Ocena ryzyka przy kredytowaniu przedsiębiorstw

Plan zajęć:



Analiza opisowa,



Metoda punktowa,



Analiza dyskryminacyjna,



Ocena przedsięwzięcia

inwestycyjnego

Podstawowe wielkości



Wartość majątku przedsiębiorstwa

(trwałego i obrotowego) i jego struktura



Struktura kapitałów,



Struktura zobowiązań,



Płynność środków,



Wartość sprzedaży i jakość produkcji,



Pozycja na rynku,



Sprawność i kwalifikacje kadry

kierowniczej i reszty załogi

1. Analiza opisowa



Na podstawie dokumentacji klienta



Metoda najprostsza



Ocenia się tradycyjne wskaźniki, tj.

płynności rentowności oraz uzupełnia

wskaźnikami niemierzalnymi, tj.

możliwości zbytu, perspektywy

rozwojowe

5 C kredytobiorcy:



Charakter

: charakter, osobowość,

kwalifikacje



Capacity

: możliwości wynikające z

bieżącej sytuacji, np.. Zamówienia i

perspektyw na przyszłość,



Collateral

: zabezpieczenia spłaty



Capital

: posiadany kapitał.



Condition

: uwarunkowania, sytuacja

w branży

Najważniejsze dokumenty



Bilanse i rachunki wyników z ostatnich lat,



Rachunek przepływów pieniężnych, plany

finansowe,



Dane dotyczące liczby., warunków i

wartości zawartych transakcji,



Dane dotyczące rozpoczętych inwestycji



Stan zadłużenia w innych instytucjach,



Spis zabezpieczeń do dyspozycji banku.

Analiza bilansu i rachunku

zysku

i strat - wady



Dokument dotyczący przeszłości, a ma

służyć do oceny kondycji

przedsiębiorstwa w przyszłości



W przyszłości mogą nastąpić problemy z

porównywaniem (nowe produkty, techniki,

zmiany popytu, itp.)



Służy do przekazywania informacji różnym

adresatom (organom finansowym,

pracownikom) i może nie dawać pełnego

obrazu funkcjonowania przedsiębiorstwa.



Niektóre istotne pozycje mogą nie być

uwzględniane w bilansie.

Wskaźniki stosowane do

analizy zdolności kredytowej



Rentowności



Płynności



Sprawności działania



Zadłużenia



Struktury majątku i kapitału

Wskaźniki rentowności



Wskaźnik rentowności aktywów ROA:

ROA = (zysk operacyjny)/(aktywa

ogółem

)



Wskaźnik rentowności sprzedaży – ROS

ROS = (zysk operacyjny)/(przychody ze

sprzedaży)

Wskaźniki rentowności



Wskaźnik rentowności kapitału - ROE:

ROE = (zysk netto/kapitał własny)



Wskaźnik rentowności brutto – RB:

RB = (zysk brutto/kosztu

operacyjne)

Wskaźniki płynności



Wskaźnik płynności bieżącej:

(aktywa obrotowe)/(pasywa

krótkoterminowe)



Wskaźnik płynności szybki:

(aktywa obrotowe – zapasy)/(pasywa

krótkoterminowe)



Wskaźnik płynności bardzo szybki:

(gotówka na rachunku)/(pasywa

krótkoterminowe

)

Wskaźniki szybkości

działania



Wskaźnik rotacji należności w dniach:

(przeciętny stan

należności/sprzedaż)*360



Wskaźnik obrotu zapasami w dniach:

(przeciętny stan

zapasów/sprzedaż)

*360

Wskaźniki zadłużenia i stopnia

pokrycia



Wskaźnik kapitałowy:

(kapitał własny/aktywa

ogółem)*100



Wskaźnik pokrycia obsługi długu:

(zysk netto + odsetki +

amortyzacja)/(rata spłaty

kredytu + odsetki)

Wskaźniki zadłużenia i stopnia

pokrycia



Wskaźnik pokrycia I stopnia:

(kapitał własny/majątek

trwały)*100



Złota reguła bilansowa – kapitał

własny musi pokrywać co najmniej

majątek trwały przedsiębiorstwa +

część majątku obrotowego

Wskaźniki zadłużenia i stopnia

pokrycia



Wskaźnik pokrycia II stopnia:

((kapitał własny + długoterminowy

kapitał obcy)/majątek trwały)*100

Też związany ze złotą regułą

bilansową.

Wskaźniki struktury i

majątku



Wskaźnik udziału majątku

obrotowego w całkowitym majątku:

(majątek obrotowy/suma

bilansowa)*100



Wskaźnik udziału kapitału własnego

w całkowitym kapitale:

(kapitał własny/kapitał całkowity)*100

2. Metoda punktowa



Polega na przypisywaniu danym

wielkościom określonych punktów (wag).



Składa się z 3 etapów: w pierwszym

wybierane są kryteria oceny, w drugim

przypisywane są im wielkości punktów, w

tym też ustala się wielkości minimalne i

maksymalne, a w trzecim - punkty są

sumowane i tworzą ocenę.

