Zakażenia
Zakażenia
ciężarnych
ciężarnych
Lek med.
Lek med.
Dominika Klimkiewicz - Blok
Dominika Klimkiewicz - Blok
II Katedra i Klinika Ginekologii,
II Katedra i Klinika Ginekologii,
Położnictwa, Neonatologii
Położnictwa, Neonatologii
AM we Wrocławiu.
AM we Wrocławiu.
T
T
- Toxoplasnma gondii
- Toxoplasnma gondii
O
O
- Others
- Others
( kiła, HIV)
( kiła, HIV)
R
R
- Rubella virus
- Rubella virus
C
C
- Cytomegalowirus
- Cytomegalowirus
H
H
- Herpes simplex virus
- Herpes simplex virus
STD - sexually transmitted
STD - sexually transmitted
diseases
diseases
–
–
(rzęsistkowica,
(rzęsistkowica,
rzeżączka, opryszczka narządów
rzeżączka, opryszczka narządów
płciowych, WZW typ B (.
płciowych, WZW typ B (.
Zakażenia bakteryjne - Kiła
Zakażenia bakteryjne - Kiła
Kiła jest chorobą przenoszoną drogą płciową
Kiła jest chorobą przenoszoną drogą płciową
,
,
wywołuje ją krętek blady –
wywołuje ją krętek blady –
Treponema pallidum.
Treponema pallidum.
Kiła przebiega w trzech stadiach:
Kiła przebiega w trzech stadiach:
kiła pierwszorzędowa (pierwotna)
kiła pierwszorzędowa (pierwotna)
kiła drugorzędowa (wtórna, osutkowa)
kiła drugorzędowa (wtórna, osutkowa)
kiła trzeciorzędowa (narządowa)
kiła trzeciorzędowa (narządowa)
Po okresie inkubacji trwającym średnio
Po okresie inkubacji trwającym średnio
21 dni pojawia się na narządach płciowych
21 dni pojawia się na narządach płciowych
pierwotna zmiana kiłowa – wrzód twardy
pierwotna zmiana kiłowa – wrzód twardy
zawierający liczne krętki, który zanika
zawierający liczne krętki, który zanika
w ciągu 2-6 tygodni.
w ciągu 2-6 tygodni.
Zakażenia bakteryjne - Kiła
Zakażenia bakteryjne - Kiła
Kiła drugorzędowa.
Kiła drugorzędowa.
W ciągu 6 tygodni do 6 miesięcy od zakażenia
W ciągu 6 tygodni do 6 miesięcy od zakażenia
pojawia się wysypka plamisto-grudkowa oraz
pojawia się wysypka plamisto-grudkowa oraz
pojawiają się na narządach płciowych
pojawiają się na narządach płciowych
kłykciny płaskie będące źródłem zakażenia.
kłykciny płaskie będące źródłem zakażenia.
Objawy kiły wtórnej zanikają samoistnie
Objawy kiły wtórnej zanikają samoistnie
w ciągu 2-6tygodni i choroba przechodzi
w ciągu 2-6tygodni i choroba przechodzi
w okres utajony - wczesny lub późny.
w okres utajony - wczesny lub późny.
Kiła wczesna trwa poniżej 1 roku,
Kiła wczesna trwa poniżej 1 roku,
a późna powyżej 1 roku.
a późna powyżej 1 roku.
Kiła trzeciorzędowa
Kiła trzeciorzędowa
CUN
CUN
układ sercowo-naczyniowy
układ sercowo-naczyniowy
mięśniowo-szkieletowy
mięśniowo-szkieletowy
Kiła w ciąży - diagnostyka
Kiła w ciąży - diagnostyka
U wszystkich ciężarnych (do 10 tyg.)
U wszystkich ciężarnych (do 10 tyg.)
należy wykonać obowiązkowo badania
należy wykonać obowiązkowo badania
serologiczne w kierunku kiły – VDRL.
serologiczne w kierunku kiły – VDRL.
U ciężarnych z grupy wysokiego ryzyka
U ciężarnych z grupy wysokiego ryzyka
badania powinny być powtórzone
badania powinny być powtórzone
w III trymestrze ciąży oraz w okresie
w III trymestrze ciąży oraz w okresie
okołoporodowym.
okołoporodowym.
W przypadku dodatniego wyniku - VDRL
W przypadku dodatniego wyniku - VDRL
należy wykonać odczyny swoiste -
należy wykonać odczyny swoiste -
odczyn wiązania dopełniacza
odczyn wiązania dopełniacza
Odczyn FTA i FTA-ABS.
Odczyn FTA i FTA-ABS.
Kiła w ciąży - diagnostyka
Kiła w ciąży - diagnostyka
Najczęściej używany jest test
Najczęściej używany jest test
FTA- ABS, który w przebiegu infekcji
FTA- ABS, który w przebiegu infekcji
krętkiem bladym jest wcześniej
krętkiem bladym jest wcześniej
pozytywny niż VDRL i pozostaje
pozytywny niż VDRL i pozostaje
pozytywny przez całe życie chorego.
pozytywny przez całe życie chorego.
Kiła w ciąży
Kiła w ciąży
Konsekwencją zakażenia ciężarnej jest
Konsekwencją zakażenia ciężarnej jest
kiła wrodzona u noworodka.
kiła wrodzona u noworodka.
Do zakażenia płodu dochodzi poprzez
Do zakażenia płodu dochodzi poprzez
łożysko.
łożysko.
Zakażenie płodu może wystąpić już w
Zakażenie płodu może wystąpić już w
8 tygodniu ciąży, jednak największe
8 tygodniu ciąży, jednak największe
ryzyko transmisji T. pallidum ma miejsce
ryzyko transmisji T. pallidum ma miejsce
w II i III trymestrze ciąży.
w II i III trymestrze ciąży.
Kiła w ciąży
Kiła w ciąży
W każdym stadium kiły istnieje ryzyko
W każdym stadium kiły istnieje ryzyko
infekcji płodu.
infekcji płodu.
W kile pierwotnej ryzyko zakażenia
W kile pierwotnej ryzyko zakażenia
płodu wynosi 50% ze śmiertelnością
płodu wynosi 50% ze śmiertelnością
50%, w kile wczesnej utajonej 40% ze
50%, w kile wczesnej utajonej 40% ze
śmiertelnością 20%,
śmiertelnością 20%,
a w kile utajonej późnej ryzyko kiły
a w kile utajonej późnej ryzyko kiły
wrodzonej wynosi ok. 10%.
wrodzonej wynosi ok. 10%.
Kiła w ciąży – powikłania
Kiła w ciąży – powikłania
• Poronienie
• Poród przedwczesny
• Zahamowanie rozwoju
wewnątrzmacicznego
• Wewnątrzmaciczne obumarcie płodu
• Kliniczne objawy wczesnej kiły
wrodzonej u noworodka
• Późna kiła wrodzona
Wczesna kiła wrodzona
Wczesna kiła wrodzona
• Wysypka plamisto –grudkowa
• Zapalenie śluzówki nosa
• Powiększenie wątroby i śledziony
• Żółtaczka
• Zapalenie naczyniówki i siatkówki
oraz tęczówki
• Powiększenie obwodowych węzłów
chłonnych
• Zapalenie kości i chrząstek
Późna kiła wrodzona
Późna kiła wrodzona
• Zęby Hutchinsona
• Śródmiąższowe zapalenie rogówki
• Głuchota
• Nos siodełkowaty
• Szablaste kończyny
Kiła w ciąży – leczenie
Kiła w ciąży – leczenie
• Penicylina benzatynowa domięśniowo
2,4mln j./tydzień – w 1 i 8 dniu
lub
• Penicylina prokainowa domięśniowo 600
000- 1,2mln j./24h przez 10dni
w przypadku uczulenia na penicyliny
• Azytromycyna 500mg/24h przez 10dni
lub
• Ceftriakson domięśniowo 250-500mg /
24h przez 10dni
Kiła – leczenie
Kiła – leczenie
Należy leczyć wszystkich pacjentów zakażonych
Należy leczyć wszystkich pacjentów zakażonych
T. pallidum oraz ich partnerów.
T. pallidum oraz ich partnerów.
Przebieg leczenia powinien być monitorowany
Przebieg leczenia powinien być monitorowany
badaniami serologicznymi.
badaniami serologicznymi.
