Pierwsza pomoc
Pierwsza pomoc
Pierwsza pomoc
Pierwsza pomoc
to podstawowe
to podstawowe
czynności wykonywane przed
czynności wykonywane przed
przybyciem lekarza, pogotowia
przybyciem lekarza, pogotowia
ratunkowego lub innych
ratunkowego lub innych
wykwalifikowanych osób mające
wykwalifikowanych osób mające
na celu ratowanie zdrowia bądź
na celu ratowanie zdrowia bądź
życia ludzi, którzy odnieśli
życia ludzi, którzy odnieśli
obrażenia lub nagle zachorowali.
obrażenia lub nagle zachorowali.
Podstawy prawne
Podstawy prawne
Art. 162. kk
Art. 162. kk
§ 1.
§ 1.
Kto człowiekowi znajdującemu się w
Kto człowiekowi znajdującemu się w
położeniu grożącym bezpośrednim
położeniu grożącym bezpośrednim
niebezpieczeństwem utraty życia albo ciężkiego
niebezpieczeństwem utraty życia albo ciężkiego
uszczerbku na zdrowiu nie udziela pomocy,
uszczerbku na zdrowiu nie udziela pomocy,
mogąc jej udzielić bez narażenia siebie lub
mogąc jej udzielić bez narażenia siebie lub
innej osoby na niebezpieczeństwo utraty życia
innej osoby na niebezpieczeństwo utraty życia
albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu,
albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu,
podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.
podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.
§ 2.
§ 2.
Nie popełnia przestępstwa, kto nie udziela
Nie popełnia przestępstwa, kto nie udziela
pomocy, do której jest konieczne poddanie się
pomocy, do której jest konieczne poddanie się
zabiegowi lekarskiemu albo w warunkach, w
zabiegowi lekarskiemu albo w warunkach, w
których możliwa jest niezwłoczna pomoc ze
których możliwa jest niezwłoczna pomoc ze
strony instytucji lub osoby do tego powołanej.
strony instytucji lub osoby do tego powołanej.
Głównymi celami
Głównymi celami
udzielania pierwszej
udzielania pierwszej
pomocy są:
pomocy są:
•
ochrona ludzkiego życia
ochrona ludzkiego życia
•
ograniczanie skutków obrażeń
ograniczanie skutków obrażeń
lub
lub
choroby
choroby
•
przygotowanie do dalszego
przygotowanie do dalszego
postępowania
postępowania
lekarskiego
lekarskiego
UDZIELANIE PIERWSZEJ POMOCY
UDZIELANIE PIERWSZEJ POMOCY
MOŻE BYĆ NIEBEZPIECZNE DLA
MOŻE BYĆ NIEBEZPIECZNE DLA
RATOWNIKA !!!
RATOWNIKA !!!
Zawsze pamiętaj o własnym bezpieczeństwie.
Zawsze pamiętaj o własnym bezpieczeństwie.
Podczas udzielania pierwszej pomocy może
Podczas udzielania pierwszej pomocy może
dojść do zarażenia wieloma chorobami np.
dojść do zarażenia wieloma chorobami np.
wirusowe zapalenie wątroby, wirus HIV
wirusowe zapalenie wątroby, wirus HIV
-
-
dlatego podczas wykonywania wszelkich
dlatego podczas wykonywania wszelkich
czynności przy poszkodowanym ratownik
czynności przy poszkodowanym ratownik
powinien mieć założone lateksowe lub foliowe
powinien mieć założone lateksowe lub foliowe
rękawiczki jednorazowego użytku.
rękawiczki jednorazowego użytku.
PSYCHOLOGICZNE POPARCIE W
PSYCHOLOGICZNE POPARCIE W
SYTUACJI ZAGRAŻAJĄCEJ ŻYCIU
SYTUACJI ZAGRAŻAJĄCEJ ŻYCIU
Jak zachowuje się poszkodowany w sytuacji
Jak zachowuje się poszkodowany w sytuacji
zagrażającej
zagrażającej
ż
ż
yciu ?
yciu ?
•
Dezorientacja:
Dezorientacja:
-
-
zastanawia się, co się stało i gdzie się
zastanawia się, co się stało i gdzie się
znajduje
znajduje
•
Bezradność i strach
Bezradność i strach
-
-
nie ma kontroli nad tym ,co się stało
nie ma kontroli nad tym ,co się stało
•
Rozkojarzenie:
Rozkojarzenie:
-
-
osoba nie wie, co musi robić, działa nie
osoba nie wie, co musi robić, działa nie
racjonalnie
racjonalnie
Aby pomóc przezwyciężyć bezradność i strach
Aby pomóc przezwyciężyć bezradność i strach
poszkodowanego:
poszkodowanego:
•
nie zostawiaj nigdy poszkodowanego
nie zostawiaj nigdy poszkodowanego
samego,
samego,
•
zapytaj, jak się
zapytaj, jak się
nazywa ,
nazywa ,
•
licz się z jego
licz się z jego
życzeniami,
życzeniami,
•
osłaniaj go przed ciekawskimi
osłaniaj go przed ciekawskimi
spojrzeniami ,
spojrzeniami ,
•
bądź
bądź
spokojny i cierpliwy,
spokojny i cierpliwy,
WYKAŻ SIĘ SPRAWNYM PIERWSZEJ POMOCY
WYKAŻ SIĘ SPRAWNYM PIERWSZEJ POMOCY
!!!!!!!
!!!!!!!
Czynniki psychospołeczne
Czynniki psychospołeczne
determinujące podjęcie interwencji w
determinujące podjęcie interwencji w
sytuacji nagłego zagrożenia
sytuacji nagłego zagrożenia
TEORIA ZYSKÓW I STRAT
TEORIA ZYSKÓW I STRAT
Udzielenie pomocy
Nieudzielanie
pomocy
„
„
-
-
”
”
1.
