background image

 

 

Rozwój 

Rozwój 

dziecka

dziecka

wiek szkolny

wiek szkolny

background image

 

 

ZACHOWANIE

ZACHOWANIE

Siedem lat

Siedem lat

Spokojny i łatwy we 

Spokojny i łatwy we 

współżyciu, ale można 

współżyciu, ale można 

się spodziewać 

się spodziewać 

narzekania niż 

narzekania niż 

radości;

radości;

Markotny, osowiały, 

Markotny, osowiały, 

chimeryczny;

chimeryczny;

Lubi być sam, chce 

Lubi być sam, chce 

mieć swój pokój, w 

mieć swój pokój, w 

którym

którym

może się schronić i 

może się schronić i 

strzec swoich rzeczy;

strzec swoich rzeczy;

Bada wszystko z czym 

Bada wszystko z czym 

wejdzie w kontakt;

wejdzie w kontakt;

Intelekt jest w okresie 

Intelekt jest w okresie 

dynamicznego 

dynamicznego 

rozwoju;

rozwoju;

Ociąga się z reakcją, 

Ociąga się z reakcją, 

nie słyszy poleceń albo 

nie słyszy poleceń albo 

zapomina o nich;

zapomina o nich;

background image

 

 

Często zbyt wiele od 

Często zbyt wiele od 

siebie wymaga – 

siebie wymaga – 

rozumie zadania ale 

rozumie zadania ale 

nie zawsze potrafi 

nie zawsze potrafi 

sobie z nimi poradzić;

sobie z nimi poradzić;

Ma dni pobudzenia 

Ma dni pobudzenia 

intelektualnego i dni 

intelektualnego i dni 

kiedy wszystko 

kiedy wszystko 

zapomina;

zapomina;

Na jakiś czas życie 

Na jakiś czas życie 

nabiera ciemnych 

nabiera ciemnych 

barw – twierdzi, że 

barw – twierdzi, że 

nikt go nie

nikt go nie

lubi, wszyscy 

lubi, wszyscy 

sprzysięgli się 

sprzysięgli się 

przeciw niemu, inne 

przeciw niemu, inne 

dzieci oszukują, 

dzieci oszukują, 

nauczyciel się czepia;

nauczyciel się czepia;

Syndrom „nikt mnie 

Syndrom „nikt mnie 

nie kocha” – twierdzi, 

nie kocha” – twierdzi, 

że jest adoptowany;

że jest adoptowany;

Kąciki ust opuszczone 

Kąciki ust opuszczone 

do dołu w ciągle 

do dołu w ciągle 

płaczliwym grymasie.

płaczliwym grymasie.

background image

 

 

Osiem lat

Osiem lat

Nie ma dla niego 

Nie ma dla niego 

rzeczy 

rzeczy 

niemożliwych;

niemożliwych;

Każda nowość to 

Każda nowość to 

wyzwanie, które 

wyzwanie, które 

podejmuje z wielką 

podejmuje z wielką 

ochotą, przeceniając 

ochotą, przeceniając 

własne możliwości;

własne możliwości;

Nie doprowadza do 

Nie doprowadza do 

końca swoich 

końca swoich 

przedsięwzięć;

przedsięwzięć;

Wrażliwy.

Wrażliwy.

Ekspansywny i 

Ekspansywny i 

szybki;

szybki;

Aktywny, zabiegany, 

Aktywny, zabiegany, 

żądny nowych 

żądny nowych 

doświadczeń;

doświadczeń;

Dostrzega swoje 

Dostrzega swoje 

porażki, pogrąża się 

porażki, pogrąża się 

we łzach;

we łzach;

Skłonny do 

Skłonny do 

dramatyzowania;

dramatyzowania;

Lepiej spełnia 

Lepiej spełnia 

prośby adresowane 

prośby adresowane 

do niego, często się 

do niego, często się 

ociąga,

ociąga,

background image

 

 

dyskutuje, wynajduje 

dyskutuje, wynajduje 

preteksty, ale w 

preteksty, ale w 

końcu się zgadza;

końcu się zgadza;

Robi coś licząc na 

Robi coś licząc na 

nagrodę niż z samej 

nagrodę niż z samej 

chęci niesienia 

chęci niesienia 

pomocy;

pomocy;