Podstawą terapii jest penicylina benzatynowa,
Podstawą terapii jest penicylina benzatynowa,
która w 98% procentach jest skuteczna oraz
która w 98% procentach jest skuteczna oraz
zapobiega kile wrodzonej. W kile wczesnej
zapobiega kile wrodzonej. W kile wczesnej
penicylinę benzatynową podaje się domięśniowo
penicylinę benzatynową podaje się domięśniowo
jednorazowo w dawce 2,4mln j., w kile późnej
jednorazowo w dawce 2,4mln j., w kile późnej
penicylinę benzatynową podaje się
penicylinę benzatynową podaje się
raz w tygodniu przez trzy kolejne tygodnie
raz w tygodniu przez trzy kolejne tygodnie
Alternatywnie można zastosować doksycyklinę,
Alternatywnie można zastosować doksycyklinę,
tetracyklinę lub azytromycynę.
tetracyklinę lub azytromycynę.
Zakażenia bakteryjne
Zakażenia bakteryjne
zakażenie paciorkowcami grupy B (GBS)
zakażenie paciorkowcami grupy B (GBS)
Rezerwuarem Streptococcus agalactiae u
Rezerwuarem Streptococcus agalactiae u
człowieka jest przewód pokarmowy, układ
człowieka jest przewód pokarmowy, układ
moczowy i narządy płciowe. Zakażenie GBS
moczowy i narządy płciowe. Zakażenie GBS
przenoszone jest drogą płciową.
przenoszone jest drogą płciową.
Rekomenduje się wykonanie posiewu w
Rekomenduje się wykonanie posiewu w
kierunku paciorkowców beta hemolizujących
kierunku paciorkowców beta hemolizujących
między 35 a 37 tygodniem ciąży w celu
między 35 a 37 tygodniem ciąży w celu
profilaktyki zakażeń okołoporodowych.
profilaktyki zakażeń okołoporodowych.
Zakażenia bakteryjne
Zakażenia bakteryjne
zakażenie paciorkowcami grupy B
zakażenie paciorkowcami grupy B
(GBS)
(GBS)
Czynniki ryzyka zakażenia GBS płodu:
Czynniki ryzyka zakażenia GBS płodu:
wcześniactwo, mała masa urodzeniowa,
wcześniactwo, mała masa urodzeniowa,
przedwczesne pękniecie pęcherza
przedwczesne pękniecie pęcherza
płodowego(>18 godzin przed porodem),
płodowego(>18 godzin przed porodem),
zielone wody płodowe, wzrost temperatury
zielone wody płodowe, wzrost temperatury
ciała podczas porodu.
ciała podczas porodu.
Konsekwencją zakażenia płodu GBS może być:
Konsekwencją zakażenia płodu GBS może być:
obumarcie wewnątrzmaciczne płodu,
obumarcie wewnątrzmaciczne płodu,
zaburzenia akcji serca płodu w trakcie porodu,
zaburzenia akcji serca płodu w trakcie porodu,
u noworodków kwasica metaboliczna.
u noworodków kwasica metaboliczna.
Powikłania zakażenia GBS u ciężarnej:
Powikłania zakażenia GBS u ciężarnej:
chorioamnionitis, endometritis, infekcja dróg
chorioamnionitis, endometritis, infekcja dróg
moczowych, posocznica.
moczowych, posocznica.
Zakażenie paciorkowcami grupy B
Zakażenie paciorkowcami grupy B
(GBS) – transmisja zakażenia
(GBS) – transmisja zakażenia
• Zakażenie przezłożyskowe
• Zakażenie drogą wstępującą - również
przez nieuszkodzone błony płodowe
• Podczas porodu w kanale rodnym (ryzyko
transmisji –70%) lub przez kontakt z
zakażonymi osobami (ryzyko transmisji
17-45%)
Zakażenie paciorkowcami grupy B
Zakażenie paciorkowcami grupy B
(GBS) – leczenie
(GBS) – leczenie
W okresie okołoporodowym
W okresie okołoporodowym
u ciężarnych z dodatnimi posiewami
u ciężarnych z dodatnimi posiewami
stosuję się
stosuję się
ampicylinę.
ampicylinę.
Antybiotykiem alternatywnym jest
Antybiotykiem alternatywnym jest
erytromycyna
erytromycyna
.
.
Zakażenia bakteryjne -
Zakażenia bakteryjne -
Listeriosa
Listeriosa
Do zakażenia Listeria monocytogenes
Do zakażenia Listeria monocytogenes
dochodzi drogą pokarmową poprzez spożycie
dochodzi drogą pokarmową poprzez spożycie
zakażonego mleka i jego przetworów, warzyw
zakażonego mleka i jego przetworów, warzyw
lub mięsa.
lub mięsa.
Listerioza u ciężarnej zazwyczaj przebiega
Listerioza u ciężarnej zazwyczaj przebiega
bezobjawowo lub z niespecyficznymi
bezobjawowo lub z niespecyficznymi
objawami grypopodobnymi.
objawami grypopodobnymi.
Natomiast zakażenie noworodków
Natomiast zakażenie noworodków
L. monocytogenes jest związane z wysoką
L. monocytogenes jest związane z wysoką
ich umieralnością.
ich umieralnością.
Listeriosa – transmisja zakażenia
Listeriosa – transmisja zakażenia
• Zakażenie przezłożyskowe
• Droga wstępująca
• Podczas porodu w kanale rodnym
Listeriosa wrodzona –
Listeriosa wrodzona –
postać wczesna
postać wczesna
Do wewnątrzmacicznego zakażenia płodu
Do wewnątrzmacicznego zakażenia płodu
dochodzi poprzez łożysko lub przez aspiracje
dochodzi poprzez łożysko lub przez aspiracje
zakażonego płynu owodniowego.
zakażonego płynu owodniowego.
Powikłania: poronienie, wewnątrzmaciczne
Powikłania: poronienie, wewnątrzmaciczne
obumarcie płodu, poród przedwczesny płodu
obumarcie płodu, poród przedwczesny płodu
z objawami posocznicy, zapalenia płuc,
z objawami posocznicy, zapalenia płuc,
licznymi mikroropniami, zakażeniem układu
licznymi mikroropniami, zakażeniem układu
nerwowego, zmianami skórnymi /pęcherzyki,
nerwowego, zmianami skórnymi /pęcherzyki,
rumień, wybroczyny/.
rumień, wybroczyny/.
Listeriosa wrodzona –
Listeriosa wrodzona –
postać późna
postać późna
Postać późną rozpoznaje się po 7 dniach od
Postać późną rozpoznaje się po 7 dniach od
porodu. Do zakażenia płodu dochodzi
porodu. Do zakażenia płodu dochodzi
w trakcie porodu lub noworodek zostaje
w trakcie porodu lub noworodek zostaje
zakażony po porodzie przez matkę która jest
zakażony po porodzie przez matkę która jest
nosicielem ( u około 1-5% osób występuje
nosicielem ( u około 1-5% osób występuje
bezobjawowe nosicielstwo).
bezobjawowe nosicielstwo).
Najczęstszym powikłaniem Listeriozy
Najczęstszym powikłaniem Listeriozy
wrodzonej późnej jest zapalenie opon
wrodzonej późnej jest zapalenie opon
mózgowo- rdzeniowych i wodogłowie.
mózgowo- rdzeniowych i wodogłowie.
