Zakażenia

Zakażenia

ciężarnych

Lek med.

Dominika Klimkiewicz - Blok

II Katedra i Klinika Ginekologii,

Położnictwa, Neonatologii

AM we Wrocławiu.

- Toxoplasnma gondii

- Others

( kiła, HIV)

- Rubella virus

- Cytomegalowirus

- Herpes simplex virus

STD - sexually transmitted

diseases

–

(rzęsistkowica,

rzeżączka, opryszczka narządów

płciowych, WZW typ B (.

Zakażenia bakteryjne - Kiła

Kiła jest chorobą przenoszoną drogą płciową

wywołuje ją krętek blady –

Treponema pallidum.

Kiła przebiega w trzech stadiach:

kiła pierwszorzędowa (pierwotna)

kiła drugorzędowa (wtórna, osutkowa)

kiła trzeciorzędowa (narządowa)

Po okresie inkubacji trwającym średnio

21 dni pojawia się na narządach płciowych

pierwotna zmiana kiłowa – wrzód twardy

zawierający liczne krętki, który zanika

w ciągu 2-6 tygodni.

Zakażenia bakteryjne - Kiła

Kiła drugorzędowa.

W ciągu 6 tygodni do 6 miesięcy od zakażenia

pojawia się wysypka plamisto-grudkowa oraz

pojawiają się na narządach płciowych

kłykciny płaskie będące źródłem zakażenia.

Objawy kiły wtórnej zanikają samoistnie

w ciągu 2-6tygodni i choroba przechodzi

w okres utajony - wczesny lub późny.

Kiła wczesna trwa poniżej 1 roku,

a późna powyżej 1 roku.

Kiła trzeciorzędowa

CUN

układ sercowo-naczyniowy

mięśniowo-szkieletowy

Kiła w ciąży - diagnostyka

U wszystkich ciężarnych (do 10 tyg.)

należy wykonać obowiązkowo badania

serologiczne w kierunku kiły – VDRL.

U ciężarnych z grupy wysokiego ryzyka

badania powinny być powtórzone

w III trymestrze ciąży oraz w okresie

okołoporodowym.

W przypadku dodatniego wyniku - VDRL

należy wykonać odczyny swoiste -

odczyn wiązania dopełniacza

Odczyn FTA i FTA-ABS.

Kiła w ciąży - diagnostyka

Najczęściej używany jest test

FTA- ABS, który w przebiegu infekcji

krętkiem bladym jest wcześniej

pozytywny niż VDRL i pozostaje

pozytywny przez całe życie chorego.

Kiła w ciąży

Konsekwencją zakażenia ciężarnej jest

kiła wrodzona u noworodka.

Do zakażenia płodu dochodzi poprzez

łożysko.

Zakażenie płodu może wystąpić już w

8 tygodniu ciąży, jednak największe

ryzyko transmisji T. pallidum ma miejsce

w II i III trymestrze ciąży.

Kiła w ciąży

W każdym stadium kiły istnieje ryzyko

infekcji płodu.

W kile pierwotnej ryzyko zakażenia

płodu wynosi 50% ze śmiertelnością

50%, w kile wczesnej utajonej 40% ze

śmiertelnością 20%,

a w kile utajonej późnej ryzyko kiły

wrodzonej wynosi ok. 10%.

Kiła w ciąży – leczenie

• Penicylina benzatynowa domięśniowo

2,4mln j./tydzień – w 1 i 8 dniu
lub

• Penicylina prokainowa domięśniowo 600

000- 1,2mln j./24h przez 10dni

w przypadku uczulenia na penicyliny

• Azytromycyna 500mg/24h przez 10dni

lub

• Ceftriakson domięśniowo 250-500mg /

24h przez 10dni

Kiła – leczenie

Należy leczyć wszystkich pacjentów zakażonych

T. pallidum oraz ich partnerów.

Przebieg leczenia powinien być monitorowany

badaniami serologicznymi.

