background image

 

 

 

 

Kaniulacja żył 

Kaniulacja żył 

obwodowych - technika, 

obwodowych - technika, 

monitorowanie, 

monitorowanie, 

powikłania

powikłania

background image

 

 

 

 

Etapy postępowania 

Etapy postępowania 

we wkłuciu 

we wkłuciu 

obwodowym:

obwodowym:

Przygotowanie personelu

Przygotowanie personelu

Przygotowanie pacjenta

Przygotowanie pacjenta

Przygotowanie miejsca 

Przygotowanie miejsca 

wkłucia

wkłucia

background image

 

 

 

 

Przygotowanie 

Przygotowanie 

personelu:

personelu:

Praca w ubraniu z krótkim rękawem

Praca w ubraniu z krótkim rękawem

Obcięcie paznokci

Obcięcie paznokci

Zdjęcie biżuterii z rąk

Zdjęcie biżuterii z rąk

Mycie i higieniczne odkażanie rąk

Mycie i higieniczne odkażanie rąk

Przygotowanie rękawiczek 

Przygotowanie rękawiczek 

jednorazowego użycia

jednorazowego użycia

Poprawne skompletowanie zestawu

Poprawne skompletowanie zestawu

background image

 

 

 

 

Przygotowanie 

Przygotowanie 

pacjenta:

pacjenta:

Nawiązanie współpracy z 

Nawiązanie współpracy z 

pacjentem

pacjentem

Unikanie anonimowości przez 

Unikanie anonimowości przez 

personel

personel

Wybranie miejsca wkłucia

Wybranie miejsca wkłucia

Zastosowanie farmakoterapii

Zastosowanie farmakoterapii

Nałożenie maści 

Nałożenie maści 

znieczulającej

znieczulającej

background image

 

 

 

 

Przygotowanie miejsca 

Przygotowanie miejsca 

kaniulacji:

kaniulacji:

Właściwe ułożenie pacjenta

Właściwe ułożenie pacjenta

Ewentualne uwidocznienie 

Ewentualne uwidocznienie 

naczyń

naczyń

Odkażanie pola zabiegu

Odkażanie pola zabiegu

background image

 

 

 

 

Wybór miejsca 

Wybór miejsca 

wkłucia:

wkłucia:

Żyły dłoni i przedramienia

Żyły dłoni i przedramienia

Żyła szyjna zewnętrzna

Żyła szyjna zewnętrzna

Żyły grzbietu stopy

Żyły grzbietu stopy

Żyły głowy

Żyły głowy

Żyła pachowa

Żyła pachowa

background image

 

 

 

 

background image

 

 

 

 

X

background image

 

 

 

 

Etapy wkłucia 

Etapy wkłucia 

obwodowego

obwodowego

background image

 

 

 

 

background image

 

 

 

 

Kaniulacja żyły szyjnej 

Kaniulacja żyły szyjnej 

zewnętrznej

zewnętrznej

Zalety:

Zalety:

Jest naczyniem względnie dużego 

Jest naczyniem względnie dużego 

rozmiaru

rozmiaru

Jest często bardzo dobrze 

Jest często bardzo dobrze 

widoczna

widoczna

Powikłania wczesne są bardzo 

Powikłania wczesne są bardzo 

rzadkie

rzadkie

Ból podobny jak przy nakłuciu żył 

Ból podobny jak przy nakłuciu żył 

przedramienia

przedramienia

background image

 

 

 

 

Uwaga:

Uwaga:

Dla kaniul krótkich 

Dla kaniul krótkich 

niezwykle istotna jest 

niezwykle istotna jest 

długość odcinka wewnątrz 

długość odcinka wewnątrz 

naczyniowego

naczyniowego

background image

 

 

 

 

Pielęgnacja wkłuć 

Pielęgnacja wkłuć 

obwodowych

obwodowych

 

 

CEL: Zapewnienie drożności 

CEL: Zapewnienie drożności 

wkłucia i uniknięcie powikłań

wkłucia i uniknięcie powikłań

background image

 

 

 

 

W aktualnie rozumianej terminologii 

W aktualnie rozumianej terminologii 

określenie „dostępu naczyniowego”, 

określenie „dostępu naczyniowego”, 

odnosi się do dwóch elementów: 

odnosi się do dwóch elementów: 

 

 

miejsca wkłucia

miejsca wkłucia

 

 

stosowanej kaniuli naczyniowej

stosowanej kaniuli naczyniowej 

Cewniki żylne krótkie (obwodowe) i 
długie (centralne) stosowane są 
powszechnie w leczeniu i 
diagnostyce.

background image

 

 

 

 

