ULTRADŹWIĘKI
ULTRADŹWIĘKI
Ultradźwięki
Ultradźwięki
– drgania o częstotliwości
– drgania o częstotliwości
większej niż 20 kHz, podczas zabiegu
większej niż 20 kHz, podczas zabiegu
wykorzystuje się drgania mechaniczne o
wykorzystuje się drgania mechaniczne o
częstotliwości 800-24000 kHz. Zjawiska
częstotliwości 800-24000 kHz. Zjawiska
występujące w tkankach ludzkich
występujące w tkankach ludzkich
poddanych działaniu ultradźwięków są
poddanych działaniu ultradźwięków są
bardzo różne w zależności od miejsca ich
bardzo różne w zależności od miejsca ich
stosowania. Duża "dźwiękochłonność"
stosowania. Duża "dźwiękochłonność"
wykazuje tkanka nerwowa, mniejsza
wykazuje tkanka nerwowa, mniejsza
mięśniowa, a najmniejsza z racji swojej
mięśniowa, a najmniejsza z racji swojej
zwartej struktury tkanka tłuszczowa.
zwartej struktury tkanka tłuszczowa.
Podstawowym efektem działania
Podstawowym efektem działania
ultradźwięków na tkanki jest działanie
ultradźwięków na tkanki jest działanie
mechaniczne zwane "mikromasażem", a
mechaniczne zwane "mikromasażem", a
spowodowane jest wahaniem ciśnień w
spowodowane jest wahaniem ciśnień w
przebiegu fali dźwiękowej. Również bardzo
przebiegu fali dźwiękowej. Również bardzo
ważna składowa ich działania jest wpływ
ważna składowa ich działania jest wpływ
na biochemie tkanek, prowadzący do ich
na biochemie tkanek, prowadzący do ich
lepszego utleniania.
lepszego utleniania.
Głębokość wnikania fali ultradźwiękowej
Głębokość wnikania fali ultradźwiękowej
zależy od częstotliwości. Małe (800 kHz)
zależy od częstotliwości. Małe (800 kHz)
do ok. 3 cm wnikają, duże (3000 kHz) do
do ok. 3 cm wnikają, duże (3000 kHz) do
ok. 1 cm.
ok. 1 cm.
Prędkość rozchodzenia się fali o
Prędkość rozchodzenia się fali o
częstotliwości 1MHz:
częstotliwości 1MHz:
-0 st. C – 331,45 m/s
-0 st. C – 331,45 m/s
- w powietrzu w zwykłych warunkach
- w powietrzu w zwykłych warunkach
– 343 m/s
– 343 m/s
- woda 25 st. C – 1497 m/s
- woda 25 st. C – 1497 m/s
- tkanka tłuszczowa – 1450 m/s
- tkanka tłuszczowa – 1450 m/s
- tkanka kostna – 4080 m/s
- tkanka kostna – 4080 m/s
Zabiegi ultradźwięków maj
Zabiegi ultradźwięków maj
a
a
działanie:
działanie:
-przeciwbólowe
-przeciwbólowe
-zmniejszające napięcie mięśniowe
-zmniejszające napięcie mięśniowe
-rozszerzające naczynia krwionośne
-rozszerzające naczynia krwionośne
-hamujące procesy zapalne
-hamujące procesy zapalne
-likwidujące tzw. ostrogi piętowe
-likwidujące tzw. ostrogi piętowe
- powstawanie związków aktywnych biologicznie
- powstawanie związków aktywnych biologicznie
- wpływ na enzymy ustrojowe
- wpływ na enzymy ustrojowe
- hamowanie układu współczulnego
- hamowanie układu współczulnego
- przyspieszenie wchłaniania tkankowego
- przyspieszenie wchłaniania tkankowego
- wyzwalanie substancji histamino podobnych
- wyzwalanie substancji histamino podobnych
DZIAŁANIE
DZIAŁANIE
W uproszczeniu można powiedzieć, że podstawę
W uproszczeniu można powiedzieć, że podstawę
leczniczego działania energii ultradźwiękowej
leczniczego działania energii ultradźwiękowej
