Ultrasonografia

Ultrasonografia



Wykorzystuje efekt echa powstający przy
częściowym odbijaniu się ultradźwięków od
powierzchni granicznych miedzy kolejnymi
warstwami ciała (tkankami)

Parametry mierzone w

Parametry mierzone w

usg

usg



Czas powrotu –

echa powstające w

różnych odległościach od głowicy
charakteryzują się różnymi czasami powrotu
co umożliwia obliczenie odległości
odbijających powierzchni od głowicy



Natężenie echa –

zależne jest od różnicy

oporów akustycznych dwu sąsiadujących
ośrodków, umożliwia obliczenie róznicy ich
gęstości

Technika impulsowa

Technika impulsowa



Polega na cyklicznym przełączaniu
działania elementu
piezoelektrycznego pomiędzy
wysyłaniem fal ultradźwiękowych i
odbiorem powracających ech, gdyż
nie jest możliwe aby jednocześnie
generował on ultradźwięki i
odbierał powracające echa

Podstawowe typy

Podstawowe typy

prezentacji

prezentacji



Prezentacja A - umożliwia określenie położenia

granic między organami oraz różnice gęstości

tych organów. Na ekranie oscyloskopu

obserwujemy wielkosc amplitudy echa w

funkcji czasu powrotu.



Prezentacja B – w której amplitudy

powracających ech zamieniane są na różny

stopień jasności wyświetlanej na monitorze

plamki. Daje obraz w postaci słupka, który w

zależności od natężeń powracających ech ma w

rożnych miejscach rożny stopień szarości.

Umożliwia uzyskanie obrazu 2D



Prezentacja TM – jest prezentacją typu
B realizowaną w czasie rzeczywistym.
Obraz przesuwany jest w jednym
kierunku na ekranie monitora ze stała
prędkością, co pozwala na
obserwowanie wzajemnego
przemieszczania się odbijających
powierzchni. Wykorzystywana w
kardiologii

Pomiar prędkości przepływu

Pomiar prędkości przepływu

krwi

krwi



Specjalne aparaty ultradżwiękowe wykorzystują efekt
Dopplera umożliwiając ocenę przepływu krwi w naczyniach
krwionośnych i sercu. Ultradźwięki odbite od poruszającej się
masy krwinkowej powracają do sondy z inną niż wyjściowa
częstotliwością. Różnica tych częstotliwości jest podstawą
uzyskiwania obrazów dopplerowskich. Po komputerowym
przetworzeniu otrzymanych podczas badania sygnałów można
uzyskać kolorowy obraz

Krew tętnicza (kolor czerwony)
przepływa przez tętnicę szyjną
zwężoną nieco przez blaszki
miażdżycowe. Niebieski punkt
oznacza zawirowanie krwi.
Powyżej widać żyłę szyjną, którą
krew wraca do serca (kolor
niebieski)

Głowice

Głowice



Wieloelementowa głowica liniowa – składa się z wielu
przetworników umieszczonych jeden obok drugiego w
jednej linii, penetrowanie przez nie obszary stykają się
ze sobą



Wirująca (rotacyjna) – przetworniki wirują wokół
własnej osi, nie pracują jednocześnie, echa otrzymane z
każdej z nich są podstawą do konstruowania obrazu

Badanie Usg

Badanie Usg



Wyemitowana fala, przechodząc przez ciało człowieka,
wprawia w drgania napotkane tkanki. Gdy trafia na
przeszkodę, na przykład granicę między różnymi strukturami
anatomicznymi lub niejednorodności tkanki, takie jak
zwapnienie, pęcherzyki gazów czy ciała obce, jej część zostaje
odbita i wraca do źródła, część zaś podąża dalej aż trafi na
kolejną przeszkodę. Różnica gęstości ośrodków powoduje
zmianę kierunków rozchodzenia się fali. Właśnie dlatego przed
badaniem lekarz nakłada na skórę specjalny żel, eliminując w
ten sposób niepotrzebną ze względów diagnostycznych granicę
między ośrodkami. Zamiast dwóch wyraźnych granic - na styku
głowicy aparatu z powietrzem oraz powietrza ze skórą - mamy
jedną dzięki odpowiednim własnościom żelu. Fala wnika prawie
bez przeszkód w głąb ciała pacjenta.

Zastosowania

Zastosowania



W ginekologii i położnictwie:

Pozwala wykryć wszelkie nieprawidłowości
anatomiczne, określić fazę cyklu miesięcznego, w
porę uchwycić ciążę pozamaciczną, obserwować
rozwój płodu

•

dają możliwość wczesnego wykrycia raka trzustki
lub wątroby

•

echokardiografia, czyli badanie serca i dużych
naczyń krwionośnychpozwala obejrzeć
poszczególne struktury serca w czasie normalnej
pracy. Można więc wykryć w ten sposób wady serca
i ocenić, jakie wywołują one skutki fizjologiczne

Ograniczenia

Ograniczenia



Ultradźwięki są rozpraszane przez gazy, zaś w
ośrodkach o dużej gęstości pochłaniane. Nie
bada się w ten sposób płuc, żołądka i jelit,
ponieważ zawsze gromadzą się tam gazy, które
odbijaja wiązke.



Utrudnieniem jest też tkanka tłuszczowa, która
tłumi fale dźwiękowe. Obraz staje się wtedy
mniej wyraźny. U osób bardzo otyłych obraz
narządów wewnętrznych może być tak znacznie
zniekształcony, że nie ma żadnej wartości
praktycznej.

Wybrane Artefakty

Wybrane Artefakty



Rozdzielczość:
Osiowa –

zależy od długości fali stosowanej w urządzeniu i czasu trwania

impulsu ( by przetwornik zarejestrował dwa docierające do niego echa jako osobne

musi miedzy nimi istnieć opóźnienie czasowe równe co najmniej czasowi trwania

impulsu



Boczna –

zależy od stopnia koncentracji wiązki, gdyż dwa punkty leżące obok

siebie mogą być odczytane jako oddzielne gdy będą odczytane przez 2 osobne

wiązki

•

Efekt powtórzonego echa

– gdy w ciele pacjenta występują

przynajmniej dwie silnie odbijające równoległe do siebie płaszczyzny, w praktyce

daje obraz kilku dodatkowych powierzchni w skutek odbicia fali pomiędzy

płaszczyznami

•

Efekt lustra

–

występuje gdy wiązka natrafia na zakrzywiona silnie odbijającą

powierzchnie, fala odbita nie wraca bezpośrednio do głowicy lecz ulega

powtórnemu odbiciu od powierzchni