Krótkotrwała strata czasu (np..spóźnienie się ) ,
długotrwała (stawienie się do sądu)
2.
Zagrożenie dla własnego zdrowia (interwencja
w przypadku napadu)
3.
Wysiłek, wstręt, zażenowanie
4.
Prawna odpowiedzialność za złe udzielenie PP
5.
Uczucie nieadekwatności w przypadku
niepowodzenia
6.
Osoba której udzielamy PP staje się zależna od
nas
7.
Odroczone zagrożenie dla własnego zdrowia
(zemsta napastnika)
1.
Poczucie winy
2.
Obniżenie samooceny
3.
Dezaprobata ze strony
pozostałych światków,
którzy pośpieszyli z
pomocą
4.
Prawna
odpowiedzialność
5.
Obwinianie przez ofiarę
„
„
+
+
”
”
1.
Redukcja negatywnego stanu emocjonalnego
2.
Poprawa samooceny
3.
Uznanie ze strony pozostałych świadków
4.
Uniknięcie prawnej odpowiedzialności
5.
Czasami rozgłos i sława
6.
Niekiedy postawienie przestępców przed sądem
Uniknięcie
Uniknięcie
strat udzielenia
strat udzielenia
pomocy
pomocy
„Psychologia tłumu”
Etapy udzielania
Etapy udzielania
pierwszej pomocy.
pierwszej pomocy.
Najpierw i przede wszystkim
Najpierw i przede wszystkim
pomyśl o swoim
pomyśl o swoim
bezpieczeństwie, a potem o
bezpieczeństwie, a potem o
bezpieczeństwie
bezpieczeństwie
poszkodowanego i obecnych
poszkodowanego i obecnych
osób postronnych, tak, aby nie
osób postronnych, tak, aby nie
było więcej rannych.
było więcej rannych.
Ocena sytuacji i troska
Ocena sytuacji i troska
o zabezpieczenie
o zabezpieczenie
miejsca wypadku
miejsca wypadku
Ocena stanu
Ocena stanu
poszkodowanego i
poszkodowanego i
sprawdzanie czynno
sprawdzanie czynno
ś
ś
ci
ci
ż
ż
yciowych
yciowych
Następnie musisz sprawdzić stan
Następnie musisz sprawdzić stan
ofiary (bądź ofiar).
ofiary (bądź ofiar).
Sprawdź przede wszystkim
Sprawdź przede wszystkim
przytomność i podstawowe
przytomność i podstawowe
czynności życiowe tj. oddech i
czynności życiowe tj. oddech i
tętno.
tętno.
Jeśli stan poszkodowanego
Jeśli stan poszkodowanego
jest
jest
poważny, musisz jak
poważny, musisz jak
najszybciej
najszybciej
zaalarmować odpowiednie
zaalarmować odpowiednie
służby
służby
medyczne.
medyczne.
- POGOTOWIE RATUNKOWE
- POGOTOWIE RATUNKOWE
998 – STRAŻ POŻARNA
998 – STRAŻ POŻARNA
997 – POLICJA
997 – POLICJA
112 - RATUNKOWY
112 - RATUNKOWY
Wezwanie pomocy
Wezwanie pomocy
Wezwanie pomocy
Wezwanie pomocy
•
Gdzie i kiedy się to stało
Gdzie i kiedy się to stało
•
Co się wydarzyło
Co się wydarzyło
•
Ile jest ofiar wypadku
Ile jest ofiar wypadku
•
Jakie są uszkodzenia ciała
Jakie są uszkodzenia ciała
•
Kto i skąd wzywa pomocy
Kto i skąd wzywa pomocy
•
Pytanie: co można zrobić, aby
Pytanie: co można zrobić, aby
pomóc choremu
pomóc choremu
Udzielenie pierwszej
Udzielenie pierwszej
pomocy
pomocy
W oczekiwaniu na przyjazd
W oczekiwaniu na przyjazd
wyspecjalizowanej jednostki
wyspecjalizowanej jednostki
medycznej, musisz udzielać
medycznej, musisz udzielać
dalej
dalej
odpowiedniej pomocy.
odpowiedniej pomocy.
POZYCJE
–
Pozycja zastana
Pozycja zastana
(zapobiega dalszym urazom )
(zapobiega dalszym urazom )
–
Pozycja autoprzetoczeniowa
Pozycja autoprzetoczeniowa
(omdlenia)
(omdlenia)
–
Pozycja półsiedząca
Pozycja półsiedząca
(zawały serca)
(zawały serca)
–
Pozycja leżąca z ugiętymi nogami w
Pozycja leżąca z ugiętymi nogami w
kolanach
kolanach
(urazy brzucha)
(urazy brzucha)
–
Pozycja boczna ustalona
Pozycja boczna ustalona
(nieprzytomny)
(nieprzytomny)
–
Pozycja przeciwwstrząsowa
Pozycja przeciwwstrząsowa
(zmiejsza ryzyko
(zmiejsza ryzyko
wstrząsu)
wstrząsu)
półsiedz
ąca
Boczna
ustalona
leżąc
a
Leżąca z
ugiętymi
nogami w
kolanach
Antywstrząso
wa
Pozycje
Pozycje
Każda pozycja wiąże się z zapewnieniem
Każda pozycja wiąże się z zapewnieniem
poszkodowanemu
poszkodowanemu
komfortu termicznego
komfortu termicznego
(czyli dokładnego okrycia kocem lub folią
(czyli dokładnego okrycia kocem lub folią
termiczną)
oraz
termiczną)
oraz
psychicznego
psychicznego
(rozmawiamy z poszkodowanym nawet jeśli
(rozmawiamy z poszkodowanym nawet jeśli
jest nieprzytomny, odwracamy jego uwagę,
jest nieprzytomny, odwracamy jego uwagę,
uspokajamy go, zapewniamy ciągły kontakt
uspokajamy go, zapewniamy ciągły kontakt
wzrokowy i dotykowy); informujemy o
wzrokowy i dotykowy); informujemy o
wykonywanych czynnościach oraz o tym w
wykonywanych czynnościach oraz o tym w
jaki sposób może on sam nam pomóc.
jaki sposób może on sam nam pomóc.
