Układ mięśniowy
Układ mięśniowy
Układ mięśniowy
Układ mięśniowy
Budowa mięśni poprzecznie
Budowa mięśni poprzecznie
prążkowanych
prążkowanych
Brzusiec
Ścięgna
M.
wrzecionow
aty
M.
dwubrzuśco
wy
Budowa i czynność mięśni
Budowa i czynność mięśni
poprzecznie prążkowanych
poprzecznie prążkowanych
Mięsień poprzecznie prążkowany składa się z włókien
Mięsień poprzecznie prążkowany składa się z włókien
mięśniowych (miocytów). Wewnątrz komórek
mięśniowych (miocytów). Wewnątrz komórek
znajdują się
znajdują się
równolegle ułożone włókienka kurczliwe (miofibryle).
równolegle ułożone włókienka kurczliwe (miofibryle).
Przemiany chemiczne zachodzące w mięśniach
Przemiany chemiczne zachodzące w mięśniach
wyrażają się
wyrażają się
skurczem
skurczem
.
.
Skurcz:
Skurcz:
- izotoniczny – zmniejszenie długości bez zmiany
- izotoniczny – zmniejszenie długości bez zmiany
napięcia
napięcia
- izometryczny – wzrost napięcia bez zmiany długości
- izometryczny – wzrost napięcia bez zmiany długości
- auksotoniczny – występowanie fazy izotonicznej i
- auksotoniczny – występowanie fazy izotonicznej i
izometrycznej
izometrycznej
Podstawy biomechaniki mięśni
Podstawy biomechaniki mięśni
miofibryle zbudowane są z
miofibryle zbudowane są z
białek:
białek:
aktyny i miozyny ułożonych
aktyny i miozyny ułożonych
naprzemiennie
naprzemiennie
Sarkomer – jednostka
Sarkomer – jednostka
kurczliwa
kurczliwa
Prążki ciemne – podwójnie
Prążki ciemne – podwójnie
załamują światło
załamują światło
Podczas skórczu włókna
Podczas skórczu włókna
wstawki zbliżają się do
wstawki zbliżają się do
siebie
siebie
miofibryle
jednostka
kurczliwa
wstawka
aktyna
miozyna
Źródła energii do pracy
Źródła energii do pracy
mięśni
mięśni
Glikogen mięśniowy
Kwas pirogronowy
Przemiana beztlenowa
Przemiana tlenowa
ATP
CO
2
+ H
2
O
Kwas mlekowy
Źródła energii do pracy
Źródła energii do pracy
mięśni
mięśni
ATP ADP + Pi + energia
ATP ADP + Pi + energia
30%
skurcz mięśnia
komórka mięśniowa
Pobudzenie
(nerw ruchowy)
acetylocholina
Mięśnie głowy i szyi
Mięśnie głowy i szyi
Mięśnie tułowia
Mięśnie tułowia
1.
1.
Mięśnie klatki piersiowej:
Mięśnie klatki piersiowej:
grupa powierzchowna (zakończenia
grupa powierzchowna (zakończenia
znajdują się na kościach obręczy
znajdują się na kościach obręczy
kończyny górnej i kości ramiennej)
kończyny górnej i kości ramiennej)
grupa głęboka (powodują ruchy
grupa głęboka (powodują ruchy
żeber – mięśnie oddechowe)
żeber – mięśnie oddechowe)
2. Mięśnie brzucha
2. Mięśnie brzucha
3. Mięśnie grzbietu
3. Mięśnie grzbietu
Mięśnie tułowia
Mięśnie tułowia
Mięsień piersiowy większy – przywodzi i
Mięsień piersiowy większy – przywodzi i
obraca ramię do wewnątrz, pomocniczy
obraca ramię do wewnątrz, pomocniczy
mięsień wdechowy
mięsień wdechowy
Mięsień piersiowy mniejszy – pod mięśniem
Mięsień piersiowy mniejszy – pod mięśniem
piersiowym większym, obniża łopatkę
piersiowym większym, obniża łopatkę
Miesień zębaty przedni – boczna
Miesień zębaty przedni – boczna
powierzchnia klatki piersiowej, przesuwa
powierzchnia klatki piersiowej, przesuwa
łopatkę do przodu, pomocniczy mięsień
łopatkę do przodu, pomocniczy mięsień
wdechowy
wdechowy
Mięśnie międzyżebrowe – zewnętrzne
Mięśnie międzyżebrowe – zewnętrzne
(wdechowe) i wewnętrzne (wydechowe)
(wdechowe) i wewnętrzne (wydechowe)
Przepona (diaphragma)
Przepona (diaphragma)
aorta
przełyk
Żyła
główna
dolna
Przepona (diaphragma)
Przepona (diaphragma)
Główny mięsień wdechowy
Główny mięsień wdechowy
Skurcz przepony - ciśnienia w jamie
Skurcz przepony - ciśnienia w jamie
brzusznej a w klatce piersiowej co
brzusznej a w klatce piersiowej co
umożliwia oddychanie i przyczynia
umożliwia oddychanie i przyczynia
się do wypierania krwi żylnej z jamy
się do wypierania krwi żylnej z jamy
brzusznej do klatki piersiowej
brzusznej do klatki piersiowej
Zginacz
tułowia
Zgina,
pochyla i
obraca
tułów
Obraca
tułów w
kier.