Listeriosa- diagnostyka i leczenie
Listeriosa- diagnostyka i leczenie
Zakażenie wewnątrzmaciczne płodu
Zakażenie wewnątrzmaciczne płodu
rozpoznaje się na podstawie wyniku badania
rozpoznaje się na podstawie wyniku badania
płynu owodniowego
płynu owodniowego
przy użyciu PCR.
przy użyciu PCR.
Badanie mikroskopowe próbek materiałów
Badanie mikroskopowe próbek materiałów
biologicznych (płyn mózgowo-rdzeniowy,
biologicznych (płyn mózgowo-rdzeniowy,
krew, smółka, łożysko) oraz zastosowanie
krew, smółka, łożysko) oraz zastosowanie
metody immunofluorescencji bezpośredniej.
metody immunofluorescencji bezpośredniej.
Leczenie – terapia skojarzona –
Leczenie – terapia skojarzona –
ampicylina i gentamycyna.
ampicylina i gentamycyna.
Zakażenia bakteryjne - Rzeżączka
Zakażenia bakteryjne - Rzeżączka
Do zakażenia dwoinką rzeżączki dochodzi
Do zakażenia dwoinką rzeżączki dochodzi
podczas kontaktów płciowych ( duża
podczas kontaktów płciowych ( duża
zakaźność i krótki okres inkubacji).
zakaźność i krótki okres inkubacji).
Objawy
Objawy
zapalenie szyjki macicy
zapalenie szyjki macicy
- najczęstsza postać
- najczęstsza postać
zakażenia ( ropne upławy )
zakażenia ( ropne upławy )
infekcja cewki moczowej ( dyzuria )
infekcja cewki moczowej ( dyzuria )
Powikłania-
Powikłania-
Zapalenie przydatków i narządów miednicy
Zapalenie przydatków i narządów miednicy
mniejszej, rzeżączkowe zapalenie gruczołu
mniejszej, rzeżączkowe zapalenie gruczołu
Barholina i gruczołów przycewkowych.
Barholina i gruczołów przycewkowych.
Posocznica gonokokowa.
Posocznica gonokokowa.
Zakażenie dwoinką rzeżączki
Zakażenie dwoinką rzeżączki
podczas ciąży - powikłania
podczas ciąży - powikłania
Przedwczesne pęknięcie błon
Przedwczesne pęknięcie błon
płodowych
płodowych
Zapalenie błon płodowych
Zapalenie błon płodowych
Poród przedwczesny
Poród przedwczesny
Posocznica okołoporodowa
Posocznica okołoporodowa
Endometritis
Endometritis
Zakażenie dwoinką rzeżączki
Zakażenie dwoinką rzeżączki
podczas ciąży – transmisja zakażenia
podczas ciąży – transmisja zakażenia
Płód ulega zakażeniu podczas
Płód ulega zakażeniu podczas
przechodzenia przez kanał rodny.
przechodzenia przez kanał rodny.
Nie występuje transmisja
Nie występuje transmisja
przezłożyskowa.
przezłożyskowa.
Najczęstszą postacią infekcji
Najczęstszą postacią infekcji
u noworodka jest
u noworodka jest
rzeżączkowe zapalenie spojówek.
rzeżączkowe zapalenie spojówek.
Rzeżączka – diagnostyka i leczenie
Rzeżączka – diagnostyka i leczenie
Rozpoznanie zakażenia dwoinką
Rozpoznanie zakażenia dwoinką
rzeżączki opiera się na mikroskopowym
rzeżączki opiera się na mikroskopowym
badaniu wymazu z kanału szyjki macicy
badaniu wymazu z kanału szyjki macicy
oraz posiewie.
oraz posiewie.
U kobiet zakażonych N. gonorrhoeae
U kobiet zakażonych N. gonorrhoeae
zaleca się diagnostykę w kierunku
zaleca się diagnostykę w kierunku
zakażenia Kiłą i Chlamydią trachomatis.
zakażenia Kiłą i Chlamydią trachomatis.
Leczenie ciężarnych – ceftriakson,
Leczenie ciężarnych – ceftriakson,
cefotaksym, ampicylina.
cefotaksym, ampicylina.
Zakażenie Chlamydia trachomatis
Zakażenie Chlamydia trachomatis
Chlamydia trachomatis wykazuje powinowactwo
Chlamydia trachomatis wykazuje powinowactwo
do nabłonka walcowatego i przejściowego.
do nabłonka walcowatego i przejściowego.
Wywołuje zapalenie szyjki macicy oraz cewki
Wywołuje zapalenie szyjki macicy oraz cewki
moczowej. Powikłaniem infekcji C. trachomatis
moczowej. Powikłaniem infekcji C. trachomatis
jest zapalenie gruczołu Bartholina, zapalenie
jest zapalenie gruczołu Bartholina, zapalenie
endometrium, zapalenie jajowodów.
endometrium, zapalenie jajowodów.
Odległymi następstwami infekcji C. trachomatis
Odległymi następstwami infekcji C. trachomatis
jest przewlekły zespół bólowy miednicy
jest przewlekły zespół bólowy miednicy
mniejszej, niepłodność, ciąża ektopowa.
mniejszej, niepłodność, ciąża ektopowa.
Zakażenie Chlamydia trachomatis
Zakażenie Chlamydia trachomatis
w ciąży
w ciąży
Zakażenie układu moczowo-płciowego
Zakażenie układu moczowo-płciowego
C. trachomatis u ciężarnej może prowadzić do:
C. trachomatis u ciężarnej może prowadzić do:
Zapalenia błon płodowych
Zapalenia błon płodowych
Przedwczesnego pęknięcia błon płodowych
Przedwczesnego pęknięcia błon płodowych
Poronienia
Poronienia
Wewnątrzmacicznego obumarcia płodu
Wewnątrzmacicznego obumarcia płodu
Zapalenia endometrium po porodzie
Zapalenia endometrium po porodzie
Wtrętowego zapalenia spojówek u noworodka,
Wtrętowego zapalenia spojówek u noworodka,
Zapalenia płuc (do zakażenia dochodzi
Zapalenia płuc (do zakażenia dochodzi
w czasie porodu w kanale rodnym)
w czasie porodu w kanale rodnym)
Zakażenie Chlamydia trachomatis -
Zakażenie Chlamydia trachomatis -
diagnostyka
diagnostyka
Infekcje C. trachomatis rozpoznaje się na
Infekcje C. trachomatis rozpoznaje się na
podstawie:
podstawie:
Testów wykrywających antygen C.
Testów wykrywających antygen C.
trachomatis
trachomatis
Metod serologicznych
Metod serologicznych
Metody PCR
Metody PCR
Metod hodowlanych
Metod hodowlanych
Zakażenie Chlamydia trachomatis
Zakażenie Chlamydia trachomatis
u ciężarnych - leczenie
u ciężarnych - leczenie
• Azytromycyna 1g doustnie, w jednej
dawce
• Erytromycyna 500mg 4xdz przez 7dni
• Amoksycylina 500mg 3xdz przez 7dni
Zakażenia wirusami
Zakażenia wirusami
Cytomegalia (CMV)
Cytomegalia (CMV)
• Epidemiologia – pierwotna infekcja CMV
dotyczy 0,7-4,1% ciąż.
• Infekcja najczęściej przebiega bezobjawowo.
Najczęstsze objawy kliniczne:
uogólnione powiększenie węzłów chłonnych,
stany podgorączkowe, zmęczenie, infekcja
górnych dróg oddechowych, objawy
grypopodobne.
Wirus CMV obecny jest w ślinie, krwi,
wydzielinach z dróg płciowych (sperma, śluz
szyjowy), moczu.