Kaniulację naczyń tętniczych 

Kaniulację naczyń tętniczych 

wykonujemy w konieczności:

wykonujemy w konieczności:

 

 

dokonania pomiaru ciśnienia tętniczego 

dokonania pomiaru ciśnienia tętniczego 

metodą bezpośrednią (krwawą)

metodą bezpośrednią (krwawą)

 

 

częstego pobierania krwi celem częstego 

częstego pobierania krwi celem częstego 

określenia parametrów równowagi kwasowo 

określenia parametrów równowagi kwasowo 

– zasadowej

– zasadowej

 

 

wykonania wymiennego przetoczenia krwi

wykonania wymiennego przetoczenia krwi

 

 

hemodializy

hemodializy

 

 

ultrafiltracji

ultrafiltracji

 

 

plazmoferezy

plazmoferezy

background image

 

 

 

 

Za opiekę nad dostępem 

Za opiekę nad dostępem 

naczyniowym odpowiedzialna jest 

naczyniowym odpowiedzialna jest 

osoba zakładająca wkłucie

osoba zakładająca wkłucie

Rys 1

Rys 2

Rys 1:

1.Żyły głowy

2.Żyła szyjna zewnętrzna

3.Żyła odłokciowa i 
odpromieniowa

4.Żyły wewnętrznej powierzchni 
nadgarstka

5.Żyły grzbietu dłoni

6.Żyła odpiszczelowa

7.Żyły grzbietu stopy

Rys 2:

1.Żyła pachowa

2.Żyła odłokciowa

3.Żyła odpromieniowa

background image

 

 

 

 

W pielęgnacji konieczne jest 

W pielęgnacji konieczne jest 

zwrócenie uwagi na:

zwrócenie uwagi na:

ASEPTYKĘ

OBSERWACJĘ MIEJSCA 

WKŁUCIA W KIERUNKU 

STANU ZAPALNEGO

ZABEZPIECZENIE PRZED 

WYSUNIĘCIEM KANIULI

background image

 

 

 

 

ASEPTYKA

Zakłada wkłucie obwodowe zgodnie z 
przyjętą w oddziale procedurą, oraz 
zasadami aseptyki

Umocowuje kaniulę za pomocą:                      
-opatrunku (opatrunku przezroczystego)

Osoba zakładająca wkłucie :

Osoba zakładająca wkłucie :

background image

 

 

 

 

Opatrunek powinien 

Opatrunek powinien 

spełniać następujące 

spełniać następujące 

wymogi

wymogi

JAŁOWOŚĆ

JAŁOWOŚĆ

PRZEPUSZCZALNOŚĆ 

PRZEPUSZCZALNOŚĆ 

DLA POWIETRZA

DLA POWIETRZA

Powinien być wymieniany 1x na dobę, po uprzednim użyciu 
środka antyseptycznego wokół wkłucia. 

Mandryny zamykające kaniulę muszą być jałowe, oznakowane 
barwnym kodem zgodnym z numeracją kaniuli. Mandryn może 
być użyty tylko jeden raz. W innych przypadkach np. przy braku 
mandrynów, zatkaniu kaniuli zapobiega przepłukiwanie jej 
roztworem heparyny.

background image

 

 

 

 

0,5 ml heparyny (25 j.m.) rozcieńczyć w 20 
ml 0,9% roztworu NaCl. Do przepłukiwania 
wystarczy 1-2 ml roztworu
 

Roztwór heparyny:

Roztwór heparyny:

Okresowe przepłukiwanie kaniuli 
0,9% roztworem NaCl z niewielkim 
dodatkiem heparyny zapobiega 
powstawaniu skrzepu krwi w świetle 
kaniuli (oderwany skrzep stanowi 
niebezpieczeństwo zatoru).

background image

 

 

 

 

OBSERWACJA MIEJSCA 

WKŁUCIA

Osoba sprawująca

Osoba sprawująca

 

 

opiekę nad chorym:

opiekę nad chorym:

Kilkakrotnie w ciągu dnia obserwuje:

- stan miejsca wkłucia skórnego pod kątem   

ewentualnej infekcji miejscowej

- stan dystalnej części kończyny – obrzęk, 

naciek, wynikający z pozanaczyniowego 
umiejscowienia końca kaniuli.

Utrzymuje stałą jałowość przy uzyskiwaniu 

dostępu poprzez: 

- stosowanie środków antyseptycznych         

(70% spirytus skażony hibitanem, Octenisept) 
i jałowego sprzętu: strzykawek, korków, 
przedłużeń, kraników.

background image

 

 

 

 

ZABEZPIECZENIE PRZED 

WYSUNIĘCIEM KANIULI

Osoba sprawująca

Osoba sprawująca

 

 

opiekę nad 

opiekę nad 

chorym

chorym

 

:

:

Bezpiecznie łączy końcówki kaniuli z zestawem do 
przetaczania płynów.

