Dr Wojciech Krajewski
Oddział Int. Opieki
Medycznej
PSK nr. 1 im. N.
Barlickiego AM w Łodzi
wkraj@loop.com.pl
Dr Wojciech Krajewski
Oddział Int. Opieki
Medycznej
PSK nr. 1 im. N.
Barlickiego AM w Łodzi
wkraj@loop.com.pl
Postępowanie
przedszpitalne i wczesne
szpitalne w stanach
zagrożenia życia
Kurs dla pielęgniarek
Postępowanie w stanach
zagrożenia życia
Miej wiedzę
Umiej z niej
skorzystać
Zwróć się o pomoc
Staraj się działać
wg uznanych metod
Stres mobilizuje
Dokumentuj swe
postępowanie
Oceń stan świadomości
Przytomny
Nieprzytomny
Badanie
fizykalne
Obserwacja
Leczenie
Ocenić
oddychanie
Udrożnić
drogi
oddechowe
Nie oddycha
Oddycha
Wykonać
dwa wdechy
Ocenić
krążenie
Ułożyć w
pozycji
bezpiecznej
Badanie
fizykalne
leczenie
Wyczuwalne
tętno
Brak tętna na
dużych
tętnicach
Wentylacja tlenem
Dostęp do żyły
Monitorowanie czynności życiowych
Wywiad
Badanie fizykalne
EKG
Rozważ przyczyny-
Hipotonia / wstrząs
Obrzęk pluc
Zawał m. Sercowego
Zaburzenia rytmu
Reanimacja
Skale oceny stanu
chorego
Skala Glasgow - stan reaktywności
Skala urazu ( Trauma Score)
Skala ciężkości uszkodzeń
pacjentów OIOM - APACHE II (
The
acute physiology and chronic health evaluation score )
Punktowy system oceny ciężkości
wstrząsu septycznego ( Septic
severity score SSS)
Skala Glasgow
Otwieranie oczu
spontaniczne
4pkt.
na polecenie 3
na ból 2
bez reakcji 1
Odpowiedź
motoryczna
spontaniczna - 6 pkt.
w odpowiedzi na ból :
lokalizuje - 5 .
zgięcie - 4
zgięcie nadmierne - 3
reakcja wyprostna - 2
bez reakcji - 1
Skala Glasgow cd.
Odpowiedź słowna :
Rozmawia - 5 pkt.
Mowa poplątana - 4
Niewłaściwe słowa - 3
Niezrozumiałe dźwięki - 2
Brak odpowiedzi -1
Suma od 3 do 15 pkt.
Skala APACHE II
Ciepłota ciała
Średnie ciś.
tętnicze
Czynność serca
Częstość oddechów
Utlenowanie krwi
przy określonym
Fi0
2
pH krwi tętniczej
Stężenie sodu i
potasu
we krwi
Stężenie kreatyniny
Hematokryt
Liczba białych krwinek
Ocena w skali GCS
aktualne GCS
wiek, przewlekłe
choroby
Skala urazu TS
Liczba oddechów
10-24 / min. 4 pkt
24-36 3
36 i pow. 2
1-9 1
bezdech 0
Ruchy klatki
piersiowej
prawidłowe 1
Ciśnienie
tętnicze
skurczowe
90 mm. I pow. 4
70-89 3
50-69 2
0-49 1
brak tętna 0
Skala urazu TS cd.
Powrót krążenia
włośniczkowego
Prawidłowy - ( do 2 sek ) - 2
pkt.
Opóźniony ( pow. 2 sek) - 1
Brak -
0
Zaburzenia przytomności
wg. Prof.Prusińskiego
Piorunujące- uraz głowy, rażenie
prądem,zatrucia, NZK,krwotok
śródczaszkowy
Przemijające - omdlenie,zespół
zatoki szyjnej,zaburzenia czynności
serca, napad
padaczkowy,wstrząśnienie mózgu
Długotrwałe
Omdlenie zwykłe 1
U mężczyzn
Hipotensja
znużenie
emocja
upał
ból
Prodromy
głębokie
westchnienia,czka
wka,bladość
skóry,
pocenie,ślinotok
wymioty
Omdlenie zwykłe , objawy
Całkowita lub częściowa utrata
świadomości
obniżenie RR
zwolnienie tętna
płytki oddech
drgawki
trwa krótko.
