji nie powodujących tych zagrożeń
Zapewnić środki ochron indywidualnych odpowiednich do
rodzaju i poziomu zagrożeń
Systematycznie kontrolować stan BHP ze szczególnym
uwzględnieniem organizacji procesu pracy, stanu
technicznego maszyn i innych urządzeń technicznych
Zapewnić pracownikom sprawnie funkcjonujący system
pierwszej pomocy w razie wypadku oraz środki do
udzielania pierwszej pomocy
Prowadzić konsultacje z pracownikami odnośnie działań
związanych z BHP w zakładzie
Prawna ochrona pracy
PODSTAWOWE OBOWIĄZKI PRACOWNIKA ZGODNIE Z
KODEKSEM PRACY:
Znać i przestrzegać przepisy i zasady
bezpieczeństwa i higieny pracy
Brać udział w szkoleniach z zakresu BHP
Wykonywać pracę zgodnie z przepisami i zasadami
bezpieczeństwa i higieny pracy
Stosować się do wydawanych w tym zakresie
poleceń i wskazówek przełożonych
Dbać o należyty stan maszyn, urządzeń, narzędzi i
sprzętu oraz porządek i ład w miejscu pracy
Stosować środki ochron zbiorowych oraz
indywidualnych
Prawna ochrona pracy
PODSTAWOWE OBOWIĄZKI PRACOWNIKA ZGODNIE Z
KODEKSEM PRACY – cd.:
Niezwłocznie zawiadomić przełożonego o zauważonym w
zakładzie pracy wypadku, zagrożeniu życia lub zdrowia
oraz ostrzec współpracowników, a także inne osoby
znajdujące się w rejonie zagrożenia o grożącym im
niebezpieczeństwie
Pracownik ma prawo powstrzymać się od wykonywania
pracy, zawiadamiając o tym przełożonego w razie gdy
warunki pracy nie odpowiadają przepisom
bezpieczeństwa i higieny pracy i stwarzają bezpośrednie
zagrożenie dla zdrowia i życia pracownika albo gdy
wykonywana przez niego praca grozi takim
niebezpieczeństwem innym osobom
Pracownik ma prawo oddalić się z miejsca zagrożenia,
zawiadamiając o tym niezwłocznie przełożonego, jeżeli
powstrzymanie się od wykonywania pracy nie usuwa
bezpośredniego zagrożenia dla zdrowia i życia
pracownika.
RYZYKO ZAWODOWE
Strona 10
Prawna ochrona pracy
Ramy prawne : Art. 226 Kodeksu
pracy
Jednym z podstawowych
obowiązków pracodawców jest
informowanie pracowników o
ryzyku zawodowym, które wiąże
się wykonywaną pracą oraz o
zasadach ochrony przed
zagrożeniem
a więc
pracodawca musi umieć zidentyfikować i ocenić
ryzyko oraz ustalić adekwatne środki profilaktyczne
Strona 11
Ramy prawne : Rozporządzenie
Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z
dnia
26 września 1997r w sprawie
ogólnych przepisów bezpieczeństwa i
higieny pracy
Dział IV Procesy pracy, rozdział 1. Przepisy ogólne,
$39
Pracodawca jest obowiązany
oceniać
i dokumentować ryzyko zawodowe,
występujące przy określonych
pracach, oraz stosować niezbędne
środki profilaktyczne zmniejszające
ryzyko.
Strona 12
Ramy prawne : Rozporządzenie
Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z
dnia
26 września 1997r w sprawie
ogólnych przepisów bezpieczeństwa i
higieny pracy
definicja ryzyka zawodowego
definicja ryzyka zawodowego
rozumie się przez to prawdopodobieństwo
wystąpienia niepożądanych zdarzeń związanych z
wykonywaną pracą, powodujących straty,
w szczególności wystąpienia u pracowników
niekorzystnych skutków zdrowotnych w wyniku
zagrożeń zawodowych występujących w
środowisku pracy lub sposobu wykonywania
pracy.
