Diagnoza zaburzeń

Diagnoza zaburzeń

poznawczych, emocjonalnych

poznawczych, emocjonalnych

i psychospołecznych w

i psychospołecznych w

chorobach psychicznych

chorobach psychicznych

Beata Hintze

Beata Hintze

MABOR

MABOR

i

i

I Klinika Psychiatryczna IPiN

I Klinika Psychiatryczna IPiN

w Warszawie

w Warszawie

Model rozwoju schizofrenii

Model rozwoju schizofrenii

(Andreasen, 1999)

(Andreasen, 1999)

Czynniki działające we wczesnych etapach rozwoju mózgu

Czynniki działające we wczesnych etapach rozwoju mózgu

(genetyczne, toksyczne, urazy okołoporodowe, stres

(genetyczne, toksyczne, urazy okołoporodowe, stres

psychiczny)

psychiczny)

Zaburzenia rozwoju struktur mózgu i połączeń

Zaburzenia rozwoju struktur mózgu i połączeń

neuronalnych

neuronalnych

Uszkodzenie podstawowych procesów przetwarzania

Uszkodzenie podstawowych procesów przetwarzania

informacji

informacji

Uszkodzenie co najmniej jednego obszaru funkcji

Uszkodzenie co najmniej jednego obszaru funkcji

poznawczych

poznawczych

(pamięć, uwaga, język, funkcje wykonawcze, emocje)

(pamięć, uwaga, język, funkcje wykonawcze, emocje)

OBJAWY SCHIZOFRENII

OBJAWY SCHIZOFRENII

omamy, urojenia, dezorganizacja mowy, dezorganizacja

omamy, urojenia, dezorganizacja mowy, dezorganizacja

zachowania

zachowania

objawy deficytu poznawczego

objawy deficytu poznawczego

Po raz pierwszy na osłabienie

Po raz pierwszy na osłabienie

funkcji intelektualnych u

funkcji intelektualnych u

chorych na schizofrenię zwrócił

chorych na schizofrenię zwrócił

uwagę Kraepelin. Określił je on

uwagę Kraepelin. Określił je on

jako

jako

dementia praecox

dementia praecox

(otępienie wczesne).

(otępienie wczesne).

Podkreślił znaczenie kliniczne

Podkreślił znaczenie kliniczne

wcześnie pojawiających się

wcześnie pojawiających się

deficytów intelektualno-

deficytów intelektualno-

poznawczych dla dalszego

poznawczych dla dalszego

przebiegu choroby.

przebiegu choroby.

Deficyty utrwalone stwierdzane w okresie dzieciństwa

Deficyty utrwalone stwierdzane w okresie dzieciństwa

związek z nieprawidłowym rozwojem mózgu

związek z nieprawidłowym rozwojem mózgu

Nasilenie dysfunkcji poznawczych w okresie

Nasilenie dysfunkcji poznawczych w okresie

prodromalnym, dwa lata przed wystąpieniem pierwszego

prodromalnym, dwa lata przed wystąpieniem pierwszego

epizodu schizofrenii (a nawet wcześniej)

epizodu schizofrenii (a nawet wcześniej)

Pogorszenie funkcji poznawczych

Pogorszenie funkcji poznawczych

w pierwszym epizodzie choroby

w pierwszym epizodzie choroby

Możliwość pogorszenia

Możliwość pogorszenia

w każdym następnym ostrym epizodzie choroby

w każdym następnym ostrym epizodzie choroby

Charakter deficytów

Charakter deficytów

poznawczych w

poznawczych w

schizofrenii:

schizofrenii:

W ostatnich latach

W ostatnich latach

potwierdzono u chorych na

potwierdzono u chorych na

schizofrenię:

schizofrenię:



Obniżenie ilorazu inteligencji

Obniżenie ilorazu inteligencji



Wyniki tożsame z wynikami

Wyniki tożsame z wynikami

osób z dyskretnym

osób z dyskretnym

uszkodzeniem OUN

uszkodzeniem OUN



II ulega obniżeniu w ciągu 2

II ulega obniżeniu w ciągu 2

lat przed pierwszym epizodem

lat przed pierwszym epizodem

Schizofrenię charakteryzuje

Schizofrenię charakteryzuje

różnorodność deficytów funkcji

różnorodność deficytów funkcji

poznawczych w zakresie:

poznawczych w zakresie:



