 
Promocja jako instrument 
marketingowy
 
Definicja
Promocja to zespół środków, za 
pomocą których firma komunikuje 
się z rynkiem (otoczeniem) 
przekazując informacje o swojej 
działalności, produktach 
 
CELE PROMOCJI
wzrost sprzedaży
wysokość zysku
poinformowanie o działalności firmy
pozyskanie pożądanej liczby klientów
kreowanie wizerunku, poprawa wizerunku
zwiększenie stopnia znajomości firmy
pozyskanie lojalności klientów
zachęcenie do wypróbowania oferty
wyprzedaż zapasów
 
INSTRUMENTY PROMOCJI
(PROMOTION MIX)
REKLAMA
PROMOCJA
SPRZEDAŻ
Y
PUBLIC
RELATIONS
SPRZEDAŻ
OSOBISTA
MARKETING
BEZPOŚRED
NI
+
 
ETAPY TWORZENIA 
PROGRAMU PROMOCJI
Identyfikacja odbiorców
Określenie celów promocji
Projekt przekazu
Wybór kanału komunikacyjnego i
tworzenie mieszanki promocyjnej –
promotion – mix
Ustalenie budżetu promocyjnego
Pomiar i ocena wyników promocji
 
Definicja reklamy
Wszelka płatna forma 
nieosobowego przedstawienia i 
popierania idei, dóbr lub usług 
przez określonego nadawcę.
 
Cechy reklamy
publiczna  prezentacja  –  wiele  osób  otrzymuje 
taki  sam  przekaz,  nabywcy  wiedzą,  że  ich  motywy 
zakupu zostaną publicznie zrozumiane.
przenikliwość
–
wielokrotne
powtarzanie
przekazu,
odbiór
i
porównanie
przekazów
konkurentów.
wzmocniona  siła  wyrazu  –  pomysłowe  użycie 
druku,  dźwięku  i  koloru.  UWAGA:  możliwość 
rozproszenia  uwagi  odbiorcy  i  zniekształcenia 
odbioru informacji.
bezosobowość – reklama jest tylko monologiem, a 
nie dialogiem z publicznością. 
 
Zadania i typy reklamy
Informowanie (o nowościach) – reklama 
pionierska
Przekonywanie (nakłanianie) – reklama 
konkurencyjna („proszki tańsze od innych”)
Przypominanie – reklama utrwalająca (np. 
reklamy Coca-Cola) 
Porównywanie – reklama porównawcza (daną 
markę porównuje się bezpośrednio z inną 
marką/markami)
 
MOŻLIWE ZADANIA 
REKLAMY
INFORMOWANIE
Poinformowanie rynku o nowym produkcie
Sugerowanie nowych zastosowań produktu
Poinformowanie rynku o zmianie cen
Wyjaśnienie sposobu działania produktu
Opisanie dostępnych usług
Korygowanie mylnych wyobrażeń
Redukowanie obaw klientów
Tworzenie wizerunku firmy
 
MOŻLIWE ZADANIA 
REKLAMY
PERSWAZJA
Wywoływanie preferencji marki
Zachęcanie do przejścia na tę markę
Zmiana sposobu postrzegania cech
produktu przez nabywcę
Nakłanianie klientów, aby dokonali
zakupów natychmiast
Nakłanianie klientów aby zgodzili się
na wizytę handlową
 
MOŻLIWE ZADANIA 
REKLAMY
PRZYPOMINANIE
Przypomnienie klientom, że produkt
może okazać się potrzebny w niedalekiej
przyszłości
Przypominanie, gdzie można kupić
produkt
Przypominanie o istnieniu produktu poza
sezonem
Utrzymywanie stałej, wysokiej
świadomości istnienia produktu
 
MEDIA REKLAMOWE
Transmisyjne (telewizja, radio)
Drukowane (gazety, czasopisma, ulotki)
Bezpośrednie (poczta, media 
elektroniczne, np. internet, telefon)
reklama zewnętrzna – ruchome, 
nieruchome (plakaty)
Miejsca sprzedaży (np. visual 
merchandising, ew. opakowania)
Pozostałe media – księgi adresowe, 
telefoniczne, kino i inne)
 