Zakażenia wirusowe
Zakażenia wirusowe
Cytomegalia (CMV)
Cytomegalia (CMV)
Transmisja zakażenia u płodu:
Transmisja zakażenia u płodu:
- Transmisja przezłożyskowa
- Transmisja przezłożyskowa
- Zarażenie w czasie porodu
- Zarażenie w czasie porodu
(wydzielina z dróg
(wydzielina z dróg
rodnych)
rodnych)
-
Podczas karmienia piersią.
Podczas karmienia piersią.
Mechanizm transmisji przezłożyskowej:
Mechanizm transmisji przezłożyskowej:
Wirus CMV przenoszony jest w leukocytach do krwioobiegu
Wirus CMV przenoszony jest w leukocytach do krwioobiegu
płodu lub przez zakażone komórki płynu owodniowego.
płodu lub przez zakażone komórki płynu owodniowego.
Pierwotnym miejscem replikacji wirusa u płodu jest nerka.
Pierwotnym miejscem replikacji wirusa u płodu jest nerka.
Cytomegalia (CMV)
Cytomegalia (CMV)
Powikłania infekcji CMV u płodu
Powikłania infekcji CMV u płodu
Ryzyko infekcji CMV u płodu dotyczy 20%-50%
Ryzyko infekcji CMV u płodu dotyczy 20%-50%
ciężarnych z wykładnikami ostrej infekcji CMV.
ciężarnych z wykładnikami ostrej infekcji CMV.
Transmisja wertykalna jest możliwa w każdym
Transmisja wertykalna jest możliwa w każdym
trymetrze ciąży.
trymetrze ciąży.
Do najcięższych powikłań u płodu dochodzi
Do najcięższych powikłań u płodu dochodzi
w czasie zakażenia w I trymetrze ciąży.
w czasie zakażenia w I trymetrze ciąży.
Powikłania u noworodków z wrodzoną infekcją CMV:
Powikłania u noworodków z wrodzoną infekcją CMV:
zapalenie siatkówki i naczyniówki, hepatomegalia,
zapalenie siatkówki i naczyniówki, hepatomegalia,
żółtaczka, głuchota, zaburzenia rozwoju psychoruchowego.
żółtaczka, głuchota, zaburzenia rozwoju psychoruchowego.
Rozpoznanie infekcji CMV u płodu
Rozpoznanie infekcji CMV u płodu
• Izolacja wirusa z płynu owodniowego oraz
identyfikacja CMV przy użyciu PCR
• Diagnostyka serologiczna – obecność swoistych
przeciwciał CMV IgM we krwi płodu
/kordocenteza/.
• Diagnostyka ultrasonograficzna –
IUGR, małogłowie, poszerzenie komór mózgu,
wodogłowie, zwapnienia okołokomorowe,
hepatosplenomegalia, małowodzie lub
wielowodzie, echogeniczny pęcherz, uogólniony
obrzęk płodu (2-5%)
Leczenie zakażenia CMV w ciąży
Leczenie zakażenia CMV w ciąży
Obecnie nie ma możliwości leczenia
objawowej wrodzonej cytomegalii
u ciężarnych. Brak jest rekomendacji
dotyczących podawania leków w
potwierdzonych prenatalnie zakażeniach
CMV.
U dzieci z wrodzoną infekcją CMV
gancyklowir
.
Zakażenia wirusowe
Zakażenia wirusowe
Różyczka (rubeolla)
Różyczka (rubeolla)
Ostra choroba wirusowa wieku
Ostra choroba wirusowa wieku
dziecięcego.
dziecięcego.
Transmisja zakażenia drogą kropelkową
Transmisja zakażenia drogą kropelkową
oraz przez bezpośredni kontakt.
oraz przez bezpośredni kontakt.
Okres inkubacji wirusa od 2 do 3 tygodni.
Okres inkubacji wirusa od 2 do 3 tygodni.
Okres zakaźności zaczyna się 7 dni przed
Okres zakaźności zaczyna się 7 dni przed
pojawieniem się wysypki, a kończy się po
pojawieniem się wysypki, a kończy się po
14 dniach od momentu wystąpienia
14 dniach od momentu wystąpienia
objawów
objawów
(gorączka, bóle stawów, powiększenie
(gorączka, bóle stawów, powiększenie
węzłów chłonnych, wysypka plamisto- grudkowa).
węzłów chłonnych, wysypka plamisto- grudkowa).
Profilaktyka zakażeń wirusem
różyczki
• W Polsce od 1987r. obowiązkowe
szczepienia ochronne u dziewczynek w 13 r.ż.
Kontrola wrażliwości na zakażenie u kobiet w
wieku rozrodczym wraz ze szczepieniami
ochronnymi seronegatywnych
( brak przeciwciał
IgG lub przeciwciał wykrywanych w odczynie
zahamowania hemaglutynacji
) kobiet przed
planowaną ciążą. Szczepienia powinny być
wykonane co najmniej na 90 dni przed
planowaną ciążą.
Zakażenie płodu wirusem różyczki
Zakażenie płodu wirusem różyczki
Między 8 a 9 dniem od momentu zakażenia
Między 8 a 9 dniem od momentu zakażenia
ciężarnej wirus różyczki w leukocytach
ciężarnej wirus różyczki w leukocytach
przedostaje się do łożyska, a następnie do
przedostaje się do łożyska, a następnie do
płodu.
płodu.
Charakteryzuje się wysoką teratogennością.
Charakteryzuje się wysoką teratogennością.
Zakażenie wirusem różyczki ciężarnej może
Zakażenie wirusem różyczki ciężarnej może
prowadzić do : poronienia, obumarcia
prowadzić do : poronienia, obumarcia
wewnątrzmacicznego płodu oraz wad
wewnątrzmacicznego płodu oraz wad
wrodzonych. Ryzyko embriopatii jest
wrodzonych. Ryzyko embriopatii jest
największe, jeżeli do infekcji dochodzi
największe, jeżeli do infekcji dochodzi
w czasie pierwszych 17 tygodni ciąży.
w czasie pierwszych 17 tygodni ciąży.
Po 18 tygodniu odsetek wad i uszkodzeń płodu
Po 18 tygodniu odsetek wad i uszkodzeń płodu
wynosi <3,5% ( najczęściej przejściowe
wynosi <3,5% ( najczęściej przejściowe
zaburzenia rozwoju płodu).
zaburzenia rozwoju płodu).
Zakażenie płodu wirusem różyczki
Zakażenie płodu wirusem różyczki
Najczęstsze powikłania u płodu:
Najczęstsze powikłania u płodu:
zaćma, głuchota, wady serca
zaćma, głuchota, wady serca
(przetrwały przewód tętniczy, ubytek w przegrodzie
(przetrwały przewód tętniczy, ubytek w przegrodzie
międzykomorowej, tetralogia Fallota),
międzykomorowej, tetralogia Fallota),
wodogłowie, upośledzenie umysłowe.
wodogłowie, upośledzenie umysłowe.
Diagnostyka zakażeń wirusem
różyczki
• W przypadku kontaktu ciężarnej z różyczką
należy wykonać diagnostykę serologiczną –
• Oznaczyć poziom swoistych przeciwciał
klasy IgG lub przeciwciał w teście
zahamowania hemaglutynacji ( ich obecność
świadczy o odporności w momencie
kontaktu)
• oznaczyć poziom przeciwciał klasy IgM
(w okresie 4-5 tygodni od momentu kontaktu)
dwukrotnie w odstępie 2-tygodniowym
u ciężarnych wrażliwych na zakażenie i przy
wątpliwym wyniku IgG.
Zakażenie ciężarnej wirusem różyczki
Zakażenie ciężarnej wirusem różyczki
Określenie dwukrotnie, w odstępie tygodniowym
poziomu przeciwciał IgG i IgM - wzrost miana
wykładnikiem rozwoju infekcji.
Podanie swoistej immunoglobuliny przed upływem 8 dni
od zakażenia różyczką (przed wystąpieniem wiremii )
może zapobiec rozwojowi infekcji płodu.