stanowią następujące czynniki:
stanowią następujące czynniki:
- wzmożenie przepustowości błon komórkowych
- wzmożenie przepustowości błon komórkowych
- usprawnienie oddychania tkankowego i
- usprawnienie oddychania tkankowego i
pobudzenie przemiany materii komórek
pobudzenie przemiany materii komórek
- powstanie związków aktywnych biologicznie
- powstanie związków aktywnych biologicznie
- wpływ na enzymy ustrojowe
- wpływ na enzymy ustrojowe
- zmiany w strukturze koloidów tkankowych i ich
- zmiany w strukturze koloidów tkankowych i ich
uwodnienie
uwodnienie
- zmiany w układach jonowych tkanek
- zmiany w układach jonowych tkanek
- zmiany odczynu tkanek w kierunku zasadowym
- zmiany odczynu tkanek w kierunku zasadowym
WSKAZANIA
WSKAZANIA
-bóle poamputacyjne
-bóle poamputacyjne
-szczękościsk
-szczękościsk
-nerwoból nerwu trójdzielnego
-nerwoból nerwu trójdzielnego
-owrzodzenie goleni
-owrzodzenie goleni
-choroba zwyrodnieniowa stawów
-choroba zwyrodnieniowa stawów
-zespoły bólowe w przebiegu choroby
-zespoły bólowe w przebiegu choroby
zwyrodnieniowej stawów szyjnego odcinka
zwyrodnieniowej stawów szyjnego odcinka
kręgosłupa
kręgosłupa
-bóle pleców i krzyża
-bóle pleców i krzyża
-zespół bólowy rwy kulszowej
-zespół bólowy rwy kulszowej
-blizny
-blizny
PRZECIWWSKAZANIA
PRZECIWWSKAZANIA
-nowotwory i stany po ich operacyjnym usunięciu
-nowotwory i stany po ich operacyjnym usunięciu
-ciąża
-ciąża
-czynny proces gruźliczy
-czynny proces gruźliczy
-niewydolność krążenia
-niewydolność krążenia
-stany gorączkowe
-stany gorączkowe
-ciężki stan ogólny
-ciężki stan ogólny
-nie zakończony wzrost kości
-nie zakończony wzrost kości
-obecność w tkankach ciał obcych metalicznych
-obecność w tkankach ciał obcych metalicznych
-nerwica wegetatywna znacznego stopnia
-nerwica wegetatywna znacznego stopnia
METODYKA WYKONANIA
METODYKA WYKONANIA
ZABIEGU
ZABIEGU
-użycie substancji sprzęgającej
-użycie substancji sprzęgającej
-w wodzie utrzymywać głowicę 2 – 3
-w wodzie utrzymywać głowicę 2 – 3
cm w odległości od skóry i przesuwać
cm w odległości od skóry i przesuwać
ruchami okrężnymi
ruchami okrężnymi
-w powietrzu przyłożyć z lekkim
-w powietrzu przyłożyć z lekkim
naciskiem do skóry
naciskiem do skóry
-czas zabiegu od 6 do 12 min. co
-czas zabiegu od 6 do 12 min. co
drugi dzień
drugi dzień
-12 – 15 zabiegów w serii
-12 – 15 zabiegów w serii
DAWKA
DAWKA
-słaba 0,05 – 0,5 W/cm2 stany
-słaba 0,05 – 0,5 W/cm2 stany
ostre i podostrz
ostre i podostrz
-średnia 0,5 – 1,5 W/cm2 stany
-średnia 0,5 – 1,5 W/cm2 stany
przewlekłe
przewlekłe
-mocna 1,5 – 2 W/cm2
-mocna 1,5 – 2 W/cm2
PRZY WYKONANIU ZABIEGÓW
PRZY WYKONANIU ZABIEGÓW
NALEŻY UWZGLĘDNIĆ
NALEŻY UWZGLĘDNIĆ
-nadźwiękawianą powierzchnię
-nadźwiękawianą powierzchnię
-rodzaj i stadium schorzenia
-rodzaj i stadium schorzenia
-powierzchnię drgającą przetwornika
-powierzchnię drgającą przetwornika
-częstotliwość drgań
-częstotliwość drgań
-rodzaj fali ultradźwiękowej
-rodzaj fali ultradźwiękowej
-czas trwania zabiegu
-czas trwania zabiegu
-metodę wykonania zabiegu