Hipoglikemia
Lekki napad - uczucie głodu,
drżenie , poty,łzawienie , ślinotok,
drętwienie warg, parestezje,
parcie na mocz, lęk,
niepokój,upośledzenie
koncentracji.Krótkotrwałe
zab.świadomości.
Zespół zatoki szyjnej
Nadmierna wrażliwość receptorów
zatoki szyjnej - obrót głowy,odgięcie
, ucisk
u mężczyzn 50-70 rok
występowanie rodzinne
zwolnienie czynności serca ,
hipotensja
postać mózgowa
Krótkotrwała utrata
świadomości poch.
sercowego
Przyczyny - zaburzenia
przewodnictwa ,migotanie
komór,napadowe
częstoskurcze,wady serca
( zwężenie ujścia tętnicy
głównej), nadciśnienie płucne,guzy
serca,niewydolność m. sercowego.
Nadciśnienie
Udar mózgu ( krwotok
podpajęczynowkowy) - ból głowy,
zaburzenia świadomości ,
zaburzenia neurologiczne
( niedowłady , zaburzenia mowy ,
zaburzenia czucia )
Padaczka
Utrata świadomości z
drgawkami, często poprzedzona
objawami zwiastującymi
Zab. wegetatywne
Bladość , zlewne poty, hipotensja,
zaburzenia świadomości ,
bradykardia,( lub znaczne
przyśpieszenie tętna ) . Często
poprzedzone nudnościami ,
wymiotami, dusznością, raczej u
ludzi młodych
Choroba wieńcowa
Zawał m.sercowego :ból za
mostkiem bladość,zlewne
poty,zaburzenia rytmu serca
(tachycardia ), hipotensja.
Wstrząs
Zespół ciężkich zaburzeń
czynności organizmu
wywołanych ostrym
niedotlenieniem tkankowym,
najczęściej w następstwie
ostrych zaburzeń w układzie
krążenia
Klasyfikacja wstrząsu
1.Wstrząs kardiogenny
Ostry zawał m. sercowego
Zespół małego rzutu
Zaburzenia rytmu
Kardiomiopatia
2.Wstrząs obturacyjny
Tamponada serca
Masywny zator t. Płucnej
Ostre nadciśnienie płucne
3.Wstrząs oligowolemiczny
Krwotok
Utrata płynów ustrojowych
4.Wstrząs dystrybucyjny
Septyczny
Anafilaktyczny
Neurogenny
Wstrząs
Krwotoczny - zmniejszenie
objętości krwi krążącej
Kardiogenny -upośledzenie pracy
serca jako pompy
Anafilaktyczny - zaburzenia w
napięciu ściany n. krwionośnych ,
zmiany wielonarządowe.
Wstrząs krwotoczny Kardiogenny Urazowy Septyczny
Objawy
Bladość ,omdlenie Uraz w wywiadzie Temp .
Skora zimna, wilgotna Kliniczne cechy urazu Skóra gorąca
Tachykardia Zaburzenia rytmu Tachykardia lub zimna
Oliguria Oliguria Tachykardia
Zapaść Zapaść Zaburzenia
świadomości
Badania laboratoryjne
Hematokryt Enzymy RTG < CT Bakteriologia
Hemoglobina EKG USG
Leczenie
Kontrola krwawienia Leki Zabieg Drenaż ropnia
Płyny osoczozastępcze Streptokinaza Płyny Leki
Wstrząs
Septyczny - następstwo uszkodzenia
śródbłonka naczyniowego z ucieczką
płynów do przestrzeni
pozanaczyniowej.Uszkodzenie serca .
Neuropochodny - efekt uszkodzenia
OUN , zaleganie krwi w układzie
tętniczym. Zmiany w krążeniu
płucnym.
Wstrząs hipowolemiczny-
objawy kliniczne
Ubytek obj. krwi krążącej do 10% - brak
istotnych objawów
10-20% utraty krwi
wstrząs niezbyt
ciężki - bladość powłok,skóra zimna, uczucie
pragnienia , czasem przyśpieszenie tętna ,
zmniejszenie ilości wydalanego moczu.