Podstawą terapii jest penicylina benzatynowa,

która w 98% procentach jest skuteczna oraz

zapobiega kile wrodzonej. W kile wczesnej

penicylinę benzatynową podaje się domięśniowo

jednorazowo w dawce 2,4mln j., w kile późnej

penicylinę benzatynową podaje się

raz w tygodniu przez trzy kolejne tygodnie

Alternatywnie można zastosować doksycyklinę,

tetracyklinę lub azytromycynę.

Zakażenia bakteryjne

zakażenie paciorkowcami grupy B (GBS)

Rezerwuarem Streptococcus agalactiae u

człowieka jest przewód pokarmowy, układ

moczowy i narządy płciowe. Zakażenie GBS

przenoszone jest drogą płciową.

Rekomenduje się wykonanie posiewu w

kierunku paciorkowców beta hemolizujących

między 35 a 37 tygodniem ciąży w celu

profilaktyki zakażeń okołoporodowych.

Zakażenia bakteryjne

zakażenie paciorkowcami grupy B

(GBS)

Czynniki ryzyka zakażenia GBS płodu:

wcześniactwo, mała masa urodzeniowa,

przedwczesne pękniecie pęcherza

płodowego(>18 godzin przed porodem),

zielone wody płodowe, wzrost temperatury

ciała podczas porodu.

Konsekwencją zakażenia płodu GBS może być:

obumarcie wewnątrzmaciczne płodu,

zaburzenia akcji serca płodu w trakcie porodu,

u noworodków kwasica metaboliczna.

Powikłania zakażenia GBS u ciężarnej:

chorioamnionitis, endometritis, infekcja dróg

moczowych, posocznica.

Zakażenie paciorkowcami grupy B

(GBS) – transmisja zakażenia

• Zakażenie przezłożyskowe

• Zakażenie drogą wstępującą - również

przez nieuszkodzone błony płodowe

• Podczas porodu w kanale rodnym (ryzyko

transmisji –70%) lub przez kontakt z
zakażonymi osobami (ryzyko transmisji
17-45%)

Zakażenie paciorkowcami grupy B

(GBS) – leczenie

W okresie okołoporodowym

u ciężarnych z dodatnimi posiewami

stosuję się

ampicylinę.

Antybiotykiem alternatywnym jest

erytromycyna

Zakażenia bakteryjne -

Listeriosa

Do zakażenia Listeria monocytogenes

dochodzi drogą pokarmową poprzez spożycie

zakażonego mleka i jego przetworów, warzyw

lub mięsa.

Listerioza u ciężarnej zazwyczaj przebiega

bezobjawowo lub z niespecyficznymi

objawami grypopodobnymi.

Natomiast zakażenie noworodków

L. monocytogenes jest związane z wysoką

ich umieralnością.

Listeriosa wrodzona –

postać wczesna

Do wewnątrzmacicznego zakażenia płodu

dochodzi poprzez łożysko lub przez aspiracje

zakażonego płynu owodniowego.

Powikłania: poronienie, wewnątrzmaciczne

obumarcie płodu, poród przedwczesny płodu

z objawami posocznicy, zapalenia płuc,

licznymi mikroropniami, zakażeniem układu

nerwowego, zmianami skórnymi /pęcherzyki,

rumień, wybroczyny/.

Listeriosa wrodzona –

postać późna

Postać późną rozpoznaje się po 7 dniach od

porodu. Do zakażenia płodu dochodzi

w trakcie porodu lub noworodek zostaje

zakażony po porodzie przez matkę która jest

nosicielem ( u około 1-5% osób występuje

bezobjawowe nosicielstwo).

Najczęstszym powikłaniem Listeriozy

wrodzonej późnej jest zapalenie opon

mózgowo- rdzeniowych i wodogłowie.

Listeriosa- diagnostyka i leczenie

Zakażenie wewnątrzmaciczne płodu

rozpoznaje się na podstawie wyniku badania

płynu owodniowego

przy użyciu PCR.

Badanie mikroskopowe próbek materiałów

biologicznych (płyn mózgowo-rdzeniowy,

krew, smółka, łożysko) oraz zastosowanie

metody immunofluorescencji bezpośredniej.

Leczenie – terapia skojarzona –

ampicylina i gentamycyna.