przeciwny
m, zgina i
pochyla ku
bokowi
Pochyla
głowę w
bok, ruchy
łopatki
Podciąga
tułów ku
górze
Mięśnie kończyny dolnej
Mięśnie kończyny dolnej
Mięśnie obręczy kończyny dolnej i uda od
Mięśnie obręczy kończyny dolnej i uda od
boku
boku
Mięśnie uda od przodu
Mięśnie uda od przodu
Mięśnie kończyny górnej
Mięśnie kończyny górnej
M.
odwodziciel
palucha
M. zginacz
krótki
palucha
M.
odwodziciel
palca
małego
M. zginacz
krótki
palców
M. zginacz
krótki palca
małego
M.
międzykostne
M.
przywodziciel
kciuka
M.
odwodziciel
palca małego
M.
przeciwstawia
cz, zginacz i
odwodziciel
kciuka
Choroby układu narządu ruchu
Choroby układu narządu ruchu
1.
1.
Układowe zapalne choroby tkanki łącznej
Układowe zapalne choroby tkanki łącznej
2.
2.
Zapalenie stawów z towarzyszącym zapaleniem kręgosłupa
Zapalenie stawów z towarzyszącym zapaleniem kręgosłupa
3.
3.
Choroby zwyrodnieniowe stawów
Choroby zwyrodnieniowe stawów
4.
4.
Zespoły reumatyczne
Zespoły reumatyczne
5.
5.
Choroby metaboliczne i gruczołów dokrewnych , którym
Choroby metaboliczne i gruczołów dokrewnych , którym
towarzyszą objawy reumatyczne
towarzyszą objawy reumatyczne
6.
6.
Nowotwory
Nowotwory
7.
7.
Zaburzenia nerwowo – naczyniowe
Zaburzenia nerwowo – naczyniowe
8.
8.
Choroby kości i chrząstek
Choroby kości i chrząstek
9.
9.
Zmiany pozastawowe
Zmiany pozastawowe
10.
10.
Różne choroby, którym towarzyszą objawy stawowe
Różne choroby, którym towarzyszą objawy stawowe
Amerykańskie Towarzystwo Reumatologiczne
Amerykańskie Towarzystwo Reumatologiczne
Główne czynniki uszkadzające
Główne czynniki uszkadzające
układ ruchu
układ ruchu
1.
1.
Zjawiska immunologiczne (zakażenie)
Zjawiska immunologiczne (zakażenie)
2.
2.
Siły mechaniczne przekraczające
Siły mechaniczne przekraczające
wytrzymałość tkanek
wytrzymałość tkanek
3.
3.
Drobnoustroje
Drobnoustroje
4.
4.
Zaburzenia metaboliczne (tworzenie
Zaburzenia metaboliczne (tworzenie
złogów, zmiana struktury chrząstek lub
złogów, zmiana struktury chrząstek lub
kości
kości
5.
5.
Procesy rozrostowe (białaczki, przerzuty
Procesy rozrostowe (białaczki, przerzuty
nowotworowe)
nowotworowe)
Reumatoidalne zapalenie
Reumatoidalne zapalenie
stawów
stawów
Przewlekła choroba niszcząca tkanki
Przewlekła choroba niszcząca tkanki
stawowe, choroba zapalna tkanki
stawowe, choroba zapalna tkanki
łącznej, objawiająca się min.:
łącznej, objawiająca się min.:
sztywnością poranną stawów
sztywnością poranną stawów
obrzękiem stawów rąk
obrzękiem stawów rąk
zniekształceniem rąk
zniekształceniem rąk
guzki podskórne (nad stawami palców
guzki podskórne (nad stawami palców
rąk, rzepce, ścięgnie Achillesa)
rąk, rzepce, ścięgnie Achillesa)
Reumatoidalne zapalenie
Reumatoidalne zapalenie
stawów
stawów
Zesztywniające zapalenie
Zesztywniające zapalenie
stawów kręgosłupa
stawów kręgosłupa
Przewlekła postępująca choroba zapalna,
Przewlekła postępująca choroba zapalna,
prowadząca do usztywnienia kręgosłupa i
prowadząca do usztywnienia kręgosłupa i
uszkodzenia stawów biodrowych.
uszkodzenia stawów biodrowych.