Wstrząs
Wstrząs
Wstrząs jest to zespół zaburzeń
Wstrząs jest to zespół zaburzeń
ogólnoustrojowych powstałych z
ogólnoustrojowych powstałych z
niedotlenienia tkanek ważnych dla
niedotlenienia tkanek ważnych dla
życia narządów wskutek
życia narządów wskutek
niedostatecznego przepływu krwi.
niedostatecznego przepływu krwi.
Aby zapobiec temu organizm
Aby zapobiec temu organizm
reaguje zwiększoną pracą serca i
reaguje zwiększoną pracą serca i
przyspieszonym oddechem
przyspieszonym oddechem
Najczęstsze przyczyny
Najczęstsze przyczyny
wywołujące wstrząs to:
wywołujące wstrząs to:
•
silne krwawienie,
silne krwawienie,
•
zawał mięśnia
zawał mięśnia
sercowego,
sercowego,
•
ostra reakcja
ostra reakcja
uczuleniowa,
uczuleniowa,
•
rozległy uraz,
rozległy uraz,
•
oparzenie,
oparzenie,
•
zatrucie.
zatrucie.
Do rozwoju
Do rozwoju
wstrząsu
wstrząsu
przyczyniają się:
przyczyniają się:
•
ból
ból
•
lęk
lęk
•
dalsza utrata krwi
dalsza utrata krwi
i utrata ciepła
i utrata ciepła
Objawy:
Objawy:
•
uczucie silnego osłabienia,
uczucie silnego osłabienia,
•
niepokój,
niepokój,
•
bladość skóry,
bladość skóry,
•
lepki, zimny pot,
lepki, zimny pot,
•
pocenie się,
pocenie się,
•
oddech płytki i przyspieszony,
oddech płytki i przyspieszony,
•
przyspieszone i słabo wyczuwalne tętno,
przyspieszone i słabo wyczuwalne tętno,
•
występuje drżenie mięśni,
występuje drżenie mięśni,
•
obniżone ciśnienie krwi,
obniżone ciśnienie krwi,
•
zobojętnienie, utrata świadomości do
zobojętnienie, utrata świadomości do
głębokiej utraty przytomności włącznie.
głębokiej utraty przytomności włącznie.
Typowe urazy
Typowe urazy
Rany
Rany
•
Obrażenia (krwotoki) zewnętrzne
Obrażenia (krwotoki) zewnętrzne
- Kłute, cięte, szarpane
- Kłute, cięte, szarpane
- Krwotok żylny i tętniczy
- Krwotok żylny i tętniczy
- Klatki piersiowej
- Klatki piersiowej
- Brzucha
- Brzucha
- Rana z utkwionym ciałem obcym
- Rana z utkwionym ciałem obcym
- Amputacje urazowe
- Amputacje urazowe
•
Obrażenia (krwotoki) wewnętrzne
Obrażenia (krwotoki) wewnętrzne
Krwotok zewnętrzny
Krwotok zewnętrzny
•
poszkodowanego należy ułożyć w pozycji
poszkodowanego należy ułożyć w pozycji
leżącej lub pozycji przeciw-wstrząsowej
leżącej lub pozycji przeciw-wstrząsowej
(w przypadku dużych krwotoków),
(w przypadku dużych krwotoków),
•
jeżeli krwawienie dotyczy kończyny -
jeżeli krwawienie dotyczy kończyny -
unosimy ją, powyżej poziomu serca,
unosimy ją, powyżej poziomu serca,
•
stosujemy ucisk doraźny na ranę lub na
stosujemy ucisk doraźny na ranę lub na
najbliższą tętnicę doprowadzającą krew
najbliższą tętnicę doprowadzającą krew
do rany,
do rany,
•
zakładamy jałowy opatrunek uciskowy:
zakładamy jałowy opatrunek uciskowy:
Budowa i zasada działania
Budowa i zasada działania
opatrunku uciskowego
opatrunku uciskowego
zatrzymywany jest przepływ tylko w
zatrzymywany jest przepływ tylko w
wybranej tętnicy,
wybranej tętnicy,
krążenie w kończynie odbywa się dalej
krążenie w kończynie odbywa się dalej
poprzez sieć mniejszych, pobocznych
poprzez sieć mniejszych, pobocznych
naczyń krwionośnych
naczyń krwionośnych
Krwotok z nosa
Krwotok z nosa
•
poszkodowanego posadzić z głową pochyloną do
poszkodowanego posadzić z głową pochyloną do
przodu,
przodu,
•
poinformować poszkodowanego aby oddychał
poinformować poszkodowanego aby oddychał
ustami,
ustami,
•
polecamy poszkodowanemu oczyścić nos
polecamy poszkodowanemu oczyścić nos
(wydmuchać zawartość nosa),
(wydmuchać zawartość nosa),
•
uciskamy nos tuż poniżej części kostnej
uciskamy nos tuż poniżej części kostnej
•
u osób cierpiących na nadciśnienie tętnicze nie
u osób cierpiących na nadciśnienie tętnicze nie
tamujemy wypływu krwi
tamujemy wypływu krwi
•
kładziemy zimne kompresy na czoło, kark i nasadę
kładziemy zimne kompresy na czoło, kark i nasadę
nosa.
nosa.
