N
N
H
2
N
NH
2
CH
2
OMe
OMe
OMe
S
H
N
O
O
O
N
NH
2
CH
3
NH
2
NH
2
S
O
O
O
O
RHN
0.23 nm
0.24 nm
0.67 nm
0.69 nm
PABA (witamina bakteryjna)
Sulfonamid
Biseptol
Trimetoprim
Sulfametoksazol
N
H
N
NH
N
O
HO
NH
2
H
2
N
COOH
COOH
COOH
H
2
N
Hydroksymetylodihydropteryna
PABA
Kwas glutaminowy
Syntetaza
[konkuruje sulfonamid]
N
H
N
HN
N
O
H
2
N
NH
C
COOH
COOH
NH
O
Reduktaza bakteryjna
[blokuje trimetoprim]
Kwas tetrahydrofoliowy - synteza puryn
N
N
H
2
N
NH
2
CH
2
OMe
OMe
OMe
S
H
N
O
O
O
N
NH
2
CH
3
NH
2
NHAc
Ac
2
O
NHAc
SO
2
Cl
NHAc
SO
2
NHR
NH
2
SO
2
NHR
HOSO
2
Cl
RNH
2
H
+
/OH
-
N-podstawiony sulfanilamid
SYNTEZA SULFONAMIDÓW
H
2
N
SO
2
NHR
R = -COCH
3
R =
NH
2
NH
N
S
R =
N
N
S
R =
CH
3
Sulfacetamid
Sulfaguanidyna
Sulfatiazol
Sulfametizol
Sulfametoksazol
O
N
R =
CH
3
H
2
N
SO
2
NHR
R =
R =
R =
Sulfaproksylina
(Merafin)
Sulfadiazyna
Sulfadoksyna
Sulfalen
R =
O
O
N
N
Maść Dermazin na zakażenia Pseudomonas
N
N
MeO
OMe
N
N
MeO
Sulfaproksylina
Sulfamerazyna
O
NH
O
N
N
N
N
SO
2
NH
N
HO
HOOC
SULFASALAZYNA - prolek
O
2
S
H
2
N
Merafin
N
H
O
2
S
H
2
N
N
N
N
N
NH
2
O
OH
OH
H
H
H
H
O
N
O
OH
OH
H
H
H
H
CONH
2
N
CONHNH
2
IZONIAZYD
P
O
HO
O
P
O
OH
O
NAD
N
CONHNH
2
False NAD
fragment
O
O
2
N
N
N
H
O
NH
2
O
O
2
N
N
N
NH
O
O
O
O
2
N
N
N
O
O
O
O
2
N
N
N
NH
O
O
NITROFURAZON
NITROFURANTOINA
FURAZOLIDON
FURAGINA
O
O
2
N
N
N
H
O
OH
O
O
2
N
N
N
S
H
3
C
O
O
NIFUROKSAZYD
NIFURTIMOX
O
O
2
N
R
O
O
2
N
CHO
O
O
2
N
CHO
nitroreduktaza
Mechanizm działania
O
HN
RHN
NH
NHR
Pneumocystis carnii
INTERKALACJA
Bodkin, J. Med. Chem., 1998
Antymetabolity przeciwwirusowe
O
H
OH
H
H
H
H
HO
N
NH
O
O
I
O
H
OH
H
H
H
H
HO
N
NH
O
O
F
3
C
O
H
OH
H
H
H
H
HO
N
NH
O
O
O
H
OH
F
H
H
H
HO
N
NH
O
O
I
Br
Idoksyurydyna
Triflurydyna
Trudno rozpuszczalne w wodzie
i bardzo toksyczne - działają na wirusy DNA
O
N
N
H
H
H
H
HO
N
NH
O
O
N
ZIDOWUZYNA
anty-HIV przenika przez barierę
krew-mózg, hamuje dalsze
uszkodzenia układu nerwowego.
Toksyczny - uszkadza szpik
N
NH
2
O
N
O
OH
OH
H
H
H
H
HO
CYTARABINA
toksyczna.
Opryszczka, półpasiec, ospa
N
NH
2
O
N
O
H
H
H
H
H
H
HO
ZALCITABINA
N
N
N
N
NH
2
O
OH
OH
H
H
H
H
HO
HN
N
N
O
N
O
H
H
H
H
H
H
HO
WIDARABINA
DIDANOZYNA
Toksyczna. Wirusy RNA - pryszczyca, wścieklizna
Mało toksyczna. HIV - szczepy odporne na ZIDOWUZYNĘ
HN
N
N
O
N
O
H
H
H
H
H
H
HO
O
O
N
+
IZOPRINOZYNA
Opryszczka, nosiciele HIV
opóźnia chorobę
NH
2
N
N
O
N
O
OH
OH
H
H
H
H
HO
RIBAWERYNA
Herpes wirus, typu B
HN
N
N
N
O
H
2
N
O
OH
ACYKLOWIR (ZOVIRAX)
B
O
R
OH
H
H
H
H
HO
B
O
R
H
H
H
H
OH
O
P
-O
O
O
-
B
O
R
H
H
H
H
O
P
O
O
-
HO
O
-
DNA
"fałszywka"
blokada syntezy
N
H
O
N
HN
H
2
N
S
METISAZON
ospa, opryszczka, retrowirusy
Chelatowanie cynku, miedzi
i żelaza obecnych w enzymach
O
P
ONa
ONa
COONa
O
P
OH
OH
CH
2
COOH
FASKARNET
PPA
HIV, opryszczka, herpes virus B, ospa, półpasiec
opryszczka, herpes virus B, ospa, półpasiec
Chelatują cynk i żelazo
Inne leki przeciwwirusowe
R
R = NH
2
R = CH(CH
3
)NH
2
R = NHC(O)CH
2
O(CH
2
)
2
NMe
2
Amantadyna
Rimantadyna
Tromantadyna
Hamowanie procesu odsłaniania się
wirusa z otoczki
Grypa - wirus A
nie działa na B
Vratizol
NH
Cl
O
S
N
HN
O
O
N
HN
NH
NH
NH
2
O
N
HN
NH
2
NH
2
NH
2
H
+
MOROKSYDYNA
Hamowanie uwalniania wirusów z komórki
Interferony - proteiny i glikoproteiny wytwarzanae
przez komórki ssaków w odpowiedzi na zakażenie wirusowe.
Interferon - Roferon A
Interferon - Fiblaferon
Interferon
Podawanie albo wyizolowanego interferonu albo poprzez stosowanie
stymulatorów
O
O
O
N
N
TILORON