Uwagi

Uwagi



Pamięci (głównie pamięci

Pamięci (głównie pamięci

operacyjnej)

operacyjnej)



Funkcji wzrokowo-przestrzennych

Funkcji wzrokowo-przestrzennych



Przetwarzania informacji

Przetwarzania informacji

werbalnych

werbalnych



Osłabienia inteligencji ogólnej

Osłabienia inteligencji ogólnej

Uwaga (attention)

Uwaga (attention)



Odgrywa istotną rolę w przebiegu

Odgrywa istotną rolę w przebiegu

procesów poznawczych

procesów poznawczych



Stanowi podstawowy mechanizm

Stanowi podstawowy mechanizm

selekcji informacji

selekcji informacji



Zaburzenia uwagi niekorzystnie

Zaburzenia uwagi niekorzystnie

wpływają na procesy kodowania

wpływają na procesy kodowania

i odtwarzania informacji

i odtwarzania informacji

Uwaga może być rozpatrywana

Uwaga może być rozpatrywana

w różnych aspektach

w różnych aspektach



Czujność –

Czujność –

zdolność do

zdolność do

detekcji bodźców

detekcji bodźców



Ciągłość uwagi

Ciągłość uwagi

–

–

czyli zdolność

czyli zdolność

skupiania uwagi

skupiania uwagi

przez dłuższy

przez dłuższy

czas

czas



Selektywność

Selektywność

–

–

możliwość

możliwość

skupiania uwagi

skupiania uwagi

na istotnej

na istotnej

informacji przy

informacji przy

równoczesnym

równoczesnym

ignorowaniu S-

ignorowaniu S-

ców

ców

zakłócających

zakłócających

Uwaga może być rozpatrywana

Uwaga może być rozpatrywana

w różnych aspektach

w różnych aspektach



Podzielność

Podzielność

uwagi

uwagi

zdolność

zdolność

do podzielania

do podzielania

uwagi pomiędzy

uwagi pomiędzy

kilkoma

kilkoma

równoczesnymi

równoczesnymi

komunikatami

komunikatami

Najważniejszymi

Najważniejszymi

dysfunkcjami

dysfunkcjami

poznawczymi w

poznawczymi w

schizofrenii są:

schizofrenii są:



Zaburzenia pamięci operacyjnej

Zaburzenia pamięci operacyjnej



Zaburzenia funkcji wykonawczych

Zaburzenia funkcji wykonawczych



Towarzyszą im nieprawidłowości

Towarzyszą im nieprawidłowości

lokalizowane w przednich

lokalizowane w przednich

obszarach mózgu tzw. przedniej

obszarach mózgu tzw. przedniej

korowej okolicy asocjacyjnej.

korowej okolicy asocjacyjnej.

Badania wskazują na

Badania wskazują na

związek między:

związek między:



Dysfunkcjami poznawczymi a

Dysfunkcjami poznawczymi a

zaburzeniami strukturalnymi i

zaburzeniami strukturalnymi i

czynnościowymi mózgu

czynnościowymi mózgu



Dotyczą one przede wszystkim

Dotyczą one przede wszystkim

kory asocjacyjnej, zwłaszcza

kory asocjacyjnej, zwłaszcza

przedczołowej mózgu,

przedczołowej mózgu,

odpowiedzialnej za integrację

odpowiedzialnej za integrację

złożonych czynności psychicznych

złożonych czynności psychicznych

Przednia okolica korowa

Przednia okolica korowa

asocjacyjna

asocjacyjna



Prawidłowo funkcjonująca odpowiada za:

Prawidłowo funkcjonująca odpowiada za:

myślenie abstrakcyjne, planowanie,

myślenie abstrakcyjne, planowanie,

realizowanie i ocenę swoich działań, realizację

realizowanie i ocenę swoich działań, realizację

celów, umiejętność korzystania z własnych

celów, umiejętność korzystania z własnych

doświadczeń, giętkość psychiczną (postawę

doświadczeń, giętkość psychiczną (postawę

elastyczną)

elastyczną)

związek z układem

związek z układem

dopaminergicznym

dopaminergicznym

Pamięć jest jednym z

Pamięć jest jednym z

najważniejszych procesów

najważniejszych procesów

poznawczych.

poznawczych.