Późniejsza profilaktyka ma na celu zmniejszenie ryzyka
uszkodzenia płodu.
Oznaczenie poziomu przeciwciał IgM we krwi
pępowinowej w 22 -24 tygodniu ciąży.
Monitorowanie stanu płodu.
Zakażenie wirusem opryszczki
Zakażenie wirusem opryszczki
Dwa typy wirusa : HSV-1 i HSV-2.
Dwa typy wirusa : HSV-1 i HSV-2.
Pierwotna infekcja ciężarnej wirusem opryszczki
Pierwotna infekcja ciężarnej wirusem opryszczki
HSV-2 może powodować poronienie, poród
HSV-2 może powodować poronienie, poród
przedwczesny
przedwczesny
/w przypadku uogólnienia
/w przypadku uogólnienia
infekcji/,
infekcji/,
obumarcie płodu, zakażenie płodu w
obumarcie płodu, zakażenie płodu w
okresie okołoporodowym
okresie okołoporodowym
( zapalenie mózgu,
( zapalenie mózgu,
zapalenie siatkówki, uszkodzenie wątroby, zmiany skórne,
zapalenie siatkówki, uszkodzenie wątroby, zmiany skórne,
uogólniona infekcja płodu).
uogólniona infekcja płodu).
Przy infekcji pierwotnej ryzyko zakażenia płodu
Przy infekcji pierwotnej ryzyko zakażenia płodu
wynosi ok. 50%, przy wtórnym zakażeniu maleje
wynosi ok. 50%, przy wtórnym zakażeniu maleje
do 8%.
do 8%.
Gdy do infekcji pierwotnej HSV-2 dochodzi przed
Gdy do infekcji pierwotnej HSV-2 dochodzi przed
32 tygodniem ciąży prawdopodobieństwo
32 tygodniem ciąży prawdopodobieństwo
zakażenia płodu ocenia się na 5%, natomiast
zakażenia płodu ocenia się na 5%, natomiast
w ciąży donoszonej ryzyko to wzrasta do 50%.
w ciąży donoszonej ryzyko to wzrasta do 50%.
Zakażenie wirusem opryszczki typ 2 –
Zakażenie wirusem opryszczki typ 2 –
objawy i diagnostyka
objawy i diagnostyka
•
Diagnostyka serologiczna- oznaczenie
Diagnostyka serologiczna- oznaczenie
miana przeciwciał klasy IgM i IgG w celu
miana przeciwciał klasy IgM i IgG w celu
różnicowania pierwotnego zakażenia od
różnicowania pierwotnego zakażenia od
wtórnej infekcji.
wtórnej infekcji.
•
Zmiany miejscowe na narządach płciowych.
Zmiany miejscowe na narządach płciowych.
Zakażenie wirusem opryszczki typ 2
Zakażenie wirusem opryszczki typ 2
-postępowanie
-postępowanie
•
Przed ciążą
Przed ciążą
- unikać zajścia w ciążę w okresie czynnej
- unikać zajścia w ciążę w okresie czynnej
infekcji.
infekcji.
•
Podczas ciąży
Podczas ciąży
– leczenie miejscowe preparatami
– leczenie miejscowe preparatami
p/wirusowymi w nawracających infekcjach;
p/wirusowymi w nawracających infekcjach;
obserwacja w kierunku infekcji uogólnionej i objawów
obserwacja w kierunku infekcji uogólnionej i objawów
porodu przedwczesnego - leki p/wirusowe doustnie
porodu przedwczesnego - leki p/wirusowe doustnie
lub dożylnie (Acyklowir)
lub dożylnie (Acyklowir)
•
Podczas porodu
Podczas porodu
– cięcie cesarskie w przypadku zmian
– cięcie cesarskie w przypadku zmian
w obrębie narządów płciowych; poród siłami natury
w obrębie narządów płciowych; poród siłami natury
jeśli nie stwierdza się zmian w okolicy genitalnej;
jeśli nie stwierdza się zmian w okolicy genitalnej;
•
Po porodzie
Po porodzie
- w przypadku aktywnej infekcji
- w przypadku aktywnej infekcji
diagnostyka serologiczna noworodka, izolacja
diagnostyka serologiczna noworodka, izolacja
położnicy. Noworodek matki z opryszczką typu 1i 2
położnicy. Noworodek matki z opryszczką typu 1i 2
może być karmiony piersią zarówno przy infekcji
może być karmiony piersią zarówno przy infekcji
pierwotnej i wtórnej.
pierwotnej i wtórnej.
Zakażenie wirusem Varicella – zoster
Zakażenie wirusem Varicella – zoster
(VZV)
(VZV)
Zakażenie pierwotne – ospa wietrzna
Zakażenie pierwotne – ospa wietrzna
Zakażenie wtórne, uaktywnienie nieczynnych
Zakażenie wtórne, uaktywnienie nieczynnych
form wirusa – półpasiec ( Herpes Zoster )
form wirusa – półpasiec ( Herpes Zoster )
Ryzyko powikłań u płodu jest małe.
Ryzyko powikłań u płodu jest małe.
W przypadku ospy wietrznej do zakażenia
W przypadku ospy wietrznej do zakażenia
płodu dochodzi drogą przezłożyskową
płodu dochodzi drogą przezłożyskową
w okresie wiremii u ciężarnej.
w okresie wiremii u ciężarnej.
Następstwa ospy wietrznej
Następstwa ospy wietrznej
1.
1.
Zakażenie VZV przed 20 tygodniem ciąży –
Zakażenie VZV przed 20 tygodniem ciąży –
obumarcie płodu, poronienie, wrodzony
obumarcie płodu, poronienie, wrodzony
zespół ospy wietrznej –zmiany skórne,
zespół ospy wietrznej –zmiany skórne,
hipoplazja kończyn, zaćma,uszkodzenie CUN
hipoplazja kończyn, zaćma,uszkodzenie CUN
(zanik mózg).
(zanik mózg).
2.
2.
Zakażenie po 20 tygodniu ciąży – półpasiec
Zakażenie po 20 tygodniu ciąży – półpasiec
dziecięcy
dziecięcy
3.
3.
Zakażenie pod koniec ciąży – ryzyko
Zakażenie pod koniec ciąży – ryzyko
noworodkowej ospy wietrznej (wysoka
noworodkowej ospy wietrznej (wysoka
śmiertelność do 30%).
śmiertelność do 30%).
Postępowanie w przypadku kontaktu ciężarnej
Postępowanie w przypadku kontaktu ciężarnej
z ospą wietrzną
z ospą wietrzną
•
Diagnostyka serologiczna- oznaczenie
Diagnostyka serologiczna- oznaczenie
przeciwciał anty-VZV w klasie IgG i IgM.
przeciwciał anty-VZV w klasie IgG i IgM.
•
Podanie immunoglobuliny Zoster
Podanie immunoglobuliny Zoster
u ciężarnych wrażliwych na zakażenie
u ciężarnych wrażliwych na zakażenie
( immunoglobulinę można podać do 10 dni
( immunoglobulinę można podać do 10 dni
od kontaktu i zmniejszyć ryzyko zakazenia
od kontaktu i zmniejszyć ryzyko zakazenia
płodu ).
płodu ).
•
W przypadku zakażenia płodu – ocena
W przypadku zakażenia płodu – ocena
ryzyka, monitorowanie stanu płodu, podanie
ryzyka, monitorowanie stanu płodu, podanie
Acyklowiru.
Acyklowiru.
Zakażenia wirusowe -
Zakażenia wirusowe -
parwowiroza
parwowiroza
Do zakażenia Parvovirusem B19
Do zakażenia Parvovirusem B19
zachodzi najczęściej drogą kropelkową.
zachodzi najczęściej drogą kropelkową.