•
po 10 minutach przestajemy uciskać nos. jeżeli
po 10 minutach przestajemy uciskać nos. jeżeli
krwawienie powtarza się należy zastosować
krwawienie powtarza się należy zastosować
ponownie ucisk (nie oczyszczamy zawartości nosa),
ponownie ucisk (nie oczyszczamy zawartości nosa),
•
jeżeli krwawienie z nosa trwa dłużej niż 30 minut
jeżeli krwawienie z nosa trwa dłużej niż 30 minut
należy skontaktować się z lekarzem
należy skontaktować się z lekarzem
Amputacja urazowa
Amputacja urazowa
Amputacja urazowa
Amputacja urazowa
- jest to odcięcie części
- jest to odcięcie części
ciała człowieka w wyniku wypadku.
ciała człowieka w wyniku wypadku.
Pierwsza pomoc
Pierwsza pomoc
:
:
•
poszkodowanego ułożyć w pozycji leżącej lub
poszkodowanego ułożyć w pozycji leżącej lub
przeciwwstrząsowej (w przypadku dużego
przeciwwstrząsowej (w przypadku dużego
ubytku krwi)
ubytku krwi)
•
unieść zranioną kończynę powyżej poziomu
unieść zranioną kończynę powyżej poziomu
serca,
serca,
•
w przypadku możliwości wystąpienia dużego
w przypadku możliwości wystąpienia dużego
krwotoku (np. amputacja dłoni) należy
krwotoku (np. amputacja dłoni) należy
założyć szeroki opatrunek uciskowy,
założyć szeroki opatrunek uciskowy,
Sposób zabezpieczenia
Sposób zabezpieczenia
amputowanej części
amputowanej części
kończyny
kończyny
Ciała obce
Ciała obce
Ciała obce w ranie
Ciała obce w ranie
Ciała obce mogą być usuwane z rany tylko
Ciała obce mogą być usuwane z rany tylko
przez lekarza i ta czynność nie wchodzi w
przez lekarza i ta czynność nie wchodzi w
zakres pierwszej pomocy
zakres pierwszej pomocy
. Niewprawne
. Niewprawne
próby usuwania grożą pozostawieniem w
próby usuwania grożą pozostawieniem w
ranie fragmentów ciała obcego, a także
ranie fragmentów ciała obcego, a także
stanowią niebezpieczeństwo
stanowią niebezpieczeństwo
wprowadzenia dodatkowego zakażenia.
wprowadzenia dodatkowego zakażenia.
Większe ciała obce o gładkich brzegach
Większe ciała obce o gładkich brzegach
często tamponują ranę i zapobiegają tym
często tamponują ranę i zapobiegają tym
samym powstaniu dużego krwawienia.
samym powstaniu dużego krwawienia.
Ciało obce w oku
Ciało obce w oku
•
Gdy ciało obce znajduje się pod górną powieką,
Gdy ciało obce znajduje się pod górną powieką,
polecamy pacjentowi kierować wzrok ku dołowi.
polecamy pacjentowi kierować wzrok ku dołowi.
Górną powiekę nakładamy na dolną. Wówczas rzęsy
Górną powiekę nakładamy na dolną. Wówczas rzęsy
dolnej powieki "wymiatają" wewnętrzną stroną
dolnej powieki "wymiatają" wewnętrzną stroną
powieki górnej. W przypadku gdy ciało obce
powieki górnej. W przypadku gdy ciało obce
znajduje się pod dolna powieką, polecamy
znajduje się pod dolna powieką, polecamy
pacjentowi patrzeć w górę. Odchylamy powiekę na
pacjentowi patrzeć w górę. Odchylamy powiekę na
około 0,5 cm i usuwamy ciało obce wilgotnym
około 0,5 cm i usuwamy ciało obce wilgotnym
rożkiem chusteczki do nosa, kierując się od strony
rożkiem chusteczki do nosa, kierując się od strony
zewnętrznej do nosa. Nie usuwać szkieł
zewnętrznej do nosa. Nie usuwać szkieł
kontaktowych.
kontaktowych.
•
Ciała obce znajdujące się w gałce ocznej usunąć
Ciała obce znajdujące się w gałce ocznej usunąć
może tylko lekarz. Należy pamiętać, że nieumiejętne
może tylko lekarz. Należy pamiętać, że nieumiejętne
usuwanie grozi ciężkim uszkodzeniem oka.
usuwanie grozi ciężkim uszkodzeniem oka.
•
Ciało obce w nosie
Ciało obce w nosie
Jedyne co może zrobić poszkodowany to zatkać
Jedyne co może zrobić poszkodowany to zatkać
druga dziurkę i spróbować wydmuchnąć. Użycie
druga dziurkę i spróbować wydmuchnąć. Użycie
jakichkolwiek narzędzi grozi wystąpieniem
jakichkolwiek narzędzi grozi wystąpieniem
krwawienia.
krwawienia.
•
Ciało obce w uchu
Ciało obce w uchu
Należy spróbować przez zwyczajne potrząsanie
Należy spróbować przez zwyczajne potrząsanie
głową. Nie wolno manipulować w przewodzie
głową. Nie wolno manipulować w przewodzie
słuchowym.
słuchowym.
•
Ciało obce w przełyku
Ciało obce w przełyku
Utkwienie w przełyku ciała obcego jest brane pod
Utkwienie w przełyku ciała obcego jest brane pod
uwagę w przypadku ściskającego bólu i trudności w
uwagę w przypadku ściskającego bólu i trudności w
przełykaniu. W takiej sytuacji chorego należy
przełykaniu. W takiej sytuacji chorego należy
sprowokować do wymiotów.
sprowokować do wymiotów.
Ciało obce w tchawicy
Ciało obce w tchawicy
•
Najskuteczniejszą metodą jest tzw.
Najskuteczniejszą metodą jest tzw.
chwyt Heimlicha, nazywany też
chwyt Heimlicha, nazywany też
tłocznią brzuszną.
tłocznią brzuszną.
