PRZECIWPOŻAROWE
WYMAGANIA BUDOWLANE I
DROGI POŻAROWE
BIERNE
ZABEZPIECZENIA
PRZECIWPOŻAROWE
PLAN WYKŁADU
Stosowanie biernych zabezpieczeń przeciwpożarowych
Klasa odporności pożarowej budynku
Podział budynku na strefy pożarowe
Przeciwpożarowe zabezpieczenia przepustów instalacyjnych
Zapewnienie odporności ogniowej konstrukcjom
budowlanym
Przeszklenia przeciwpożarowe
Podsumowanie
ZABEZPIECZENIA BIERNE
Bierne zabezpieczenia przeciwpożarowe są związane z
zapewnieniem elementom budowlanym wymaganej klasy
odporności ogniowej. W trakcie pożaru nie obserwuje się
zaplanowanego działania tych zabezpieczeń a ograniczenie
skutków wystąpienia pożaru jest związane wyłącznie z ich
obecnością.
Do podstawowych rodzajów systemowych zabezpieczeń biernych
należą:
Ogniochronne przepusty instalacyjne
Systemy zabezpieczeń konstrukcji budowlanych
Lekkie oddzielenia przeciwpożarowe
Przeszklenia przeciwpożarowe
Klasa odporności pożarowej
Dla budynków ZL klasa
odporności pożarowej
zależy od:
Kategorii ZL
Grupy wysokości
Dla budynków PM klasa
odporności pożarowej zależy
od:
Gęstości obciążenia ogniowego
Grupy wysokości
Liczby kondygnacji
Klasa odporności pożarowej budynku lub jego części jest to
jedna z pięciu umownych grup do której klasyfikujemy
budynek w celu ustalenia wymagań w zakresie odporności
ogniowej elementów tego budynku.
Klasa odporności pożarowej - ZL
Budynek
ZL I ZL II ZL III ZL IV ZL V
Niski (N)
„
B
” „
B
”
„
C
”
„
D
”
„
C
”
Średniowysoki
(SW)
„
B
” „
B
”
„
B
”
„
C
”
„
B
”
Wysoki (W)
„
B
” „
B
”
„
B
”
„
B
”
„
B
”
Wysokościowy
(WW)
„
A
” „
A
”
„
A
”
„
B
”
„
A
”
Klasa odporności pożarowej - PM
Maksymalna
gęstość oo.
strefy
pożarowej w
budynku
Q [MJ/m
2
]
Budynek o
jednej
kondygnacji
nadziemnej
(bez
ograniczenia
wysokości)
Budynek
wielokondygnacyjny
N
SW
W
WW
Q500
„E”
„D”
„C”
„B”
„B”
500< Q
1000
„D”
„D”
„C”
„B”
„B”
1000< Q
2000
„C”
„C”
„C”
„B”
„B”
2000< Q
4000
„B”
„B”
„B”
*
*
Q > 4000
„A”
„A”
„A”
*
*
Odporność ogniowa
Jest to zdolność do zachowywania określonych właściwości
podczas pożaru przez określony czas. Inaczej mówiąc jest to
czas do osiągnięcia przez dany element stanu granicznego
nośności, izolacyjności lub szczelności ogniowej.
Odporność ogniowa jest zasadniczym parametrem
elementów budynku z uwagi na właściwości
przeciwpożarowe. Określa się ją na podstawie klasy
odporności pożarowej budynku.
Odporność ogniowa - kryteria
Nośności ogniowej (R)
Izolacyjności ogniowej (I)
Szczelności ogniowej (E)
Stan graniczny nośności ogniowej to stan, w którym element próbny przestaje
spełniać swoją funkcję nośną wskutek jednej z niżej podanych przyczyn:
- zniszczenia mechanicznego lub utraty stateczności,
- przekroczenia granicznych wartości przemieszczeń lub odkształceń.