Strona 13
Podstawowy cel zarządzania
ryzykiem
Głównym celem zarządzania
ryzykiem jest osiągnięcie
jak najniższego poziomu ryzyka
w ramach możliwości
przedsiębiorstwa
Strona 14
Źródła ryzyka
Źródło ryzyka
Ryzyko naturalne
Ryzyko technologiczne
Siły natury
Człowiek
Technika
Praca
Strona 15
zależne od indywidualnej
ekspozycji
Ryzyko
zawodowe
Ryzyko
osobiste
Ryzyko
grupowe
Ryzyko przedsiębiorstwa
Pracownik
Ryzyko
społeczne
PRACA
DOM
SPORT
HOBBY
TRANSPOR
T
ITD..
zależne od liczby
narażonych
pracowników
Ryzyko awarii
zależne od liczby
obiektów technicznych
Wyposażenie
Rodzaje ryzyka
Strona 16
System Zarządzania
Ryzykiem
Identyfikacj
a zagrożeń
Oszacowani
e ryzyka
Akceptacja
poziomu
ryzyka
Analiza
opcji
Monitorowani
e
Podejmowani
e decyzji
Wdrożenie
Analiza ryzyka
Kontrolowanie
ryzyka
Strona 17
Czynności obarczone ryzykiem śmierci 1 na milion (wg. Wilson
1979)
Wypalenie 1,5 papierosa -
nowotwór lub schorzenie serca
Mieszkanie z palaczem przez 2 miesiące -
nowotwór lub schorzenie
serca
Wypicie 0,5 l wina -
marskość wątroby
Przebywanie 1 godzinę w kopalni węgla -
pylica węglowa
Przebywanie 1 godzinę w kopalni węgla -
wypadek
Przebywanie 2 dni w Nowym Jorku -
ostre schorzenie układu
oddechowego
Podróżowanie 10 mil na rowerze -
wypadek
Podróżowanie 300 mil samochodem -
wypadek
Podróżowanie 1000 mil samolotem -
wypadek
Prześwietlenie klatki piersiowej -
nowotwór w wyniku naświetlenia
ZDARZENIA
WYPADKOWE ORAZ
UDZIELANIE PIERWSZEJ
POMOCY W RAZIE
WYPADKU
Strona 19
Za wypadek przy pracy uważa się :
• Nagłe zdarzenie,
• Wywołane przyczyną zewnętrzną,
• Powodujące uraz lub śmierć,
• Które nastąpiło w związku z pracą.
Wszystkie wymienione wyżej elementy muszą zaistnieć
jednocześnie, aby zdarzenie, któremu uległ pracownik, mogło
być zaklasyfikowane jako wypadek przy pracy. Brak choćby
jednego z tych elementów uniemożliwia uznanie zdarzenia za
wypadek przy pracy.