Objawy:
Objawy:
Bóle w okolicy krzyżowo-pośladkowej,
Bóle w okolicy krzyżowo-pośladkowej,
promieniujące do pachwin
promieniujące do pachwin
Bóle grzbietu i klatki piersiowej w czasie kaszlu
Bóle grzbietu i klatki piersiowej w czasie kaszlu
Garbienie pleców, ograniczenie ruchów tułowia,
Garbienie pleców, ograniczenie ruchów tułowia,
głowy
głowy
Przykurcze w stawach biodrowych (poruszanie się
Przykurcze w stawach biodrowych (poruszanie się
na ugiętych nogach
na ugiętych nogach
Osteoporoza
Osteoporoza
Zmniejszona masa tkanki kostnej co prowadzi do
Zmniejszona masa tkanki kostnej co prowadzi do
zmiejszenia mechanicznej wytrzymałości kości.
zmiejszenia mechanicznej wytrzymałości kości.
1.
1.
Osteoporoza pierwotna typu I (pomenopauzalna):
Osteoporoza pierwotna typu I (pomenopauzalna):
- związana z zmniejszeniem ilości estrogenów
- związana z zmniejszeniem ilości estrogenów
- zmiany dotyczą kości gąbczastej
- zmiany dotyczą kości gąbczastej
- złamania następują w trzonach kręgów i
- złamania następują w trzonach kręgów i
dyttalnej części kości promieniowej
dyttalnej części kości promieniowej
2. Osteoporoza wtórna typu II (starcza):
2. Osteoporoza wtórna typu II (starcza):
- upośledzone tworzenie tkanki kostnej
- upośledzone tworzenie tkanki kostnej
(osłabienie osteoblastów)
(osłabienie osteoblastów)
- upośledzenie wchłaniania wapnia w przewodzie
- upośledzenie wchłaniania wapnia w przewodzie
pokarmowym
pokarmowym
Osteomalacja
Osteomalacja
Upośledzona mineralizacja kości, u dzieci – krzywica
Upośledzona mineralizacja kości, u dzieci – krzywica
w wyniku niedobory aktywnego metabolitu
w wyniku niedobory aktywnego metabolitu
witaminy D:
witaminy D:
Bóle kości (miednicy, kręgosłupa, klatki
Bóle kości (miednicy, kręgosłupa, klatki
piersiowej)
piersiowej)
Osłabienie siły mięśni
Osłabienie siły mięśni
Bolesność uciskowa kości
Bolesność uciskowa kości
Dystrofia mięśniowa
Dystrofia mięśniowa
pierwsze objawy (3 do 5 lat): chód kaczkowaty,
pierwsze objawy (3 do 5 lat): chód kaczkowaty,
nadmierne wygięcie kręgosłupa w stronę brzuszną
nadmierne wygięcie kręgosłupa w stronę brzuszną
(lordoza), osłabienie mięśni (barkowej i miedniczej)
(lordoza), osłabienie mięśni (barkowej i miedniczej)
problemy z wstawaniem z podłogi czy krzesła oraz
problemy z wstawaniem z podłogi czy krzesła oraz
z wchodzeniem po schodach
z wchodzeniem po schodach
ok. 8 r.ż. pojawiają się przykurcze w stawach
ok. 8 r.ż. pojawiają się przykurcze w stawach
skokowych, kolanowych, biodrowych i łokciowych
skokowych, kolanowych, biodrowych i łokciowych
co prowadzi to do unieruchomienia dziecka (ok.12-
co prowadzi to do unieruchomienia dziecka (ok.12-
14 r.ż.)
14 r.ż.)
ok. 20 rż. rozwija się niewydolność oddechowa,
ok. 20 rż. rozwija się niewydolność oddechowa,
która może wymagać mechanicznej wentylacji
która może wymagać mechanicznej wentylacji