Zakażenia bakteryjne - Rzeżączka

Do zakażenia dwoinką rzeżączki dochodzi

podczas kontaktów płciowych ( duża

zakaźność i krótki okres inkubacji).

Objawy

zapalenie szyjki macicy

- najczęstsza postać

zakażenia ( ropne upławy )

infekcja cewki moczowej ( dyzuria )

Powikłania-

Zapalenie przydatków i narządów miednicy

mniejszej, rzeżączkowe zapalenie gruczołu

Barholina i gruczołów przycewkowych.

Posocznica gonokokowa.

Zakażenie dwoinką rzeżączki

podczas ciąży - powikłania

Przedwczesne pęknięcie błon

płodowych

Zapalenie błon płodowych

Poród przedwczesny

Posocznica okołoporodowa

Endometritis

Zakażenie dwoinką rzeżączki

podczas ciąży – transmisja zakażenia

Płód ulega zakażeniu podczas

przechodzenia przez kanał rodny.

Nie występuje transmisja

przezłożyskowa.

Najczęstszą postacią infekcji

u noworodka jest

rzeżączkowe zapalenie spojówek.

Rzeżączka – diagnostyka i leczenie

Rozpoznanie zakażenia dwoinką

rzeżączki opiera się na mikroskopowym

badaniu wymazu z kanału szyjki macicy

oraz posiewie.

U kobiet zakażonych N. gonorrhoeae

zaleca się diagnostykę w kierunku

zakażenia Kiłą i Chlamydią trachomatis.

Leczenie ciężarnych – ceftriakson,

cefotaksym, ampicylina.

Zakażenie Chlamydia trachomatis

Chlamydia trachomatis wykazuje powinowactwo

do nabłonka walcowatego i przejściowego.

Wywołuje zapalenie szyjki macicy oraz cewki

moczowej. Powikłaniem infekcji C. trachomatis

jest zapalenie gruczołu Bartholina, zapalenie

endometrium, zapalenie jajowodów.

Odległymi następstwami infekcji C. trachomatis

jest przewlekły zespół bólowy miednicy

mniejszej, niepłodność, ciąża ektopowa.

Zakażenie Chlamydia trachomatis

w ciąży

Zakażenie układu moczowo-płciowego

C. trachomatis u ciężarnej może prowadzić do:

Zapalenia błon płodowych

Przedwczesnego pęknięcia błon płodowych

Poronienia

Wewnątrzmacicznego obumarcia płodu

Zapalenia endometrium po porodzie

Wtrętowego zapalenia spojówek u noworodka,

Zapalenia płuc (do zakażenia dochodzi

w czasie porodu w kanale rodnym)

Zakażenie Chlamydia trachomatis -

diagnostyka

Infekcje C. trachomatis rozpoznaje się na

podstawie:

Testów wykrywających antygen C.

trachomatis

Metod serologicznych

Metody PCR

Metod hodowlanych

Zakażenia wirusami

Cytomegalia (CMV)

• Epidemiologia – pierwotna infekcja CMV

dotyczy 0,7-4,1% ciąż.

• Infekcja najczęściej przebiega bezobjawowo.

Najczęstsze objawy kliniczne:

uogólnione powiększenie węzłów chłonnych,

stany podgorączkowe, zmęczenie, infekcja
górnych dróg oddechowych, objawy
grypopodobne.

Wirus CMV obecny jest w ślinie, krwi,

wydzielinach z dróg płciowych (sperma, śluz
szyjowy), moczu.

Zakażenia wirusowe

Cytomegalia (CMV)

Transmisja zakażenia u płodu:

- Transmisja przezłożyskowa

- Zarażenie w czasie porodu

(wydzielina z dróg

rodnych)

Podczas karmienia piersią.

Mechanizm transmisji przezłożyskowej:

Wirus CMV przenoszony jest w leukocytach do krwioobiegu

płodu lub przez zakażone komórki płynu owodniowego.

Pierwotnym miejscem replikacji wirusa u płodu jest nerka.

Cytomegalia (CMV)

Powikłania infekcji CMV u płodu

Ryzyko infekcji CMV u płodu dotyczy 20%-50%

ciężarnych z wykładnikami ostrej infekcji CMV.

