Wielkie
Wielkie
odkrycia
odkrycia
geograficz
geograficz
ne
ne
Wielkie odkrycia
geograficzne
Popularne określenie odkryć geograficznych
dokonanych na przełomie XV i XVI wieku,
a w szczególności: opłynięcie Przylądka
Dobrej Nadziei przez Diasa w 1488 roku,
odkrycie Ameryki przez K. Kolumba
dnia12 X 1492 roku, a następnie jej
podbój, podróż Vasco da Gamy do Indii w
1498 roku oraz pierwsza podróż dookoła
świata Magellana w latach 1519-1522.
Początek ery wielkich
odkryć
Za przełomową datę i początek ery
wielkich odkryć należy uznać rok 1415,
kiedy to Portugalczycy zdobyli port na
mauretańskim wybrzeżu, który był
doskonałą bazą wypadową do dalszej
ekspansji w kierunku Atlantyku i wnętrza
kontynentu afrykańskiego.
We wczesnej fazie okresu wielkich odkryć
pojawiają się dwie koncepcje dotarcia do
Indii. Pierwsza to "droga wschodnia" –
dookoła Afryki, druga to "droga
zachodnia" – dookoła świata.
Pierwszym znacznym sukcesem
Portugalczyków, aczkolwiek
nie przesądzającym jeszcze
niczego, jest podróż Diasa,
który w roku 1488 zdołał
dotrzeć do południowego
przylądka kontynentu
afrykańskiego. W dziesięć lat
później, w 1498 roku inny
sławny odkrywca Vasco da
Gama opłynąwszy całą Afrykę
dopływa do Kalikatu.
Sześć lat przed sukcesem Krzysztof
Kolumb udał się w swą pierwszą wyprawę
na zachód, która doprowadziła do odkrycia
nowego kontynentu. Kolumb po krótkiej
podróży z Wysp Kanaryjskich dotarł w
1492 do stałego lądu, który, jak sądził, był
wschodnimi wybrzeżami Indii. W istocie
dotarł do Karaibów. Kolumb w czasie
swych czterech podróży, z których ostatnia
się odbyła w latach 1502-1504 odwiedził
Haiti, Kubę, Jamajkę, Portoryko, Trynidad.
Opłynął też półwysep Jukatan i dotarł do
kontynentu w okolicach Wenezueli i
Panamy.
Odkrycie
Ameryki
Krzysztof
Kolumb
ur. prawdopodobnie pomiędzy 25
sierpnia a 31 października 1451 w
Genui, zm. 20 maja 1506 w Valladolid
Europejski żeglarz i nawigator
Kapitan wyprawy, która płynęła na
trzech okrętach Santa María, Niña i
Pinta pod flagą Kastylii w
poszukiwaniu zachodniej drogi
morskiej do Indii. Jako pierwsza
wyprawa w historii nowożytnych
odkryć geograficznych pokonała
zwrotnikowy Ocean Atlantycki i 12
października 1492 dotarła do Indii
Zachodnich u wybrzeży Ameryki -
kontynentu nieznanego w ówczesnej
Europie.
Amerigo
Vespucci
Odkrywcą, od którego nazwę wzięła Ameryka.
Był kupcem i bankierem z Florencji. Przeniósł
się do Hiszpanii i tam, poznawszy Krzysztofa
Kolumba, zainteresował się podróżami.
Nikt dokładnie nie wie, ile razy Vespucci
przemierzał Atlantyk, nawet jego własne
relacje są niejednoznaczne.
Relacje z jego wypraw zawarte w listach do
przyjaciół różniły się między sobą, a dane co
do długości i szerokości geograficznych nie
zawsze były zgodne z prawdą. W pierwszą
podróż udał się prawdopodobnie w 1497
roku. Vespucci twierdził później, że to właśnie
wtedy, rok przed Kolumbem, ujrzał Amerykę
Południową.
W latach 1499 i 1500 z pewnością
uczestniczył w hiszpańskiej ekspedycji
żeglarza Alfonso Ojeda. W tej podróży odkrył
ujście Amazonki.
Dwa lata później znowu znalazł się w
Ameryce Południowej, z portugalską
ekspedycją, badając jej linię brzegową w
kierunku południowym. To właśnie podczas
tej podróży doszedł do przekonania, że
Ameryka jest oddzielnym kontynentem, a nie
częścią Azji, jak sądził Kolumb. Aby
upamiętnić to odkrycie, w 1507 roku ląd ten
nazwano Ameryką.