Zakażenie ma najczęściej charakter
Zakażenie ma najczęściej charakter
bezobjawowy lub przebiega z wysypką
bezobjawowy lub przebiega z wysypką
i objawami przeziębienia.
i objawami przeziębienia.
Ryzyko zakażenia płodu / transmisja
Ryzyko zakażenia płodu / transmisja
przezłożyskowa/ rośnie wraz
przezłożyskowa/ rośnie wraz
z czasem trwania ciąży –
z czasem trwania ciąży –
I trymestr-14%, II trymestr –50%, III
I trymestr-14%, II trymestr –50%, III
trymestr –ponad 60%
trymestr –ponad 60%
Zakażenia wirusowe -
Zakażenia wirusowe -
parwowiroza
parwowiroza
Parwowirus B19 może być przyczyną
Parwowirus B19 może być przyczyną
nieimmunologicznego uogólnionego
nieimmunologicznego uogólnionego
obrzęku
obrzęku
u płodu (infekcja w 11-18
u płodu (infekcja w 11-18
tygodniu ciąży).
tygodniu ciąży).
Zakażenie w I trymestrze w 10%
Zakażenie w I trymestrze w 10%
przypadków prowadzi do poronienia.
przypadków prowadzi do poronienia.
U noworodków zakażonych
U noworodków zakażonych
wewnątrzmacicznie może wystąpić
wewnątrzmacicznie może wystąpić
wrodzona niedokrwistość.
wrodzona niedokrwistość.
Wirusowe zapalenie wątroby typu B
Wirusowe zapalenie wątroby typu B
Jeżeli u ciężarnej pojawia się żółtaczka, świąd
Jeżeli u ciężarnej pojawia się żółtaczka, świąd
skóry, podwyższone wartości transaminaz,
skóry, podwyższone wartości transaminaz,
powiększona i bolesna wątroba oraz stany
powiększona i bolesna wątroba oraz stany
podgorączkowe należy wykluczyć tło wirusowe
podgorączkowe należy wykluczyć tło wirusowe
powyższych objawów.
powyższych objawów.
Diagnostyka zakażenia WZW typu B opiera się
Diagnostyka zakażenia WZW typu B opiera się
na oznaczeniu antygenów wirusowych –
na oznaczeniu antygenów wirusowych –
HBeAg i HBsAg oraz przeciwciał -
HBeAg i HBsAg oraz przeciwciał -
IgM anty-HBc, IgG anty-HBc, anty-HBe
IgM anty-HBc, IgG anty-HBc, anty-HBe
anty-HBsAg.
anty-HBsAg.
Wirusowe zapalenie wątroby typu B
Wirusowe zapalenie wątroby typu B
• HBsAg jest wykrywalny w surowicy
w okresie 2-8 tygodni przed pojawieniem się
objawów klinicznych zakażenia
• HBeAg pojawia się później i jest związany
z antygenem rdzeniowym – HBcAg
• W celu rozpoznania ostrej postaci WZW
typu B należy oznaczyć poziom przeciwciał
antyHBc klasy IgM.
Wirusowe zapalenie wątroby typu B
Wirusowe zapalenie wątroby typu B
• Nosiciele WZW typ B pozostają
seropozytywni w zakresie HBsAg przy braku
obecności IgM antyHBc po upływie
6 miesięcy od infekcji. Obecne są natomiast
IgG anty –HBc.
• Nosicielstwo WZW typu B może przebiegać
pod postacią przewlekłego aktywnego
zapalenia wątroby lub przewlekłego
przetrwałego zapalenia.
Wirusowe zapalenie wątroby typu B
Wirusowe zapalenie wątroby typu B
U ciężarnych z ostrym wirusowym
U ciężarnych z ostrym wirusowym
zapaleniem wątroby typu B częściej
zapaleniem wątroby typu B częściej
dochodzi do porodów przedwczesnych
dochodzi do porodów przedwczesnych
jeśli do infekcji dochodzi
jeśli do infekcji dochodzi
w II trymestrze ciąży. Natomiast sama
w II trymestrze ciąży. Natomiast sama
ciąża nie wpływa na przebieg i ciężkość
ciąża nie wpływa na przebieg i ciężkość
zakażenia.
zakażenia.
Zakażenie płodu od matki w przebiegu
Zakażenie płodu od matki w przebiegu
ostrego zapalenia WZW typ B
ostrego zapalenia WZW typ B
Ryzyko transmisji wertykalnej WZW typu B
Ryzyko transmisji wertykalnej WZW typu B
w I trymetrze wynosi 0%, w II trymestrze 6%,
w I trymetrze wynosi 0%, w II trymestrze 6%,
w III trymetrze wzrasta do 67%.
w III trymetrze wzrasta do 67%.
Do zakażenia płodu WZW typu B podczas
Do zakażenia płodu WZW typu B podczas
porodu i w okresie okołoporodowym
porodu i w okresie okołoporodowym
dochodzi w wyniku mieszania się krwi matki
dochodzi w wyniku mieszania się krwi matki
i płodu, w wyniku kontaktu z wydzieliną
i płodu, w wyniku kontaktu z wydzieliną
z dróg rodnych matki oraz podczas karmienia
z dróg rodnych matki oraz podczas karmienia
piersią.
piersią.
Wirusowe zapalenie wątroby typu
Wirusowe zapalenie wątroby typu
B
B
Obecność antygenu HBeAg związana jest
Obecność antygenu HBeAg związana jest
z najwyższym ryzykiem zarażenia płodu
z najwyższym ryzykiem zarażenia płodu
(70-90%), gdyż świadczy o replikacji wirusa
(70-90%), gdyż świadczy o replikacji wirusa
we krwi ciężarnej. Przy braku HBeAg,
we krwi ciężarnej. Przy braku HBeAg,
a obecności HBsAg ( matka jest nosicielem)
a obecności HBsAg ( matka jest nosicielem)
ryzyko zakażenia płodu wynosi od 15 do 30%.
ryzyko zakażenia płodu wynosi od 15 do 30%.
90% dzieci z wrodzonym zakażeniem HBV staje
90% dzieci z wrodzonym zakażeniem HBV staje
się nosicielami.
się nosicielami.
Zaleca się u wszystkich ciężarnych wykonanie
Zaleca się u wszystkich ciężarnych wykonanie
badań na nosicielstwo HBsAg.
badań na nosicielstwo HBsAg.
Immunoprofilaktyka czynna i bierna w grupie
Immunoprofilaktyka czynna i bierna w grupie
noworodków matek HBsAg pozytywnych
noworodków matek HBsAg pozytywnych
polega na szczepieniu p/WZW typ B oraz na
polega na szczepieniu p/WZW typ B oraz na
podaniu swoistej immunoglobuliny ( HBIG)
podaniu swoistej immunoglobuliny ( HBIG)
zawierającej wysokie miano przeciwciał
zawierającej wysokie miano przeciwciał
anty-Hbs i anty-HBc do 12 godzin po porodzie.
anty-Hbs i anty-HBc do 12 godzin po porodzie.
Również kobietom ciężarnym do 36 godzin od
Również kobietom ciężarnym do 36 godzin od
kontaktu można podać swoistą
kontaktu można podać swoistą
immunoglobulinę (HBIG).
immunoglobulinę (HBIG).
Wirusowe zapalenie wątroby typu B
Wirusowe zapalenie wątroby typu B
- profilaktyka
- profilaktyka
Zakażenie wirusem nabytego
Zakażenie wirusem nabytego
niedoboru odporności - HIV
niedoboru odporności - HIV
HIV – human immunodeficiency virus
HIV – human immunodeficiency virus
Źródłem zakażenia może być nosiciel oraz
Źródłem zakażenia może być nosiciel oraz
człowiek z objawami chorobowymi
człowiek z objawami chorobowymi
Transmisja zakażenia –
Transmisja zakażenia –
droga płciowa
droga płciowa
droga krwiopochodna
droga krwiopochodna
(zakażone preparaty
(zakażone preparaty
krwiopochdne, strzywaki, igły)
krwiopochdne, strzywaki, igły)
droga przezłożyskowa
droga przezłożyskowa
w trakcie karmienia piersią
w trakcie karmienia piersią
Zakażenie wirusem nabytego
Zakażenie wirusem nabytego
niedoboru odporności - HIV
niedoboru odporności - HIV
Głównym celem wirusa HIV są limfocyty CD4.