Stan graniczny szczelności ogniowej to stan, w którym element przestaje spełniać
funkcję oddzielającą na skutek:
- odpadnięcia od konstrukcji,
- powstania pęknięć lub szczelin, przez które przenikają płomienie lub gorące gazy.
Stan graniczny izolacyjności ogniowej to stan, w którym element budynku przestaje
spełniać funkcję oddzielającą na skutek przekroczenia temperatury granicznej
powierzchni nie nagrzewanej.
PODSTAWY PODZIAŁU BUDYNKU NA
STREFY POŻAROWE
Przekroczenie dopuszczalnej
powierzchni strefy pożarowej
Występowanie pomieszczeń
wydzielanych obligatoryjnie
Nie spełnienie wymagań
ewakuacyjnych
DOPUSZCZALNA POWIERZCHNIA
STREFY POŻAROWEJ
ZL
Kategoria ZL
Grupa wysokości
PM
Gęstość obciążenia
ogniowego
Grupa wysokości Liczba kondygnacji
W zależności od przeznaczenia budynku dopuszczalna
wielkość strefy pożarowej zależy od:
Podział budynków został przedstawiony w
bieżącego
modułu.
DOPUSZCZALNA POWIERZCHNIA
STREFY POŻAROWEJ W BUDYNKACH ZL
Kategoria
zagrożenia
ludzi
Dopuszczalna powierzchnia strefy pożarowej w m
2
w budynku o
jednej
kondygnacji
nadziemnej
(bez
ograniczeni
a
wysokości)
w budynku wielokondygnacyjnym
niskim (N)
średniowyso
kim
(SW)
wysokim i
wysokościow
ym
(W) i (WW)
ZL l, ZL III, ZL IV,
ZL V
10 000
8 000
5 000
2 500
ZL II
8 000
5 000
3 500
2 000
DOPUSZCZALNA POWIERZCHNIA
STREFY POŻAROWEJ W BUDYNKACH PM
Rodzaj stref
pożarowych
Gęstość
obciążenia
ogniowego Q
[MJ/m
2
]
Dopuszczalna powierzchnia strefy pożarowej w m
2
w budynku o
jednej
kondygnacji
nadziemnej
(bez
ograniczenia
wysokości)
w budynku wielokondygnacyjnym
niskim
i
średniowys
okim
(N) i (SW)
wysokim i
Wysokościowy
m
(W) i (WW)
Strefy pożarowe
Q > 4 000
1 000
*
*
z pomieszczeniem
2 000 < Q ≤ 4
000
2 000
*
*
zagrożonym
1 000 < Q ≤ 2
000
4 000
1 000
*
wybuchem
500 < Q ≤ 1 000
6 000
2 000
500
Q ≤ 500
8 000
3 000
1 000
Q > 4 000
2 000
1 000
*
Strefy pożarowe
2 000 < Q ≤ 4
000
4 000
2 000
*
pozostałe
1 000 < Q ≤ 2
000
8 000
4 000
1 000
500 < Q ≤ 1 000
15 000
8 000
2 500
Q ≤ 500
20 000
10 000
5 000
ELEMENTY ODDZIELENIA
PRZECIWPOŻAROWEGO
Ściany i stropy stanowiące elementy oddzielenia
przeciwpożarowego powinny być wykonane z
materiałów niepalnych.
Wymagania w zakresie stref pożarowych oraz elementów
oddzielenia przeciwpożarowego znajdują się w § 226 - § 235
.
ELEMENTY ODDZIELENIA
PRZECIWPOŻAROWEGO
Klasa
odporności
pożarowej
budynku
Klasa odporności ogniowej
elementów oddzielenia
przeciwpożarowego
drzwi
przeciwpożarowyc
h lub innych
zamknięć
przeciwpożarowyc
h
drzwi z przedsionka
przeciwpożarowego
ścian i stropów,
z wyjątkiem
stropów w ZL
stropów
w ZL
na korytarz i
do
pomieszczeni
a
na klatkę
schodową
„A”
REI 240
REI 120
EI 120
EI 60
E 60
„B” i „C”
REI 120
REI 60
EI 60
EI 30
E 30
„D” i „E”
REI 60
REI 30
EI 30
EI 15
E 15
Odporność ogniowa elementów budynku została omówiona w
bieżącego modułu.