-

Warunkuje przebieg innych czynności

Warunkuje przebieg innych czynności

psychicznych.

psychicznych.

-

Umożliwia przyswajanie nowych

Umożliwia przyswajanie nowych

wiadomości,

wiadomości,

-

Przypominanie faktów z przeszłości;

Przypominanie faktów z przeszłości;

-

Automatyczne wykonywanie

Automatyczne wykonywanie

wyuczonych czynności.

wyuczonych czynności.

Najważniejszymi

Najważniejszymi

dysfunkcjami

dysfunkcjami

poznawczymi w

poznawczymi w

schizofrenii są:

schizofrenii są:

Zaburzenia pamięci

Zaburzenia pamięci

operacyjnej

operacyjnej

Związane z różnymi

Związane z różnymi

nieprawidłowościami lokalizowanymi

nieprawidłowościami lokalizowanymi

w obrębie kory przedczołowej.

w obrębie kory przedczołowej.



Jest systemem , który w

Jest systemem , który w świadomym

świadomym

procesie myślenia krótko utrzymuje

procesie myślenia krótko utrzymuje

wyselekcjonowane wydarzenia bieżące

wyselekcjonowane wydarzenia bieżące

i

i integruje

integruje

je z doświadczeniami

je z doświadczeniami

przeszłymi. Jest to podstawą do

przeszłymi. Jest to podstawą do

przeprowadzania zamierzonych,

przeprowadzania zamierzonych,

planowych działań i uruchomienia

planowych działań i uruchomienia

pamięci długoterminowej (

pamięci długoterminowej (

procesy on

procesy on

line).

line).

[McGrath]

[McGrath]

Zdolność do krótkotrwałego utrzymania w

Zdolność do krótkotrwałego utrzymania w

pamięci istotnych informacji i manipulowania

pamięci istotnych informacji i manipulowania

nimi.

nimi.

(Alan Baddeley, twórca pojęcia „pamięć operacyjna”)

(Alan Baddeley, twórca pojęcia „pamięć operacyjna”)

Podstawa funkcji wykonawczych, niezbędnych do:

Podstawa funkcji wykonawczych, niezbędnych do:

planowania

planowania

rozwiązywania problemów

rozwiązywania problemów

orientacji i reakcji w sytuacjach złożonych

orientacji i reakcji w sytuacjach złożonych

plastyczności psychicznej i zdolności dostosowania

plastyczności psychicznej i zdolności dostosowania

zachowania do sytuacji

zachowania do sytuacji

Dysfunkcje kory

Dysfunkcje kory

przedczołowej w

przedczołowej w

schizofrenii

schizofrenii

Zmiany neuroanatomiczne

Zmiany neuroanatomiczne



Zmiany strukturalne kory przedczołowej

Zmiany strukturalne kory przedczołowej



Zmniejszenie wielkości neuronów oraz

Zmniejszenie wielkości neuronów oraz

zmniejszenie dystrybucji neuronów w

zmniejszenie dystrybucji neuronów w

korze przedczołowej

korze przedczołowej



Zaburzenia połączeń neuronalnych

Zaburzenia połączeń neuronalnych

pomiędzy korą przedczołową, wzgórzem

pomiędzy korą przedczołową, wzgórzem

i móżdżkiem, związane z zaburzeniami

i móżdżkiem, związane z zaburzeniami

poznawczymi.

poznawczymi.

Nasilenie zmian

Nasilenie zmian

neuroanatomicznych i

neuroanatomicznych i

funkcjonalnych kory

funkcjonalnych kory

przedczołowej:

przedczołowej:



Jest związane ze stopniem

Jest związane ze stopniem

upośledzenia wykonywania testów

upośledzenia wykonywania testów

neuropsychologicznych takich jak:

neuropsychologicznych takich jak:

-

WCST - test Wisconsin - Test

WCST - test Wisconsin - Test

Sortowania Kart

Sortowania Kart

-

N-back

N-back

-

TMT - test Łączenia Punktów

TMT - test Łączenia Punktów

-

STROOP - test kolorowego słowa

STROOP - test kolorowego słowa

Zaburzenia funkcji

Zaburzenia funkcji

wzrokowo-przestrzennych

wzrokowo-przestrzennych



Pierwsze objawy zaburzeń koordynacji

Pierwsze objawy zaburzeń koordynacji

wzrokowo-ruchowej, osłabienie szybkości

wzrokowo-ruchowej, osłabienie szybkości

motorycznej i orientacji wzrokowo-przestrzennej

motorycznej i orientacji wzrokowo-przestrzennej

stwierdza się w okresie dzieciństwa

stwierdza się w okresie dzieciństwa



W okresie zaawansowanej choroby dochodzi do

W okresie zaawansowanej choroby dochodzi do

nasilenia dysfunkcji w zakresie: koordynacji

nasilenia dysfunkcji w zakresie: koordynacji

wzrokowo-ruchowej, szybkości i precyzji reakcji

wzrokowo-ruchowej, szybkości i precyzji reakcji

na bodźce wzrokowe

na bodźce wzrokowe

Dysfunkcja połączeń korowo-

Dysfunkcja połączeń korowo-

podkorowych

podkorowych

(kory przedczołowej i

(kory przedczołowej i

móżdżku)

móżdżku)

Do oceny funkcji

Do oceny funkcji

przestrzennych służą testy:

przestrzennych służą testy:



Komputerowy test labiryntów

Komputerowy test labiryntów



Test Łączenia Punktów TMT

Test Łączenia Punktów TMT



Test Bentona

Test Bentona



Test Bender-Gestalt

Test Bender-Gestalt



Test Figury Złożonej Rey’a

Test Figury Złożonej Rey’a



Podtesty ze skali wykonawczej testu

Podtesty ze skali wykonawczej testu

WAIS-R

WAIS-R

Zaburzenia funkcji

Zaburzenia funkcji

językowych

językowych



Zaburzenia w zakresie pamięci werbalnej i

Zaburzenia w zakresie pamięci werbalnej i

uczenia się werbalnego – mają one charakter

uczenia się werbalnego – mają one charakter

trwały, dotyczą wielu aspektów pamięci

trwały, dotyczą wielu aspektów pamięci

słownej: bezpośredniej i długoterminowej.

słownej: bezpośredniej i długoterminowej.

(Test uczenia się 15 słów Rey’a)

(Test uczenia się 15 słów Rey’a)



Upośledzenia fluencji słownej – deficyt ten

Upośledzenia fluencji słownej – deficyt ten

charakteryzuje się globalnym obniżeniem

charakteryzuje się globalnym obniżeniem

fluencji słownej oraz perseweracjami

fluencji słownej oraz perseweracjami

słownymi, prezentacją słów nienależących do

słownymi, prezentacją słów nienależących do

wymaganej aktualnie kategorii.

wymaganej aktualnie kategorii.

Zaburzenia funkcji

Zaburzenia funkcji

językowych

językowych



W przewlekłej schizofrenii mogą

W przewlekłej schizofrenii mogą

wystąpić zaburzenia o charakterze

wystąpić zaburzenia o charakterze

schizofazji – całkowicie rozbita

schizofazji – całkowicie rozbita

struktura zadania, specyficzne zlepki

struktura zadania, specyficzne zlepki

fonetyczne, utrata związku pomiędzy

fonetyczne, utrata związku pomiędzy

przedmiotem a słowem, które je

przedmiotem a słowem, które je

oznacza, tworzenie pojęć nie

oznacza, tworzenie pojęć nie

występujących w języku.

występujących w języku.

U chorych na

U chorych na

schizofrenię stwierdza

schizofrenię stwierdza

się więc osłabienie:

się więc osłabienie:



Orientacji przestrzennej

Orientacji przestrzennej



Szybkości reakcji na bodźce

Szybkości reakcji na bodźce

wzrokowe

wzrokowe



Koordynacji wzrokowo – ruchowej

Koordynacji wzrokowo – ruchowej



Szybkości i precyzji ruchów

Szybkości i precyzji ruchów



A także upośledzenie pamięci i

A także upośledzenie pamięci i

uwagi przestrzennej

uwagi przestrzennej

Deficyty funkcji

Deficyty funkcji

poznawczych występują

poznawczych występują

także u zdrowych krewnych

także u zdrowych krewnych

I stopnia osób chorych.