Transmisja wertykalna jest możliwa w każdym

trymetrze ciąży.

Do najcięższych powikłań u płodu dochodzi

w czasie zakażenia w I trymetrze ciąży.

Powikłania u noworodków z wrodzoną infekcją CMV:

zapalenie siatkówki i naczyniówki, hepatomegalia,

żółtaczka, głuchota, zaburzenia rozwoju psychoruchowego.

Rozpoznanie infekcji CMV u płodu

• Izolacja wirusa z płynu owodniowego oraz

identyfikacja CMV przy użyciu PCR

• Diagnostyka serologiczna – obecność swoistych

przeciwciał CMV IgM we krwi płodu
/kordocenteza/.

• Diagnostyka ultrasonograficzna –
IUGR, małogłowie, poszerzenie komór mózgu,

wodogłowie, zwapnienia okołokomorowe,
hepatosplenomegalia, małowodzie lub
wielowodzie, echogeniczny pęcherz, uogólniony
obrzęk płodu (2-5%)

Zakażenia wirusowe

Różyczka (rubeolla)

Ostra choroba wirusowa wieku

dziecięcego.

Transmisja zakażenia drogą kropelkową

oraz przez bezpośredni kontakt.

Okres inkubacji wirusa od 2 do 3 tygodni.

Okres zakaźności zaczyna się 7 dni przed

pojawieniem się wysypki, a kończy się po

14 dniach od momentu wystąpienia

objawów

(gorączka, bóle stawów, powiększenie

węzłów chłonnych, wysypka plamisto- grudkowa).

Profilaktyka zakażeń wirusem

różyczki

• W Polsce od 1987r. obowiązkowe
szczepienia ochronne u dziewczynek w 13 r.ż.

Kontrola wrażliwości na zakażenie u kobiet w

wieku rozrodczym wraz ze szczepieniami
ochronnymi seronegatywnych

( brak przeciwciał

IgG lub przeciwciał wykrywanych w odczynie
zahamowania hemaglutynacji

) kobiet przed

planowaną ciążą. Szczepienia powinny być
wykonane co najmniej na 90 dni przed
planowaną ciążą.

Zakażenie płodu wirusem różyczki

Między 8 a 9 dniem od momentu zakażenia

ciężarnej wirus różyczki w leukocytach

przedostaje się do łożyska, a następnie do

płodu.

Charakteryzuje się wysoką teratogennością.

Zakażenie wirusem różyczki ciężarnej może

prowadzić do : poronienia, obumarcia

wewnątrzmacicznego płodu oraz wad

wrodzonych. Ryzyko embriopatii jest

największe, jeżeli do infekcji dochodzi

w czasie pierwszych 17 tygodni ciąży.

Po 18 tygodniu odsetek wad i uszkodzeń płodu

wynosi <3,5% ( najczęściej przejściowe

zaburzenia rozwoju płodu).

Zakażenie płodu wirusem różyczki

Najczęstsze powikłania u płodu:

zaćma, głuchota, wady serca

(przetrwały przewód tętniczy, ubytek w przegrodzie

międzykomorowej, tetralogia Fallota),

wodogłowie, upośledzenie umysłowe.

Diagnostyka zakażeń wirusem

różyczki

• W przypadku kontaktu ciężarnej z różyczką

należy wykonać diagnostykę serologiczną –

• Oznaczyć poziom swoistych przeciwciał

klasy IgG lub przeciwciał w teście
zahamowania hemaglutynacji ( ich obecność
świadczy o odporności w momencie
kontaktu)

• oznaczyć poziom przeciwciał klasy IgM

(w okresie 4-5 tygodni od momentu kontaktu)

dwukrotnie w odstępie 2-tygodniowym
u ciężarnych wrażliwych na zakażenie i przy
wątpliwym wyniku IgG.

Zakażenie ciężarnej wirusem różyczki

Określenie dwukrotnie, w odstępie tygodniowym
poziomu przeciwciał IgG i IgM - wzrost miana
wykładnikiem rozwoju infekcji.