Przestrzega maksymalnego przepływu płynu przez 
kaniulę, zależnego od jej rozmiaru i długości, 
również przy podawaniu leku ze strzykawki.
Zapewnia stałą całodobową podaż płynu do dostępu 
naczyniowego, w sytuacji przerwania wlewu 
zabezpiecza wkłucie heparynowanym mandrynem.

Delikatnie obsługuje dostęp, chroniąc przed 
wystąpieniem powikłań (zagięcie, pęknięcie, 
naruszenie kaniuli).

background image

 

 

 

 

Osoba sprawująca

Osoba sprawująca

 

 

opiekę nad chorym

opiekę nad chorym

 

:

:

 

Obserwuje chorego w czasie podawania leków   – 
często reakcja bólowa zgłaszana lub 
obserwowana może być pierwszym objawem 
nieprawidłowego dostępu do żyły.
Zabezpiecza przed rozłączeniem linii podaży 
płynów i leków.

Ich rozłączenie powoduje wypłynięcie 
płynu wlewanego lub krwi na zewnątrz - 
wilgoć i obecność krwi sprzyjają 
namnażaniu drobnoustrojów.
  

OBSERWACJA 

CHOREGO

background image

 

 

 

 

W przypadku wystąpienia powikłań, wenflon 
lub motylek usuwa się z naczynia 
krwionośnego a miejsce wkłucia zabezpiecza 
jałowym opatrunkiem. U chorego z cechami 
zapalnymi zakłada się okład z 3% Kwasu 
Bornego lub Altacetu a także stosuje maści 
przeciwzapalne.
Uzupełnia na bieżąco dokumentację 
monitorowania dostępu 
naczyniowego.

Wymienia wenflon co 72h (co 3 dni).

Podaje leki przez dodatkową zastawkę 
znajdującą się w wenflonie.

Osoba sprawująca

Osoba sprawująca

 

 

opiekę nad chorym

opiekę nad chorym

 

:

:

background image

 

 

 

 

Te działania stwarzają 

Te działania stwarzają 

optymalne warunki do 

optymalne warunki do 

utrzymania dostępu 

utrzymania dostępu 

naczyniowego żylnego 

naczyniowego żylnego 

obwodowego oraz 

obwodowego oraz 

funkcjonowania bez powikłań.

funkcjonowania bez powikłań.

Prowadzona dokumentacja 

Prowadzona dokumentacja 

daje możliwość oceny częstości 

daje możliwość oceny częstości 

powikłań i pozwala na 

powikłań i pozwala na 

weryfikację standardu.

weryfikację standardu.

background image

 

 

 

 

Właściwa pielęgnacja wkłuć i opieka nad 

żylnym dostępem naczyniowym ma na 

celu :

Zapobieganie 

Zapobieganie 

powikłaniom

powikłaniom

Zapewnienie 

Zapewnienie 

drożności wkłucia

drożności wkłucia

Utrzymanie stałego dostępu 

Utrzymanie stałego dostępu 

do łożyska naczyniowego

do łożyska naczyniowego

background image

 

 

 

 

Powikłania dostępów 

Powikłania dostępów 

żylnych obwodowych

żylnych obwodowych

 

 

Każda kaniulacja bez względu na 

Każda kaniulacja bez względu na 

stosowany sprzęt, wybór miejsca 

stosowany sprzęt, wybór miejsca 

zabiegu czy używaną technikę, 

zabiegu czy używaną technikę, 

niesie za sobą ryzyko wystąpienia 

niesie za sobą ryzyko wystąpienia 

powikłań.

powikłań.

Dzielimy je na wczesne i późne.

Dzielimy je na wczesne i późne.

background image

 

 

 

 

Rodzaj powikłania

Rodzaj powikłania

Objawy

Objawy

Postępowanie

Postępowanie

przebicie żyły

przebicie żyły

-krwiak

-krwiak

-

zwolnić opaskę uciskową 

zwolnić opaskę uciskową 

-

usunąć kaniulę z tkanek

usunąć kaniulę z tkanek

-

ucisnąć miejsce wkłucia

ucisnąć miejsce wkłucia

przypadkowe 

przypadkowe 

wkłucie 

wkłucie 

dotętnicze z 

dotętnicze z 

infuzją płynu

infuzją płynu

-silny palący ból

-silny palący ból

-powiększające się 

-powiększające się 

szybko pęcherze, 

szybko pęcherze, 

leżące obwodowo 

leżące obwodowo 

od miejsca 

od miejsca 

kaniulacji

kaniulacji

-natychmiast przerwać 

-natychmiast przerwać 

wlew (wstrzyknięcie) – 

wlew (wstrzyknięcie) – 

pozostawieniem kaniuli

pozostawieniem kaniuli

-powiadomić lekarza 

-powiadomić lekarza 

(kieruje dalszym 

(kieruje dalszym 

postępowaniem)

postępowaniem)