Interesuje się jego 

Interesuje się jego 

stosunkiem z innymi 

stosunkiem z innymi 

ludźmi, co robią i co 

ludźmi, co robią i co 

myślą;

myślą;

Ma wiele do 

Ma wiele do 

zaoferowania i tego

zaoferowania i tego

samego oczekuje 

samego oczekuje 

od innych.

od innych.

background image

 

 

Dziewięć lat

Dziewięć lat

Spokojny, skryty, 

Spokojny, skryty, 

bardziej 

bardziej 

samowystarczalny;

samowystarczalny;

Potrafi być 

Potrafi być 

niezależny;

niezależny;

Wydaje mu się, że 

Wydaje mu się, że 

jest dorosły i stawia 

jest dorosły i stawia 

opór nadmiernej 

opór nadmiernej 

władzy rodzicielskiej;

władzy rodzicielskiej;

Potrafi przerwać 

Potrafi przerwać 

zajęcia, aby spełnić 

zajęcia, aby spełnić 

prośbę

prośbę

starszego, jednak 

starszego, jednak 

jeśli polecenie mu 

jeśli polecenie mu 

nie odpowiada – 

nie odpowiada – 

krzywi się, 

krzywi się, 

protestuje, 

protestuje, 

ostatecznie 

ostatecznie 

posłucha;

posłucha;

Interesuje się 

Interesuje się 

bardziej kolegami 

bardziej kolegami 

niż rodziną, zdanie 

niż rodziną, zdanie 

kolegów z podwórka 

kolegów z podwórka 

liczy się bardziej niż 

liczy się bardziej niż 

zdanie rodziców;

zdanie rodziców;

background image

 

 

Dorosłymi interesuje 

Dorosłymi interesuje 

się ze względu na to, 

się ze względu na to, 

co można z nimi 

co można z nimi 

robić (wspólne 

robić (wspólne 

sprawy, wycieczki);

sprawy, wycieczki);

Pragnie szacunku do 

Pragnie szacunku do 

jego dorosłości i 

jego dorosłości i 

niezależności;

niezależności;

Doskonali własne 

Doskonali własne 

sprawności;

sprawności;

Bierze pewne 

Bierze pewne 

sprawy serio i 

sprawy serio i 

zamartwia się;

zamartwia się;

Dużo się żali, 

Dużo się żali, 

skarży (skargi 

skarży (skargi 

mogą być 

mogą być 

sygnałem złego 

sygnałem złego 

samopoczucia ale 

samopoczucia ale 

występują też 

występują też 

wtedy, gdy dziecko 

wtedy, gdy dziecko 

ma zrobić coś, 

ma zrobić coś, 

czego nie lubi);

czego nie lubi);

Bunt przeciwko 

Bunt przeciwko 

autorytetom.

autorytetom.

background image

 

 

Dziesięć lat

Dziesięć lat

Słowo rodzica jest 

Słowo rodzica jest 

wyrocznią;

wyrocznią;

Dziecko chce być 

Dziecko chce być 

dobre i robić to, co 

dobre i robić to, co 

do niego należy;

do niego należy;

Posłuszeństwem 

Posłuszeństwem 

chce podnieść 

chce podnieść 

status w swoich 

status w swoich 

własnych oczach;

własnych oczach;

Jest zadowolony ze 

Jest zadowolony ze 

swoich rodziców

swoich rodziców

i rodziny; także z 

i rodziny; także z 

nauczycieli i 

nauczycieli i 

całego świata;

całego świata;

Miły i przyjacielski;

Miły i przyjacielski;

Konkretny i 

Konkretny i 

bezpośredni;

bezpośredni;

Nie bierze niczego 

Nie bierze niczego 

zbyt poważnie;

zbyt poważnie;

Okres dużej 

Okres dużej 

równowagi.

równowagi.

background image

 

 

APETYT I UPODOBANIA

APETYT I UPODOBANIA

Osiem lat

Osiem lat

Gwałtowny wzrost 

Gwałtowny wzrost 

apetytu – dobry 

apetytu – dobry 

wiek na 

wiek na 

wprowadzenie 

wprowadzenie 

nowych potraw;

nowych potraw;

Zniechęca się na 

Zniechęca się na 

widok tłuszczu na 

widok tłuszczu na 

mięsie.

mięsie.