Głównym celem wirusa HIV są limfocyty CD4.
Okres inkubacji
Okres inkubacji
Ostra faza zakażenia –
Ostra faza zakażenia –
objawy grypopodobne
objawy grypopodobne
Faza przewlekła zakażenia
Faza przewlekła zakażenia
–bezobjawowa wiremia
–bezobjawowa wiremia
AIDS –
AIDS –
liczba CD4 mniejsza niż 200/mm3
liczba CD4 mniejsza niż 200/mm3
powiększenie węzłów chłonnych ,mięsak Kaposiego,
powiększenie węzłów chłonnych ,mięsak Kaposiego,
zarażenia oportunistyczne, przewlekłe biegunki,
zarażenia oportunistyczne, przewlekłe biegunki,
zespół otępienny, zaburzenia pamięci i koncentracji,
zespół otępienny, zaburzenia pamięci i koncentracji,
zapalenie mózgu i opon mózgowych
zapalenie mózgu i opon mózgowych
Zakażenie wirusem nabytego
Zakażenie wirusem nabytego
niedoboru odporności - HIV
niedoboru odporności - HIV
Lekarz sprawujący opiekę nad ciężarną jest
Lekarz sprawujący opiekę nad ciężarną jest
obowiązany poinformować o dostępności
obowiązany poinformować o dostępności
badania w kierunku zakażenia HIV, roli tego
badania w kierunku zakażenia HIV, roli tego
badania w profilaktyce zakażenia u noworodka.
badania w profilaktyce zakażenia u noworodka.
Każdej ciężarnej należy zaproponować
Każdej ciężarnej należy zaproponować
dobrowolne badanie w kierunku zakażenia HIV
dobrowolne badanie w kierunku zakażenia HIV
podczas pierwszej wizyty. W przypadku
podczas pierwszej wizyty. W przypadku
wykrycia zakażenia HIV u kobiety w ciąży należy
wykrycia zakażenia HIV u kobiety w ciąży należy
rozpocząć leczenie profilaktyczne
rozpocząć leczenie profilaktyczne
w interdyscyplinarnych zespołach.
w interdyscyplinarnych zespołach.
W grupie ciężarnych ze zwiększonym ryzykiem
W grupie ciężarnych ze zwiększonym ryzykiem
populacyjnym lub indywidualnym ryzykiem
populacyjnym lub indywidualnym ryzykiem
zakażenia badanie należy powtórzyć
zakażenia badanie należy powtórzyć
w 33-37 tygodniu ciąży.
w 33-37 tygodniu ciąży.
Zakażenie wirusem nabytego
Zakażenie wirusem nabytego
niedoboru odporności - HIV
niedoboru odporności - HIV
Ciąża i poród nie powodują progresji zakażenia
Ciąża i poród nie powodują progresji zakażenia
HIV i AIDS u ciężarnej, ani nie wywołują
HIV i AIDS u ciężarnej, ani nie wywołują
skutków ubocznych u płodów w postaci wad
skutków ubocznych u płodów w postaci wad
rozwojowych, czy strat ciąż.
rozwojowych, czy strat ciąż.
Natomiast istnieje ryzyko dopłodowej
Natomiast istnieje ryzyko dopłodowej
transmisji zakażenia HIV.
transmisji zakażenia HIV.
Potwierdzenie zakażenia HIV u noworodka
Potwierdzenie zakażenia HIV u noworodka
może sprawiać trudność z uwagi na obecność
może sprawiać trudność z uwagi na obecność
w jego surowicy swoistych IgG biernie
w jego surowicy swoistych IgG biernie
przekazanych od matki drogą przezłożyskową.
przekazanych od matki drogą przezłożyskową.
Zakażenie wirusem nabytego niedoboru
Zakażenie wirusem nabytego niedoboru
odporności - HIV
odporności - HIV
U ciężarnej zakażonej HIV należy określać
U ciężarnej zakażonej HIV należy określać
liczbę limfocytów CD4 i liczbę kopii RNA
liczbę limfocytów CD4 i liczbę kopii RNA
HIV/1ml co 3-4miesiace.
HIV/1ml co 3-4miesiace.
Wskazane jest wykonanie testów
Wskazane jest wykonanie testów
przesiewowych w kierunku innych chorób
przesiewowych w kierunku innych chorób
przenoszonych drogą płciową oraz HCV i CMV.
przenoszonych drogą płciową oraz HCV i CMV.
Należy wykonać badanie serologiczne w
Należy wykonać badanie serologiczne w
kierunku zarażenia T. gondii oraz wykluczyć
kierunku zarażenia T. gondii oraz wykluczyć
czynną gruźlicę. Gdy liczba CD4 spadnie
czynną gruźlicę. Gdy liczba CD4 spadnie
poniżej 200tyś należy wdrożyć profilaktyczne
poniżej 200tyś należy wdrożyć profilaktyczne
leczenie przeciw Pneumocystis carinii.
leczenie przeciw Pneumocystis carinii.
Zakażenie wirusem nabytego
Zakażenie wirusem nabytego
niedoboru odporności - HIV
niedoboru odporności - HIV
Rozwiązanie ciąży drogą cięcia cesarskiego
Rozwiązanie ciąży drogą cięcia cesarskiego
zmniejsza ryzyko zakażenia na drodze
zmniejsza ryzyko zakażenia na drodze
wertykalnej.
wertykalnej.
Terapia lekami antyretrowirusowymi powinna
Terapia lekami antyretrowirusowymi powinna
być zastosowana u każdej ciężarnej zarażonej
być zastosowana u każdej ciężarnej zarażonej
HIV bez względu na liczbę limfocytów T CD4
HIV bez względu na liczbę limfocytów T CD4
lub liczbę kopii RNA HIV.
lub liczbę kopii RNA HIV.
Zakażenie wirusem nabytego
Zakażenie wirusem nabytego
niedoboru odporności - HIV
niedoboru odporności - HIV
Ryzyko zarażenia płodu HIV zwiększa się
Ryzyko zarażenia płodu HIV zwiększa się
w przypadku:
w przypadku:
wysokiego poziomu wiremii u ciężarnej
wysokiego poziomu wiremii u ciężarnej
przedłużonego odpływania płynu owodniowego,
przedłużonego odpływania płynu owodniowego,
porodu siłami natury, stosowania inwazyjnych
porodu siłami natury, stosowania inwazyjnych
procedur podczas porodu
procedur podczas porodu
oraz współistnienia zakażenia innymi
oraz współistnienia zakażenia innymi
chorobami przenoszonymi drogą płciową.
chorobami przenoszonymi drogą płciową.
Do zakażenia płodu dochodzi najczęściej
Do zakażenia płodu dochodzi najczęściej
w III trymetrze ciąży i w okresie
w III trymetrze ciąży i w okresie
okołoporodowym.
okołoporodowym.
Zakażenie wirusem nabytego
Zakażenie wirusem nabytego
niedoboru odporności –
niedoboru odporności –
profilaktyka zakażenia płodu HIV
profilaktyka zakażenia płodu HIV
Zaleca się podawanie
Zaleca się podawanie
Zydowudyny
Zydowudyny
od
od
14 tygodnia ciąży do momentu
14 tygodnia ciąży do momentu
porodu.
porodu.