•
Uwaga! Upewnij się, że masz do
Uwaga! Upewnij się, że masz do
czynienia z udławieniem, a nie z
czynienia z udławieniem, a nie z
atakiem serca!
atakiem serca!
Oparzenia
Oparzenia
•
jeżeli na kimś zapali się ubranie, należy palącego
jeżeli na kimś zapali się ubranie, należy palącego
się przewrócić, okryć kocem i poturlać po ziemi,
się przewrócić, okryć kocem i poturlać po ziemi,
a po ugaszeniu płomieni pozostawić w pozycji
a po ugaszeniu płomieni pozostawić w pozycji
zastanej,
zastanej,
•
w przypadku oparzenia ręki należy zdjąć z palców
w przypadku oparzenia ręki należy zdjąć z palców
pierścionki i zegarek (wykonujemy to tylko
pierścionki i zegarek (wykonujemy to tylko
bezpośrednio po oparzeniu),
bezpośrednio po oparzeniu),
•
jeżeli odzież przylgnęła do ciała nie odrywamy jej
jeżeli odzież przylgnęła do ciała nie odrywamy jej
Pierwsza pomoc
Pierwsza pomoc
•
oparzone miejsce schładzamy zimną wodą, kierując
oparzone miejsce schładzamy zimną wodą, kierując
strumień powyżej rany, przez około 15-20 minut (w
strumień powyżej rany, przez około 15-20 minut (w
przypadku oparzeń oka okres schładzania jest dłuższy),
przypadku oparzeń oka okres schładzania jest dłuższy),
•
ranę osłaniamy
ranę osłaniamy
jałowym opatrunkiem
jałowym opatrunkiem
(nie może on
(nie może on
wywierać żadnego nacisku na miejsce oparzenia),
wywierać żadnego nacisku na miejsce oparzenia),
•
przytomnego poszkodowanego z rozległymi
przytomnego poszkodowanego z rozległymi
.poparzeniami należy ułożyć w pozycji
.poparzeniami należy ułożyć w pozycji
autoprzetoczeniowej (działanie przeciwwstrząsowe),
autoprzetoczeniowej (działanie przeciwwstrząsowe),
•
poszkodowanemu należy podawać do picia letnie napoje,
poszkodowanemu należy podawać do picia letnie napoje,
w celi uzupełnienia ubytków płynów w organizmie,
w celi uzupełnienia ubytków płynów w organizmie,
•
poszkodowanemu zapewniamy komfort termiczny i
poszkodowanemu zapewniamy komfort termiczny i
wsparcie psychiczne, w razie potrzeby wzywamy lekarza,
wsparcie psychiczne, w razie potrzeby wzywamy lekarza,
•
pęcherzy z płynem surowiczym nie przekłuwamy.
pęcherzy z płynem surowiczym nie przekłuwamy.
Złamania
Złamania
Złamanie
Złamanie
jest to przerwanie
jest to przerwanie
ciągłości tkanki kostnej.
ciągłości tkanki kostnej.
Złamania dzielimy na:
Złamania dzielimy na:
•
zamknięte
zamknięte
- tj. gdy skóra dookoła
- tj. gdy skóra dookoła
złamanej kości jest nienaruszona,
złamanej kości jest nienaruszona,
•
otwarte
otwarte
- tj. gdy jest przerwana ciągłość
- tj. gdy jest przerwana ciągłość
skóry a kość może być narażona na
skóry a kość może być narażona na
zanieczyszczenia pochodzące z
zanieczyszczenia pochodzące z
powierzchni skóry i powietrza.
powierzchni skóry i powietrza.
Złamanie należy
Złamanie należy
podejrzewać, jeżeli po urazie:
podejrzewać, jeżeli po urazie:
•
wystąpi obrzęk i ból, nasilający się przy
wystąpi obrzęk i ból, nasilający się przy
uciśnięciu lub próbie poruszenia kończyną,
uciśnięciu lub próbie poruszenia kończyną,
•
poszkodowany nie może w pełni lub
poszkodowany nie może w pełni lub
częściowo wykonywać ruchów uszkodzoną
częściowo wykonywać ruchów uszkodzoną
kończyną,
kończyną,
•
wystąpi nieprawidłowa ruchomość w miejscu,
wystąpi nieprawidłowa ruchomość w miejscu,
w którym normalnie kończyna jest
w którym normalnie kończyna jest
nieruchoma,
nieruchoma,
•
uszkodzona kończyna wyraźnie straci swój
uszkodzona kończyna wyraźnie straci swój
prawidłowy kształt,
prawidłowy kształt,
•
w razie gdy widoczne są odłamy kostne (w
w razie gdy widoczne są odłamy kostne (w
przypadku złamań otwartych).
przypadku złamań otwartych).
Pierwsza pomoc
Pierwsza pomoc
•
uszkodzone miejsce odsłaniamy tylko w przypadku
uszkodzone miejsce odsłaniamy tylko w przypadku
podejrzenia istnienia rany poprzez rozcięcie lub
podejrzenia istnienia rany poprzez rozcięcie lub
rozprucie części ubrania,
rozprucie części ubrania,
•
jeśli jest to złamanie otwarte tamujemy ewentualny
jeśli jest to złamanie otwarte tamujemy ewentualny
krwotok i zakładamy na ranę jałowy opatrunek
krwotok i zakładamy na ranę jałowy opatrunek
(bezpośrednio na ranę kładziemy ostrożnie jałowy
(bezpośrednio na ranę kładziemy ostrożnie jałowy
gazik, tak aby nie wcisnąć złamanej kości ani jej
gazik, tak aby nie wcisnąć złamanej kości ani jej
odłamków).
odłamków).