-metodę wykonania zabiegu
METODY WYKONANIA ZABIEGU
METODY WYKONANIA ZABIEGU
-stacjonarna – głowica nieruchomo,
-stacjonarna – głowica nieruchomo,
dawka ok. 25 % dawki użytej przy
dawka ok. 25 % dawki użytej przy
metodzie ruchomej
metodzie ruchomej
- ruchoma – ruchy wolne i okrężne
- ruchoma – ruchy wolne i okrężne
Ultradźwięki w wodzie
Ultradźwięki w wodzie
- Podczas zabiegu
- Podczas zabiegu
wykorzystuje się drgania mechaniczne o
wykorzystuje się drgania mechaniczne o
częstotliwości 800-24000 kHz, aby
częstotliwości 800-24000 kHz, aby
zwiększyć efektywność zabiegów
zwiększyć efektywność zabiegów
wykorzystuje się pośrednictwo wody, która
wykorzystuje się pośrednictwo wody, która
jest najlepszym ośrodkiem rozchodzenia
jest najlepszym ośrodkiem rozchodzenia
się fali dźwiękowej.
się fali dźwiękowej.
Zabiegi ultradźwięków w wodzie wykonuje
Zabiegi ultradźwięków w wodzie wykonuje
się np. w przypadkach reumatoidalnego
się np. w przypadkach reumatoidalnego
zapalenia stawów ręki czy stopy.
zapalenia stawów ręki czy stopy.
W DERMATOLOGII
W DERMATOLOGII
W dermatologii i kosmetyce znajdują
W dermatologii i kosmetyce znajdują
zastosowanie ultradźwięki o częstotliwości
zastosowanie ultradźwięki o częstotliwości
3MHz,
3MHz,
1MHz orz od 22-30tys.Hz.Ostatnie badania
1MHz orz od 22-30tys.Hz.Ostatnie badania
wykazały, że najlepsza penetracje w
wykazały, że najlepsza penetracje w
skórze uzyskuje się przy małych
skórze uzyskuje się przy małych
częstotliwościach dźwięków.
częstotliwościach dźwięków.
Działanie ich opiera się głównie na
Działanie ich opiera się głównie na
działaniu mechanicznym, termicznym,
działaniu mechanicznym, termicznym,
chemicznym.
chemicznym.
Termiczne działanie prowadzi do przekrwienia i
Termiczne działanie prowadzi do przekrwienia i
rozpulchnienia, chemiczne –powoduje zmiany
rozpulchnienia, chemiczne –powoduje zmiany
strukturalne białek w komórkach skóry. Ułatwia to
strukturalne białek w komórkach skóry. Ułatwia to
penetracje substancjom leczniczym, preparatom,
penetracje substancjom leczniczym, preparatom,
które działają uszczelniająco na naczynia
które działają uszczelniająco na naczynia
krwionośne, zmniejszają rumień, przyspieszają
krwionośne, zmniejszają rumień, przyspieszają
leczenie zmian trądziku pospolitego i różowatego.
leczenie zmian trądziku pospolitego i różowatego.
Także w leczeniu skóry suchej, złuszczającej się,
Także w leczeniu skóry suchej, złuszczającej się,
niedotlenionej, wiotkiej, poszarzałej, z objawami
niedotlenionej, wiotkiej, poszarzałej, z objawami
zmęczenia i pierwszymi zmarszczkami
zmęczenia i pierwszymi zmarszczkami
ultradźwięki, a przede wszystkim wywoływany
ultradźwięki, a przede wszystkim wywoływany
przez nie efekt sonoforezy (głębokie wtłaczania
przez nie efekt sonoforezy (głębokie wtłaczania
preparatów do skóry).
preparatów do skóry).
Można zastosować ultradźwięki jako metodę
Można zastosować ultradźwięki jako metodę
wspomagającą przezskórne podawanie leków tzw
wspomagającą przezskórne podawanie leków tzw
fonoforezę.
fonoforezę.