I stopnia osób chorych.



Mogą wiązać się z cechą podatności

Mogą wiązać się z cechą podatności

do zachorowania na schizofrenię.

do zachorowania na schizofrenię.



Mogą być traktowane jako

Mogą być traktowane jako

endofenotypowy marker

endofenotypowy marker

predyspozycji do schizofrenii.

predyspozycji do schizofrenii.

Opisane deficyty

Opisane deficyty

neuropoznawcze mają

neuropoznawcze mają

istotny wpływ na:

istotny wpływ na:



Adekwatną ocenę sytuacji stresowej;

Adekwatną ocenę sytuacji stresowej;



Możliwości szukania

Możliwości szukania

konstruktywnych rozwiązań

konstruktywnych rozwiązań

problemów;

problemów;



Radzenie sobie z silnymi +/-

Radzenie sobie z silnymi +/-

emocjami;

emocjami;



Prawidłową adaptację do

Prawidłową adaptację do

zmieniających się warunków.

zmieniających się warunków.

Deficyty neuropoznawcze są

Deficyty neuropoznawcze są

przyczyną:

przyczyną:



Zaburzeń procesów planowania

Zaburzeń procesów planowania



Rozwiązywania problemów

Rozwiązywania problemów



Podejmowania decyzji

Podejmowania decyzji



Zaburzeń abstrahowania

Zaburzeń abstrahowania



Utraty giętkości psychicznej

Utraty giętkości psychicznej

(sztywność)

(sztywność)

Nieelastyczność

Nieelastyczność

zachowania

zachowania



Brak giętkości

Brak giętkości



Sztywność

Sztywność



Perseweracja

Perseweracja



Zachowania stereotypowe

Zachowania stereotypowe

Nieelastyczność -

Nieelastyczność -

definicje

definicje



Trudność zmiany starych, utrwalonych

Trudność zmiany starych, utrwalonych

nawyków wobec nowych wymagań (Cattell

nawyków wobec nowych wymagań (Cattell

i Tiner)

i Tiner)



Niezdolność do zmiany nastawienia, gdy

Niezdolność do zmiany nastawienia, gdy

wymagają tego warunki obiektywne

wymagają tego warunki obiektywne

(Rokeach)

(Rokeach)



Trzymanie się aktualnego sposobu

Trzymanie się aktualnego sposobu

wykonywania zadania w sposób

wykonywania zadania w sposób

nieadekwatny (Goldstein)

nieadekwatny (Goldstein)



Brak zmienności reakcji (Werner)

Brak zmienności reakcji (Werner)

Model podatności i

Model podatności i

stresu zakłada, że:

stresu zakłada, że:



U osoby posiadającej biologiczną

U osoby posiadającej biologiczną

predyspozycję do zachorowania

predyspozycję do zachorowania

na schizofrenię dochodzi do:

na schizofrenię dochodzi do:



pierwszego epizodu choroby

pierwszego epizodu choroby



kolejnych nawrotów ostrej fazy

kolejnych nawrotów ostrej fazy

choroby

choroby

Model podatności i

Model podatności i

stresu wg Zubina

stresu wg Zubina

P + S

P + S

Z

Z

=

=

-------------------

-------------------

L + U + W

L + U + W

Z-zachorowanie

Z-zachorowanie

P-podatność S-stres

P-podatność S-stres

L-leczenie U-umiejętności społeczne

L-leczenie U-umiejętności społeczne

W-wsparcie

W-wsparcie

Koncepcje stresu

Koncepcje stresu



Szczególnego rodzaju sytuacja lub

Szczególnego rodzaju sytuacja lub

czynniki oddziaływujące na

czynniki oddziaływujące na

człowieka.

człowieka.



Niespecyficzny lub specyficzny stan

Niespecyficzny lub specyficzny stan

psychofizjologiczny organizmu

psychofizjologiczny organizmu

wyrażający się przede wszystkim

wyrażający się przede wszystkim

poczuciem zagrożenia.

poczuciem zagrożenia.