REKLAMA
PRASOWA
(
gazety
)
ZALETY
dotarcie do dużych grup
czytelników
trwałość (można wyciąć
ogłoszenie, przechować
gazetę)
w ocenie konsumentów
najbardziej wiarygodne
źródło informacji
można dołączyć kupony,
wkładki
systematyczność
docierania
WADY
krótki cykl życia
stosunkowo duża ulotność
(nadmiar reklam i ogłoszeń)
ograniczone możliwości
graficzne
uniemożliwia
zademonstrowanie działania
produktu
koszty uzależnione od zasięgu
gazety (krajowa czy lokalna)
ograniczone możliwości selekcji
odbiorców
 
REKLAMA
PRASOWA
(czasopisma)
ZALETY
możliwość selekcji 
odbiorców
duże możliwości 
graficzne
relatywnie długi okres 
oddziaływania
WADY
wysokie koszty
węższy krąg 
odbiorców
 
REKLAMA TELEWIZYJNA
ZALETY
bardzo szeroki 
krąg odbiorców
niski koszt w 
przeliczeniu na 1 
odbiorcę
duża siła perswazji 
(obraz, dźwięk)
WADY
wysokie koszty 
produkcji i emisji
ograniczone 
możliwości 
selekcji odbiorców
duża ulotność
 
REKLAMA RADIOWA
ZALETY
szeroki krąg 
odbiorców
duże możliwości 
selekcji
niskie koszty
WADY
duża ulotność
ograniczone 
możliwości 
perswazji (tylko 
wrażenia 
słuchowe)
 
REKLAMA ZEWNĘTRZNA
ZALETY
duża siła 
przyciągania
trwałość i ciągłość 
przekazu
stosunkowo szeroki 
krąg odbiorców
WADY
relatywnie wysokie
koszty
brak możliwości
selekcji
ograniczone
możliwości
przekazania
informacji
 
PROCES TWORZENIA 
KAMPANII REKLAMOWEJ
OBEJMUJE 6 ETAPÓW, OKREŚLANYCH 
NIEKIEDY JAKO 6M
MARKET
– rynek – docelowi adresaci
MISSION
– cele reklamy
MESSAGE
– przekaz reklamowy, apel, slogan
MEDIA
– środki przekazu
MONEY
– budżet
MEASUREMENT
– ocena skuteczności
działań reklamowych
 
ZASADNICZE DECYZJE 
DOTYCZĄCE REKLAMY
STRATEGIA
REKLAMOWA
WYZNACZANIE
CELÓW
DECYZJE
DOTYCZĄCE
BUDŻETU
DECYZJE
DOTYCZĄCE
PRZEKAZU
DECYZJE
DOTYCZĄCE
MEDIÓW
OCENA
KAMPANII
CELE DO 
ZAKOMUNIKOWANI
A
CELE SPRZEDAŻY
METODA
WEDŁUG
MOŻLWIOŚCI
PROCENT OD
WARTOŚCI
SPRZEDAŻY
PARYTET
KONKURENCYJNY
METODA
CELOWO -
ZADANIOWA
STRATEGIA 
PRZEKAZU
REALIZACJA 
PRZEKAZU
ZASIĘG
CZĘSTOTLIWO
SĆ
SIŁA 
ODDZIAŁYWANI
A
GŁÓWNE TYPY 
MEDIÓW
SPECYFICZNE 
NOŚNIKI 
REKLAMY
ROZPLANOWNI
E REKLAM W 
CZASIE
WPŁYW NA 
KONKURENCJĘ
WPŁYW NA 
SPRZEDAŻ
 
Definicja promocji 
sprzedaży
Inaczej promocja uzupełniająca 
obejmuje wszystkie działania 
marketingowe, które poprzez dodanie 
krótkotrwałych zachęt do normalnych 
korzyści oferowanych przez produkt, 
stanowią bodziec do 
natychmiastowego podjęcia 
działania (najczęściej kupna produktu)
 
Cechy promocji sprzedaży
Komunikacja
(przekierowanie
na
produkt/towar)  –  PS  przyciąga  uwagę  i  zwykle 
dostarcza informacji, które kierują nabywcę do 
produktu.
Bodźce  –  PS  zawiera  ulgi,  zachęty  i  bodźce, 
które mają konkretną wartość dla konsumenta.
Zaproszenie
–
PS
zawiera
wyraźne
zaproszenie do natychmiastowej transakcji.
 