•
unieruchamiamy przynajmniej
unieruchamiamy przynajmniej
dwa sąsiednie stawy tzn. leżący
dwa sąsiednie stawy tzn. leżący
powyżej i poniżej złamania,
powyżej i poniżej złamania,
•
nie nastawiamy i nie poruszamy uszkodzoną kończyną
nie nastawiamy i nie poruszamy uszkodzoną kończyną
(konieczne czynności wykonujemy z naciągiem),
(konieczne czynności wykonujemy z naciągiem),
Zwichnięcia i
Zwichnięcia i
skręcenia
skręcenia
Zwichni
Zwichni
ę
ę
cie
cie
Przemieszczenie się jednej powierzchni
Przemieszczenie się jednej powierzchni
stawowej w stosunku do drugiej.
stawowej w stosunku do drugiej.
Objawy
Objawy
Zwichnięty staw uległ zniekształceniu,
Zwichnięty staw uległ zniekształceniu,
pojawia się silny ból, obrzęk, zasinienie
pojawia się silny ból, obrzęk, zasinienie
oraz niemożność wykonywania ruchów
oraz niemożność wykonywania ruchów
w danym stawie.
w danym stawie.
Pierwsza pomoc
Pierwsza pomoc
Postępowanie w przypadku podejrzenia
Postępowanie w przypadku podejrzenia
zwichnięcia jest takie samo jak przy
zwichnięcia jest takie samo jak przy
załamaniach.
załamaniach.
Skr
Skr
ę
ę
cenie
cenie
Jest to naciągnięcie lub naderwanie
Jest to naciągnięcie lub naderwanie
aparatu wiązadłowo - torebkowego
aparatu wiązadłowo - torebkowego
stawu.
stawu.
Skręcenie jest mniej groźną formą niż
Skręcenie jest mniej groźną formą niż
zwichnięcie ponieważ nie zostaje
zwichnięcie ponieważ nie zostaje
rozerwana torebka stawowa i dzięki
rozerwana torebka stawowa i dzięki
elastyczności wiązadeł zostają
elastyczności wiązadeł zostają
przywrócone normalne stosunki
przywrócone normalne stosunki
anatomiczne stawu.
anatomiczne stawu.
Uraz kręgosłupa
Uraz kręgosłupa
Podejrzewamy go zawsze w
Podejrzewamy go zawsze w
wypadkach samochodowych przy
wypadkach samochodowych przy
upadku z dużej wysokości oraz
upadku z dużej wysokości oraz
skoku do wody. Przemieszczenie
skoku do wody. Przemieszczenie
odłamków kostnych może
odłamków kostnych może
doprowadzić do uszkodzenia rdzenia
doprowadzić do uszkodzenia rdzenia
kręgowego i spowodować poważne
kręgowego i spowodować poważne
następstwa w postaci porażenia
następstwa w postaci porażenia
kończyn. a nawet śmierci.
kończyn. a nawet śmierci.
Objawy:
Objawy:
•
brak lub osłabienie czucia dotyku,
brak lub osłabienie czucia dotyku,
•
porażenie lub niedowład kończyn,
porażenie lub niedowład kończyn,
•
promieniujący od kręgosłupa ból.
promieniujący od kręgosłupa ból.
Pierwsza pomoc:
Pierwsza pomoc:
•
poszkodowanego pozostawiamy w
poszkodowanego pozostawiamy w
pozycji zastanej,
pozycji zastanej,
•
udrażniamy drogi oddechowe
udrażniamy drogi oddechowe
•
zapewniamy właściwy komfort
zapewniamy właściwy komfort
psychiczny i termiczny
psychiczny i termiczny
Zawał serca
Zawał serca
Zawał serca
Zawał serca
jest to uszkodzenie
jest to uszkodzenie
mięśnia sercowego, w wyniku jego
mięśnia sercowego, w wyniku jego
niedotlenienia.
niedotlenienia.
np. gdy skrzep tamuje przepływ krwi
np. gdy skrzep tamuje przepływ krwi
do jakiejś części serca.
do jakiejś części serca.
Objawy:
Objawy:
•
ból za mostkiem lub w okolicy serca,
ból za mostkiem lub w okolicy serca,
często promieniujący do lewego barku i
często promieniujący do lewego barku i
ręki,
ręki,
•
bladość,
bladość,
•
uczucie lęku, zimne poty,
uczucie lęku, zimne poty,
•
mogą wystąpić trudności w oddychaniu i
mogą wystąpić trudności w oddychaniu i
zaburzenia rytmu serca.
zaburzenia rytmu serca.
•
Zawał może wystąpić podczas spoczynku
Zawał może wystąpić podczas spoczynku
jak i podczas aktywności, wiele zawałów
jak i podczas aktywności, wiele zawałów
zdarza się w czasie snu i podczas budzenia
zdarza się w czasie snu i podczas budzenia
się.
się.
Pierwsza pomoc
Pierwsza pomoc
•
poszkodowanego ułożyć w pozycji półsiedzącej,
poszkodowanego ułożyć w pozycji półsiedzącej,
ponieważ ta pozycja najmniej obciąża serce:
ponieważ ta pozycja najmniej obciąża serce:
poszkodowanego sadzamy opartego plecami o coś
poszkodowanego sadzamy opartego plecami o coś
stabilnego,
stabilnego,
•
częsta kontrola czynności życiowych,
częsta kontrola czynności życiowych,
•
jeżeli poszkodowany posiada leki umożliwiamy mu ich
jeżeli poszkodowany posiada leki umożliwiamy mu ich
zażycie
zażycie
(pamiętajmy. że poszkodowany musi być
(pamiętajmy. że poszkodowany musi być
wówczas w pełni świadomy),
wówczas w pełni świadomy),
•
rozluźnić odzież i zapewnić dopływ świeżego powietrza,
rozluźnić odzież i zapewnić dopływ świeżego powietrza,
•
nie pozwolić poszkodowanemu na wykonywanie
nie pozwolić poszkodowanemu na wykonywanie
żadnego wysiłku fizycznego,
żadnego wysiłku fizycznego,
•
zapewnić komfort psychiczny i termiczny
zapewnić komfort psychiczny i termiczny
poszkodowanemu,
poszkodowanemu,
•
wezwać pogotowie.
wezwać pogotowie.
