STRONA PODMIOTOWA 

CZYNU ZABRONIONEGO

I. UMYŚLNOŚĆ

Art. 9.§ 1 k.k.

Czyn zabroniony popełniony jest 

umyślnie,

 jeżeli sprawca ma zamiar jego 

popełnienia, 

to jest chce go popełnić 

albo przewidując możliwość jego 

popełnienia, na to się godzi.

Aspekty zamiaru:

1. Intelektualny 

określa 

stan  świadomości  sprawcy, 

którego  przedmiotem  jest  wystąpienie  (w 

przypadku  podjęcia  określonego  zachowania  przez  sprawcę)  w  rzeczywistości 
desygnatów  znamion  typu  czynu  zabronionego  (wystąpienie  zmian  w 
otaczającej  rzeczywistości,  które  odpowiadają  wzorcowi  opisanemu  przez 
znamiona strony przedmiotowej typu czynu zabronionego

– świadomość 

konieczności

 popełnienia czynu zabronionego

– świadomość 

możliwości

 popełnienia czynu zabronionego

2. Woluntatywny

określa jak podmiot ustosunkowuje się do możliwości spowodowania swoim 

zachowaniem danej zmiany w świecie zewnętrznym odpowiadającej 
znamionom przedmiotowym typu czynu zabronionego. 

-

wola 

spowodowania określonej zmiany w świecie zewnętrznym odpowiadającej znamionom strony 

przedmiotowej typu czynu zabronionego

-  „

godzenie się

” na spowodowanie określonej zmiany w świecie zewnętrznym odpowiadającej 

znamionom strony przedmiotowej typu czynu zabronionego

A. zamiar bezpośredni 

(dolus directus)

AD. 1 (płaszczyzna intelektualna)

– świadomość konieczności popełnienia czynu zabronionego 

*przesądza zamiar bezpośredni 

Bądź

– świadomość możliwości popełnienia czynu zabronionego

AD. 2  (płaszczyzna woluntatywna)

chęć popełnienia czynu zabronionego

B. zamiar wynikowy

 (dolus eventualis)

AD. 1 (płaszczyzna intelektualna)

świadomość możliwości popełnienia czynu 

zabronionego 

AD. 2  (płaszczyzna woluntatywna)

godzenie się, brak „chęci”

zamiar wynikowy 

przyjmuje się: 

gdy sprawca ma 

świadomość 

wysokiego stopnia 

prawdopodobieństwa i nie 

podejmuje żadnych działań 

mających w jego przekonaniu 

zmniejszyć ten stopień

; 

*podjęte  czynności  obiektywnie  nie  muszą  prowadzić  do  zmniejszenia 
prawdopodobieństwa  powstania  skutku  przestępnego,  wystarczy  jeżeli 

w przekonaniu sprawcy 

mogą doprowadzić do takiego rezultatu. 

C. Koincydencja zamiaru i 

zachowania 

*Pojęcie tzw. „zamiaru następczego” 
(dolus subsequens)