WCZESNE

WCZESNE

background image

 

 

 

 

Rodzaj powikłania

Rodzaj powikłania

Objawy

Objawy

Postępowanie

Postępowanie

przetoczenie płynu 

przetoczenie płynu 

poza żyłę  - jako 

poza żyłę  - jako 

wynik:

wynik:

-nierozpoznanego 

-nierozpoznanego 

złego wkłucia 

złego wkłucia 

kaniuli

kaniuli

-złego 

-złego 

unieruchomienia

unieruchomienia

-przemieszczania 

-przemieszczania 

kaniuli

kaniuli

-ból

-ból

-naciek

-naciek

-z kaniuli nie cofa się 

-z kaniuli nie cofa się 

krew

krew

-natychmiast przerwać wlew 

-natychmiast przerwać wlew 

(wstrzyknięcie)

(wstrzyknięcie)

-usunąć kaniulę z tkanek

-usunąć kaniulę z tkanek

-zastosować okład leczniczy

-zastosować okład leczniczy

przy pozażylnym 

przy pozażylnym 

podaniu leków 

podaniu leków 

silnie 

silnie 

drażniących

drażniących

 (np. 

 (np. 

chemioterapeutyków)

chemioterapeutyków)

-ból

-ból

-naciek

-naciek

-skurcz naczyń

-skurcz naczyń

-martwica tkanek

-martwica tkanek

-natychmiast przerwać wlew

-natychmiast przerwać wlew

-usunąć kaniulę z tkanek

-usunąć kaniulę z tkanek

-powiadomić lekarza (aby 

-powiadomić lekarza (aby 

zapobiec martwicy tkanek – 

zapobiec martwicy tkanek – 

lekarz zwykle ostrzykuje 

lekarz zwykle ostrzykuje 

daną okolicę 0,9% NaCl i 

daną okolicę 0,9% NaCl i 

(lub) środkiem miejscowo 

(lub) środkiem miejscowo 

znieczulającym

znieczulającym

Tam gdzie dobrze widać naczynie 

ilość powikłań wczesnych jest 

znacząco niższa”

background image

 

 

 

 

-

usunąć kaniulę z 

usunąć kaniulę z 

żyły

żyły

-

stosować okłady 

stosować okłady 

lecznicze

lecznicze

-ból, nasilający się 

-ból, nasilający się 

przy dotyku

przy dotyku

-obrzęk

-obrzęk

-walcowate 

-walcowate 

zgrubienie żyły

zgrubienie żyły

-skóra nad żyłą 

-skóra nad żyłą 

zaczerwieniona

zaczerwieniona

Zakrzepowe 

Zakrzepowe 

zapalenie żył w 

zapalenie żył w 

obszarze nakłutej 

obszarze nakłutej 

żyły (czasem 

żyły (czasem 

rozszerzająca się 

rozszerzająca się 

zakrzepica żylna z 

zakrzepica żylna z 

całkowitym 

całkowitym 

zamknięciem światła 

zamknięciem światła 

naczynia)

naczynia)

Postępowanie

Postępowanie

Objawy

Objawy

Rodzaj powikłania

Rodzaj powikłania

PÓŹNE

PÓŹNE

background image

 

 

 

 

Powikłania techniczne:

-Zakrzep w świetle kaniuli – najczęstsze 
powikłanie

-Zagięcie, załamanie lub urwanie kaniuli w 
odcinku „zewnątrznaczyniowym”

-Wysunięcie kaniuli z naczynia krwionośnego

background image

 

 

 

 

Kaniule obwodowe rzadko są 

Kaniule obwodowe rzadko są 

przyczyną bakteriemii.

przyczyną bakteriemii.

Materiał z którego wykonana jest 

Materiał z którego wykonana jest 

kaniula może u chorego powodować 

kaniula może u chorego powodować 

uczulenia, podrażnienia, zapalenia 

uczulenia, podrażnienia, zapalenia 

żył będąc reakcją na niektóre 

żył będąc reakcją na niektóre 

składniki takie jak: barwniki, 

składniki takie jak: barwniki, 

stabilizatory, antyoksydanty.

stabilizatory, antyoksydanty.


Document Outline