Pojęcie wypadku przy pracy
Rodzaje scenariuszy
Rodzaje scenariuszy
wypadkowych
wypadkowych
‘śpiące’ wypadki - potencjalne zdarzenia wypadkowe
warunki pracy, które mogą być przyczyną wypadku
lub zachowanie pracownika
incydenty - zdarzenia potencjalnie wypadkowe
zdarzenia, które mogły spowodować straty
wypadki
zdarzenia, które spowodowały straty
Dlaczego warto badać zdarzenia wypadkowe:
uczenie się
efektywność ekonomiczna
usuwanie przyczyn (korekta)
prewencja
Strona 21
•wypadek śmiertelny w wyniku którego nastąpiła śmierć w
okresie nieprzekraczalnym 6 miesięcy od dnia wypadku
• wypadek ciężki w wyniku którego nastąpiło ciężkie
uszkodzenia ciała tj.: utrata wzroku, słuchu, mowy, zdolności
rozrodczej lub inne uszkodzenia ciała albo rozstrój zdrowia,
naruszające podstawowe funkcje organizmu, a także choroba
nieuleczalna lub zagrażająca życiu, trwała choroba
psychiczna, całkowita lub częściowa niezdolność do pracy
• wypadek zbiorowy uważa się wypadek, któremu w wyniku
tego samego zdarzenia uległy co najmniej dwie osoby
Rodzaje wypadków przy pracy
Wypadki przy pracy -
Wypadki przy pracy -
statystyka
statystyka
Największą liczbę osób, które uległy wypadkom przy
Największą liczbę osób, które uległy wypadkom przy
pracy odnotowano w 2003 r. w następujących
pracy odnotowano w 2003 r. w następujących
sekcjach (wg Polskiej Klasyfikacji Działalności):
sekcjach (wg Polskiej Klasyfikacji Działalności):
–
–
przetwórstwo przemysłowe 37,8%
przetwórstwo przemysłowe 37,8%
– handel i naprawy 10,0%
– handel i naprawy 10,0%
– ochrona zdrowia i opieka społeczna 9,3%
– ochrona zdrowia i opieka społeczna 9,3%
– budownictwo 8,5%
– budownictwo 8,5%
–
–
transport, gospodarka magazynowa i
transport, gospodarka magazynowa i
łączność 6,8%
łączność 6,8%
– obsługa nieruchomości i firm; nauka 6,8%
– obsługa nieruchomości i firm; nauka 6,8%
– administracja publiczna i obrona narodowa 4,1%
– administracja publiczna i obrona narodowa 4,1%
– górnictwo i kopalnictwo 3,9%
– górnictwo i kopalnictwo 3,9%
Strona 23
Wypadki przy pracy -
statystyka
Strona 24
Wypadki przy pracy -
statystyka
Strona 25
Wypadki przy pracy -
statystyka
Strona 26
Wypadki przy pracy -
statystyka
Strona 27
P- Ludzie
E-
Wyposażenie
M- Materiały
E-Środowisko
pracy
Przyczyny
pośrednie
Przyczyny
bezpośrednie
Zdarzeni
e
Wypadek -
Strata
Czynnik
ludzki
Czynniki
środowiska
pracy
Nieprawidłowe
zachowanie
Nieprawidłowe
warunki
pracy
Kontakt
z energią,
lub
substancją
Słabe
zarządzanie
Brak norm
Złe normy
Złe
stosowanie
norm
Model Powstawania Wypadków
Podstawową przyczyną powstawania przyczyn zdarzeń
wypadkowych są niedoskonałości zarządzania
bezpieczeństwem pracy
Strona 28
Przyczyn
y
pośrednie
Czynnik
ludzki
Czynniki
środowiska
pracy
Przyczyny
bezpośredni
e
Nieprawidłow
e
zachowanie
Nieprawidłow
e
warunki
pracy
Zdarzenie
Kontakt
z energią,
lub
szkodliwą
substancją
Wypadek -
Strata
P- Ludzie
E-
Wyposażeni
e
M- Materiały
E-
środowisko
pracy
Słabe
zarządzani
e
Brak norm
Złe normy
Złe
stosowanie
norm
Zmodyfikowany Model Powstawania
Wypadków
Zła analiza
ryzyka
Brak analizy
ryzyka
Błędna ocena
ryzyka
Zaakceptowany
zbyt wysoki
poziom
Zły dobór
środków
ochrony
Strona 29
Trzy fazy zarządzania bezpieczeństwem
pracy – zapobieganie wypadkom
Słabe
Zarządzanie
Słabe
Zarządzanie
Przyczyna
Pośrednia
Przyczyna
Pośrednia
Przyczyna
Bezpośrednia
Przyczyna
Bezpośrednia
Zdarzenie
Wypadkowe
Zdarzenie
Wypadkowe
Strata
Strata
W czasie
zdarzenia
Przed zdarzeniem
Po
zdarzeniu
Z A P O B I E G A N I E
Ograniczani
e SKUTKÓW
Ograniczani
e STRAT
Zła ocena
ryzyka
Zła ocena
ryzyka
Strona 30
Wypadki przy pracy -
scenariusze
W woj. łódzkim malarz lakiernik doznał zmiażdżenia
nogi przez koła samochodu ciężarowego
uruchomionego przez kierowcę, który nie wiedział,
że poszkodowany znajduje się pod samochodem.
