Epoki historyczne
Epoki historyczne
i literackie
i literackie
Epoki historyczne
Epoki historyczne
Epoki literackie
Epoki literackie
Prehistoria
Prehistoria
---
---
Starożytność
Starożytność
Antyk
Antyk
Średniowiecze
Średniowiecze
Średniowiecze
Średniowiecze
Renesans
Renesans
Barok
Barok
Czasy Nowożytne
Czasy Nowożytne
Oświecenie
Oświecenie
Romantyzm
Romantyzm
Pozytywizm
Pozytywizm
Młoda Polska
Młoda Polska
Czasy Współczesne
Czasy Współczesne
Dwudziestolecie wojenne
Dwudziestolecie wojenne
Lit. Współczesna
Lit. Współczesna
Porównanie epok historycznych i literackich
Prahistoria
Prahistoria
To najdłuższy okres dziejów ludzkości - od
To najdłuższy okres dziejów ludzkości - od
pojawienia się na Ziemi
pojawienia się na Ziemi
pierwszych człowiekowatych lubczłowieka
pierwszych człowiekowatych lubczłowieka
rozumnego do powstania pisma. Badanie
rozumnego do powstania pisma. Badanie
tego okresu możliwe jest jedynie
tego okresu możliwe jest jedynie
metodami archeologicznymi. Na
metodami archeologicznymi. Na
terenach Afryki zaczyna się około 5 mln lat
terenach Afryki zaczyna się około 5 mln lat
temu razem z pojawieniem się pierwszych
temu razem z pojawieniem się pierwszych
człowiekowatych, na terenie Europy około 1
człowiekowatych, na terenie Europy około 1
mln lat temu, natomiast na innych terenach
mln lat temu, natomiast na innych terenach
z momentem pojawienia się tam człowieka.
z momentem pojawienia się tam człowieka.
Starożytność
Starożytność
Okres w historii Bliskiego
Okres w historii Bliskiego
Wschodu, Europy i Afryki
Wschodu, Europy i Afryki
Północnej obejmujący dzieje tych regionów
Północnej obejmujący dzieje tych regionów
od powstania pierwszychcywilizacji do
od powstania pierwszychcywilizacji do
politycznego upadku cesarstwa
politycznego upadku cesarstwa
zachodniorzymskiego
zachodniorzymskiego
w 476 roku.
w 476 roku.
Antyk
Antyk
Określenie dotyczące okresu świata
Określenie dotyczące okresu świata
starożytnego: cywilizacja i kultura sta
starożytnego: cywilizacja i kultura sta
rożytnej Grecji i Rzymu oraz innych
rożytnej Grecji i Rzymu oraz innych
cywilizacji od końca II tysiąclecia
cywilizacji od końca II tysiąclecia
p.n.e. do V wieku n.e
p.n.e. do V wieku n.e
Średniowiecze
Średniowiecze
-epoka historyczna
-epoka historyczna
Granice czasowe średniowiecza nie są
Granice czasowe średniowiecza nie są
ściśle ustalone, szczególnie w przypadku
ściśle ustalone, szczególnie w przypadku
granicy początkowej .Najczęściej przyjmuje
granicy początkowej .Najczęściej przyjmuje
się, że jest to okres historyczny
się, że jest to okres historyczny
rozciągający się od czasów
rozciągający się od czasów
rozpadu Cesarstwa
rozpadu Cesarstwa
Zachodniorzymskiego i wielkiej wędrówki
Zachodniorzymskiego i wielkiej wędrówki
ludów, do początków renesansu.
ludów, do początków renesansu.
Nazwa epoki wywodzi się z nazwy środka
Nazwa epoki wywodzi się z nazwy środka
epoki łacińskiego określenia
epoki łacińskiego określenia
medius
medius
aevus
aevus
(średni wiek)
(średni wiek)
epoka literacka -
epoka literacka -
Średniowiecze
Średniowiecze
Średniowiecze to pierwsza
Średniowiecze to pierwsza
polska epoka liter
polska epoka liter
ac
ac
ka
ka
trwająca pomiędzy X-XV w.
trwająca pomiędzy X-XV w.
Na zachodzie Europy trwa
Na zachodzie Europy trwa
już od IV/V wieku.
już od IV/V wieku.
Epoka w historii Europy obejmująca okres
Epoka w historii Europy obejmująca okres
od końca średniowiecza do
od końca średniowiecza do
przełomu XVIII i XIX wieku, czyli
przełomu XVIII i XIX wieku, czyli
czasów rewolucji przemysłowej. Za daty
czasów rewolucji przemysłowej. Za daty
końcowe przyjmuje się
końcowe przyjmuje się
najczęściej: 1789 , 1815 lub 1848. W
najczęściej: 1789 , 1815 lub 1848. W
Polsce przyjęło się liczyć do trzeciego
Polsce przyjęło się liczyć do trzeciego
rozbioru Rzeczypospolitej w 1795 r.
rozbioru Rzeczypospolitej w 1795 r.