Instrumenty promocji 
sprzedaży
Próbki
Kupony
Opakowania specjalne (on-pack, in-
pack, near-pack, bonus-packi i inne)
Premie wysyłane pocztą
Konkursy i loterie
Rabaty i refundacje promocyjne
 
RODZAJE PROMOCJI 
SPRZEDAŻY
PRODUCENT
PRODUCENT
POŚREDNIK HANDLOWY
(HURTOWNIK, DETALISTA)
POŚREDNIK HANDLOWY
(HURTOWNIK, DETALISTA)
KONSUMENT
KONSUMENT
Dział sprzedaży producenta
Promocja skierowana
na pośrednika handlowego
Promocja konsumencka
Promocja skierowana na 
personel sprzedażowy
Promocja detalisty
 
NARZĘDZIA PROMOCJI 
SPRZEDAŻY
PROMOCJA
HANDLOWA
PROMOCJA
KONSUMENCKA
Zakupy premiowe
Bezpłatne egzemplarze
Bezpłatne próbki towarów
Obniżki cen
Kupony dla odbiorców
detalicznych
Prezenty dla odbiorców
hurtowych i detalicznych
Szkolenie dla sprzedawców
Rabaty przy powtórnym zakupie
Kupony dla konsumentów
Prezenty rzeczowe (opakowania
specjalne)
Konkursy i loterie
Nagrody za lojalność (premie
wysyłane pocztą)
Oferty refundowane (rabaty i
refundacje promocyjne)
 
Definicja marketingu 
bezpośredniego
Marketing bezpośredni to 
interakcyjny system marketingu, 
który korzysta z jednego lub więcej 
mediów reklamowych, by wywołać 
określoną odpowiedź oraz/lub 
transakcję w dowolnym miejscu
Podstawą marketingu bezpośredniego 
są marketingowe bazy danych. 
 
Cechy marketingu bezpośredniego
niepubliczny charakter – przekaz
kierowany jest zazwyczaj do określonej
osoby i nie dociera do innych osób.
Dopasowanie
–
przekaz
jest
odpowiednio
dopasowany,
aby
oddziaływał na osobę, do której dociera.
Aktualność – przekaz można szybko
przygotować do przesłania konkretnej
osobie
 
Instrumenty marketingu 
bezpośredniego
marketing katalogowy
marketing poczty bezpośredniej (e-mailing,
bezpośrednie ulotki reklamowe i inne)
Telemarketing – infolinie oraz tele-zakupy
marketing telewizyjny bezpośredniej reakcji
marketing bezpośredniej reakcji poprzez
radio, gazetę lub czasopismo
zakupy elektroniczne
zakupy z automatu (terminala
komputerowego)
 
Public Relations – 
Propaganda marketingowa
Zespół celowo zorganizowanych działań
zapewniających systematyczne
komunikowanie się z otoczeniem (najczęściej
opiniotwórczym) zwanym publicznością
Publiczność to każda grupa, która realnie
bądź potencjalnie interesuje się tym lub ma
wpływ na to czy przedsiębiorstwo jest w
stanie osiągnąć wyznaczone cele
Najważniejszą grupą opiniotwórczą są
dziennikarze
Cel: kształtowanie pozytywnego wizerunku
 
Cechy public relations
Wysoka  wiarygodność  –  wiadomości  w 
mediach 
wydają
się
odbiorcom
bardziej
autentyczne i godne zaufania niż reklama.
Zaskoczenie  –  działanie  public  relations  może 
dotrzeć do wielu klientów unikających reklamy i 
kontaktów ze sprzedawcami. Przekaz dociera do 
nabywców  jako  część  ogólnych  wiadomości,  a 
nie jako informacja handlowa.
Wyróżnienie  –  PR,  podobnie  jak  reklama,  ma 
możliwość wyróżnienia danej firmy lub produktu.
 