W woj. łódzkim 20-letni pracownik podczas
zakładania izolacji na przewody przyłącza
elektrycznego do budynku dotknął przewodów pod
napięciem i wskutek porażenia prądem zmarł.
W woj. śląskim 67-letni wiertacz został
przygnieciony wózkiem widłowym w trakcie
wyładowywania zespołu prądotwórczego z naczepy
samochodu. Wózek wywrócił się pod wpływem
obciążenia ładunkiem. Pracownik poniósł śmierć na
miejscu.
W woj. śląskim bufetowa w czasie pracy w barze
została zaatakowana przez klienta. Wskutek
odniesionych obrażeń, zmarła po przewiezieniu do
szpitala.
Strona 31
Pracodawca zobowiązany jest zapewnić
sprawnie funkcjonujący system pierwszej
pomocy w razie wypadku oraz środki do
udzielania pierwszej pomocy.
Pracownik który uległ wypadkowi, jeżeli
stan jego zdrowia na to pozwala jest
zobowiązany zawiadomić niezwłocznie o
wypadku swojego przełożonego.
Udzielanie pierwszej pomocy
Strona 32
W szczególności Pracodawca powinien
zapewnić :
• Punkty pierwszej pomocy w wydziałach w
których wykonywane są prace powodujące
duże zagrożenia wypadkowe. Punkt musi być
wyposażony w niezbędny sprzęt i inne środki
do udzielania pierwszej pomocy.
• Apteczki w poszczególnych wydziałach zakładu
pracy.
Udzielanie pierwszej pomocy
Strona 33
W szczególności Pracodawca powinien
zapewnić :
• Punkty pierwszej pomocy w wydziałach w
których wykonywane są prace powodujące
duże zagrożenia wypadkowe. Punkt musi być
wyposażony w niezbędny sprzęt i inne środki
do udzielania pierwszej pomocy.
• Apteczki w poszczególnych wydziałach zakładu
pracy.
Udzielanie pierwszej pomocy
CHOROBY ZAWODOWE
Strona 35
Za chorobę zawodową uważa się
chorobę określoną w wykazie
chorób zawodowych, jeżeli
została spowodowana działaniem
czynników szkodliwych dla
zdrowia w środowisku pracy lub
sposobem wykonywania pracy.
Choroba zawodowa - definicja
Strona 36
•
Ostre albo przewlekłe zatrucia wywołane czynnikami
chemicznymi.
•
Gorączka metaliczna, przewlekłe choroby narządu głosu.
•
Pylica płuc, choroby opłucnej lub osierdzia wywołane pyłem
azbestu.
•
Przewlekłe zapalenia oskrzeli, astma oskrzelowa, choroby
zakaźne.
•
Choroby skóry, alergiczny nieżyt nosa, zespół wibracyjny.
•
Nowotwory złośliwe, przewlekłe choroby układu ruchu.
•
Choroby zakaźne lub pasożytnicze, choroby wywołane
działaniem promieniowania jonizującego, choroby narządu
głosu.
Podstawowy wykaz chorób
zawodowych
Strona 37
Zgłoszenie podejrzenia choroby
zawodowej oraz jej rozpoznanie może
nastąpić u pracownika lub byłego
pracownika, w okresie jego
zatrudnienia w narażeniu
zawodowym lub po zakończeniu
pracy w takim narażeniu, nie później
jednak niż w okresie, który został
określony w wykazie chorób
zawodowych.
