Patofizjologia zapaleń 

Patofizjologia zapaleń 

-2

-2

©

©

 

 

Jacek M. Witkowski

Jacek M. Witkowski

2006

2006

WYKŁAD 3b

Mechanizm wzrostu 

Mechanizm wzrostu 

przepuszczalności śródbłonków i 

przepuszczalności śródbłonków i 

diapedezy - 1

diapedezy - 1

Hemokoncentracja

Marginacja

Wzrost przepuszczalności 

Wzrost przepuszczalności 

śródbłonków

śródbłonków



Naczynia 

Naczynia 

włosowate 

włosowate 

(kapilary)

(kapilary)



Mediatory 

Mediatory 

zapalenia:

zapalenia:



HISTAMINA

HISTAMINA



PAF

PAF

 

 

(czynnik 

(czynnik 

aktywujący 

aktywujący 

płytki krwi)

płytki krwi)

Mechanizmy diapedezy

Mechanizmy diapedezy



Cytokiny i inne 

Cytokiny i inne 

mediatory zapalenia

mediatory zapalenia



Molekuły adhezyjne

Molekuły adhezyjne



Selektyny P, E, L

Selektyny P, E, L



Receptory selektyn

Receptory selektyn



Integryny i ICAM

Integryny i ICAM



Aktywacja komórek 

Aktywacja komórek 

śródbłonka

śródbłonka



Aktywacja 

Aktywacja 

leukocytów

leukocytów

Zejście  ostrego procesu zapalnego - 

Zejście  ostrego procesu zapalnego - 

bliznowacenie

bliznowacenie

WSPÓLNY MIANOWNIK:

Naprawa ubytku 

tkankowego = 

wypełnienie tkanką 

łączną

Od ostrego do 

Od ostrego do 

przewlekłego zapalenia…

przewlekłego zapalenia…

Uraz tkanki

Ostre 

zapalenie

Wyleczenie

bez lub z minimalną blizną

Przewlekłe zapalenie

Ropień

Wyleczenie 

z blizną

Wtórny uraz, 

przetrwanie lub zmiana 

czynnika zapalnego

Infekcja krwi

Posocznica

Cechy przewlekłego 

Cechy przewlekłego 

zapalenia

zapalenia



Czynniki etiologiczne – stosunkowo słabe, ale 

Czynniki etiologiczne – stosunkowo słabe, ale 

długotrwałe działanie uszkadzające tkanki, n.p.: 

długotrwałe działanie uszkadzające tkanki, n.p.: 



krzemionka w pylicy płuc 

krzemionka w pylicy płuc 



niektóre wirusy 

niektóre wirusy 



bakterie (

bakterie (

Mycobacterium, Treponema

Mycobacterium, Treponema

)

)



Grzyby (

Grzyby (

Actinomyces

Actinomyces

)

)



Brak cech ostrego zapalenia zależnych od 

Brak cech ostrego zapalenia zależnych od 

zaburzeń w mikrokrążeniu, dominacja 

zaburzeń w mikrokrążeniu, dominacja 

zaburzonych procesów odpornościowych 

zaburzonych procesów odpornościowych 

(

(niszczenie tkanki

niszczenie tkanki

) i gojenia –

) i gojenia – 

 

włóknienie

włóknienie



Typy: 

Typy: 



niespecyficzne 

niespecyficzne 



ziarnicze

ziarnicze

 

 

Porównanie ostrego i przewlekłego 

Porównanie ostrego i przewlekłego 

zapalenia

zapalenia



Ostre zapalenie

Ostre zapalenie



PIERWOTNE 

PIERWOTNE 

ZNISZCZENIE TKANKI

ZNISZCZENIE TKANKI



Rozszerzenie i wzrost 

Rozszerzenie i wzrost 

przepuszczalności naczyń 

przepuszczalności naczyń 

włosowatych

włosowatych



Gromadzenie się 

Gromadzenie się 

neutrofilów jako pierwszych, 

neutrofilów jako pierwszych, 

brak proliferacji komórek

brak proliferacji komórek



Podłoże międzykomórkowe 

Podłoże międzykomórkowe 

tkanki łącznej -

tkanki łącznej - 

 

OBRZĘK

OBRZĘK



Przewlekłe zapalenie

Przewlekłe zapalenie



Brak zmian 

Brak zmian 

przepuszczalności

przepuszczalności



Gromadzenie się i 

Gromadzenie się i 

proliferacja makrofagów, 

proliferacja makrofagów, 

limfocytów i fibroblastów

limfocytów i fibroblastów



Podłoże międzykomórkowe 

Podłoże międzykomórkowe 

tkanki łącznej –

tkanki łącznej – 

 

ZWŁÓKNIENIE

ZWŁÓKNIENIE



WTÓRNE ZNISZCZENIE 

WTÓRNE ZNISZCZENIE 

TKANKI

TKANKI

Przewlekłe zapalenie 
ziarnicze