20-40% średnio ciężki - tachykardia ok..
120/min. RR 80-100 /40-60. Żyły słabo
wypełnione , przepływ włośniczkowy 1,5-2 ,
0 sek. Mocz 4-6 ml./10 min., zawroty głowy.
Wstrząs krwotoczny - ( hipowolemiczny )
Zasady postępowania.
1. Opanuj krwotok jeżeli jest to doraźnie
możliwe ( opatrunek uciskowy , ucisk ręką
miejsca krwawienia ).
2. Podejmij decyzję o natychmiastowym
transporcie gdy doraźnie nie można
opanować krwawienia.
3. Prowadż postępowanie zmierzające do
utrzymania odpowiedniego metabolizmu
tkankowego:
a/ uzupełniaj objętość krwi krążącej -
płyny osoczozastępcze , krystaloidy i
koloidy
b/ tlenoterapia
Reakcja układu krążenia
na krwotok
1. Faza krwotoku
kompensowanego -
tachykardia,zwiększony opór
obwodowy, utrzymanie ciśnienie
tętnicze.
2.Faza dekompensacji z hipotensją
tętniczą i bradykardią.
Leczenie wstrząsu
krwotocznego
1. Określenie m. krwawienia i postępowanie
zapobiegające dalszej utracie
2. Przywrócenie objętości śródnaczyniowej oraz
zdolności przenoszenia tlenu przez krew
(resuscytacja objętościowa)
3. Utrzymanie wydolności serca jako pompy
(resuscytacja inotropowa)
4. Zapewnienie prawidłowej wymiany gazowej
w płucach
5. Przeciwdziałanie metabolicznym
konsekwencjom hipoperfuzji tkankowej
Ogólne zasady przetaczania płynów w
zależności od wielkości utraty krwi
500-750 ml. – podłączyć kroplówkę
750-1000 ml. - przetoczyć HAES , żelatynę (10ml/kg.m.c.)
oraz oraz roztwór Ringera (20 ml. /kg. m.c.)
1000-1500 ml. – przetoczyć wyjściowo HAES albo żelatynę.
Przetoczyć krew ( preparaty krwiopochodne)
1500-2000 ml. Przywrócić jak najszybciej objętość krwi.
Stosunek krwi do płunów jak 1:1
ponad 2000 ml. Można przetoczyć krew jednoimienną bez
krzyżowania , najlepiej świeżą . Stosunek krwi do płynów
jak 1:1. Przetoczyć 5% albuminy w miejsce części płynów.
Utrzymać hematokryt pow. 25%
Wstrząs krwotoczny - ( hipowolemiczny )
Zasady postępowania cd.
Utrata objętości krwi krążącej
Brak objawów do 10 %
Ortostatyczna hipotensja - 15 –20%
Hipotensja - 25-30%
Uszkodzenia narządowe pow. 35%
Stan zagrożenia życia pow. 40%
Deficyt objętości = % utraty x normalna
objętość krwi krążącej ( 60 – 70 ml. kg/cc)
Koloidy 1 x deficyt
Krystaloidy 3 x deficyt
Koloidy / krystaloidów = 30-40 / 70-60
Leczenie uzupełniające
Kortykosteroidy -
Metyloprednizolon
bolus - 30 mg./kg. doż.
15 mg./kg. po 8 i 16 godzinach
doż.
Antybiotyki - bakterie gram(-) i
beztlenowce .
Permisywna
hipotensja ???
Nie może trwać pow. 30 min.
Ciśnienie skurczowe ok. 60
mm.Hg.
Przetaczać 7,5% NaCl wraz z
koloidami .
Wstrząs anafilaktyczny 2
Zaburzenia
świadomości
- pobudzenie
- utrata
świadomości
Przyczyny wstrząsu
anafilaktycznego -
czynniki wywołujące
Białko
obcogatunkowe
,pokarmy,
proste związki
chemiczne,
testy
diagnostyczne
, wysiłek
fizyczny,użądlenia owadów
Wstrząs anafilaktyczny
1
Zapowiedź
zaczerwienienie
skóry
pokrzywka
obrzęk śluzówek
wzrost temeratury
ciała
złe samopoczucie
drapanie w gardle
Objawy zasadnicze
hipotensja
zaburzenia
wentylacji
zaburzenia
świadomości
zaburzenia
krzepnięcia krwi
niewydolność nerek
Anafilaksja
Kliniczna odpowiedź na reakcję
immunologiczną I typu między
antygenem a swoistym
przeciwciałem opłaszczonym na
powierzchni komórki.