Dziesięć lat

Dziesięć lat

Przywiązuje dużą 

Przywiązuje dużą 

wagę do jedzenia 

wagę do jedzenia 

do tego stopnia, że 

do tego stopnia, że 

potrafi o nim śnić.

potrafi o nim śnić.

background image

 

 

SNY I ZASYPIANIE

SNY I ZASYPIANIE

Siedem lat

Siedem lat

Chodzenie do łóżka 

Chodzenie do łóżka 

jest łatwiejsze, jeśli 

jest łatwiejsze, jeśli 

dziecko może 

dziecko może 

trzymać na stoliku 

trzymać na stoliku 

nocnym radio.

nocnym radio.

Osiem i dziewięć 

Osiem i dziewięć 

lat

lat

Próbuje wszystkimi 

Próbuje wszystkimi 

sposobami odsunąć 

sposobami odsunąć 

moment pójścia do 

moment pójścia do 

łóżka – jeszcze 

łóżka – jeszcze 

jedna rzecz, którą 

jedna rzecz, którą 

rodzice chcą mu 

rodzice chcą mu 

narzucić.

narzucić.

background image

 

 

EMOCJE – rozładowanie 

EMOCJE – rozładowanie 

napięć

napięć

Siedem lat

Siedem lat

Znikają stare sposoby;

Znikają stare sposoby;

Zaczyna walczyć z 

Zaczyna walczyć z 

ssaniem kciuka, 

ssaniem kciuka, 

obgryzaniem paznokci 

obgryzaniem paznokci 

czy jąkaniem;

czy jąkaniem;

Mruganie oczami, 

Mruganie oczami, 

nachmurzone miny;

nachmurzone miny;

Niekontrolowane 

Niekontrolowane 

ruchy;

ruchy;

Bóle i zawroty 

Bóle i zawroty 

głowy.

głowy.

background image

 

 

Osiem lat

Osiem lat

Duża różnorodność;

Duża różnorodność;

Może pojawić się 

Może pojawić się 

któreś z poprzednich 

któreś z poprzednich 

nawyków, ale staje się 

nawyków, ale staje się 

mniej uporczywe;

mniej uporczywe;

Nieliczne dzieci 

Nieliczne dzieci 

przywiązane do ssania 

przywiązane do ssania 

kciuka (chłopcy) robią 

kciuka (chłopcy) robią 

to w trakcie czytania, 

to w trakcie czytania, 

słuchania lub 

słuchania lub 

zmęczenia czy 

zmęczenia czy 

choroby;

choroby;

Występuje 

Występuje 

wyłamywanie 

wyłamywanie 

palców, płacz ze 

palców, płacz ze 

zmęczenia;

zmęczenia;

Dziecko krzywi się, 

Dziecko krzywi się, 

gdy słyszy 

gdy słyszy 

niechciane 

niechciane 

polecenie;

polecenie;

Ma bóle brzucha;

Ma bóle brzucha;

Gdy ma zrobić coś, 

Gdy ma zrobić coś, 

czego nie lubi musi 

czego nie lubi musi 

oddać mocz.

oddać mocz.

background image

 

 

Dziewięć lat

Dziewięć lat

Tupanie, 

Tupanie, 

przeczesywanie 

przeczesywanie 

włosów dłońmi;

włosów dłońmi;

Odrywanie guzików;

Odrywanie guzików;

Upuszcza i tłucze 

Upuszcza i tłucze 

rzeczy;

rzeczy;

Samo siebie 

Samo siebie 

obwinia;

obwinia;

Mamrotanie i 

Mamrotanie i 

pojękiwanie;

pojękiwanie;

Zawroty głowy;

Zawroty głowy;

background image

 

 

LĘKI

LĘKI

Siedem lat

Siedem lat

Dużo lęków, przede 

Dużo lęków, przede 

wszystkim wizualnych 

wszystkim wizualnych 

– ciemność, strych 

– ciemność, strych 

piwnice;

piwnice;

Cienie stają się 

Cienie stają się 

duchami i wiedźmami;

duchami i wiedźmami;

Lęk przed wojną, 

Lęk przed wojną, 

szpiegami, 

szpiegami, 

włamywaczami, 

włamywaczami, 

ludźmi

ludźmi

chowającymi się w 

chowającymi się w 

szafach albo pod 

szafach albo pod 

łóżkiem;