U ciężarnych zakażonych HIV ciąża
U ciężarnych zakażonych HIV ciąża
powinna być rozwiązana elektywnym
powinna być rozwiązana elektywnym
cięciem cesarskim w 38 tygodniu.
cięciem cesarskim w 38 tygodniu.
Przeciwwskazane jest karmienie
Przeciwwskazane jest karmienie
piersią ze względu na wysokie ryzyko
piersią ze względu na wysokie ryzyko
zarażenia noworodka.
zarażenia noworodka.
Zakażenia pierwotniakowe
Zakażenia pierwotniakowe
TOKSOPLAZMOZA
TOKSOPLAZMOZA
Do zakażenia Toxoplasmą gondii dochodzi poprzez
Do zakażenia Toxoplasmą gondii dochodzi poprzez
połknięcie oocyst wydalonych z odchodami kota i
połknięcie oocyst wydalonych z odchodami kota i
zanieczyszczających glebę, warzywa,owoce, w wyniku
zanieczyszczających glebę, warzywa,owoce, w wyniku
transfuzji zakażonej krwi lub transplantację narządów
transfuzji zakażonej krwi lub transplantację narządów
oraz poprzez łożysko w życiu płodowym.
oraz poprzez łożysko w życiu płodowym.
Toksoplazmoza nabyta – przebieg bezobjawowy
Toksoplazmoza nabyta – przebieg bezobjawowy
lub z objawami grypopodobnymi.
lub z objawami grypopodobnymi.
Częstość występowania toksoplazmozy u kobiet
Częstość występowania toksoplazmozy u kobiet
w wieku rozrodczym szacuje się na ok. 60%.
w wieku rozrodczym szacuje się na ok. 60%.
Częstość zarażenia ciężarnych wynosi
Częstość zarażenia ciężarnych wynosi
0,2-1,2%.
0,2-1,2%.
Ryzyko toksoplazmozy wrodzonej wynosi
Ryzyko toksoplazmozy wrodzonej wynosi
1-2 na 1000 noworodków.
1-2 na 1000 noworodków.
TOKSOPLAZMOZA WRODZONA
TOKSOPLAZMOZA WRODZONA
• Do zarażenia płodu toksoplazmozą dochodzi
poprzez łożysko, które staje się rezerwuarem
pasożyta.
• Ryzyko zarażenia płodu rośnie wraz z czasem
trwania ciąży z powodu zwiększającej się
przepuszczalności łożyska.
• Ryzyko wystąpienia ciężkiej, wrodzonej
toksoplamozy u płodu i noworodka jest
odwrotnie proporcjonalne w stosunku do czasu
trwania ciąży. Największe ryzyko powikłań u
płodu występuje wtedy, gdy do zarażenia
dochodzi między 10 a 24 tygodniem ciąży.
TOKSOPLAZMOZA WRODZONA –
TOKSOPLAZMOZA WRODZONA –
POWIKŁANIA
POWIKŁANIA
Poronienie, poród przedwczesny
Poronienie, poród przedwczesny
Triada Sabina – Pinkertona, małoocze
Triada Sabina – Pinkertona, małoocze
Bezobjawowa wrodzona toksplazmoza u niemowląt-
Bezobjawowa wrodzona toksplazmoza u niemowląt-
powikłania – schorzenia CUN, narządu słuchu i
powikłania – schorzenia CUN, narządu słuchu i
Wzroku
Wzroku
Śmiertelność w toksoplazmozie wrodzonej wynosi
Śmiertelność w toksoplazmozie wrodzonej wynosi
ok. 15%.
ok. 15%.
TOKSOPLAZMOZA – diagnostyka
TOKSOPLAZMOZA – diagnostyka
w ciąży
w ciąży
• Diagnostyka serologiczna – oznaczenie miana swoistych
przeciwciał w klasie IgM i IgG w I trymestrze ciąży.
U ciężarnych z ujemnym wynikiem w I trymestrze
należy ponownie wykonać badanie w kierunku
toksoplazmozy w 21-26 tygodniu ciąży.
• Jeżeli IgM – dodatnie,a IgG ujemne – aktualna infekcja –
należy wdrożyć leczenie.
• Jeżeli IgM – ujemne, a IgG dodatnie /wysokie miana/ -
należy oznaczyć awidność:
- wysoka awidność – nie wymaga leczenia
- niska awidność - należy rozpocząć leczenie
Podejrzenie zakażenia wewnątrzmacicznego płodu -
oznaczyć przeciwciała IgM we krwi pępowinowej
płodu /kordocenteza 20-24hbd/. Oznaczenie w płynie
owodniowym obecności DNA T. gondii metodą PCR.
TOKSOPLAZMOZA - leczenie
TOKSOPLAZMOZA - leczenie
U ciężarnych z aktualną infekcją
U ciężarnych z aktualną infekcją
(potwierdzoną
(potwierdzoną
w badaniach serologicznych)
w badaniach serologicznych)
należy podać
należy podać
spiramycynę (
spiramycynę (
Rovamycyna 6-9 mln j/d przez 3
Rovamycyna 6-9 mln j/d przez 3
tygodnie, następnie 2 tyg. przerwa i ponowne leczenie
tygodnie, następnie 2 tyg. przerwa i ponowne leczenie
wg powyższego schematu aż do porodu).
wg powyższego schematu aż do porodu).
Spiramycyna osiąga wysokie stężenia w łożysku
Spiramycyna osiąga wysokie stężenia w łożysku
i redukuje ryzyko zakażenia płodu w 60%.
i redukuje ryzyko zakażenia płodu w 60%.
W przypadku zarażenia płodu T. gondii należy
W przypadku zarażenia płodu T. gondii należy
zastosować pirymetaminę z sulfadiazyną. Z uwagi na
zastosować pirymetaminę z sulfadiazyną. Z uwagi na
teratogenne działanie pirymetaminy u zwierząt nie
teratogenne działanie pirymetaminy u zwierząt nie
zaleca się podawania pirymetaminy w pierwszych
zaleca się podawania pirymetaminy w pierwszych
16 tygodniach ciąży.
16 tygodniach ciąży.
Zakażenia pierwotniakowe
Zakażenia pierwotniakowe
Trichomonas vaginalis
Trichomonas vaginalis
Zakażenie przenoszone drogą płciową.
Pochwa – główny rezerwuar rzęsistka;
T.vaginalis występuje również w gruczołach
przycewkowych i cewce moczowej.
Objawy infekcji T. vaginalis – zapalenie części
pochwowej szyjki macicy i pochwy (bolesność
obrzęk, przekrwienie); pieniste, szarożółte
upławy; świąd sromu, pieczenie przy
oddawaniu moczu.
pH pochwy wyższe od 4,5.
Trichomonas vaginalis
Trichomonas vaginalis
Diagnostyka – pobranie wymazu z pochwy.
Diagnostyka – pobranie wymazu z pochwy.
W roztworze NaCl widoczny pod mikroskopem
W roztworze NaCl widoczny pod mikroskopem
charakterystyczny kształt i ruch rzęsistka.
charakterystyczny kształt i ruch rzęsistka.
Do zarażenia płodu dochodzi w trakcie porodu
Do zarażenia płodu dochodzi w trakcie porodu
lub po porodzie. U noworodków i niemowląt
lub po porodzie. U noworodków i niemowląt
T. vaginalis może powodować infekcje dróg
T. vaginalis może powodować infekcje dróg
moczowych, stan zapalny pochwy i przedsionka.
moczowych, stan zapalny pochwy i przedsionka.
Leczenie w ciąży – od II trymestru ciąży
Leczenie w ciąży – od II trymestru ciąży
metronidazol, w I trymestrze – Klotrimazol.
metronidazol, w I trymestrze – Klotrimazol.
Należy leczyć obu partnerów seksualnych.
Należy leczyć obu partnerów seksualnych.
Dziękuję za uwagę.
Dziękuję za uwagę.