Instrumenty PR
Wiadomości, informacje prasowe, przemówienia
Imprezy – konferencje, sympozja, seminaria,
uroczyste obchody rocznic, zwiedzanie zakładu
Sponsoring
Product placement
Lobbing
Akcje dobroczynne, charytatywne (na rzecz ochrony
środowiska, zdrowia, chorych, dzieci i innych)
Środki identyfikacji wizualnej firmy (papier firmowy,
kolory, wystrój, czasopismo firmowe itp.)
 
SPONSORING
Świadczenie wzajemne obu partnerów
(sponsora i sponsorowanego)
Przeznaczenie do dyspozycji
sponsorowanego określonej sumy
pieniędzy lub innego rodzaju zasobów np.
sprzętu
Wykonywanie przez sponsorowanego
świadczeń zmierzających do realizacji
celów marketingowych firmy sponsorującej
Łączenie w sobie reklamy, promocji
sprzedaży i PR
 
CELE SPONSORINGU
Upowszechnianie
stopnia
znajomości
firmy i jej produktów
wśród obecnych i potencjalnych
klientów
Wywoływanie
pozytywnych
skojarzeń
między sukcesami
sponsorowanego a firmą sponsorującą
Tworzenie i utrwalanie
dobrej opinii
o sponsorze
 
Publicity
Inaczej rozgłos, nazywany też 
marketingowym public relations, ma 
za zadanie zapewniać obecność 
przedsiębiorstwa na łamach gazet - w 
przeciwieństwie do płatnych ogłoszeń 
- w mediach drukowanych, bądź 
emitowanych, aby promować 
sprzedaż produktu, miejsce lub osobę. 
 
Zadania publicity
1.
wspieranie wprowadzania nowych
produktów
2.
wspieranie zmiany pozycjonowania
dojrzałego produktu
3.
budowanie zainteresowania określoną
kategoria produktu
4.
wpływanie na określone grupy docelowe
5.
obrona produktów, które natrafiły na opór
społeczny
6.
budowanie image całego przedsiębiorstwa
 
Definicja sprzedaży 
osobistej
SO to werbalna prezentacja towaru 
lub usługi, polegająca na 
przeprowadzeniu rozmowy z 
nabywcą w celu dokonania sprzedaży
SO jest najskuteczniejszym 
narzędziem promocji w fazie 
tworzenia preferencji i przekonania 
nabywców oraz w fazie podjęcia akcji
 
Cechy sprzedaży 
osobistej
Osobista
konfrontacja
–
SO
zawiera
żywą,
natychmiastową i wzajemną relację pomiędzy dwoma lub 
więcej 
osobami.
Każda
strona
ma
możliwość
bezpośredniej  obserwacji  wzajemnych  potrzeb  i  cech 
charakterystycznych 
oraz
natychmiastowego
dostosowania się.
Utrzymanie  znajomości  –  SO  prowadzi  do  powstania 
wszelkiego rodzaju relacji między sprzedawcą a nabywcą.
Odpowiedź  (response)  –  SO  sprawia,  że  nabywca  czuje 
się  zobligowany  do  wysłuchania  tego,  co  mówi 
sprzedawca.  Kupujący  jest  niejako  zmuszony  do 
uczestniczenia  i  odpowiedzi,  nawet  gdyby  miało  to  być 
zwykłe dziękuję.
 
INSTRUMENTY SPRZEDAŻY 
OSOBISTEJ
Negocjacje 
prezentacje
targi, giełdy, pokazy 
handlowe
 
Wybór form promocji zależy 
od:
rodzaju produktu (w tym usługi), który
ma być promowany
celu promocji
charakteru adresatów
kosztów dotarcia do jednego adresata
możliwości ustalenia efektów promocji
możliwości przekazania adresatom 
założonej ilości informacji
 
PROMOCJA HANDLOWA
PROMOCJA HANDLOWA
Jest skierowana do pośredników
handlowych
rabaty ilościowe i czasowe
premie
bezpłatne egzemplarze produktów
prezenty
konkursy
szkolenia
 
PROMOCJA DETALISTY
PROMOCJA DETALISTY
reklama
lider cenowy
kupony sklepowe
znaczki handlowe
konkursy
ekspozycja w punkcie sprzedaży 
(reklama, merchandising)
public relations