Odkrycie drogi morskiej
do Indii
Wysłany przez króla Manuela Vasco da Gamma
jako dowódca trzech okrętów, mając pod sobą
160 ludzi, wyruszył 8 lipca 1497 . Trasa
wyprawy wiodła koło Wysp Kanaryjskich i
Wysp Zielonego Przylądka oraz Przylądka
Dobrej Nadziei. W kwietniu 1498 wyprawa
opuściła wybrzeża dzisiejszej Kenii i ruszyła
przez Ocean Indyjski docierając do wybrzeża
indyjskiego w okolicy Kalikat 20 maja. Gama
nie uzyskał od indyjskiego księcia Kalikat zgody
na założenie portugalskiej faktorii, na skutek
nieprzyjaznych machinacji Arabów,
obawiających się utraty swego monopolu
handlowego. Opuścił wybrzeże indyjskie 5
października, po trzech miesiącach rejsu
osiągnął wybrzeża afrykańskie, we wrześniu
1499 powrócił do portu macierzystego.
W latach 1502-1503 Gama powtórzył swoją
wyprawę do Indii, dowodząc tym razem flotyllą
13 okrętów wojennych. W czasie jej trwania
założył forty i kolonie handlowe w Somalii i
Mozambiku. W nagrodę za zasługi dla korony
portugalskiej otrzymał w 1503 tytuł hrabiego
de Vidigueira. W 1524 mianowany wicekrólem
wyruszył ponownie do Indii, gdzie działały już
liczne portugalskie kolonie handlowe. Zmarł
wkrótce po przybyciu na miejsce. Jego ciało
zostało przewiezione do Portugalii i pochowane
w Vidigueira w 1539.
Na czarno zaznaczono trasę pierwszej
podróży Vasco da Gamy do Indii.
Vasco da Gama
ur. ok. 1469 roku w Sines, zm.
24 grudnia 1524 w Koczinie
żeglarz portugalski, odkrywca
morskiej drogi do Indii
W latach 1502-1503 Gama
powtórzył swoją wyprawę do
Indii, dowodząc tym razem
flotyllą 13 okrętów wojennych.
W czasie jej trwania założył forty i
kolonie handlowe w Somalii i
Mozambiku
Opłynięcie
świata
W 1519 zorganizował wyprawę do Wysp
Korzennych drogą zachodnią. W styczniu 1520
dotarł do La Platy i rozpoczął poszukiwania
cieśniny łączącej Ocean Atlantycki i Spokojny,
badając przy tym całe południowe wybrzeże
Ameryki Południowej
W październiku 1520 wyprawa dotarła do cieśniny,
zwanej do dziś Cieśniną Magellana, i wypłynęła na
ocean, który żeglarze nazwali Spokojnym.
Karawele wzięły kurs na Moluki, ale wskutek
nieścisłości ówczesnych map dopłynęły do
Marianów, a następnie do Filipin. Tu Magellan
zginął walcząc z tubylcami (27 kwietnia 1521).
Wyprawa była jednak kontynuowana, dzięki czemu
przeszła do historii jako pierwsza wyprawa
dookoła świata.
Trasa podróży dookoła
świata
Ferdynand
Magellan
ur. wiosną 1480, zm. 27 kwietnia
1521
żeglarz portugalski w służbie
hiszpańskiej, odkrywca i morski
podróżnik,
Nazwał Ocean Spokojny (Pacyfik).
20 września 1519 roku wyruszył z
Hiszpanii drogą zachodnią, czyli
przez Ocean Atlantycki, do Wysp
Korzennych w Archipelagu
Malajskim. Wyprawa, która
wypłynęła pod jego dowództwem
jako pierwsza opłynęła Ziemię
.
Przyczyny odkryć
geograficznych
przyczyny społeczne
ciekawość świata
chęć zdobycia sławy i bogactwa
chęć podbicia lądów w imię szerzenia
chrześcijaństwa
rozwój myśli humanistycznej
obowiązująca w Europie zasada dziedziczenia
legendy o bogactwie Lewantu
przyczyny polityczne
brak pracy dla rycerstwa
niekorzystne warunki handlu z państwami Wschodu
(Turcy zajęli Konstantynopol, przez który biegł
główny szlak handlowy ze wschodu na zachód)
dążenie Kościoła do rozszerzenia swoich wpływów
przyczyny gospodarcze
poszukiwanie surowców
(złoto, srebro,
przyprawy, towary
luksusowe)
poszukiwanie
bezpiecznej drogi do
Indii
rozwój kartografii
poszukiwanie nowych
rynków zbytu
Skutki wielkich odkryć
geograficznych
skutki gospodarcze
nowe uprawy i plantacje
rozwój techniki morskiej
zwiększenie liczby kupców , nowe rynki zbytu
spadek cen towarów
eksploatacja nowych lądów - nowe źródła
dochodów
skutki społeczne
rozwój oświaty
zmiana świadomości mieszkańców Europy
odkrycie, że Ziemia jest większa niż
przypuszczano , potwierdzenie tezy, że Ziemia
jest okrągła
nowe sposoby nawigacji
skutki polityczne
niszczenie starych kultur
rywalizacja morska
rywalizacja lądowa
zwiększenie się liczby piratów
osłabienie pozycji państw nad Morzem
Czarnym
Koni
ec.