PRZECIWPOŻAROWE ZAMKNIĘCIA
OTWORÓW
Otwory występujące w elementach oddzielenia
przeciwpożarowego powinny być obudowane przedsionkami
przeciwpożarowymi lub zamykane za pomocą drzwi
przeciwpożarowych bądź innego zamknięcia
przeciwpożarowego.
W ścianie oddzielenia przeciwpożarowego łączna powierzchnia
otworów, o których mowa powyżej, nie powinna przekraczać
15% powierzchni ściany, a w stropie oddzielenia
przeciwpożarowego – 0,5% powierzchni stropu.
ZABEZPIECZENIA PRZEJŚĆ
INSTALACYJNYCH
Przepusty instalacyjne
w elementach
oddzielenia
przeciwpożarowego
powinny mieć klasę
odporności ogniowej
(El) wymaganą dla tych
elementów.
Dopuszcza się nie instalowanie przepustów dla
pojedynczych rur instalacji wodnych, kanalizacyjnych i
ogrzewczych, wprowadzanych przez ściany i stropy do
pomieszczeń higieniczno-sanitarnych.
EI
ZABEZPIECZENIA PRZEJŚĆ
INSTALACYJNYCH
Przepusty instalacyjne o średnicy powyżej 4 cm w ścianach i
stropach, nie będących elementami oddzielenia
przeciwpożarowego, dla których jest wymagana klasa
odporności ogniowej co najmniej E l 60 lub R E l 60, powinny
mieć klasę odporności ogniowej (E l) tych elementów.
Przejścia instalacji przez
zewnętrzne ściany budynku,
znajdujące się poniżej
poziomu terenu, powinny
być zabezpieczone przed
możliwością przenikania
gazu do wnętrza budynku.
PRZEPUSTY KABLOWE
Zabezpieczenie przejść
instalacyjnych przez ściany
i stropy realizowane jest
najczęściej przez
wypełnienie przejścia
wełną mineralną skalną
oraz uszczelnienie przy
wykorzystaniu masy
endotermicznej. Przykład
zabezpieczenia znajduje
się na rysunku obok.
ZABEZPIECZENIA PRZEJŚĆ
INSTALACYJNYCH
Zabezpieczenie przejść
instalacyjnych rur przez
elementy budowlane
polega w przypadku rur
niepalnych na izolacji
przejścia wełną mineralną
i pokryciu systemu masą
endotermiczną, natomiast
w przypadku rur palnych
należy stosować kasety
lub taśmy z masy
pęczniejącej w wysokich
temperaturach (patrz
rysunek).