W reakcji bioą głównie udział
przeciwciała klasy IgE które
uwalniają mediatory
Kliniczny obraz reakcji
anafilaktycznej
skargi chorego - osłabienie , uczucie zmęczenia
skóra - zaczerwienienie , obrzęk
bł. śluzowe - obrzęk nosa, oczu , świąd
g. drogi oddechowe - obrzęk krtani , nozdrzy ,
stridor ,
obrzęk gardła
d. drogi oddechowe- duszność , świsty , furczenia
układ krążenia - hipotonia , tachycardia ,
zaburzenia rytmu , zatrzymanie krążenia
OUN - pobudzenie , utrata świadomości
Mediatory reakcji
anafilaktycznej
1
Histamina - obkurcza m.gładkie , obrzęk
bł. śluzowej oskrzeli , wymioty,
pokrzywka, rozszerzenie naczyń
Leukotrieny - obkurczenie m.gładkich
oskrzelików,rozszerzenie n.
krwionośnych
PAF - zwiększenie przepuszczalności
naczyń,obkurczenie m.gładkich
oskrzelikow
Mediatory reakcji
anafilaktycznej
2
ESF-A- zwiększa napływ
eozynofilów , nasila
uwalnianie mediatorów
zapalnych
Prostaglandyny - nasilają skurcz
m. gładkich oskrzelików, zwiększają
przepuszczalność naczyń.
Reakcje anafilaktoidalne
Mają zbliżony przebieg kliniczny
do anafilaktycznych , ale nie są
związane z reakcją
immunologiczną a z
bezpośrednim oddziaływaniem na
komórkę lub tkankę
Reakcje anafilaktoidalne
- przyczyny
Bezpośrednie uwalnianie
mediatorów przez - leki, pokarmy,
czynniki fizyczne-wysiłek , zimno.
Agregacja kompleksów
immunologicznych
Przetoczenie przeciwciał
cytotoksycznych
Kontrasty radiologiczne
Leczenie wstrząsu
anafilaktycznego
Wstrząs anafilaktyczny -
leczenie
Ok.. 50% wstrząsów występuje
przed upływem 30 min. - im
wcześniej tym cięższe objawy
50% występuje po 30 min.
często po utracie kontaktu z
personelem medycznym.
Wstrząs anafilaktyczny -
leczenie - strategia
Prawidłowe rozpoznanie objawów
Prowadzenie int. terapii
Identyfikacja czynnika
wywołującego
Profilaktyka
Wstrząs anafilaktyczny -
zasady postępowania
Zasada I
leczyć objawy
narządowe
Podjąć działania
ogólne
Zasada II
Rozpoznać czynniki
wyzwalające objawy
Umieścić stosowną
informację w
dokumentacji
chorego
Zaopatrzyć go w
zestaw I-ej pomocy
Wstrząs anafilaktyczny
-leczenie
Utrzymać
drożność dróg
oddechowych
Intubacja
Tracheostomia
Konikotomia
Utrzymać
hemodynamikę
Dopamina -5-
20ug/kg/min.
Leki antyarytmiczne
Nie beta blokery
EKG - cechy
niedokrwienia -
nitrogliceryna ,
werapamil
Wstrząs anafilaktyczny
postępowanie
Postępowanie farmakologiczne
- Adrenalina
podskórnie(domięśniowo) 0,5
mg- 1,0 mg.
FASTJEKT - 0,23-0,37 mg.