łóżkiem;

Strach bywa 

Strach bywa 

stymulowany przez 

stymulowany przez 

radio, kino, lekturę;

radio, kino, lekturę;

Lęk przed 

Lęk przed 

spóźnieniem się do 

spóźnieniem się do 

szkoły, przed 

szkoły, przed 

brakiem akceptacji.

brakiem akceptacji.

background image

 

 

Osiem – dziewięć 

Osiem – dziewięć 

lat

lat

Mniej lęków i nie 

Mniej lęków i nie 

tak intensywne;

tak intensywne;

Obawy mają swoje 

Obawy mają swoje 

uzasadnienie – 

uzasadnienie – 

dotyczą własnych 

dotyczą własnych 

zdolności i 

zdolności i 

możliwości 

możliwości 

porażki, 

porażki, 

szczególnie w 

szczególnie w 

szkole.

szkole.

Dziesięć lat

Dziesięć lat

Dużo lęków.

Dużo lęków.

Największe są 

Największe są 

związane ze 

związane ze 

zwierzętami (dzikimi) i 

zwierzętami (dzikimi) i 

wężami.

wężami.

Niektóre dzieci boją 

Niektóre dzieci boją 

się ciemności, 

się ciemności, 

wysokich 

wysokich 

pomieszczeń, ognia, 

pomieszczeń, ognia, 

przestępców.

przestępców.

Niektóre wymieniają 

Niektóre wymieniają 

czego się już się nie 

czego się już się nie 

boją.

boją.

background image

 

 

ZAINTERESOWANIA I 

ZAINTERESOWANIA I 

ZACHOWANIA SEKSULANE

ZACHOWANIA SEKSULANE

Siedem lat

Siedem lat

Intensywne 

Intensywne 

wyczekiwanie 

wyczekiwanie 

nowego dziecka w 

nowego dziecka w 

rodzinie;

rodzinie;

Zainteresowanie 

Zainteresowanie 

ciężarną matką;

ciężarną matką;

Fascynacja 

Fascynacja 

rozwojem dziecka;

rozwojem dziecka;

Pytania o to, jak się

Pytania o to, jak się

się karmi dziecko, 

się karmi dziecko, 

jakie jest duże, ile 

jakie jest duże, ile 

kosztuje;

kosztuje;

Dziecko łączy wygląd 

Dziecko łączy wygląd 

kobiety ciężarnej z 

kobiety ciężarnej z 

pojawieniem się 

pojawieniem się 

nowego człowieka;

nowego człowieka;

Potrafi zrozumieć, że 

Potrafi zrozumieć, że 

dziecko bierze się z 

dziecko bierze się z 

dwóch nasion.

dwóch nasion.

background image

 

 

Osiem lat

Osiem lat

Zaczyna rozumieć 

Zaczyna rozumieć 

powolny proces 

powolny proces 

rozwoju dziecka w 

rozwoju dziecka w 

łonie matki;

łonie matki;

Domaga się 

Domaga się 

dokładniejszych 

dokładniejszych 

informacji na temat 

informacji na temat 

miejsca, w którym 

miejsca, w którym 

znajduje się dziecko;

znajduje się dziecko;

Niektóre 

Niektóre 

dziewczynki pytają o 

dziewczynki pytają o 

rolę ojca.

rolę ojca.

Dziewięć – dziesięć 

Dziewięć – dziesięć 

lat

lat

Większość dzieci 

Większość dzieci 

wie o 

wie o 

miesiączkowaniu;

miesiączkowaniu;

Pojawia się niezbyt 

Pojawia się niezbyt 

intensywna 

intensywna 

ciekawość związana 

ciekawość związana 

z rolą ojca w 

z rolą ojca w 

procesie prokreacji 

procesie prokreacji 

dotycząca 

dotycząca 

szczególnie kwestii 

szczególnie kwestii 

„sadzenia nasion”.