Choroba zawodowa - zgłoszenie
Strona 38
Zgłoszenia choroby zawodowej dokonuje :
• Pracodawca zatrudniający pracownika u
którego podejrzewa się chorobę
zawodową.
• Lekarz.
• Pracownik który podejrzewa u siebie
objawy choroby zawodowej.
Choroba zawodowa - zgłoszenie
Strona 39
Podejrzenie choroby zawodowej zgłasza
się :
• Właściwemu Państwowemu
Inspektorowi Sanitarnemu.
• Właściwemu Inspektorowi Pracy.
Choroba zawodowa - zgłoszenie
ŚRODKI OCHRONY
INDYWIDUALNEJ
ODZIEŻ OCHRONNA I
ROBOCZA
Strona 41
Środki ochron indywidualnych to
urządzenia lub wyposażenie
przewidziane do noszenia bądź
trzymania przez użytkownika w celu
jego ochrony przed jedynym lub
większą liczbą zagrożeń, które mogą
mieć wpływ na jego bezpieczeństwo i
zdrowie
Środki ochron indywidualnych -
definicja
Strona 42
Pracodawca nie może dopuścić
pracownika do pracy bez
środków ochrony indywidualnej,
przewidzianych do stosowania na
danym stanowisku pracy.
Środki ochron indywidualnych
Strona 43
Środki ochron indywidualnych
OCHRONA PRZECIWPOŻAROWA
I POSTĘPOWANIE W RAZIE
POŻARU
Strona 45
Ochrona przeciwpożarowa to ogół
przedsięwzięć, czynności i zabiegów
profilaktycznych mających na celu
ochronę życia, mienia i zdrowia przed
pożarem.
Podręczny sprzęt gaśniczy to :
gaśnice śniegowe, gaśnice
proszkowe, gaśnice wodne, agregaty.
Ochrona przeciwpożarowa
Strona 46
Podstawowymi zasadami, którymi powinno się
kierować w przypadku zauważenia źródła ognia
lub wznieceniu ognia :
·
powiadomienie przełożonego,
· oddalenie się od miejsca zagrożenia.
Jeśli źródło ognia jest niewielkie:
· odsunięcie przedmiotów, które mogą podsycić
pożar,
· ewentualnie zduszenie ognia i schłodzenie
miejsca pożaru.
Ochrona przeciwpożarowa
Strona 47
W razie pożaru należy :
•
Powiadomić przełożonego.
•
Zadzwonić pod numer
998
lub ratunkowy
112
.
•
Podać swoje nazwisko nr telef., adres i nazwę obiektu.
•
Podać co się pali, na którym piętrze.
•
Podać czy jest zagrożone życie i zdrowie ludzkie.
•
Po podaniu informacji nie odkładać słuchawki do chwili
potwierdzenia zgłoszenia.
•
Jeśli jest to możliwe przystąpić do gaszenia pożaru.
•
Jeśli nie jest to możliwe należy opuścić budynek.
•
Jeżeli wyjście z budynku jest w jakiś sposób
uniemożliwione należy : zamknąć drzwi i uszczelnić je
mokrymi ręcznikami lub kocem. Pozostać przy oknie i
czekać na pomoc Straży Pożarnej
Ochrona przeciwpożarowa
Strona 48
Podczas pożaru może dojść
do oparzenia skóry lub
oparzenia dróg oddechowych.
Oparzenia dróg oddechowych
są każdorazowo poważnymi
urazami zagrażającymi
zdrowiu i życiu.
Ochrona przeciwpożarowa
Strona 49
Objawami oparzenia dróg
oddechowych są:
· omdlenia i oparzenia okolic ust i
nosa,
· kaszel,
· duszność i trudności w oddychaniu,
· sinica.
Ochrona przeciwpożarowa
Strona 50
Osobę poszkodowaną w wyniku
pożaru należy ewakuować ze strefy
zagrożenia. W przypadkach
poważniejszych pożarów podczas
akcji ratunkowej powinien być na
miejscu ratownik przeszkolony w
udzielaniu pierwszej pomocy.