Przykład metody punktowej



Metoda dwumianowa – dwa kryteria:

I – analiza wskaźnikowa

II – regulowanie należności bankowych

przez kredytobiorcę.

I – analiza wskaźnikowa

Obszary analizy wskaźnikowej:

Liczba punktów:

Rentowność

0-10

Płynność

0-10

Poziom Zadłużenia

0-10

Zbyt

0-5

Stopień uzależnienia

rynkowego

0-5

Perspektywy rozwoju

0-6

Zabezpieczenie kredytu

0-6

Jakość zarządzania

Maksymalna liczba punktów

W zależności od łącznej liczby punktów

kredytobiorca jest zaliczany do grupy o

określonej zdolności kredytowej:

Liczba punktów:

Zdolność kredytowa:

58-40

Nie budząca obaw

39-29

Budząca obawy

28-17

Zagrożona

16-0

utracona

II – regulowanie należności

bankowych przez

kredytobiorcę.

Wszystkie należności kredytobiorcy

klasyfikuje się do jednaj z grup:

Normalne

Poniżej standardu

Wątpliwe

Stracone

Łączna ocena wg kryterium

I i II.

Kategoria kredytu

Liczba punktów

58-40

39-29

28-17

16-0

Normalny

Poniżej standardu

Wątpliwy

Stracony

I-Ia

Ia-II

II-III

Ia-II

III

II-III

III

Przełożenie na warunki kredytowania

Grupa

Kredyt

W pełni dostępny

Trudniej dostępny,

konieczność wzmocnienia

zabezpieczenia oraz stała

obserwacja w czasie

kredytowania

W zasadzie niedostępny (z

wyjątkiem posiadania przez

kredytobiorcę prawnych form

zabezpieczenia w postaci

gwarancji rządowych lub

gwarancji banku o ustalonej

renomie)

III

wykluczony

3. Analiza dyskryminacyjna

(model Altmana)



Metoda matematyczno-statystyczna



Altman zbadał 33 przedsiębiorstwa,

które zbankrutowały i 33

przedsiębiorstwa z tej samej branży o

dobrej kondycji. W pierwszym etapie

wybrał 22 wskaźniki najbardziej

przydatne do oceny kondycji

przedsiębiorstwa, a później zawęził je

do 5.

Model Altmana

Z = 1,2 x

+ 1,4x

+ 3,3x

+ 0,6x

+ 1,0x

gdzie:

= kapitał pracujący/aktywa ogółem,

= skumulowany zysk zatrzymany/aktywa ogółem

= zysk przed opodatkowaniem i zapłaceniem

odsetek/aktywa ogółem

= wartość rynkowa kapitału własnego/wartość

rynkowa kapitałów obcych,

= sprzedaż/aktywa ogółem

Klasyfikacja metodą

Altmana

Z > 2,99 – dobra kondycja finansowa,

Z<1,81 – bankrut

Ważna wielkość 2,675

Z<2,675 – u 94% firm, które

zbankrutowały

Z>2,679 – u 97% firm, które nie

zbankrutowały.

Analiza dyskryminacyjna wg

Deutsche Bundesbank

Z = ax

+ bx

+ cx

Gdzie:

X1 – udział kapitałów własnych w kapitale

całkowitym (kapitał własny/kapitał całkowity)

X2 – rentowność obrotu (wynik finansowy/łączne

przychody)

X3 – ROI ((przychody – wydatki)/kapitał całkowity)

a,b,c – szacowane parametry modelu.

Klasyfikacja przedsiębiorstw na

podstawie Z:



A – bez zastrzeżeń



B – nie do stwierdzenia 9grupa

przejściowa)



C – zagrożone.

Efekty badań skuteczności tej

metody:



90% przedsiębiorstw z grupy A nie

ogłosiło niewypłacalności, a 10%

zostało błędnie zaliczonych do tej

grupy,



98% z grupy B nie ogłosiło

niewypłacalności, błąd 2%



75% z grupy C nadal działało, a 25%

zbankrutowało.

Ocena przedsięwzięcia

inwestycyjnego

Dwuetapowa ocena wniosku

kredytowego:



Analiza celowości i realności projektu

– ma ocenić możliwość wykonania

przedsięwzięcia według

zaproponowanych rozwiązań,



Ocena ekonomiczno-finansowa

przedsięwzięcia na podstawie analizy

projektu.

Analiza celowości i realności

projektu



Zasadność przedsięwzięcia z punktu

widzenia realności zbytu



Nowoczesność rozwiązań technologicznych



Dostępność surowców



Lokalizacja,



Zgodność z normami ochrony środowiska



Harmonogram prac



Realność źródeł finansowania



Przyszłe efekty finansowe

Ocena ekonomiczno-finansowa

przedsięwzięcia



Wartość zaktualizowana netto NPV,



Wewnętrzna stopa zwrotu IRR



Stopa pokrycia kosztów przez

przychody



Okres zwrotu nakładów

inwestycyjnych



Prosta stopa zysku w normalnym roku

eksploatacji



Próg rentowności.

Document Outline