Czasy Nowożytne -
Czasy Nowożytne -
Renesans
Renesans
Okres w historii kultury europejskiej, obejmujący
Okres w historii kultury europejskiej, obejmujący
przede wszystkim XV i XVI wiek, określany często jako
przede wszystkim XV i XVI wiek, określany często jako
"odrodzenie sztuk i nauk" oraz
"odrodzenie sztuk i nauk" oraz
koncepcja historiozoficzna odnosząca się do historii
koncepcja historiozoficzna odnosząca się do historii
kultury włoskiej od Dantego do roku 1520. Termin ten
kultury włoskiej od Dantego do roku 1520. Termin ten
nie jest jednoznaczny. Jako epoka w historii kultury
nie jest jednoznaczny. Jako epoka w historii kultury
renesans obejmuje wiek XV i XVI, ale jego granice
renesans obejmuje wiek XV i XVI, ale jego granice
czasowe nie są jasno ustalone. Renesans jako
czasowe nie są jasno ustalone. Renesans jako
koncepcja historiozoficzna Jacoba Burckhardta, pewien
koncepcja historiozoficzna Jacoba Burckhardta, pewien
wzorzec do naśladowania, jaki ten historyk chciał
wzorzec do naśladowania, jaki ten historyk chciał
przekazać swoim współczesnym, a z którym wiąże się
przekazać swoim współczesnym, a z którym wiąże się
do dziś popularne i "szkolne" rozumienie tej epoki, jest
do dziś popularne i "szkolne" rozumienie tej epoki, jest
już przestarzały.
już przestarzały.
Czasy Nowożytne -
Czasy Nowożytne -
Barok
Barok
Główny kierunek w kulturze środkowo i
Główny kierunek w kulturze środkowo i
zachodnioeuropejskiej, którego trwanie datuje się
zachodnioeuropejskiej, którego trwanie datuje się
na zakres czasowy od końca XVI wieku do XVIII
na zakres czasowy od końca XVI wieku do XVIII
wieku. Uznany za oficjalny styl Kościoła
wieku. Uznany za oficjalny styl Kościoła
katolickiego czasów potrydenckich, stąd
katolickiego czasów potrydenckich, stąd
pojawiające się jeszcze w połowie XX
pojawiające się jeszcze w połowie XX
wieku zamienne określenia: "sztuka jezuicka" czy
wieku zamienne określenia: "sztuka jezuicka" czy
"sztuka kontrreformacyjna". W odróżnieniu od
"sztuka kontrreformacyjna". W odróżnieniu od
humanizmu antropocentrycznego doby
humanizmu antropocentrycznego doby
renesansu, barok reprezentował humanizm
renesansu, barok reprezentował humanizm
teocentryczny.
teocentryczny.
Czasy Nowożytne –
Czasy Nowożytne –
Oświecenie
Oświecenie
Nurt kulturalny oraz okres w historii
Nurt kulturalny oraz okres w historii
Europy przypadający na lata 1688-1789. W
Europy przypadający na lata 1688-1789. W
rozumieniu szerszym: epoka w
rozumieniu szerszym: epoka w
dziejach kultury europejskiej
dziejach kultury europejskiej
między barokiem a romantyzmem. Ludzie
między barokiem a romantyzmem. Ludzie
oświecenia najbardziej cenili to, co można pojąć
oświecenia najbardziej cenili to, co można pojąć
rozumem. Ważna cecha oświecenia
rozumem. Ważna cecha oświecenia
to sekularyzacja państw europejskich oraz
to sekularyzacja państw europejskich oraz
sformułowanie praw człowieka.
sformułowanie praw człowieka.
Czasy Nowożytne -
Czasy Nowożytne -
Romantyzm
Romantyzm
Epoka w historii sztuki i literatury, trwająca od lat
Epoka w historii sztuki i literatury, trwająca od lat
90. XVIII wieku do lat 40. XIX wieku. Romantyzm
90. XVIII wieku do lat 40. XIX wieku. Romantyzm
był ruchem ideowym, literackim i artystycznym,
był ruchem ideowym, literackim i artystycznym,
który rozwinął się początkowo w Europie i wyrażał
który rozwinął się początkowo w Europie i wyrażał
się w poezji, malarstwie i muzyce. Powstał jako
się w poezji, malarstwie i muzyce. Powstał jako
reakcja na zmiany społeczne i polityczne
reakcja na zmiany społeczne i polityczne
wywołane rewolucją przemysłową i rewolucją
wywołane rewolucją przemysłową i rewolucją
francuską z 1789 roku. Był formą buntu przeciwko
francuską z 1789 roku. Był formą buntu przeciwko
ustalonym regułom społecznym, które rządziły
ustalonym regułom społecznym, które rządziły
społeczeństwami epoki Oświecenia.
społeczeństwami epoki Oświecenia.