Każdorazowo poszkodowani w
wyniku pożaru powinni jak
najszybciej skonsultować się z
lekarzem.
Ochrona przeciwpożarowa – pierwsza
pomoc
Strona 51
Postępowanie przy oparzeniach termicznych
1. Jak najszybciej schłodzić oparzone miejsce,
2. W trakcie schładzania usunąć odzież poprzez
rozcięcie,
3. W trakcie schładzania usunąć pierścionki, kolczyki,
itp.,
4. Po zakończeniu schładzania rany oparzeniowe
osłonić opatrunkiem jałowym lub hydrożelowym,
schładzającym,
5. W miarę możliwości unieruchomić i unieść oparzoną
część ciała,
6. W przypadku stwierdzenia objawów wstrząsu -
blada spocona skóra, szybkie tętno, pobudzenie
psychoruchowe - należy poszkodowanego ułożyć w
pozycji na wznak z uniesionymi kończynami
dolnymi,
7. Zapewnić komfort cieplny,
8. Oparzonego należy chronić przed urazami
wtórnymi,
9. W cięższych przypadkach (rozległe oparzenie,
objawy wstrząsu) natychmiast powiadomić
pogotowie ratunkowe.
Ochrona przeciwpożarowa – pierwsza
pomoc
Strona 52
W żadnym przypadku nie wolno !!!
1. Odrywać przylgniętej do rany odzieży,
2. Przekłuwać pęcherzy,
3. Dotykać rany oparzeniowej,
4. Smarować oparzonej skóry maściami,
kremami, tłuszczami, piankami, białkiem
jaja kurzego, ani alkoholem,
5. Przy oparzeniach wewnętrznych i
rozległych oparzeniach zewnętrznych
nie podawać doustnie płynów lub
pokarmów,
6. Pozostawić poszkodowanego bez
nadzoru.
Ochrona przeciwpożarowa – pierwsza
pomoc
Najważniejsze elementy
systemu zarządzania
bezpieczeństwem i higieną
pracy
Strona 54
Komu potrzebny jest
system zarządzania bezpieczeństwem
pracy
WŁAŚCICIEL/ZARZĄD
KIEROWNICTWO
SPOŁECZEŃSTWO
PRACOWNIK
RODZINA
KLIENT
Środowisko
Proces
Produkt
Warunki
pracy
IS
O 9
00
0
IS
O 1
40
00
OH
SA
S 1
80
01
Strona 55
Właściwy stan
bezpieczeństwa i higieny
pracy to
wspólny interes:
P -
P -
pracownika
przedsiębiorstwa
Strona 56
Ramy prawne : Dyrektywa nr
89/391/EEC
** zobowiązania pracodawców
** eliminacja ryzyka
** ocena ryzyka, które nie może zostać wyeliminowane
** zwalczanie ryzyka, źródła zagrożenia
** adaptacja pracy do indywidualnych możliwości pracownika
** uwzględnianie postępu technicznego
** zastępowanie materiałów niebezpiecznych, bardziej
bezpiecznymi
** opracowanie strategii zapewnienia bezpieczeństwa
** dawanie priorytetu ochronom zespołowym nad
indywidualnymi
** zapewnienie pracownikom odpowiednich instrukcji pracy
Strona 57
Kluczowe elementy efektywnego
systemu zarządzania
bezpieczeństwem pracy
Zdarzenia wypadkowe
Analiza
i ocena
ryzyka
Audity
bezpieczeństwa
pracy
Wskaźniki bezpieczeństwa pracy
Działania
korygujące
i
prewencyjne
Strona 58
Od czego zależy sukces w wdrażaniu
systemu zarządzania bezpieczeństwem
pracy
zaangażowanie
komunikacja
współpraca
postawa
pracownika
Szkolenie w zakresie BHP
Szkolenie w zakresie BHP
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