Padaczka (epilepsja)
Padaczka (epilepsja)
Pierwsza pomoc:
Pierwsza pomoc:
w czasie ataku:
w czasie ataku:
•
zabezpieczyć głowę poszkodowanego,
zabezpieczyć głowę poszkodowanego,
•
jeżeli szczęki nie są zaciśnięte, wsunąć pomiędzy nie
jeżeli szczęki nie są zaciśnięte, wsunąć pomiędzy nie
rolkę bandaża, portfel, itp., w taki sposób, aby nie
rolkę bandaża, portfel, itp., w taki sposób, aby nie
utrudniać wypływu śliny.
utrudniać wypływu śliny.
po ataku:
po ataku:
•
usunąć ślinę i wymiociny z jamy ustnej,
usunąć ślinę i wymiociny z jamy ustnej,
•
rozluźnić ciasne części ubrania,
rozluźnić ciasne części ubrania,
•
nie budzić poszkodowanego, ułożyć go w pozycji
nie budzić poszkodowanego, ułożyć go w pozycji
bezpiecznej.
bezpiecznej.
•
kontrolować czynności życiowe,
kontrolować czynności życiowe,
•
zapewnić komfort termiczny i bezwzględny spokój.
zapewnić komfort termiczny i bezwzględny spokój.
Wstrząśnienie mózgu
Wstrząśnienie mózgu
Objawy:
Objawy:
•
krótkotrwała utrata przytomności,
krótkotrwała utrata przytomności,
•
po powrocie do świadomości nudności i wymioty,
po powrocie do świadomości nudności i wymioty,
•
bóle i zawroty głowy,
bóle i zawroty głowy,
•
zaburzenia równowagi,
zaburzenia równowagi,
•
niepamięć wsteczna: poszkodowany nie pamięta faktów
niepamięć wsteczna: poszkodowany nie pamięta faktów
mających miejsce przed urazem i samego urazu,
mających miejsce przed urazem i samego urazu,
•
możliwość wystąpienia rany głowy.
możliwość wystąpienia rany głowy.
Pierwsza pomoc
Pierwsza pomoc
•
w przypadku rany wykonać opatrunek,
w przypadku rany wykonać opatrunek,
•
zapewnić komfort psychiczny i termiczny,
zapewnić komfort psychiczny i termiczny,
•
kontrolować czynności życiowe,
kontrolować czynności życiowe,
•
nie pozwolić poszkodowanemu samodzielnie poruszać się,
nie pozwolić poszkodowanemu samodzielnie poruszać się,
ponieważ uraz ten wymaga konsultacji lekarskiej
ponieważ uraz ten wymaga konsultacji lekarskiej
Udar słoneczny
Udar słoneczny
Udar słoneczny jest skutkiem przegrzania
Udar słoneczny jest skutkiem przegrzania
organizmu w wyniku nadmiernego
organizmu w wyniku nadmiernego
nasłonecznienia.
nasłonecznienia.
Objawy:
Objawy:
•
zaczerwieniona, gorąca i sucha
zaczerwieniona, gorąca i sucha
skóra,
skóra,
•
nudności i wymioty,
nudności i wymioty,
•
wysoka gorączka i dreszcze, tętno
wysoka gorączka i dreszcze, tętno
zwolnione,
zwolnione,
•
uczucie niepokoju, osłabienie.
uczucie niepokoju, osłabienie.
Pierwsza pomoc
Pierwsza pomoc
•
poszkodowanego przenieść do zaciemnionego,
poszkodowanego przenieść do zaciemnionego,
przewiewnego miejsca, ułożyć w wygodnej dla
przewiewnego miejsca, ułożyć w wygodnej dla
niego pozycji,
niego pozycji,
•
rozluźnić uciskające części ubrania,
rozluźnić uciskające części ubrania,
•
stosować zimne okłady (rozpoczynając od głowy,
stosować zimne okłady (rozpoczynając od głowy,
karku, dłoni, stopniowo przechodząc na klatkę
karku, dłoni, stopniowo przechodząc na klatkę
piersiową),
piersiową),
•
poszkodowanemu przytomnemu podać małymi
poszkodowanemu przytomnemu podać małymi
porcjami zimne napoje (najlepiej soki) bądź
porcjami zimne napoje (najlepiej soki) bądź
czystą wodę,
czystą wodę,
•
kontrolować czynności życiowe, zapewnić komfort
kontrolować czynności życiowe, zapewnić komfort
psychiczny,
psychiczny,
•
wezwać pogotowie
wezwać pogotowie
Ukąszenie przez żmiję
Ukąszenie przez żmiję
Jedynym żyjącym w Polsce na wolności
Jedynym żyjącym w Polsce na wolności
jadowitym wężem jest żmija zygzakowata
jadowitym wężem jest żmija zygzakowata
(
(
Vipera berus
Vipera berus
)
)
, najczęstszym miejscem ukąszenia jest
, najczęstszym miejscem ukąszenia jest
stopa lub łydka
stopa lub łydka
Objawy:
Objawy:
•
obrzęk, bolesność, pocenie się,
obrzęk, bolesność, pocenie się,
•
uczucie śmiertelnego lęku, drgawki,
uczucie śmiertelnego lęku, drgawki,
•
przyspieszenie tętna i oddechu,
przyspieszenie tętna i oddechu,
bredzenie, osłabienie.
bredzenie, osłabienie.
