Wykład 9
(Irma) Adelman i (Cynthia) Morris
(1979)
Instytucje - dostosowane (lub
nie)
do fazy rozwoju
Instytucje (społeczne):
struktura społeczna + struktura
polityczna:
jak społeczeństwo się rządzi i organizuje
Lekcja historii:
rozwój: fazowy, nieliniowy, wieloraki
instytucje: znaczenie „kluczowe”
Różnorodne drogi do awansu
Wiek XIX
autonomiczne uprzemysłowienie
Wielka Brytania i Francja
napędzane exportem
wydajne i nowoczesne rolnictwo,
instytucje finansowe i rynkowe
politycznie ograniczone lobby rolne
odgórna rewolucja przemysłowa
Niemcy, Rosja, Japonia
rolnictwo tradycyjne i zacofane,
rynki nie zintegrowane
mobilność mała, lobby obszarnicze wpływowe
catch-up poprzez jakość
Szwecja, Dania, Szwajcaria, Holandia
rolnictwo wydajne i nowoczesne,
edukacja i wynalazczość
demokracja
rolnicze, zorientowane na export
nadwyżek
Australia, Argentyna (zasobne w ziemię)
Indie, Chiny, Egipt: gesto zaludnione
terytoria plemienne
rolnictwo i struktura społeczna
prymitywne
gospodarka wymienna rolnicza
postęp: administracja kolonialna
plantacje exportowe
perspektywa dualistyczna
terytoria modernizujące sie
tradycyjne struktury zachwiane
dualistyczne uprzemysłowienie
„podprogowe”
Przykłady kluczowej roli instytucji
Niemcy a Włochy: uprzemysłowienie w poł.
XIX w
Podobny punkt wyjścia: różne efekty
Aktywny rzad N.unia celna
inwestycje (transport), subsydia
Powszechne nauczanie (N)
Rolnictwo latyfundialne (W)
Argentyna i Brazylia contra Australia i N.
Zelandia
System oligarchii vs. Egalitarna
demokracja
1950-73
Awans 4 krajów
Izrael, Japonia, Korea, Taiwan
rozwinięte instytucjonalnie
żaden kraj instytucjonalnie nierozwinięty
nie awansował
I RP (XIV-XV w)
koniuntura na zboże + magnateria
Chiny (1450 i 1966)
„zabójcze jedynowładztwo”
Różnorodność impulsów zewnętrznych
XIX w
Rządy:
zakupy zbrojeniowe
subsydia
Zagranica:
pożyczki
popyt na export
inwestycje bezpośrednie FDI (50%)
napływ Europejczykow
XXw
• Azja Płd-Wsch:
• Edukacja,
Inwestycje,
Protekcja
• Selektywność
• Równość
• FDI: nie
• Ameryka Łac:
• Import
substitution
• Inwestycje
bezpośrednie
• Interesy
latyfundystów
• Nierówność
Różnice w polityce:
dostosować do okolicznosci
Inicjacja rozwoju
inwestycje infrastrukturalne
eksportowy sektor w rolnictwie
analfabetyzm
podstawy ochrony zdrowia
„import ekspertów”
cła
Podtrzymanie rozwoju
(a la Rosenstein-Rodan, Prebisch)
Koordynacja inwestycji
Rozwój instytucji finansowych
Reforma rolna
FDI
Stabilność makro, Stabilność społeczna
Rządy stosownie „autonomiczne”
Tj. autorytarne!
Przejście do OECD (a la Schultz)
Liberalizacja handlu i FDI
Rząd: pies łańcuchowy gospodarki
Promocja konkurencji
„Safety net”
Edukacja
Stabilność makro
Wolności obywatelskie
Prawo i Demokracja