Reakcja (odpowiedź) człowieka na

Reakcja (odpowiedź) człowieka na

stawiane mu szczególne wymagania.

stawiane mu szczególne wymagania.

Transakcyjna koncepcja

Transakcyjna koncepcja

stresu wg Lazarusa

stresu wg Lazarusa

Stresujący charakter transakcji

Stresujący charakter transakcji

człowieka ze światem określają dwa

człowieka ze światem określają dwa

podstawowe psychologiczne procesy:

podstawowe psychologiczne procesy:

1.

1.

Ocena poznawcza (cognitive

Ocena poznawcza (cognitive

appraisal).

appraisal).

2.

2.

Radzenie sobie (coping).

Radzenie sobie (coping).

Podstawowym celem tych procesów

Podstawowym celem tych procesów

jest osiągnięcie bądź utrzymanie

jest osiągnięcie bądź utrzymanie

dobrostanu oraz adaptacji do

dobrostanu oraz adaptacji do

wymogów otoczenia.

wymogów otoczenia.

Sytuacje wywołujące

Sytuacje wywołujące

stres

stres

(formy oceny transakcji

(formy oceny transakcji

stresowej):

stresowej):

1. Szkoda/strata

1. Szkoda/strata

(Emocje negatywne)

(Emocje negatywne)

2. Zagrożenie

2. Zagrożenie

(Emocje negatywne)

(Emocje negatywne)

3. Wyzwanie

3. Wyzwanie

(Emocje pozytywne)

(Emocje pozytywne)

Od 1. Reprezentują zniszczenie, uraz

Od 1. Reprezentują zniszczenie, uraz

które już się dokonały

które już się dokonały

Od 2. Potencjalna możliwość

Od 2. Potencjalna możliwość

wystąpienia zagrożenia

wystąpienia zagrożenia

Od 3. Potencjalna możliwość zdobycia

Od 3. Potencjalna możliwość zdobycia

czegoś

czegoś

Reakcja jednostki na

Reakcja jednostki na

stres jest modyfikowana

stres jest modyfikowana

przez:

przez:



Podatność genetyczną

Podatność genetyczną



Cechy osobowości

Cechy osobowości



Czynniki zewnętrzne

Czynniki zewnętrzne

Mechanizm reakcji

Mechanizm reakcji

stresowej:

stresowej:



Stres jest reakcją złożoną,

Stres jest reakcją złożoną,

angażującą :

angażującą :



przekaźnictwo neuronalne

przekaźnictwo neuronalne



układ endokrynologiczny

układ endokrynologiczny



układ odpornościowy

układ odpornościowy



Główną rolę odgrywa w tej reakcji

Główną rolę odgrywa w tej reakcji

nadczynność osi podwzgórzowo-

nadczynność osi podwzgórzowo-

przysadkowo-nadnerczowej.

przysadkowo-nadnerczowej.

układ limbiczny (GR)

układ limbiczny (GR)

podwzgórze (CRH)

podwzgórze (CRH)

przysadka (ACTH)

przysadka (ACTH)

nadnercza

nadnercza

(kortyzol)

(kortyzol)

Najważniejszą rolę w systemie

Najważniejszą rolę w systemie

kontroli skutków własnego

kontroli skutków własnego

działania i przewidywania

działania i przewidywania

zagrożenia pełni

zagrożenia pełni



Kora przedczołowa

Kora przedczołowa



Układ limbiczny

Układ limbiczny

Brak kontroli nad

Brak kontroli nad

sytuacją powoduje:

sytuacją powoduje:



Mobilizację organizmu do

Mobilizację organizmu do

znalezienia nowych zachowań

znalezienia nowych zachowań

adaptacyjnych,

adaptacyjnych,

która wpływa na rozwój struktur

która wpływa na rozwój struktur

poznawczo-behawioralno-

poznawczo-behawioralno-

emocjonalnych

emocjonalnych

W sytuacji stresu

W sytuacji stresu

wzajemnie się aktywują:

wzajemnie się aktywują:



Neurony dopaminergiczne śródmózgowia

Neurony dopaminergiczne śródmózgowia

i oś PPN.

i oś PPN.