Podanie swoistej immunoglobuliny przed upływem 8 dni
od zakażenia różyczką (przed wystąpieniem wiremii )
może zapobiec rozwojowi infekcji płodu.
Późniejsza profilaktyka ma na celu zmniejszenie ryzyka
uszkodzenia płodu.

Oznaczenie poziomu przeciwciał IgM we krwi
pępowinowej w 22 -24 tygodniu ciąży.

Monitorowanie stanu płodu.

Zakażenie wirusem opryszczki

Dwa typy wirusa : HSV-1 i HSV-2.

Pierwotna infekcja ciężarnej wirusem opryszczki

HSV-2 może powodować poronienie, poród

przedwczesny

/w przypadku uogólnienia

infekcji/,

obumarcie płodu, zakażenie płodu w

okresie okołoporodowym

( zapalenie mózgu,

zapalenie siatkówki, uszkodzenie wątroby, zmiany skórne,

uogólniona infekcja płodu).

Przy infekcji pierwotnej ryzyko zakażenia płodu

wynosi ok. 50%, przy wtórnym zakażeniu maleje

do 8%.

Gdy do infekcji pierwotnej HSV-2 dochodzi przed

32 tygodniem ciąży prawdopodobieństwo

zakażenia płodu ocenia się na 5%, natomiast

w ciąży donoszonej ryzyko to wzrasta do 50%.

Zakażenie wirusem opryszczki typ 2 –

objawy i diagnostyka

•

Diagnostyka serologiczna- oznaczenie

miana przeciwciał klasy IgM i IgG w celu

różnicowania pierwotnego zakażenia od

wtórnej infekcji.

•

Zmiany miejscowe na narządach płciowych.

Zakażenie wirusem opryszczki typ 2

-postępowanie

•

Przed ciążą

- unikać zajścia w ciążę w okresie czynnej

infekcji.

•

Podczas ciąży

– leczenie miejscowe preparatami

p/wirusowymi w nawracających infekcjach;

obserwacja w kierunku infekcji uogólnionej i objawów

porodu przedwczesnego - leki p/wirusowe doustnie

lub dożylnie (Acyklowir)

•

Podczas porodu

– cięcie cesarskie w przypadku zmian

w obrębie narządów płciowych; poród siłami natury

jeśli nie stwierdza się zmian w okolicy genitalnej;

•

Po porodzie

- w przypadku aktywnej infekcji

diagnostyka serologiczna noworodka, izolacja

położnicy. Noworodek matki z opryszczką typu 1i 2

może być karmiony piersią zarówno przy infekcji

pierwotnej i wtórnej.

Zakażenie wirusem Varicella – zoster

(VZV)

Zakażenie pierwotne – ospa wietrzna

Zakażenie wtórne, uaktywnienie nieczynnych

form wirusa – półpasiec ( Herpes Zoster )

Ryzyko powikłań u płodu jest małe.

W przypadku ospy wietrznej do zakażenia

płodu dochodzi drogą przezłożyskową

w okresie wiremii u ciężarnej.

Następstwa ospy wietrznej

Zakażenie VZV przed 20 tygodniem ciąży –

obumarcie płodu, poronienie, wrodzony

zespół ospy wietrznej –zmiany skórne,

hipoplazja kończyn, zaćma,uszkodzenie CUN

(zanik mózg).

Zakażenie po 20 tygodniu ciąży – półpasiec

dziecięcy

Zakażenie pod koniec ciąży – ryzyko

noworodkowej ospy wietrznej (wysoka

śmiertelność do 30%).

Postępowanie w przypadku kontaktu ciężarnej

z ospą wietrzną

•

Diagnostyka serologiczna- oznaczenie

przeciwciał anty-VZV w klasie IgG i IgM.

•

Podanie immunoglobuliny Zoster

u ciężarnych wrażliwych na zakażenie

( immunoglobulinę można podać do 10 dni

od kontaktu i zmniejszyć ryzyko zakazenia

płodu ).

•

W przypadku zakażenia płodu – ocena

ryzyka, monitorowanie stanu płodu, podanie

Acyklowiru.

Zakażenia wirusowe -

parwowiroza

Do zakażenia Parvovirusem B19

zachodzi najczęściej drogą kropelkową.