Czasy Nowożytne -
Czasy Nowożytne -
Pozytywizm
Pozytywizm
Kierunek w filozofii i literaturze zainicjowany
Kierunek w filozofii i literaturze zainicjowany
przez Auguste'a Comte'a w połowie XIX wieku i
przez Auguste'a Comte'a w połowie XIX wieku i
kontynuowany do czasów współczesnych .
kontynuowany do czasów współczesnych .
Podstawowa teza pozytywizmu głosi, że jedynie
Podstawowa teza pozytywizmu głosi, że jedynie
prawdziwą wiedzą jest wiedza naukowa, która
prawdziwą wiedzą jest wiedza naukowa, która
może być zdobyta tylko dzięki pozytywnej
może być zdobyta tylko dzięki pozytywnej
afirmacji teorii za pomocą empirycznej metody
afirmacji teorii za pomocą empirycznej metody
naukowej.
naukowej.
Czasy Nowożytne –
Czasy Nowożytne –
Młoda Polska
Młoda Polska
Polska odmiana modernizmu w
Polska odmiana modernizmu w
literaturze, muzyce i sztuce polskiej
literaturze, muzyce i sztuce polskiej
przypadającego na lata 1890 – 1918.
przypadającego na lata 1890 – 1918.
Nazwa tego prądu artystycznego jest analogiczna
Nazwa tego prądu artystycznego jest analogiczna
do np. Młodych Niemiec.
do np. Młodych Niemiec.
Czasy Współczesne
Czasy Współczesne
Epoka w historii Europy obejmująca okres od
Epoka w historii Europy obejmująca okres od
zakończenia nowożytności do dziś. Za daty
zakończenia nowożytności do dziś. Za daty
początkowe przyjmuje się
początkowe przyjmuje się
najczęściej: 1789, 1815 lub 1848. W Polsce
najczęściej: 1789, 1815 lub 1848. W Polsce
przyjęło się liczyć od trzeciego rozbioru
przyjęło się liczyć od trzeciego rozbioru
Rzeczypospolitej w 1795 r. Część badaczy
Rzeczypospolitej w 1795 r. Część badaczy
przyjmuje, że właściwą cezurą była dopiero I
przyjmuje, że właściwą cezurą była dopiero I
wojna światowa.
wojna światowa.
Czasy Współczesne –
Czasy Współczesne –
Dwudziestolecie Wojenne
Dwudziestolecie Wojenne
Okres między odzyskaniem niepodległości
Okres między odzyskaniem niepodległości
przez Polskę a wybuchem II wojny światowej .
przez Polskę a wybuchem II wojny światowej .
Oficjalnie za Święto Odzyskania Niepodległości
Oficjalnie za Święto Odzyskania Niepodległości
uważany jest dzień 11 listopada, a więc dzień
uważany jest dzień 11 listopada, a więc dzień
zakończenia I wojny światowej. W dniu tym na
zakończenia I wojny światowej. W dniu tym na
prośbę Rady Regencyjnej Józef Piłsudski objął
prośbę Rady Regencyjnej Józef Piłsudski objął
urząd dowództwa Wojska Polskiego, a Warszawę
urząd dowództwa Wojska Polskiego, a Warszawę
opuściły rozbrojone wojska niemieckie
opuściły rozbrojone wojska niemieckie
Czasy Współczesne –
Czasy Współczesne –
Lit. Współczesna
Lit. Współczesna
Epoka w historii literatury polskiej, która trwa do chwili
Epoka w historii literatury polskiej, która trwa do chwili
obecnej. Początkowy okres polskiej literatury
obecnej. Początkowy okres polskiej literatury
współczesnej jest sporny. Zdaniem niektórych
współczesnej jest sporny. Zdaniem niektórych
krytyków i historyków literatury współczesność w
krytyków i historyków literatury współczesność w
polskiej literaturze należy liczyć od roku 1918, czyli od
polskiej literaturze należy liczyć od roku 1918, czyli od
odzyskania przez Polskę niepodległości. Są też tacy,
odzyskania przez Polskę niepodległości. Są też tacy,
dla których literatura współczesna rozpoczyna się od
dla których literatura współczesna rozpoczyna się od
roku 1939. Większość jednak pozycji i dzieł naukowych
roku 1939. Większość jednak pozycji i dzieł naukowych
przyjmuje, że współczesną literaturę liczyć należy od
przyjmuje, że współczesną literaturę liczyć należy od
1945 roku. Literatura współczesna nie jest i nie była
1945 roku. Literatura współczesna nie jest i nie była
jednolita, ale podobnie jak sytuacja polityczna Polski
jednolita, ale podobnie jak sytuacja polityczna Polski
po II wojnie światowej, ulegała licznym metamorfozom
po II wojnie światowej, ulegała licznym metamorfozom
i przemianom, często analogicznym do przemian
i przemianom, często analogicznym do przemian
politycznych jakie następowały w państwie polskim.
politycznych jakie następowały w państwie polskim.
Prezentacje przygotował:
Prezentacje przygotował:
Piotrek Panowicz
Piotrek Panowicz