Dożylnie :
adrenalina 0,1 mg. i 0,1-
0,2 ug/kg./min
E
w
a
i
W
o
j
c
i
e
c
h
K
r
a
j
e
w
s
c
y
:
E
w
a
i
W
o
j
c
i
e
c
h
K
r
a
j
e
w
s
c
y
:
E
w
a
i
W
o
j
c
i
e
c
h
K
r
a
j
e
w
s
c
y
:
E
w
a
i
W
o
j
c
i
e
c
h
K
r
a
j
e
w
s
c
y
:
Wstrząs anafilaktyczny
objawy bronchospastyczne
postępowanie
-podać agonistę receptora beta -2
salbutamol,salbupart
-preparaty ksantynowe????
-glikokortykoidy
fenicort, solumedrol,celeston,
betnesol.
hydrocortison -????
tlenoterapia , aerozoloterapia .
adrenalina - wziewnie
Wstrząs anafilaktyczny
postępowanie cd.
Przerwanie kontaktu z czynnikiem
wywołującym
Założenie opaski uciskowej
proksymalnie od miejsca
wstrzyknięcia
Ułożyć chorego w pozycji “ z
kończynami ku górze”
Wstrząs anafilaktyczny -
postępowanie cd.
Zwalczaj hipotensję
( hipowolemię) szybki
dożylny wlew 10% roztw. HAES
,płynu wieloelektrolitowego
kontrolowany , kroplowy wlew
roztworu Norepinefryny , lub
Dopaminy.
Adrenalina
Działanie alfa i beta stymulujące
obkurczenie naczyń
rozszerzenie oskrzeli
hamowanie uwalniania mediatorów
działanie inotropowe ,
chronotropowe
Adrenalina - dawkowanie
Wstrząs anafilaktyczny
domięśniowo , podskórnie -
Fastjekt, 0,5 -1,0 mg.
dożylnie - 0,1 mg.
dawka wstępna 0,1-
0,2 µg /kg./min. dawka podtrzymująca
Reanimacja
o,5-1,0 mg. dożylnie .
Powtarzać po 3-5 min.
Wstrząs anafilaktyczny -
leczenie cd.
Wprowadź kaniulę dożylnie
Podaj dożylnie -
adrenalinę - 1:10 000;
10 ml. 1-5 ml. co 5 minut.
Wlew kroplowy adrenaliny -
roztwór 1 mg. / 250 ml. roztworu
z szybkością 1-4 ug/ min.
Wstrząs anafilaktyczny -
leczenie
Podaj dożylnie leki antyhistaminowe
H2 bloker - cimetidina 300 mg.
Szybki antyhistaminik anty H1 , H2
Fenistil - amp. a 4 mg.
/ 4 ml.
Tavegyl - 2 mg.
Stosowanie leku H2 blokującego
znacznie pogłębia efekty p.
histaminowe leku H1
Fastjekt - Allergopharma
Zestaw do natychmiastowego
podania adrenaliny w dawce
0,23-0,32 mg.
Fastjekt - Epi-PEN
( USA)
Usunąć nakładkę
Wstrzyknąć na bocznej powierzchni uda
Przycisnąć aż do kliknięcia
Przytrzymać przez min. 10 sek
Można podać przez ubranie
Ma termin ważności !!!
Konieczna jest dalsza terapia i
obserwacja
Środki m. znieczulające
-uczulenie
Relacje o niepożądanych odczynach nie
należą do rzadkości
Dotyczą głównie grupy estrowej-
prokaina
Rzadkie w grupie amidowej -lignokaina
Znaczna część chorych z etykietą alergii
odczynu takiego nie wykazuje . Shazo . J.
Allergology Clin. Immunol. 1979
Środki z. miejscowego
-zatrucie postępowanie
Tlenoterapia
Diazepam doż . 5 -15 mg.
( drgawki)
Oddech zastępczy
Utrzymanie hemodynamiki
Wstrząs leczenie -
postępowanie
farmakologiczne
Adrenalina
Leki p. histaminowe
Kortykosteroidy
Wstrząs anafilaktyczny-
leczenie
Leczenie należy podjąć
natychmiast po stwierdzeniu
objawów nawet pozornie błahych
- kichanie , swędzenie ,
zaczerwienienie .
Zgon jest często związany z
opóźnieniem leczenia
Zasady postępowania wg.