Zakażenie ma najczęściej charakter

bezobjawowy lub przebiega z wysypką

i objawami przeziębienia.

Ryzyko zakażenia płodu / transmisja

przezłożyskowa/ rośnie wraz

z czasem trwania ciąży –

I trymestr-14%, II trymestr –50%, III

trymestr –ponad 60%

Zakażenia wirusowe -

parwowiroza

Parwowirus B19 może być przyczyną

nieimmunologicznego uogólnionego

obrzęku

u płodu (infekcja w 11-18

tygodniu ciąży).

Zakażenie w I trymestrze w 10%

przypadków prowadzi do poronienia.

U noworodków zakażonych

wewnątrzmacicznie może wystąpić

wrodzona niedokrwistość.

Wirusowe zapalenie wątroby typu B

Jeżeli u ciężarnej pojawia się żółtaczka, świąd

skóry, podwyższone wartości transaminaz,

powiększona i bolesna wątroba oraz stany

podgorączkowe należy wykluczyć tło wirusowe

powyższych objawów.

Diagnostyka zakażenia WZW typu B opiera się

na oznaczeniu antygenów wirusowych –

HBeAg i HBsAg oraz przeciwciał -

IgM anty-HBc, IgG anty-HBc, anty-HBe

anty-HBsAg.

Wirusowe zapalenie wątroby typu B

• HBsAg jest wykrywalny w surowicy

w okresie 2-8 tygodni przed pojawieniem się
objawów klinicznych zakażenia

• HBeAg pojawia się później i jest związany

z antygenem rdzeniowym – HBcAg

• W celu rozpoznania ostrej postaci WZW

typu B należy oznaczyć poziom przeciwciał
antyHBc klasy IgM.

Wirusowe zapalenie wątroby typu B

U ciężarnych z ostrym wirusowym

zapaleniem wątroby typu B częściej

dochodzi do porodów przedwczesnych

jeśli do infekcji dochodzi

w II trymestrze ciąży. Natomiast sama

ciąża nie wpływa na przebieg i ciężkość

zakażenia.

Zakażenie płodu od matki w przebiegu

ostrego zapalenia WZW typ B

Ryzyko transmisji wertykalnej WZW typu B

w I trymetrze wynosi 0%, w II trymestrze 6%,

w III trymetrze wzrasta do 67%.

Do zakażenia płodu WZW typu B podczas

porodu i w okresie okołoporodowym

dochodzi w wyniku mieszania się krwi matki

i płodu, w wyniku kontaktu z wydzieliną

z dróg rodnych matki oraz podczas karmienia

piersią.

Wirusowe zapalenie wątroby typu

Obecność antygenu HBeAg związana jest

z najwyższym ryzykiem zarażenia płodu

(70-90%), gdyż świadczy o replikacji wirusa

we krwi ciężarnej. Przy braku HBeAg,

a obecności HBsAg ( matka jest nosicielem)

ryzyko zakażenia płodu wynosi od 15 do 30%.

90% dzieci z wrodzonym zakażeniem HBV staje

się nosicielami.

Zaleca się u wszystkich ciężarnych wykonanie

badań na nosicielstwo HBsAg.

Immunoprofilaktyka czynna i bierna w grupie

noworodków matek HBsAg pozytywnych

polega na szczepieniu p/WZW typ B oraz na

podaniu swoistej immunoglobuliny ( HBIG)

zawierającej wysokie miano przeciwciał

anty-Hbs i anty-HBc do 12 godzin po porodzie.

Również kobietom ciężarnym do 36 godzin od

kontaktu można podać swoistą

immunoglobulinę (HBIG).

Wirusowe zapalenie wątroby typu B

- profilaktyka

Zakażenie wirusem nabytego

niedoboru odporności - HIV

HIV – human immunodeficiency virus

Źródłem zakażenia może być nosiciel oraz

człowiek z objawami chorobowymi

Transmisja zakażenia –

droga płciowa

droga krwiopochodna

(zakażone preparaty

krwiopochdne, strzywaki, igły)

droga przezłożyskowa

w trakcie karmienia piersią

Zakażenie wirusem nabytego

niedoboru odporności - HIV

Głównym celem wirusa HIV są limfocyty CD4.

