Ginące
zawody
Praca towarzyszy człowiekowi od początku dziejów,
jest elementem otaczającej nas rzeczywistości i jako taka
podlega ewolucji. Zmiany dotyczące wykonywanych przez
nas zawodów są zazwyczaj skutkiem gospodarczej
działalności człowieka, rozwoju cywilizacji, kultury i
technologii. Z tego powodu niektóre jeszcze nie tak dawno
popularne i chętnie wykonywane zawody obecnie są tak
rzadkie jak chronione gatunki zwierząt lub roślin. Te
„ginące
gatunki”
najczęściej
dotyczą
zawodów
rzemieślniczych.
Przypomnijmy sobie niektóre z nich :
Bednarz
Rzemieślnik zajmujący się wytwarzaniem naczyń
drewnianych techniką klepkową m.in.: beczki, kadzie,
konewki, kufle. Naczynia wyrabiane były z drewna
sosnowego, świerkowego, olszowego, lipowego, dębowego.
Druciarz
Wędrowny rzemieślnik zajmujący się naprawą sprzętu
gospodarstwa domowego i wyrobem drobnych
przedmiotów domowego użytku z drutu np. łapki na myszy.
Flisak
Przedstawiciel grupy zawodowej zajmującej się dawniej w
Polsce flisem, czyli rzecznym spławem (transportem)
towarów. Z reguły byli to chłopi zamieszkujący nadrzeczne
wsie, dla których spław był dodatkowym, sezonowym
zajęciem. Z biegiem czasu wytworzyli oni swoje własne
obyczaje i słownictwo.
Garbarz
Stary zawód, który rozwinął się dość gwałtownie w XV wieku.
Garbarze garbowali (zmiękczali) skóry, oczyszczali je z
tłuszczu i włosia a następnie farbowali.
Garncarz
Osoba wytwarzająca ceramiczne naczynia i przedmioty
codziennego użytku.
Introligato
r
Rzemieślnik zajmujący się ręcznym oprawianiem różnych
wydawnictw oraz zdobieniem opraw ( dziś głównie
zabytkowych).
Kaletnik
Rzemieślnik wytwarzający drobną galanterię skórzaną, m.in.:
paski, torebki, portfele.
Kołodziej
Rzemieślnik zajmujący się wyrobem wozów i części do
nich.
Kowal
Praca kowala polega na tworzeniu ( wykonywaniu)
przedmiotów z metalu np. kociołki, podkowy, gwoździe,
narzędzia, a także broni palnej. Kowal pracuje w warsztacie
zwanym kuźnią.
Krzykacz (klikon)
Osoba ogłaszająca różne informacje na specjalne okazje.
Dawniej funkcja klikona oznaczała również powtarzanie tłumowi
na wiecach tego, co obwieszczał przywódca. Klikon pełnił
funkcję dzisiaj spełnianą przez sprzęt nagłaśniający.
Kuśnierz
Osoba zajmująca się wytwarzaniem wyrobów futrzanych
( kożuchy, serdaki, czapki, rękawice). Tradycyjnie
kuśnierz sam wyprawiał skóry a wyroby szył i zdobił
ręcznie.
Ludwisarz
Rzemieślnik odlewający z brązu, miedzi, mosiądzu lub spiżu
dzwony, lufy do dział, posągi, świeczniki i przedmioty
codziennego użytku.
Lutnik
Rzemieślnik zajmujący się wytwarzaniem, renowacją
i rekonstrukcją instrumentów smyczkowych.
Młynarz
Rzemieślnik zajmujący się przerobem ziarna na mąkę , kaszę
i inne produkty spożywcze.
Parasolnik
Osoba trudniąca się naprawą parasoli. Kiedy nie pada
zapomina się o nim.
Płatnerz
Rzemieślnik wykonujący zbroje płytowe dla ludzi i koni oraz
elementy towarzyszące zbroi, a także metalową białą broń.
Pszczelarz
( Barciarz)
Osoba zajmująca się pracą w pasiece lub barci, przy
pszczołach.
Rymarz
Rzemieślnik wytwarzający uprzęże konne, siodła, akcesoria
jeździeckie oraz skórzane pasy pędne.
Snycerz
Rzemieślnik specjalizujący się w rzeźbieniu w drewnie.
Do rzeźbienia używa specjalnych dłut, poobijanych
knyplem.
Szewc
Osoba naprawiająca i tworząca obuwie. Atrybutami szewca są:
szpilarek (ostra szpila z rękojeścią), szydło (ostra szpila z
rękojeścią, przy ostrzu szpili otwór na nitkę), szczecina, dratwa,
cęgi, kopyta i młotek.
Szkutnik
Rzemieślnik zajmujący się wytwarzaniem, konserwowaniem
i naprawianiem łodzi.
Węglarz
Człowiek trudniący się wypalaniem węgla drzewnego w
mielerzach – specjalnych kopcach ziemnych, w których drewno
poddawane jest procesowi rozkładowej destylacji prowadzonej
w temperaturze około 800°C.
Wikliniarz
Osoba zajmująca się przygotowaniem wikliny do produkcji
i wyrobem różnego rodzaju przedmiotów z wikliny.
Zdun
Rzemieślnik zajmujący się budową i naprawą pieców
( kaflowych, kuchennych, chlebowych, pieco – kominków,
kominków).
Zegarmistrz
Rzemieślnik zajmujący się głównie naprawą zegarów i
zegarków , który także uczestniczy w projektowaniu i
testowaniu nowych typów czasomierzy.
Opracowała:
Anna Mrozińska
Zespół Szkół Szpitalnych
w Szczecinie