AHA
1.Pozycja chorego
2.Tlen do wentylacji
3.Adrenalina
4.Antyhistaminiki
5.H
2
blokery
6.Wlew dożylny
7.Beta-mimetyki wziewne
8.Kortykosteroidy
9.Zmniejszenie wchłaniania
Adrenalina we wstrząsie
anafilaktycznym
Działa b. szybko
Hamuje wyzwalanie mediatorów
komórek docelowych
Uszczelnia naczynia włosowate
Działa p. obrzękowo
Hamuje skurcz m. gładkich
Zapobiega spadkowi ciśnienia
tętniczego
Wstrząs anafilaktyczny -
leczenie
Równocześnie z adrenaliną
podaj domięśniowo lek. p.
histaminowy blokujący receptor
H 1 - 100 mg. antazoliny
( Phenazolinum)
25 mg. Diphenhydramimy
Wstrząs anafilaktyczny -
leczenie
Podanie leków p. histaminowych
blokując receptor H1 zmniejsza
działanie biologiczne histaminy
Wstrząs anafilaktyczny-
leczenie
Wlew preparatów
osoczozastępczych - krystaloidów
- gdy występuje obniżenie
ciśnienia tętniczego przetocz
szybko 1000-2000 ml. 0,9 %
NaCl ( Płyn Ringera)
Wstrząs anafilaktyczny
-leczenie
Wziewne leki Beta mimetyczne
-albuterol
U chorych leczonych beta
blokerami podaj wziewnie
ipratropium
Wstrząs anafilaktyczny -
leczenie
Kortykosteroidy - korzystny efekt
wystąpi po 4 - 6 godzinach
metyloprednizolon dożylnie - 80-120
mg.
Zmniejsz szybkość wchłaniania
alergenu: podać adrenalinę
miejscowo , chłodzić , założyć opaskę
Glucagon -1- 2 mg. Co 5 min.
Obserwacja.
Wstrząs anafilaktyczny
-leczenie
Utrzymać
drożność dróg
oddechowych
Intubacja
Tracheostomia
Konikotomia
Utrzymać
hemodynamikę
Dopamina -5-
20ug/kg/min.
Leki antyarytmiczne
Nie beta blokery
EKG - cechy
niedokrwienia -
nitrogliceryna ,
werapamil
Wstrząs leczenie -
postępowanie
farmakologiczne
Adrenalina
Leki p. histaminowe
Kortykosteroidy
Wstrząs anafilaktyczny -
leczenie - strategia
Prawidłowe rozpoznanie objawów
Prowadzenie int. terapii
Identyfikacja czynnika
wywołującego
Profilaktyka
Wstrząs anafilaktyczny-
leczenie
Leczenie należy podjąć
natychmiast po stwierdzeniu
objawów nawet pozornie błahych
- kichanie , swędzenie ,
zaczerwienienie .
Zgon jest często związany z
opóźnieniem leczenia
Zasady postępowania wg.
AHA
1.Pozycja chorego
2.Tlen do wentylacji
3.Adrenalina
4.Antyhistaminiki
5.H
2
blokery
6.Wlew dożylny
7.Beta-mimetyki wziewne
8.Kortykosteroidy
9.Zmniejszenie wchłaniania
Wstrząs anafilaktyczny -
leczenie 1
Sprawdzenie drożności dróg
oddechowych , kończyny ku górze
Tlenoterapia
Adrenalina--
podskórnie , domięśniowo,
wziewnie.
I dawka - u dorosłych o,5 mg. u dzieci
o,3 mg. Wyjątkowo dożylnie 0,3-0,5 mg.
w dawkach podzielonych po 0,1 mg.
Kolejne dawki po paru minutach (5-10)
Wstrząs anafilaktyczny -
leczenie
Podanie leków p. histaminowych
blokując receptor H1 zmniejsza
działanie biologiczne histaminy
Wstrząs anafilaktyczny -
leczenie
Wprowadź kaniulę dożylnie
Podaj dożylnie -
adrenalinę - 1:10 000;
10 ml. 1-5 ml. co 5 minut.
Wlew kroplowy adrenaliny -
roztwór 1 mg. / 250 ml. roztworu
z szybkością 1-4 ug/ min.
Wstrząs anafilaktyczny -
leczenie
Podaj dożylnie
H2 bloker - cimetidina 300 mg.