W schizofrenii objawy pozytywne wiązane

W schizofrenii objawy pozytywne wiązane

są z nadczynnością dopaminergicznych

są z nadczynnością dopaminergicznych

neuronów biegnących z śródmózgowia do

neuronów biegnących z śródmózgowia do

układu limbicznego

układu limbicznego



związek stresu z wystąpieniem pierwszego

związek stresu z wystąpieniem pierwszego

epizodu schizofrenii oraz kolejnych ostrych

epizodu schizofrenii oraz kolejnych ostrych

nawrotów choroby.

nawrotów choroby.

Wskaźnik Ujawniania

Wskaźnik Ujawniania

Uczuć (UU)

Uczuć (UU)



Stosunek rodziny do pacjenta

Stosunek rodziny do pacjenta

oceniano w trzech wymiarach :

oceniano w trzech wymiarach :

1.Ekspresji uczuć

1.Ekspresji uczuć

2. Dominacji

2. Dominacji

3.Wrogości

3.Wrogości

Te wymiary tworzą wskaźnik

Te wymiary tworzą wskaźnik

„emocjonalnego zaangażowania”

„emocjonalnego zaangażowania”

Wskaźnik Ujawnianych Uczuć

Wskaźnik Ujawnianych Uczuć

(UU) - odzwierciedla

(UU) - odzwierciedla

emocjonalna postawę rodziny

emocjonalna postawę rodziny

do pacjenta

do pacjenta

Składowe wskaźnika UU

Składowe wskaźnika UU

1.

1.

„

„

Krytycyzm”

Krytycyzm”

2.

2.

Wrogość

Wrogość

3.

3.

Emocjonalne uwikłanie

Emocjonalne uwikłanie

4.

4.

Ciepło

Ciepło

5.

5.

„

„

Uwagi pozytywne”

Uwagi pozytywne”

Model podatności i

Model podatności i

stresu Zubina

stresu Zubina

P + S

P + S

Z

Z

=

=

-------------------

-------------------

L + U + W

L + U + W

Z-zachorowanie

Z-zachorowanie

P-podatność S-stres

P-podatność S-stres

L-leczenie U-umiejętności społeczne

L-leczenie U-umiejętności społeczne

W-wsparcie

W-wsparcie

Odkrycia E. Kandela

Odkrycia E. Kandela

Zachowania i różne czynniki społeczne

Zachowania i różne czynniki społeczne

wpływają na procesy uczenia się i zachowanie

wpływają na procesy uczenia się i zachowanie

modyfikują ekspresje genów

modyfikują ekspresje genów

modyfikacja połączeń synaptycznych

modyfikacja połączeń synaptycznych

kształtowanie osobowości

kształtowanie osobowości

powstawanie zaburzeń

powstawanie zaburzeń

zachowania

zachowania

Odkrycia E. Kandela

Odkrycia E. Kandela

pod wpływem stymulacji

pod wpływem stymulacji

w obszarach związanych

w obszarach związanych

z nowym uczeniem się w

z nowym uczeniem się w

hipokampie

hipokampie

tworzą się nowe neurony

tworzą się nowe neurony

Techniki poznawczo-

Techniki poznawczo-

behawioralne i treningi funkcji

behawioralne i treningi funkcji

poznawczych

poznawczych

powodują zmiany zachowania poprzez wpływ

powodują zmiany zachowania poprzez wpływ

na uczenie się

na uczenie się

poprawiają funkcjonowanie poznawcze i

poprawiają funkcjonowanie poznawcze i

umiejętności społeczne u chorych na schizofrenię

umiejętności społeczne u chorych na schizofrenię

związek z wytworzeniem się zmian czynnościowych

związek z wytworzeniem się zmian czynnościowych

i

i

strukturalnych mózgu

strukturalnych mózgu

Kompleksowa terapia

Kompleksowa terapia

schizofrenii:

schizofrenii:



Stosowanie neuroleptyków atypowych

Stosowanie neuroleptyków atypowych



Technik poznawczo – behawioralnych

Technik poznawczo – behawioralnych

powoduje poprawę funkcjonowania

powoduje poprawę funkcjonowania

poznawczego i społecznego, ponieważ

poznawczego i społecznego, ponieważ

wpływa

wpływa

na

na

mechanizmy

mechanizmy

plastyczności neuronalnej

plastyczności neuronalnej