Sejm okresu I
Rzeczpospolitej
Proszę na kolejne zajęcia
zastanowić się nad
następującymi problemami :
Sejm okresu I
Rzeczpospolitej
Czy mówiąc o Sejmie lub
parlamentaryzmie
staropolskim mamy na myśli
tylko Sejm czy także wiele innych
instytucji reprezentacyjnych
istniejących w tym czasie?
Pytanie 1
Czy biorąc pod uwagę genezę i
ewolucję Sejmu staropolskiego
możemy mówić o jednej -
funkcjonującej dla obszaru całego
państwa - instytucji reprezentacyjnej,
czy tez było ich wiele funkcjonujących
równolegle i o nakładających sie
rolach i kompetencjach?
Sejm okresu I
Rzeczpospolitej
EWOLUCJA
(model)
Wiec => Zjazd => Sejmik => Sejm
Czy ten model ewolucji odpowiada
prawdzie?
Sejm okresu I
Rzeczpospolitej
=> Sejm (ogólnopaństwowy)
=> Sejm(ik) prowincjonalny
=> Sejmik (ziemski)
Sejm (odrębny Wielkiego Księstwa)
Czy te instytucje funkcjonowały jednocześnie?
Sejm okresu I
Rzeczpospolitej
Sejm typu „reprezentacyjnego”
(trzy stany sejmujące)
Sejm „starego” typu „obozowy”
(potencjalny udział każdego
członka stanu rycerskiego-szlachty)
Czy były postulaty powrotu do
dawnego sposobu sejmowania?
Sejm okresu I
Rzeczpospolitej
MODEL DZIAŁANIA ?
Stały (zawsze gotowy)
czy zwoływany „od nowa”
Pytanie 2
Jaki był model "działania" staropolskiego Sejmu?
Czy przypominał on współczesne parlamenty?
Czy też się w sposób istotny różnił od czasów
współczesnych parlamentów na tyle, ze trudno
wskazywać na rzeczywiste 'podobieństwo"?
Pod uwagę wziąć należy np. czy była to
instytucja stała, jaki był rodzaj i charakter
mandatu osób tak zasiadających, jaki był skład.
Sejm okresu I
Rzeczpospolitej
SPOSÓB PODEJMOWANIA DECYZJI
Czy LIBERUM VETO było
rzeczywistą przyczyną upadku?
Pytanie 3
Czy rzeczywiście można twierdzić w uzasadniony
sposób, iz tryb podejmowania decyzji przez Sejm
staropolski był wadliwy?
Czy 'liberum veto" niezależnie od negatywnej oceny
praktyki funkcjonowania tego obyczaju było
rzeczywistą przyczyną trudności?
Czy raczej jest ono demonizowane - było bowiem
objawem raczej poważniejszej choroby ustrojowej
państwa, a nie przyczyną.
Czy istniały "procedury" pozwalające w miarę
efektywnie przełamywać impas spowodowany
przez liberum veto?
Sejm okresu I
Rzeczpospolitej
Czy utrwalony w powszechnym
odbiorze obraz Sejmu epoki
staropolskiej odpowiada
rzeczywistości?
Pytanie 4
Czy tradycyjnie utrwalony obraz Sejmu
Rzeczypospolitej szlacheckiej jako
instytucji anarchicznej i bezwolnej jest
obrazem prawdziwym?
Czy też jedynie odzwierciedla "okres
schyłkowy" w XVIII wieku kiedy cały
kraj był pogrążony w kryzysie, a
wcześniej, w okresie potęgi
Rzeczpospolitej, także Sejm
funkcjonował w miarę sprawnie?
KONIEC
NA RAZ NASTĘPNY:
Dyskusja nad ZADANIEM
DOMOWYM:
„MODELE RZĄDÓW NA PODSTAWIE
TESKTÓW Konstytucji”