Okres inkubacji

Ostra faza zakażenia –

objawy grypopodobne

Faza przewlekła zakażenia

–bezobjawowa wiremia

AIDS –

liczba CD4 mniejsza niż 200/mm3

powiększenie węzłów chłonnych ,mięsak Kaposiego,

zarażenia oportunistyczne, przewlekłe biegunki,

zespół otępienny, zaburzenia pamięci i koncentracji,

zapalenie mózgu i opon mózgowych

Zakażenie wirusem nabytego

niedoboru odporności - HIV

Lekarz sprawujący opiekę nad ciężarną jest

obowiązany poinformować o dostępności

badania w kierunku zakażenia HIV, roli tego

badania w profilaktyce zakażenia u noworodka.

Każdej ciężarnej należy zaproponować

dobrowolne badanie w kierunku zakażenia HIV

podczas pierwszej wizyty. W przypadku

wykrycia zakażenia HIV u kobiety w ciąży należy

rozpocząć leczenie profilaktyczne

w interdyscyplinarnych zespołach.

W grupie ciężarnych ze zwiększonym ryzykiem

populacyjnym lub indywidualnym ryzykiem

zakażenia badanie należy powtórzyć

w 33-37 tygodniu ciąży.

Zakażenie wirusem nabytego

niedoboru odporności - HIV

Ciąża i poród nie powodują progresji zakażenia

HIV i AIDS u ciężarnej, ani nie wywołują

skutków ubocznych u płodów w postaci wad

rozwojowych, czy strat ciąż.

Natomiast istnieje ryzyko dopłodowej

transmisji zakażenia HIV.

Potwierdzenie zakażenia HIV u noworodka

może sprawiać trudność z uwagi na obecność

w jego surowicy swoistych IgG biernie

przekazanych od matki drogą przezłożyskową.

Zakażenie wirusem nabytego niedoboru

odporności - HIV

U ciężarnej zakażonej HIV należy określać

liczbę limfocytów CD4 i liczbę kopii RNA

HIV/1ml co 3-4miesiace.

Wskazane jest wykonanie testów

przesiewowych w kierunku innych chorób

przenoszonych drogą płciową oraz HCV i CMV.

Należy wykonać badanie serologiczne w

kierunku zarażenia T. gondii oraz wykluczyć

czynną gruźlicę. Gdy liczba CD4 spadnie

poniżej 200tyś należy wdrożyć profilaktyczne

leczenie przeciw Pneumocystis carinii.

Zakażenie wirusem nabytego

niedoboru odporności - HIV

Rozwiązanie ciąży drogą cięcia cesarskiego

zmniejsza ryzyko zakażenia na drodze

wertykalnej.

Terapia lekami antyretrowirusowymi powinna

być zastosowana u każdej ciężarnej zarażonej

HIV bez względu na liczbę limfocytów T CD4

lub liczbę kopii RNA HIV.

Zakażenie wirusem nabytego

niedoboru odporności - HIV

Ryzyko zarażenia płodu HIV zwiększa się

w przypadku:

wysokiego poziomu wiremii u ciężarnej

przedłużonego odpływania płynu owodniowego,

porodu siłami natury, stosowania inwazyjnych

procedur podczas porodu

oraz współistnienia zakażenia innymi

chorobami przenoszonymi drogą płciową.

Do zakażenia płodu dochodzi najczęściej

w III trymetrze ciąży i w okresie

okołoporodowym.

Zakażenie wirusem nabytego

niedoboru odporności –

profilaktyka zakażenia płodu HIV

Zaleca się podawanie

Zydowudyny

14 tygodnia ciąży do momentu

porodu.

U ciężarnych zakażonych HIV ciąża

powinna być rozwiązana elektywnym

cięciem cesarskim w 38 tygodniu.

Przeciwwskazane jest karmienie

piersią ze względu na wysokie ryzyko

zarażenia noworodka.