PRZEJŚCIA INSTALACYJNE – kable i
rury niepalne
PRZEJŚCIA INSTALACYJNE – rury
palne
PRZEJŚCIA INSTALACYJNE –
przejścia kombinowane
ZABEZPIECZENIE KONSTRUKCJI
BUDOWLANYCH
Większość zabezpieczeń biernych stosowanych w ochronie
przeciwpożarowej konstrukcji budowlanych dotyczy
zapewnienia wymaganej klasy odporności ogniowej
elementom konstrukcji stalowych:
Konstrukcji nośnej budynku
Konstrukcji dachu
Konstrukcji schodów i klatek ewakuacyjnych
Konstrukcji nośnych dla innych zabezpieczeń
przeciwpożarowych
WSKAŹNIK MASYWNOŚCI
PRZEKROJU
RODZAJE ZABEZPIECZEŃ
KONSTRUKCJI STALOWYCH
Wymaganą klasę odporności ogniowej dla konstrukcji
stalowych można uzyskać poprzez wykonanie izolacji
ogniochronnej:
Zestawu farb pęczniejących
Natrysku mineralnego
Obudowy płytowej
Farby pęczniejące
System farb pęczniejących składa się najczęściej z
trzech warstw:
Warstwy podkładowej, stanowiącej zabezpieczenie
antykorozyjne oraz poprawiającej właściwości adhezyjne
Warstwy pęczniejącej, która stanowi właściwą warstwę
ogniochronną
Warstwy nawierzchniowej pełniącą rolę ochronną przed
czynnikami dla warstwy pęczniejącej oraz zapewniającą
wymaganą estetykę elementu
Farby pęczniejące
Belki zabezpieczone farbą przed badaniem
Farby pęczniejące
Belki zabezpieczone farbą w trakcie badania
Farby pęczniejące
Belki zabezpieczone farbą po badaniu
Powłoki natryskowe
Powłoki natryskowe
Izolacje płytowe - słupy
Izolacje płytowe - belki
Stany graniczne kryteriów :
Szczelność ogniowa E
– po wystąpieniu pęknięć lub szczelin
zdolnych do zapalenia próbki bawełnianej oraz po wystąpieniu
spalania płomieniowego po stronie nienagrzewanej;
Izolacyjność ogniowa I
– po przekroczeniu średniej
temperatury elementu po stronie nienagrzewanej o 140
o
C lub w
dowolnym punkcie o 180
o
C powyżej średniej początkowej
temperatury;
Przepuszczalność promieniowania W
– po osiągnięciu
promieniowania o wartości 15 kW/m
2
w odległości 1m od
przegrody. Stan graniczny zostanie również osiągnięty w wyniku
wystąpienia symptomów stanu granicznego szczelności ogniowej.
Odporność ogniowa – kryteria
dotyczące szkła
Odporność ogniowa – kryteria
dotyczące szkła
Odporność ogniowa – badanie
szkła
źródła: www.diytrade.com,
www.safti.com
Rodzaje szkła w ochronie
przeciwpożarowej
Luksfery
– kształtki szklane o kwadratowej powierzchni
licowej. Charakteryzują się nie najlepszą izolacyjnością
cieplną i akustyczną.
Pustaki szklane
– puste,
hermetyczne kształtki z masy
szklanej stosowane do
zabudowy pionowej (ściany).
Charakteryzują się lepszą
izolacyjnością cieplną i
akustyczną niż luksfery.
Szkło budowlane płaskie
– cechy szkła płaskiego to
przezroczystość, odporność chemiczna, kruchość oraz słaba
wytrzymałość na wzrost temperatury. W trakcie pożaru
ulega zniszczeniu po kilku minutach, dlatego należy
stosować szkło ogniochronne wszędzie tam, gdzie
wymagamy odporności ogniowej;
Rodzaje szkła w ochronie
przeciwpożarowej
Szkło ogniochronne
–
charakteryzujące się wyższą
odpornością na wzrost
temperatury. Wyróżniamy kilka
typów szkła ogniochronnego;
Szkło monolityczne
– jednowarstwowe, ma postać
pojedynczej tafli. Przeważnie wykonywane ze szkła sodowo
– wapiennego wzmacnianego termicznie. Wytrzymuje ok.
40 minut pożaru i pozostaje przejrzyste.
Rodzaje szkła w ochronie
przeciwpożarowej
Szkło wielowarstwowe
–
składa się z dwu lub więcej
warstw przedzielonych
przekładkami ogniochronnymi
o grubości ok. 1mm. W trakcie
pożaru przy ok. 120
o
C
przekładki pęcznieją
pochłaniając energię cieplną.
Rodzaje szkła ogniochronnego
Szkło z żelem
– składa się z szyb oddzielonych komorami
o szerokości 5mm wypełnionych żelem reagującym na
temperaturę. W trakcie pożaru żel pęcznieje i matowieje
wytwarzając ściankę izolacyjną.
PODSUMOWANIE
Dziękuję za uwagę
Proszę o pytania dotyczące
przedstawionego materiału