Szybki antyhistaminik
Fenistil - amp. a 4 mg. / 4 ml.
Tavegyl
- 2 mg.
Stosowanie leku H2 blokującego
znacznie pogłębia efekty p.
histaminowe leku H1
Wstrząs anafilaktyczny-
leczenie
Wlew preparatów
osoczozastępczych - krystaloidów
- gdy występuje obniżenie
ciśnienia tętniczego przetocz
szybko 1000-2000 ml. 0,9 %
NaCl ( Płyn Ringera)
Wstrząs anafilaktyczny
-leczenie
Wziewne leki Beta mimetyczne
-albuterol
U chorych leczonych beta
blokerami podaj wziewnie
ipratropium
Wstrząs anafilaktyczny -
leczenie cd.
Kortykosteroidy - korzystny efekt
wystąpi po 4 - 6 godzinach
metyloprednizolon dożylnie - 80-120
mg.
Zmniejsza szybkość wchłaniania
alergenu: podać adrenalinę
miejscowo , chłodzić , założyć opaskę
Glucagon -1- 2 mg. Co 5 min.
Obserwacja.
Wstrząs septyczny
Głębokie zaburzenia hemodynamiczne
(hipotensja) ciśnienie skurczowe pon. 90
mmHg.,albo obniżenie o 40 mmmHg. w
zespole septycznym :–
tachypnoe,tachycardia,temp pow. 38 lub
pon.35,5 stop. C., leukocytoza lub leukopenia
, Pa02 /Fio2 pon.280, skompomocz , wzrost.
stężenia mleczanów
Wstrząs septyczny
Czynniki predysponujące:
1. wiek - noworodki , ludzie w wieku podeszłym
2. współistniejące choroby – AIDS,cukrzyca ,
nowotwory, niewydolność nerek , wątroby
3. leki - cytostatyki , kortykosteroidy,
podwyższające pH żołądkowe.
4. Zabiegi intensywnej terapii - centralna droga
dożylna, intubacja , cewnikowanie , odżywianie
pozajelitowe
Astma oskrzelowa
Astma oskrzelowa – zespół objawów klinicznych
wywołanych odwracalnym utrudnieniem przepływu
powietrza w oskrzelach , którego przyczyną jest skurcz
mięśniówki gładkiej, stan zapalny śluzówki, oraz
czopowanie wydzieliną końcowych odcinków dróg
oddechowych.
Stan astmatyczny
Ciężki napad astmy - głównie kobiety z
niedostatecznie kontrolowaną astmą ,chorzy po kilku
godzinach własnej intensywnej terapii.
Astma zagrażająca życiu – Napad z b. szybkim
pogarszaniem się stanu chorego,częściej u mężczyzn .
W ciągu kilkunastu minut dochodzi do zatrzymania
oddechu
Leczenie stanu astmatycznego
Leki pierwszej linii.
1.Tlen
2.Beta 2 -agoniści np. salbutamol
Nebulizacja przerywana – 2,5-5,0 mg. W 2-4 ml. Co
30 min.
Nebulizacja ciągła – 10 mg. w ciągu 45 min.
Droga dożylna - 10mcg./kg. salbutamolu przez 1
godz. , później 0,1-0,4 mcg./kg/min.
3.Kortykosteroidy
Metyloprednizolon doż. 60 mg. co 6-8 godz.
Hydrocortizon ???
4. Adrenalina.
Dożylnie - 100-200 mcg. Przez 5 min.
Nebulizacja 1-2 mg. w 5 ml.
Podskórnie 0,1-0,5 mg.
Zatrucia
Celowe samobójcze - ok.30 roku życia
Przypadkowe - 5 roku życia i 65 roku życia
Moda na zatrucia lekami - barbiturany ,
trankwilizatory( benzodwuazepiny) , trojcykliczne
antydepresanty
Alkohol , narkotyki ( amfetamina,kokaina)
Ośrodki Informacji Toksykologicznej
Objawy kliniczne zatrucia charakterystyczne dla
wybranych środków-
Benzodwuazepiny Śpiączka , hipotensja , wiotkość
Barbiturany
Etanol
Opiaty
Beta – blokery
Antydepresanty Śpiączka,hiperrefleksja,tachykardia,szerokie
Antycholergiki żrenice.