Zakażenia pierwotniakowe

TOKSOPLAZMOZA

Do zakażenia Toxoplasmą gondii dochodzi poprzez

połknięcie oocyst wydalonych z odchodami kota i

zanieczyszczających glebę, warzywa,owoce, w wyniku

transfuzji zakażonej krwi lub transplantację narządów

oraz poprzez łożysko w życiu płodowym.

Toksoplazmoza nabyta – przebieg bezobjawowy

lub z objawami grypopodobnymi.

Częstość występowania toksoplazmozy u kobiet

w wieku rozrodczym szacuje się na ok. 60%.

Częstość zarażenia ciężarnych wynosi

0,2-1,2%.

Ryzyko toksoplazmozy wrodzonej wynosi

1-2 na 1000 noworodków.

TOKSOPLAZMOZA WRODZONA

• Do zarażenia płodu toksoplazmozą dochodzi

poprzez łożysko, które staje się rezerwuarem

pasożyta.

• Ryzyko zarażenia płodu rośnie wraz z czasem

trwania ciąży z powodu zwiększającej się

przepuszczalności łożyska.

• Ryzyko wystąpienia ciężkiej, wrodzonej

toksoplamozy u płodu i noworodka jest

odwrotnie proporcjonalne w stosunku do czasu

trwania ciąży. Największe ryzyko powikłań u

płodu występuje wtedy, gdy do zarażenia

dochodzi między 10 a 24 tygodniem ciąży.

TOKSOPLAZMOZA WRODZONA –

POWIKŁANIA

Poronienie, poród przedwczesny

Triada Sabina – Pinkertona, małoocze

Bezobjawowa wrodzona toksplazmoza u niemowląt-

powikłania – schorzenia CUN, narządu słuchu i

Wzroku

Śmiertelność w toksoplazmozie wrodzonej wynosi

ok. 15%.

TOKSOPLAZMOZA – diagnostyka

w ciąży

• Diagnostyka serologiczna – oznaczenie miana swoistych

przeciwciał w klasie IgM i IgG w I trymestrze ciąży.

U ciężarnych z ujemnym wynikiem w I trymestrze

należy ponownie wykonać badanie w kierunku

toksoplazmozy w 21-26 tygodniu ciąży.

• Jeżeli IgM – dodatnie,a IgG ujemne – aktualna infekcja –

należy wdrożyć leczenie.

• Jeżeli IgM – ujemne, a IgG dodatnie /wysokie miana/ -

należy oznaczyć awidność:

- wysoka awidność – nie wymaga leczenia

- niska awidność - należy rozpocząć leczenie

Podejrzenie zakażenia wewnątrzmacicznego płodu -

oznaczyć przeciwciała IgM we krwi pępowinowej

płodu /kordocenteza 20-24hbd/. Oznaczenie w płynie

owodniowym obecności DNA T. gondii metodą PCR.

TOKSOPLAZMOZA - leczenie

U ciężarnych z aktualną infekcją

(potwierdzoną

w badaniach serologicznych)

należy podać

spiramycynę (

Rovamycyna 6-9 mln j/d przez 3

tygodnie, następnie 2 tyg. przerwa i ponowne leczenie

wg powyższego schematu aż do porodu).

Spiramycyna osiąga wysokie stężenia w łożysku

i redukuje ryzyko zakażenia płodu w 60%.

W przypadku zarażenia płodu T. gondii należy

zastosować pirymetaminę z sulfadiazyną. Z uwagi na

teratogenne działanie pirymetaminy u zwierząt nie

zaleca się podawania pirymetaminy w pierwszych

16 tygodniach ciąży.

Trichomonas vaginalis

Diagnostyka – pobranie wymazu z pochwy.

W roztworze NaCl widoczny pod mikroskopem

charakterystyczny kształt i ruch rzęsistka.

Do zarażenia płodu dochodzi w trakcie porodu

lub po porodzie. U noworodków i niemowląt

T. vaginalis może powodować infekcje dróg

moczowych, stan zapalny pochwy i przedsionka.

Leczenie w ciąży – od II trymestru ciąży

metronidazol, w I trymestrze – Klotrimazol.

Należy leczyć obu partnerów seksualnych.

Document Outline