Turystyka osób niepełnosprawnych

Turystyka osób

niepełnosprawnych

I semestr Fizjoterapii

•

Turystyka osób niepełnosprawnych oznacza

zamierzoną, celową, dobraną do potrzeb

aktywność fizyczną realizowaną w różnych

formach podróżowania, ściśle związaną z

aktywnością krajoznawczą. Traktowana jest

jako element rehabilitacji osób

niepełnosprawnych, której cel stanowi

przywrócenie maksymalnej sprawności

fizycznej, psychicznej, społecznej i

zawodowej oraz przystosowanie do

normalnego życia. Turystykę ludzi

niepełnosprawnych należy traktować nie

tylko jako rozrywkę czy relaks, ale również

jako środek terapeutyczno-wychowawczy

umożliwiający wypróbowanie swoich sił w

różnych, często trudnych warunkach.

•

Turystyka powinna być w miarę

możliwości kontynuacją programu

leczenia i usprawniania zwłaszcza

układu i narządów ruchu. Należy to

uwzględnić w doborze dyscyplin

turystycznych. Uprawianie turystyki

powinno zapobiegać zmianom, jakie

mogą wystąpić w wyniku choroby czy

choćby zmniejszonej aktywności

fizycznej, nie może jednak szkodzić

1. Cel leczniczy

2. Cel biologiczny

•

Ruch jest niezbędny człowiekowi do życia.
Systematyczny ruch pozwala na znaczną
kompensację ubytków morfologicznych
sprawności fizycznej. Inwalidztwo przyspiesza
zazwyczaj starzenie się organizmu, zmniejsza
rezerwy biologiczne ustroju i prowadzi do
zależności od innych. Turystyka może
zmniejszyć biologiczne skutki starzenia się
ludzi niepełnosprawnych, a krajoznawstwo
aktywizować ich intelektualnie

3. Cel anatomiczno-

fizjologiczny.

•

Najczęściej bezpośrednim celem postępowania

usprawniającego jest utrzymanie właściwych

stosunków anatomicznych w obrębie stawów,

zapobieganie przykurczom i zanikom mięśni. Te

najczęstsze zadania kinezyterapii rozciągane są

również na sport i turystykę. Bardzo często zachodzi

bowiem konieczność hiperkompensacyjnego

zwiększenia ruchomości stawów, zwiększenia siły

mięśniowej, co może choć częściowo zmniejszyć

skutki choroby czy kalectwa. Działalność turystyczna

wpływa korzystnie na podstawowe funkcje ustroju,

zaś końcowym efektem uprawiania turystyki jest

ekonomizacja tych funkcji u osób niepełnosprawnych,

które czynności dnia codziennego wykonują ze

znacznie zwiększonym wydatkiem energetycznym.

4. Cel higieniczno-zdrowotny.

•

Codzienne ćwiczenia fizyczne są wskazane
dla każdego zdrowego człowieka. A dla
ludzi niepełnosprawnych są one wręcz
obowiązkiem. Aktywność fizyczna może
ćwiczenia te uatrakcyjnić. Uprawianie
turystyki i krajoznawstwa powinno stać się
okazją do hartowania organizmu, zdobycia
odporności na trudy i niewygody oraz
opanowania umiejętności kontrolowania
stanu zdrowia i stanu sprawności fizycznej

5. Cel wychowawczo-

psychologiczny

•

Uprawianie sportu i turystyki kształtuje również

pozytywne cechy charakterologiczne. Wśród dzieci i

młodzieży niepełnosprawnej obserwuje się często

postawy egocentryczne, agresywne lub apatyczne,

świadczące o nieprzystosowaniu się do życia

społecznego. Kalectwo, będące czynnikiem

ograniczającym w istotny sposób możliwości życiowe

człowieka, powoduje stres, wpędza w depresję,

wywołuje poczucie niższości i niepełnowartościowości.

Turystyka pozwala chociaż w części kompensować

występujące braki, usuwać przykre uczucie mniejszej

wartości. Udział w zajęciach zespołowych uczy życia w

grupie, uaktywnia dzieci i młodzież, wyrabia odwagę i

hartuje psychicznie. Terapia poprzez turystykę ułatwia

przezwyciężanie stanów frustracji.

6. Cel hedonistyczny

•

Udział w kulturze fizycznej i turystyce musi

dawać radość i zadowolenie. Ćwiczenia

rehabilitacyjne są zwykle monotonne i nawet

najbardziej słuszna motywacja nie

zapobiegnie zniechęceniu. Wysiłek fizyczny

towarzyszący aktywności turystycznej nie

nuży i pozwala wykonywać setki i tysiące

ruchów powtarzanych podczas pracy np.

wioślarza, kolarza, piechura. Turystyka

połączona z krajoznawstwem pozwala

nawiązywać kontakty towarzyskie, otworzyć

drzwi zamknięte na świat.

7. Cel społeczny.

•

Cel ten wynika z głęboko humanitarnych
pobudek. Nowoczesne koncepcje
rehabilitacji zakładają nie tylko powrót
do zdrowia przez przywrócenie funkcji
ruchowych, które pozwoliłyby na
podjęcie pracy zawodowej, lecz również
możliwie pełne włączenie się w
całokształt życia społecznego,
kulturalnego czy towarzyskiego.

Formy turystyki stosowanej

przez osoby niepełnosprawne

•

Piesza

•

Wodna

•

Rowerowa

•

Samochodowa

•

Obozy specjalne

•

Grupy turystyczne

Przeszkody i bariery w

uprawianiu turystyki

•

Bariery architektoniczne występujące w

obiektach turystycznych i terenach

odwiedzanych przez turystów;

•

Bariery komunikacyjne polegające na

utrudnieniach w podróży oraz braku

środków transportu dla osób z dysfunkcją

narządu ruchu;

•

Bariery społeczne wyrażające stosunek społeczeństwa

do niepełnosprawności. Polegają przede wszystkim na

unikaniu osób niepełnosprawnych, przekonaniu, że

niepełnosprawnością można się "zarazić" oraz chęci

oddalenia od siebie myśli o niepełnosprawności i jej

konsekwencjach. Odmianą tej postawy jest izolowanie

się osób obarczonych różnymi rodzajami dysfunkcji od

ludzi pełnosprawnych, niska samoocena osób

niepełnosprawnych oraz lęk przed nieznanym. Przykro

odczuwana jest także zarówno nadopiekuńczość, jak i

niechęć;

•

Brak sprzętu turystycznego dostosowanego do

potrzeb osób niepełnosprawnych. Tę barierę pokonać

można przez grupowe działania w sekcjach i klubach

turystycznych, gdzie istnieje możliwość

dofinansowania zakupu sprzętu i jego adaptacji.

Dotyczy to głownie przystosowania kajaków, łodzi

żaglowych i samochodów

;

•

Wysokie koszty uczestnictwa w różnych formach

uprawiania turystyki przy niskim stanie dochodów

osób niepełnosprawnych. Bariera finansowa

utrudnia dostęp ludzi niepełnosprawnych do

niektórych form uprawiania turystyki. Zwiększa

bowiem wydatki na przejazd do obiektów

turystycznych i przystosowanie sprzętu

turystycznego. Złagodzenie kosztów uczestnictwa

w turystyce może nastąpić poprzez

dofinansowanie z Państwowego Funduszu

Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON)

lub też innych organizacji pozarządowych;

•

Niedostateczna informacja o potrzebach

turystycznych ludzi niepełnosprawnych i

możliwości ich zaspokojenia.

Document Outline