„sadzenia nasion”.

background image

 

 

STOSUNKI MIĘDZY 

STOSUNKI MIĘDZY 

RODZCAMI A DZIEĆMI

RODZCAMI A DZIEĆMI

Siedem lat

Siedem lat

Niektóre dzieci są 

Niektóre dzieci są 

przepełnione żalem i 

przepełnione żalem i 

nie chcą być 

nie chcą być 

członkami tej rodziny;

członkami tej rodziny;

Myśli, że rodzice są 

Myśli, że rodzice są 

paskudni i go nie 

paskudni i go nie 

lubią;

lubią;

Fantazje adaptacyjne 

Fantazje adaptacyjne 

– rodzice źle się 

– rodzice źle się 

obchodzą

obchodzą

z nim i wyciąga 

z nim i wyciąga 

wniosek, że to nie 

wniosek, że to nie 

są jego rodzice.

są jego rodzice.

Niektóre dzieci 

Niektóre dzieci 

„czczą” ojca, 

„czczą” ojca, 

jednak nie zawsze 

jednak nie zawsze 

relacja ojciec – 

relacja ojciec – 

dziecko nie jest tak 

dziecko nie jest tak 

intensywna.

intensywna.

background image

 

 

Osiem lat

Osiem lat

Potrafi zamęczyć 

Potrafi zamęczyć 

matkę – wielka 

matkę – wielka 

potrzeba więzi;

potrzeba więzi;

Jest ciekawy myśli 

Jest ciekawy myśli 

matki, chce też by 

matki, chce też by 

matka zgadywała jego 

matka zgadywała jego 

myśli;

myśli;

Jest wrażliwy na każdą 

Jest wrażliwy na każdą 

oznakę aprobaty i 

oznakę aprobaty i 

dezaprobaty z jej 

dezaprobaty z jej 

strony;

strony;

Zupełne złączenie z 

Zupełne złączenie z 

matką.

matką.

Ojciec może 

Ojciec może 

poczuć się 

poczuć się 

pozostawiony na 

pozostawiony na 

uboczu;

uboczu;

Stawia mniej 

Stawia mniej 

wymagań ojcu, 

wymagań ojcu, 

błąd ojca ujdzie na 

błąd ojca ujdzie na 

sucho;

sucho;

Pozycja ojca jest w 

Pozycja ojca jest w 

tym okresie 

tym okresie 

łatwiejsza niż 

łatwiejsza niż 

matki. 

matki. 

background image

 

 

Dziewięć lat

Dziewięć lat

Przyjaciel staje się 

Przyjaciel staje się 

ważniejszy od 

ważniejszy od 

matki jako kompan;

matki jako kompan;

Woli spędzać czas z 

Woli spędzać czas z 

kolegą niż z mamą, 

kolegą niż z mamą, 

mimo, że do tej 

mimo, że do tej 

pory byli 

pory byli 

nierozłączni.

nierozłączni.

Staje się partnerem 

Staje się partnerem 

dla ojca;

dla ojca;

Docenia wiedzę

Docenia wiedzę

i zdolności techniczne 

i zdolności techniczne 

ojca, łączy się z nim 

ojca, łączy się z nim 

we wspólnych 

we wspólnych 

zainteresowaniach;

zainteresowaniach;

Syn jednoczy się z 

Syn jednoczy się z 

ojcem przeciw 

ojcem przeciw 

babskim zakusom;

babskim zakusom;

Chłopcy są wrażliwi 

Chłopcy są wrażliwi 

na słowo krytyki ze 

na słowo krytyki ze 

strony ojca i liczą się 

strony ojca i liczą się 

z jego zdaniem;

z jego zdaniem;

Duma z osiągnięć 

Duma z osiągnięć 

ojca.

ojca.

background image

 

 

Dziesięć lat

Dziesięć lat

Akceptuje mamę i tatę;

Akceptuje mamę i tatę;

Wydawane przez 

Wydawane przez 

rodziców polecenia 

rodziców polecenia 

traktuje jak naturalne 

traktuje jak naturalne 

prawa życia;

prawa życia;

Zdarzają się przypadki 

Zdarzają się przypadki 

małego 

małego 

nieposłuszeństwa.

nieposłuszeństwa.

Ojciec jest 

Ojciec jest 

fantastyczny;

fantastyczny;

Uwielbia ojca i 

Uwielbia ojca i 

przepada

przepada

za wszystkimi 

za wszystkimi 

chwilami 

chwilami 

spędzonymi sam 

spędzonymi sam 

na sam;

na sam;

Ojca traktuje jak 

Ojca traktuje jak 

kumpla.

kumpla.


Document Outline