Żmija zygzakowata (
Żmija zygzakowata (
Vipera berus
Vipera berus
)
)
Pierwsza pomoc:
Pierwsza pomoc:
•
założyć opaskę uciskową powyżej miejsca
założyć opaskę uciskową powyżej miejsca
ukąszenia,
ukąszenia,
•
unieruchomić kończynę poniżej poziomu
unieruchomić kończynę poniżej poziomu
serca,
serca,
•
zapewnić komfort termiczny i wsparcie
zapewnić komfort termiczny i wsparcie
psychiczne,
psychiczne,
•
kontrolować okresowo czynności życiowe,
kontrolować okresowo czynności życiowe,
•
poszkodowany nie powinien wykonywać
poszkodowany nie powinien wykonywać
zbędnych ruchów,
zbędnych ruchów,
•
wezwać pogotowie.
wezwać pogotowie.
APTECZKA
APTECZKA
S
S
kład zestawu ratowniczego
kład zestawu ratowniczego
WOPR
WOPR
WOPR R-1
WOPR R-1
1.
torba ratownicza z wyposażeniem
2.
zestaw szyn Kramera w torbie transportowej
3.
deska ortopedyczna plastikowa z uniwersalnym systemem
unieruchomienia głowy i kpl. 4 szt. pasów
zabezpieczających
WOPR R-2
WOPR R-2
1.
torba ratownicza z wyposażeniem i respiratorem
2.
zestaw szyn Kramera w torbie transportowej
3.
deska ortopedyczna plastikowa z uniwersalnym systemem
unieruchomienia głowy i kpl. 4 szt. pasów
zabezpieczających
SKŁAD
SKŁAD
Worek samorozprężalny
Worek samorozprężalny
1 kpl
1 kpl
Filtry bakteryjne dla HIV, hepatitis C, TBC 5 szt.
Filtry bakteryjne dla HIV, hepatitis C, TBC 5 szt.
Komplet rurek ustno-gardłowych 6 szt
Komplet rurek ustno-gardłowych 6 szt
Ssak mechaniczny ręczny RES-Q-VAC 1 kpl
Ssak mechaniczny ręczny RES-Q-VAC 1 kpl
Maska inhalacyjna z rezerwuarem 1 szt
Maska inhalacyjna z rezerwuarem 1 szt
Butla tlenowa aluminiowa 2,7 ltr
Butla tlenowa aluminiowa 2,7 ltr
Reduktor
Reduktor
1 szt.
1 szt.
Kołnierze
ortopedyczne
–
regulowane,
uniwersalne,
Kołnierze
ortopedyczne
–
regulowane,
uniwersalne,
wielorozmiarowe.1 szt.
wielorozmiarowe.1 szt.
Kołnierz ortopedyczny regulowany pediatryczny
Kołnierz ortopedyczny regulowany pediatryczny
1 szt
1 szt
Nosze deska ortopedyczna plastikowa + 4 sztuki pasów
Nosze deska ortopedyczna plastikowa + 4 sztuki pasów
zabezpieczających +
zabezpieczających +
Uniwersalny System Unieruchomienia Głowy
Uniwersalny System Unieruchomienia Głowy
(klocki) 1 kpl
(klocki) 1 kpl
Szyny typu Kramera powlekane miękkim pokrowcem 1 kpl - 4 szt, dla
Szyny typu Kramera powlekane miękkim pokrowcem 1 kpl - 4 szt, dla
jednej osoby.
jednej osoby.
Apteczka
Apteczka
minimum
minimum
Środki opatrunkowe:
Środki opatrunkowe:
•
sterylna wata
sterylna wata
•
opatrunki jałowe (po 2 duże, średnie i małe)
opatrunki jałowe (po 2 duże, średnie i małe)
•
kompresy z gazy jałowej w różnych rozmiarach
kompresy z gazy jałowej w różnych rozmiarach
•
jałowa chusta trójkątna
jałowa chusta trójkątna
•
bandaże gazowe
bandaże gazowe
i co najmniej 1 bandaż
i co najmniej 1 bandaż
elastyczny
elastyczny
•
woda utleniona
woda utleniona
•
plastry wodoodporne różnych rozmiarów
plastry wodoodporne różnych rozmiarów
•
szeroki i wąski przylepiec
szeroki i wąski przylepiec
•
jodyna
jodyna
•
nadmanganian potasu
nadmanganian potasu
•
rękawiczki lateksowe
rękawiczki lateksowe
Leki
Leki
•
aspiryna - 1 listek (10 tabletek)
aspiryna - 1 listek (10 tabletek)
•
polopiryna
polopiryna
•
witamina C
witamina C
•
panadol (6 tab.) - przeciwbólowy
panadol (6 tab.) - przeciwbólowy
•
wapno (2 tab.) - na uczulenia
wapno (2 tab.) - na uczulenia
•
altacet (6 tab.) - do okładów na skręcenia i
altacet (6 tab.) - do okładów na skręcenia i
opuchnięcia
opuchnięcia
•
węgiel leczniczy (8 tab.) - niestrawność
węgiel leczniczy (8 tab.) - niestrawność
•
olejek goździkowy - ból zęba
olejek goździkowy - ból zęba
•
glukof (10 tab.) - wzmacniające tabletki
glukof (10 tab.) - wzmacniające tabletki
•
krem ochronny do opalania
krem ochronny do opalania
•
środek przeciw ukąszeniom owadów
środek przeciw ukąszeniom owadów
Inne:
Inne:
(
(
agrafki , małe lusterko , pinceta ,
agrafki , małe lusterko , pinceta ,
nożyczki, latarka , nóż, klin gumowy, igły,
nożyczki, latarka , nóż, klin gumowy, igły,
szeroka taśma, przebijak do szyb, zapalniczka,
szeroka taśma, przebijak do szyb, zapalniczka,
pisak)
pisak)