Fenotiazyny
Tlenek węgla złe samopoczucie, niepokój, nudności,osłabienie
Rozpuszczalniki
Srodki insektobójcze
Arsen,rtęć
Leki psychotropowe Zaburzenia w zachowaniu
Antycholergiczne
Paracetamol,czterochlorek Uszkodzenie wątroby
węgla, muchomor sromotnikowy
Zatrucia leczenie
Terapia podtrzymująca podstawowe czynności
życiowe: substytucja oddechu , podtrzymywanie
krążenia : płynoterapia , katecholaminy.
Żywienie , ochrona ważnych życiowo funkcji - nerki,
wątroba, zwalczanie zakażenia.
Zapobieganie wchłanianiu trucizny z przewodu
pokarmowego: prowokowanie wymiotów, płukanie
żołądka ( 15 ml. Kgcc – ok. 5-20 litrów )
Przytomni - 6 godz., salicylany 8 godz., grzyby 72
godziny.
Nieprzytomni - zawsze
Nie - zatrucie benzyną, preparaty żrące , choroby
układu krążenia .
Węgiel aktywowany - tak : toksyny
grzybów,amfetamina, atropina,opiaty,leki
antyhistaminowe, barbiturany, benzodwuazepiny,
fenotiazyny.
Środki przeczyszczające
Przyśpieszenie eliminacji trucizny z ustroju
Hiperwentylacja, diureza wymuszona, hemodializa,
hemoperfuzja, transfuzja wymienna , plazmafereza.
Antidota
Nalokson, Flumazenil, Glukagon,
digoksynyacetylocysteina,alkohol etylowy,
Najczęściej spotykane zatrucia
Etanol - śmierć przy 3,5-5 prom. - kwasica
metaboliczna, depresja m. Sercowego, zaburzenia
widzenia, ruchu, nasilenie objawów choroby wieńcowej,
zaburzenia rytmu.
Delirium tremens 9 - 15% śmiertelności
Metanol - toksyczne metabolity ( formaldechyd ,
kwas mrówkowy) , uszkodzenie OUN i nerwu
wzrokowego. Dawka śmiertelna ok. 100 ml. 40%
preparatu. Kwasica metaboliczna.
Leczenie - etanol, hemodializa.
Glikol etylenowy ( borygo)
Niewydolność nerek
Leczenie - płukanie żołądka , etanol, hemodializa
Zatrucie siarkowodorem
Brak odczucia charakterystycznego zapachu w dawce
toksycznej . W małych stężeniach wyczuwalny jako
zapach zgniłych jaj.
Obrzęk płuc, utrata świadomości , uszkodzenie OUN.
Zatrucia 2
Zatrucie tlenkiem węgla
250 x większe powinowactwo do hemoglobiny od
tlenu, przesunięcie krzywej dysocjacji hemoglobiny
reakcja z mioglobiną sercową, hamowanie enzymów
mitochondrialnych.
Bóle głowy, zaburzenia rytmu serca, śpiączka i
drgawki, biegunka. Czerwone zabarwienie skory b.
Rzadko jest obserwowane, częściej powłoki blado-
sine. Ciężkie defekty neurologiczne i psychiczne.
Terapia - tlenoterapia hiperbaryczna
Zatrucie muchomorem sromotnikowym
Objawy po 6-16 godzinach dyspeptyczne
Po 2-3 dniach cechy uszkodzenia wątroby
Płukanie żołądka , sonda żołądkowo-dwunastnicza
Cytochrom C, hemodializa, plazmafereza, forsowana
diureza
Śmiertelność ok. 12%
Zatrucie narkotykami /Kokaina/
Zaburzenia rytmu serca, pobudzenie , drgawki,, bóle
głowy,psychozy, obrzęk płuc,ostra niewydolność
nerek
Zatrucia 3
Amfetamina
Pobudzenie OUN - drgawki, halucynacje , pocenie ,
nadciśnienie ,tachykardia , hypertermia, szerokie
źrenice , czerwona skóra
Leczenie - płukanie żołądka , labetalol , betablokery ,
diazepam, forsowana diureza
Koniec
Proponuję
dyskusję i
pytania.